Μεταβιβάσεις ακινήτων: 56.000 σε τέσσερις μήνες – Προς νέο ρεκόρ φέτος

Με ετησιοποιημένο ρυθμό που αναμένεται ότι θα προσεγγίσει τις 170.000, κινείται φέτος ο αριθμός των αγοραπωλησιών ακινήτων, κάτι που σημαίνει ότι θα καταγραφεί ο υψηλότερος ρυθμός πωλήσεων από τα τέλη της δεκαετίας του 2000 μέχρι σήμερα.

Συγκεκριμένα, με βάση τα στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), κατά τους πρώτους τέσσερις μήνες του 2023, δηλαδή το διάστημα Ιανουαρίου – Απριλίου, έχουν υποβληθεί 56.060 δηλώσεις φόρου μεταβίβασης ακινήτων. Αν η επίδοση αυτή διατηρηθεί και στο υπόλοιπο του 2023, τότε ο συνολικός αριθμός αναμένεται να ανέλθει σε σχεδόν 170.000 πράξεις.

Τα στοιχεία αυτά καταγράφονται για πρώτη φορά, καθώς απορρέουν από τις ηλεκτρονικές δηλώσεις φόρου, που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο της ψηφιοποίησης της σχετικής διαδικασίας, με στόχο την επιτάχυνση των αγοραπωλησιών στην αγορά ακινήτων. Ως εκ τούτου, δεν είναι δυνατή και η σύγκριση π.χ. με προηγούμενα έτη, ώστε να είναι πιο ασφαλές το σχετικό συμπέρασμα για την πορεία των πωλήσεων στην αγορά ακινήτων.

Η άλλη εικόνα

Εν τω μεταξύ, η εικόνα που προκύπτει με βάση τα στοιχεία που καταχωρίζονται στο Μητρώο Αξιών Μεταβιβάσεων της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων είναι διαφορετική. Με βάση σχετική μελέτη της Διεύθυνσης Ερευνας και Ανάλυσης της Cerved Property Services που έγινε με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία, κατά το δωδεκάμηνο Απριλίου 2022 – Μαρτίου 2023, ο όγκος των συναλλαγών σημείωσε πτώση κατά 12,45% σε σύγκριση με το αμέσως προηγούμενο δωδεκάμηνο (Απρίλιος 2021 – Μάρτιος 2022).

Στις περισσότερες περιοχές της χώρας καταγράφεται πτώση, ενώ υπάρχουν και ορισμένες, ιδίως τουριστικές, περιοχές όπου παρατηρείται αύξηση. Ειδικότερα, η μεγαλύτερη πτώση παρατηρείται στη Θεσσαλονίκη με 18,16%, ενώ στο κέντρο της Αθήνας (Δήμος Αθηναίων), η πτώση είναι αισθητά χαμηλότερη του εθνικού μέσου όρου, καθώς περιορίστηκε στο 7,56%. Συνολικά στην Αττική, η πτώση των συναλλαγών άγγιξε το 13,2%, με τη μεγαλύτερη πτώση να καταγράφεται στις περιοχές της Ανατολικής Αττικής (-17,88%), στα βόρεια και στα δυτικά προάστια (-16,55%), ενώ στα νότια προάστια, στον Πειραιά και στους λοιπούς δήμους της νομαρχίας Πειραιά η πτώση ήταν πιο συγκρατημένη με -10,17%, -9,71% και -11,7% αντίστοιχα. Υπήρχαν και λίγες περιοχές της Αττικής με θετικό πρόσημο όπως τα Βριλήσσια, το Χαλάνδρι, του Παπάγου, το Χαϊδάρι, ο Κορυδαλλός, η Ηλιούπολη, η Γλυφάδα και η Βουλιαγμένη. Σύμφωνα με τους αναλυτές της Cerved, παρατηρείται πως όπου υπάρχει σημαντικό αγοραστικό ενδιαφέρον από το εξωτερικό (όπως π.χ. στα νότια προάστια), η πτώση είναι περιορισμένη, ενώ υπάρχουν και μεμονωμένες περιοχές όπου σημειώνεται ακόμη και αύξηση των αγοραπωλησιών.

Αν συνεχίσουν να «τρέχουν» με αυτόν τον ρυθμό οι συναλλαγές, οι πωλήσεις θα προσεγγίσουν τις 170.000.

Στον αντίποδα, αύξηση σημειώθηκε σε ορισμένους από τους δημοφιλέστερους τουριστικούς προορισμούς. Την καλύτερη επίδοση καταγράφει ο νομός Χανίων, όπου παρατηρήθηκε αύξηση κατά 15,69%, ενώ ακολουθούν με 9,9% τα Δωδεκάνησα. Μέση αύξηση κατά 4,9% σημείωσαν και τα τουριστικά νησιά των Κυκλάδων (Μύκονος, Σαντορίνη, Πάρος και Τήνος), ενώ μικρή άνοδο κατά 1,85% κατέγραψε και η Χαλκιδική.

Η ηλεκτρονική ταυτότητα

Υπενθυμίζεται πως τον Απρίλιο του 2022 (όταν δηλαδή ξεκινά η περίοδος σύγκρισης της μελέτης της Cerved) άρχισε η πλήρης εφαρμογή του μέτρου της ηλεκτρονικής ταυτότητας κτιρίου, που είναι υποχρεωτική πλέον σε κάθε αγοραπωλησία. Οι «παιδικές ασθένειες» δεν έχουν λείψει και ασφαλώς ο σημαντικός όγκος αυθαιρεσιών που καλούνται να «θεραπευτούν», προκειμένου να προχωρήσει μια πράξη αγοραπωλησίας, έχει γεννήσει καθυστερήσεις ή και ακυρώσεις συμφωνιών.

Για παράδειγμα, η ανάγκη εύρεσης της οικοδομικής άδειας του προς πώληση ακινήτου δεν είναι πάντα εύκολη, ιδίως σε ακίνητα μεγάλης ηλικίας, ενώ δεν λείπουν και οι περιπτώσεις που οι άδειες έχουν καταστραφεί, λόγω… τρωκτικών ή φυσικών καταστροφών (π.χ. πλημμύρα στον χώρο φύλαξης των αρχείων). Μια τέτοια συγκυρία οδηγεί στην ανάγκη ανασύστασης όλων των οριζόντιων ιδιοκτησιών του κτιρίου, με αποτέλεσμα να είναι σχεδόν ανέφικτη η ολοκλήρωση μιας πώλησης, λόγω κόστους και χρόνου που απαιτείται για κάτι τέτοιο.

Μεγάλο ενδιαφέρον

Ακόμη κι έτσι, τα παραπάνω στοιχεία θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν παράδοξα, αφού έρχονται σε αντίθεση με την εικόνα που περιγράφουν οι επαγγελματίες της αγοράς (π.χ. μεσίτες, κατασκευαστές κ.ά.), οι οποίοι κάνουν λόγο για αυξημένο αγοραστικό ενδιαφέρον, τόσο από Ελληνες όσο και από ξένους, που μάλιστα εξηγεί και το «ράλι» των τιμών πώλησης, σε συνδυασμό φυσικά με την περιορισμένη προσφορά κατοικιών.