Καθυστερήσεις
Δεκάδες δήμοι όμως, οι οποίοι είχαν καθυστερήσει στη ολοκλήρωση των μελετών κινδύνευαν να χάσουν αφενός την ευκαιρία να προσαρμόσουν στα σημερινά δεδομένα χρήσεων γης και όρους δόμησης που σε πολλές περιπτώσεις θεωρούνται παρωχημένοι και αφετέρου κονδύλια εκατ. ευρώ που είχαν δαπανηθεί έως σήμερα για τη σύνταξή τους.
Η επικαιροποίηση των χρήσεων γης θα δώσει λύσεις σε χρόνιες εκκρεμότητες και σε πολλές περιπτώσεις θα απεγκλωβίσει επενδύσεις και θα επιλύσει προβλήματα σχετικά με ακίνητα που βρίσκονται στον …αέρα αν και πληρούν τις προϋποθέσεις ένταξης στο σχέδιο. Διαφορετικά θα εφαρμόζονται τα παρωχημένα ΓΠΣ που είχαν συνταχθεί προ 25ετίας (πριν το 1997).
Η παράταση
Η παράταση για την ολοκλήρωση των εκκρεμών διαδικασιών έγκρισης, αναθεώρησης ή τροποποίησης των ΓΠΣ και των ΣΧΟΟΑΠ θα δώσει το περιθώριο στους δήμους για την ολοκλήρωση των μελετών που βρίσκονται σε φάση ολοκλήρωσης ώστε να προσδιοριστούν οι περιοχές προστασίας, ελέγχου και περιορισμού της δόμησης για την προστασία του περιαστικού και εξωαστικού χώρου από την ανεξέλεγκτη διασπορά της εκτός σχεδίου δόμησης, οι υπάρχοντες οικισμοί αλλά και οι νέες περιοχές όπου θα επιτρέπεται η πολεοδόμηση (επεκτάσεις, παραγωγικές χρήσεις). Επίσης, θα δοθεί στις υπηρεσίες του ΥΠΕΝ περαιτέρω χρόνος για τον έλεγχο και την έκδοση της σχετικής πράξης έγκρισης για όσα σχέδια είχαν υποβληθεί από δήμους, αλλά παρέμεναν στο συρτάρι, αλλά και για όσα υποβληθούν το επόμενο διάστημα.
Πολεοδομικός σχεδιασμός
Όσες περιοχές έχουν ή αποκτήσουν επικαιροποιημένο πολεοδομικό σχεδιασμό θα προσφέρουν ένα επίκαιρο υπόβαθρο πάνω στο οποίο θα εργαστούν οι μελετητικές ομάδες που θα αναλάβουν την εκπόνηση των σύγχρονων Τοπικών και Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΤΠΣ και ΕΠΣ). Η υλοποίηση του μεγάλου προγράμματος πολεοδομικής μεταρρύθμισης που περιλαμβάνει την εκπόνηση 227 ΤΠΣ και ΕΠΣ έχει ξεκινήσει με την προκήρυξη του συνόλου των μελετών (εκκρεμεί μόνο η επαναπροκήρυξη των πρώτων 12 μελετών) από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ), με χρηματοδότηση 400 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2026. Ήδη έχουν συναφθεί συμβάσεις με τους αναδόχους για περίπου 42 μελέτες.
Χρήσεις γης και όροι δόμησης
Μέσω των ΤΠΣ και ΕΠΣ, για το 70% της ελληνικής επικράτειας που σήμερα δεν έχει πολεοδομικό σχέδιο, θα θεσπιστούν χρήσεις γης, όροι δόμησης, θα οριοθετηθούν περιοχές προστασίας, ανάπτυξης παραγωγικών δραστηριοτήτων, Ζώνες Υποδοχής Συντελεστή δόμησης και ειδικών αστικών κινήτρων, θα γίνουν οριοθετήσεις οικισμών και ρεμάτων, θα καθοριστούν δίκτυα μεταφορών και κατασκευών, θα γίνουν χαρακτηρισμοί κοινοχρήστων οδών σε εκτός σχεδίου περιοχές ξεμπλοκάροντας επενδύσεις κλπ.
Επίσης, θα περιλαμβάνουν μέτρα για την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης και τη διαχείριση φυσικών και τεχνολογικών καταστροφών. Πάντως, είναι αξιοσημείωτο ότι, παρότι οι μελέτες επιδοτούνται, υπήρξαν δήμοι θεώρησαν ότι καλύπτονται από τα υφιστάμενα πολεοδομικά σχέδια και δεν εκδήλωσαν ενδιαφέρον για υλοποίηση νέων σχεδίων.