Moυσείο Ιόλα η μυθική βίλα του

Λεηλατήθηκε, καταστράφηκε, χαρακτηρίστηκε ιστορικό διατηρητέο μνημείο, απαλλοτριώθηκε, αποτέλεσε μήλον της -δικαστικής- Εριδος, ωστόσο όπως φαίνεται θα έχει αίσιο τέλος η πολύχρονη περιπέτεια της βίλας Ιόλα στην Αγία Παρασκευή.

Ο Δήμος Αγίας Παρασκευής προχωράει στην αγορά από τον τωρινό ιδιοκτήτη της διώροφης έπαυλης, 1.600 τ.μ., που περιβάλλεται από κτήμα έκτασης 6,7 στρεμμάτων και ο δήμαρχος Γιάννης Σταθόπουλος αναμένεται, σύμφωνα με πληροφορίες, να ανακοινώσει επίσημα το γεγονός μια σημαδιακή ημέρα: στις 8 Ιουνίου, οπότε συμπληρώνονται 30 χρόνια από τον θάνατο του Αλέξανδρου Ιόλα.

Πρόθεση είναι να δημιουργηθεί εκεί το Μουσείο Ιόλα και παράλληλα πολιτιστικό κέντρο, «ένα τοπόσημο πανελλήνιας ακτινοβολίας», όπως δηλώνει στην «Εφ.Συν.» ο Γ. Σταθόπουλος.

Η μυθική μαρμάρινη βίλα Ιόλα, της χλιδής και της επίδειξης, είναι πλέον ένα κτίριο-φάντασμα. Με το που άφησε την τελευταία του πνοή ο Ιόλας, το 1987, σε νοσοκομείο της Νέας Υόρκης, νικημένος από ΑΙDS, oι νόμιμοι κληρονόμοι του έσπευσαν να αδειάσουν την κατοικία του από τα αμύθητης αξίας έργα τέχνης και αντικείμενα -γεμάτα κοντέινερ έφευγαν μέσα στη νύχτα, σύμφωνα με μαρτυρίες της εποχής-, ενώ τα επόμενα χρόνια το κτίσμα αποψιλώθηκε, από ντουλάπες μέχρι πόμολα...

«Το κτίριο είναι εγκαταλελειμμένο, αλλά δεν χρειάζονται τεράστια ποσά για να συντηρηθεί και να γίνει χώρος πολιτισμού», τονίζει ο Γ. Σταθόπουλος. Μάλιστα, ο βιογράφος του Ιόλα, ο Νίκος Σταθούλης, θα βάλει την πρώτη, σημαντική μαγιά. Βιβλιογραφικό και φωτογραφικό υλικό από τη μυθική ζωή του Αλεξανδρινού, ο οποίος ξεκίνησε ως χορευτής και στη συνέχεια κατέκτησε τον κόσμο της τέχνης με γκαλερί από τη Νέα Υόρκη ώς το Παρίσι, τη Ζυρίχη και τη Ρώμη.

Παράλληλα θα εκτεθεί η αλληλογραφία του με διεθνείς προσωπικότητες της τέχνης -ο Ιόλας είχε συνεργαστεί με τους Μαξ Ερνστ, Πικάσο, Αντι Γουόρχολ, Ρενέ Μαγκρίτ, κ.ά.- ενώ ο δήμαρχος θα καλέσει τους Ελληνες καλλιτέχνες που είχε αναδείξει να δώσουν έργα τους για να εμπλουτιστεί το νέο μουσείο.

Φαίνεται πως η 30ή επέτειος από τον θάνατο του Αλέξανδρου Ιόλα είναι σημαδιακή. Ο οίκος Sotheby's οργανώνει στις 25 Μαΐου, στο Λονδίνο, δημοπρασία με 155 έργα τέχνης και πολύτιμα αντικείμενα από τις συλλογές του Ιόλα, τα ίχνη των οποίων έχουν εδώ και χρόνια χαθεί.

Πίνακες των Πικάσο, Γούρχολ, Ματίς, Ντε Κίρικο, Ακριθάκη, γλυπτά των Νίκι ντε Σεν Φαλ, Τάκι, αλλά και χρυσά ρολόγια, διαμαντένια σκουλαρίκια, έπιπλα, χαλιά, ασημένια σερβίτσια, περίτεχνοι καθρέφτες, μπιμπελό... η αξία των οποίων ξεκινά από 400 λίρες και ξεπερνά τις 200.000 λίρες.

Η δημοπρασία κινητοποίησε τον δήμαρχο Αγίας Παρασκευής, ο οποίος έστειλε επιστολή διαμαρτυρίας προς τους Sotheby's (την κοινοποίησε και στο υπουργείο Πολιτισμού), με την οποία ζητά να αποσυρθούν τα έργα τέχνης καθώς «έχει υποβληθεί μήνυση κατά αγνώστων ενώπιον των εισαγγελικών αρχών για κλοπή έργων τέχνης και αντικειμένων» από τη βίλα Ιόλα.

Από την πλευρά του ο οίκος δημοπρασιών απαντά: «Γνωρίζουμε ότι η Βίλα του Αλέξανδρου Ιόλα έχει χαρακτηριστεί από το 1998 ως διατηρητέο ιστορικό μνημείο, αλλά θεωρούμε ότι αυτό δεν σχετίζεται με τη δική μας δημοπρασία.

Επιπλέον, έχουμε πλήρη επίγνωση του γεγονότος ότι άλλα περιουσιακά στοιχεία έχουν κλαπεί από τη Βίλα στο παρελθόν, αλλά ο Οίκος Δημοπρασιών Sotheby's δεν θα διέθετε ποτέ κάποιο περιουσιακό στοιχείο για πώληση, σε περίπτωση που διατηρούσε οποιαδήποτε αμφιβολία αναφορικά με την προέλευσή του».

Ο Νίκος Σταθούλης σχολιάζει πως «οι κληρονόμοι του Ιόλα έχουν το νόμιμο δικαίωμα να δώσουν έργα των συλλογών του σε δημοπρασία, ωστόσο είναι προσβλητικό να το κάνουν αυτό στην επέτειο του θανάτου του. Επιπλέον, είναι ευτράπελο να επιλέγουν ορισμένα κομμάτια που δεν αποτελούν μέρος των συλλογών του. Οπως ένα μαρμάρινο λιοντάρι-φουρούσι της βίλας, ή κάτι κολόνες από την Τοσκάνη πάνω στις οποίες ο Ιόλας έβαζε αρχαίες προτομές...».

Ισως όλα να ήταν πιο απλά αν είχε εκπληρωθεί η επιθυμία του Ιόλα να δωρίσει την αμύθητη συλλογή του στο ελληνικό κράτος. Η ελληνική κυβέρνηση αρνήθηκε την προσφορά του, σε μια εποχή που από τη μια ο Ιόλας απαξίωνε τους πολιτικούς από όλες τις παρατάξεις και από την άλλη ο ίδιος δεχόταν επιθέσεις με «κίτρινα» δημοσιεύματα για την «ακόλαστη» ζωή του.

Τουλάχιστον, πρόλαβε, το 1984 να δώσει στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης 47 έργα σύγχρονης τέχνης από την προσωπική του συλλογή.

Πηγή: http://www.efsyn.gr/arthro/moyseio-iola-i-mythiki-vila-toy