ΣτΕ: Αναστολή των οικοδομικών εργασιών σε δύο ξενοδοχεία στο Αρχαιολογικό Μουσείο

Την προσωρινή αναστολή των οικοδομικών εργασιών για την κατασκευή δύο νέων ξενοδοχείων στην οδό Πατησίων, απέναντι από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, αποφάσισε το Συμβούλιο της Επικρατείας. Κατά των οικοδομικών αδειών τους έχουν προσφύγει η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ) και 23 πολίτες, υποστηρίζοντας ότι τόσο οι σημειακές τροποποιήσεις του σχεδίου πόλης όσο και το ανώτατο ύψος που επετράπη (32 έναντι 24 μέτρων) και ο συντελεστής δόμησης θα οδηγήσουν σε υπέρμετρη πολεοδομική επιβάρυνση της περιοχής.

Η υπόθεση αφορά τα κτίρια δύο ξενοδοχείων: μία δεκαώροφη μονάδα τριών αστέρων στη συμβολή των οδών Πατησίων και Μάρνη (εκεί όπου βρισκόταν το θέατρο Αθήναιον, το οποίο έχει κατεδαφιστεί) και μία εννεαώροφη μονάδα τεσσάρων αστέρων, στη συμβολή των οδών Ηπείρου και 3ης Σεπτεμβρίου. Τα δύο κτίρια βρίσκονται στο ίδιο οικοδομικό τετράγωνο, απέναντι από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Το 2019, η τότε ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος (Γιώργος Σταθάκης) είχε εγκρίνει τη σημειακή τροποποίηση του σχεδίου πόλης του Δήμου Αθηναίων, μετατρέποντας τις χρήσεις γης από γενική κατοικία σε πολεοδομικό κέντρο. Με τον τρόπο αυτό παρακάμφθηκε ο περιορισμός του ανώτατου αριθμού των (150) κλινών που ίσχυε στην περιοχή, δίνοντας την ευκαιρία να ανεγερθούν δύο μεγάλα ξενοδοχεία.

Μετά τη «φωτογραφική» αυτή ρύθμιση, οι εξελίξεις «έτρεξαν» με γρήγορους ρυθμούς. Τον Μάρτιο του 2020 το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων εξέτασε την αρχιτεκτονική μελέτη της δεκαώροφης μονάδας και γνωμοδότησε θετικά, ενώ ακολούθησε τον Ιανουάριο του 2021 η έγκρισή της με απόφαση της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη. Ακολούθησε η θετική γνωμοδότηση του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής Κεντρικού Τομέα Αθηνών τον Ιούλιο και τον Νοέμβριο της ίδιας χρονιάς εκδόθηκε η οικοδομική άδεια από την υπηρεσία δόμησης του Δήμου Αθηναίων.

Παράλληλα, τον Μάιο του 2021 ξεκίνησε η διαδικασία αναθεώρησης της οικοδομικής άδειας, η οποία είχε εκδοθεί το 2017 για όμορο οικόπεδο, στο ίδιο οικοδομικό τετράγωνο. Το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής γνωμοδότησε θετικά και ακολούθησε η αναθεώρηση της οικοδομικής άδειας (για την ανέγερση εννεαώφορου ξενοδοχείου) τον Νοέμβριο του 2021. Αξίζει να σημειωθεί ότι και τα δύο κτίρια θα ανήκουν στη γαλλική αλυσίδα ξενοδοχείων Boissée Finances, η οποία σκοπεύει να δημιουργήσει «οικονομικά» ξενοδοχεία (budget hotels) σε συνεργασία με την Accor και τα σήματά της Ibis Budget και Ibis Styles (βλ. «Κ» 28.1.22).

«Φωτογραφική» ρύθμιση

Οι αντιρρήσεις, που είχαν εκφραστεί και την περίοδο της «φωτογραφικής» ρύθμισης του ΥΠΕΝ, δεν άργησαν να καταλήξουν στη δικαστική οδό. Στις αρχές Ιουλίου προσέφυγαν στο Συμβούλιο της Επικρατείας η ΕΛΛΕΤ και 23 πολίτες, ζητώντας να ακυρωθούν οι δύο οικοδομικές άδειες. Προχθές το Ε΄ τμήμα του ΣτΕ εξέδωσε προσωρινή διαταγή, με την οποία αναστέλλει τις οικοδομικές εργασίες για την κατασκευή των δύο κτιρίων μέχρι να εξεταστεί το αίτημα «παγώματος» των εργασιών από την Επιτροπή Αναστολών του ανωτάτου δικαστηρίου. Γιατί ζήτησαν οι προσφεύγοντες να ακυρωθούν οι οικοδομικές άδειες των δύο ξενοδοχείων; Σύμφωνα με την προσφυγή τους, τα δύο κτίρια θα έχουν ύψος 32 και 31,55 μέτρα αντιστοίχως, όταν το ανώτατο ύψος στην περιοχή βάσει διατάγματος του 1955 είναι τα 24 μέτρα, ο συντελεστής δόμησής τους είναι 4,8 και 4,2 αντιστοίχως, έναντι 3,7 (μέσος συντελεστής του Δήμου Αθηναίων), και οι κλίνες τους 637 και 258, έναντι 150 (που ήταν το ανώτατο όριο πριν τροποποιηθούν οι χρήσεις γης στο συγκεκριμένο οικοδομικό τετράγωνο).

Οι προσφεύγοντες υποστηρίζουν ότι οι δύο οικοδομικές άδειες παραβιάζουν το πολεοδομικό κεκτημένο για την εξυπηρέτηση ιδιωτικών συμφερόντων, αλλοιώνοντας τον χαρακτήρα της περιοχής ως ζώνης γενικής κατοικίας. Παράλληλα, σημαντική θέση στην προσφυγή έχει η υπέρβαση του μέγιστου επιτρεπόμενου ύψους, ζήτημα που έφερε η ΕΛΛΕΤ στο ΣτΕ και με την υπόθεση του ξενοδοχείου Coco-Μat και οδήγησε στην έκδοση ειδικού προεδρικού διατάγματος για την περιοχή Κουκακίου – Μακρυγιάννη (να σημειωθεί ότι το ΣτΕ είχε κρίνει ότι το διάταγμα του 1955 βρίσκεται ακόμη σε ισχύ και υπερισχύει του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού – ΝΟΚ). Περαιτέρω, φέρνει στο ανώτατο δικαστήριο ακόμη μία «προβληματική» πτυχή του ΝΟΚ, που δεν έχει κριθεί έως τώρα: τη μη προσμέτρηση στον συντελεστή δόμησης των υπόγειων και κοινόχρηστων χώρων του κτιρίου, μια ρύθμιση-δώρο στους εργολάβους, αφού οδήγησε σταδιακά στο «ψήλωμα» υφιστάμενων και νέων κτιρίων σε όλη την Αθήνα.