Το νέο Συμβούλιο Μητροπολιτικού Σχεδιασμού του ΥΠΕΝ

Τους ανθρώπους που έχουν λόγο, εισηγούνται και συμβουλεύουν, ως συλλογικό όργανο, τον Υπουργό Περιβάλλοντος αρμόδιο για θέματα Χωροταξίας και Πολεοδομίας για θέματα εφαρμογής των Ρυθμιστικών Σχεδίων Αττικής και Θεσσαλονίκης όρισε ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος Δημήτρης Οικονόμου – τον οποίο και θα συμβουλεύουν….

Πρόκειται για το Συμβούλιο Μητροπολιτικού Σχεδιασμού που προβλέπεται από το νόμο του 2014, που αντικατέστησε τις γνωμοδοτικές και συμβουλευτικές αρμοδιότητες του ΟΡΣΑ (Οργανισμός Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας) και του ΟΡΘΕ (Οργανισμός Ρυθμιστικού Θεσσαλονίκης) που στα πλαίσια της χωροταξικής και πολεοδομικής μεταρρύθμισης καταργήθηκαν το 2014 και τόσο οι αρμοδιότητες όσο και το προσωπικό ενσωματώθηκαν στο ΥΠΕΝ. Θυμίζουμε ότι η κατάργηση των φορέων αυτών είχε συναντήσει τότε της έντονη κριτική του (επελαύνοντος μετά τις ευρωεκλογές, τότε) ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά ως κυβέρνηση ο ΣΥΡΙΖΑ, παρά τις αντίθετες σχέσεις και υποσχέσεις, κράτησε τις προηγούμενες ρυθμίσεις και μάλιστα τοποθέτησε και κομματικά στελέχη στο Συμβούλιο Μητροπολιτικού Σχεδιασμού.

Σημαντικές αρμοδιότητες στο Συμβούλιο

Το πολύ σημαντικό αυτό συμβούλιο – καθώς γνωμοδοτεί για πολύ σημαντικά έργα και επενδύσεις – έχει ως αρμοδιότητα να παρακολουθεί την εφαρμογή, προτείνει προσαρμογές, συμπληρώσεις και εξειδικεύσεις των ρυθμιστικών σχεδίων Αθήνας – Αττικής και Θεσσαλονίκης, να γνωμοδοτεί επί των Τοπικών και Ειδικών Χωρικών Σχεδίων, των έργων και των παρεμβάσεων εντός της περιοχής του εκάστοτε ρυθμιστικού σχεδίου, και να εισηγείται στον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας επί θεμάτων εφαρμογής των ρυθμιστικών σχεδίων.

Εισηγείται δηλαδή τις αλλαγές στο σχεδιασμό και της υλοποίηση έργων για τις δύο μεγαλύτερες πόλεις που συγκεντρώνουν την πλειοψηφία του ΑΕΠ της χώρας. Από τις αρμοδιότητες που αναφέρουμε κρατήστε ιδιαιτέρως τις εξής:

• προτείνει προσαρμογές, συμπληρώσεις και εξειδικεύσεις των ρυθμιστικών σχεδίων Αθήνας – Αττικής και Θεσσαλονίκης,
• γνωμοδοτεί επί των Τοπικών και Ειδικών Χωρικών Σχεδίων, των έργων και των παρεμβάσεων εντός της περιοχής του εκάστοτε ρυθμιστικού σχεδίου

Τι σημαίνει αυτό με λίγα λόγια; Ότι από εκεί περνάνε, ως αρμόδιο συλλογικό όργανο του Υπουργείου ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ σημαντικά έργα, αναπλάσεις, παρεμβάσεις κλπ. Ακόμη, τα Ειδικά Χωρικά Σχέδια (λέγε με – προς το παρόν – μεγάλες επενδύσεις αλλά και ΜΑΤΙ…) αλλά και τα ΤΧΣ, δηλαδή τα ΓΠΣ των δήμων με τη νέα τους μορφή – που σε λίγο θα ξεκινήσουν σε όλους τους δήμους της Χώρας.

Εξαιρετική σημασία αποκτά το όργανο αν σκεφθούμε τα μεγάλα έργα αναπλάσεων που έχει διακηρύξει ο ίδιος ο Πρωθυπουργός για Αθήνα και Θεσσαλονίκη – αλλά και πολλά άλλα που ετοιμάζονται.- – όπως το ΕΣΧ για το Πάρκο Γουδή που προανήγγειλε χθες ο Κωστής Χατζηδάκης.

Εξαιρετικά μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης η αρμοδιότητα επί ΕΧΣ και ΤΧΣ ενόψει όχι μόνο της – υποχρεωτικής – εκπόνησης ΤΧΣ από όλους τους δήμους αλλά και ορισμένων φημών που κυκλοφορούν τελευταία. Ακούγεται δηλαδή ευρέως στην αγορά – και το καταγράφουμε, καθώς δεν έχει υπάρξει ακόμη καμία επίσημη επιβεβαίωση αλλά ούτε και διάψευση – ότι πιθανόν το εργαλείο του Ειδικού Χωρικού Σχεδίου (που είναι ευέλικτο, σύντομο και βολικό, αλλά περιγράφεται ως εξαίρεση για επενδύσεις ή φυσικές καταστροφές κλπ) μπορεί να χρησιμοποιηθεί «εν Αθήναις» διά «πάσαν νόσον και…» Για παράδειγμα, ακούγεται ότι κεντρικός Δήμος ετοιμάζει 6 ολόκληρα (γιατί όχι 7 άραγε…) ΕΧΣ για να αλλάξει χρήσεις σε όλη σχεδόν την περιοχή του – πρωτοβουλία αμφίβολης συνταγματικής νομιμότητας, μας λένε, καθώς το ΕΧΣ, είπαμε, αποτελεί εξαιρετικό εργαλείο – δηλαδή την εξαίρεση στον κανόνα: του κανονικού σχεδιασμού μέσω ΓΠΣ/ΤΧΣ…

Οπότε αποκτά ενδιαφέρον και η σύνθεση που θα εξετάσει διάφορα τέτοια θέματα και θα εισηγηθεί στον αρμόδιο υφυπουργό Δημήτρη Οικονόμου.

Η νέα σύνθεση του ΣΜΣ

Το νέο Συμβούλιο Μητροπολιτικού Σχεδιασμού αποτελείται από τους:

1. Γεώργιο Γκανασούλη του Βασιλείου, Ειδικό Σύμβουλο στο Γραφείο Υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Δημήτριου Οικονόμου, Πρώην Γενικό Διευθυντή Πολεοδομίας του ΥΠΕΝ, ως Πρόεδρο.
2. Ανέστη Γουργιώτη του Γεωργίου, Επίκουρο Καθηγητή Χωρικού Σχεδιασμού του Τμήματος Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης της Πολυτεχνικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, ως Αντιπρόεδρο, με αναπληρώτρια την Διμέλη Δέσποινα του Παναγιώτη, Επίκουρη Καθηγήτρια, Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών Πολυτεχνείου Κρήτης.
3. Ελένη Διαμαντοπούλου του Αναστασίου, Προϊσταμένη Διεύθυνσης Σχεδιασμού Μητροπολιτικών, Αστικών και Περιαστικών Περιοχών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ως μέλος με αναπληρωτή τον Σαντιμπαντάκη Κωνσταντίνο του Μιχαήλ, υπάλληλο του Τμήματος Μητροπολιτικού Σχεδιασμού Αθήνας -Αττικής
4. Κατερίνα Ρωμανιάδου του Νικολάου, Δικηγόρο, με έμμισθη εντολή αόριστης διάρκειας αποσπασμένη στο γραφείο του Υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας ως μέλος, με αναπληρώτρια την Καλλιόπη Κουρουπάκη του Εμμανουήλ, Νομικό, μετακλητή υπάλληλο στο Ιδιαίτερο Γραφείο Γενικού Γραμματέα Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
5. Γιώργο Πατούλη του Ευθυμίου, Περιφερειάρχη Αττικής και Α΄ Αντιπρόεδρο της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας (ΕΝΠΕ), με αναπληρωτή τον Γιάννη Γιώργο του Αγγελή, Αντιπεριφερειάρχη Χαλκιδικής.
6. Θεόδωρο Αμπατζόγλου του Ιωακείμ, Δήμαρχο Αμαρουσίου, ως εκπρόσωπο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων και Κοινοτήτων (ΚΕΔΕ), με αναπληρωτή τον Ευάγγελο Μπαρμπάκο του Γεωργίου, Δημοτικό Σύμβουλο Καλλιθέας, ομοίως.

7.α. Αθανάσιο Κατσιγιάννη του Χρήστου, Εντεταλμένο Σύμβουλο Χωρικού Σχεδιασμού και Έργων Αντιπλημμυρικής Προστασίας, ως εκπρόσωπο της Περιφέρειας Αττικής, με αναπληρώτρια την Φωτεινή Δαλιάνη του Κωνσταντίνου, Εντεταλμένη Σύμβουλο Διεθνών Θεμάτων και Ευρωπαϊκών Περιφερειακών Δικτύων, ομοίως.

β. Κωνσταντίνο Γιουτίκα του Νικολάου, Πολιτικό Μηχανικό ως εκπρόσωπο της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας με αναπληρωτή τον Σωτήριο Μπάτο του Νικολάου, Μηχανολόγο Μηχανικό, ομοίως.

Για τις περιπτώσεις α και β παραπάνω, σημειώνεται ότι στο Συμβούλιο συμμετέχει ο εκπρόσωπος της Περιφέρειας Αττικής ή Κεντρικής Μακεδονίας ανάλογα με τη χωρική αρμοδιότητα του θέματος που εξετάζεται.

Ορισμένες συμπτώσεις, αλλαγές και παρατηρήσεις

Πρέπει να παρατηρήσουμε ότι στην κορυφή του οργάνου, ως Πρόεδρος, βρίσκεται ένα εμπειρότατο στέλεχος, καθώς ο οριζόμενος κ. Γ. Γκανασούλης δεν είναι μόνο σύμβουλος του Υφυπουργού αλλά κυρίως ένα πολύπειρο στέλεχος της διοίκησης που έχει θητεύσει για χρόνια στη θέση του Γενικού Διευθυντή του Υπουργείου, ειδικά στα θέματα Πολεοδομίας και πρόσφατα, σχετικά, συνταξιοδοτήθηκε αλλά επέστρεψε για να συνδράμει.

Άλλωστε τη «συνήθεια» να προΐσταται του οργάνου σύμβουλος του Υπουργού με «στενούς δεσμούς» με τη διοίκηση (και το κόμμα, την προηγούμενη φορά…) την ξεκίνησε η διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ με επικεφαλής χωροτάκτη (ασχέτως του ότι στο υπουργείο των μηχανικών επιλέχθηκε μη μηχανικός επικεφαλής για τέτοια δουλειά…)

Σε σχέση με την προηγούμενη σύνθεση του Συμβουλίου που είχε κάνει η διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, οι αλλαγές είναι πάρα πολλές, σχεδόν συνολικές, όπως άλλωστε αναμενόταν. Όσοι «επιβίωσαν» προέρχονται λόγω εμπειρίας και αρμοδιότητας από τους ex-officio εκπροσώπους φορέων: ο Κ. Γιουτίκας για τα θέματα Κεντρικής Μακεδονίας αλλά και ο Γιάννης Γιώργος (αντιπεριφερειάρχης Χαλκιδικής) συμμετείχαν και στην προηγούμενη σύνθεση.

Δεν πρέπει να ξενίζει, υπό το φως της σημασίας των αρμοδιοτήτων που αναφέραμε, ότι επέλεξε ο ίδιος ο Περιφερειάρχης Αττικής Γιώργος Πατούλης να συμμετέχει ως τακτικό μέλος (που γνωρίζει τη σημασία του οργάνου και από τη θητεία του ως Δήμαρχος) αλλά και ο νυν Δήμαρχος Αμαρουσίου Θόδωρος Αμπατζόγλου, εκπροσωπώντας φορείς – μάλλον ενόψει συγκεκριμένων θεμάτων που θα έρθουν στο Συμβούλιο (όπως η μεταφορά του Καζίνο Πάρνηθας, σκεφτόμαστε εμείς αυθαίρετα… αλλά και πολλά άλλα)

Τη σημασία του έχει ότι από πλευράς ακαδημαϊκής κοινότητας συμμετέχει ο κ. Γουργιώτης από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας (όπου η ακαδημαϊκή έδρα και του νυν Υφυπουργού κ. Οικονόμου) αλλά και η κ. Διμέλη από το Πολυτεχνείο Κρήτης με εμπειρία στο χώρο (έχει θητεύσει και στο ΥΠΕΝ…). Σημαντικό επίσης είναι το γεγονός της συμμετοχής, εκτός από τους υπαλλήλους της αρμόδιας διεύθυνσης, και δύο ακόμη εκπροσώπων (τακτικού και αναπληρωματικού) από τα γραφεία της πολιτικής ηγεσίας. Μαζί με τους εκπροσώπους των φορέων (ΕΝΠΕ – ΚΕΔΕ – Περιφέρειας Αττικής) η πλειοψηφία χαρακτηρίζεται σίγουρα «βαθιά γαλάζια»….

Η λειτουργία του Οργάνου

Ως προς τη λειτουργία του Συμβουλίου ισχύουν τα εξής, όπως αναφέρεται και στην απόφαση:

1. Το Συμβούλιο συνέρχεται τακτικά μια φορά το μήνα ή κατά την κρίση του Προέδρου όταν αυτό είναι απαραίτητο. Συνεδριάζει στον 5ο όροφο του κτηρίου του ΥΠΕΝ επί της οδού Πανόρμου 2 ή σε τόπο και χρόνο που ορίζεται από τον Πρόεδρο. Η κλήτευση αναφέρει όλα τα θέματα της ημερήσιας διάταξης και γίνεται με μέριμνα της Γραμματέως του Συμβουλίου, με κάθε πρόσφορο τρόπο, κατά προτεραιότητα δε με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο. Η κλήτευση κοινοποιείται εγκαίρως και τουλάχιστον τρεις (3) εργάσιμες μέρες νωρίτερα στα τακτικά και αναπληρωματικά μέλη και συνοδεύεται από τις σχετικές εισηγήσεις των θεμάτων που θα συζητηθούν.
2. Το Συμβούλιο βρίσκεται σε απαρτία αν ο αριθμός των παρόντων μελών είναι μεγαλύτερος του αριθμού των απόντων.
3. Για την εισήγηση θεμάτων στο Συμβούλιο μεριμνά η Διεύθυνση Σχεδιασμού Μητροπολιτικών, Αστικών και Περιαστικών Περιοχών. Οι εισηγήσεις προωθούνται στο Συμβούλιο από τον Γενικό Γραμματέα Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος. Η παρουσίαση των Εισηγήσεων γίνεται από τον Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Σχεδιασμού Μητροπολιτικών, Αστικών και Περιαστικών Περιοχών, του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ή στέλεχος της παραπάνω υπηρεσίας κατά την κρίση του Προϊσταμένου και τη σύμφωνη γνώμη του Προέδρου.
4. Στις συνεδριάσεις του Συμβουλίου δύναται να παρίσταται χωρίς δικαίωμα ψήφου οποιοσδήποτε εκπρόσωπος φορέα ή άλλο φυσικό πρόσωπο προκειμένου να συνεισφέρει στο διάλογο σε σχέση με τα συζητούμενα θέματα, ύστερα από σχετική πρόσκληση του Προέδρου του Συμβουλίου ή του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Σχεδιασμού Μητροπολιτικών, Αστικών και Περιαστικών Περιοχών, του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με σύμφωνη γνώμη του Προέδρου.
5. Οι αποφάσεις λαμβάνονται με πλειοψηφία των παρισταμένων μελών. Σε περίπτωση ισοψηφίας υπερισχύει η ψήφος του Προέδρου.
6. Οι αποφάσεις διατυπώνονται σε κείμενο γνωμοδότησης στο οποίο καταγράφονται και οι τυχόν μειοψηφούσες απόψεις, με ευθύνη του Προέδρου και την τεχνική υποστήριξη της Γραμματείας. Η γνωμοδότηση υπογράφεται από όλα τα παρόντα μέλη και κατατίθεται στον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
7. Οι αποφάσεις του συμβουλίου πρέπει να είναι επαρκώς αιτιολογημένες.
8. Την επιστημονική υποστήριξη του συμβουλίου αναλαμβάνει η Διεύθυνση Σχεδιασμού Μητροπολιτικών, Αστικών και Περιαστικών Περιοχών, του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
9. Τα μέλη του Συμβουλίου είναι άμισθα και η θητεία τους είναι τριετής. Είναι δυνατή η αντικατάσταση μελών με όμοια με την παρούσα απόφαση και ως την ολοκλήρωση της θητείας τους. Για τις ανάγκες μετακίνησης των μελών του Συμβουλίου που η έδρα τους είναι εκτός Αθηνών, καλύπτονται οι δαπάνες μετακίνησής τους,
10. Γραμματέας του Συμβουλίου ορίζεται η Ελευθερία Τραϊανού του Ιωάννη, ΔΕ Διοικητικών – Γραμματέων της Διεύθυνσης Σχεδιασμού Μητροπολιτικών, Αστικών και Περιαστικών Περιοχών και αναπληρώτριά της η Αθηνά Ντούλου του Γεωργίου, ΠΕ Διοικητικού Οικονομικού της ίδιας Διεύθυνσης. Η Γραμματέας χρησιμοποιεί την υλικοτεχνική υποδομή της Διεύθυνσης Σχεδιασμού Μητροπολιτικών, Αστικών και Περιαστικών Περιοχών, συνεισφέροντας στην προώθηση των θεμάτων ενδιαφέροντος του Συμβουλίου.