Ηλεκτρονικοί έλεγχοι ακινήτων με την διασύνδεση των συστημάτων Κτηματολογίου και Ε9

Το κτηματολόγιο στη χώρα προχωρά με γρήγορους ρυθμούς κι ένα μεγάλο μέρος της ιδιωτικής ακίνητης περιουσίας έχει καταγραφεί ηλεκτρονικά. Έτσι δίνεται πλέον η δυνατότητα με τη χρήση του Αριθμού Φορολογικού Μητρώου του ιδιοκτήτη να γίνονται ηλεκτρονικοί έλεγχοι στα ακίνητα, με την διασύνδεση των συστημάτων Κτηματολογίου και Ε9. Με αυτόν τον τρόπο οι ελεγκτές της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων θα μπορούν να «τσεκάρουν» τους ιδιοκτήτες ακινήτων οι οποίοι έχουν δηλώσει την ακίνητη περιουσία τους στο Κτηματολόγιο, αλλά δεν έχουν δηλώσει τα ακίνητα στην Εφορία ή τα εμφανίζουν, αλλά δεν έχουν δηλώσει το πραγματικό τους εμβαδόν.

Υπάρχουν περιπτώσεις όπως αναφέρουν αρμόδιοι παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών, που οι ιδιοκτήτες ακινήτων αποκρύπτουν την Εφορία την πραγματική τους ακίνητη περιουσία, για να αποφεύγουν την πληρωμή φόρων και συγκεκριμένα:

• Του ΕΝΦΙΑ είτε με την απόκρυψη ολόκληρου του ακινήτου είτε με την δήλωση στην εφορία μειωμένου εμβαδού.
• Των τεκμαρτών δαπανών διαβίωσης. Η υποεκτίμηση της ακίνητης περιουσίας στην εφορία, οδηγεί σε μειωμένα τεκμήρια και άρα την πληρωμή λιγότερου φόρου, εάν το πραγματικό εισόδημα είναι μικρότερο από πραγματικές τεκμαρτές δαπάνες.
• Την αποφυγή των κατασχέσεων για χρέη προς την εφορία ή τις τράπεζες.

• Τι δηλώνουμε στο Ε9;

1. Όλα τα ακίνητα ή εμπράγματα δικαιώματα (επικαρπία, δικαίωμα υψούν κλπ) επί ακινήτων στην Ελλάδα, καθώς και εμπράγματα ή ενοχικά δικαιώματα αποκλειστικής χρήσης θέσης στάθμευσης, βοηθητικού χώρου και κολυμβητικής δεξαμενής, που βρίσκονται σε κοινόκτητο τμήμα του ακινήτου και αποτελούν παρακολούθημα εμπραγμάτων δικαιωμάτων.
2. Οποιαδήποτε μεταβολή στα ακίνητά που είχαν περιληφθεί σε δηλώσεις στοιχείων ακινήτων τα προηγούμενα έτη.

Η δεύτερη περίπτωση αφορά, όσους έχουν διαπιστώσει αλλαγές στην ακίνητη περιουσία τους, δηλαδή εκείνης που είναι δηλωμένης το Περιουσιολόγιο και εκείνης που δηλώθηκε στο Εθνικό Κτηματολόγιο.

• Τι δηλώνουμε στο Κτηματολόγιο;

Δηλώνουμε οικόπεδα, χωράφια, σπίτια, αποθήκες, διαμερίσματα και γενικά κάθε κτίσμα που βρίσκεται εντός του γεωτεμαχίου.

Για τα κτίσματα, ανάλογα με το αν υπάρχει ή όχι διηρημένη ιδιοκτησία, δηλώνονται τα παρακάτω:

α) Για τα κτίρια για τα οποία δεν έχει συσταθεί οριζόντια ή κάθετη ιδιοκτησία, δηλαδή δεν έχουν ποσοστό συγκυριότητας στο γεωτεµάχιο («χιλιοστά»).

1. Το έτος κατασκευής,
2. ο συνολικός αριθμός των ορόφων,
3. το συνολικό εμβαδόν ορόφων,
4. η χρήση του κτιρίου,
5. ο συνολικός αριθμός υπογείων,
6. το συνολικό εμβαδόν υπογείων,
7. χρήση υπογείων.

β) Για τα κτίρια για τα οποία έχει συσταθεί οριζόντια ιδιοκτησία, απλή κάθετη ή σύνθετη κάθετη ιδιοκτησία µε συµβολαιογραφική πράξη, δηλαδή έχουν ποσοστό συγκυριότητας στο γεωτεµάχιο («χιλιοστά»).

1. Η χρήση του κτιρίου (διαμέρισμα/επαγγελματική στέγη/θέση στάθμευσης/αποθήκη/δικαίωμα υψούν «ο αέρας»/άλλη χρήση),
2. ο αριθμός του κτιρίου στον τίτλο,
3. ο αριθμός ορόφου,
4. ο αριθμός ιδιοκτησίας στον τίτλο,
5. το εμβαδό σε τετραγωνικά μέτρα,
6. το έτος κατασκευής.

γ) Για τους βοηθητικούς χώρους, οι οποίοι συνοδεύουν τη διηρημένη ιδιοκτησία σύµφωνα µε τον τίτλο κτήσης. Συνήθως είναι οι αποθήκες και οι θέσεις στάθµευσης που δεν διαθέτουν ποσοστό συγκυριότητας στο γεωτεµάχιο.

1. Η χρήση του κτιρίου (αποθήκη/θέση στάθμευσης/άλλος χώρος),
2. ο όροφος,
3. ο αριθμός χώρου,
4. το εμβαδό σε τετραγωνικά μέτρα,
5. η χρήση του κτιρίου.

• Ποια λάθη στο Ε9 πρέπει να προσέξουμε;
• Συνήθως υπάρχουν λάθη στην έκταση των αγροτεμαχίων, αφού δηλώθηκαν από τους ιδιοκτήτες βάσει συμβολαίων στο περίπου και χωρίς την ακριβή τοπογραφική αποτύπωσή τους.
• Δεν δηλώθηκαν ακίνητα από χρησικτησία, για τα οποία οι ιδιοκτήτες δεν έχουν τίτλους ιδιοκτησίας
• Λάθος εμβαδό κατοικίας, διότι δεν συμπεριέλαβαν τους αυθαίρετους ημιυπαίθριους χώρους που έκλεισαν και γενικά αυθαίρετες προσθήκες ή αλλαγές χρήσεων των ακινήτων.
• Μετατροπή υπογείων σε χώρους κατοικίας
• Πατάρια και σοφίτες, που συμπεριλαμβάνονται στη δόμηση.

• Τι προσέχουμε όταν διορθώνουμε το Ε9 με βάση το Κτηματολόγιο;

Σε περίπτωση μεταβολών, σε υφιστάμενη ακίνητη περιουσία, όπως η χρησικτησία, η δήλωση στοιχείων ακινήτων που υποβάλλεται σε ένα έτος θα πρέπει να μεταφερθεί και στα επόμενα έτη μέχρι και το τρέχον έτος, προκειμένου να ενημερωθεί η περιουσιακή εικόνα για όλα τα έτη, εφόσον υφίσταται σχετική υποχρέωση.

Παράδειγμα: Αν διαπιστωθεί αλλαγή στην περιουσιακή κατάσταση το έτος 2016, ο υπόχρεος, δεν θα διορθώσει μόνο τα στοιχεία των ακινήτων του για το έτος 2020, αλλά και για τα έτη 2019, 2018 και 2017 (δηλαδή της τελευταίας πενταετίας).

Επομένως, επί της νέας ακίνητης περιουσίας, όπως αυτή διαμορφώνεται με τη νέα δήλωση, θα υπολογιστεί και αναδρομικά από το έτος των μεταβολών, ο ΕΝΦΙΑ.

• Ποια βήματα πρέπει να ακολουθήσω για να καταγραφεί σωστά το ακίνητό μου σε Ε9 και Κτηματολόγιο;
• Βρείτε την Οικοδομική Άδεια του κτιρίου και αναγράψτε τα ακριβή τετραγωνικά που γράφει το έντυπο της Άδειας.
• Τακτοποιείστε τα τυχόν αυθαίρετά που έχετε και δηλώστε το σύνολο των τετραγωνικών του κτιρίου σας.
• Αν έχετε τοπογραφικό, διασταυρώστε τα στοιχεία του ακινήτου (θέση, εμβαδό κλπ) με τα στοιχεία που έχουν δηλωθεί.
• Αν έχετε συμβόλαιο που αναγράφει στο περίπου μια έκταση, και γνωρίζετε ότι δεν είναι η πραγματική έκταση, κάντε πρώτα τοπογραφικό και στη συνέχεια βάλτε στο περιουσιολόγιο την ακριβή έκταση. Αρκεί βέβαια να ενημερώσετε και το κτηματολόγιο.
• Αφαιρέστε από το Ε9 βοσκότοπους, χωράφια, ρουμάνια, χέρσα χωράφια, που δεν καλλιεργούνται και είναι δασικές εκτάσεις.
• Στην περιοχή μου γίνεται τώρα ανάρτηση του κτηματολογίου. Για να μην έχω προβλήματα στο μέλλον, να δηλώσω και τα αυθαίρετα;

Παρότι στο έντυπο του κτηματολογίου, που συμπληρώνεται από τους ιδιοκτήτες δεν υπάρχει διευκρίνιση για το αν δηλώνουμε τα νόμιμα τετραγωνικά μαζί με τα αυθαίρετα ή μόνο τα νόμιμα κτίσματα, καλό είναι να δηλώσετε τα πραγματικά τετραγωνικά του κτιρίου σας, για να μην έχετε μελλοντικά προβλήματα κατά την διασταύρωση των στοιχείων από την εφορία. Αυτό βέβαια έχει ως συνέπεια να προχωρήσετε άμεσα και στην τακτοποίηση του αυθαιρέτου, πληρώνοντας το ανάλογο πρόστιμο, για να είστε πλήρως καλυμμένοι. Πρέπει όμως να διορθώσετε και το Ε9 καθώς και τα στοιχεία του ακινήτου στο Δήμο ( ΤΑΠ), ώστε τα στοιχεία του ακινήτου στο Ε9, στο Δήμο, στο Κτηματολόγιο και στο Περιουσολόγιο να είναι τα ίδια.

Στην περίπτωση που έχετε δηλώσει λανθασμένα τετραγωνικά, μπορείτε να καταθέσετε κατά την προανάρτηση ή ανάρτηση συμπληρωματική δήλωση και να καταθέσετε το απαιτούμενο έγγραφο (π.χ. τακτοποίηση αυθαιρέτου).

• Δεν δήλωσα το αυθαίρετό μου πουθενά. Κινδυνεύω να με πιάσουν τώρα;

Ναι, γιατί με τη δήλωση του ακινήτου σας στο Κτηματολόγιο γίνεται και ο εντοπισμός του στο χάρτη ηλεκτρονικά. Αυτή λοιπόν η ηλεκτρονική καταγραφή του ακινήτου από το λογισμικό σύστημα του Κτηματολογίου, επιτρέπει πολύ εύκολα για παράδειγμα τον εντοπισμό ενός αυθαιρέτου που δηλώνεται ως αδόμητο οικόπεδο ή μιας αποθήκης 15 τετραγωνικών η οποία έχει μετατραπεί σε κατοικία 50 τετραγωνικών. Έτσι με μια απλή εντολή μπορεί να εμφανιστούν όλα τα ακίνητα που δηλώνονται ως αδόμητα και να διασταυρωθούν με τους σύγχρονες χάρτες του Κτηματολογίου, που αποτυπώνουν με ακρίβεια όλους τους δομημένους χώρους.

Επομένως, με μια αντιστοίχιση πληροφοριών των δύο συστημάτων καταγραφών, μπορεί εύκολα να εντοπιστεί ποιο κτίσμα δεν έχει δηλωθεί και επομένως είναι αυθαίρετο.

• Τι θα γίνει αν δεν δηλώσω τα σωστά τετραγωνικά στο Ε9;

Οσοι φορολογούμενοι, παρότι έγιναν μεταβολές στην ακίνητη περιουσία τους, παραλείψουν ή αποφύγουν να τις δηλώσουν στο έντυπο Ε9 της εφορίας και μέσω αυτού να γνωστοποιηθούν στο ηλεκτρονικό Περιουσιολόγιο που διατηρεί η ΑΑΔΕ, σε τυχόν διασταυρώσεις που θα γίνουν στο μέλλον με τα στοιχεία των ακινήτων τους που έχουν καταχωρηθεί στο Εθνικό Κτηματολόγιο, και αυτά που δήλωσαν στο έντυπο Ε9,θα κληθούν να καταβάλουν αναδρομικά τα διαφυγόντα ποσά στα οποία επιβάλλονται προσαυξήσεις της τάξεως του 10%-50% και τόκοι εκπρόθεσμης καταβολής που υπολογίζονται σε ποσοστό 0,73% ανά μήνα εκπρόθεσμης καταβολής.

• Εγώ διόρθωσα το Ε9 και δήλωσα τα σωστά τετραγωνικά στον Δήμο. Πρέπει να διορθώσω και το Κτηματολόγιο;

Ναι. Θα πρέπει να υπάρχει ταύτιση των δηλούμενων τετραγωνικών μέτρων στο Κτηματολόγιο, στο Ε9 και στον Δήμο. Για αυτό και στο Κτηματολόγιο, μετά τη διόρθωση του Ε9 και την διόρθωση των πραγματικών τετραγωνικών στο Δήμο, θα πρέπει να υποβάλετε συμπληρωματική δήλωση – διόρθωση των τετραγωνικών μέτρων του ακίνητου.