Οδηγός: Τα δικαιώματα στεγαστικής στήριξης και αποκατάστασης μετά την πλημμύρα

Μετά από τις μεγάλες πλημμύρες του Σεπτεμβρίου 2023 που έπληξαν την Θεσσαλία καταστρέφοντας χιλιάδες νοικοκυριά και επιχειρήσεις, η πολιτεία ενεργοποίησε την ηλεκτρονική πλατφόρμα arogi.gov.gr για την άμεση καταγραφή των ζημιών και την καταβολή χρημάτων για την ανακούφιση των πληγέντων.

Στον ιστότοπο αυτόν συγκεντρώνεται το σύνολο των μέτρων και των παρεμβάσεων της Ελληνικής Κυβέρνησης για τη στήριξη και την αποκατάσταση των περιοχών που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές το 2023, όπως είναι: Πυρκαγιά στον Έβρο, Πυρκαγιά στην Κέρκυρα, Πυρκαγιά στην Μαγνησία, Πυρκαγιά στο Λουτράκι, Πυρκαγιές στην Αττική.

Οι αιτήσεις οικονομικής ενίσχυσης αφορούν τη στεγαστική συνδρομή, την αποζημίωση οικοσκευής, την επιχορήγηση επιχειρήσεων και αγροτικών εκμεταλλεύσεων, την απαλλαγή ΕΝΦΙΑ κ. άλ.

Οσον αφορά τις κατοικίες που επλήγησαν, τα μέτρα στήριξης και αποκατάστασης που προσφέρει το κράτος καλύπτουν την στέγαση, την αποκατάσταση βλαβών, την επιδότηση ενοικίου, την παράταση Καταβολής ΕΕΕ και Στεγαστικού Επιδόματος και την απαλλαγή ΕΝΦΙΑ.

Ποια είναι η επιχορήγηση για απλές επισκευές και οικοσυσκευή;

Ειδικότερα, θα χορηγηθούν τα παρακάτω:

(α) Ενίσχυση για απλές επισκευαστικές εργασίες ή και την αντικατάσταση της οικοσκευής, η οποία θα κυμαίνεται μέχρι του ποσού των 6.000 ευρώ για κύρια κατοικία, ανάλογα με την καταγραφή της σοβαρότητας των ζημιών από τη Γενική Διεύθυνση Αποκατάστασης Επιπτώσεων Φυσικών Καταστροφών του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας. Ειδικά για κατοικίες που βρίσκονται σε συγκεκριμένες περιοχές που επλήγησαν καθολικά από τις πλημμύρες, όπως αυτές θα προσδιοριστούν από το Πυροσβεστικό Σώμα, η ενίσχυση για απλές επισκευαστικές εργασίες ή και την αντικατάσταση της οικοσκευής, θα ανέρχεται στο ποσό των 6.000 ευρώ.

(β) Ενίσχυση για τις πρώτες βιοτικές ανάγκες, η οποία θα ανέρχεται στα εξακόσια (600) ευρώ για κύρια κατοικία που έχει πληγεί.

Αθροιστικά, το ποσό των ενισχύσεων θα διαμορφώνεται ως το ποσό των 6.600 ευρώ ανά κύρια κατοικία, όπου για τις συγκεκριμένες περιοχές που επλήγησαν καθολικά από τις πλημμύρες, όπως αυτές θα προσδιοριστούν από το Πυροσβεστικό Σώμα, να ακολουθηθεί αυτοματοποιημένη διαδικασία ως προς τη χορήγηση.

Δικαιούμαι επιχορήγηση και για δεύτερη κατοικία;

Ναι. Οι εν λόγω ενισχύσεις θα ισχύσουν και για δευτερεύουσες κατοικίες, περιοριζόμενες στο 50% των ποσών που καταβάλλονται για τις κύριες κατοικίες (και για μέχρι μία δευτερεύουσα κατοικία ανά δικαιούχο). Οι ανωτέρω ενισχύσεις θα καταβάλλονται μέσω της πλατφόρμας arogi.gov.gr, μετά από τις απαραίτητες διασταυρώσεις και ελέγχους, με ειδική μέριμνα για τις περιοχές που έχουν πληγεί καθολικά.

Επιπλέον, θα καταβληθεί, σε συνεργασία με τους Δήμους:

(α) προσαύξηση του επιδόματος πρώτων βιοτικών αναγκών για πολύτεκνες οικογένειες και άτομα με αναπηρία, σε νοικοκυριά που έχει πληγεί η κύρια κατοικία τους, και

(β) οικονομική ενίσχυση 4.500 ευρώ, σε άτομα που υπέστησαν αναπηρία (67%) από τραυματισμό στη φυσική καταστροφή.

Ποιοί δικαιούνται αρωγή έναντι στεγαστικής συνδρομής;

Δικαιούχοι της ενίσχυσης είναι ιδιοκτήτες, κατά πλήρη ή ψιλή κυριότητα, κτιρίων που υπέστησαν βλάβες από τις πλημύρες και έχουν χαρακτηριστεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Αποκατάστασης Φυσικών Καταστροφών και Κρατικής Αρωγής του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, ως επικίνδυνα για χρήση («κόκκινα») ή ως προσωρινά ακατάλληλα για χρήση («κίτρινα»), με το ποσό της πρώτης αρωγής να ανέρχεται σε 10.000 ευρώ ή σε 5.000 ευρώ, αντίστοιχα.

Οι πολίτες και οι επιχειρήσεις πρέπει να υποβάλουν αίτηση για την πρώτη αρωγή έναντι στεγαστικής συνδρομής για τα πληγέντα κτίρια, η οποία θα καταβάλλεται μετά από τις απαραίτητες διασταυρώσεις και ελέγχους.

Ποια είναι η παροχή στεγαστικής συνδρομής για την αποκατάσταση κτιρίων;

Με την ολοκλήρωση των αυτοψιών από τις υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Αποκατάστασης Φυσικών Καταστροφών και Κρατικής Αρωγής, θα οριοθετηθούν οι πληγείσες περιοχές και θα χορηγηθεί στεγαστική συνδρομή για την επισκευή/ανακατασκευή των κτιρίων, μετά από συμψηφισμό με την πρώτη αρωγή. Η στεγαστική συνδρομή, η οποία αποτελείται από δωρεάν κρατική αρωγή (80%) και άτοκο δάνειο (20%) με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου, χορηγείται στους ιδιοκτήτες των πληγέντων κτιρίων και έως το μέγιστο όριο των 150 τ.μ. από το σύνολο του αθροίσματος των εμβαδών των ιδιοκτησιών τους, με σκοπό την αποκατάστασή τους (επισκευή ή ανακατασκευή, ανάλογα με τις βλάβες που παρουσιάζουν). Ειδικά για την αποκατάσταση κτιρίων με ελαφρές βλάβες, ο φάκελος επισκευής συντάσσεται από τους μηχανικούς της αρμόδιας υπηρεσίας του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, χωρίς να απαιτείται ιδιώτης μηχανικός, με τη στεγαστική συνδρομή να υπολογίζεται με καθορισμένη τιμή ανά τετραγωνικό μέτρο πληγείσας επιφάνειας.

Ποια θα είναι η επιδότηση ενοικίου ή συγκατοίκησης;

Παρέχεται, στις οριοθετημένες περιοχές που επλήγησαν, επιδότηση ενοικίου ή συγκατοίκησης για την κάλυψη δαπανών προσωρινής στέγασης των μόνιμων κατοίκων, οι κατοικίες των οποίων επλήγησαν από τις πλημμύρες.

Η επιδότηση προσωρινής στέγασης χορηγείται στους δικαιούχους, ανάλογα με τα μέλη της οικογένειας που διέμεναν στην πληγείσα κατοικία, θα κυμαίνεται από 300 έως 500 ευρώ το μήνα και θα δίδεται έως δύο (2) χρόνια στους ιδιοκτήτες και για έξι (6) μήνες στους ενοικιαστές.

Οι ενδιαφερόμενοι πολίτες εντός τριών (3) μηνών από την έκδοση της σχετικής απόφασης, μπορούν να υποβάλλουν αίτηση, στην αρμόδια υπηρεσία της Γενικής Γραμματείας Αποκατάστασης Καταστροφών και Κρατικής Αρωγής, για τη χορήγηση της επιδότησης, επιλέγοντας είτε την επιδότηση ενοικίου, είτε την επιδότηση συγκατοίκησης – η εκδοχή αυτή αφορά τις περιπτώσεις όπου ο δικαιούχος φιλοξενείται σε κατοικία συγγενικού ή φιλικού προσώπου για τις παραπάνω χρονικές περιόδους.

Τι ισχύει με την Καταβολή του Στεγαστικού Επιδόματος;

Παρατείνεται η καταβολή του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος (πρώην ΚΕΑ) και του Επιδόματος Στέγασης. Οι δικαιούχοι που επλήγησαν από τις πλημμύρες δεν χρειάζεται να υποβάλουν εκ νέου αίτηση. Ειδικότερα, παρατείνονται για τρεις μήνες οι εγκριτικές αποφάσεις του Επιδόματος Στέγασης και του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, η ισχύς των οποίων έληγαν τον Σεπτέμβριο και για δύο μήνες παρατείνονται οι εγκριτικές αποφάσεις των ανωτέρω προγραμμάτων η ισχύς των οποίων λήγει τον Οκτώβριο.

Ποια κτίσματα απαλλάσσονται από τον ΕΝΦΙΑ;

Τα κτίσματα μετά του αναλογούντος σε αυτά οικοπέδου, τα οποία βρίσκονται σε περιοχές που κηρύσσονται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω των πλημμυρών και έχουν χαρακτηρισθεί ως επικίνδυνα ή προσωρινά ακατάλληλα για χρήση, καθώς και τα αγροτεμάχια που έχουν καταστραφεί, δύναται να απαλλαγούν από τον ΕΝΦΙΑ για μία τριετία, με την προϋπόθεση ότι κατά τον χρόνο αυτόν η κυριότητα ή το εμπράγματο δικαίωμα στο ακίνητο ανήκει στον υπόχρεο σε φόρο του έτους αυτού. Ειδική μέριμνα, ως προς το εύρος της κάλυψης του μέτρου, θα ληφθεί για τις περιοχές που έχουν πληγεί καθολικά από τις εκτεταμένες πλημμύρες.