Οι διατάξεις του νέου νομοσχεδίου για τον αιγιαλό

Ψηφίστηκε από την βουλή το Νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών, με το οποίο τροποποιούνται σχεδόν όλα τα άρθρα του ισχύοντος σήμερα ν. 2971/2001, που αφορά στην προστασία του αιγιαλού της παραλίας, της όχθης, και παρόχθιας ζώνης, του πυθµένα και του υπέδαφους του βυθού της θάλασσας, λιµνοθάλασσας, λίµνης και της κοίτης πλεύσιµου ποταµού

Σύμφωνα με τα όσα προβλεπει  νέος νόμος ο αιγιαλός, η παραλία, η όχθη, η παρόχθια ζώνη, το υδάτινο στοιχείο, ο πυθµένας και το υπέδαφος του βυθού της θάλασσας, λιµνοθάλασσας, λίµνης και της κοίτης πλεύσιµου ποταµού είναι πράγµατα κοινόχρηστα και ανήκουν κατά κυριότητα στο Δηµόσιο, και απαγορεύεται η κατασκευή κτισµάτων και εν γένει η τοποθέτηση κατασκευασµάτων.
 
Το πλάτος της ζώνης της παραλίας ανακαθορίζεται στα 30 έως 50 μέτρα από τη γραμμή του αιγιαλού, Υφιστάµενα όρια του σχεδίου πόλης ή διαµορφωµένων, µε ισχύουσα διοικητική πράξη, οικισµών ή οικισµών προϋφισταµένων του 1923 δεν θίγονται. 
 
Συστήνεται στο Υπουργείο Οικονοµικών Δευτεροβάθµια Επιτροπή Χάραξης των ορίων του αιγιαλού, της παραλίας και του παλαιού αιγιαλού, δύναται να καθορίσει µικρότερο πλάτος παραλίας, µετά από αιτιολογηµένη κρίση, λαµβάνοντας υπόψη, ιδίως, τα ειδικότερα γεωµορφολογικά στοιχεία και ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του φυσικού και δοµηµένου περιβάλλοντος της περιοχής Κατά της απόφασης επανακαθορισµού της οριογραµµής αιγιαλού, παραλίας και παλαιού αιγιαλού επιτρέπεται η άσκηση ενδικοφανούς προσφυγής, µέσα σε αποκλειστική προθεσµία τριάντα (30) ηµερών από την ανάρτησή της στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Οικονοµικών, από τους έχοντες έννοµο συµφέρον.
 
Υφιστάµενα έργα και εγκαταστάσεις µε βάση αναπτυξιακούς νόµους και συµβάσεις που έληξαν 1α) Μετά τη λήξη σύµβασης που έχει συναφθεί από το Ελληνικό Δηµόσιο, τον Ελληνικό Οργανισµό Τουρισµού (Ε.Ο.Τ.), τη Γενική Γραµµατεία Αθλητισµού ή τους Ο.Τ.Α. µε τρίτους ή τη λήξη παραχώρησης από το Ελληνικό Δηµόσιο, κατ’ εφαρµογή διατάξεων αναπτυξιακών νόµων, που αφορούν έργα και εγκαταστάσεις, που έχουν εκτελεσθεί και λειτουργούν νόµιµα ύστερα από άδεια αρµόδιας αρχής ο Υπουργός Οικονοµικών και ο καθ’ ύλην αρµόδιος Υπουργός αποφασίζουν, αιτιολογηµένα, µε κοινή απόφαση, ύστερα από σχετικό αίτηµα ενδιαφεροµένου για τη διατήρηση ή µη αυτών και καθορίζουν τη χρήση τους. 
 
Με την ίδια απόφαση ορίζεται το χρονικό διάστηµα της παραχώρησης και χρήσης τους, το οποίο δεν µπορεί να είναι µεγαλύτερο από είκοσι (20) χρόνια και καθορίζεται το αντάλλαγµα, το οποίο αναπροσαρµόζεται ανά πενταετία.
 
Σε περίπτωση που στα προς διατήρηση και παραχώρηση της χρήσης έργα και εγκαταστάσεις περιλαµβάνονται και τεχνικά έργα και εγκαταστάσεις δηµοσίου ή κοινωφελούς σκοπού που συνδέονται λειτουργικά και αποτελούν οργανικό σύνολο µε αυτά που είχαν αρχικά εγκριθεί και έχουν κατασκευαστεί µέχρι την 28.7.2011 χωρίς άδεια ή καθ’ υπέρβαση αυτής σε αιγιαλό, παραλία, όχθη, παρόχθια ζώνη, υδάτινο στοιχείο, πυθµένα και υπέδαφος του βυθού της θάλασσας, λιµνοθάλασσας, λίµνης και κοίτης πλεύσιµου ποταµού, είναι δυνατή η διατήρηση και παραχώρηση της χρήσης τους µε την κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονοµικών και του καθ’ ύλην αρµόδιου Υπουργού. 
 
Η απόφαση περί διατήρησης και παραχώρησης της χρήσης ανακαλείται µε απόφαση του Υπουργού Οικονοµικών, αζηµίως για το Δηµόσιο, σε περίπτωση µη υποβολής µέσα στην τασσόµενη αποκλειστική προθεσµία των δύο µηνών.
 
Τα έργα ή εγκαταστάσεις επί του αιγιαλού, της παραλίας, της όχθης, της παρόχθιας ζώνης, του υδάτινου στοιχείου, του πυθµένα και του υπεδάφους του βυθού της θάλασσας, λιµνοθάλασσας, λίµνης και της κοίτης πλεύσιµου ποταµού, ανήκουν στο Δηµόσιο, το οποίο µπορεί να τα καταργεί ή να τα µετατρέπει οποτεδήποτε για λόγους δηµοσίου συµφέροντος και ασφάλειας ή εθνικής άµυνας, χωρίς καµία υποχρέωση για αποζηµίωση του παραχωρησιούχου.
 
Παραχώρηση απλής χρήσης
 
«Απλή χρήση» αιγιαλού, παραλίας, όχθης, παρόχθιας ζώνης, υδάτινου στοιχείου της θάλασσας, λιµνοθάλασσας, λίµνης και πλεύσιµου ποταµού, είναι κάθε χρήση, εφόσον από αυτή δεν παραβιάζεται ο προορισµός τους ως κοινόχρηστων πραγµάτων και δεν επέρχεται αλλοίωση στη φυσική µορφολογία τους και τα βιοτικά στοιχεία τους. Αν δεν ορίζεται διαφορετικά στον παρόντα νόµο, η παραχώρηση απλής χρήσης γίνεται έναντι ανταλλάγµατος. 
 
Για την παραχώρηση της απλής χρήσης παρέχει αιτιολογηµένη γνώµη ο οικείος Ο.Τ.Α. α΄ βαθµού µε απόφαση του Δηµοτικού Συµβουλίου, µε την οποία προτείνονται οι αιγιαλοί, παραλίες, όχθες και παρόχθιες ζώνες που µπορεί να παραχωρηθούν, σύµφωνα µε τη διαδικασία του παρόντος.
 
Η παραχώρηση της απλής χρήσης, γίνεται µε απόφαση του Υπουργού Οικονοµικών ύστερα από δηµοπρασία, η οποία µπορεί να διεξάγεται και ηλεκτρονικά. Ως τιµή εκκίνησης της δηµοπρασίας ορίζεται το αντάλλαγµα. Σε περίπτωση επανάληψης της δηµοπρασίας λόγω έκπτωσης του πλειοδότη, η τιµή εκκίνησης δεν µπορεί να είναι µικρότερη του πενήντα τοις εκατό (50%) του ανταλλάγµατος που κατακυρώθηκε στην αρχική δηµοπρασία και πάντως όχι µικρότερη του ανταλλάγµατος του άρθρου 16Α, ο δε αρχικός υπερθεµατιστής, ο/η σύζυγος αυτού και οι συγγενείς του εξ αίµατος ή εξ αγχιστείας µέχρι και του δεύτερου βαθµού, καθώς και οι εταιρείες στις οποίες συµµετέχουν όλοι οι παραπάνω, αποκλείονται από τη δηµοπρασία. Η διάρκεια της δια δηµοπρασίας παραχώρησης δεν µπορεί να υπερβαίνει τα τρία (3) έτη. Με απόφαση του Υπουργού Οικονοµικών καθορίζεται η διαδικασία δηµοπρασίας, οι γενικοί όροι και προϋποθέσεις, καθώς και κάθε άλλο θέµα σχετικό µε την παραχώρηση.
 
Είναι δυνατή η παραχώρηση της απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας, όχθης, παρόχθιας ζώνης, υδάτινου στοιχείου θάλασσας, λιµνοθάλασσας, λίµνης και πλεύσιµου ποταµού, για την άσκηση δραστηριοτήτων που εξυπηρετούν τους λουόµενους ή την αναψυχή του κοινού, ιδίως για εκµίσθωση θαλάσσιων µέσων αναψυχής, ξαπλωστρών, οµπρελών, λειτουργία αυτοκινούµενου ή ρυµουλκούµενου τροχήλατου αναψυκτηρίου, καθώς και
τραπεζοκαθισµάτων, εφόσον εξασφαλίζεται η ελεύθερη διέλευση του κοινού και ανάλογα µε τη σύσταση του εδάφους του αιγιαλού. 

Το εµβαδόν κάθε παραχώρησης δεν µπορεί να υπερβαίνει τα τριακόσια (300) τετραγωνικά µέτρα. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να παραµένει ελεύθερη έκταση αιγιαλού σε ποσοστό τουλάχιστον εξήντα τοις εκατό (60%) του συνολικού εµβαδού του, ανάλογα µε τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του αιγιαλού, µη υπολογιζοµένου του χώρου που είναι δυσπρόσιτος και µη αξιοποιήσιµος και µε τους περιορισµούς, ως προς το ποσοστό κάλυψης του αιγιαλού, που ορίζονται σ’ αυτήν.
 
Στα όµορα προς τον αιγιαλό, παραλία, λιµνοθάλασσα, λίµνη ή πλεύσιµο ποταµό κύρια ξενοδοχειακά καταλύµατα, οργανωµένες τουριστικές κατασκηνώσεις (camping), κέντρα αναψυχής, ναυταθλητικά σωµατεία αναγνωρισµένα από τη Γενική Γραµµατεία Αθλητισµού, καθώς και σε επιχειρήσεις θαλάσσιων µέσων αναψυχής, που δραστηριοποιούνται σε χώρο όµορο του κοινοχρήστου και λειτουργούν νόµιµα, µπορεί να παραχωρείται µε αντάλλαγµα η απλή χρήση αιγιαλού, παραλίας, όχθης ή παρόχθιας ζώνης, χωρίς δηµοπρασία, για χρονικό διάστηµα µέχρι τρία έτη
 
Η ανάπτυξη των οµπρελών, ξαπλωστρών και των θαλάσσιων µέσων αναψυχής, µπορεί να καλύπτει µέχρι το 60% του παραχωρούµενου χώρου, µε τρόπο ώστε να εξασφαλίζεται η ελεύθερη πρόσβαση του κοινού
κάθετα και παράλληλα προς τη θάλασσα και η ύπαρξη ελεύθερης ζώνης από την ακτογραµµή πλάτους τουλάχιστον πέντε (5) µέτρων. 
 
Δεν παραχωρείται η χρήση του αιγιαλού, για οµπρέλες, ξαπλώστρες, τραπεζοκαθίσµατα και τροχήλατες καντίνες, όταν το µήκος ή πλάτος αυτού είναι µικρότερο των πέντε (5) µέτρων ή όταν το συνολικό εµβαδόν του αιγιαλού είναι µικρότερο των εκατό πενήντα (150) τετραγωνικών µέτρων, εκτός από τις περιπτώσεις που υπάρχουν σε ισχύ άδειες λειτουργίας επιχείρησης, και µέχρι τη λήξη τους.

Ο παραχωρησιούχος είναι υποχρεωµένος να επισηµαίνει επί του εδάφους τα όρια του παραχωρούµενου χώρου µε τρόπο, αναγνωρίσιµο και εύκολα αντιληπτό από τους χρήστες του αιγιαλού, της παραλίας, της όχθης ή παρόχθιας ζώνης. Επίσης, είναι υποχρεωµένος να αναρτά σε εµφανές σηµείο πινακίδα συγκεκριµένων διαστάσεων µε το σχέδιο και τη φωτογραφία του παραχωρούµενου χώρου, ώστε να γίνεται εύκολα αντιληπτή η ενδεχόµενη παραβίαση των ορίων της παραχώρησης και οι αρµόδιες υπηρεσίες στις οποίες ο χρήστης του αιγιαλού µπορεί να καταγγείλει τις παραβάσεις. 
 
Τα παραπάνω στοιχεία αναρτώνται και στην ιστοσελίδα του οικείου Δήµου. Ο Ο.Τ.Α. α΄ βαθµού, ύστερα από συνεργασία µε την αρµόδια Κτηµατική Υπηρεσία, είναι υποχρεωµένος να αναρτά σε εµφανές σηµείο του αιγιαλού πινακίδα µε το σχέδιο του αιγιαλού επί του οποίου θα επισηµαίνονται όλες οι παραχωρήσεις στον συγκεκριµένο αιγιαλό. Σε περίπτωση παραβίασης των ορίων της παραχώρησης επιτρέπεται στον χρήστη του αιγιαλού, της παραλίας, της όχθης ή παρόχθιας ζώνης η ελεύθερη χρήση του αυθαιρέτως ή καθ’ υπέρβαση της παραχώρησης καταληφθέντος κοινόχρηστου χώρου.
 
Επιτρέπεται, έναντι οικονοµικού ανταλλάγµατος, να τοποθετούνται στη θάλασσα, χωρίς επέµβαση στον αιγιαλό, πλωτές εξέδρες, επιφάνειας µέχρι εκατόν πενήντα τετραγωνικών µέτρων για εποχιακή χρήση διάρκειας µέχρι έξι µηνών, η τοποθέτηση σε θαλάσσιο χώρο για εποχιακή χρήση διάρκειας έως έξι (6)µηνών, χωρίς επέµβαση στον αιγιαλό, συστηµάτων φουσκωτών θαλάσσιων µέσων αναψυχής, θαλάσσιων παιδικών χαρών και λοιπών συναφών. Αντίστοιχα επιτρέπεται, σε λίμνες ή λιµνοθάλασσα, χωρίς επέµβαση στις όχθες ή τις παρόχθιες ζώνες, πλωτές εξέδρες, επιφάνειας µέχρι πενήντα τετραγωνικών µέτρων για εποχιακή χρήση διάρκειας µέχρι έξι µηνών.
 
Τα πάσης φύσεως κτίσµατα και γενικώς κατασκευάσµατα, τα οποία έχουν εν όλω ή εν µέρει κατασκευασθεί στον αιγιαλό, την παραλία, την όχθη, την παρόχθια ζώνη, το υδάτινο στοιχείο, τον πυθµένα και το υπέδαφος του βυθού της θάλασσας, λιµνοθάλασσας, λίµνης και της κοίτης πλεύσιµου ποταµού, χωρίς σχετική άδεια θεωρούνται παράνοµα και κατεδαφίζονται, ανεξάρτητα από το χρόνο κατασκευής τους ή της χρήσης τους. Προς τούτο ο Προϊστάµενος της αρµόδιας Κτηµατικής Υπηρεσίας εκδίδει πρωτόκολλο κατεδάφισης, το οποίο κοινοποιεί, στον φερόµενο κύριο ή νοµέα ή κάτοχο ή κατασκευαστή αυτών, ο οποίος οφείλει µέσα σε τριάντα (30) ηµέρες από την κοινοποίηση να κατεδαφίσει τα κτίσµατα και να άρει τα πάσης φύσεως κατασκευάσµατα. Παράλληλα, η αρµόδια Κτηµατική Υπηρεσία αποστέλλει το πρωτόκολλο κατεδάφισης στο Γενικό Γραµµατέα της οικείας Αποκεντρωµένης Διοίκησης. 
 
Οι δηµοτικές αρχές που παραχώρησαν την απλή χρήση αιγιαλού, παραλίας, όχθης, παρόχθιας ζώνης, υδάτινου στοιχείου, πυθµένα και υπεδάφους του βυθού θάλασσας, λιµνοθάλασσας, λίµνης και κοίτης πλεύσιµου
ποταµού υποχρεούνται να αναφέρουν αµελλητί στην αρµόδια Κτηµατική Υπηρεσία αυθαίρετες κατασκευές ή χρήσεις επί των κοινόχρηστων χώρων του παρόντος, οι οποίες υποπίπτουν στην αντίληψή τους. 

Τις ίδιες υποχρεώσεις έχουν και οι Φορείς Διαχείρισης για τις περιοχές αιγιαλού, παραλίας, όχθης, παρόχθιας ζώνης, υδάτινου στοιχείου, πυθµένα και υπεδάφους του βυθού θάλασσας, λιµνοθάλασσας, λίµνης και κοίτης πλεύσιµου ποταµού, χερσαίας και θαλάσσιας ζώνης λιµένα της αρµοδιότητάς τους. 

Η παράβαση της υποχρέωσης αυτής συνιστά το πειθαρχικό αδίκηµα της παράβασης καθήκοντος, όπως προβλέπεται και τιµωρείται από τις οικείες για ένα έκαστο εξ αυτών διατάξεις.

Μέσα σε προθεσµία έξι µηνών από την έναρξη ισχύος του παρόντος, κατεδαφίζονται όλες οι παράνοµες κατασκευές που εµποδίζουν την ελεύθερη πρόσβαση στον αιγιαλό και την παραλία.