Νέο Ρυθμιστικό Θεσσαλονίκης: Στόχος η μετατροπή σε Μητρόπολη

Οι βασικοί άξονες του τελικού σχεδίου όπως τους παρουσίασε από τη Θεσσαλονίκη ο υπουργός ΠΕΚΑ Γ.Μανιάτης.

Στο τέλος Φεβρουαρίου αναμένεται να γίνει νόμος του κράτους το νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο της Θεσσαλονίκης, 30 χρόνια μετά το 1985, όπως ανακοίνωσε απόψε ο υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Γιάννης Μανιάτης, παρουσιάζοντας την τελική πρόταση του υπουργείου για το νέο Ρυθμιστικό.

Σε ευρεία σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε με τους φορείς της περιοχής στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, ο κ. Μανιάτης παρουσίασε τον νέο οδικό χάρτη για την ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής επιρροής της Θεσσαλονίκης για την επόμενη 20ετία. Έπειτα από παλινωδίες ετών και αδικαιολόγητες καθυστερήσεις, ο κ. Μανιάτης προχωρά πλέον τη θέσπιση κανόνων για την ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής Θεσσαλονίκης, που θα καθορίσουν το μέλλον της για την επόμενη εικοσαετία, επισημαίνοντας και ο ίδιος ότι "είναι αδιανόητο να πορεύονται στα τυφλά και χωρίς κανένα σχέδιο τα δυο μεγάλα μητροπολιτικά κέντρα της χώρας -Αθήνα και Θεσσαλονίκη-, που αποτελούν τις ατμομηχανές της ανάπτυξης της χώρας και δεν αξιοποιούν επί δεκαετίες τα συγκριτικά πλεονεκτήματά τους, όπως τα μεγαλύτερα ευρωπαϊκά μητροπολιτικά κέντρα".

Η Θεσσαλονίκη είχε ένα Ρυθμιστικό Σχέδιο που συντάχθηκε το 1985 (χωρίς καν ποτέ να θεσπιστούν Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου) και από τότε δεν υπήρξε νέος σχεδιασμός. Το πολεοδομικό συγκρότημα αναπτύχθηκε άναρχα, χωρίς κανέναν ουσιαστικό έλεγχο χρήσεων γης και μετατράπηκε σε μια μάζα από τσιμέντο υποθηκεύοντας το μέλλον του τόπου και των κατοίκων του. Οι πολεοδομήσεις και οι επεκτάσεις σχεδίων πόλης, στο βωμό του κέρδους τις εποχές της δόξας των κατασκευαστικών, γίνονταν όπου ξεφύτρωναν αυθαίρετα και τελικά αφού χτίστηκε ακόμη και η… θάλασσα, όλοι άρχισαν να παραπονιούνται για την ανυπαρξία υποδομών, εξυπηρετήσεων και λειτουργίας του πολεοδομικού συγκροτήματος (ασφυξία). Αποτέλεσμα της ανεξέλεγκτης κατάστασης είναι όσα βιώνουν σήμερα οι περισσότερες περιοχές της ευρύτερης Θεσσαλονίκης, με βιομηχανίες δίπλα σε σπίτια, οικισμούς μέσα σε ρέματα, νόμιμα… αυθαίρετα, συρρικνωμένο πράσινο, απροστάτευτο περιβάλλον κτλ.

Ο Οργανισμός Ρυθμιστικού Θεσσαλονίκης μπροστά στο χάος επικαιροποίησε τη μελέτη του νέου Ρυθμιστικού Σχεδίου, έκανε τη διαβούλευση και έπειτα από πολλές καθυστερήσεις, το υπουργείο συνέταξε την τελική πρόταση για το σχέδιο νόμου που θα κατατεθεί –άμεσα, σύμφωνα με τον κ. Μανιάτη- στη Βουλή. Θα ακολουθήσει διαβούλευση -περίπου τέσσερις συζητήσεις στο Κοινοβούλιο- με τους βουλευτές και στο τέλος Φεβρουαρίου αναμένεται να ψηφιστεί το νέο σχέδιο.

Την ώρα που πάντως παρουσιαζόταν το νέο σχέδιο, ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης, Κυριάκος Μητσοτάκης, ανακοίνωνε την κατάργηση του ΟΡΘ και τη μετατροπή του σε γραφείο του ΥΠΕΚΑ.

Το σχέδιο

Ο σχεδιασμός περιλαμβάνει τις χρήσεις γης και τις προβλέψεις για την ανάπτυξη τριών περιφερειακών ενοτήτων στο σύνολό τους (Θεσσαλονίκη, Χαλκιδική, Κιλκίς) και τριών Δήμων ισάριθμων περιφερειακών ενοτήτων (Δήμοι Πέλλας, Αλεξάνδρειας και Πύδνας Κολινδρού).

Ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολος Τζιτζικώστας, χαρακτήρισε το σχέδιο "οδικό χάρτη εικοσαετίας, που θα διαμορφώσει τα νέα χαρακτηριστικά της Θεσσαλονίκης και της Κεντρικής Μακεδονίας για τις επόμενες δεκαετίες". Επίσης, ο κ. Τζιτζικώστας επανέφερε ενώπιον του υπουργού και των εκπροσώπων των φορέων το αίτημα που είχε διατυπώσει από το 2011 "να αποδοθούν οι αρμοδιότητες του ΟΡΘ στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, για να μην υπάρχει διασπορά πόρων και αρμοδιοτήτων και για να μπορεί να γίνει ενιαίος σχεδιασμός για τη Θεσσαλονίκη και την Κεντρική Μακεδονία". Μάλιστα, ο περιφερειάρχης ζήτησε ισόρροπη ανάπτυξη για τη Θεσσαλονίκη και να άρει η Πολιτεία τις στρεβλώσεις ανάμεσα στη δυτική και ανατολική Θεσσαλονίκη, με συγκεκριμένες κοστολογημένες δράσεις.

Στο νέο Ρυθμιστικό, ο ρόλος της Θεσσαλονίκης είναι μητροπολιτικός. Είναι το κέντρο αυτής της ζώνης επιρροής και βάσει του νέου Ρυθμιστικού πρέπει ο ρόλος της να ενισχυθεί ως κέντρου υπηρεσιών, λειτουργιών και αποφάσεων, ως επιχειρηματικού κέντρου, ως πολιτιστικού και εκπαιδευτικού κέντρου, ως πόλου θαλασσίων μεταφορών και ως κεντρικού προορισμού τουρισμού city break.

Ανατολικά

Η ανατολική πλευρά του πολεοδομικού συγκροτήματος προγραμματίζεται να γίνει πόλος έλξης επιχειρήσεων καινοτομίας, έρευνας και μεταποίησης, αλλά και υπηρεσιών κλίμακας του αστικού πληθυσμού (εμπόριο, εκθέσεις, ξενοδοχεία, νοσοκομεία, αναψυχή).

Δυτικά

Η δυτική πλευρά του πολεοδομικού συγκροτήματος προγραμματίζεται να γίνει πόλος μεταποίησης, χονδρεμπορίου, διαμετακόμισης και εκθεσιακών κέντρων. Απαιτείται η συγκέντρωση των δραστηριοτήτων σε οργανωμένους υποδοχείς και η εξυγίανση των ήδη υφισταμένων υποδοχέων, ταυτόχρονα με την αντιμετώπιση του θέματος του βιομηχανικού κινδύνου. Επιπλέον, είναι επιθυμητή η ενίσχυση της περιοχής με δραστηριότητες ερευνητικές και επιχειρηματικές, όπως και με ξενοδοχειακές και νοσηλευτικές εγκαταστάσεις, αλλά και με εγκαταστάσεις αναψυχής.

Μητροπολιτικό πάρκο

Η περιοχή μεταξύ Λευκού Πύργου, ΔΕΘ, πανεπιστημίων, Γ΄ Σώματος Στρατού και Πεδίου του Άρεως, ορίζεται ως μητροπολιτικό πάρκο πολιτισμού και πρασίνου, με εκτόνωση στην περιοχή της Ευαγγελίστριας και στους Κήπους του Πασά.

Επίσης, εφαρμόζεται ολοκληρωμένο πρόγραμμα προστασίας και διαχείρισης του περιαστικού δάσους Θεσσαλονίκης (Σέιχ Σου) ως περιφερειακό πάρκο, που θα ενοποιηθεί με τον άξονα των δασικών εκτάσεων Χορτιάτη – Θέρμης – Πανοράματος – Φιλύρου – Πολίχνης – Ωραιοκάστρου – Νεοχωρούδας – Πενταλόφου, ώστε να εξασφαλίζεται η αναγκαία συνέχεια του ευρύτερου δασικού οικοσυστήματος (διπλασιασμός Σέιχ Σου).

Αναβαθμίζεται καθ’ όλο το μήκος της ακτογραμμής το τοπίο, η προσβασιμότητα και η ανάδειξη του παραλιακού μετώπου, σύμφωνα με τις αρχές της ολοκληρωμένης διαχείρισης της παράκτιας ζώνης. Οι επιμέρους παρεμβάσεις περιλαμβάνουν την περιβαλλοντική αποκατάσταση των εκβολών του Δενδροποτάμου και της παραποτάμιας ζώνης του Γαλλικού ποταμού, την ανάδειξη και διατήρηση της οικολογικής αξίας της παραλιακής ζώνης της Καλαμαριάς, την εξυγίανση, αποκατάσταση της συνέχειας και ενίσχυση της προσβασιμότητας, για την ανάπτυξη ήπιων χρήσεων αναψυχής στο παραλιακό μέτωπο των δήμων Πυλαίας, Χορτιάτη και Θέρμης.

Ανασυντάσσονται οι ελεύθεροι χώροι του πολεοδομικού συγκροτήματος Θεσσαλονίκης (ιδιαίτερη αναφορά σε περιφερειακή τάφρο αι χειμάρρους που απορρέουν σ΄ αυτή). Προβλέπεται προώθηση προγράμματος αστικής και τοπιακής ανάπλασης, στο πλαίσιο ολοκληρωμένων παρεμβάσεων στο δυτικό τόξο (από τον δήμο Συκεών μέχρι και τις εκβολές του Δενδροποτάμου) και η ένταξη των στρατοπέδων που βρίσκονται εντός ή στις παρυφές του ΠΣΘ στο δίκτυο ελεύθερων χώρων, με κύρια και κατά προτεραιότητα χρήση το αστικό πράσινο.

Βάσει του προτεινόμενου νέου Ρυθμιστικού Σχεδίου Θεσσαλονίκης, το αεροδρόμιο “Μακεδονία” προγραμματίζεται ως κύριος κόμβος διεθνών επιβατικών μεταφορών, κατά τρόπο ώστε να διατηρεί ποιοτικά και ποσοτικά χαρακτηριστικά κατάλληλα για τη συνεχή και ικανή εξυπηρέτηση των φόρτων.

Ο χώρος του επιβατικού τερματικού σταθμού στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης ενοποιείται λειτουργικά με τον αστικό ιστό της πόλης, βελτιώνεται και αξιοποιείται η οδική σύνδεσή του με τον άξονα Πάτρας – Αθηνών – Θεσσαλονίκης – Ευζώνων (ΠΑΘΕ). Παράλληλα, ορίζεται ότι ο επιβατικός σιδηροδρομικός σταθμός της Θεσσαλονίκης και ο μείζων τερματικός σταθμός λεωφορείων ΚΤΕΛ, στην περιοχή του Δενδροποτάμου, εξυπηρετούν τοπικές, υπερτοπικές και διεθνείς ανάγκες ως “πολυτροπικά κέντρα”.

Προτεραιότητα, σύμφωνα με το νέο σχέδιο, αποτελεί ο δραστικός περιορισμός της εκτός σχεδίου δόμησης, μέσω της κατάργησης των παρεκκλίσεων αρτιότητας σε οικόπεδα μικρότερα των τεσσάρων στρεμμάτων και των Γενικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΓΠΣ).

Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στο κείμενο του σχεδίου νόμου, στόχο αποτελεί «ο έλεγχος της κατάτμησης και ο κατά το δυνατόν περιορισμός της εκτός σχεδίου δόμησης, τόσο ως προς τους όρους της όσο και ως προς τις προβλεπόμενες χρήσεις της».

Παράλληλα, προωθείται αντί της αμιγούς χρήσης κατοικίας στις οικιστικές περιοχές η εφαρμογή, κατά το δυνατόν, μεικτών χρήσεων, συμβατών με την κατοικία, ύστερα από μελέτη των περιβαλλοντικών φόρτων και οχλήσεων.

Προωθούνται επίσης η ένταξη του Επταπυργίου στον αστικό ιστό, η οποία θα περιλάβει και την εξωτερική παρειά του Επταπυργίου προς τον Δήμο Συκεών (μεγάλη αδόμητη έκταση που κινδυνεύει να οικοδομηθεί). Ακόμη προβλέπεται ανάπλαση της ζώνης των τειχών με τους άλλοτε προσφυγικούς συνοικισμούς.

Εντός του ιστορικού κέντρου, το νέο Ρυθμιστικό προωθεί τη θέσπιση μέτρων πολεοδομικού χαρακτήρα στην περιοχή των Λαδάδικων, με έμφαση στον έλεγχο των χρήσεων γης.

Επίσης προβλέπει την ανάληψη μέτρων και δράσεων στην περιοχή του Λιμένα Θεσσαλονίκης, και συγκεκριμένα στον Ιστορικό Λιμένα (1ος, 2ος και 3ος Προβλήτας του Επιβατικού και Εμπορικού Λιμένα) ώστε να ενισχυθεί η επαφή με τις λειτουργίες της πόλης μέσα από χρήσεις πολιτιστικών δραστηριοτήτων και την παράλληλη άσκηση συμβατών λιμενικών και επιχειρηματικών χρήσεων.

Για τις συγκοινωνίες περιλαμβάνει διασύνδεση και αλληλοσυμπλήρωση όλων των μέσων μαζικής μεταφοράς που θα γίνουν (μετρό, αστικά λεωφορεία, θαλάσσια συγκοινωνία, τραμ, προαστιακός σιδηρόδρομος) στις αρχές της βιώσιμης αστικής κινητικότητας. Στις οδικές υποδομές περιλαμβάνει ως προτεραιότητες την εξωτερική περιφερειακή, τη δυτική εσωτερική περιφερειακή (ανισοπεδοποίηση κόμβων), τον Κ16 κ.ά.

Προβλέπεται ανάπλαση στους ιστορικούς συγκοινωνιακούς άξονες Λαγκαδά και Μοναστηρίου και παλιές σιδηροδρομικές γραμμές Μενεμένης. Επίσης, ανάπλαση στα στρατόπεδα Παύλου Μελά, Μ. Αλεξάνδρου, Παπακυριαζή, Ζιάκα και Καρατάσιου και αδρανών βιομηχανικών εγκαταστάσεων (ΑΓΝΟ, Φιλίππου, περιοχής Μενεμένης) και ανάδειξη των νεότερων ιστορικών νεκροταφείων της πόλης, πάρκο στο στρατόπεδο Κόδρα, υπογειοποιήσεις, ποδηλατόδρομους και νέες υποδομές.

Χαλκιδική

Στη Βορειοανατολική Χαλκιδική προωθείται ο τουρισμός και οι εναλλακτικές μορφές του καθώς και η δημιουργία πάρκων μεταλλευτικών δραστηριοτήτων για την αξιοποίηση των μεταλλευτικών πόρων, σε αρμονία, όπως αναφέρει το κείμενο του σχεδίου νόμου, με την προστασία του περιβάλλοντος.

Στη Νοτιοδυτική Χαλκιδική (Νέα Προποντίδα, Κασσάνδρα, Σιθωνία και Πολύγυρος) το επίκεντρο είναι ο παραθερισμός, ο τουρισμός και η αναψυχή.

Πηγή: http://www.ypodomes.com/index.php/alles-upodomes/endiaferouses-eidiseis/item/23340-%CE%BD%CE%AD%CE%BF-%CF%81%CF%85%CE%B8%CE%BC%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CE%B8%CE%B5%CF%83%CF%83%CE%B1%CE%BB%CE%BF%CE%BD%CE%AF%CE%BA%CE%B7%CF%82-%CF%83%CF%84%CF%8C%CF%87%CE%BF%CF%82-%CE%B7-%CE%BC%CE%B5%CF%84%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%80%CE%AE-%CF%83%CE%B5-%CE%BC%CE%B7%CF%84%CF%81%CF%8C%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B7 και http://www.voria.gr/index.php?module=news&func=display&sid=163690