Κτηματολόγιο: Δηλώσεις χωρίς πρόστιμο μέχρι το τέλος του έτους

Κτηματολόγιο: Ετος-σταθμός φαίνεται πως είναι το 2022 για το Κτηματολόγιο, αφού αναμένεται να ολοκληρωθεί η συλλογή δηλώσεων σε όλες τις περιοχές, πλην Κέρκυρας και Θεσπρωτίας, παύει η λειτουργία και ξεκινά η ψηφιοποίηση των υποθηκοφυλακείων, τρέχουν ψηφιακά οι υπηρεσίες για πολίτες και επαγγελματίες, ενώ από 1/1/2023 πρόκειται να εφαρμοστούν τα κλιμακωτά πρόστιμα και τα Αγνώστου Ιδιοκτήτη Ακίνητα, που θα παραμείνουν «ορφανά», θα περάσουν στην κυριότητα του Δημοσίου.

Πώς όμως εξελίσσεται η συλλογή δηλώσεων; Σε αυτήν τη φάση, στο Ηράκλειο (Δήμοι Ηρακλείου, Μαλεβιζίου και Χερσονήσου) η συλλογή λήγει στις 22 Φεβρουαρίου.

Στις Κυκλάδες και το Ρέθυμνο δόθηκε παράταση μέχρι 15 Μαρτίου.

Στα Χανιά (Δήμοι Χανίων, Αποκορώνου, Σφακίων, Καντάνου – Σελίνου, Πλατανιά και Κισσάμου) η συλλογή παρατάθηκε μέχρι τις 7 Μαρτίου και αναμένεται να παραταθεί μέχρι τις 18 Απριλίου, ημερομηνία που λήγει και η προθεσμία για τους κατοίκους εξωτερικού.

Να σημειωθεί ότι στα τέλη του προηγούμενου έτους υπογράφηκε και η μοναδική σύμβαση που εκκρεμούσε σε όλη την επικράτεια, για την Κέρκυρα και τη Θεσπρωτία, και η συλλογή δηλώσεων αναμένεται στις αρχές του 2023.

Προανάρτηση/ανάρτηση

Οσον αφορά στη διαδικασία της προανάρτησης, αυτό το διάστημα και μέχρι τις 3 Φεβρουαρίου, διενεργείται σε περιοχές της Ροδόπης, της Καβάλας (Θάσος) και της Ηλείας και αναμένεται να ξεκινήσει το επόμενο διάστημα σε περιοχές της Χαλκιδικής, της Φωκίδας, της Βοιωτίας, της Μαγνησίας και της Αχαΐας. Εκκρεμεί, επίσης, η επανέναρξη της προανάρτησης στον Δήμο Τριφυλίας στη Μεσσηνία, που διακόπηκε επειδή παρατηρήθηκαν λάθη στην καταγραφή των περιουσιακών στοιχείων.

Σχετικά με την ανάρτηση τώρα, «τρέχει» στον Εβρο και συγκεκριμένα στους Δήμους Διδυμοτείχου και Ορεστιάδας και λήγει στις 21 Φεβρουαρίου, ενώ στους Δήμους Αλεξανδρούπολης, Σαμοθράκης και Σουφλίου η ανάρτηση λήγει στις 9 Φεβρουαρίου και 2 μήνες αργότερα για τους κατοίκους εξωτερικού. Παράλληλα, στις 12 Ιανουαρίου ξεκίνησε η ανάρτηση σε Μέγαρα και Οινόη στη Δυτική Αττική.

Στην Αχαΐα, στον Δήμο Αιγιαλείας η ανάρτηση λήγει στις 8 Μαρτίου.

Συμμετοχή

Οπως εξηγούν πηγές από τον φορέα στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής, υπάρχουν περιοχές όπου οι πολίτες συμμετέχουν ενεργά και άλλες που έχουν μείνει αρκετά πίσω. Μάλιστα, σύμφωνα με τα όσα αναφέρουν, σε ορισμένες «η συμμετοχή έχει ξεπεράσει κάθε προσδοκία, καθώς δηλώθηκαν πολύ περισσότερα δικαιώματα από όσα είχε αρχικά εκτιμηθεί».

Ετσι, πρωταθλήτρια περιοχή είναι τα Τρίκαλα με 145% και ακολουθούν η Κοζάνη με 134%, το Κιλκίς με 124%, η Φθιώτιδα με 121%, οι Σέρρες με 113%, η Κάλυμνος, η Κάρπαθος, η Κως και η Ρόδος με 110%, η Μαγνησία με 107% και η Πέλλα με 102%.

Πολύ μεγάλη συμμετοχή στη συλλογή δηλώσεων, δηλαδή άνω του 90%, έχουν περιοχές όπως η Λάρισα, η Καρδίτσα, η Πιερία, η Δράμα, η Ξάνθη, η Αρτα, η Πρέβεζα, η Λευκάδα, ενώ ακολουθούν με ποσοστό άνω του 80% η Εύβοια, ο Εβρος, η Θεσσαλονίκη, η Ημαθία, το Λασίθι, το Ηράκλειο, τα Ιωάννινα, η Καστοριά, η Φλώρινα και η Χαλκιδική.

Ικανοποιητική συμμετοχή, δηλαδή άνω του 70%, έχουν οι περιοχές Κορινθία, Αρκαδία, Αχαΐα, Αιτωλοακαρνανία, Ηλεία, Γρεβενά, Φωκίδα, καθώς και ορισμένες περιοχές της Ανατολικής και της Δυτικής Αττικής.

Μέτρια συμμετοχή και, κυρίως, πάνω από το όριο του 55% (που απαιτείται για να περάσει η κτηματογράφηση στην επόμενη φάση της προανάρτησης) καταγράφεται σε Θεσπρωτία, Ροδόπη, Θάσο, Ευρυτανία, Μεσσηνία, Ζάκυνθο, Κεφαλλονιά, Ιθάκη, Αργολίδα, Λακωνία, Σάμο, Χίο και Ικαρία.

Χαμηλή συμμετοχή εντοπίζεται στη Λήμνο και τη Λέσβο, όπου οι μισοί ιδιοκτήτες δεν έχουν δηλώσει την ακίνητη περιουσία τους, καθώς και σε Κύθηρα, Αγκίστρι, Πόρο, Σπέτσες και Υδρα, όπου δύο στους τρεις ιδιοκτήτες δεν έχουν εμφανιστεί.

Ακόμα χαμηλότερα είναι τα ποσοστά στις Κυκλάδες, όπου μόνο ένας στους πέντε ιδιοκτήτες συμμετείχε στη διαδικασία, η οποία παρατάθηκε και λήγει στις 15 Μαρτίου, και στο Ρέθυμνο, όπου υπάρχει πρωτοφανής «αποχή», καθώς εννέα στους δέκα ιδιοκτήτες μέχρι σήμερα «αδιαφορούν» για το Κτηματολόγιο.

Δηλώσεις χωρίς πρόστιμο ΜΕΧΡΙ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΕΤΟΥΣ

Οι ιδιοκτήτες είναι σημαντικό να συμμετάσχουν στη διαδικασία έτσι ώστε να διασφαλίσουν την περιουσία τους και να μπορέσουν παράλληλα να την αξιοποιήσουν, καθώς ο μόνος τρόπος για να συμβεί αυτό είναι να δηλωθεί.

Σε όλη τη χώρα (με εξαίρεση την Κέρκυρα και τη Θεσπρωτία), όπου δεν λειτουργεί ήδη κτηματολογικό γραφείο, οι ιδιοκτήτες μπορούν μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του 2022 να δηλώσουν την ακίνητη περιουσία τους χωρίς να καταβάλουν κάποιο πρόστιμο. Ωστόσο, μέχρι τότε δεν μπορούν να πραγματοποιήσουν καμία συναλλαγή με το ακίνητό τους (αγοροπωλησία, μεταβίβαση, γονική παροχή), αλλά ούτε και να εκδώσουν οικοδομική άδεια, καθώς τόσο σε κάθε συμβόλαιο όσο και στην άδεια οικοδομής θα πρέπει να μνημονεύεται και να επισυνάπτεται στο συμβόλαιο το αποδεικτικό υποβολής δήλωσης στο Κτηματολόγιο.

Χαμηλή προσέλευση

Υπενθυμίζεται ότι το προηγούμενο διάστημα το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης αποφάσισε να εφαρμόσει έναν διαφορετικό μοχλό πίεσης για όσους ιδιοκτήτες δεν δηλώσουν τις περιουσίες τους στο Κτηματολόγιο, βγάζοντας έτσι από το κάδρο τις αγοραπωλησίες και τις μεταβιβάσεις των εν λόγω ακινήτων. Αν και ο φορέας σχεδίαζε να ενεργοποιήσει τα κλιμακωτά πρόστιμα για τους ασυνεπείς πολίτες, τα στοιχεία έδειχναν χαμηλή προσέλευση.

Αποτέλεσμα αυτού, το υπουργείο να φέρει ρύθμιση, μέσω της οποίας μπαίνουν στον «πάγο» τα κλιμακωτά πρόστιμα μέχρι τις 31/12/2022, σε μια προσπάθεια να δηλωθούν ολοένα και περισσότερα ακίνητα. Για να είναι εφικτό αυτό, όσοι συνεχίσουν να μην τα δηλώνουν δεν θα έχουν τη δυνατότητα να μεταβιβάσουν, αλλά ούτε και να πουλήσουν την περιουσία τους, αν πρώτα δεν έχει καταχωριστεί στο Κτηματολόγιο.

Μέχρι πρόσφατα, οι ιδιοκτήτες ακινήτων γνώριζαν πως θα ενεργοποιούνταν τα κλιμακωτά πρόστιμα, ενώ ο πέλεκυς θα ξεκινούσε από τα 300 ευρώ και θα έφτανε έως και τις 2.000 ευρώ. Το ποσό που θα είχε καταβάλει ο κάθε ιδιοκτήτης θα αυξανόταν ανάλογα με την αντικειμενική αξία του ακινήτου, αλλά και τον χρόνο καθυστέρησης. Ταυτόχρονα, είχε γίνει γνωστό πως όσοι δεν πλήρωναν στις σχετικές προθεσμίες, το οφειλόμενο ποσό θα περνούσε στην εφορία.

«Τρέχουν» οι πρώτες εγγραφές για τα Αγνώστου Ιδιοκτήτη Ακίνητα

Ετος-σταθμός όμως είναι και για τα Αγνώστου Ιδιοκτήτη Ακίνητα, δεδομένου ότι «τρέχει» μέχρι το τέλος του έτους η παράταση για τις πρώτες εγγραφές σε 297 περιοχές.

Ανάμεσα στους δήμους που η προθεσμία εκπνέει στις 31 Δεκεμβρίου περιλαμβάνονται περιοχές στην Αττική, όπως η Ηλιούπολη, η Νίκαια, το Μαρούσι, ο Βύρωνας, η Καισαριανή, η Ελευσίνα, τα Μελίσσια, αλλά και περιοχές στον Πειραιά, όπως η Δραπετσώνα και το Κερατσίνι, καθώς και διάσπαρτοι ΟΤΑ σε όλη τη χώρα.

Σημειώνεται ότι όσον αφορά στα προγράμματα κτηματογράφησης της περιόδου 1997-1999 ο χαρακτηρισμός Αγνώστου Ιδιοκτήτη αποδίδεται σε ένα ακίνητο εφόσον δεν δηλώθηκε για 15 χρόνια, ενώ για τα προγράμματα από το 2008 και μετά ως «ορφανά» χαρακτηρίζονται όσα δεν έχουν δηλωθεί 8 χρόνια μετά την έναρξη της λειτουργίας του Κτηματολογικού Γραφείου σε κάθε περιοχή.

Οπως προκύπτει από τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του ο «Ε.Τ.» της Κυριακής, σε συνολικά 458 ΟΤΑ υπάρχουν «ορφανά» κτίσματα και γεωτεμάχια, με τις πιστώσεις χρόνου να λήγουν σταδιακά έως το 2027.

Μέχρι σήμερα, ο φορέας μετρά συνολικά 338.712 «ορφανά», με τα 135.612 να έχουν περισσότερους από έναν συνδικαιούχους.

Γεωγραφικά εντοπίζονται, κυρίως, σε ορεινές περιοχές, όπου δεν είχαν ιδιαίτερες αξιώσεις οι ιδιοκτήτες τους.

Πολλά από τα Αγνώστου Ιδιοκτήτη Ακίνητα ανήκουν στο Δημόσιο και την Εκκλησία, ενώ σημαντικό ποσοστό κατέχουν και οι ομογενείς. Μάλιστα, εκτιμάται πως 8 στα 10 ανήκουν στο κράτος.