Οι προβλέψεις για τις «στρατηγικές επενδύσεις» σε αιγιαλό, παραλία και περιοχές Natura 2000

Βελτιωμένο ως προς την αρχική του μορφή που είχε τεθεί σε δημόσια διαβούλευση είναι το κείμενο του νομοσχεδίου για τις στρατηγικές επενδύσεις το οποίο έχει εισαχθεί προς συζήτηση στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου. Οι πολεοδομικές διευκολύνσεις -κατά παρέκκλιση της ισχύουσας νομοθεσίας- παραμένουν προς τους στρατηγικούς επενδυτές, εισάγονται ωστόσο ως «φίλτρα» ασφαλείας Προεδρικά Διατάγματα (ΠΔ), υπουργικές αποφάσεις και άλλες εγκρίσεις της Διοίκησης.

Είναι αξιοσημείωτο ότι, κατά τη διαβούλευση του σχεδίου νόμου, υπήρξαν ισχυρές αντιδράσεις από διάφορους φορείς, όπως από τον Σύλλογο Πολεοδόμων και Χωροτακτών (ΣΕΠΟΧ), το Επιμελητήριο Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης κ.ά.

Ειδικότερα, το νομοσχέδιο προωθεί, μεταξύ άλλων, την παραχώρηση χρήσης αιγιαλού, παραλίας, θαλάσσιου χώρου (συνεχόμενου ή παρακείμενου) ή του πυθμένα για την υλοποίηση στρατηγικής επένδυσης. Για όσες καταρτίζεται ΕΣΧΑΣΕ (Ειδικό Σχέδιο Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικών Επενδύσεων), η παραχώρηση στον φορέα της επένδυσης του δικαιώματος χρήσης θα επιτρέπεται μετά από την έκδοση των σχετικών Προεδρικών Διαταγμάτων (ΠΔ), ώστε οι ειδικότεροι όροι που θα καθορίζονται να περνούν από τον έλεγχο του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ).

Για τη χρήση του αιγιαλού, σύμφωνα με τα συγκεκριμένα ΠΔ θα εκδίδεται κοινή απόφαση των αρμοδίων οργάνων των Υπουργείων Οικονομικών, Πολιτισμού, Ναυτιλίας και Τουρισμού, μετά από γνώμη του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού και αφού προηγηθεί δημόσια διαβούλευση, αλλά μόνο για επτά ημέρες. Η απόφαση θα μπορεί να περιλαμβάνει και απλή χρήση αιγιαλού και παραλίας για την εξυπηρέτηση λειτουργικών αναγκών των στρατηγικών επενδύσεων, θα καθορίζει τους λοιπούς όρους της παραχώρησης και θα τεκμηριώνει τους λόγους, για τους οποίους η παραχώρηση θεωρείται δημόσιας ωφέλειας.

Επίσης, προστίθεται η δυνατότητα παραχώρησης της χρήσης αιγιαλού και παραλίας στις περιπτώσεις που προβλέπεται σε Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΕΠΣ), τα οποία κυρώνονται με ΠΔ.

Για έργα στρατηγικών επενδύσεων για τα οποία γίνεται παραχώρηση του δικαιώματος χρήσης αιγιαλού και παραλίας, καθώς και για λοιπά έργα για τα οποία δεν προβλέπεται από τη νομοθεσία η λήψη άδειας λειτουργίας, οι περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις πραγματοποιούνται πλέον από κεντρικές υπηρεσίες.

Αδειοδοτήσεις επενδύσεων σε Natura

Για έργα στρατηγικών επενδύσεων σε παραλία και αιγιαλό, καθώς και λοιπά έργα για τα οποία δεν προβλέπεται από τη νομοθεσία η λήψη άδειας λειτουργίας, τα οποία κατατάσσονται στην κατηγορία Β (δηλαδή έργα και δραστηριότητες τα οποία χαρακτηρίζονται από τοπικές και μη σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον), η υπαγωγή τους σε Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις (Π.Π.Δ.), γίνεται, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης διάταξης, ως εξής:

α) Αν το έργο ή η δραστηριότητα βρίσκεται ολόκληρη ή ένα μέρος της εντός περιοχής του δικτύου προστατευόμενων περιοχών Natura _ με εξαίρεση εάν βρίσκονται εντός εγκεκριμένων σχεδίων πόλεως, εντός ορίων οικισμών ή σε οργανωμένους υποδοχείς παραγωγικών δραστηριοτήτων _, εκδίδεται απόφαση του αρμοδίου οργάνου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) για την υπαγωγή σε Π.Π.Δ. και η έκδοση πρόσθετων όρων, εάν από τη διαδικασία της Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης προκύψει ότι ενδέχεται να κινδυνεύει η ακεραιότητα της προστατευόμενης περιοχής.

β) σε κάθε άλλη περίπτωση εκδίδεται απόφαση υπαγωγής του έργου ή της δραστηριότητας σε Π.Π.Δ. με απόφαση της Διεύθυνσης Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης (ΔΙ.Π.Α.) του ΥΠΕΝ.

Η υλοποίηση στρατηγικών επενδύσεων δεν επιτρέπεται μόνο στις ζώνες των Natura που χαρακτηρίζονται ως «απόλυτης προστασίας της φύσης».

Για τις μεγάλες στρατηγικές επενδύσεις _ δηλαδή προϋπολογισμού άνω των 75.000.000 ευρώ ή άνω των 40.000.000 ευρώ που ταυτόχρονα δημιουργούν τουλάχιστον 75 νέες ετήσιες θέσεις εργασίας _ παρέχεται η δυνατότητα οριοθέτησης, διευθέτησης ή ακόμη και επανοριοθέτησης των ρεμάτων που βρίσκονται εντός της έκτασης όπου θα αναπτυχθεί το έργο. Επίσης, θα μπορεί να γίνεται και τμηματική οριοθέτηση. Όσο για την πράξη επικύρωσης του καθορισμού ή επανακαθορισμού των οριογραμμών και των έργων διευθέτησης του ρέματος, καθώς και των αναγκαίων έργων, αυτή θα εκδίδεται από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μετά από εισήγηση της αρμόδιας Διεύθυνσης Πολεοδομικού Σχεδιασμού.

Επενδύσεις εντός σχεδίου

Για την πραγματοποίηση Στρατηγικών Επενδύσεων εντός εγκεκριμένων σχεδίων πόλεων προωθούνται ρυθμίσεις που επιτρέπουν συγκεκριμένες και ειδικές παρεκκλίσεις από τους ισχύοντες όρους και περιορισμούς δόμησης της περιοχής (σύμφωνα με τα εκάστοτε Χωροταξικά Πλαίσια και τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό).

Αυτές οι παρεκκλίσεις θα καθορίζονται με ΠΔ, που θα εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μετά από γνώμη του Κεντρικού Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΚΕ.ΣΥ.ΠΟ.ΘΑ.) και έπειτα από την εκπόνηση μελέτης Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου. Θα αφορούν στις αποστάσεις των κτηρίων από τα όρια του οικοπέδου και στις αποστάσεις μεταξύ κτηρίων και άλλων εγκαταστάσεων, στον συντελεστή δόμησης, στην κάλυψη και στο ύψος. Αν οι ειδικές παρεκκλίσεις εμπίπτουν στα όρια αρχαιολογικού χώρου ή μνημείου θα απαιτείται προηγούμενη έγκριση του Υπουργείου Πολιτισμού.

Όσον αφορά στην ανάπτυξη και αξιοποίηση των δημοσίων ακινήτων δεν θα επιτρέπεται η αξιοποίηση όσων εμπίπτουν στο σύνολο τους σε οικότοπους προτεραιότητας, σε περιοχές απόλυτης προστασίας της φύσης και προστασίας της φύσης, σε πυρήνες εθνικών δρυμών, σε διατηρητέα μνημεία της φύσης, σε εθνικά πάρκα και σε υγρότοπους διεθνούς σημασίας.