Νέα τιμολογιακή πολιτική για τη χρήση αρδευτικού νερού

Ενιαίους κανόνες για την τιμολόγηση του νερού ανάλογα με τη χρήση του θα πρέπει να θεσπίσει η χώρα μας μέσα στο 2016. Στόχος της κοινοτικής νομοθεσίας, την οποία έπρεπε εδώ και καιρό να έχει εφαρμόσει και η Ελλάδα, είναι να συνυπολογιστεί στο κόστος του νερού το κεφάλαιο που διατέθηκε για τις υποδομές μεταφοράς του και τη συντήρησή τους, αλλά και το περιβαλλοντικό κόστος, προκειμένου -σε δεύτερη φάση- να δημιουργηθεί μια πιο δίκαιη και ορθολογικήτιμολογιακή πολιτική.

Το κύριο πρόβλημα στη χώρα μας δεν είναι άλλο… από το γενικό χάος, καθώς ειδικά στην περίπτωση του αρδευτικού νερού ισχύουν διαφορετικοί (έως και καθόλου) κανόνες σε κάθε περιοχή. Oλα ξεκινούν, όπως πάντα, από την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Η Οδηγία – πλαίσιο για τη διαχείριση των υδάτων (2000/60/ΕΚ) έκανε για πρώτη φορά αναφορά στην ανάκτηση του κόστους των υπηρεσιών νερού, διευκρινίζοντας τις διαφορετικές συνιστώσες που θα πρέπει να συνυπολογίζονται. Σύμφωνα με την Οδηγία, στην τιμολόγηση θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη:

• Το χρηματοοικονομικό κόστος, δηλαδή η κατασκευή, λειτουργία και συντήρηση των υποδομών.
  
• Το κόστος του πόρου, που προσδιορίζεται με βάση τις διαθέσιμες εναλλακτικές, αν υπάρξει υπερκατανάλωση.
  
• Το περιβαλλοντικό κόστος, δηλαδή η οικονομική διάσταση της όποιας περιβαλλοντικής ζημιάς προκαλείται.
  

Η εφαρμογή της Οδηγίας στη χώρα μας γίνεται, ως είθισται, με μεγάλη καθυστέρηση. Πλέον όμως τα περιθώρια έχουν στενέψει και η Ελλάδα πρέπει μέσα στο 2016 να δημιουργήσει ένα νέο θεσμικό πλαίσιο για την τιμολόγηση του νερού για όλες τις χρήσεις του (λ.χ. ύδρευση,άρδευση, βιομηχανία), που να βασίζεται στις αρχές της Οδηγίας. Παράλληλα, η Ειδική Γραμματεία Υδάτων (που έχει την ευθύνη όλων αυτών) μελετά το ενδεχόμενο διαμόρφωσης ενός νέου, ενιαίου πλαισίου για τη διαχείριση των υπηρεσιών ύδατος, προκειμένου να οργανωθεί η σημερινή, χαώδης κατάσταση.

«Το νερό είναι ένα κοινό αγαθό. Η Οδηγία δεν ζητεί την τιμολόγησή του, αλλά τη σωστή τιμολόγηση των υπηρεσιών που χρειάζονται για να έχουμε πρόσβαση στο αγαθό» εξηγεί ο ειδικός γραμματέας Υδάτων, Ιάκωβος Γκανούλης. «Και όλα αυτά, με μια σχετικότητα. Θα σας δώσω ένα παράδειγμα: αν συνυπολογίσουμε το κόστος κατασκευής και λειτουργίας των υποδομών ώστε να φθάσει νερό στο λεκανοπέδιο της Αττικής, λαμβάνοντας υπόψη τη μεταφορά νερού από τον Μόρνο και τον Εύηνο, το ποσό που θα έπρεπε να πληρώνει ο καταναλωτής θα ήταν υπέρογκο. Αυτό βέβαια δεν μπορεί να συμβεί. Γι’ αυτό και οι εταιρείες ύδρευσης, όπου υπάρχουν, εφαρμόζουν κλιμακωτές χρεώσεις».

Η διαδικασία διαβούλευσης για το νέο πλαίσιο κανόνων έκλεισε τον Αύγουστο και την περίοδο αυτή ολοκληρώνεται η ενσωμάτωση των παρατηρήσεων των φορέων στο τελικό κείμενο, το οποίο, σύμφωνα με τη νομοθεσία, θα πρέπει να εγκριθεί από τη (διυπουργική) εθνική γνωμοδοτική επιτροπή. Αυτό που εν τω μεταξύ άλλαξε είναι ότι η θεσμοθέτηση νέου πλαισίου αποτελεί πλέον και μνημονιακή υποχρέωση.

Η έγκριση του πλαισίου βέβαια δεν συνεπάγεται αυτομάτως την αλλαγή στην τιμολόγηση του νερού. «Το πλαίσιο θα περιλαμβάνει γενικούς κανόνες, κατευθυντήριες αρχές και τη μεθοδολογία υπολογισμού του κόστους του νερού σε κάθε περιοχή και ανάλογα με τη χρήση, καθώς τα χαρακτηριστικά κάθε υδατικού διαμερίσματος διαφέρουν» εξηγεί ο κ. Γκανούλης.

Το ζητούμενο, βέβαια, είναι να οργανωθεί και το χάος. Η μελέτη που εκπονήθηκε από τεχνικό σύμβουλο για λογαριασμό του υπουργείου με χρηματοδότηση από το ΕΠΠΕΡΑΑ υποδεικνύει ένα μωσαϊκό κανόνων και πρακτικών. Για παράδειγμα στην άρδευση:

• Λίγοι μεγάλοι φορείς (Γενικοί Οργανισμοί Εγγείων Βελτιώσεων- ΓΟΕΒ, ΔΕΗ) ακολουθούν σύγχρονα συστήματα καταγραφής του χρηματοοικονομικού κόστους του νερού.
  
• Στους Τοπικούς Οργανισμούς Εγγείων Βελτιώσεων (ΤΟΕΒ) επικρατεί μια θολή εικόνα, καθώςδεν καταγράφεται το πραγματικό κόστος του νερού, ούτε χρησιμοποιούνται κάποιες συγκεκριμένες αρχές για την τιμολόγησή του. Επιπλέον, συχνά δεν υπάρχει καν καταγραφή της κατανάλωσης.
  

«Είναι επιτακτική ανάγκη να οργανωθεί η σημερινή κατάσταση. Δεν θα διαταραχθούν ισορροπίες αναπτυξιακού χαρακτήρα», λέει ο κ. Γκανούλης. «Δεν είναι δυνατόν όμως να γίνεται τιμολόγηση του νερού χωρίς να λαμβάνονται υπόψη βασικά στοιχεία για το πραγματικό κόστος του».

Πηγή: http://www.ellinikigeorgia.gr/nea-timologiaki-politiki-xrisi-ardeutikou-nerou/