Με ποιες προϋποθέσεις γίνεται νόμιμη εγκατάσταση τροχόσπιτου, τροχοβίλας, προκάτ, λυόμενου, κοντέινερ και άλλων κατασκευών

Η μεγάλη οικονομική κρίση στη Ελλάδα τα τελευταία χρόνια έχει οδηγήσει πολλούς να σκέπτονται πώς θα αποκτήσουν ένα φτηνό σπίτι και πολλοί είναι αυτοί που θέλουν να έχουν μια μικρή παραθεριστική κατοικία ξεπερνώντας τα εμπόδια των εξόδων και τη γραφειοκρατία της οικοδομικής άδειας. Αλλά και στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο υπάρχει η τάση της μετακινούμενης κατοικίας ως εναλλακτικού τρόπου διαμονής όπως: δενδρόσπιτα, σπίτια πάνω σε ποταμόπλοιο, ή στη θάλασσα, κοντέινερ κλπ.

Επειδή αυτές οι κατασκευές έχουν τον εξοπλισμό μιας κατοικίας και μεταφέρονται και τοποθετούνται πάνω στο έδαφος χωρίς να γίνονται οικοδομικές εργασίες με τη χρήση οικοδομικών υλικών π.χ. οπλισμένο σκυρόδεμα, πλινθοδομές, τούβλα κλπ, αρκετοί ιδιοκτήτες ακινήτων πιστεύουν ότι είναι νόμιμα και δεν απαιτείται να εκδοθεί οικοδομική άδεια.

Σε αυτή τη λύση καταφεύγουν και αρκετοί ιδιοκτήτες μη άρτιων και οικοδομήσιμων αγροτεμαχίων κυρίως παραθαλάσσιων ή στο βουνό, που δεν μπορούν να εξασφαλίσουν νόμιμη άδεια για την εγκατάσταση τους. Έτσι τα τελευταία χρόνια έχουν «ξεφυτρώσει» στην ύπαιθρο στης χώρας ακόμα και σε ευαίσθητες περιβαλλοντικά περιοχές π.χ. στο Πήλιο, στη Μύκονο και άλλα νησιά, σε περιοχές Νatura, σε ζώνες παραλίας, σε δασικές εκτάσεις κλπ. διάφορες εγκαταστάσεις οι οποίες είναι αυθαίρετες.

Επιπλέον η χρήση των όρων «τροχοβίλα», «προκάτ», «λυόμενα», «κοντέινερ», «προσωρινή κατασκευή», που αποτελούν κατασκευές μη συμβατικές σε σχεση με το παραδοσιακό κτίσμα, μπορεί να δημιουργήσει σύγχυση για την αναγκαιότητα έκδοσης σχετικής οικοδομικής άδειας. Γι’ αυτό οι πολίτες πριν αγοράσουν και τοποθετήσουν στο ακίνητό τους οποιαδήποτε κατασκευή, θα πρέπει να απευθύνονται σε μηχανικό προκειμένου να διαπιστώσουν το νόμιμο ή μη του εγχειρήματος τους.

• Μπορώ να κάνω προσωρινή κατασκευή στο οικόπεδό μου;

Η προσωρινή κατασκευή κατά την πολεοδομική νομοθεσία, δεν αφορά μια πρόχειρη κατασκευή από ένα ιδιώτη, αλλά κατασκευή που αποτελείται εξ ολοκλήρου από ξηρή δόμηση και εγκαθίσταται σε ελαφρά βάση ή με σημειακή θεμελίωση επί του εδάφους, τοποθετείται και απομακρύνεται σε λυόμενα μέρη και εξυπηρετεί συγκεκριμένο σκοπό για ένα χρονικό διάστημα π.χ. ένα χριστουγεννιάτικο χωριό και σ΄ αυτή την περίπτωση ισχύουν τα εξής:

1. Η προσωρινή κατασκευή τοποθετείται σε ιδιωτικούς χώρους παραχωρημένους σε δημόσια κοινή χρήση και σε δημόσιους κοινόχρηστους χώρους, υπαίθριους ή στεγασμένους, κατά παρέκκλιση των κείμενων πολεοδομικών όρων της περιοχής και υπό την προϋπόθεση ότι επιτρέπονται οι συγκεκριμένες χρήσεις. Για τις προσωρινές κατασκευές απαιτείται έγκριση τοποθέτησης και λειτουργίας από τον αρμόδιο κατά περίπτωση φορέα, κατόπιν υποβολής απαραίτητων δικαιολογητικών και στοιχείων για την κατασκευή ή συναρμολόγηση και τοποθέτηση, καθώς και προσδιορισμός του χρονικού διαστήματος διατήρησής τους.
2. Οι κατασκευές αυτές οφείλουν να διαθέτουν πιστοποιητικό στατικής επάρκειας σύμφωνο με τις ισχύουσες ελληνικές ή ευρωπαϊκές προδιαγραφές.
3. H θεμελίωσή τους πρέπει να γίνεται:

β. επί μεμονωμένων προκατασκευασμένων πεδίλων σκυροδέματος, επιφάνειας μικρότερης ή ίσης του ενός τετραγωνικού μέτρου,

γ. επί προκατασκευασμένων θεμελιολωρίδων σκυροδέματος, πλάτους μικροτέρου ή ίσου του 0,60 μ. και επί οποιουδήποτε άλλου προκατασκευασμένου στοιχείου, για το οποίο αποδεικνύεται η ευχερής απομάκρυνση και για το οποίο δεν απαιτείται έγχυτο σκυρόδεμα επί τόπου του έργου.

4. Με υπουργική απόφαση του αρμόδιου Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής ορίζεται το χρονικό διάστημα αδειοδότησης ανά είδος και επιφάνεια προσωρινής κατασκευής, καθώς και τα στοιχεία που απαραίτητα υποβάλλονται μαζί με την αιτιολογική έκθεση για την αναγκαιότητα της τοποθέτησης, στον αρμόδιο φορέα.

• Για ποιές εγκαταστάσεις απαιτείται οικοδομική άδεια;

Οικοδομική άδεια απαιτείται για την εκτέλεση οποιασδήποτε εργασίας δόμησης, η οποία δεν εμπίπτει στις εργασίες δόμησης μικρής κλίμακας και αφορά ιδίως:

α) ανέγερση, προσθήκη και επισκευή κτιρίων,

β) κατεδάφιση κατασκευών,

γ) εκσκαφές ή επιχώσεις μεγαλύτερες του συν/πλην 0,80 μέτρα, καθώς και επιστρώσεις, διαμορφώσεις οικοπέδων και γηπέδων με σκοπό τη δόμηση,

δ) κατασκευή πισίνας,

ε) αλλαγή χρήσης, αν επέρχεται αλλαγή προς το δυσμενέστερο, στα στοιχεία του διαγράμματος κάλυψης ή στα φορτία σχεδιασμού της στατικής μελέτης ή αλλαγή μηχανολογικών εγκαταστάσεων ως προς τις διελεύσεις τους από άλλους ορόφους ή κοινόχρηστους χώρους,

στ) κατασκευή τοίχων αντιστήριξης, καθώς και περιτοιχίσεων και περιφράξεων που δεν καλύπτονται από την έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας,

ζ) κατασκευή υπόγειων δεξαμενών,

η) εργασίες τοποθέτησης υπόγειων, προκατασκευασμένων δεξαμενών υγρών και αερίων καυσίμων σε πρατήρια καυσίμων,

θ) εργασίες μικρής κλίμακας προϋπολογισμού άνω των είκοσι πέντε χιλιάδων (25.000) ευρώ.

• Τι θεωρείται κτίριο, εγκατάσταση, ελαφρά κατασκευή και τι λυόμενη κατασκευή από τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό;

  • Κτίριο είναι η κατασκευή που αποτελείται από χώρους και εγκαταστάσεις και προορίζεται για προσωρινή ή μόνιμη παραμονή του χρήστη.
  • Εγκατάσταση είναι η κατασκευή ή υποδομή που προορίζεται ή απαιτείται για τη λειτουργία, εξυπηρέτηση και ασφάλεια των κτιρίων, όπως οι ανελκυστήρες, τα στοιχεία διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, κλιματισμού, δροσισμού, διανομής και εκροής ύδατος, θέρμανσης, φυσικού αερίου, τα θερμικά ηλιακά συστήματα, τα στοιχεία ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, τα στοιχεία μονάδων Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής Αποδοτικότητας (ΣΗΘΥΑ), οι καπναγωγοί, οι επιγραφές, οι κεραίες.
  • Ελαφρά κατασκευή είναι η κατασκευή με φέροντα οργανισμό και στοιχεία πλήρωσης μειωμένου μόνιμου φορτίου ιδίου βάρους σε σχέση με τις συμβατικές κατασκευές, όπως αυτές από οπλισμένο σκυρόδεμα ή λιθοδομή φέρουσας τοιχοποιίας.
  • Λυόμενη κατασκευή είναι η κατασκευή που αποτελείται από συναρμολογούμενα και αποσυναρμολογούμενα δομικά στοιχεία πιστοποιημένα από αρμόδιο φορέα που τοποθετούνται σε σταθερή βάση.

• Με ποιες προϋποθέσεις μπορώ να τοποθετήσω νόμιμα στο οικόπεδό μου τροχόσπιτο ή τροχοβίλα;

Επιτρέπεται η προσωρινή τοποθέτηση τροχόσπιτου, που έχει σε ισχύ άδεια κυκλοφορίας από το Υπουργείο Μεταφορών, φέρει αριθμό κυκλοφορίας και είναι ρυμουλκούμενο από ΙΧ αυτοκίνητο. Το τροχόσπιτο μπορεί να τοποθετηθεί σε ιδιόκτητο χώρο, αρκεί να μην είναι χαρακτηρισμένος ως αρχαιολογικός χώρος, αιγιαλός, παραλία ή δασική έκταση

Σύμφωνα με την Εγκ-27860/4450/34/23-3-88 του Υπουργείου Περιβάλλοντος περί «Εγκατάστασης Τροχόσπιτου – Τροχοβίλας». Τα τροχόσπιτα που δεν είναι κυκλοφορούντα οχήματα και ρυμολκούμενα από ΙΧ. αυτοκίνητα με αριθμό κυκλοφορίας του Υπουργείου Συγκοινωνιών, εφόσον μεταπίπτουν στην κατηγορία που περιγράφεται από την παρ.17 του Αρθ-2 του ΓΟΚ/85), δηλαδή μετατρέπονται σε εγκαταστάσεις με μόνιμη εξάρτησή τους από το περιβάλλον στο οποίο εγκαθίστανται και συνδέονται σταθερά με αυτό (π.χ. σταθερή σύνδεση με το έδαφος, κατασκευή βόθρου, σύνδεση με δίκτυα) ή εξυπηρετούν παραμονή ανθρώπων ή ζώων, εκτέλεση εργασίας ή άσκηση επαγγέλματος, αποθήκευση ή τοποθέτηση πραγμάτων, μηχανημάτων, κλπ., πρέπει πριν εγκατασταθούν σε γήπεδο ή οικόπεδα να έχουν άδεια της αρμόδιας για την έκδοση οικοδομικής αδείας Υπηρεσίας η οποία τα κρίνει κατά τις ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις.

• Μπορώ να θεωρήσω την τροχοβίλα με ρόδες ως τροχόσπιτο και να τη βάλω στο οικόπεδό μου χωρίς άδεια, χωρίς να τη συνδέσω με βόθρο, ΔΕΗ κ.λπ.;

Ο όρος «τροχοβίλα ή τροχόσπιτο» δεν υπάρχει στην πολεοδομική νομοθεσία. Η τροχοβίλα είναι κι αυτή μια τροχήλατη κατασκευή την οποία διέπουν όλοι οι νόμοι και οι ρυθμίσεις του υπουργείου Συγκοινωνιών περί ρυμουλκούμενων. Εκεί υπάγεται και από εκεί ελέγχεται. Σε καμία περίπτωση όμως δεν χαρακτηρίζεται οικία και δεν μπορεί να ρευματοδοτηθεί ή να υδροδοτηθεί νόμιμα, ακόμα κι αν τοποθετηθούν φωτοβολταϊκά αντί της σύνδεσης με τη ΔΕΗ.

• Θέλω να βγάλω άδεια μικρής κλίμακας για να κάνω μια βάση από μπετόν με μια πέργολα και να τοποθετήσω ένα λυόμενο ή προκάτ ή κοντέινερ. Αυτό είναι νόμιμο;

Οχι. Η άδεια πέργκολας άνω των 50 τ.μ. επιτρέπεται όταν υπάρχει κτίσμα στο οικόπεδο Επίσης η βάση από οπλισμένο σκυρόδεμα (μπετόν) δεν υπάγεται στις μικρές διαμορφώσεις του εδάφους μέχρι συν/πλην 0,80 μ. από το φυσικό έδαφος, που επιτρέπεται χωρίς οικοδομική άδεια από την πολεοδομική νομοθεσία. Επομένως και σε αυτή την περίπτωση απαιτείται η έκδοση οικοδομικής αδείας.

• Μπορώ να βγάλω οικοδομική άδεια για τροχοβίλα;

Αν αυτό που ονομάζεται «τροχοβίλα» υπάγεται στην κατηγορία των προκατασκευασμένων κατοικιών, και διαθέτει όλες τις απαιτούμενες μελέτες για την έκδοση οικοδομικής άδειας (στατικά, αρχιτεκτονικά, μελέτες ενεργειακής απόδοσης, ηλεκτρομηχανολογικές μελέτες, πυροπροστασία και λοιπών εγκαταστάσεων), τότε εκδίδεται κανονικά η άδεια.

• Μπορώ να τοποθετήσω στο οικόπεδό μου ένα προκατασκευασμένο (προκάτ) σπίτι;

Δεν υπάρχει στον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό η έννοια του «προκάτ» αλλά της λυόμενης κατοικίας, που αποτελείται από συναρμολογούμενα και αποσυναρμολογούμενα δομικά στοιχεία πιστοποιημένα από αρμόδιο φορέα που τοποθετούνται σε σταθερή βάση. Για τα λυόμενα κτίρια εκδίδεται κανονική οικοδομική άδεια, εφόσον επιτρέπεται από τους όρους δόμησης της περιοχής και δεν βρίσκονται σε περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, παραδοσιακούς οικισμούς, σε ιστορικούς τόπους κλπ.

• Μπορώ να τοποθετήσω στο οικόπεδό μου ένα κοντέινερ χωρίς οικοδομική άδεια;

Οχι, γιατί σύμφωνα με τον Κτιριοδομικό κανονισμό θεωρείται δομικό έργο κάθε τι που είναι ακίνητο και εδράζεται απευθείας ή δια μέσου άλλων στοιχείων στο έδαφος και δεν μπορεί να ρυμουλκηθεί με απλό και άμεσο τρόπο. Ακόμα και για τις αποθήκες απαιτείται η έκδοση άδειας δόμησης από την Πολεοδομία.

Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου - πολεοδόμου μηχανικού

[email protected]