Παράταση μέχρι 31 Οκτωβρίου στις δηλώσεις αυθαιρέτων και αδήλωτων τετραγωνικών στους Δήμους

Παράταση μέχρι τις 31 Οκτωβρίου λόγω κορονοϊου δίνει η κυβέρνηση στα αυθαίρετα, ενώ θα εξετασθεί και επιπλέον παράταση, ανάλογα με τις εξελίξεις και τις επιπτώσεις που θα φέρει η πανδημία στη χώρα μας. Επίσης η κυβέρνηση προσανατολίζεται να δώσει παράταση μέχρι τις 31 Οκτωβρίου και στις δηλώσεις των «κρυμμένων» τετραγωνικών στους Δήμους.

Υπενθυμίζεται ότι οι πολίτες μπορούν να υποβάλουν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα https://tetragonika. govapp.gr/ που λειτουργεί από 27 Φεβρουαρίου, χωρίς κανένα απολύτως δικαιολογητικό, αίτηση για να γίνει διόρθωση ανάμεσα στα τετραγωνικά μέτρα των ακινήτων τους που είναι δηλωμένα στο Ε9 και σε εκείνα βάσει των οποίων γίνεται η χρέωση των δημοτικών τελών.

Επιπλέον μαζί με την παράταση που θα δοθεί, η κυβέρνηση σε συνεργασία με την Κεντρική Ενωση Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ) θα προχωρήσει και στη συμπλήρωση της ηλεκτρονικής πλατφόρμας για τα αδήλωτα τετραγωνικά, προκειμένου να μπορούν οι ιδιοκτήτες πλέον να διορθώνουν κι άλλες κατηγορίες όπως:

α) τα τετραγωνικά των κοινοχρήστων χώρων της πολυκατοικίας,

β) την αλλαγή χρήσης των ακινήτων τους,

γ) μειωμένα τετραγωνικά

δ) εμβαδά από πάρκινγκ και αποθήκες κ.λπ.

Ηδη 7,5 εκατομμύρια αδήλωτα τετραγωνικά δηλώθηκαν μέχρι σήμερα από τους ιδιοκτήτες, ενώ υπολογίζεται ότι τα «κρυμμένα» τετραγωνικά ξεπερνούν τα 30 εκατομμύρια. 

• Πώς δηλώνω το αυθαίρετό μου;

Η διαδικασία τακτοποίησης αυθαιρέτων είναι σύνθετη και απαιτεί την ανάθεση της εργασίας από τον ιδιοκτήτη σε μηχανικό, ο οποίος θα κάνει την αυτοψία, θα καταγράψει τις αυθαιρεσίες και θαυποβάλει τηδήλωσης τακτοποίησης με όλα τα απαιτούμενα ανά περίπτωση δικαιολογητικά, σχέδια και μελέτες στο Υπουργείο Περιβάλλοντος. Οι δηλώσεις γίνονται ηλεκτρονικά στο πληροφοριακό σύστημα του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος.

• Ποιοι είναι ευνοημένοι και πληρώνουν λιγότερα χρήματα;

1) Τα αυθαίρετα που ανεγέρθηκαν μεταξύ 1955 και 1975 νομιμοποιούνται με την καταβολή παραβόλου 250 ευρώ χωρίς την πληρωμή προστίμου.

2) Τα αυθαίρετα που έχουν κτιστεί από το 1975 έως το 1982 τακτοποιούνται με την καταβολή παραβόλου και του 15% του προστίμου.

3) Τα αυθαίρετα που έχουν κτιστεί από την 1/1/1983 έως την 1/1/1993 τακτοποιούνται με την καταβολή παραβόλου και την πληρωμή του 60% του προστίμου.

4) Για αυθαίρετες κατασκευές και αυθαίρετη αλλαγή χρήσης από την 1/1/1993 έως την 31/12/2003, καταβάλλεται το 80% του προστίμου.

• Ποιες άλλες εκπτώσεις ισχύουν σήμερα;

1. Εφόσον εκπονηθεί στατική μελέτη και χρειαστεί να γίνουν εργασίες ενίσχυσης του κτιρίου, γίνεται έκπτωση στο πρόστιμο που ξεκινά από 30% και φτάνει μέχρι το 60%, ανάλογα σε τι περιοχή σεισμικής επικινδυνότητας βρίσκεται το αυθαίρετο.

2. Επίσης 50% έκπτωση στο πρόστιμο, δίνεται σε όσα αυθαίρετα βρίσκονταισε παραδοσιακούς οικισμούς, ιστορικούς τόπους ή είναι διατηρητέα για να γίνουν εργασίες προσαρμογής, γιατί παραβίασαν τις αρχές του πολιτιστικού περιβάλλοντος.

3. Μείωση από 30% έως 50%, για κτίσματα που θα προχωρήσουν σε εργασίες ενεργειακής αναβάθμισης. Στην περίπτωση αυτή 50% είναι τα μειωμένα πρόστιμα για υπερβάσεις έως 250 τ.μ. σε οριζόντιες ή κάθετες ιδιοκτησίες με χρήση κατοικίας και έως 500 τ.μ. για άλλες χρήσεις. Για τις υπόλοιπες περιπτώσεις, η έκπτωση είναι 30%. 

• Ποιο είναι το παράβολο και σε πόσες δόσεις μπορεί να γίνει η αποπληρωμή του;

Για να υπαχθεί κάποιος στον νόμο θα πρέπει να καταβάλει παράβολο. Το ύψος των παραβόλων εξαρτάται από το μέγεθος της αυθαιρεσίας και διαμορφώνεται ως εξής:

✓ Εως 10 τ.μ., παράβολο 250 ευρώ

✓ Ανω των 100 έως 500 τ.μ., παράβολο 500 ευρώ

✓ Ανω των 500 έως και 2.000 τ.μ., παράβολο 1.000 ευρώ

✓ Ανω των 2.000 τ.μ. και έως 5.000 τ.μ., παράβολο 4.000 ευρώ

✓ Ανω των 5.000 τ.μ., παράβολο 10.000 ευρώ.

Ο ιδιοκτήτης του αυθαιρέτου μπορεί να αποπληρώσει το πρόστιμο ακόμα και σε 100 δόσεις, με ελάχιστη ποσό δόσης τα 50 ευρώ, ενώ έχει έκπτωση 20% εάν επιλέξει να καταβάλει εφάπαξ το πρόστιμο ή έκπτωση 10% σε περίπτωση που καταβάλει το ποσό που αντιστοιχεί 30% του ενιαίου προστίμου.

• Τι εκπτώσεις έχουν οι ευπαθείς ομάδες;

1. Ατομα με αναπηρία (ΑμεΑ) με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω, καθώς και πρόσωπα που επιβαρύνονται φορολογικά από πρόσωπα με τις ανωτέρω ιδιότητες (π.χ. σύζυγος ή τέκνο), με ατομικό εισόδημα έως σαράντα χιλιάδες (40.000) ευρώ ή οικογενειακό εισόδημα έως εξήντα χιλιάδες (60.000) ευρώ, έχουν ΕΚΠΤΩΣΗ 85%στο πρόστιμο, ανεξαρτήτως περιορισμού κύριας κατοικίας.

2. Ατομα με αναπηρία (ΑμεΑ) με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω, καθώς και πρόσωπα που επιβαρύνονται φορολογικά από πρόσωπα με τις ανωτέρω ιδιότητες (π.χ. σύζυγος ή τέκνο), με ατομικό εισόδημα έως δεκαοκτώ χιλιάδες (18.000) ευρώ ή οικογενειακό εισόδημα έως είκοσι τέσσερις χιλιάδες (24.000) ευρώ, για την κύρια κατοικία τους έχουν ΕΚΠΤΩΣΗ 80% στο πρόστιμο.

3. Πολύτεκνοι, για την κύρια κατοικία τους με ατομικό εισόδημα έως σαράντα χιλιάδες (40.000) ευρώ ή οικογενειακό εισόδημα έως ογδόντα χιλιάδες (80.000) ευρώ, έχουν ΕΚΠΤΩΣΗ 80% στο πρόστιμο και υποβάλλουν ως δικαιολογητικό το πιστοποιητικό της Ανώτατης Συνομοσπονδίας Πολυτέκνων Ελλάδος. Πολύτεκνοι, για την δεύτερη κατοικία τους με επιφάνεια μικρότερη των 80 τ.μ., έχουν ΕΚΠΤΩΣΗ 50% στο πρόστιμο.

4. Τρίτεκνοι για την κύρια κατοικία τους με ατομικό εισόδημα έως είκοσι πέντε χιλιάδες (25.000) ευρώ ή οικογενειακό εισόδημα έως σαράντα χιλιάδες (40.000) ευρώ, έχουν ΕΚΠΤΩΣΗ 70% στο πρόστιμο και υποβάλλουν ως δικαιολογητικό τη βεβαίωση από τον σύλλογο τριτέκνων.

5. Μακροχρόνια άνεργοι για την κύρια κατοικία τους, έχουν ΕΚΠΤΩΣΗ 70% στο πρόστιμο και υποβάλλουν σχετικό έγγραφο από τον αρμόδιο Οργανισμό Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού, που να φαίνεται ότι είναι άνεργοι πάνω από 12 μήνες. Επίσης κατά τα δύο πρώτα έτη από την υποβολή της δήλωσης υπαγωγής αναστέλλεται η καταβολή των δόσεων.

6. Μονογονεϊκές οικογένειες με ατομικό εισόδημα έως εικοσιπέντε χιλιάδες (25.000) ευρώ για την υπαγωγή στον νόμο της κύριας κατοικίας τους έχουν ΕΚΠΤΩΣΗ 70% στο πρόστιμο και υποβάλλουν τα δικαιολογητικά που αποδεικνύουν μονογονεϊκότητα όπως:

α) απόφαση δικαστηρίου- διαζευκτήριο πουρυθμίζει την επιμέλεια, ή

β) προσωρινή απόφαση δικαστηρίου που ρυθμίζει την επιμέλεια.

7. Ατομα τα οποία είναι δικαιούχοι του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης, για την υπαγωγή στον νόμο της κύριας κατοικίας τους έχουν ΕΚΠΤΩΣΗ 80% στο πρόστιμο και υποβάλλουν τα δικαιολογητικά που αποδεικνύουν τη συνδρομή της ανωτέρω προϋπόθεσης. Επίσης κατά τα δύο πρώτα έτη από την υποβολή της δήλωσης υπαγωγής αναστέλλεται η καταβολή των δόσεων.

8. Παλιννοστούντες ομογενείς, οι οποίοι έχουν εγγραφεί στα μητρώα ή τα δημοτολόγια δήμου ή κοινότητας, για την κύρια κατοικίας τους έχουν ΕΚΠΤΩΣΗ 80% στο πρόστιμο και υποβάλλουν τα δικαιολογητικά που αποδεικνύουν τη συνδρομή των ανωτέρω προϋποθέσεων, όπως: Απόφαση ιθαγένειας και πιστοποιητικό από το δημοτολόγιο του δήμου που είναι εγγεγραμμένοι.

9. Μόνιμοι κάτοικοι της Θράκης, καθώς και για τα ακίνητα αυτών στη Θράκη, για την κύρια κατοικίας τους έχουν ΕΚΠΤΩΣΗ 80% στο πρόστιμο και υποβάλλουν τα δικαιολογητικά που αποδεικνύουν τη συνδρομή των ανωτέρω προϋποθέσεων. Για την περίπτωση έλλειψης τίτλων ιδιοκτησίας τα δικαιολογητικά καθορίζονται με κοινή απόφαση των υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Διοικητικής Ανασυγκρότησης και Οικονομικών.

• Ποια θεωρούνται «μεγάλα» αυθαίρετα, που πρέπει να δηλωθούν μέχρι τις 31 Οκτωβρίου 2020;

Α) Τα εξ ολοκλήρου αυθαίρετα.

Β) Αυθαίρετες κατασκευές που παραβιάζουν σε ποσοστό μεγαλύτερο του 40% τα πολεοδομικά μεγέθη κάλυψης, δόμησης και μεγαλύτερο του 20% το πολεοδομικό μέγεθος του ύψους που προβλέπονται από τους όρους δόμησης της περιοχής ή αυτούς που ίσχυαν κατά τον χρόνο έκδοσης της οικοδομικής άδειας και υπερβαίνουν τα 250 τ.μ. για χρήση κατοικίας ανά ιδιοκτησία και τα 1.000 τ.μ. κτιρίου συνολικά και τα 1.000 τ.μ. για τις λοιπές χρήσεις.

Οι κατασκευές αυτές μπορεί να εξαιρεθούν οριστικά της κατεδάφισης με την αγορά συντελεστή δόμησης όταν δημοσιευθεί η σχετική υπουργική απόφαση.

• Τι γίνεται με τα αυθαίρετα, που θα δηλωθούν μετά τις 31 Οκτωβρίου 2020;

Αυθαίρετα εξ ολοκλήρου και κτίρια με μεγάλες αυθαιρεσίες δεν μπορούν να νομιμοποιηθούν από την 1 Νοεμβρίου 2020 και μετά.

Τα υπόλοιπα αυθαίρετα εάν δε δηλωθούν ώς και τον ερχόμενο Νοέμβριο θα μπορούν να τα τακτοποιούν οι ιδιοκτήτες πληρώνοντας όμως προσαυξημένα πρόστιμα.

Επίσης όσοι τακτοποιήσουν αυθαίρεταμετά τον ερχόμενο Οκτώβριο θα πρέπει να γνωρίζουν ότι προκειμένου να ισχύσει η τακτοποίηση, οφείλουν να προχωρήσουν υποχρεωτικά και στην ηλεκτρονική καταγραφή του ακινήτου τους, δηλαδή στην απόκτηση ηλεκτρονικής ταυτότητας καθώς στο μεταξύ θα έχει καθιερωθεί και το ηλεκτρονικό μητρώο όπου θα καταχωρούνται τα ακίνητα. Επί της ουσίας η ηλεκτρονική ταυτότητα θα αποτελεί προϋπόθεση για την ολοκλήρωση της διαδικασίας τακτοποίησης.

Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου - πολεοδόμου μηχανικού [email protected]