Κτηματολόγιο: Χαμηλά ποσοστά και αγώνας δρόμου για δηλώσεις – Τι προβλέπεται για πρόστιμα

Χαμηλά τα ποσοστά υποβολής δηλώσεων σε αρκετές Περιφερειακές Ενότητες παρά το γεγονός ότι χωρίς δήλωση δε μεταβιβάζεται κανένα ακίνητο πλέον.

Χαμηλά ποσοστά καταγράφει ο ρυθμός υποβολής δηλώσεων κτηματογράφησης σε ορισμένες Περιφερειακές Ενότητες της χώρας, οι οποίες μάλιστα δεν περιορίζονται σε αυτές, στις οποίες η διαδικασία κτηματογράφησης ξεκίνησε τελευταία. Έτσι, όσο αναμενόμενο και να ήταν οι Κυκλάδες και το Ρέθυμνο όπου η διαδικασία είναι ενεργή μόλις από το προηγούμενο καλοκαίρι να έχουν χαμηλά ποσοστά υποβολής δηλώσεων, φαίνεται ότι πίσω έχει μείνει και η Αττική, η Λέσβος και η Λήμνος, η Σάμος και η Χίος.

Στους αναβλητικούς ιδιοκτήτες έχει ήδη δοθεί εξαιτίας και της πανδημίας μία σιωπηρή παράταση, η οποία θα διαρκέσει έως το τέλος του 2022 ώστε να μπορέσουν τυπικά εκπρόθεσμα, αλλά ουσιαστικά χωρίς πρόστιμα καθώς αυτά δεν πρόκειται να ενεργοποιηθούν την προσεχή χρονιά, να δηλώσουν την ακίνητη περιουσία τους. Η καθυστέρηση μπορεί βέβαια να μην έχει χρηματική ποινή, ωστόσο θα κρατά τα ακίνητά τους σε «ομηρία» έως ότου υποβάλλουν τις δηλώσεις κτηματογράφησης καθώς δε θα μπορούν να τα μεταβιβάσουν εφόσον έχει εκκινήσει η διαδικασία συλλογής δηλώσεων στην περιοχή, στην οποία υπάγονται.

Παρά την επιβράδυνση του ρυθμού υποβολής δηλώσεων, σε πολλές περιοχές της επικράτειας η διαδικασία της κτηματογράφησης έχεί ήδη περάσει σε επόμενα στάδια. Έτσι μετά την τυπική λήξη της προθεσμίας συλλογής δηλώσεων έχουν ήδη ξεκινησει τα στάδια της προανάρτησης και ανάρτησης, στα οποία μπορούν να γίνουν διορθώσεις στις εγγραφές και τα στοιχεία.

Αναφορικά με τη συλλογή δηλώσεων ακίνητης περιουσίας, μέχρι και τα μέσα Οκτωβρίου, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Ελληνικού Κτηματολογίου, τις χειρότερες επιδόσεις κατέγραφαν:

• Το Ρέθυμνο με ποσοστό μόλις 4,9%. Το μονοψήφιο ποσοστό δικαιολογείται από το γεγονός ότι η διαδικασία ξεκίνησε στις 30 Ιουνίου.
• Οι Κυκλάδες με ποσοστό 12% και τη συλλογή δηλώσεων να έχει ξεκινήσει στις 5 Ιουλίου.
• Η Δυτική Αττική και Νήσων με ποσοστό 36,1%.
• Η Λέσβος και η Λήμνος με 48,7%.
• Η Ζάκυνθος, η Κεφαλονιά και η Ιθάκη με 55,1%.

Σε …πρωταθλητή των δηλώσεων έχουν αναδειχθεί έως τώρα τα Τρίκαλα με ποσοστό 145,2%, η Κοζάνη με 134,5%, η Αττική με 125,6%, και η Βοιωτία – Φθιώτιδα με 120,6%. Υπενθυμίζεται ότι τα άνω του 100 ποσοστά σε αυτές τις περιπτώσεις οφείλονται στο γεγονός ότι οι δηλώσεις αφορούν σε αριθμό δικαιωμάτων, ο οποίος δεν ήταν δυνατό να προυπολογιστεί με απόλυτη ακρίβεια και όχι σε αριθμό ακινήτων. Ενα ακίνητο π.χ. με συνιδιοκτησία έχει παραπάνω του ενός δικαιώματα.

Σε γενικές γραμμές η επιβράδυνση του ρυθμού υποβολής δηλώσεων την τελευταία διετία εξαιτίας και της πανδημίας ήταν η βασική αιτία για τη μη ενεργοποίηση των κλιμακωτών προστίμων, τα οποία είχαν ήδη εξαγγελθεί. Τα πρόστιμα, τα οποία θα ήταν από 300 έως 2.000 ευρώ αυξανόμενα κλιμακωτά ανάλογα με το χρόνο καθυστέρησης της δήλωσης και την αντικειμενική αξία του ακινήτου, έχουν πλέον «παγώσει» μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2021. Κι αυτό χωρίς να θεωρείται απολύτως βέβαιο ότι θα εφαρμοστούν και στη συνέχεια με στόχο να μην αποτελέσουν ανασχετικό παράγοντα στην υποβολή δηλώσεων, καθώς εκτιμάται ότι περίπου 1 στις 3 ιδιοκτησίες του τρέχοντος προγράμματος κτηματογράφησης δεν είναι πλήρως δηλωμένη (είτε είναι αδήλωτη είτε απαιτούνται συμπληρωματικές δηλώσεις).

Αυτό, το οποίο ήδη ισχύει και θεωρείται ισχυρό κίνητρο για να καμφθεί η αναβλητικότητα των ιδιοκτητών να δηλώσουν την περιουσία τους στο Κτηματολόγιο είναι το γεγονός πως σύμφωνα με την πρόσφατη ρύθμιση του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, οι ιδιοκτήτες δε θα μπορούν να προχωρήσουν σε καμία δικαιοπραξία επί των ακινήτων τους (αγοραπωλησία, μεταβίβαση, κλπ) ή να εκδώσουν οικοδομική άδεια στο όνομά τους γι΄αυτά εφόσον αυτά δεν έχουν δηλωθεί προηγουμένως στο Κτηματολόγιο.

Παράλληλα με την ίδια ρύθμιση ορίζεται ότι στο εξής οι παρατάσεις της περιόδου κτηματογράφησης δε θα απαιτούν την έκδοση υπουργικής απόφασης, αλλά θα αποφασίζονται και θα ανακοινώνονται απευθείας από τον φορέα του Ελληνικού Κτηματολογίου.