Τέλος οι επισκέψεις στην εφορία για μεταβιβάσεις ακινήτων

Από το επόμενο έτος όλες οι μεταβιβάσεις ακινήτων θα γίνονται ηλεκτρονικά από το γραφείο του συμβολαιογράφου, σύμφωνα με τον προγραμματισμό της ΑΑΔΕ. Ποιες είναι οι νέες διαδικασίες.

Οριστικό τέλος μπαίνει στις επισκέψεις στην εφορία για μεταβιβάσεις ακινήτων, κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών καθώς και για τη λήψη δικαιολογητικών και πιστοποιητικών, καθώς σύμφωνα με εγκύκλιο της ΑΑΔΕ οι φορολογούμενοι θα πρέπει να υποβάλλουν τις σχετικές δηλώσεις και αιτήσεις μέσω συστημένης επιστολής ή e-mail στον προϊστάμενο της αρμόδιας υπηρεσίας

Μόνο οι δηλώσεις και αιτήσεις που έχουν υποβληθεί και εκκρεμούν στις εφορίες θα διεκπεραιώνονται κατά σειρά προτεραιότητας, ενώ οι επισκέψεις που έχουν προγραμματισθεί δεν ακυρώνονται και θα πραγματοποιηθούν κανονικά στις ορισθείσες ημερομηνίες.

Σύμφωνα με τον προγραμματισμό της ΑΑΔΕ, από το επόμενο έτος όλες οι μεταβιβάσεις ακινήτων θα γίνονται ηλεκτρονικά από το γραφείο του συμβολαιογράφου.    

Αναλυτικότερα, με την εγκύκλιο διευκρινίζονται μεταξύ άλλων τα εξής: 

1. Η νέα διαδικασία για τις συναλλαγές που αφορούν τη φορολογία κεφαλαίου αφορά:

• αρχικές ή τροποποιητικές δηλώσεις κατοχής ακινήτων (Ε9 και Φ.Μ.Α.Π. φυσικών και νομικών προσώπων, Ε.Τ.Α.Κ. και Φ.Α.Π. νομικών προσώπων καθώς και Ε.Φ.Α.),
• αιτήσεις για τη χορήγηση πιστοποιητικού ΕΝ.Φ.Ι.Α, υπεύθυνες δηλώσεις που επέχουν θέση πιστοποιητικού, όπου δεν προβλέπεται ηλεκτρονική έκδοση
• αιτήσεις για θεώρηση αντιγράφων τελεσίδικων δικαστικών αποφάσεων καταδικαστικών σε δήλωση βουλήσεως
• υποβολή των απαιτούμενων δικαιολογητικών για την αποδοχή δήλωσης η οποία υπεβλήθη μέσω διαδικτύου
• τα προβλεπόμενα παραστατικά για τη συνδρομή των προϋποθέσεων επιστροφής ΕΝ.Φ.Ι.Α. άνω των 300 ευρώ
• δηλώσεις φορολογίας κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών και κερδών από τυχερά παίγνια, αρχικές και τροποποιητικές
• δηλώσεις φόρου μεταβίβασης ακινήτων, πλην των δηλώσεων φ.μ.α. που υποβάλλονται για πλειστηριασμό
• αιτήσεις για έκδοση πιστοποιητικού του άρθρου 105 του Κώδικα διατάξεων φορολογίας κληρονομιών, δωρεών κ.λπ.

2. Η απόδειξη της ταυτοπροσωπίας των δηλούντων/αιτούντων μπορεί να γίνεται είτε με υπεύθυνη δήλωση αυτών, η οποία έχει εκδοθεί μέσω της ιστοσελίδας dilosi.services.gov.gr της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης www.gov.gr είτε με θεώρηση του γνησίου της υπογραφής αυτών από ΚΕΠ ή άλλη δημόσια αρχή. Η βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής των δηλούντων (σε δήλωση φόρου δωρεάς, γονικής παροχής και μεταβίβασης ακινήτων) μπορεί να θεωρηθεί και από τον συμβολαιογράφο που θα συνάψει το αντίστοιχο συμβολαιογραφικό έγγραφο, εφόσον προκύπτουν τα στοιχεία του από την υποβαλλόμενη δήλωση και η υπογραφή τίθεται ενώπιόν του.

Σε περίπτωση αποστολής των δηλώσεων ηλεκτρονικά, η υπεύθυνη δήλωση αποστέλλεται ηλεκτρονικά μαζί με την υποβαλλόμενη δήλωση. Η ύπαρξη θεώρησης του γνησίου της υπογραφής του δηλούντος/αιτούντος ή η υποβολή υπεύθυνης δήλωσης για την απόδειξη της ταυτοπροσωπίας, απαιτείται και στην περίπτωση υποβολής της δήλωσης/αίτησης απευθείας στο πρωτόκολλο της Δ.Ο.Υ., ανεξάρτητα αν ο δηλών/αιτών προσέρχεται αυτοπροσώπως. Εφόσον ο αιτών/δηλών έχει υπογράψει με τη χρήση ψηφιακού πιστοποιητικού (ψηφιακή υπογραφή) που τυχόν διαθέτει, δεν απαιτείται θεώρηση του γνησίου της υπογραφής του ή υπεύθυνη δήλωση περί ταυτοπροσωπίας του.

Υπεύθυνες δηλώσεις, που επέχουν θέση πιστοποιητικού, υποβάλλονται κατά τους ίδιους προαναφερόμενους τρόπους.

3. Το αποδεικτικό του ταχυδρομείου ή της υπηρεσίας ταχυμεταφοράς ή το αυτοματοποιημένο μήνυμα που αποστέλλεται ως απάντηση στο ηλεκτρονικό μήνυμα του φορολογουμένου, αποτελεί γι' αυτόν αποδεικτικό υποβολής της δήλωσης ή της αίτησης και επέχει θέση απόδειξης παραλαβής εκ μέρους της ΔΟΥ. Ημερομηνία υποβολής της δήλωσης/αίτησης θεωρείται η ημερομηνία που προκύπτει από τη σφραγίδα του Ταχυδρομείου ή της υπηρεσίας ταχυμεταφοράς ή η ημερομηνία αποστολής του μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου αντίστοιχα.

Σε περίπτωση έλλειψης ή μη συμπλήρωσης πεδίων της δήλωσης/αίτησης, με αποτέλεσμα την αδυναμία προσδιορισμού της φορολογικής υποχρέωσης ή έκδοσης του πιστοποιητικού, αναρτάται στην προσωποποιημένη πληροφόρηση του υποχρέου, πρόσκληση προκειμένου ο υπόχρεος είτε να συμπληρώσει τη δήλωση/αίτηση είτε να προσκομίσει τα έγγραφα που λείπουν, ώστε να προσδιορισθεί η φορολογητέα ύλη ή να εκδοθεί το πιστοποιητικό. Εάν ο φορολογούμενος δεν ανταποκριθεί μέσα σε προθεσμία 5 εργασίμων ημερών από την κοινοποίηση της πρόσκλησης, είτε η δήλωση ή η αίτηση θεωρείται ότι δεν έχει υποβληθεί είτε ο φόρος υπολογίζεται και η οικεία πράξη ή το πιστοποιητικό εκδίδονται χωρίς να ληφθούν υπόψη τα στοιχεία που δεν προσκομίσθηκαν κατά περίπτωση. Τα ελλείποντα δικαιολογητικά αποστέλλονται από τον φορολογούμενο είτε ταχυδρομικά είτε ηλεκτρονικά είτε κατατίθενται μέσα σε φάκελο στο πρωτόκολλο, ενώ για τη συμπλήρωση στοιχείων της δήλωσης αποστέλλεται δήλωση.

4. Σε περίπτωση που υποβάλλονται ταυτόχρονα δήλωση φόρου και αίτηση πιστοποιητικού, η ως άνω προθεσμία έκδοσης του πιστοποιητικού δεν αρχίζει πριν την καταβολή του οικείου φόρου ή - εφόσον ζητείται η έκδοσή του με τον όρο της παρακράτησης του οφειλόμενου φόρου - πριν την ανάρτηση της πράξης προσδιορισμού φόρου, κατά περίπτωση.

Σε περίπτωση ακινήτων για τα οποία δεν ισχύει ο αντικειμενικός προσδιορισμός της αξίας, εάν το ακίνητο βρίσκεται στη χωρική αρμοδιότητα άλλης ΔΟΥ, η δήλωση διαβιβάζεται για προεκτίμηση στη ΔΟΥ του ακινήτου, ο Προϊστάμενος της οποίας προσδιορίζει την αξία, επιστρέφει τη δήλωση και κατά τα λοιπά ακολουθείται η ίδια διαδικασία που ορίζεται στην απόφαση

5. Με βάση τις δηλώσεις/αιτήσεις, που υποβάλλονται, εκδίδονται οι αντίστοιχες πράξεις προσδιορισμού του φόρου και τα πιστοποιητικά και αναρτώνται ή επισυνάπτονται, κατά περίπτωση, στη θυρίδα του φορολογουμένου στην Προσωποποιημένη Πληροφόρηση του φορολογουμένου στο myTAXISnet της ΑΑΔΕ, είτε υπογεγραμμένα ψηφιακά είτε με ψηφιακή απεικόνιση (scan). Σε περίπτωση απόρριψης της δήλωσης/αίτησης αναρτάται ή επισυνάπτεται η πράξη απόρριψης ή ενημερώνεται ο φορολογούμενος κατά περίπτωση.

Αντίγραφα των υποβαλλομένων δηλώσεων φόρου μεταβίβασης ακινήτων, κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών αναρτώνται στην προσωποποιημένη πληροφόρηση όλων των δηλούντων. Σημειώνεται ότι οι φορολογούμενοι οφείλουν να επικαιροποιούν τα στοιχεία επικοινωνίας τους στο Μητρώο τους στο taxisnet , ώστε να διασφαλίζεται η ορθή ενημέρωσή τους.

6. Εντός 60 ημερών από τη διεκπεραίωση των δηλώσεων φόρου μεταβίβασης ακινήτων και φόρου κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών και κερδών από τυχερά παίγνια διενεργείται επαλήθευση εάν το περιεχόμενο της δήλωσης είναι ορθό σύμφωνα με τα οριζόμενα στη φορολογική νομοθεσία. Εφόσον διαπιστωθεί ότι δεν έχει εφαρμοσθεί ορθά η νομοθεσία, με αποτέλεσμα ο φόρος που έχει επιβληθεί να είναι μικρότερος από τον οφειλόμενο, καλείται ο φορολογούμενος να υποβάλει τροποποιητική δήλωση και τυχόν κατά περίπτωση απαιτούμενα επιπλέον στοιχεία εντός 15 ημερών.

7. Δηλώσεις ΦΑΠ και ΕΝΦΙΑ που τυχόν είχαν υποβληθεί μέχρι και 31/12/2019, δεν παράγουν έννομα αποτελέσματα, εφόσον δεν έχουν προσκομιστεί τα παραστατικά/δικαιολογητικά που απαιτούνται, παρότι έχει ειδοποιηθεί σχετικά ο φορολογούμενος. Για δηλώσεις που έχουν υποβληθεί από την 1η Ιανουαρίου 2020 και δεν έχουν προσκομιστεί τα παραστατικά/δικαιολογητικά που απαιτούνται, ο φορολογούμενος καλείται και, αν δεν προσκομίσει τα δικαιολογητικά εντός της οριζόμενης προθεσμίας, η δήλωση θεωρείται αυτομάτως και χωρίς άλλη ενέργεια μη υποβληθείσα.

Δικαιολογητικά για την υποβολή δήλωσης φόρου κληρονομιάς, δωρεάς ή γονικής παροχής και μεταβίβασης ακινήτων:

1. Ληξιαρχική πράξη θανάτου

2. Απόφαση δημοσίευσης διαθήκης

3. Αντίγραφο της σύμβασης νέμησης, ή του συστατικού εγγράφου trust, ή του καταστατικού εγγράφου νομικού προσώπου ή ιδρύματος, κατά περίπτωση, που αποδεικνύουν τον τρόπο και το είδος της επαγωγής και τη νομική μορφή και χαρακτήρα του υπόχρεου σε φόρο

4. Κληρονομητήριο ή πιστοποιητικό (οικογενειακής κατάστασης ή εγγυτέρων συγγενών) της αρμόδιας δημοτικής αρχής ή, σε περίπτωση αδυναμίας έκδοσής του, ένορκη βεβαίωση δύο μαρτύρων για το είδος και το βαθμό συγγένειας προς τον κληρονομούμενο

5. Πιστοποιητικό του Γραμματέα του αρμόδιου Ειρηνοδικείου ή Πρωτοδικείου περί μη δημοσιεύσεως διαθήκης ή περί μη δημοσιεύσεως νεότερης διαθήκης, κατά περίπτωση

6. Νομιμοποιητικό έγγραφο, σε περίπτωση υποβολής της δήλωσης από πληρεξούσιο ή αντιπρόσωπο ή νόμιμο εκπρόσωπο.

7. Έγγραφα που αποδεικνύουν τη μετάθεση του χρόνου γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης ή τη λήξη αυτής

8. Αποδεικτικά χρεών και βαρών

9. Συμβολαιογραφικά έγγραφα εκχώρησης ακινήτων ή απαιτήσεων στο Δημόσιο

10. Αποδεικτικά πληρωμής ή βεβαίωσης φόρου στην αλλοδαπή

11. Βεβαίωση Τράπεζας για κοινό λογαριασμό του ν. 5638/1932

12. Καταστατικό νομικού προσώπου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα

13. Αποδεικτικά περί δεκαετούς παραμονής του κληρονομουμένου στην αλλοδαπή

14. Αποδεικτικά έγγραφα για τη σύσταση δωρεάς-γονικής παροχής, σε περίπτωση που δεν συντάσσεται συμβόλαιο

15. Αντίγραφο έκθεσης πλειστηριασμού

16. Τα απαραίτητα δικαιολογητικά για τη χορήγηση απαλλαγής α' κατοικίας, όπως έχουν καθοριστεί με την ΠΟΛ.1101/2010 απόφαση του Υπουργού Οικονομικών

17. Σε περίπτωση λοιπών ειδικών απαλλαγών, τα δικαιολογητικά που έχουν καθοριστεί με τις οικείες αποφάσεις.

18. Τα φύλλα προσδιορισμού αξίας ακινήτων (με τα απαιτούμενα γι' αυτά δικαιολογητικά) και υπολογισμού αξίας μετοχών, επιχειρήσεων κ.λπ., κατά την ΠΟΛ.1055/2003 απόφαση.

Βεβαιώσεις και Πιστοποιητικά που απαιτούνται για τη συμπλήρωση των εντύπων του αντικειμενικού προσδιορισμού:

1. Άδεια κατεδάφισης ή πρωτόκολλο κατεδάφισης. (ΦΥΑΑ 1,2,4,5- όλα τα έντυπα Κ)

2. Βεβαίωση της αρμόδιας Υπηρεσίας, για το χαρακτηρισμό ενός κτιρίου ως διατηρητέου, από την οποία να προκύπτει η έκδοση απόφασης ή προεδρικού διατάγματος, που δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης και δεν έχει ανακληθεί. (ΦΥΑΑ 1,2,4,5, όλα τα έντυπα Κ)

3. Το ΦΕΚ στο οποίο έχει δημοσιευθεί το σχετικό Π.Δ. ή η απόφαση του αρμόδιου οργάνου περί αναστολής οικοδομικής άδειας. (ΦΥΑΑ 3)

4. Βεβαίωση από την οποία να προκύπτει ότι οικόπεδο θεωρείται δεσμευμένο λόγω αρχαιολογικής έρευνας, για αόριστο χρονικό διάστημα, και απαγορεύεται η οικοδομική αξιοποίησή του. Επίσης, στη βεβαίωση να αναγράφεται η επιφάνεια του οικοπέδου που δεσμεύεται.(ΦΥΑΑ 3)

5. Πρόσφατο έγγραφο για το χαρακτηρισμό ενός ακινήτου ως απαλλοτριωτέου, από την αρχή που κήρυξε την απαλλοτρίωση, από το οποίο να προκύπτουν τα παρακάτω:

• Η κήρυξη της απαλλοτρίωσης.
• Η μη ανάκλησή της.
• Η επιφάνεια των απαλλοτριωτέων τμημάτων (ΦΥΑΑ,Κ,ΑΑ-ΓΗΣ).

6. Τεχνική έκθεση από πραγματογνώμονα του Τεχνικού Επιμελητηρίου με την οποία βεβαιώνεται η δαπάνη αποκατάστασης στις περιπτώσεις που το ακίνητο έχει υποστεί ζημιές από σεισμό, πυρκαγιά ή πλημμύρα. (ΦΥΑΑ 1,2,4,5 και όλα τα έντυπα Κ)

7. Άδεια λειτουργίας της αρμόδιας Υπηρεσίας για τον χαρακτηρισμό εδαφικής έκτασης ως μεταλλευτικής ή λατομικής.

8. Οικοδομική άδεια και, σε περίπτωση που δεν υφίσταται, προγενέστερος τίτλος κτήσης, βεβαίωση νομιμοποίησης αυθαιρέτου ή αποδεικτικό έναρξης ηλεκτροδότησης κλπ. για την απόδειξη της παλαιότητας του ακινήτου, η οποία υπολογίζεται από τη χρονολογία κατασκευής (ΦΥΑΑ 1,2,4,5 και όλα τα έντυπα Κ).

9. Οικοδομική άδεια ειδικού κτιρίου ή η τελευταία αναθεώρησή της, για όλες τις κατηγορίες των κτιρίων, η αξία των οποίων υπολογίζεται με τα έντυπα Κ4, Κ5, Κ6, Κ7, Κ8, Κ9. Όταν δεν υφίσταται οικοδομική άδεια, αποδεικτικό στοιχείο της χρήσης μπορεί να αποτελέσει κάθε πρόσφορο δημόσιο έγγραφο.

10. Άδεια λειτουργίας για τις κατηγορίες των ακινήτων, η αξία των οποίων υπολογίζεται με τα έντυπα Κ4, Κ6, Κ7. Σε περίπτωση που έχει διακοπεί η λειτουργία λόγω παύσης των εργασιών της στεγαζόμενης σ'αυτά επιχείρησης ή δραστηριότητας, προσκομίζεται η άδεια λειτουργίας της τελευταίας δραστηριότητας πριν τη διακοπή.

11. Για τα ενσωματωμένα στο κτίριο μηχανήματα, που αποτελούν κατά τον Α.Κ. συστατικά του, ο υπολογισμός-εκτίμηση της πρόσθετης από τα κτίσματα αξίας τους γίνεται κατά την προβλεπόμενη από τη νομοθεσία διαδικασία (Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης).

Βεβαιώσεις που εκδίδουν οι πολεοδομικές υπηρεσίες ή οι μηχανικοί:

1. Πιστοποιητικό της αρμόδιας Πολεοδομικής Υπηρεσίας ή βεβαίωση διπλωματούχου Μηχανικού για το χαρακτηρισμό ενός χώρου ως υπογείου , αν αυτό δεν προκύπτει από την άδεια της Πολεοδομίας ή την πράξη σύστασης οριζόντιας ιδιοκτησίας και γενικά από κάθε τίτλο. (ΦΥΑΑ 1,2,4,5)

2. Βεβαίωση Πολεοδομίας ότι ο ημιυπόγειος χώρος είναι υπόγειος άλλως θεωρείται ισόγειος. (ΦΥΑΑ 1,2,4,5)

3. Έγγραφο θεωρημένο από την αρμόδια Πολεοδομική Υπηρεσία από το οποίο να προκύπτει ότι οικόπεδο ή τμήμα του δεν είναι οικοδομήσιμο καθώς και η δυνατότητα ή μη τακτοποίησής του. (ΦΥΑΑ 3)

4. Βεβαίωση της αρμόδιας Πολεοδομικής Υπηρεσίας ή βεβαίωση διπλωματούχου μηχανικού για την προσμέτρηση ημιορόφου ή παταριού στο Σ.Δ.(ΦΥΑΑ 3)

5. Βεβαίωση μηχανικού θεωρημένη από την αρμόδια Πολεοδομική Υπηρεσία ή φύλλο της Εφημερίδας της Κυβέρνησης από τα οποία να προκύπτει ο εφαρμοζόμενος Σ.Δ., όταν είναι διαφορετικός του Σ.Α.Ο που αναγράφεται στους πίνακες τιμών (ΦΥΑΑ 3)

6. Βεβαίωση ιδιώτη μηχανικού θεωρημένη από την αρμόδια Πολεοδομική Υπηρεσία από την οποία να αποδεικνύεται η αδυναμία δόμησης, εν όλω ή εν μέρει, καθώς και το σχετικό ποσοστό δόμησης που μπορεί να πραγματοποιηθεί (ΑΑ-ΓΗΣ)

7. Βεβαίωση από την αρμόδια Πολεοδομία, με το μέγιστο δυνάμενο να πραγματοποιηθεί ποσοστό κάλυψης ισογείου (Κ), όταν ο Συντελεστής Εκμετάλλευσης Ισογείου (Κ) των πινάκων, μειωμένος κατά 10%, δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί λόγω ειδικών συνθηκών π.χ. σχήματος οικοπέδου. (ΦΥΑΑ 3)