Ψηφιοποίηση αεροφωτογραφιών της ΓΥΣ από το 1938

Περίπου 380.000 αεροφωτογραφίες όλης της χώρας από το 1938 «συνωστίζονται» στις αποθήκες της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού (ΓΥΣ), που αποτελεί τον αρχαιότερο χαρτογραφικό οργανισμό της Ελλάδας. Οι αεροφωτογραφίες αυτές, που είναι πολύ μεγάλης κλίμακας και επιτρέπουν την αναγνώριση ακόμη και πολύ μικρών κτισμάτων στο έδαφος, είναι χρήσιμες, μεταξύ άλλων, για την εκπόνηση μελετών που συνοδεύουν μεγάλες επενδύσεις και έργα.

Τη διάσωση του υλικού αυτού, που βρίσκεται αντιμέτωπο με τη φθορά του χρόνου, επιδιώκει το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης μέσω του έργου που έχει ενταχθεί στη Βίβλο Ψηφιακού Μετασχηματισμού και έχει τίτλο «Ψηφιοποίηση διαχρονικού αρχείου αεροφωτογραφιών της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού – Ανάπτυξη και παροχή ψηφιακών υπηρεσιών». Προ ημερών η Κοινωνία της Πληροφορίας, η εταιρεία μέσω της οποίας υλοποιούνται τα ψηφιακά έργα του Δημοσίου, έθεσε σε διαβούλευση, έως τις αρχές Απριλίου, το τεύχος διακήρυξης του διαγωνισμού με προϋπολογισμό 10,8 εκατ. ευρώ. Το αντικείμενο του έργου περιλαμβάνει τη συντήρηση – αποκατάσταση και ανατύπωση φθαρμένων αρνητικών και έντυπων αεροφωτογραφιών (τόσο των φιλμ σε ρολό όσο και των κομμένων αρνητικών φιλμ), όπως και 70.000 ακόμη που χρονολογούνται από το 1938. Επίσης, ο ανάδοχος θα προχωρήσει στην ψηφιοποίηση 290.000 αεροφωτογραφιών και συνολικά θα πρέπει να αρχειοθετήσει και να δημιουργήσει μεταδεδομένα, δηλαδή την επιπρόσθετη πληροφορία που είναι απαραίτητη για την ευκολότερη επεξεργασία του υλικού αυτού. Σήμερα έχουν ψηφιοποιηθεί 90.000 αεροφωτογραφίες, που αντιστοιχούν στο 25% του συνόλου.

Στο αρχείο της ΓΥΣ, που αποτελεί βασική πηγή πληροφορίας για τη δημιουργία δασικών χαρτών και του κτηματολογίου, έχει στηριχθεί η παραγωγή ορθοφωτοχαρτών (εικόνες που προέρχονται από επεξεργασία αεροφωτογραφιών ή δορυφορικών εικόνων) κατά τη σύνταξη του εθνικού κτηματολογίου. Επίσης, η πληροφορία που διαθέτει η ΓΥΣ απεικονίζει, από το 1938, το ελληνικό έδαφος και κατ’ επέκταση συμβάλλει στην αποτροπή καταπατήσεων δασικών εκτάσεων, έχει ανυπολόγιστη αρχειακή αξία, με αποτέλεσμα «οποιαδήποτε φθορά να αποτελεί μη αναστρέψιμη απώλεια», όπως αναφέρεται στο τεύχος της διαβούλευσης.

Στα οφέλη του έργου, όπως αυτά παρατίθενται από την Κοινωνία της Πληροφορίας, ανήκουν η εξασφάλιση της πρόσβασης, μέσω Διαδικτύου, στις αεροφωτογραφίες, επιτρέποντας την ικανοποίηση των αναγκών ολοένα και περισσότερων φορέων – φυσικών προσώπων, ιδιαίτερα σε περιοχές εκτός Αθήνας ή εκτός χώρας. Αυτό δεδομένου ότι η Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού δέχεται καθημερινά αιτήσεις για την παροχή αεροφωτογραφιών τόσο από φορείς του ευρύτερου Δημοσίου όσο και από ιδιώτες.

Το έργο, που έχει ενταχθεί στο ΕΣΠΑ, έχει ορίζοντα ολοκλήρωσης δύο χρόνων από τη συμβασιοποίησή του και θα μπορούσε να λειτουργήσει συμπληρωματικά με τον ενιαίο ψηφιακό χάρτη (θα περιέχει όλα τα απαραίτητα γεωχωρικά δεδομένα για την αδειοδότηση κάθε είδους και μεγέθους επένδυσης) που δρομολογεί το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος. Θα επιτρέψει και την αποτελεσματικότερη ανταλλαγή γεωγραφικών πληροφοριών με άλλους φορείς με ανάλογο αντικείμενο, όπως η «Ελληνικό Κτηματολόγιο», το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών και το Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών.

Δημήτρης Δελεβέγκος