Πωλείται ιστορία λόγω... ΕΝΦΙΑ

Σε έναν μικρό λόφο της βορειοδυτικής ακτής της νήσου Λέσβου και σε απόσταση πέντε χιλιομέτρων από το Κάστρο της Μυτιλήνης είναι χτισμένο το γραφικό χωριό Πάμφιλα των 1.300 κατοίκων, το οποίο -όπως καταγράφει το 1850 ο Λέσβιος Σταυράκης Αναγνώστης- «ίσως έλαβε και φυλάττει μέχρι σήμερον το όνομα τούτο από της Παμφίλης Λεσβίας ποιητρίας, συγχρόνου της περιφήμου Σαπφούς».

Απέναντι από το χωριό, ανατολικά και σε απόσταση μόλις 200 μέτρων βρίσκεται η ακατοίκητη βραχονησίδα των 65 στρεμμάτων, η Πάμφιλος, που πωλείται μέσω της μεσιτικής εταιρείας Vladi Private Islands στην τιμή των 800.000 ευρώ. Στην ιστοσελίδα της εταιρείας το νησί αναφέρεται ως «Μικρή Λέσβος» και η εκπρόσωπός της Σαμπίν Ρόλινγκερ δήλωσε ότι «είναι ένα ιδιαίτερα ξεχωριστό νησί. Τα νερά του είναι καθαρά και ήρεμα». Οπως έγραψε η βρετανική «Daily Mail», που συνέκρινε την τιμή πώλησης της βραχονησίδας με τη βρετανική κτηματαγορά, «πρόκειται για ευκαιρία, αφού με αυτά τα χρήματα βρίσκεις δυάρι στο Λονδίνο»!

Εξ ανάγκης

Ο σημερινός Λέσβιος ιδιοκτήτης της, ο Νίκος Σάλτας, δήλωσε στις 27-11-2014 στην ιστοσελίδα Lesvos report: «Δεν είμαι κάποιος Ελληνας κροίσος με νησί, όπως μπορεί να σκεφτεί κάποιος, όταν ακούσει ότι έχω στην ιδιοκτησία μου το νησί. Είμαι ένας απλός άνθρωπος που κληρονόμησα το νησί αυτό από πάππου προς πάππου, ήταν στην οικογένειά μας εδώ και πάρα πολλά χρόνια και σήμερα οδηγήθηκα στο ξεπούλημά του, όπως συμβαίνει με τα πάντα πλέον στη χώρα μας, γιατί έτσι μας έχουν καταντήσει με τη δυσβάσταχτη φορολογία».

Για την όμορφη βραχονησίδα η εφημερίδα της Λέσβου «Εμπρός» έγραψε στις 4-2-15 ότι Τούρκοι επιχειρηματίες, δείχνοντας το ενδιαφέρον τους για την αγορά, πήγαν στις 31 Ιανουαρίου 2015 «στη Λέσβο με ναυλωμένο learjet προερχόμενοι από την Κωνσταντινούπολη και συναντήθηκαν με μέλη της οικογένειας που έχει στην ιδιοκτησία της το μικρό νησί».

Οπως με πληροφόρησε ο ιστορικός, ερευνητής και συγγραφέας Κώστας Καμπουρίδης, το νησάκι Πάμφιλος καταγράφεται στο οθωμανικό κατάστιχo φόρων Tapu Tahrir Defter 264 του έτους 1548, που φυλάσσεται στην Κωνσταντινούπολη, με την οθωμανική ονομασία «Baltaoglu», και μάλιστα οι τότε καλλιεργητές του μικρού νησιού απέδωσαν στον Οθωμανό φοροεισπράκτορα 80 άσπρα ως ετήσιο φόρο.

Ιστορική αναδρομή

Ο αρχιναύαρχος του οθωμανικού στόλου Μπαλτάογλου εστάλη το 1450 από τον σουλτάνο Μουράτ στη Λέσβο, όπου -σύμφωνα με τον ιστορικό William Miller- «οι άνδρες του απήγαγαν πάνω από 3.000 ανθρώπους, έσφαξαν πολλά κοπάδια, ισοπέδωσαν την ευδαίμονα πόλη Καλλονή και προκάλεσαν καταστροφές σε αξία μεγαλύτερη από 150.000 δουκάτα» (Essays on the Latin Orient, Cambridge 1921, σελ. 313).

Ο ιστορικός του Βυζαντίου Λαόνικος Χαλκοκονδύλης γράφει για τον Μπαλτάογλου: «ο Παϊτόγλης Καλλιπόλεως, ύπαρχος επί Αμουράτου του νεωτέρου, επέδραμε στην Λέσβο και, αφού κατέστρεψε και εξανδραπόδισε την Καλλονή, “πόλιν της Λέσβου ευδαίμονα”, αναχώρησε εκεί από όπου εστάλη» (Απόδειξη Ιστοριών η Δεκάτη, Εκδοση Bekker, Βόννη 1843, σελ. 519).

Στις 20 Απριλίου του 1453, ο Μπαλτάογλου δεν κατάφερε, παρά την υπεροπλία 145 πλοίων, να εγκλωβίσει στον Κεράτιο Κόλπο μία βυζαντινή γαλέρα και τρεις ιταλικές και γι’ αυτό ο Μωάμεθ τον έπαυσε από αντιναύαρχο. Ο ιστορικός του Βυζαντίου Μιχαήλ Δούκας, με αφορμή το παραπάνω επεισόδιο γράφει για τον Μπαλτάογλου: «Ο άνθρωπος εκείνος καταγόταν από το γένος των Βουλγάρων, ήταν μάλιστα γιος μιας αρχοντικής οικογένειας Μπογιάρων και ονομαζόταν Πάλδας. Είχε από πολύ καιρό υποδουλωθεί και απαρνηθεί την πατρική του πίστη, παραμένοντας κληρονομικός δούλος του Μεχμέτ. Ηταν το ίδιο πρόσωπο που, τέσσερα χρόνια πριν, είχε εισβάλει στη Λέσβο και είχε συλλάβει αμέτρητους αιχμαλώτους» (Βυζαντινοτουρκική Ιστορία, Εκδόσεις Κανάκη, Αθήνα 1997, σελ. 513). Το 1462, η Λέσβος που ήταν μέχρι τότε, επί 107 χρόνια, στην κατοχή των Γενουατών Γατελούζων, κατελήφθη από τον Μωάμεθ ύστερα από πολιορκία της πρωτεύουσας Μυτιλήνης.

Από τα παραπάνω υποστηρίζω ότι η βραχονησίδα Πάμφιλος καταγράφηκε το 1548 στο οθωμανικό κατάστιχο με την ονομασία Baltaoglou, για να τιμηθεί ο Οθωμανός ναύαρχος Μπαλτάογλου, επειδή το 1450 αυτός πρώτος επέδραμε και κατέστρεψε την ευδαίμονα πόλη της Καλλονής, τρία χρόνια πριν από την άλωση της Κωνσταντινούπολης και 12 χρόνια πριν από την οθωμανική κατάκτηση της Λέσβου.

Θέλω να ελπίζω ότι η όμορφη βραχονησίδα Πάμφιλος θα καταφέρει να αποφύγει την πώληση που επιβάλλουν στη χώρα μας οι δανειστές τοκογλύφοι και δεν θα μνημονεύεται ως «Μικρή Λέσβος» ή νησί του Baltaoglou, διατηρώντας το ιστορικό της όνομα, που θυμίζει την ποιήτρια Παμφίλη, τη μαθήτρια της Ερεσίας ποιήτριας Σαπφούς.

Πηγή: http://www.efsyn.gr/arthro/poleitai-istoria-logo-enfia