Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • Buildinghow
    HoloBIM Structural

  • Επικαιρότητα

    Επικαιρότητα

    4666 ειδήσεις in this category

    1. Επικαιρότητα

      Η μελέτη για τη μεταστέγαση εννέα υπουργείων και τριών δημόσιων φορέων στο οικόπεδο της ΠΥΡΚΑΛ

      Engineer

      Είναι ίσως το πιο μεγαλεπήβολο και γι’ αυτό αμφιλεγόμενο πολεοδομικό εγχείρημα των τελευταίων ετών, μετά το Ελληνικό. Κι όμως, στη δημόσια συζήτηση έχει κερδίσει ελάχιστο χώρο, παρότι πρόκειται για ένα έργο που θα επηρεάσει ευρύτερα το κέντρο της Αθήνας την επόμενη δεκαετία. Πρόκειται για τη μεταστέγαση των υπηρεσιών εννέα υπουργείων από 127 κτίρια σε ένα «κυβερνητικό πάρκο» που θα δημιουργηθεί κοντά στους πρόποδες του Υμηττού, στον χώρο της παλιάς ΠΥΡΚΑΛ. Η μελέτη που αφορά το έργο δόθηκε πριν από λίγες ημέρες σε δημόσια διαβούλευση, προσφέροντας για πρώτη φορά μια ολοκληρωμένη ματιά σε διαφορετικές διαστάσεις του.
      Προ ημερών, το υπουργείο Οικονομικών (που ορίστηκε ως «Αρχή σχεδιασμού» του έργου) έδωσε σε διαβούλευση τη μελέτη του ειδικού πολεοδομικού σχεδίου (ΕΠΣ) που αφορά τον χώρο της ΕΑΣ ΑΒΕΕ (ΠΥΡΚΑΛ) στον Δήμο Δάφνης – Υμηττού. Τη μελέτη εκπόνησε για λογαριασμό του υπουργείου το μελετητικό γραφείο «ΑΣΠΑ» του Σπύρου Τσαγκαράτου, το οποίο έχει υπογράψει γνωστά έργα, όπως τα εμπορικά κέντρα The Mall και Golden Hall, το σχέδιο ανάπτυξης του Ελληνικού και τη νέα μελέτη για το Τατόι.
      Ας δούμε τα βασικά χαρακτηριστικά του κυβερνητικού πάρκου, όπως προκύπτουν από τη μελέτη:
      • Με τη μεταφορά των εννέα υπουργείων στην ΠΥΡΚΑΛ προτείνεται να δημιουργηθεί «ένα υπερτοπικό διοικητικό “cluster” με σημαντικά δημοσιονομικά οφέλη αλλά και βελτίωση της ποιότητας των προσφερόμενων υπηρεσιών». Το δημοσιονομικό όφελος είναι σημαντική παράμετρος: Οπως αναφέρεται, τα υπουργεία στεγάζονται σήμερα σε 127 κτίρια, εκ των οποίων ιδιόκτητα είναι μόλις τα 20. Το ετήσιο κόστος (μισθωμάτων και λειτουργικό) υπολογίζεται στα 33,1 εκατ. ευρώ.
      • Η περιοχή που καταλαμβάνει σήμερα η ΕΑΣ, έκτασης 154,8 στρεμμάτων, θα χωριστεί σε δύο χωρικές ενότητες. Η πρώτη θα περιλαμβάνει τα κτίρια (διατηρητέα ή νέα) και η δεύτερη τον νέο κοινόχρηστο χώρο (50% της έκτασης). Από τα 77 στρέμματα που θα πολεοδομηθούν, θα οικοδομηθούν τα 46,5, ενώ τα υπόλοιπα θα είναι οι κοινόχρηστοι χώροι των κτιρίων (εισφορά σε γη).
      • Σήμερα ο χώρος της ΠΥΡΚΑΛ καταλαμβάνεται από 93 εγκαταστάσεις, με συνολική δόμηση 88.670 τ.μ. Με τη νέα πρόταση ο αριθμός των κτιρίων θα ανέρχεται σε 30, εκ των οποίων πέντε θα είναι τα νέα κτίρια και 25 υφιστάμενα. Η συνολική δόμηση θα ανέρχεται σε 148.704 τ.μ., εκ των οποίων τα 98.000 τ.μ. από τα νέα κτίρια, 47.704 τ.μ. από διατηρούμενα κτίρια και 3.000 τ.μ. από προσθήκες. Η αυξημένη δόμηση (πιο πολλά τετραγωνικά σε ύψος) με μικρότερη κάλυψη (χώρος που καταλαμβάνουν τα κτίρια στο έδαφος) επελέγη για να αυξηθούν οι κοινόχρηστοι χώροι. «Με τον τρόπο αυτό, και παρά τις ανάγκες για αυξημένη νέα δόμηση, εξασφαλίζεται ένα σύγχρονο και αναβαθμισμένο αστικό περιβάλλον που αποδίδει σημαντικούς ελεύθερους αδόμητους χώρους αστικού πρασίνου και κοινωφελείς χώρους, που αναδεικνύουν μια ιδιαίτερη μεγέθυνση κοινωνικού εξοπλισμού σε τοπικό, υπερτοπικό και μητροπολιτικό επίπεδο», αναφέρει η μελέτη.
      • Τα κτίρια τοποθετούνται σε δύο ενότητες εκατέρωθεν του πάρκου. Η πρώτη ενότητα περιλαμβάνει το υφιστάμενο ψηλό κτίριο γραφείων της ΠΥΡΚΑΛ και ένα νέο «δίδυμο» οκταώροφο κτίριο δίπλα του. Και η δεύτερη, στο ανατολικό τμήμα του ακινήτου, υφιστάμενα βιομηχανικά και νέα κτίρια (5-7 ορόφων). Διατηρείται ελεύθερη ζώνη 20 μέτρων από το όριο του ακινήτου.
      • Η μελέτη εκτιμά ότι λόγω της μικρής απόστασης από τον σταθμό μετρό Δάφνης και της πυκνής κυκλοφοριακής σύνδεσης της περιοχής, «δεν αναμένεται αξιόλογη αύξηση του κυκλοφοριακού φόρτου και των πιέσεων των υφιστάμενων χώρων στάθμευσης στην περιοχή».
      • Οσον αφορά τη στάθμευση, περιμετρικά οι προσφερόμενες θέσεις θα αποδοθούν σε ταξί, λεωφορεία μεταφοράς προσωπικού, οχήματα τροφοδοσίας, στάσεις λεωφορείων. Εσωτερικά θα δημιουργηθεί πάρκινγκ 2.000 θέσεων για τους εργαζομένους, το οποίο προτείνεται «με το κατάλληλο σχήμα διαχείρισης να εξυπηρετεί τους επισκέπτες των χώρων αναψυχής κατά τα Σαββατοκύριακα, οπότε οι υπηρεσίες δεν θα λειτουργούν και η χρήση της αναψυχής θα εμφανίζεται αυξημένη». Προτείνεται η θεσμοθέτηση ζώνης ελεγχόμενης στάθμευσης σε ακτίνα 400-500 μέτρων από το ακίνητο.
      Υπάρχουν, όμως, ορισμένα σημεία στη μελέτη τα οποία αξίζουν προσοχής.
      • Η μελέτη αναφέρεται αποκλειστικά στην περιοχή της ΠΥΡΚΑΛ (αφού πρόκειται για το νέο πολεοδομικό της σχέδιο) και όχι στην περιοχή από όπου θα απομακρυνθούν τα υπουργεία, δηλαδή το κέντρο της Αθήνας. Ετσι προκύπτει ένα σημαντικό κενό στη μελέτη των επιπτώσεων (κοινωνικές, οικονομικές κ.ά.) του εγχειρήματος. Υπάρχει μόνο μία αναφορά στη μελέτη: «Η αποδέσμευση μεγάλου κτιριακού δυναμικού στο κέντρο της Αθήνας με την αξιοποίηση ειδικών κινήτρων και μέτρων μπορεί να οδηγήσει στην επιστροφή της κατοικίας σε αυτό, όπως προβλέπει και το Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας».
      • Το Ρυθμιστικό Σχέδιο της Αθήνας (2014) αναφέρει στους βασικούς στόχους του τη διατήρηση του ρόλου των κέντρων Αθήνας και Πειραιά ως κέντρα επιτελικών και διοικητικών υπηρεσιών. Η μελέτη δείχνει να ξεπερνά το θέμα ασυμβατότητας με τον υπερκείμενο σχεδιασμό αναφέροντας ότι η περιοχή Δάφνης – Υμηττού εντάσσεται στη χωρική υποενότητα της Κεντρικής Αθήνας, στην «ευρύτερη κεντρική μητροπολιτική περιοχή της Αθήνας», και επομένως η μετακίνηση των υπουργείων στον Δήμο Δάφνης – Υμηττού δεν θεωρείται απομάκρυνση εκτός του κέντρου της πρωτεύουσας.
      • Το έργο θα γίνει με σύμπραξη δημοσίου και ιδιωτικού τομέα. Παρότι στη μελέτη υπάρχει σαφής αναφορά στο δημοσιονομικό όφελος από την εξοικονόμηση μισθωμάτων, απουσιάζουν οι αναφορές στο κόστος ανέγερσης και λειτουργίας του νέου συγκροτήματος κτιρίων.
      Υπενθυμίζεται ότι το σχέδιο αφορά τη μετακίνηση των υπουργείων Οικονομικών, Ανάπτυξης, Εργασίας, Υγείας, Περιβάλλοντος, Πολιτισμού, Εσωτερικών, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τουρισμού, καθώς και τριών εταιρειών του Δημοσίου (υπερταμείο, ΕΤΑΔ, ΤΑΙΠΕΔ).
      Η εξοικονόμηση και οι φόβοι αποδυνάμωσης του κέντρου
      Η «απομάκρυνση» σχεδόν του συνόλου της διοίκησης από το κέντρο της Αθήνας δεν είναι μια κίνηση χωρίς επιπτώσεις. Γι’ αυτό και το προηγούμενο διάστημα συνάντησε ισχυρή κριτική από επιστημονικούς συλλόγους πολεοδόμων και χωροτακτών. Από την πλευρά της, η κυβέρνηση προτάσσει το σημαντικό δημοσιονομικό όφελος του εγχειρήματος και τη βελτίωση της λειτουργίας του Δημοσίου, εκτιμώντας ότι το κέντρο δεν αποδυναμώνεται αλλά αποσυμφορείται.
      «Το ελληνικό Δημόσιο έως το 2019 δεν γνώριζε κεντρικά ποια είναι η ακίνητη περιουσία του, ούτε και τα μισθώματα που καταβάλλει. Αυτή η παραδοξότητα μας κινητοποίησε από την πρώτη στιγμή και αμέσως μετά τις εκλογές ξεκίνησε συστηματική καταγραφή», λέει ο υπουργός Επικρατείας Ακης Σκέρτσος ερωτώμενος για την ιδέα πίσω από το κυβερνητικό πάρκο. «Διαπιστώσαμε λοιπόν ότι το ελληνικό Δημόσιο στεγάζει τις κεντρικές υπηρεσίες των 19 υπουργείων του συνολικά σε 191 κτίρια στο λεκανοπέδιο. Ιδιόκτητα είναι μόλις τα 50 και μισθωμένα τα 141. Τα μισθώματα που καταβάλλει μαζί με τις λειτουργικές και κοινόχρηστες δαπάνες υπερβαίνουν τα 60 εκατομμύρια ευρώ ετησίως. Κάθε άλλο παρά υπόδειγμα καλής οικονομικής διαχείρισης. Αναζητήσαμε τη βέλτιστη λύση και έτσι προέκυψε η δημιουργία του κυβερνητικού πάρκου στον χώρο της πρώην ΠΥΡΚΑΛ. Στα οφέλη, ασφαλώς, πρέπει να προσθέσουμε τη δημιουργία συνεργειών στη λειτουργία, στον συντονισμό και στην παραγωγικότητα της κυβέρνησης, τη σημαντική ενεργειακή εξοικονόμηση από τη δημιουργία νέων βιοκλιματικών κτιρίων, την αναβάθμιση του περιβάλλοντος απασχόλησης των δημοσίων λειτουργών, τη βελτίωση της προσβασιμότητας και των παρεχόμενων υπηρεσιών στον πολίτη και τη θεαματική αναβάθμιση της περιοχής γύρω από το κυβερνητικό πάρκο».
      Σύμφωνα με τον κ. Σκέρτσο, τα εννέα υπουργεία που επελέγησαν ήταν τα πιο πολυδιασπασμένα κτιριακώς. «Τα υπουργεία που δεν μεταστεγάζονται έχουν συγκεντρωμένες τις κεντρικές υπηρεσίες τους σε ένα κτίριο, το οποίο στις περισσότερες περιπτώσεις είναι ιδιοκτησίας του Δημοσίου», αναφέρει.
      «Προφανώς και υπάρχει ζήτημα πολυδιάσπασης κάποιων υπουργείων και στέγασης σε συχνά ακατάλληλα κτίρια. Ο δημόσιος τομέας χρειάζεται μια σοβαρή τομεακή μελέτη για τα κτιριακά του ζητήματα», εκτιμά η Σοφία Αυγερινού-Κολώνια, ομότιμη καθηγήτρια του ΕΜΠ και πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Πολεοδόμων Χωροτακτών (ΣΕΠΟΧ). «Εν προκειμένω, όμως, το διακύβευμα είναι ευρύτερο. Η πρόβλεψη του Ρυθμιστικού Σχεδίου της Αθήνας περί διατήρησης της διοίκησης του κράτους στο κέντρο της Αθήνας και η αναφορά του Σχεδίου Οργανωμένης Χωρικής Ανάπτυξης (ΣΟΑΠ) της Αθήνας σε ανάγκη αντιστροφής της τάσης απομάκρυνσης επιτελικών δημόσιων φορέων από το κέντρο δεν είναι τυχαίες. Εχουν προκύψει μέσα από τη μελέτη των επιπτώσεων».
      «Η μετακίνηση δεν είναι αντίθετη με τους στόχους του Ρυθμιστικού», εκτιμά ο κ. Σκέρτσος, «δεδομένου ότι η χωρική υποενότητα Κεντρικής Αθήνας στην οποία ανήκει ο Δήμος Δάφνης – Υμηττού αποτελεί το επιτελικό κέντρο της μητροπολιτικής περιοχής και της χώρας. Εντούτοις, λαμβάνοντας υπόψη πως έχει παρέλθει η πενταετία από τη θεσμοθέτηση του Ρυθμιστικού, προετοιμάζεται ήδη η διαδικασία αναθεώρησής του με στόχο να συμβάλει σε μια σύγχρονη αστική πολιτική για τον χώρο».
      Τελικά, γιατί οι επιστημονικοί φορείς υποστηρίζουν ότι η απομάκρυνση των υπουργείων θα βλάψει το κέντρο; «Το κέντρο της Αθήνας έχει έναν ιστορικό χαρακτήρα και συμβολισμούς που συνδέονται με την πολιτιστική κληρονομιά και την παραγωγική ζωή του, αυτά που του δίνουν τη φυσιογνωμία που έχει», εκτιμά η κ. Αυγερινού-Κολώνια. «Η διοίκηση αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του. Προσφέρει μέσω της κεντρικότητας την άμεση πρόσβαση στον πολίτη, ενώ ταυτόχρονα ως λειτουργία συνδέεται με τα παραγωγικά δίκτυα του κέντρου. Εκτός από την αποδυνάμωση των εξυπηρετήσεων και των τοπικών δικτύων, ένα μεγάλο ζήτημα είναι τι θα έρθει στη θέση των υπηρεσιών που θα απομακρυνθούν. Το σημείο αυτό δεν έχει μελετηθεί επιστημονικά από το κράτος, μόνο η υποδοχή των υπηρεσιών στην ΠΥΡΚΑΛ. Με δεδομένο ότι όλο το κέντρο παραδίδεται στο airbnb και στις μονάδες φιλοξενίας χωρίς σχεδιασμό και έλεγχο, πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί ώστε να μην ενισχυθεί αυτή η μονοκαλλιέργεια του τουρισμού».
      «Με τις ρυθμίσεις αυτές δεν αποδυναμώνεται το κέντρο, αλλά αποσυμφορείται», εκτιμά ο κ. Σκέρτσος. «Η απελευθέρωση 127 κτιρίων αποτελεί μια μεγάλη ευκαιρία να σκεφτούμε και να σχεδιάσουμε την αναζωογόνηση του κέντρου με την αξιοποίηση και την αλλαγή χρήσης τόσο των κτιρίων που θα μείνουν κενά, όπως τη χάραξη πολιτικών για την παροχή προσιτής στέγης που θα δώσει κίνητρα επιστροφής στο κέντρο σε νεότερους ανθρώπους. Ταυτόχρονα μας δίνεται η δυνατότητα να συζητήσουμε με νηφαλιότητα την ενδεχόμενη κατεδάφιση κάποιων από τα κτίρια αυτά, ώστε να αποδοθεί περισσότερος δημόσιος χώρος. Σε αυτόν τον ζωντανό διάλογο που τώρα ανοίγει, πρωταγωνιστικό ρόλο παίζουν ήδη οι δημοτικές αρχές, επιστημονικοί φορείς, η κοινωνία των πολιτών αλλά και εκπρόσωποι της αγοράς. Είναι χωρίς αμφιβολία ένα φιλόδοξο και δύσκολο εγχείρημα που συνομιλεί με το μέλλον και απαιτεί σοβαρό και μακροπρόθεσμο σχεδιασμό».
      Περισσότερα...

        2

    2. Επικαιρότητα

      ΥΔΟΜ: Μεγάλες καθυστερήσεις, αλλαγές στις διαδικασίες ελέγχου

      Engineer

      Μονίμως «υπό κατηγορία» για όλες τις ανεπάρκειες της Πολιτείας είναι εδώ και δεκαετίες οι πολεοδομίες. Και η αλήθεια είναι ότι ορισμένες από αυτές εξακολουθούν σήμερα να έχουν πολύ περιορισμένες επιδόσεις στην ταχύτητα έκδοσης οικονομικών αδειών ή ελέγχου των απαραίτητων δικαιολογητικών. Από την άλλη πλευρά, η μεταφορά των υπηρεσιών δόμησης στους δήμους δείχνει να έχει αποτύχει, καθώς η Πολιτεία ουδέποτε μερίμνησε για την επαρκή στελέχωσή τους. Το υπουργείο Περιβάλλοντος αποφάσισε με νέα ρύθμιση να καταργήσει τον αδειοδοτικό ρόλο των πολεοδομιών σε μια λογική «πονάει κεφάλι, κόβει κεφάλι». Το πραγματικό πρόβλημα όμως παραμένει και ενισχύεται: η δαιδαλώδης, διάτρητη, περιπτωσιακή πολεοδομική νομοθεσία.
      Προ δεκαημέρου το υπουργείο Περιβάλλοντος κατέθεσε ρύθμιση στη Βουλή («χαμένη» μέσα σε ένα τεράστιο σχέδιο νόμου για τις ΑΠΕ) με την οποία προτείνει την «αυτόματη» έκδοση των οικοδομικών αδειών, χωρίς έλεγχο από την υπηρεσία δόμησης (παρά μόνο για το τοπογραφικό που συνοδεύει την άδεια). Πρόκειται για ακόμα ένα λιθαράκι στην απαξίωση των πολεοδομιών, οι οποίες δείχνουν πλέον να μην έχουν λόγο ύπαρξης. Βασική αιτιολογία είναι η επιτάχυνση του χρόνου έκδοσης των αδειών, καθώς για την πολιτική ηγεσία του υπουργείου, οικοδομή ίσον ανάπτυξη.
      Η αλήθεια είναι ότι οι αιτιάσεις του υπουργείου έχουν μια βάση. Σύμφωνα με στοιχεία από τη βάση δεδομένων του Τεχνικού Επιμελητηρίου (για το διάστημα Ιουνίου – Οκτωβρίου 2021), σε αρκετές πολεοδομίες χρειάζονται μήνες για τη διεκπεραίωση ενός φακέλου. «Πρωταθλητές» στις καθυστερήσεις είναι οι υπηρεσίες δόμησης Αμαρουσίου (έως 136 ημέρες για την έκδοση μιας άδειας) και Αργοστολίου (133), ενώ ακολουθούν οι πολεοδομίες Αθήνας (132), Σύρου και Σερρών (131), Λευκάδας (130), Ηρακλείου και Νίκαιας Ρέντη (129), Ρεθύμνου (126) και Παγγαίου (125). Για την έγκριση ενός τοπογραφικού διαγράμματος τις χειρότερες επιδόσεις είχαν οι υπηρεσίες δόμησης Αργοστολίου, Χανίων, Σύρου (έως 132 ημέρες), Αμαρουσίου (131) και Καλλιθέας (124), ενώ τους καλύτερους χρόνους πέτυχαν οι πολεοδομίες Καρύστου, Ναυπακτίας, Κατερίνης, Σιντικής Σερρών και Σιθωνίας.
       

        Αρκετές είναι και οι πολεοδομίες στις οποίες ο ρυθμός έγκρισης αδειών είναι χαμηλός. Για παράδειγμα, το προαναφερθέν διάστημα η πολεοδομία Κηφισιάς είχε εκδώσει 6 άδειες με προέγκριση σε 42 αιτήσεις, η Καβάλα 8 άδειες σε 74 αιτήσεις, η Θεσσαλονίκη 4 στις 23, το Ρέθυμνο 12 στις 105, στα Χανιά μόλις 5 άδειες στις 186 αιτήσεις.
      Πού οφείλεται αυτό; Ο Θεόδωρος Μινέσχος είναι υπεύθυνος στο τμήμα έκδοσης αδειών της υπηρεσίας δόμησης Κηφισιάς. «Πριν από κάποια χρόνια, η Πολιτεία αποφάσισε ότι οι πολεοδομίες ήταν διεφθαρμένες και έτσι έκανε υποχρεωτική την ηλεκτρονική υποβολή των φακέλων για την έκδοση οικοδομικής άδειας. Η διαδικασία μπορεί να έγινε ψηφιακή, δεν έχει όμως απλοποιηθεί. Η πολεοδομική νομοθεσία είναι πολύ περίπλοκη και για τον λόγο αυτό ο υπάλληλος πρέπει να είναι πολύ ακριβής στον τρόπο που εκφράζεται. Οι μηχανικοί συχνά χρειάζονται και αυτοί βοήθεια. Προσωπικά έχω κάνει 60 παρατηρήσεις σε φάκελο οικοδομικής άδειας από πολύ έμπειρο γραφείο. Μόνο για να τις γράψω, θα χρειαστώ 1-2 ημέρες. Επιπλέον, οι υπηρεσίες είναι δραματικά υποστελεχωμένες. Αυτή τη στιγμή στην υπηρεσία δόμησης Κηφισιάς δύο άνθρωποι πρέπει να ελέγξουμε 60 διαγράμματα κάλυψης. Ενδιάμεσα πρέπει να απαντήσεις στα δικαστήρια που επέβαλαν διακοπή εργασιών σε κάποια υπόθεση, στα άπειρα τηλέφωνα του κόσμου κ.ο.κ. Αν δεν απλοποιηθεί η νομοθεσία, τα υπόλοιπα δεν έχουν νόημα».
      Για πολλούς, η μεταφορά των πολεοδομιών από τις (τότε) νομαρχίες στους δήμους έχει αποτύχει. Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα την προηγούμενη εβδομάδα η πανελλήνια ομοσπονδία μηχανικών του Δημοσίου (ΠΟΕΜΔΥΔΑΣ), από τους 332 δήμους της χώρας, οι 168 μόλις δήμοι (51%) διαθέτουν Υπηρεσία Δόμησης. Από αυτές, οι 98 λειτουργούν με ελλιπέστατο προσωπικό. «Δώδεκα έτη μετά τον “Καλλικράτη”, η μεταφορά των υπηρεσιών δόμησης στους δήμους απέτυχε», σημειώνει η ΠΟΕΜΔΥΔΑΣ. Ταυτόχρονα όμως στρέφεται κατά της κατάργησης των ελέγχων των οικοδομικών αδειών από τους δήμους, προειδοποιώντας ότι θα οδηγήσει σε μια νέα γενιά αυθαιρέτων.
      Ο Σύλλογος Πολιτικών Μηχανικών βλέπει την κατάργηση των ελέγχων ως θετική, για την επιτάχυνση της έκδοσης αδειών. «Τα συναισθήματά μας είναι ανάμεικτα. Από τη μια πλευρά η ευθύνη του μηχανικού δεν είναι ξεκάθαρη, από την άλλη πλευρά υπάρχει ανάγκη για ανάπτυξη και οικοδομική άνθηση», εκτιμά ο πρόεδρός του, Βασίλης Μπαρδάκης. «Κατά τη γνώμη μας, θα ήταν καλό να συνεχιστεί ο έλεγχος των αδειών από τις πολεοδομίες μέχρι την έκδοση του ψηφιακού χάρτη».
      Οι αρχιτέκτονες
      Ο Νέστορας Κανέλλος είναι «μάχιμος» αρχιτέκτονας. «Οντως υπάρχει υποστελέχωση στις πολεοδομίες, το μεγάλο πρόβλημα όμως είναι η πολεοδομική νομοθεσία. Η νομοθεσία είναι ένα… μπάχαλο, γεμάτη κενά και παραθυράκια, ενώ τροποποιείται συνεχώς. Ως αποτέλεσμα, υπάλληλοι στις πολεοδομίες και ιδιώτες μηχανικοί πασχίζουμε να μην κάνουμε λάθος. Ενα σημαντικό μέρος της καθυστέρησης αφορά άλλα όργανα του κράτους, όπως το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής και τις υπηρεσίες του υπ. Πολιτισμού. Αυτό που βλέπω να κάνει το υπ. Περιβάλλοντος με τις ρυθμίσεις είναι ότι, αφού οι πολεοδομίες δεν τα βγάζουν πέρα με λίγους υπαλλήλους και πολύπλοκη νομοθεσία, πετάει το μπαλάκι στους μηχανικούς, οι οποίοι κινδυνεύουν να βρίσκονται κάθε τόσο στα δικαστήρια».
      Περισσότερα...

        12

    3. Επικαιρότητα

      Συμβολαιογράφοι: Μόνο 5% ηλεκτρονική υποβολή εγγράφων στο Κτηματολόγιο

      Engineer

      Οι συμβολαιογράφοι δεν αντιμετωπίζουν κανένα τεχνικό πρόβλημα στις συναλλαγές τους με το Κτηματολόγιο, ενώ οι συναλλαγές είναι απολύτως ασφαλείς. Παρ’ όλα αυτά η ηλεκτρονική υποβολή εγγράφων είναι εξαιρετικά περιορισμένη. Αυτό απαντάει το Ελληνικό Κτηματολόγιο στην 20ήμερη αποχή που κήρυξαν για τον Ιούνιο οι συμβολαιογράφοι, διαμαρτυρόμενοι για την έναρξη της υποχρεωτικής υποβολής των εγγράφων τους με ηλεκτρονικό τρόπο. Η βελτίωση του επιπέδου εξυπηρέτησης περνάει μέσα από την αυτοματοποίηση με ηλεκτρονικές υπηρεσίες, υποστηρίζει το Κτηματολόγιο.
      Η ηλεκτρονική υποβολή εγγράφων (λ.χ. συμβολαίων) από τους συμβολαιογράφους στο Κτηματολόγιο ξεκίνησε πιλοτικά το 2020, ουσιαστικά από το 2021. Να σημειωθεί ότι αφορά μόνο τα οριστικά κτηματολογικά γραφεία, δηλαδή εκείνα στα οποία το υποθηκοφυλακείο έχει καταργηθεί. «Οι συμβολαιογράφοι μπορούσαν από πέρυσι να διαλέξουν φυσικό ή ηλεκτρονικό τρόπο υποβολής πράξεων. Ομως μόνο το 5% υπεβλήθη ηλεκτρονικά», εξηγεί ο πρόεδρος του Ελληνικού Κτηματολογίου, Δημήτρης Σταθάκης. «Το 2022 έχουν κατατεθεί 67.806 πράξεις, εκ των οποίων μόνον οι 3.856 ηλεκτρονικά, και το 2021 κατατέθηκαν 100.598 πράξεις, εκ των οποίων μόνον οι 4.541 ηλεκτρονικά».
      Ως απάντηση, το Ελληνικό Κτηματολόγιο αποφάσισε η υποβολή εγγράφων από τους συμβολαιογράφους να γίνεται εις το εξής μόνο ψηφιακά και όχι από τα γραφεία κτηματογράφησης. Η κίνηση αυτή προκάλεσε την αντίδραση του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου Αθηνών – Πειραιώς και Νήσων, που προανήγγειλε αποχή το διάστημα 1-20 Ιουνίου. Οπως υποστηρίζουν, πέραν των τεχνικών προβλημάτων που δεν έχουν επιλυθεί, υπάρχουν και θέματα ασφάλειας των συναλλαγών (βλ. «Κ», 11.5.2022).
      Το Ελληνικό Κτηματολόγιο υποστηρίζει ότι η διαδικασία είναι απλή και ασφαλής.
      «Κανένα τεχνικό πρόβλημα δεν υπάρχει στην εφαρμογή που έχει αναπτύξει το Κτηματολόγιο», υποστηρίζει ο κ. Σταθάκης. «Εκπαίδευση προς τους συμβολαιογράφους παρέχεται εδώ και ένα χρόνο (συνεχίζεται ακόμα), ενώ λειτουργεί Help Desk ειδικά για τους συμβολαιογράφους. Ούτε ζήτημα ασφάλειας των συναλλαγών. Οι ψηφιακές υπηρεσίες δεν θίγουν στο παραμικρό τη χρονική προτεραιότητα κατάθεσης των πράξεων στο Κτηματολόγιο».
      Αν ισχύει αυτό, γιατί οι συμβολαιογράφοι αντιτίθενται στην υποχρεωτική ψηφιακή υποβολή; «Δεν μπορώ να μιλήσω εξ ονόματός τους, προφανώς», λέει ο κ. Σταθάκης. «Νομίζω ότι είναι πρακτικό το ζήτημα. Προτιμούν να έρχονται στο γραφείο, ακόμα κι αν περιμένουν σε μεγάλες ουρές, γιατί κατά την υποβολή του συμβολαίου θα συζητήσουν με τον υπάλληλο, θα εξασφαλίσουν ότι δεν υπάρχει κάποιο λάθος. Αυτό όμως είναι επιβαρυντικό για το δικό μας σύστημα. Η βελτίωση του επιπέδου εξυπηρέτησης που όλοι θέλουμε, περνάει μέσα από την αυτοματοποίηση με ηλεκτρονικές υπηρεσίες».
      Πάντως, οι ρυθμοί καταχώρισης των πράξεων στο Κτηματολόγιο χρήζουν βελτίωσης. «Αυτή τη στιγμή, κατά μέσον όρο το 50% των πράξεων καταχωρίζεται μέσα σε δύο μήνες, το 75% μέσα σε τρεις μήνες, με διαφορές από γραφείο σε γραφείο. Το υπόλοιπο 25% είναι συνήθως ειδικές υποθέσεις, με εκκρεμότητες από το παρελθόν».
      Σήμερα έχουν ιδρυθεί τα 10 από τα 17 κτηματολογικά γραφεία και τα 45 από τα 75 υποκαταστήματα του Κτηματολογίου, με στόχο του Ελληνικού Κτηματολογίου να φθάσει το 90% έως το τέλος του έτους.
      Περισσότερα...

        5

    4. Επικαιρότητα

      Σχεδιάζεται η υποχρεωτικότητα της σύνδεσης κατοικιών με το αποχετευτικό δίκτυο

      Engineer

      Πρόστιμο θα επιβάλλει το Δημόσιο σε όσους αρνούνται να συνδέσουν το σπίτι τους με το αποχετευτικό δίκτυο, έξι μήνες μετά την ολοκλήρωση αυτού. Ταυτόχρονα όμως προβλέπεται ότι η ιδιωτική δαπάνη για τη σύνδεση μπορεί να επιδοτείται από όποιον είναι αρμόδιος για το αποχετευτικό δίκτυο. Η σχετική ρύθμιση συμπεριελήφθη σε νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος, που δόθηκε χθες σε δημόσια διαβούλευση.
      Πιο συγκεκριμένα, η ρύθμιση προβλέπει πως όταν ολοκληρώνεται η κατασκευή αποχετευτικού δικτύου σε μια περιοχή, οι ιδιοκτήτες έχουν υποχρέωση εντός έξι μηνών από την έγγραφη ειδοποίηση της αρμόδιας για την ύδρευση και αποχέτευση εταιρείας ή του δήμου να συνδέσουν τα ακίνητά τους με το δίκτυο. Μετά την πάροδο έξι μηνών θα επιβάλλεται πρόστιμο υπέρ του ελληνικού Δημοσίου, το ύψος και ο τρόπος είσπραξης του οποίου θα καθοριστούν στη συνέχεια.
      Ταυτόχρονα όμως προβλέπεται ότι «δύναται να προκηρύσσονται δράσεις για την παροχή οικονομικών κινήτρων σχετικά με τη σύνδεση του εσωτερικού συστήματος αποχέτευσης με το αποχετευτικό δίκτυο», με τις δράσεις να αφορούν την επιδότηση της ιδιωτικής δαπάνης.
      Υπενθυμίζεται ότι στις περιπτώσεις κατασκευής αποχετευτικού δικτύου, ο δήμος ή η αρμόδια εταιρεία καλύπτουν τη διακλάδωση μέχρι το όριο του κάθε οικοπέδου. Η κατασκευή του υπολοίπου, μέχρι το κάθε κτίριο, επιβαρύνει τον κάθε ιδιοκτήτη. Το κόστος αυτό όμως είναι σημαντικό και ως αποτέλεσμα πολλοί προτιμούν να εξακολουθούν να χρησιμοποιούν ιδιωτικούς βόθρους.
      Περισσότερα...

        0

    5. Επικαιρότητα

      Τρίτο όροφο σε κτίρια σε πλαγιές με μεγάλη κλίση με υπουργική απόφαση στην Αμοργό

      Engineer

      Σε μια απροκάλυπτη παρέμβαση στο πολεοδομικό ζήτημα που έχει δημιουργηθεί εδώ και δύο έτη στην Αμοργό προχώρησε το υπουργείο Περιβάλλοντος. Αγνοώντας πρόσφατη δικαστική απόφαση, το υπουργείο τάχθηκε εμμέσως πλην σαφώς υπέρ της ανέγερσης και τρίτου ορόφου σε κτίρια που χτίζονται σε πλαγιές με μεγάλη κλίση, συντασσόμενο με γνωμοδότηση… που το δικαστήριο ακύρωσε. Όλα αυτά τρεις ημέρες πριν την εκδίκαση προσφυγής, κατά της αναστολής οικοδομικής άδειας ενός τέτοιου κτιρίου. Άμεσα αντέδρασε ο δήμος Αμοργού, ζητώντας την απόσυρση της απόφασης.
      Η Αμοργός είναι ένα από τα νησιά του Αιγαίου που έχουν ειδικό πολεοδομικό καθεστώς για την προστασία της φυσιογνωμίας τους, το οποίο εγκρίθηκε με προεδρικό διάταγμα περίπου πριν από 20 χρόνια (το 2003).  Η συγκεκριμένη υπόθεση, που λόγω του ειδικού πολεοδομικού καθεστώτος της Αμοργού αφορά ολόκληρο το νησί, ξεκίνησε το 2018 με την έκδοση οικοδομικής άδειας δύο κτιρίων με υπόγειο στην περιοχή Ξυλοκερατίδι Καταπόλων. Μετά από καταγγελία ιδιώτη για υπέρβαση ύψους του κτιρίου, η πολεοδομία Νάξου διέκοψε το 2019 τις εργασίες. Όπως διαπίστωσε μετά από αυτοψία και τον επανέλεγχο του φακέλου, το ένα από τα δύο κτίρια υπερέβαινε το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος. Η δε μελέτη που είχε εγκριθεί από το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής πριν την έκδοση της οικοδομικής άδειας διέφερε από αυτή που είχε υποβληθεί στην πολεοδομία ως προς τα υψόμετρα των κτιρίων. Οι ιδιοκτήτες των κτιρίων προσέφυγαν στο Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΣΥΠΟΘΑ) Σύρου, που τους δικαίωσε, ενώ με την εκτίμηση αυτή συνέκλινε το καλοκαίρι του 2021 και το Κεντρικό ΣΥΠΟΘΑ (γνωμοδοτικό όργανο του υπουργείου Περιβάλλοντος).
      Το ζήτημα στο οποίο συγκρούονται οι δύο πλευρές είναι το πώς μετράται τελικά το ανώτατο επιτρεπόμενο ύψος ενός κτιρίου, που στην Αμοργό είναι 8,5 μέτρα: η πολεοδομία υποστηρίζει ότι αυτό μετράται σε προβολή στην όψη του κτιρίου, ενώ το ΣΥΠΟΘΑ ότι αυτό μετράται σε κάθε σημείο της τομής του κτιρίου με το φυσικό έδαφος.
      Μετά την ακύρωση, από το ΣΥΠΟΘΑ, του «παγώματος» της άδειας, ο αρχικός καταγγέλων προσέφυγε δικαστικά. Τον Οκτώβριο του 2021 το Διοικητικό Εφετείο Πειραιά τον δικαίωσε, υποστηρίζοντας ότι το προεδρικό διάταγμα της Αμοργού είναι σαφές ως προς τον τρόπο μέτρησης του ύψους. Όπως σημειώνει, η μέτρηση του ανώτατου ύψους του κτιρίου σε προβολή γίνεται «καθώς παρατηρήθηκε στους παραδοσιακούς οικισμούς των Κυκλάδων το φαινόμενο νόμιμα κτίρια νόμιμα κτίρια κατά τον τότε ισχύοντα οικοδομικό κανονισμό να προκύπτουν πολυώροφα σε προβολή, ήτοι φαίνονταν από μακριά τριώροφα ή τετραώροφα.
      Και ενώ η υπόθεση φαινόταν να έχει λήξει, προχθές ο υφυπουργός Περιβάλλοντος Νίκος Ταγαράς με απόφασή του παρενέβη, υιοθετώντας την ερμηνεία που έδωσε το ΣΥΠΟΘΑ Σύρου και το ΚΕΣΥΠΟΘΑ, αγνοώντας τη δικαστική απόφαση (στη δίκη το ΥΠΕΝ είχε παρέμβει, οπότε δεν μπορεί να επικαλεστεί άγνοια). Όλα αυτά τρεις ημέρες πριν εκδικαστεί προσφυγή των ιδιοκτητών του κτιρίου κατά της απόφασης «παγώματος» της οικοδομικής άδειας.
      Ο δήμος Αμοργού αντέδρασε άμεσα, υποβάλλοντας ένσταση το υπουργείο Περιβάλλοντος. Όπως επισημαίνεται στην επιστολή, η ερμηνεία έρχεται «20 χρόνια μετά την έκδοση του προεδρικού διατάγματος και την έκτοτε συνεχή ερμηνεία και εφαρμογή του από τις αρμόδιες υπηρεσίες, φορείς, ιδιώτες και δικαστήρια». Επιπλέον έρχεται ετεροχρονισμένα, μετά από την έκδοση της εν λόγω δικαστικής απόφασης, που ξεκαθάρισε ότι το ύψος του κτιρίου πρέπει να μετράται σε «προβολή» και ακύρωσε την απόφαση του ΣΥΠΟΘΑ Σύρου, το οποίο η απόφαση του κ. Ταγαρά επικαλείται. «Οι μέθοδοι ερμηνείας των κανόνων δικαίων είναι ευδιάκριτοι στη νομική επιστήμη, η δε κανονιστικώς δρώσα διοίκηση οφείλει μεν να καλύπτει τυχόν εκούσια ή ακούσια κενά του νομοθέτη, κατά την συνταγματική επιταγή του αρ. 43 του Συντάγματος, πλην όμως, σε κάθε περίπτωση οφείλει να σέβεται, να λαμβάνει υπ’ όψιν τις αποφάσεις των ελληνικών δικαστηρίων και να ενεργεί σύμφωνα με αυτές. Διαμαρτυρόμαστε έντονα κατά της εκδοθείσας ως άνω απόφασης και παρακαλούμε για τις άμεσες ενέργειές σας, προς τον σκοπό της αποκατάστασης όποιων σφαλμάτων, άλλως θα αιτηθούμε την ακύρωσήτης στα αρμόδια διοικητικά δικαστήρια, για την προστασία του ευαίσθητου περιβάλλοντος των παραδοσιακών οικισμών της νήσου Αμοργού», καταλήγει η επιστολή του δήμου.
      Το ερώτημα βέβαια είναι τώρα… τι θα πρέπει να εφαρμόσει η πολεοδομία Νάξου: την υπουργική ή τη δικαστική απόφαση. «Η απόφαση του κ. Ταγαρά πρέπει να ανακληθεί. Όχι μόνο γιατί υπάρχει δικαστική απόφαση, αλλά και γιατί θα ανοίξει τους ασκούς του Αιόλου», εκτιμά ο δήμαρχος, Λευτέρης Καραΐσκος. «Το προεδρικό διάταγμα σταμάτησε από το 2003 την ανέγερση τριώροφων και τετραώροφων κτιρίων σε πλαγιές και έτσι θέλουμε να παραμείνει». Την υπόθεση παρακολουθεί και η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, η οποία το καλοκαίρι με τεχνική έκθεση υποστήριξε ότι η μέτρηση σε κάθε τμήμα του κτιρίου στο φυσικό έδαφος οδηγεί το «κρύψιμο» του πραγματικού του ύψους. Η ΕΛΛΕΤ είχε ζητήσει την απόσυρση της γνωμοδότησης του ΚΕΣΥΠΟΘΑ, εκτιμώντας ότι αντίκειται στο προεδρικό διάταγμα της Αμοργού. «Η έννοια της μέτρησης του ύψους με προβολή του κτιρίου τέθηκε για να μην αλλοιώνεται η αρχιτεκτονική φυσιογνωμία του νησιού», παρατηρεί η Μάρω Ευαγγελίδου, πρόεδρος του Συμβουλίου Θεσμικού Πλαισίου της ΕΛΛΕΤ.
      Περισσότερα...

        0

    6. Επικαιρότητα

      ΚΕΣΥΠΟΘΑ: Τάχθηκε υπέρ της της επαναφοράς της δυνατότητας νομιμοποίησης κτιρίων αυθαιρέτων Κατηγορίας 5

      Engineer

      Υπέρ της επαναφοράς της δυνατότητας νομιμοποίησης κτιρίων που είναι εξ’ολοκλήρου αυθαίρετα, ή έχουν μεγάλες πολεοδομικές αυθαιρεσίες τάχθηκε το Κεντρικό Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΚΕΣΥΠΟΘΑ). Όπως εκτιμά το όργανο του υπουργείου Περιβάλλοντος υπάρχουν συγκεκριμένες κατηγορίες, όπως τα ακίνητα δημοσίου συμφέροντος ή εκείνα που δεν έχουν μεν άδεια αλλά δεν παραβιάζουν τους όρους δόμησης μιας περιοχής, στα οποία η Πολιτεία θα έπρεπε να εξετάσει την επέκταση της ρύθμισης. Υπέρ της επαναφοράς της νομιμοποίησης αλλά υπό αυστηρότερους τάσσεται και ο υφυπουργός Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος Νίκος Ταγαράς, κάτι που δεν έχει ακόμα αποφασιστεί.
      Η δυνατότητα νομιμοποίησης εξ’ ολοκλήρου αυθαιρέτων κτιρίων (που χτίστηκαν πριν τον Ιούλιο του 2011) δόθηκε για πρώτη φορά την τελευταία δεκαετία με τον 4014/2011 και διατηρήθηκε μετά από δύο ρυθμίσεις έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2020, οπότε και (σύμφωνα με τον ν. 4497/2017) έληξε. Όμως, με έναν άλλο νόμο (ν. 4759/2020) δόθηκε παράταση στη νομιμοποίηση ορισμένων ειδικών περιπτώσεων της «κατηγορίας 5», όπως ονομάστηκε. Αφορά ακίνητα που αποκτήθηκαν μέσω αναγκαστικού πλειστηριασμού, μέσω κληρονομιάς, ακίνητα που είχαν μισθωθεί με leasing ή ανήκουν στην ΕΤΑΔ (Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου) και ακίνητα σε περιοχές που κηρύχθηκαν το 2020 σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Η προθεσμία για τις περιπτώσεις αυτές είναι η 31η Δεκεμβρίου 2025.
      Η επαναφορά των ρυθμίσεων για άλλες υπο-περιπτώσεις ή για το σύνολο της κατηγορίας 5 επανέρχεται έκτοτε κατά διαστήματα στο δημόσιο διάλογο, κυρίως μέσα από αιτήματα τεχνικών φορέων ή ιδιοκτήτες ακινήτων. Από μια τέτοια αφετηρία το θέμα ήρθε στο ΚΕΣΥΠΟΘΑ στα τέλη του προηγούμενου έτους, με τη γνωμοδότηση να δημοσιεύεται προ μηνός. Το  ΚΕΣΥΠΟΘΑ  εξέτασε δύο υποπεριπτώσεις:
      – Ακίνητα που ανεγέρθηκαν χωρίς οικοδομική άδεια μετά το 1983, αλλά δεν παραβιάζουν τις όρους δόμησης μιας περιοχής. «Εξαιτίας νομοθετικού κενού ακυρώνονται οι ευνοϊκές διατάξεις του νόμου για τις αυθαίρετες κατασκευές που έχουν τις προϋποθέσεις υπαγωγής», αναφέρει η γνωμοδότηση του ΚΕΣΥΠΟΘΑ, υποστηρίζοντας ότι θα αρκούσε μια ρύθμιση του πληροφοριακού συστήματος του Τεχνικού Επιμελητηρίου (στο οποίο δηλώνονται τα αυθαίρετα) ώστε το θέμα να λυθεί.
      – Αυθαίρετα άλλων ειδικών κατηγοριών. Το ΚΕΣΥΠΟΘΑ εξετάζοντας και άλλες υποπεριπτώσεις, όπως αυθαίρετα σε στάσιμους οικισμούς, σε κτίρια του Οργανισμού Εργαστικής Κατοικίας και γενικώς σε ακίνητα δημοσίου ενδιαφέροντος εκτιμά ότι «θεωρείται θετική και σκόπιμη η νομοθετική διευθέτηση του θέματος, ιδίως για τα ακίνητα δημοσίου ενδιαφέροντος».
      Το θέμα έχει απασχολήσει την ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος, απόφαση όμως δεν έχει ληφθεί ακόμα. «Το ζήτημα είναι ανοιχτό. Κατά τη γνώμη μου πρέπει να δοθεί άπαξ μια ορίζοντια λύση, αντί της σημερινής, αποσπασματικής διαχείρισης», εκτιμά ο υφυπουργός Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος, Νίκος Ταγαράς. «Η επαναφορά της νομιμοποίησης των αυθαιρέτων της κατηγορίας 5 θα μπορούσε κατά τη γνώμη μου να γίνει σε ένα αυστηρό πλαίσιο, με έλεγχο όλων των δηλώσεων από Ελεγκτές Δόμησης και αυξημένα πρόστιμα, μέσω της ηλεκτρονικής ταυτότητας κτιρίου και πάντα με την ίδια «κόκκινη γραμμή» του 2011».
      Δεν θα  άνοιγε όμως κάτι τέτοιο τους ασκούς του Αιόλου, όπως έγινε το 2011 (και οδήγησε διαπιστωμένα στην… εκ των υστέρων ανέγερση παράνομων κτιρίων προς νομιμοποίηση); «Εκτιμώ ότι σε ένα αυστηρότερο πλαίσιο κάτι τέτοιο μπορεί να αποφευχθεί», λέει ο κ. Ταγαράς. «Επιπλέον, τα αυθαίρετα κατηγορίας 5 που έχουν ήδη δηλωθεί συμβάλλουν στο Πράσινο Ταμείο με περίπου 4 δισ. ευρώ. Θα μπορούσαν οι πόροι που στο εξής συγκεντρωθούν να χρησιμοποιούνταν αποκλειστικά για ρυμοτομικές απαλλοτριώσεις, για την εφαρμογή παλαιών σχεδίων πόλεως που καρκινοβατούν».
      Περισσότερα...

        1

    7. Επικαιρότητα

      13.230 δηλώσεις αυθαιρέτων κατηγορίας 5 έχουν καταχωρηθεί από τις 30 Σεπτεμβρίου 2020

      Engineer

      Σύμφωνα με στοιχεία του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, από τις 30 Σεπτεμβρίου 2020 έως χθες (7/2/22) έχουν νομιμοποιηθεί (ή βρίσκονται σε διαδικασία νομιμοποίησης) 13.230 αυθαίρετα κατηγορίας 5  (χωρίς οικοδομική άδεια ή με μεγάλες πολεοδομικές αυθαιρεσίες) μέσω των κατηγοριών των εξαιρέσεων. Όπως ήταν επόμενο, κυριαρχούν τα αυθαίρετα από περιοχές που επλήγησαν από φυσικές καταστροφές.
      Πιο συγκεκριμένα:
      – 12.079 αυθαίρετα από περιοχές που το 2020 κηρύχθηκαν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
      – 779 αυθαίρετα που αποκτήθηκαν κατόπιν κληρονομικής διαδοχής
      – 342 αυθαίρετα που αποκτήθηκαν μέσω αναγκαστικού πλειστηριασμού
      – 20 αυθαίρετα που εκμισθώνονταν με leasing μετά τη λύση της σύμβασης
      – 10 ακίνητα της Εταιρείας Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ).
      Περισσότερα...

        1

    8. Επικαιρότητα

      Στην υπογραφή της σύμβασης για την υλοποίηση του ψηφιακού χάρτη προχώρησε το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας

      Engineer

      Στην υπογραφή της σύμβασης για την υλοποίηση του ψηφιακού χάρτη προχώρησε το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας. Πρόκειται για μια πλατφόρμα στην οποία θα συγκεντρωθούν όλα τα επιμέρους συστήματα και βάσεις δεδομένων που αφορούν την ιδιοκτησία, με σκοπό να διευκολύνει τη δημόσια πρόσβαση σε αυτά και την αναζήτηση πληροφοριών. Το έργο έχει προθεσμία υλοποίησης δύο ετών.
      Θεωρείται πλέον δεδομένο ότι το έργο δεν μπορεί να είναι έτοιμο στο τέλος του 2023. Την υλοποίηση του ψηφιακού χάρτη ανέλαβε η κοινοπραξία ΟΤΕ – Intrasoft με προϋπολογισμό 44,3 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για μια νέα ηλεκτρονική εφαρμογή στην οποία θα συγκεντρωθούν δεδομένα γύρω από τη δόμηση και την ιδιοκτησία που ήδη έχει συλλέξει η πολιτεία με διάφορους τρόπους. Ανάμεσα σε αυτά οι ορθοφωτοχάρτες του κτηματολογίου, οι κυρωμένοι δασικοί χάρτες και οι περιοχές Natura (προσφέρονται ήδη από το Ελληνικό Κτηματολόγιο), οι δηλώσεις αυθαιρέτων και οι οικοδομικές άδειες (σήμερα οι βάσεις δεδομένων λειτουργούνται από το ΤΕΕ), το ευρετήριο χάραξης αιγιαλών και οι χάρτες των αντικειμενικών αξιών (σήμερα υπό το υπουργείο Οικονομικών).
      Στο υπόβαθρο των χαρτών θα προστεθεί η χωροταξική και πολεοδομική πληροφορία για κάθε περιοχή (έχει ήδη συγκεντρωθεί στο παρελθόν στο πλαίσιο των προγραμμάτων e-Poleodomia αλλά σε μια μάλλον δύσχρηστη βάση δεδομένων). Η οποία θα επικαιροποιείται συνεχώς, καθώς θα προβλεφθεί τρόπος να ενταχθούν και τα δεδομένα που θα προκύψουν από το πρόγραμμα εκπόνησης πολεοδομικών σχεδίων.
      Στόχος του ψηφιακού χάρτη, υπέρ της προώθησης του οποίου εργάζεται εδώ και πολλά χρόνια το ΤΕΕ, είναι να δημιουργήσει μια «υπηρεσία μιας στάσης» για την πληροφορία γύρω από τον χώρο και την ιδιοκτησία. Στόχος πάντως είναι η πρώτη εκδοχή της βάσης δεδομένων να είναι λειτουργική σε δύο χρόνια. Να σημειωθεί ότι πρόσβαση στη βάση δεν θα έχουν ελεύθερα όλοι οι πολίτες, αλλά μόνο πιστοποιημένοι μηχανικοί (κάτι αναμενόμενο μιας και το έργο προτάθηκε και ανελήφθη από το ΤΕΕ), προφανώς ως προσφερόμενη υπηρεσία.
      Περισσότερα...

        0

    9. Επικαιρότητα

      Απογραφή 2021 – Πολεοδομικές αυθαιρεσίες: Τι στοιχεία συλλέγει η ΕΛΣΤΑΤ

      Engineer

      Η διαδικασία διενεργείται από την ΕΛΣΤΑΤ, όπως κάθε δέκα χρόνια, με στόχο τη συγκέντρωση στοιχείων για τα δημογραφικά, οικονομικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά του πληθυσμού της Ελλάδας.
      Σε εξέλιξη βρίσκεται η διαδικασία της απογραφής πληθυσμού και κατοικιών 2021, ενώ αρκετοί πολίτες έχουν απορίες αναφορικά με τα στοιχεία που πρέπει να δηλώσουν ως προς τις κατοικίες τους και τυχόν πολεοδομικές αυθαιρεσίες. 
      Η διαδικασία διενεργείται από την Ελληνική Στατιστική Αρχή, όπως κάθε δέκα χρόνια, με στόχο τη συγκέντρωση στοιχείων για τα δημογραφικά, οικονομικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά του πληθυσμού της Ελλάδας, καθώς και για τη σύνθεση των νοικοκυριών και τις συνθήκες διαβίωσής τους. Στην απογραφή του 2011 ο μόνιμος πληθυσμός της Ελλάδας ήταν 10.816.286. Η απογραφή, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, θα διενεργηθεί λαμβάνοντας υπόψη τις υγειονομικές συνθήκες που προκάλεσε ο κορωνοϊός.Έτσι, φέτος, για πρώτη φορά, θα υπάρχει η δυνατότητα να απογράψουμε οι ίδιοι τον εαυτό μας και τα μέλη του νοικοκυριού μας (ηλεκτρονική αυτοαπογραφή).
      Ένας απογραφέας της ΕΛΣΤΑΤ θα εναποθέσει έναν κλειστό φάκελο σε κάθε οικία, διαμέρισμα ή άλλου είδους κατάλυμα με έναν μοναδικό κωδικό αριθμό που θα αντιστοιχεί στη συγκεκριμένη κατοικία. Στη συνέχεια, ένας εκπρόσωπος του νοικοκυριού θα μπορεί να εισέλθει στην ειδική εφαρμογή της απογραφής, μέσω του gov.gr χρησιμοποιώντας τον μοναδικό αυτόν κωδικό και τους κωδικούς taxis ώστε να συμπληρώσει το ερωτηματολόγιο για το νοικοκυριό και τα μέλη του.
      Όσοι πολίτες, για οποιονδήποτε λόγο, δεν μπορέσουν να απογραφούν μόνοι τους ηλεκτρονικά, θα απογραφούν με τη μέθοδο «πόρτα-πόρτα», με φυσική παρουσία του απογραφέα της ΕΛΣΤΑΤ. Ως προς τη δήλωση των κτισμάτων, η ΕΛΣΤΑΤ με ερωταπαντήσεις αποσαφηνίζει ποια στοιχεία και γιατί δηλώνονται
      Ποια κτίσματα καταγράφονται στην Απογραφή Κτιρίων;           
      Στην Απογραφή Κτιρίων καταγράφονται όλα τα κτίρια ανεξαρτήτως χρήσης με επιφάνεια 4 τ.μ. και άνω, που έχουν στέγη και τοίχους και έχουν κατασκευαστεί να είναι οικοδομικώς σταθερά για τουλάχιστον 10 έτη.
      Καταγράφονται οι ημιτελείς κατοικίες και οι οικοδομές;            
      Για να καταγραφεί ένα κτίριο που βρίσκεται στο στάδιο της κατασκευής του θα πρέπει να έχει στέγη και τοίχους. Δεν θυμάμαι το έτος κατασκευής του σπιτιού μου / της πολυκατοικίας μου. Τί πρέπει να κάνω;            
      Δεν ζητείται το έτος αλλά η περίοδος κατασκευής του κτιρίου και ο Ερευνητής της ΕΛΣΤΑΤ (τομεάρχης) θα σας βοηθήσει θυμίζοντας σημαντικά γεγονότα του παρελθόντος. Μπορείτε να ελέγξετε το ερωτηματολόγιο της Απογραφής Κτιρίων εδώ
      Γιατί δεν λαμβάνετε τα απαραίτητα στοιχεία από το «Ελληνικό Κτηματολόγιο»;            
      Οι διαδικασίες κτηματογράφησης δεν έχουν ολοκληρωθεί για το σύνολο της ελληνικής επικράτειας. Επιπλέον, οι πληροφορίες που συλλέγονται στο πλαίσιο αυτής δεν καλύπτουν τις ανάγκες της Απογραφής Κτιρίων.
      Γιατί δεν λαμβάνετε τα απαραίτητα στοιχεία από τις Εφορίες και την ΑΑΔΕ;    
      Τα στοιχεία που συλλέγουν οι Εφορίες αφορούν σε επίπεδο δικαιώματος των φορολογούμενων και όχι στο σύνολο των χαρακτηριστικών των κτιρίων.
      Πρέπει να δώσω πληροφορίες για τυχόν παραβιάσεις πολεοδομικής νομοθεσίας στο σπίτι μου;           
      Όχι. Καμία τέτοια πληροφορία δεν θα ζητηθεί από τον Ερευνητή της ΕΛΣΤΑT. Μπορείτε να ελέγξετε το ερωτηματολόγιο της Απογραφής Κτιρίων εδώ
      Το κτίριο ανήκει σε πολλούς κληρονόμους. Χρειάζεται να δηλώσω τις ιδιοκτησίες;       
      Όχι. Καμία τέτοια πληροφορία δεν θα ζητηθεί από τον Ερευνητή της ΕΛΣΤΑΤ. Μπορείτε να ελέγξετε το ερωτηματολόγιο της Απογραφής Κτιρίων εδώ
      Καταγράφονται και τα αυθαίρετα κτίσματα;    
      Καταγράφονται όλα τα κτίρια ανεξαρτήτως νομιμότητας και χρήσης, εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις του κτιρίου, δηλαδή έχουν επιφάνεια 4 τ.μ. και άνω, στέγη και τοίχους. Δεν θα ερωτηθείτε από τον Ερευνητή της ΕΛΣΤΑΤ αν το κτίριο είναι αυθαίρετο. Μπορείτε να ελέγξετε το ερωτηματολόγιο της Απογραφής Κτιρίων εδώ
      Πώς καταγράφονται τα εγκαταλελειμμένα κτίρια;         
      Εάν τα εγκαταλελειμμένα κτίρια δεν είναι ετοιμόρροπα, τότε ο Ερευνητής της ΕΛΣΤΑΤ θα προσπαθήσει να αντλήσει τις πληροφορίες από κάποιον καλά πληροφορημένο γείτονα.
      Καταγράφονται και οι τόποι λατρείας θρησκειών / δογμάτων; Καταγράφονται και οι ιδιωτικοί ναοί και τόποι λατρείας;
      Ναι, καταγράφονται όλοι οι τόποι λατρείας εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις του κτιρίου. Καταγράφονται όλα τα κτίρια ανεξαρτήτως χρήσης με επιφάνεια 4 τ.μ. και άνω, εφόσον έχουν στέγη και τοίχους.
      Καταγράφονται και οι αρχαιολογικοί χώροι;    
      Καταγράφονται μόνο τα κτίρια που πληρούν τα χαρακτηριστικά των κτιρίων  και  βρίσκονται στους αρχαιολογικούς χώρους όπως μουσεία, γραμματείες, εκδοτήρια εισιτηρίων κ.λπ.
      Περισσότερα...

        0

    10. Επικαιρότητα

      Προς αποχαρακτηρισμό 6,9 εκατ. στρέμματα δασωμένοι αγροί

      Engineer

      Στον οριζόντιο αποχαρακτηρισμό περίπου 6,9 εκατ. στρεμμάτων, που ήταν κάποτε αγροτικά και σήμερα έχουν καλυφθεί από δασική βλάστηση, πρόκειται να προχωρήσει το υπουργείο Περιβάλλοντος (ΥΠΕΝ). Πρόθεση του υπουργείου είναι να υπάρξει χωριστή μεταχείριση για τις εκτάσεις ανάλογα με τη βλάστηση που έχουν σήμερα, εξαρτώντας από αυτή τη δυνατότητα του ιδιοκτήτη τους να τις χρησιμοποιήσει στο μέλλον. Πίσω από την κίνηση αυτή βρίσκονται οι δύο πρόσφατες αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας για τους δασικούς χάρτες, οι οποίες κατά την εκτίμηση του υπουργείου «ξεκλειδώνουν» τον αποχαρακτηρισμό της συγκεκριμένης κατηγορίας εκτάσεων.
      Στους δασικούς χάρτες, οι δασωθέντες αγροί είναι μια ξεχωριστή κατηγορία γης. Πρόκειται για εκτάσεις που εμφανίζονται στις ιστορικές αεροφωτογραφίες (του 1945 ή 1960) ως αγροτικές και στις νεότερες να καλύπτονται από δάσος ή δασική βλάστηση. Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Περιβάλλοντος, οι εκτάσεις αυτές καταλαμβάνουν έκταση 6.889.985 στρεμμάτων, ήτοι το 5,54% των αναρτημένων δασικών χαρτών. Με βάση την ισχύουσα νομοθεσία (ν. 998/1979, άρθρο 67) οι εκτάσεις αυτές αντιμετωπίζονται ως δασικές, εκτός από κάποιες περιπτώσεις που επιτρέπεται να χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά για αγροτική καλλιέργεια.
      Με δεδομένα τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν σε πολλές περιοχές από τα μεγάλα ποσοστά δασωμένων αγρών (λ.χ. στη Λευκάδα, στις Κυκλάδες, στην Πελοπόννησο), το υπουργείο Περιβάλλοντος αποφάσισε ουσιαστικά να καταργήσει την εν λόγω κατηγορία. «Οι δασωθέντες αγροί, δηλαδή αγροτικά χωράφια που καλλιεργούνταν για δεκαετίες, όπως αποδεικνύεται από τις αεροφωτογραφίες του 1945, αλλά εγκαταλείφθηκαν κυρίως λόγω εσωτερικής μετανάστευσης και “δασώθηκαν”, καλύπτουν μια έκταση περίπου 6,9 εκατ. στρεμμάτων συνολικά στην επικράτεια», εξηγεί στην «Κ» ο υφυπουργός Περιβάλλοντος Γιώργος Αμυράς. «Με τη νομοθετική ρύθμιση που ετοιμάζουμε στο ΥΠΕΝ, πάντοτε σε απόλυτη αρμονία με τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, στόχο έχουμε να δώσουμε τη δυνατότητα στον κόσμο να καλλιεργήσει τη γη που κληρονόμησε. Επιδιώκουμε να δώσουμε κίνητρα σε νέους αγρότες να αξιοποιήσουν αυτά τα κομμάτια γης με έξυπνες καλλιέργειες μεγάλης υπεραξίας, όπως τα αρωματικά βότανα και φυτά. Η ρύθμιση για τους δασωθέντες αγρούς θα ορίζει διαδικασίες που θα διευκολύνουν τους πολίτες και θα ξεπερνούν τη γραφειοκρατία, αίροντας εμπόδια, όπως άλλωστε κάναμε με τους ασπαλάθους και τη φρυγανώδη βλάστηση».
      Η σχετική νομοθετική ρύθμιση αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή πριν από το τέλος του έτους. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», θα έχει τα εξής χαρακτηριστικά:
      • Η αγροτική χρήση στο παρελθόν θα πρέπει να αποδεικνύεται πέραν πάσης αμφιβολίας από τις αεροφωτογραφίες και ενδεχομένως (δεν έχει ακόμα αποφασιστεί) να πρέπει να συνοδεύεται από κάποιου είδους απόδειξη. Τέτοια θα μπορούσαν να είναι τα «ίχνη» παλαιάς αγροτικής χρήσης, όπως οι αναβαθμίδες, οι ξερολιθιές, παλαιά κτίσματα κ.ο.κ.
      • Η μελλοντική χρήση των εκτάσεων θα εξαρτάται από τη σημερινή τους κατάσταση. Αν η έκταση σήμερα είναι δάσος, τότε θα επιτρέπεται στο εξής (μετά την αποψίλωσή της) μόνο η γεωργική της χρήση. Μάλιστα εξετάζεται το ενδεχόμενο να τεθεί περιορισμός στην έκταση που θα μπορεί να αλλάξει χρήση (ένα σενάριο μιλάει για ανώτατο όριο στα 30 στρέμματα). Αν η έκταση είναι δασική (η νομοθεσία ορίζει πότε η βλάστηση θεωρείται ότι συνιστά δάσος και πότε δασική έκταση, ανάλογα με τα είδη των φυτών, την πυκνότητά τους κ.ο.κ.), τότε δεν θα υπάρχει περιορισμός στη μελλοντική της χρήση. Στην περίπτωση αυτή ο ιδιοκτήτης θα μπορεί και να χτίσει, με βάση τα εκάστοτε ισχύοντα για την εκτός σχεδίου δόμηση.

        Η νομοθετική πρωτοβουλία του υπουργείου Περιβάλλοντος έχει τη βάση της στις δύο πρόσφατες αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας για τους δασικούς χάρτες (1364, 1365/21), με τις οποίες κρίθηκε το ζήτημα της συνταγματικότητας των κριτηρίων που έθεσε ο ν. 4685/20 για την κατάρτιση των δασικών χαρτών. Σύμφωνα λοιπόν με τις αποφάσεις αυτές, «η μεταβολή του προορισμού των δασών και των δασικών εκτάσεων απαγορεύεται, εκτός αν προέχει για την εθνική οικονομία η αγροτική εκμετάλλευση ή άλλη χρήση τους, που την επιβάλλει το δημόσιο συμφέρον», ενώ «η γεωργία αποτελεί κατ’ εξοχήν παράδειγμα θεμιτής μεταβολής και του προορισμού ακόμη των δασικού χαρακτήρα εκτάσεων». Το ΣτΕ μάλιστα ανέφερε ότι είναι σύμφωνες με το Σύνταγμα «οι ενέργειες των καλλιεργητών για να διατηρηθεί ο αγροτικός χαρακτήρας των εκτάσεων αυτών και ιδίως να ανακόπτεται η φυσική τάση της γης να καλύπτεται από άγρια φυτά τα οποία θα παρεμπόδιζαν την καλλιέργεια και, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, θα δημιουργούσαν προοπτικώς τις κατάλληλες συνθήκες για δάσωση, αναπόδραστη συνέπεια της εγκατάλειψης της γης». Από την άλλη πλευρά, το ΣτΕ επισημαίνει (ως επιχείρημα υπέρ της συνταγματικότητας των ρυθμίσεων) ότι η «αποσύνδεση» γεωργικών εκτάσεων από τη δασική νομοθεσία σύμφωνα με τον ν. 4685/20 συνοδεύεται από την προϋπόθεση της διασφάλισης της συγκεκριμένης χρήσης για πάντα. Η αναφορά αυτή ενδέχεται να δημιουργήσει πρόβλημα στην κυοφορούμενη ρύθμιση, τουλάχιστον στον βαθμό που αφορά την ελεύθερη χρήση των ιδιοκτησιών στο μέλλον.
      Μετά τη νομοθετική ρύθμιση για τους δασωμένους αγρούς, το υπουργείο Περιβάλλοντος σκοπεύει να επεξεργαστεί ανάλογη ρύθμιση για τις παράνομα εκχερσωμένες δασικές εκτάσεις. Για να υποστηρίξει το επιχείρημα ότι η γεωργική εκμετάλλευση των περιοχών αυτών συμβάλλει στην εθνική οικονομία (τόσο ώστε να μπορεί να υπερκεραστεί το γεγονός ότι η δασική έκταση καταστράφηκε παράνομα), το υπουργείο επιχειρεί εκτιμήσεις ανά περιοχή με βάση τις επιδοτήσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ. Η δεύτερη ρύθμιση δεν θα πρέπει να αναμένεται μέσα στο 2021.
      Ισχυρές πιέσεις από τοπικούς παράγοντες
      Για ποιο λόγο επιθυμεί το ΥΠΕΝ να αποχαρακτηρίσει τόσο μεγάλες εκτάσεις; Από τις εξελίξεις του τελευταίου έτους είναι μάλλον προφανές ότι αιτία είναι διάφορες πιέσεις που δέχεται το υπουργείο Περιβάλλοντος από τοπικούς παράγοντες, που ζητούν να μπορούν να χρησιμοποιήσουν κατά το δοκούν τις εκτάσεις που τους «δεσμεύτηκαν» ως δασωμένες. Είναι μάλλον αμφίβολο ότι ειδικά στα νησιά όπου ο τουρισμός είναι μονοκαλλιέργεια υπάρχει πραγματικό ενδιαφέρον για την αναβίωση της αγροτικής παραγωγής σε εγκαταλελειμμένους εδώ και δεκαετίες αγρούς. Αυτό που ενδιαφέρει περισσότερο είναι τα χωράφια να μπορούν να λογίζονται ως δυνάμει οικόπεδα, δηλαδή αξιοποιήσιμα με όποιον τρόπο ο ιδιοκτήτης τους επιθυμεί. Από την πλευρά του, το υπουργείο θα πιάσει «μ’ ένα σμπάρο δυο τρυγόνια», καθώς όχι μόνο θα ικανοποιήσει τα αιτήματα που έχουν τεθεί, αλλά ταυτόχρονα θα μειώσει κατά χιλιάδες και τις αντιρρήσεις που έχουν υποβληθεί κατά την ανάρτηση των δασικών χαρτών, άρα θα επισπεύσει την ολοκλήρωσή τους.
      Περισσότερα...

        0

    11. Επικαιρότητα

      Έληξε η αναστολή για κατεδαφίσεις σε αιγιαλούς και παραλίες

      Engineer

      Eληξε την Κυριακή η οκτάμηνη αναστολή που είχε δοθεί σε όλες τις κατεδαφίσεις σε αιγιαλούς και παραλίες. Οι κρατικές υπηρεσίες βρίσκονται σε στάση αναμονής, περιμένοντας ενημέρωση, ενώ κάποιες άλλες, όπως της Κρήτης, αποφάσισαν να επανεκκινήσουν τα προγράμματα που είχαν σταματήσει. Eντονη είναι ωστόσο η φημολογία για νέα αναστολή μέχρι την άνοιξη, με σκοπό να καταρτιστεί νομοθετική ρύθμιση που να διευκολύνει «προσωρινές» νομιμοποιήσεις επάνω στο κύμα.
      Τα προγράμματα «πάγωσαν» πριν από οκτώ μήνες με τροπολογία – Eντονη φημολογία για νέα αναστολή έως την άνοιξη.
      Η σχετική ρύθμιση συμπεριελήφθη τον Μάρτιο σε τροπολογία στον ν. 4782/21 και προκάλεσε έντονες αντιδράσεις καθώς έθετε ανοιχτά ζήτημα νομιμοποίησης των παρανομιών σε αιγιαλούς και παραλίες, κάτι που απαγορεύεται από το Σύνταγμα. Οπως ανέφερε, «λόγω των περιοριστικών μέτρων για την ανάσχεση της διάδοσης του κορωνοϊού δεν έχει καταστεί δυνατή ή έχει καθυστερήσει η νομιμοποίηση των εν λόγω έργων», με αποτέλεσμα, αν κατεδαφιστούν τα αυθαίρετα, «η κατάσταση θα είναι μη αναστρέψιμη, κατά παράβαση των αρχών της επιείκειας και της χρηστής διοίκησης». Η αιτιολόγηση αυτή είναι βεβαίως παραπλανητική: σε όλες τις ρυθμίσεις για νομιμοποίηση αυθαιρέτων, οι αιγιαλοί, οι παραλίες κ.ο.κ. αποκλείονται εξ ορισμού. Περαιτέρω, οι παρανομίες –στην πλειονότητά τους από ξενοδοχεία, ταβέρνες και beach bar– έχουν τελεσιδικήσει. Το ενδιαφέρον είναι ότι η αναστολή επιβλήθηκε ένα έτος αφότου το υπουργείο Περιβάλλοντος είχε εξαγγείλει το μεγαλύτερο πρόγραμμα κατεδαφίσεων, ύψους 6,8 εκατ. ευρώ, με χρηματοδότηση από το Πράσινο Ταμείο. Ως αποτέλεσμα οι αποκεντρωμένες διοικήσεις της χώρας (στις οποίες ανήκει η ευθύνη των κατεδαφίσεων σε δάση και αιγιαλούς) είχαν διαγωνισμούς «στον αέρα» ή είχαν ήδη ξεκινήσει να υλοποιούν πρωτόκολλα κατεδάφισης.
      Η οκτάμηνη αναστολή έληξε την Κυριακή. Ωστόσο οι περισσότερες υπηρεσίες με τις οποίες επικοινώνησε η «Κ» δεν είχαν ενημερωθεί αν θα επανεκκινήσουν τα προγράμματα κατεδαφίσεων ή θα σταματήσουν. Σε κάποιες περιπτώσεις, όπως στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης, η λήξη της προθεσμίας σημαίνει την επανέναρξη των κατεδαφίσεων. «Είχαμε ξεκινήσει με τις πρώτες κατεδαφίσεις στο Λασίθι τον Ιανουάριο και τον Μάρτιο σταματήσαμε λόγω της αναστολής», λέει η συντονίστρια της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, Μαρία Κοζυράκη. «Εχουμε στη διάθεσή μας 1,1 εκατ. ευρώ για την εκτέλεση περίπου 100-120 πρωτοκόλλων κατεδάφισης στον αιγιαλό και στην παραλία και εφόσον έληξε η αναστολή οφείλουμε να επανεκκινήσουμε τις διαδικασίες».
      Πάντως, την περίοδο αυτή υπάρχει έντονη φημολογία ότι επίκειται ανανέωση της αναστολής μέχρι την άνοιξη, προκειμένου να προετοιμαστεί νομοθετική ρύθμιση για την «τακτοποίηση» μεγάλου αριθμού των παρανομιών αυτών. Στην κατεύθυνση αυτή έχουν γίνει πολλές απόπειρες στο πρόσφατο παρελθόν, οι οποίες οδήγησαν στην εξαίρεση διαφόρων υπο-κατηγοριών (λ.χ. αυθαιρεσίες ξενοδοχείων που ανήκαν στον ΕΟΤ ή στο Δημόσιο, σε εταιρείες παραγωγής ενέργειας, κ.ο.κ.). Ωστόσο απόπειρες για γενικευμένες «τακτοποιήσεις» έπεσαν στο κενό λόγω αντιδράσεων και, φυσικά, του σοβαρού νομικού κωλύματος, καθώς ο αιγιαλός και η παραλία θεωρούνται από το Σύνταγμα κοινόχρηστο αγαθό και όχι απλά περιουσία του Δημοσίου. Η «Κ» επικοινώνησε με το υπουργείο Περιβάλλοντος, ζητώντας πληροφόρηση για το πώς θα προχωρήσει η πολιτεία στο θέμα. Από πλευράς υπουργείου αναφέρθηκε ότι δεν έχουν ακόμα ληφθεί αποφάσεις.
      Περισσότερα...

        2

    12. Επικαιρότητα

      Πάνω από 1.500 ετοιμόρροπα κτίρια - Ο δομικός μας πολιτισμός υπό κατάρρευση

      Engineer

      Η αυξημένη σεισμική δραστηριότητα και τα έντονα καιρικά φαινόμενα που παρατηρούνται το τελευταίο διάστημα, φέρνουν για μία ακόμη φορά στην επικαιρότητα το πρόβλημα των εγκαταλελειμμένων και επικίνδυνων κτιρίων που αντιμετωπίζουν πολλές ελληνικές πόλεις.
      Ειδικά, περιοχές όπως του Ψυρρή και το Μοναστηράκι, στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας, κάθε άλλο παρά ασφαλής τόπος για τους διερχόμενους πολίτες θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν. Και αυτό γιατί εκατοντάδες ερειπωμένα κτίρια, με μισογκρεμισμένους τοίχους, επικίνδυνες ρωγμές, στέγες υπό κατάρρευση και μπαλκόνια που κρέμονται στον αέρα, αποτελούν «βόμβα» έτοιμη να εκραγεί και να προκαλέσει τραυματισμούς ή ακόμη και ανθρώπινες απώλειες. «Γόρδιος δεσμός»
      Το διαχρονικό αυτό ζήτημα μοίαζει με «γόρδιο δεσμό», καθώς η πολυπλοκότητα με την οποία είναι «δεμένες» οι προοπτικές αυτών των κτιρίων παραμένει ακόμη και σήμερα αναλλοίωτη.
      Ο δρ. Αλέξιος-Φώτιος Μεντής του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Υγείας Μητέρας και Παιδιού και Ιατρικής Ακριβείας μίλησε στο kathimerini.gr, με αφορμή μία πρόσφατη μελέτη του (από κοινού με τον καθηγητή I. Στ. Παπαδόπουλο) για τα κτίρια-παγίδες και τα επικίνδυνα πεζοδρόμια στο κέντρο της πρωτεύουσας, τονίζοντας πως το βασικότερο θέμα που πρέπει να γίνει είναι η συλλογική αλλαγή νοοτροπίας.
      Φωτ. SOOC Υποβαθμισμένη ποιότητα ζωής και ανασφάλεια
      Το τελευταίο διάστημα καταγράφεται έντονη σεισμική δραστηριότητα στην επικράτεια. Πόσο ασφαλείς θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν περιοχές με παλαιά κτίρια για τους διερχόμενους πολίτες;
      «Η απάντηση στο ερώτημα αυτό είναι καλύτερο να δίνεται πάντα από τους καθ’ ύλην αρμόδιος πολιτικούς μηχανικούς. Από πλευράς μας στη μελέτη μας προσπαθούμε να αναδείξουμε τη σημασία των ετοιμόρροπων κτιρίων από πλευράς ποιότητας της αποκαλούμενης “υγείας των πόλεων” και του προσφάτως αποκαλούμενου “δομικού πολιτισμού”.
      Συχνά-πυκνά, πέρα από τα αντικειμενικά ευρήματα της επιστήμης της πολιτικής μηχανικής, ιδιαίτερα σημαντική είναι η υποκειμενική αίσθηση που αφήνει η παρουσία, θέαση, και διάβαση γύρω από ένα ετοιμόρροπο κτήριο. Αξίζει, π.χ., να αναρωτηθεί κανείς (με βάση τα δεδομένα που δίνει η μελέτη μας) πόσο υποβαθμισμένη μπορεί να είναι η ποιότητα της ζωής ως αποτέλεσμα της γειτνίασης με εγκαταλελειμμένα ή/και ετοιμόρροπα κτήρια. Ενα συχνό φαινόμενο που παρατηρείται είναι άστεγοι, χρήστες ουσιών και πρόσφυγες να χρησιμοποιούν τα κτήρια αυτά ως “άτυπες κατοικίες” με αποτελέσματα επιβλαβή για την υγείας τους (κίνδυνος κατάρρευσης, έλλειψη συνθηκών υγιεινής, κλπ). Τέλος αλλά εξίσου σημαντικά, το αίσθημα ανασφάλειας στους διερχόμενους πολίτες (οι οποίοι μάλιστα μπορεί να εκτεθούν ως πεζοί στο δρόμο κυκλοφορίας από το φόβο των κτιρίων αυτών και της μερικής ή/και ολικής κατάρρευσής τους) δεν είναι αμελητέο».
      Παραδείγματα ετοιμόρροπων κτιρίων στο κέντρο της Αθήνας. © 2021 by the authors. Licensee MDPI, Basel, Switzerland. This article is an open access article distributed under the terms and conditions of the Creative Commons Attribution (CC BY) license Πάνω από 1.500 κτίρια-παγίδες
      Πού παρατηρούνται τα μεγαλύτερα προβλήματα και για τι αριθμό ετοιμόρροπων κτιρίων μιλάμε;
      «Τα περισσότερα προβλήματα τουλάχιστον στην Αττική εντοπίζονται σε περιοχές του ιστορικού και ευρύτερο κέντρου της Αθήνας, όπως Ομόνοια, Εξάρχεια, Ψυρρή, Μοναστηράκι, Πετράλωνα, κ.ο.κ. Τα κτήρια είναι πάνω από 1.000-1.500. Γεωγραφική κατανομή σε περιοχές του ιστορικού και ευρύτερου κέντρου της Αθήνας Μιλάμε για ένα διαχρονικό πρόβλημα, το οποίο εσείς καταγράφετε εδώ και πολλά χρόνια. Τι είναι αυτό που καθιστά δύσκολη την παρέμβαση των τεχνικών υπηρεσιών; Εχετε παρατηρήσει κινήσεις που θα έδιναν κάποια λύση;
      «Το φαινόμενο το έχουμε καταγράψει μέσα σε μία διάρκεια περίπου 15 ετών. Καλοί οικογενειακοί φίλοι-έμπειροι καθηγητές του Πολυτεχνείου μού έχουν επισημάνει ότι “όσον αφορά τα παλαιά εγκαταλελειμμένα κτίρια οι αιτίες κυρίως είναι ιδιοκτησιακές (συνήθως πολλοί ιδιοκτήτες σε ένα ακίνητο εκ κληρονομιάς) και φορολογικές (εκτιμώνται άνω της αξίας τους από την πολιτεία τα παλαιά κτίρια και ως εκ τούτου υπερφορολογούνται με όλες τις σχετικές συνέπειες)”».  
      Να αλλάξει η νοοτροπία
      Ποιες είναι κατά τη γνώμη σας οι ενδεδειγμένες ενέργειες που θα έπρεπε να ληφθούν;
      «Η αλλαγή νοοτροπίας είναι το βασικότερο, συγκεκριμένα να εκφραστεί δυναμικότερα και συλλογικότερα η δυσφορία για την ύπαρξη τέτοιων κτιρίων, και να παρθούν συλλογικές αποφάσεις. Η αξιοποίηση Ελλήνων ειδικών και από το εξωτερικό (π.χ., στο πανεπιστήμιο UCLA πρωτοπορεί μία Ελληνο-Αμερικανίδα πανεπιστημιακός κορυφαία στον αστικό σχεδιασμό), θα είναι ευχής έργον να συμβεί. Η δημιουργία γραφείο στο Δήμο Αθηναίων ή βάσης δεδομένων ως smart phone application για την καταγραφή στο cloud των κτιρίων αυτών και την έγκαιρη ειδοποίηση των δήμων. Η μείωση της υπερφορολόγησης και του ΕΝΦΙΑ προκειμένου να δοθούν κίνητρα για την εξεύρεση μίας λύσης. Και διάφορα άλλα μέτρα που ο αναγνώστης μπορεί να διαβάσει στη μελέτη μας με τίτλο: “Near-collapse buildings and unsafe sidewalks as neglected urban & public health issue: a qualitative study“».
      Φωτ. SOOC Στην απευκταία περίπτωση τραυματισμού κάποιου διερχόμενου πολίτη, ποιος φέρει την ευθύνη;
      «Την ευθυνη την φέρει, κατά μείζον λόγο, ο/οι ιδιοκτήτης/τες. Στο πλαίσιο αυτό βρίσκεται και η πρόσφατη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ 157/ 2020), σύμφωνα με την οποία:“Ελλείψει πληροφόρησης των αρμοδίων υπηρεσιών περί του ενδεχόμενου κινδύνου λόγω στατικής ή δομικής ανεπάρκειας κτιρίου, δεν ιδρύεται υποχρέωση διενέργειας αυτεπάγγελτου ελέγχου προς διαπίστωση της επικινδυνότητας του κτιρίου, ελλείψει δε διαπίστωσης της επικινδυνότητας δεν ιδρύεται νόμιμη υποχρέωση των ίδιων οργάνων να διατάξουν τα κατάλληλα μέτρα άρσης του κινδύνου”. Επομένως, η παράλειψη άσκησης από τη Διοίκηση των προβλεπόμενων στα άρθρα 424 και 425 του ΚΒΠΝ αρμοδιοτήτων δεν μπορεί να στοιχειοθετήσει ευθύνη προς αποζημίωση”. Οπότε, οι ιδιοκτήτες θα πρέπει να προβληματιστούν πολύ σοβαρά πλέον για το θέμα αυτό».
      Οι νέες πρωτοβουλίες και ο λησμονημένος ιατρικός κίνδυνος
      Φωτ. SOOC Πρόσφατα, τα υπουργεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού θέσπισαν μια νέα ρύθμιση, με την οποία θα εξετάζονται με «fast track» διαδικασία αιτήματα κατεδάφισης ετοιμόρροπων κτιρίων. Αρκεί αυτό για να δοθεί τέλος στο πρόβλημα;
      «Πράγματι, τα τελευταία δύο χρόνια είναι εμφανείς αρκετές πρωτοβουλίες από την πολιτεία για την αντιμετώπιση του ζητήματος, σε σχέση με την αδράνεια παλαιότερων ετών. Είναι μία πολύ καλή πρώτη αρχή. Σημειώνω ωστόσο ότι ένας λησμονημένος ιατρικός κίνδυνος από την κατεδάφιση είναι η απελευθέρωση στελεχών ασπέργιλλου, ενός μύκητα που διασπείρεται ακόμα και σε ακτίνα χιλιομέτρου. Για το λόγο αυτό, θα πρέπει να δίνεται προσοχή αν υπάρχουν στην περιοχή άνθρωποι (ενήλικες ή παιδιά) με γενετική ανοσοανεπάρκεια ή ανοσοκαταστολή από φάρμακα, διότι μπορεί να κινδυνεύσουν να πάθουν ασπεργίλλωση. Νομίζω ότι αυτό είχε συμβεί παλαιότερα όταν γίνονταν οικοδομικές εργασίες κοντά σε αιματολογική κλινική, και ίσως είχε ως συνέπεια το θάνατο νοσηλευομένων».
      Περισσότερα...

        12

    13. Επικαιρότητα

      Σχεδόν 4.000 κατοικίες στην περιφερειακή ενότητα Ηρακλείου κρίθηκαν σε πρώτο βαθμό ακατάλληλες μετά τον σεισμό

      Engineer

      Και μετά τον σεισμό, τι; Δέκα ημέρες μετά, η πρόοδος των αυτοψιών σε ένα μεγάλο τμήμα της περιφερειακής ενότητας Ηρακλείου αποκαλύπτει το δυσθεώρητο μέγεθος της καταστροφής. Οι κατοικίες που σε πρώτο βαθμό κρίθηκαν ακατάλληλες προς κατοίκηση πλησιάζουν τις 4.000. Σε δύο δήμους –Μινώα Πεδιάδας και Αρχανών Αστερουσίων–ολόκληρα χωριά έχουν μετατραπεί σε χαλάσματα. Οι δε χιλιάδες κάτοικοί τους βρίσκονται διεσπαρμένοι σε σκηνές, ξενοδοχεία, συγγενείς και φίλους, ενώ ολόκληρες οικογένειες αποφασίζουν να μετακομίσουν στο Ηράκλειο είτε επειδή φοβούνται, είτε για να μπορέσουν τα παιδιά να συνεχίσουν το σχολείο, είτε γιατί δεν βλέπουν μέλλον στην περιοχή. Ολα δείχνουν ότι η περιοχή χρειάζεται μια διαφορετικού τύπου προσέγγιση.
      Η κυβέρνηση εκτιμά ότι η απόκριση στις πρώτες ανάγκες του σεισμού ήταν γενικά επιτυχής. Οπως αναφέρει στην «Κ» ο συντονιστής της, υπουργός Πολιτικής Προστασίας και Κλιματικής Κρίσης Χρήστος Στυλιανίδης, από την πρώτη στιγμή διατέθηκαν σκηνές στους σεισμοπλήκτους –αν και, όπως αποδείχθηκε, ο δήμος δεν είχε καμία προετοιμασία για περίπτωση εκτάκτου ανάγκης, με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν αρκετά κλινοσκεπάσματα για όλους ή υπνόσακοι– ενώ οργανώθηκαν συσσίτια και βασική υγειονομική περίθαλψη. Στη συνέχεια ξεκίνησε η μεταφορά των αστέγων σε ξενοδοχεία ή σπίτια που είχαν ενοικιαστεί μέσω του προγράμματος ΕΣΤΙΑ (προορίζονταν για αιτούντες άσυλο), ενώ αρκετοί προτίμησαν να βρουν καταφύγιο σε φίλους και συγγενείς. Μάλιστα μία από τις προκλήσεις των πρώτων ημερών ήταν ο διαχωρισμός των εμβολιασμένων από τους ανεμβολίαστους, προκειμένου να μη γίνει η καταστροφή αφορμή για έξαρση του κορωνοϊού στην περιοχή. Εγκατάσταση οικίσκων
      «Χθες, δεν ήταν περισσότερα από 80-90 άτομα σε σκηνές. Πείσαμε τον Δήμο Μινώα Πεδιάδας να ξεκινήσει την προετοιμασία για την εγκατάσταση οικίσκων και στο μεταξύ έφθασαν στο Ηράκλειο οι πρώτοι 35 οικίσκοι και θα εγκατασταθούν μόλις ο χώρος είναι έτοιμος» αναφέρει ο κ. Στυλιανίδης, εκτιμώντας ότι τελικά θα χρειαστεί να εγκατασταθούν 250-300 κοντέινερ στις σεισμόπληκτες περιοχές. «Κατά τη γνώμη μου, η αποκατάσταση των αστέγων εξελίσσεται πολύ καλά, παρά τα όποια προβλήματα. Νομίζω ότι υπάρχει καλή συνεργασία με όλους τους εμπλεκομένους, από την περιφέρεια και τους δήμους έως τους πολίτες, τον Ερυθρό Σταυρό και τη Μητρόπολη»
        Το βασικό πρόβλημα, πλέον, είναι η επόμενη ημέρα. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του υπουργείου Υποδομών, που είναι υπεύθυνο για τη διεξαγωγή των αυτοψιών, στον Δήμο Μινώα Πεδιάδας οι πρωτοβάθμιοι έλεγχοι έδειξαν ότι 2.369 κατοικίες είναι μη κατοικήσιμες, ακόμα 1.323 στον Δήμο Αρχανών Αστερουσίων, 85 στον Δήμο Γόρτυνας, 83 στον Δήμο Χερσονήσου και 46 στον Δήμο Βιάννου. Σε κάποια χωριά το πρόβλημα είναι τόσο εκτεταμένο που η αντιμετώπισή του με τον συνήθη τρόπο (επιδότηση για επισκευή) δείχνει να μην είναι αρκετή.
      «Το βασικό πρόβλημα είναι η κατοικία» λέει ο περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης. «Σε πρώτο επίπεδο, πρέπει να διασφαλιστεί στέγη για όλους τους ανθρώπους, κάτι που σε μεγάλο βαθμό έχει επιτευχθεί. Σε δεύτερο επίπεδο, πρέπει να βρεθεί ένας τρόπος να ανοικοδομηθούν τα χωριά που υπέστησαν σχεδόν ολοκληρωτική καταστροφή. Τα παλιά πέτρινα κτίρια είναι σχεδόν όλα προς κατεδάφιση και δεν γνωρίζουμε πόσοι από τους κατοίκους τους, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι ηλικιωμένοι, είναι σε θέση να τα ανοικοδομήσουν. Κατά τη γνώμη μου, η εκπόνηση του ειδικού πολεοδομικού σχεδίου για τον Δήμο Μινώα Πεδιάδας (με αφορμή την ανέγερση του νέου αεροδρομίου στο Καστέλλι) μπορεί να είναι η ιδανική βάση για έναν ολοκληρωμένο στρατηγικό σχεδιασμό για την επόμενη ημέρα. Για παράδειγμα, η μελέτη γεωλογικής καταλληλότητας που πρέπει να συνοδεύει το σχέδιο μπορεί να μας υποδείξει αν κάποιοι οικισμοί δεν θα πρέπει να ξαναχτιστούν στο ίδιο σημείο –ήδη οι κάτοικοι των Ρουσσοχωρίων ζητούν να μεταφερθεί το χωριό τους σε επέκταση του Αρκαλοχωρίου. Πρέπει όμως να γίνει κάτι γρήγορα για να ανακοπεί η φυγή από την περιοχή, πολλοί ήδη έχουν μετακομίσει στο Ηράκλειο γιατί η κατάσταση στα χωριά θα είναι δύσκολη για πολύ καιρό»
      Υπήρχαν ήδη ζημιές
      «Η σεισμική δραστηριότητα στην περιοχή είχε ξεκινήσει από τον Ιούλιο και υπήρχαν ζημιές σε κτίρια. Κάναμε λοιπόν τους πρωτοβάθμιους ελέγχους και την παραμονή του σεισμού είχαμε έρθει και πάλι στην περιοχή για να ξεκινήσουμε τους επανελέγχους. Μας πρόλαβε όμως ο σεισμός», λέει ο Αντώνης Γιαννούτσος, προϊστάμενος του Τμήματος Εποπτείας Αποκατάστασης Επιπτώσεων Φυσικών Καταστροφών της Γενικής Γραμματείας Υποδομών. «Από την επόμενη ημέρα του σεισμού ξεκινήσαμε προσεκτικά, λόγω της μετασεισμικής ακολουθίας, τους ελέγχους. Η περιοχή που επλήγη είναι πολύ μεγάλη, αλλά οι περισσότερες ζημιές εστιάζονται σε τρία χωριά, στο Αρκαλοχώρι, στις Μελέσες και στον Σαμπά, όπου η αναλογία ακατάλληλων σπιτιών προς κατοικήσιμα είναι 55%-60% προς 40%-45%». Οπως αναφέρει ο κ. Γιαννούτσος, η κατάσταση στην περιοχή ήταν αρχικά δύσκολη. «Εμείς εκτός από μηχανικοί… είμαστε και ψυχολόγοι. Μπαίνοντας στα σπίτια των ανθρώπων, μιλώντας τους για τις ζημιές που υπέστησαν, το αν και πώς μπορούν να τις επισκευάσουν, ακούμε και τις ιστορίες τους. Τις πρώτες ημέρες οι ζωές όλων είχαν ανατραπεί. Ολα είχαν να κάνουν με τον σεισμό. Σιγά σιγά οι κάτοικοι άρχισαν να προσαρμόζονται στη νέα κατάσταση. Πολλοί ζητούσαν να μπει η σκηνή στην αυλή τους, ήθελαν να γυρίσουν κοντά στο σπίτι τους. Οι Κρητικοί είναι σκληροτράχηλοι άνθρωποι, πολλοί βλέπουν την καταστροφή ως μια ευκαιρία να φτιάξουν κάτι καλύτερο».
      Περισσότερα...

        1

    14. Επικαιρότητα

      Σεισμός στην Κρήτη: Μη κατοικήσιμα 8 στα 10 σπίτια που έχουν ελεγχθεί

      Engineer

      Συνεχίστηκαν και σήμερα, Τετάρτη 29 Σεπτεμβρίου, οι έλεγχοι και οι αυτοψίες από μηχανικούς του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, σε κατοικίες, επαγγελματικούς χώρους και δημόσια κτίρια των πληγεισών από τον σεισμό περιοχών στους Δήμους Μίνωα – Πεδιάδας, Αρχάνων – Αστερουσίων, Ηρακλείου, Μαλεβιζίου και Οροπεδίου Λασιθίου, στην Κρήτη.
        Έως το τέλος της σημερινής ημέρας έχουν διεξαχθεί αυτοψίες σε 1.199 κτίρια:
      Από αυτές 995 αφορούν σε κατοικίες, εκ των οποίων οι 772 έχουν κριθεί μη κατοικήσιμες. Επίσης, έχουν ελεγχθεί 45 επαγγελματικοί χώροι, εκ των οποίων ακατάλληλοι είναι οι 36. Όσον αφορά τους ιερούς ναούς και τα δημόσια κτίρια «κίτρινα» έχουν χαρακτηριστεί τα 46 από τις 85 αυτοψίες, ενώ σε 74 άλλα κτίρια (αποθήκες, στάβλους) τα 71 κρίθηκαν μη κατοικήσιμα. Έχουν γίνει έλεγχοι σε 18 σχολικές μονάδες, εκ των οποίων 12 κρίθηκαν κατάλληλες προς χρήση και 6 ακατάλληλες. Επίσης, έγινε αυτοψία και στο Κέντρο Υγείας στο Οροπέδιο Λασιθίου, το οποίο κρίθηκε κατάλληλο προς χρήση. Σύμφωνα με το υπουργείο Υποδομών, το κλιμάκιο μηχανικών στις πληγείσες περιοχές σήμερα ενισχύθηκε και αποτελείται από 80 μηχανικούς, οι οποίοι κάνουν αποτίμηση των ζημιών στα πληγέντα κτίρια (κατοικίες, δημόσια κτίρια, σχολικές μονάδες, κέντρα υγείας).
      Χρ. Στυλιανίδης: Κανείς χωρίς πρόσβαση σε στέγαση, σίτιση, περίθαλψη
      Η Κρήτη και ιδίως το Αρκαλοχώρι και τα γύρω χωριά δοκιμάστηκαν σκληρά από το σεισμό, δήλωσε νωρίτερα ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Χρήστος Στυλιανίδης, στον απόηχο της ισχυρής δόνησης των 5,8 Ρίχτερ που έπληξε το νησί τη Δευτέρα.
        «Από την πρώτη στιγμή, προτεραιότητά όλων των δυνάμεων της Πολιτικής Προστασίας ήταν η διασφάλιση της ανθρώπινης ζωής, αλλά και η κάλυψη όλων των αναγκών όσων βρίσκονται προσωρινά έξω από τα σπίτια τους. Κι αυτό το πετύχαμε κινητοποιώντας όλο τον μηχανισμό και μάλιστα μέσα σε αντίξοες συνθήκες συνεχόμενης σεισμικής δραστηριότητας στην περιοχή» ανέφερε σε δήλωσή του.
      82 διαμερίσματα με 562 κλίνες στη διάθεση των πληγέντων
      Ο κ. Στυλιανίδης πρόσθεσε ότι «κανείς συμπολίτης μας δεν έμεινε χωρίς πρόσβαση σε στέγαση, σίτιση, περίθαλψη και κανείς δεν πρόκειται να μείνει». Όπως πρόσθεσε, το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, σε συνεργασία με την Περιφέρεια, έχει ήδη θέσει στη διάθεση των πληγέντων 82 διαμερίσματα στην περιοχή, με 562 κλίνες, ώστε ιδίως ηλικιωμένοι, ευάλωτες ομάδες, οικογένειες με μικρά παιδιά να μπορέσουν να φιλοξενηθούν άμεσα και προσωρινά, μέχρι ότου δρομολογηθούν μονιμότερες λύσεις πιο κοντά στους τόπους κατοικίας τους.
      «Και θέλω για ακόμα μια φορά, να ευχαριστήσω τους κατοίκους, οι οποίοι δείχνουν μεγάλη υπομονή και συνεργάζονται εξαιρετικά με τις Αρχές. Να ευχαριστήσω ακόμη όλους όσοι εργάστηκαν και εργάζονται συνεχώς, νυχθημερόν, στο πεδίο – γυναίκες και άνδρες του Πυροσβεστικού Σώματος, της ΕΛ.ΑΣ, των Ενόπλων Δυνάμεων, τους εθελοντές μας, τους ανθρώπους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης» συνέχισε και πρόσθεσε:
      «Τώρα ξεκινά η ανοικοδόμηση. Η Κυβέρνηση, με μια συνολική δέσμη μέτρων την οποία ανακοίνωσε χθες ο Πρωθυπουργός, έχει ήδη δρομολογήσει λύσεις στα προβλήματα της περιοχής, έχει ήδη δώσει ελπίδα στους κατοίκους ότι γρήγορα θα επιστρέψουν στην κανονικότητα, θα ξαναφτιάξουν τα σπίτια τους, θα γυρίσουν στις δουλειές τους.  Όλες μας οι δυνάμεις, το Πυροσβεστικό Σώμα, μαζί με την ΕΜΑΚ, την ΕΛ.ΑΣ, το Στρατό, το ΕΚΑΒ, παραμένουν στο πεδίο έτοιμοι να παράσχουν οποιαδήποτε αρωγή όχι μόνο στους συμπολίτες μας, αλλά και στην Τοπική Αυτοδιοίκηση που έχει αναλάβει την περαιτέρω διαχείριση του μεγάλου έργου της αποκατάστασης και την εφαρμογή των αποφάσεων που ελήφθησαν στη χθεσινή μας σύσκεψη υπό τον Πρωθυπουργό. Εμείς, η Πολιτική Προστασία, θα είμαστε δίπλα τους κάθε στιγμή σε αυτή την προσπάθεια ανοικοδόμησης και για όσο διάστημα χρειαστεί».
        Σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης οι πληγείσες περιοχές
      Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας προχώρησε στην κήρυξη σε Κατάσταση Έκτακτης Ανάγκης Πολιτικής Προστασίας του Δήμου Μίνωα Πεδιάδας, καθώς και περιοχών του Δήμου Αρχανών-Αστερουσίων της Π.Ε. Ηρακλείου, ενώ σύμφωνα με το Γενικό Σχέδιο Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών και Άμεσης/Βραχείας Διαχείρισης των συνεπειών από την εκδήλωση σεισμών «Εγκέλαδος » της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, έχουν από την πρώτη στιγμή, διατεθεί οι ακόλουθες δυνάμεις και μέσα:
      Από το Πυροσβεστικό Σώμα, 75 πυροσβέστες από την Κρήτη με 26 οχήματα, συνολικά 65 πυροσβέστες με πέντε διασωστικούς σκύλους από την 1η ΕΜΑΚ, 2η ΕΜΑΚ και 3η ΕΜΑΚ, ενώ 10 πυροσβέστες μεταφέρθηκαν από τη Σάμο. Επιπλέον, το ΠΣ διέθεσε drone για την εναέρια επιτήρηση της περιοχής. Η Ελληνική Αστυνομία διέθεσε 49 άτομα με 24 οχήματα, ενώ οι Ένοπλες Δυνάμεις συνέβαλαν με ένα αεροσκάφος C-130 για τη μεταφορά του προσωπικού των ΕΜΑΚ, ένα ελικόπτερο έρευνας-διάσωσης, 86 άτομα και 10 οχήματα μεταφοράς προσωπικού. Το ΕΚΑΒ έθεσε στη διάθεση των κατοίκων της περιοχής που επλήγη 11 ασθενοφόρα για την 24ωρη κάλυψη κάθε ανάγκης διακομιδής, ενώ δύο επιπλέον ασθενοφόρα διετέθησαν από το Κέντρο Υγείας Αρκαλοχωρίου. Επίσης, στην περιοχή που επλήγη διετέθη ένα ασθενοφόρο-κινητή μονάδα φυσικών καταστροφών, δύο ασθενοφόρα για τις ανάγκες της ευρύτερης περιοχής, καθώς και μια κινητή μονάδα (γιατρός και διασώστης). Η Περιφέρεια Κρήτης διέθεσε 110 σκηνές για την προσωρινή φιλοξενία των πληγέντων, προχωρώντας και σε μισθώσεις ξενοδοχείων στο Ηράκλειο, ενώ από κοινού με τον Δήμο Μινώα Πεδιάδας, διασφάλισε 1.000 μερίδες φαγητού ανά ημέρα για τη σίτιση των πληγέντων. Επιπλέον 75 σκηνές διέθεσε ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός, η συνδρομή του οποίου ήταν ιδιαίτερα σημαντική, με 145 εθελοντές και 16 οχήματα, κλινοσκεπάσματα και τρόφιμα μακράς διάρκειας. Η εθελοντική συνδρομή σε καταστάσεις εκτάκτων αναγκών αποδεικνύεται κάθε φορά ιδιαίτερα πολύτιμη και το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας ευχαριστεί θερμά όλους τους εθελοντές και πολίτες που με οποιονδήποτε τρόπο συμβάλλουν στην προσπάθεια ανακούφισης των πληγέντων. Επιπλέον, το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας μετέφερε στην Κρήτη 300 κρεβάτια / στρώματα από το απόθεμα που διατηρεί, για την κάλυψη των αναγκών των κατοίκων που φιλοξενούνται προσωρινά σε σκηνές, με άμεση κινητοποίηση των υπηρεσιών του όταν διαπιστώθηκε σχετική έλλειψη. Ο εν λόγω εξοπλισμός έφθασε στο νησί σήμερα το πρωί και έχει ήδη τεθεί στη διάθεση των πληγέντων. Από πλευράς του, το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών απέστειλε από την πρώτη μέρα στην περιοχή κλιμάκιο 60 μηχανικών για τη διενέργεια των απαραίτητων ελέγχων στα κτίρια, ενώ ήδη ο αριθμός τους έχει αυξηθεί σε περίπου 100. Το υπουργείο Πολιτικής Προστασίας υπογραμμίζει ότι από την πρώτη στιγμή σε πλήρη κινητοποίηση ετέθησαν όλες οι δυνάμεις της Πολιτικής Προστασίας, του Πυροσβεστικού Σώματος, της Αστυνομίας, του ΕΚΑΒ, καθώς και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ενώ στο νησί μετέβη άμεσα ο υπουργός, Χρήστος Στυλιανίδης, συνοδευόμενος από τον υφυπουργό, Ευάγγελο Τουρνά, τον γενικό γραμματέα Πολιτικής Προστασίας, Βασίλειο Παπαγεωργίου, τον πρόεδρο του ΟΑΣΠ, Ευθύμη Λέκκα, καθώς και τον γενικό διευθυντή Συντονισμού της ΓΓΠΠ, Φοίβο Θεοδώρου, για τον καλύτερο συντονισμό όλων των συναρμόδιων φορέων και τη βέλτιστη απόκριση του μηχανισμού στις ανάγκες των κατοίκων.
      Το υπουργείο σημειώνει τέλος ότι όλες οι δυνάμεις Πολιτικής Προστασίας βρίσκονται στο πεδίο για τη διαρκή παροχή συνδρομής προς τους κατοίκους και θα συνεχίσουν να καταβάλλουν κάθε προσπάθεια για όσο διάστημα είναι απαραίτητο, μέχρι την πλήρη αποκατάσταση της κανονικότητας στην περιοχή.
      Περισσότερα...

        0

    15. Επικαιρότητα

      Ιστορική ακαδημαϊκή συνεργασία ΕΜΠ και Columbia: Το πρώτο κοινό δίπλωμα dual degree

      Engineer

      Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο βρίσκεται μπροστά σε ένα ιστορικό βήμα της ακαδημαϊκής ιστορίας του. Μιλώντας στην «Κ» ο πρύτανης του εμβληματικού ιδρύματος Ανδρέας Μπουντουβής ανέφερε ότι το ΕΜΠ θα συνεργαστεί με το κορυφαίο αμερικανικό πανεπιστήμιο Columbia για την κατάρτιση του πρώτου διπλού διπλώματος (dual degree). Φοιτητές των δύο πανεπιστημίων θα ολοκληρώσουν δύο διαφορετικά εκπαιδευτικά προγράμματα στη Νέα Υόρκη, έδρα του Columbia, και στην Αθήνα. Δέκα αριστούχοι φοιτητές από την Ελλάδα θα κάνουν ένα μέρος των σπουδών τους στο αμερικανικό πανεπιστήμιο, το οποίο θα «στείλει» άλλους τόσους στο ΕΜΠ. Τα διπλά διπλώματα είναι μια σύγχρονη επιλογή για τους φοιτητές με στόχο να αποκτήσουν ακαδημαϊκό υπόβαθρο και δεξιότητες από δύο διαφορετικά ΑΕΙ.
      Δέκα εξάμηνα
      Ειδικότερα, τo πρόγραμμα με την επιτυχή ολοκλήρωσή του θα οδηγεί στην απονομή δύο διπλωμάτων: το μεταπτυχιακό σε διάφορες ειδικότητες μηχανικών από το Columbia και το δίπλωμα (integrated master) από το ΕΜΠ. Το πρόγραμμα αναμένεται να διαρκέσει συνολικά 10 εξάμηνα, από τα οποία οκτώ εξάμηνα στο ΕΜΠ και δύο στο Columbia. Η έναρξή του, μετά την ολοκλήρωση των διαδικαστικών πτυχών, τοποθετείται το 2022.
      Ωστόσο, υπάρχουν δυσκολίες που συνδέονται με ασυμβατότητες, όπως οι τετραετείς προπτυχιακές σπουδές στις ΗΠΑ σε αντίστιξη με τις πενταετείς σπουδές στο ΕΜΠ, η εκπόνηση διπλωματικής εργασίας και άλλα· εντούτοις έχουν μελετηθεί επαρκώς και η αντιμετώπισή τους έχει ληφθεί υπόψη στο σχέδιο συμφωνίας. Να τονισθεί ότι η επιλογή των φοιτητών που θα συμμετάσχουν σε αυτό το πρόγραμμα θα βασίζεται αποκλειστικά στην επίδοσή τους στις σπουδές και στο επίπεδο γνώσης της αγγλικής γλώσσας. Ο αριθμός των φοιτητών που θα λάβουν μέρος στο πρόγραμμα για πρώτη φορά δεν θα ξεπερνάει τους δέκα. Οι φοιτητές του Columbia θα πάρουν master από το ΕΜΠ με μαθήματα που συνάδουν με την κατεύθυνση του διπλώματός τους για να συμπληρώσουν τις απαραίτητες διδακτικές μονάδες για το πτυχίο τους. Στη συμφωνία μεταξύ των δύο ΑΕΙ έχει διατυπωθεί η ομολογία τμημάτων, κάτι που σημαίνει ότι οι φοιτητές των δύο ανώτατων ιδρυμάτων θα ενταχθούν στο τμήμα που αντιστοιχεί με αυτό στο οποίο φοιτούν στο «μητρικό» τους πανεπιστήμιο. Μόνες εξαιρέσεις είναι δύο: για την Αρχιτεκτονική Σχολή και τη Σχολή Ναυπηγών του ΕΜΠ δεν υπάρχουν αντίστοιχα τμήματα στο Columbia. Για τον λόγο αυτό οι Ελληνες φοιτητές των δύο αυτών σχολών στο Columbia θα ενταχθούν: στο τμήμα μηχανολόγων οι ναυπηγοί, και στο Graduate School –κέλυφος που έχει όλα τα μαθήματα– οι της αρχιτεκτονικής.
      «Τα πανεπιστήμια των ΗΠΑ –όπως και τα ευρωπαϊκά– έχουν μεγάλη εμπειρία και βάζουν σε υψηλή προτεραιότητα τις διεθνείς ακαδημαϊκές συνεργασίες. Η είσοδος του ΕΜΠ σε αυτόν τον χορό, σε επίπεδο προπτυχιακών σπουδών, είναι σημαντική πρόκληση γιατί μας καλεί σε απαιτητική άσκηση προσαρμογής σε διεθνώς καθιερωμένες πρακτικές. Μεταξύ αυτών είναι και η διδασκαλία στην αγγλική, δεδομένης της αμοιβαιότητας στην κινητικότητα φοιτητών μεταξύ των δύο ιδρυμάτων», παρατηρεί ο κ. Μπουντουβής.
      Την ίδια στιγμή, οι απαιτήσεις σε χρηματοδότηση του διπλού διπλώματος Columbia – ΕΜΠ είναι μεγάλες, και κυρίως για τους Ελληνες φοιτητές, οι οποίοι θα πρέπει να πληρώσουν για διαμονή στις ΗΠΑ αλλά και να επωμιστούν το κόστος φοίτησης. Οι Ελληνες θα πληρώνουν δίδακτρα στο Columbia, σε αντίθεση με τους φοιτητές του αμερικανικού ιδρύματος που θα έλθουν στην Ελλάδα.
      Για τον λόγο αυτό θα πρέπει να αναζητηθεί χρηματοδότηση από κοινωφελείς φορείς. Επίσης, θα επιδιωχθεί να υπάρξει οικονομική ενίσχυση των Ελλήνων φοιτητών από οργανώσεις της διασποράς.
      Σε τρεις άξονες
      Δεν είναι η πρώτη φορά βεβαίως, που το ΕΜΠ έχει συνεργασία με το Columbia. Ενδεικτικά, μόλις εγκρίθηκε συνεργασία μεταξύ της σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του ΕΜΠ και του τμήματος Βιοϊατρικής Τεχνολογίας στη Σχολή Μηχανικών και Εφαρμοσμένων Επιστημών του Columbia. Τη γέφυρα έστησαν η Ελληνίδα Ελίζα Κονοφάγου, καθηγήτρια στο τμήμα του Columbia και η Κωνσταντίνα Νικήτα, καθηγήτρια στη σχολή του ΕΜΠ. Οπως ανέφεραν στην «Κ» οι δύο καθηγήτριες, η συνεργασία θα αναπτυχθεί σε τρεις άξονες: σε κοινά προγράμματα με συνεπίβλεψη, σε κοινά ερευνητικά έργα και στην ανταλλαγή πανεπιστημιακών και φοιτητών σε θέματα βιοϊατρικής μηχανικής. Η έναρξη της συνεργασίας προγραμματίζεται να γίνει έως τα τέλη του προσεχούς Μαΐου –ή νωρίτερα εάν το επιτρέψει η εξέλιξη της πανδημίας– και για την υλοποίησή της συμβάλλει το Ιδρυμα Μποδοσάκη.
      Οπως τονίζει στην «Κ» ο κ. Μπουντουβής, «η επιτυχία της συστηματικής προσπάθειας που καταβάλλει το υπουργείο Παιδείας για την ενίσχυση της εξωστρέφειας των ελληνικών πανεπιστημίων, και ειδικότερα της οικοδόμησης ιδρυματικών σχέσεων με πανεπιστήμια των ΗΠΑ σε επίπεδο προπτυχιακών σπουδών, θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την οικονομική υποστήριξη του εγχειρήματος ακόμη και στην αρχική, πιλοτική του φάση».
      Οι γέφυρες
      Σημαντικό ρόλο για την προσέγγιση των ελληνικών με τα ξένα ΑΕΙ διαδραματίζουν οι Ελληνες πανεπιστημιακοί που ζουν στο εξωτερικό. Ενα μεγάλο κύμα φυγής τους από την Ελλάδα κατεγράφη στις αρχές της οικονομικής κρίσης, το 2011-2012. «Οι Ελληνες προφανώς γνωρίζουν καλά την ποιότητα του έργου που γίνεται στα ελληνικά πανεπιστήμια. Αλλά δεν είναι οι μόνοι που στήνουν “γέφυρες”», αναφέρει στην «Κ» η κ. Ελίζα Κονοφάγου, καθηγήτρια του τμήματος Βιοϊατρικής Τεχνολογίας στο Columbia. Και προσθέτει: «Αυτά αρχίζουν από πανεπιστημιακούς και ερευνητές που έχουν διεθνή παρουσία με συμμετοχές σε συνέδρια και συνεργασίες. Τώρα υπάρχει, επίσης, στην Ελλάδα το θεσμικό πλαίσιο που υποστηρίζει τις διεθνείς συνεργασίες».
      Περισσότερα...

        1

    16. Επικαιρότητα

      Τροπολογία για δυνατότητα έκδοσης οικοδομικών αδειών για οικόπεδα εκτός σχεδίου κατά παρέκκλιση αρτιότητας δόμησης

      Engineer

      Δυνατότητα έκδοσης οικοδομικών αδειών για οικόπεδα εκτός σχεδίου μικρότερα των τεσσάρων στρεμμάτων, με κατά παρέκκλιση αρτιότητα δόμησης, παρέχει τροπολογία που κατατέθηκε από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας στο νομοσχέδιο για την ανακύκλωση και τη διαχείριση των απορριμμάτων και το οποίο αναμένεται να ψηφισθεί την Πέμπτη.
      Με μια άλλη σημαντική τροπολογία ρυθμίζονται προβλήματα που έχουν εμφανιστεί με τους δασικούς χάρτες και την ιδιοκτησία του Δημοσίου σε μια σειρά από περιοχές της χώρας. Στο ίδιο νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ κατατέθηκαν αρκετές τροπολογίες, με αποτέλεσμα την αντίδραση της αντιπολίτευσης, με την κυβέρνηση να απαντά πως πρόκειται για επίλυση επειγόντων προβλημάτων που απασχολούν την κοινωνία. 
      Σύμφωνα με την κατατεθείσα τροπολογία, σε οικόπεδα μικρότερα των τεσσάρων στρεμμάτων καθορίζεται πλέον με μαθηματικό τύπο η ανώτατη επιτρεπόμενη δόμηση. Συγκεκριμένα, η μέγιστη επιτρεπόμενη επιφάνεια δόμησης για την κατά παρέκκλιση δόμηση σε εκτός σχεδίου οικόπεδα υπολογίζεται ως εξής:
      • Για οικόπεδα επιφάνειας 2.000 τ.μ. η μέγιστη επιτρεπόμενη δόμηση για κατοικία είναι έως 186 μέτρα.
      • Για οικόπεδα από 1.200 τ.μ. και έως 2.000 τ.μ. η επιτρεπόμενη δόμηση περιορίζεται στα 136 τ.μ., από 150 τ.μ.
      • Σε οικόπεδα από 750 τ.μ. έως 1.200 τ.μ. η δόμηση διαμορφώνεται σε 86 τ.μ., από 100 τ.μ. Επιπλέον, επανακαθορίζεται το τέλος με το οποίο επιβαρύνονται οι οικοδομικές άδειες σε εκτός σχεδίου περιοχές, που στερούνται ρυμοτομικού σχεδίου και στις οποίες έχουν καθοριστεί χρήσεις γης, όροι και περιορισμοί δόμησης. Το τέλος αυτό καθορίζεται σε 5% του συμβατικού προϋπολογισμού του έργου ή 5 τοις χιλίοις στην περίπτωση που γίνεται χρήση αναλυτικού προϋπολογισμού. Το τέλος αποδίδεται στο Πράσινο Ταμείο για τη χρηματοδότηση δράσεων σε εκτός σχεδίου περιοχές λόγω περιβαλλοντικής επιβάρυνσης και μπαίνουν όρια, κατ’ ελάχιστον 250 ευρώ και κατά μέγιστο 5.000 ευρώ. Ας σημειωθεί πως ο νόμος 4759/2020 (Δεκέμβριος 2020) έθεσε για την κατά παρέκκλιση δόμηση σε οικόπεδα μικρότερα των τεσσάρων στρεμμάτων περιορισμούς δόμησης και μεταβατική διετία έως το 2022, που πρέπει να καταργηθεί οριστικά.  
      Στις τροπολογίες προβλέπεται επίσης η ανέγερση τουριστικών καταλυμάτων έως 150 κλινών σε περιοχές γενικής κατοικίας που καθορίζονται από τον υφιστάμενο πολεοδομικό σχεδιασμό, ακόμη και αν η περιοχή έχει πολεοδομηθεί. 
      Οσον αφορά το θέμα των δασικών εκτάσεων, άλλη τροπολογία προβλέπει πως για τις περιοχές που δεν ισχύει το τεκμήριο της κυριότητας του ελληνικού Δημοσίου επί δασών και δασικών εκτάσεων (Ιόνια, Κρήτη, Λέσβος, Σάμος, Χίος, Κυκλάδες, Κύθηρα, Αντικύθηρα και Μάνη) «το ελληνικό Δημόσιο δεν ασκεί ένδικα μέσα κατά αποφάσεων του κτηματολογικού δικαστή με τις οποίες αναγνωρίζεται η κυριότητα ή άλλο εμπράγματο δικαίωμα ιδιωτών ή νομικών προσώπων δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου επί των ανωτέρω εκτάσεων, εφόσον δεν διαθέτει τίτλους ιδιοκτησίας ή άλλα επαρκή στοιχεία απόδειξης της κυριότητάς του. Πρωτόκολλα διοικητικής αποβολής που εκδόθηκαν μέχρι την έναρξη ισχύος του παρόντος και αναφέρονται στις παραπάνω εκτάσεις ανακαλούνται από τότε που εκδόθηκαν». Με άλλη διάταξη, πάλι στις ίδιες περιοχές, αναγνωρίζονται σε ιδιώτες συμβόλαια ή τίτλοι ιδιοκτησίας 20ετίας (ακόμα κι εάν έχουν μεταγραφεί στο ενδιάμεσο).
      Περισσότερα...

        11

    17. Επικαιρότητα

      Ψηφιακό πιστοποιητικό για εκτάσεις σε Natura

      Engineer

      Μέσω της ψηφιακής πύλης gov.gr θα εκδίδεται και η βεβαίωση του υπουργείου Περιβάλλοντος αν μια ιδιοκτησία υπάγεται ή όχι στο δίκτυο Natura 2000. Την υπηρεσία θα παρέχει σε λίγες ημέρες το Ελληνικό Κτηματολόγιο, που τα προηγούμενα χρόνια ψηφιοποίησε τα όρια του δικτύου προστατευόμενων περιοχών και τα ενέταξε στα χαρτογραφικά του υπόβαθρα. Και θα είναι ιδιαίτερα χρήσιμη για πολίτες και επενδυτές, καθώς η παραμικρή απόκλιση σε κάποιες περιοχές συνεπάγεται διαφορετικές επιτρεπόμενες χρήσεις και όρους δόμησης. 
      Το πράσινο φως θα δώσει κοινή υπουργική απόφαση των υπουργείων Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Περιβάλλοντος. Το Ελληνικό Κτηματολόγιο είχε ψηφιοποιήσει τα όρια την περίοδο 2013-2015, ενώ μετά την επέκταση του δικτύου το 2017-2018 ενημέρωσε εκ νέου τον ψηφιακό χάρτη με τις νέες χερσαίες και θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές. Ωστόσο, μέχρι σήμερα η έκδοση των σχετικών πιστοποιητικών από το υπουργείο Περιβάλλοντος γίνονταν αποκλειστικά σε έντυπη μορφή, μετά την υποβολή αίτησης. 
      Η διάθεση του ψηφιακού πιστοποιητικού θα γίνεται από το site του Ελληνικού Κτηματολογίου και από την ψηφιακή πύλη gov.gr. «Πολίτες και τυχόν επενδυτές θα εισέρχονται στη σχετική πλατφόρμα με τη χρήση κωδικών Taxisnet και θα μπορούν να εκδώσουν δωρεάν το ψηφιακό πιστοποιητικό με λίγα “κλικ”, εισάγοντας είτε συντεταγμένες έκτασης είτε συγκεκριμένο ΚΑΕΚ (σ.σ. ο αριθμός που συνοδεύει κάθε ακίνητο στις κτηματογραφημένες περιοχές). Κατ’ αυτόν τον τρόπο θα διευκολυνθούν σημαντικά όσοι επιδιώκουν να χτίσουν, να αγοράσουν και γενικά να εκμεταλλευτούν ακίνητο σε περιοχές που συνορεύουν ή εντάσσονται στο δίκτυο Natura 2000», εξηγεί στην «Κ» ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Γιώργος Στύλιος.
      «Επιπλέον, τα όρια και η επιφάνεια των προστατευόμενων περιοχών του δικτύου Natura 2000 αναρτώνται στην ανωτέρω διαδικτυακή πλατφόρμα, όπου θα απεικονίζονται με κατάλληλη διαγράμμιση και μοτίβο. Κάθε πολίτης ή επενδυτής θα μπορεί μάλιστα να προβαίνει σε ελεύθερη λήψη του συνόλου των ορίων των περιοχών του δικτύου Natura 2000 σε ψηφιακή διανυσματική μορφή (shapefile). Με άλλα λόγια, παρέχεται σε όλους τους ενδιαφερομένους ένα εργαλείο να γνωρίζουν, εξαρχής και με ακρίβεια, εάν το ακίνητό τους ή η επένδυσή τους βρίσκεται εντός προστατευόμενης περιοχής και κατ’ επέκταση εάν εμπίπτει σε ιδιαίτερο καθεστώς».
      Το πιστοποιητικό δεν θα ενημερώνει σε αυτή τη φάση αν η περιοχή είναι «ζωνοποιημένη» (δηλαδή έχει διαφορετικές χρήσεις γης και όρους προστασίας ανά σημεία) και σε ποια ζώνη βρίσκεται το ακίνητο, αλλά για το είδος της προστατευόμενης περιοχής στην οποία εμπίπτει (λ.χ. αν είναι περιοχή προστασίας της ορνιθοπανίδας ή προστατευόμενος οικότοπος, υγρότοπος). 
      Πάντως, οι «ζωνοποιημένες» περιοχές Natura είναι ένα πολύ μικρό ποσοστό του συνόλου: υπενθυμίζεται ότι η ζωνοποίηση όλων των περιοχών Natura και η εκπόνηση σχεδίων δράσης για καθεμία από αυτές (έργο για την έλλειψη του οποίου η Ελλάδα καταδικάστηκε το 2020 από το Ευρωδικαστήριο) βρίσκεται εδώ και τρία χρόνια σε εξέλιξη και παρουσιάζει σημαντική καθυστέρηση. Η χώρα μας έχει εντάξει στο πανευρωπαϊκό δίκτυο προστατευόμενων περιοχών 446 περιοχές, που καταλαμβάνουν το 27,3% της ηπειρωτικής και το 19,6% της θαλάσσιας έκτασης της χώρας.
      Περισσότερα...

        0

    18. Επικαιρότητα

      Νέο πρόγραμμα για φωτοβολταϊκά πάρκα κατά ενεργειακής φτώχειας στα σχέδια του ΥΠΕΝ

      Engineer

      Ένα νέο πρόγραμμα για την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας σε 30.000 νοικοκυριά πρόκειται να ξεκινήσει μέσα στο έτος. Όπως εξαγγέλλει σε συνέντευξή του στην «Κ», με την αφορμή της χθεσινής Παγκόσμιας Ημέρας Περιβάλλοντος, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, πρόκειται για ένα είδος «ενεργειακών κοινοτήτων», μέσω των οποίων θα χρηματοδοτείται 100% το ηλεκτρικό ρεύμα των ευάλωτων νοικοκυριών. Παράλληλα, το υπουργείο θα παρέχει γενναία επιδότηση στους οδηγούς ταξί για την αντικατάσταση των οχημάτων τους με ηλεκτρικά – επιδότηση που θα ξεπερνά τις 20.000 ευρώ.
      – Στην Ευρωπαϊκή Ενωση, η συζήτηση γύρω από τη μετάβαση σε μια οικονομία απεξαρτημένη από τον άνθρακα εστιάζεται στον ρόλο των τοπικών κοινωνιών. Πώς θα φθάσει αυτή η συζήτηση στη χώρα μας; 
      – Η ευαισθητοποίηση των πολιτών είναι βασική προτεραιότητα της κυβέρνησης και υλοποιείται τόσο μέσα από την επικοινωνιακή στρατηγική μας όσο και μέσα από πρωτοβουλίες που έχουν πραγματική επίδραση στη ζωή του κόσμου, όπως το «Εξοικονομώ». Το υπουργείο Περιβάλλοντος θα ξεκινήσει τώρα ένα νέο πρόγραμμα ειδικά για τα ευάλωτα νοικοκυριά. Θα επιδοτήσουμε δήμους και περιφέρειες για τη δημιουργία φωτοβολταϊκών πάρκων (συνολικά 120 MW), τα έσοδα των οποίων θα χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών ανθρώπων που αντιμετωπίζουν δυσκολίες. Υπολογίζουμε ότι μέσα από το πρόγραμμα αυτό, που θα χρηματοδοτηθεί με 100 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, θα επωφεληθούν 30.000 νοικοκυριά σε όλη τη χώρα.
      – Τι άλλες πρωτοβουλίες αναμένουμε το επόμενο διάστημα;
      – Με χρηματοδότηση 40 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, θα ξεκινήσουμε ένα πρόγραμμα αντικατάστασης 2.000 ταξί με ηλεκτρικά. Οι ιδιοκτήτες θα επιδοτούνται με 22.500 ευρώ για την απόσυρση του οχήματος – φυσικά, θα τεθούν κριτήρια για την επιδότηση, όπως η παλαιότητα.
      – Πώς βλέπετε τον ρόλο των ενεργειακών κοινοτήτων (σ.σ. επενδύσεων σε ΑΠΕ από τοπικές κοινωνίες) στη διαδικασία ενεργειακής μετάβασης; Η αλήθεια είναι πως στη χώρα μας, αντίθετα με τη βόρεια Ευρώπη, δεν έχουν υποστηριχθεί καθόλου.
      – Οι ενεργειακές κοινότητες είναι σημαντικές όταν επιτελούν τον σκοπό τους και όχι απλώς για να προωθούν επενδύσεις έντασης κεφαλαίου. Γι’ αυτό θα υποστηρίξουμε ενεργειακές κοινότητες που θα έχουν όφελος σε αυτούς που χρειάζεται.
      – Η υποστήριξη του θεσμού των ενεργειακών κοινοτήτων δεν θα βοηθούσε να συνδεθούν τα αιολικά πάρκα με τις τοπικές ανάγκες και επιθυμίες, άρα και να μειωθούν οι αντιδράσεις;
      – Τα αιολικά πάρκα απαιτούν μεγάλες επενδύσεις. Οι ενεργειακές κοινότητες δύσκολα θα είχαν πρόσβαση στην αναγκαία χρηματοδότηση.
      – Πώς θα πείσετε τις κοινωνίες που αντιδρούν απέναντι στα αιολικά, ότι το ΥΠΕΝ δεν ακολουθεί απλώς τις προτάσεις των επενδυτών αδειοδοτώντας τες;
      – Δεν αδειοδοτούμε τα πάντα. Οι προτάσεις επενδυτών σήμερα ξεπερνούν τα 100 GW, αλλά εμείς μέσω του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) εκτιμούμε ότι ρεαλιστικά θα εγκατασταθούν περίπου 10 GW, δηλαδή 1 στα 10. Μέχρι το τέλος του έτους θα ολοκληρωθεί η αναθεώρηση του ειδικού χωροταξικού για τις ΑΠΕ, που θα αυστηροποιήσει τα κριτήρια χωροθέτησης.
      – Πώς συνάδει το πρόγραμμα εξόρυξης υδρογονανθράκων με τη μετάβαση της χώρας μας σε μια κοινωνία μηδενικών εκπομπών ρύπων;
      – Το φυσικό αέριο είναι το «καύσιμο-γέφυρα» μεταξύ της σημερινής κατάστασης και του 2030 και είναι τέσσερις φορές πιο καθαρό από τον λιγνίτη. Οι έρευνες για την ανακάλυψη πιθανών κοιτασμάτων νότια της Κρήτης θα δώσουν τη δυνατότητα στις μελλοντικές γενιές να γνωρίζουν πραγματικά τι κρύβεται κάτω από τον πυθμένα της ελληνικής θάλασσας και να επιλέξουν τι θα κάνουν.
      – Σε πολλά νησιά, η τουριστική ανάπτυξη έχει κατά πολύ ξεπεράσει τις δυνατότητές τους. Θα ανοίξει ποτέ η συζήτηση για τη φέρουσα ικανότητα των νησιών;
      – Στόχος μας είναι να προχωρήσουμε σε ένα μοντέλο βιώσιμου τουρισμού με υποδομές για τη διαχείριση νερού, λυμάτων και απορριμμάτων, προσφέροντας υψηλής ποιότητας υπηρεσίες. Ολα αυτά τα θέματα περιγράφονται από τα περιφερειακά χωροταξικά πλαίσια και θα εξειδικευθούν με τα πολεοδομικά σχέδια.
      – Πότε θα ξεκινήσει τη λειτουργία του ο οργανισμός που θα υποκαταστήσει τους φορείς διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών (ΟΦΥΠΕΚΑ); Γιατί καθυστερεί;
      – Περιμένουμε να ολοκληρωθεί ο οικονομικός και νομικός έλεγχος των φορέων. Εκτιμώ πως τον Αύγουστο θα αναλάβει πλήρως τον ρόλο του.
      – Θα σκεφτόταν το υπουργείο να αναβαθμίσει τους επιθεωρητές περιβάλλοντος σε ανεξάρτητη αρχή; Γιατί σταμάτησαν να δημοσιοποιούνται οι εισηγήσεις για πρόστιμα παραβατών της νομοθεσίας;
      – Στόχος μας είναι να προχωρήσουμε γρήγορα στην οργάνωση του θεσμού των ιδιωτών περιβαλλοντικών ελεγκτών, για να συνεπικουρούν την υπηρεσία που είναι υποστελεχωμένη. Οσον αφορά τη δημοσιοποίηση των προστίμων, πρέπει να δούμε αν είναι νόμιμη και βοηθά στη συμμόρφωσή τους. Στόχος μας είναι οι παραβάτες να γίνουν καλύτεροι, όχι να τους καταστρέψουμε.
      Περισσότερα...

        0

    19. Επικαιρότητα

      Το νέο πλαίσιο για αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς

      Engineer

      Ένα νέο πλαίσιο για τη διενέργεια αρχιτεκτονικών διαγωνισμών δημιουργεί το υπουργείο Περιβάλλοντος. Το νέο πλαίσιο διασφαλίζει ότι οι βραβευθέντες σε έναν διαγωνισμό θα χρησιμοποιούνται για την υλοποίηση του έργου, ότι δεν θα πραγματοποιούνται αρχιτεκτονικοί διαγωνισμοί αν δεν υπάρχει εξασφαλισμένη χρηματοδότηση για κάποιο έργο, ενώ η επιλογή ή όχι της διαδικασίας θα κρίνεται από τα Συμβούλια Αρχιτεκτονικής, δηλαδή από αρχιτέκτονες. Στα αρνητικά του νέου πλαισίου, ότι καταργεί την υποχρέωση αρχιτεκτονικού διαγωνισμού για την ανάπλαση δημοσίων χώρων, ενώ συνεχίζει να εξαιρεί τα έργα ΕΣΠΑ.
      Η απόφαση, την οποία υπογράφει ο υφυπουργός Χωροταξίας Νίκος Ταγαράς, ουσιαστικά υιοθετεί το μεγαλύτερο μέρος των προτάσεων που έκανε η ομάδα εργασίας, την οποία όρισε για το θέμα το υπουργείο Περιβάλλοντος το 2019. Οι βασικές αλλλαγές είναι οι ακόλουθες:
      -Εφόσον ένα αρχιτεκτονικό γραφείο βραβευθεί σε έναν αρχιτεκτονικό διαγωνισμό, επιβάλλεται η χρησιμοποίησή του στην υλοποίηση του εν λόγω έργου, είτε ως ανάδοχο των μελετών ή ως τεχνικό σύμβουλο της υπηρεσίας που θα το αναλάβει. Πρόκειται για μια σημαντική ρύθμιση καθώς δεν ήταν σπάνιο το φαινόμενο να… μένουν εκτός αυτοί που κατέκτησαν το 1ο βραβείο σε έναν διαγωνισμό. 
      -Ορίζονται με ορθολογικό τρόπο οι κατηγορίες και τα μεγέθη πάνω από τα οποία πρέπει να εξετάζεται το ενδεχόμενο χρήσης αρχιτεκτονικού διαγωνισμού. Για παράδειγμα, σε όλα τα πολιτιστικά κτίρια, σε κτίρια εκπαίδευσης άνω των 500 τμ, σε κτίρια διοίκησης άνω των 500 τμ, σε κτίρια του υπουργείου Δικαιοσύνης άνω των 1.000 τμ, σε κτίρια του υπουργείου Υγείας άνω των 500 τμ, σε θρησκευτικούς χώρους άνω των 400 τμ κα. Επίσης προβλέπεται η ίδια διαδικασία και για επεκτάσεις, αν αυξάνουν το κτίριο κατά 50% ή περισσότερο. 
      -Το αν χρειάζεται αρχιτεκτονικός διαγωνισμός θα κρίνεται από  το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής (ή το Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής, ανάλογα με το έργο) αντί του Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων (ΣΥΠΟΘΑ ή ΚΕΣΥΠΟΘΑ) σήμερα. Με άλλα λόγια η κρίση των δυνατοτήτων ενός έργου να γίνει με αρχιτεκτονικό διαγωνισμό θα κρίνεται από αρχιτέκτονες. Ωστόσο το αν θα γίνει ή όχι παραμένει στην κρίση του κύριου του έργου.
      -Για να πραγματοποιηθεί αρχιτεκτονικός διαγωνισμός πρέπει να έχουν εξασφαλιστεί τα κονδύλια για την υλοποίηση του έργου που αφορά.
      -Εξακολουθούν να εξαιρούνται από την υποχρέωση διενέργειας αρχιτεκτονικού διαγωνισμού τα έργα ΕΣΠΑ (και του Ταμείου Ανάκαμψης), τα έργα με ΣΔΙΤ ή  όσα συγχρηματοδοτούνται από την ΕΤΕπ.
      Το πιο αρνητικό σημείο του νέου πλαισίου είναι ότι καταργεί την υποχρέωση πραγματοποίησης αρχιτεκτονικών διαγωνισμών για αναπλάσεις κοινόχρηστων χώρων, στις περιπτώσεις που ο φορέας (λ.χ. ο δήμος) διαθέτει αρχιτέκτονα και έχει γνωμοδοτήσει για τη μελέτη το Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής (…αλλά όχι απαραιτήτως θετικά). Η ρύθμιση αυτή «φωτογραφίζει» τους μεγάλους δήμους  της χώρας, που έχουν επαρκώς στελεχωμένες τεχνικές υπηρεσίες- αν και η τελική υπογραφή ενός αρχιτέκτονα δημοσίου υπαλλήλου δεν σημαίνει υποχρεωτικά ότι η μελέτη εκπονήθηκε από την υπηρεσία και όχι από κάποιον τρίτο για λογαριασμό του δήμου. 
      «Απογοητεύομαι από την πρόβλεψη για τους δημόσιους χώρους και την εξαίρεση των έργων ΕΣΠΑ. Είναι προσθήκες που δεν υπήρχαν στην πρόταση της ομάδας εργασίας που συνέστησε το υπουργείο και θεωρώ ότι μειώνουν δραστικά το διαθέσιμο αντικείμενο», λέει στην «Κ» ο αρχιτέκτονας Γιώργος Μαδεμοχωρίτης, εκπρόσωπος του ΣΑΔΑΣ στην ομάδα εργασίας του ΥΠΕΝ. «Αν έλειπαν αυτές οι προβλέψεις θα έλεγα ότι το νέο πλαίσιο είναι θετικό, καθώς ενθαρρύνει τη συμμετοχή αρχιτεκτόνων». 
      Περισσότερα...

        1

    20. Επικαιρότητα

      Ψηφιοποίηση αεροφωτογραφιών της ΓΥΣ από το 1938

      Engineer

      Περίπου 380.000 αεροφωτογραφίες όλης της χώρας από το 1938 «συνωστίζονται» στις αποθήκες της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού (ΓΥΣ), που αποτελεί τον αρχαιότερο χαρτογραφικό οργανισμό της Ελλάδας. Οι αεροφωτογραφίες αυτές, που είναι πολύ μεγάλης κλίμακας και επιτρέπουν την αναγνώριση ακόμη και πολύ μικρών κτισμάτων στο έδαφος, είναι χρήσιμες, μεταξύ άλλων, για την εκπόνηση μελετών που συνοδεύουν μεγάλες επενδύσεις και έργα.
      Τη διάσωση του υλικού αυτού, που βρίσκεται αντιμέτωπο με τη φθορά του χρόνου, επιδιώκει το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης μέσω του έργου που έχει ενταχθεί στη Βίβλο Ψηφιακού Μετασχηματισμού και έχει τίτλο «Ψηφιοποίηση διαχρονικού αρχείου αεροφωτογραφιών της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού – Ανάπτυξη και παροχή ψηφιακών υπηρεσιών». Προ ημερών η Κοινωνία της Πληροφορίας, η εταιρεία μέσω της οποίας υλοποιούνται τα ψηφιακά έργα του Δημοσίου, έθεσε σε διαβούλευση, έως τις αρχές Απριλίου, το τεύχος διακήρυξης του διαγωνισμού με προϋπολογισμό 10,8 εκατ. ευρώ. Το αντικείμενο του έργου περιλαμβάνει τη συντήρηση – αποκατάσταση και ανατύπωση φθαρμένων αρνητικών και έντυπων αεροφωτογραφιών (τόσο των φιλμ σε ρολό όσο και των κομμένων αρνητικών φιλμ), όπως και 70.000 ακόμη που χρονολογούνται από το 1938. Επίσης, ο ανάδοχος θα προχωρήσει στην ψηφιοποίηση 290.000 αεροφωτογραφιών και συνολικά θα πρέπει να αρχειοθετήσει και να δημιουργήσει μεταδεδομένα, δηλαδή την επιπρόσθετη πληροφορία που είναι απαραίτητη για την ευκολότερη επεξεργασία του υλικού αυτού. Σήμερα έχουν ψηφιοποιηθεί 90.000 αεροφωτογραφίες, που αντιστοιχούν στο 25% του συνόλου.
      Στο αρχείο της ΓΥΣ, που αποτελεί βασική πηγή πληροφορίας για τη δημιουργία δασικών χαρτών και του κτηματολογίου, έχει στηριχθεί η παραγωγή ορθοφωτοχαρτών (εικόνες που προέρχονται από επεξεργασία αεροφωτογραφιών ή δορυφορικών εικόνων) κατά τη σύνταξη του εθνικού κτηματολογίου. Επίσης, η πληροφορία που διαθέτει η ΓΥΣ απεικονίζει, από το 1938, το ελληνικό έδαφος και κατ’ επέκταση συμβάλλει στην αποτροπή καταπατήσεων δασικών εκτάσεων, έχει ανυπολόγιστη αρχειακή αξία, με αποτέλεσμα «οποιαδήποτε φθορά να αποτελεί μη αναστρέψιμη απώλεια», όπως αναφέρεται στο τεύχος της διαβούλευσης.
      Στα οφέλη του έργου, όπως αυτά παρατίθενται από την Κοινωνία της Πληροφορίας, ανήκουν η εξασφάλιση της πρόσβασης, μέσω Διαδικτύου, στις αεροφωτογραφίες, επιτρέποντας την ικανοποίηση των αναγκών ολοένα και περισσότερων φορέων – φυσικών προσώπων, ιδιαίτερα σε περιοχές εκτός Αθήνας ή εκτός χώρας. Αυτό δεδομένου ότι η Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού δέχεται καθημερινά αιτήσεις για την παροχή αεροφωτογραφιών τόσο από φορείς του ευρύτερου Δημοσίου όσο και από ιδιώτες.
      Το έργο, που έχει ενταχθεί στο ΕΣΠΑ, έχει ορίζοντα ολοκλήρωσης δύο χρόνων από τη συμβασιοποίησή του και θα μπορούσε να λειτουργήσει συμπληρωματικά με τον ενιαίο ψηφιακό χάρτη (θα περιέχει όλα τα απαραίτητα γεωχωρικά δεδομένα για την αδειοδότηση κάθε είδους και μεγέθους επένδυσης) που δρομολογεί το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος. Θα επιτρέψει και την αποτελεσματικότερη ανταλλαγή γεωγραφικών πληροφοριών με άλλους φορείς με ανάλογο αντικείμενο, όπως η «Ελληνικό Κτηματολόγιο», το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών και το Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών.
      Δημήτρης Δελεβέγκος
      Περισσότερα...

        0

    21. Επικαιρότητα

      Οι δασικοί χάρτες και οι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων - Πλατφόρμα για τις οικιστικές πυκνώσεις

      Engineer

      Στην ανάρτηση όλων των περιοχών που είχαν εξαιρεθεί από τους δασικούς χάρτες ως «οικιστικές πυκνώσεις» προχωρά το υπουργείο Περιβάλλοντος. Παράλληλα, όμως, προετοιμάζεται η δημιουργία της πλατφόρμας μέσω της οποίας οι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων σε δάση θα μπορούν, εφόσον τα δηλώσουν οικειοθελώς, να «προστατευθούν», μέχρι να εξεταστεί η υπόθεση συνολικά στο μέλλον. Ολα αυτά λίγο πριν κριθεί από το Συμβούλιο της Επικρατείας η συνταγματικότητα της αναθεώρησης όλων των δασικών χαρτών, η οποία βρίσκεται σήμερα σε εξέλιξη.
      Στα μέσα της προηγούμενης χρονιάς, το υπουργείο Περιβάλλοντος αποφάσισε να αναθεωρήσει το σύνολο των δασικών χαρτών, ακόμα και το 55% που είχε ήδη κυρωθεί τα προηγούμενα χρόνια. Στόχος ήταν να εξαιρεθούν από τους περιορισμούς της δασικής νομοθεσίας  εκτάσεις (στην πραγματικότητα, να αποχαρακτηριστούν) προκειμένου να μειωθούν ο μεγάλος αριθμός των αντιρρήσεων και οι συνεπακόλουθες διαμαρτυρίες. Επρόκειτο για μια κίνηση υψηλού ρίσκου, καθώς η νομολογία του ΣτΕ είναι αρνητική σε τέτοιου είδους εξαιρέσεις (κάτι που επιβεβαιώθηκε ξανά το 2020, όταν κηρύχθηκε αντισυνταγματική η νομιμοποίηση των εκχερσωμένων από αγρότες δασικών εκτάσεων έως το 2007).
      Μέσα από αυτή τη διαδικασία, επανέρχεται και το θέμα των οικιστικών πυκνώσεων. Πρόκειται για περιοχές αυθαιρέτων μέσα σε δάση, οι οποίες με τον ν. 4389/2016 εξαιρέθηκαν από τη διαδικασία των αναρτήσεων, αφού πρώτα «οριοθετήθηκαν» από τους δήμους με κάποια κριτήρια (και τραγικά αποτελέσματα). Η ρύθμιση αυτή κρίθηκε αντισυνταγματική από το Συμβούλιο της Επικρατείας το 2019 (αποφάσεις 685-688) και κατά συνέπεια το υπουργείο Περιβάλλοντος ήταν υποχρεωμένο να συμμορφωθεί.
      Οπως προκύπτει, λοιπόν, από τους χάρτες που ξεκίνησαν τώρα να αναρτώνται, οι περιοχές οι οποίες είχαν εξαιρεθεί ως οικιστικές πυκνώσεις συμπεριελήφθησαν στους χάρτες και οι ενδιαφερόμενοι θα έχουν όμως το δικαίωμα να υποβάλουν αντιρρήσεις. Ωστόσο, υπάρχει ένας τρόπος να αποφύγουν τις συνέπειες και να «κατοχυρωθούν» με έμμεσο τρόπο. Στον νόμο 4685/20 προβλέφθηκε μια διαδικασία για την εκ νέου εξαίρεση των ιδιοκτητών αυθαιρέτων (αντίθετα με το πνεύμα της απόφασης του ΣτΕ).
        Οπως αναφέρεται (άρθρο 55) το υπουργείο Περιβάλλοντος θα δημιουργήσει μια διαδικτυακή πλατφόρμα στην «Ελληνικό Κτηματολόγιο» (η οποία χειρίζεται όλα τα θέματα για τους δασικούς χάρτες). Στην πλατφόρμα αυτή θα έχουν δικαίωμα να δηλώσουν το παράνομο ακίνητό τους όσοι έχουν ήδη εκφράσει αντίρρηση στον δασικό χάρτη αφού καταθέσουν παράβολο 250 ευρώ.

      Αναστολή κυρώσεων
      Με την υποβολή του αιτήματος αναστέλλονται άμεσα όλες οι κυρώσεις που έχουν τυχόν επιβληθεί και δεν επιβάλλονται νέες. Οι αιτήσεις θα πρέπει να υποβληθούν εντός έξι μηνών από την έναρξη ανάρτησης των δασικών χαρτών. Σύμφωνα με τον νόμο, όταν συγκεντρωθούν όλες οι αιτήσεις, τότε θα εκπονηθεί μια οικονομοτεχνική μελέτη ανά Περιφέρεια (τρεις για την Αττική και από μία για Θεσσαλονίκη και Χαλκιδική). Στη μελέτη αυτή θα εξετάζονται «η ενδεχόμενη χωρική κατανομή τους σε οικιστικές πυκνώσεις» και οι οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές συνέπειες σε περίπτωση όχι μόνο διατήρησής τους αλλά… και κατεδάφισης (με την προσθήκη αυτή ο νομοθέτης έκανε μάλλον σαφέστατες τις προθέσεις του). Κατόπιν θα εκδοθεί ένα Προεδρικό Διάταγμα που θα ορίζει ποιες οικιστικές πυκνώσεις μπορούν να εξαιρεθούν από κατεδάφιση για διάστημα έως 30 έτη. Αν ποτέ αυτή η διαδικασία φθάσει σε αυτό το σημείο, είναι προφανές ότι θα πρόκειται για νομιμοποίηση των παράνομων κατοικιών σε δάση, καθώς ο νομοθέτης του… 2050 δύσκολα θα ανατρέψει τα όσα ίσχυσαν για τρεις δεκαετίες.
      Πάντως, για να «ανοίξει» η πλατφόρμα, το υπουργείο Περιβάλλοντος πρέπει να εκδώσει μια ειδικότερη απόφαση η οποία θα ορίζει τις προδιαγραφές και τα ειδικότερα θέματα της διαδικασίας. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», η απόφαση προετοιμάζεται από τις υπηρεσίες του υπουργείου την περίοδο αυτή. Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με στοιχεία του ΥΠΕΝ, οι οικιστικές πυκνώσεις στην Αττική καταλαμβάνουν 115.873 στρέμματα, στην Κορινθία 42.206 στρέμματα, στη Χαλκιδική 19.464 στρέμματα, στη Θεσσαλονίκη 19.050 στρέμματα κ.ο.κ.
        Εκτός από τις οικιστικές πυκνώσεις, οι δασικοί χάρτες θα συμπεριλάβουν (για πρώτη φορά σε πολλές περιοχές) αναδασμούς. Οι αναδασμοί βρίσκονται στα αρχεία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και κάποια στιγμή ψηφιοποιήθηκαν, όμως όχι όλοι. Επιπλέον, κατά τους ελέγχους αποδείχθηκε πως όσοι αφορούσαν εκτάσεις με κλίσεις εμφάνιζαν… αποκλίσεις. Ετσι κάποιοι δεν ήταν διαθέσιμοι κατά την εκπόνηση των δασικών χαρτών και συμπεριελήφθησαν τώρα. Επιπλέον, μια αλλαγή είναι ότι υπολογίστηκαν τα όρια όλων των αναδασμών ώστε να εξαιρεθούν ολόκληροι από την προστασία της δασικής νομοθεσίας, ακόμα κι αν περιελάμβαναν εκτάσεις που δεν είχαν διανεμηθεί, άρα είναι δημόσιες και συχνά καταπατημένες. Τέλος, συμπεριελήφθησαν διάφορες διοικητικές πράξεις, ακόμα και πληροφοριακά έγγραφα παρότι το ΣτΕ είχε ξεκαθαρίσει στη νομολογία του ότι δεν έχουν αποδεικτική αξία.
      Οσον αφορά τις εξελίξεις, το υπουργείο Περιβάλλοντος τηρεί προς το παρόν στάση αναμονής, ενόψει της εκδίκασης της υπόθεσης στο ΣτΕ. Για αυτό και οι υπεύθυνοι για το έργο των δασικών χαρτών δεν επιθυμούν σε αυτή τη φάση να τοποθετηθούν δημόσια. «Το υπουργείο γνωρίζει πολύ καλά τα ζητήματα που προκύπτουν για όσους ιδιοκτήτες ακίνητης περιουσίας δεν προχώρησαν, στις προβλεπόμενες από τον νόμο προθεσμίες, σε υποβολή αντίρρησης κατά τη διαδικασία ανάρτησης των δασικών χαρτών και θα διασφαλίσει με κάθε νόμιμο τρόπο ότι δεν θα αδικηθεί ούτε ένας», αναφέρει ανακοίνωση που εξέδωσε προ ημερών.
      Το ΣτΕ και οι παράνομες αποψιλώσεις εκτάσεων 
      Δύο αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας ήρθαν το 2019 και 2020 να προστεθούν στη μακρά νομολογία του ανωτάτου ακυρωτικού δικαστηρίου υπέρ της προστασίας των δασών και κατά των κάθε είδους νομιμοποιήσεων «πραγματικών καταστάσεων». Το 2019 κρίθηκε από την Ολομέλεια του ΣτΕ (με πρόεδρο την νυν Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου) αντισυνταγματική η ρύθμιση Τσιρώνη για τις οικιστικές πυκνώσεις, ένα νομικό εφεύρημα με το οποίο επιχειρήθηκε διαφορετική μεταχείριση στους ιδιοκτήτες αυθαιρέτων σε δάση και δασικές εκτάσεις. Το ΣτΕ έκρινε ότι η εξαίρεση των οικισμών αυθαιρέτων δεν συνιστά κανένα σκοπό δημοσίου συμφέροντος και ότι ισοδυναμεί με επιβράβευση της αυθαίρετης δόμησης εντός δασών. Περαιτέρω βρίσκεται σε αντίθεση με τη συνταγματική αρχή του κράτους δικαίου.
      Ακολούθησε το 2020 η ακύρωση της ρύθμισης Ταγαρά για την εξαγορά εκτάσεων (αρχικά μόνο από αγρότες) που εκχερσώθηκαν (συνήθως και καταπατήθηκαν, αφού ήταν δημόσιες) προκειμένου να καλλιεργηθούν. Η Ολομέλεια ΣτΕ (ξανά με πρόεδρο την κ. Σακελλαροπούλου) επισήμανε ότι διαχρονικά επιτρεπόταν υπό προϋποθέσεις η παραχώρηση δασικών εκτάσεων για γεωργοδενδροκομική καλλιέργεια, όμως η έκταση αυτή ούτε αποχαρακτηριζόταν ούτε παραχωρούνταν (και αν η καλλιέργεια έπαυε, έπρεπε να επιστρέψει στην παλιά της μορφή). Οπως επισημαίνει, οι εκχερσώσεις έχουν γίνει «ανεπιλέκτως και ασυνδέτως προς κρατικούς αναπτυξιακούς σκοπούς ή άλλους λόγους δημοσίου συμφέροντος». Επιπλέον, φέρνουν όσους αποψίλωσαν παράνομα δάση σε πλεονεκτικότερη θέση από όσους δεν το έπραξαν «κατά παράβαση των συνταγματικών αρχών του κράτους δικαίου και της ισότητας».
      Κάθε περιοχή ανά την Ελλάδα με την ιδιαιτερότητά της…
      Από τη Δράμα και την Καβάλα έως την Αργολίδα και τη Σάμο ξεκίνησε το υπουργείο Περιβάλλοντος την ανάρτηση των δασικών χαρτών. Οι πρώτες δύο ομάδες περιλαμβάνουν 14 περιοχές με διαφορετικά χαρακτηριστικά: σε κάποιες περιφερειακές ενότητες οι δασικοί χάρτες αναρτώνται για πρώτη φορά. Σε άλλες, οι χάρτες είχαν ήδη τελειώσει τα προηγούμενα χρόνια και τώρα αναρτώνται και πάλι, με πολύ μικρές ή μεγαλύτερες μεταβολές. Η κάθε περιοχή συνοδεύεται από τις δικές της ιδιαιτερότητες.
      Ας δούμε ορισμένες από αυτές:
      • Κορινθία. Χωρίς αμφιβολία, ο δασικός χάρτης της Κορινθίας είναι ο πιο ενδιαφέρων. Το 2013 είχε αναρτηθεί και κυρωθεί ένα μικρό κομμάτι του (αφορά παραλιακές περιοχές του Κορινθιακού), το μεγαλύτερο όμως αναρτάται σήμερα για πρώτη φορά. Ο χάρτης καλύπτει 2,1 εκατομμύρια στρέμματα, εκ των οποίων το 54% είναι ανέκαθεν δασικό. Οι δασωμένες αγροτικές εκτάσεις στα ορεινά εκτιμώνται στις 150.000 στρέμματα, ενώ οι εκχερσώσεις (νόμιμες ή παράνομες) στις 55.000 στρέμματα. «Είναι ένας δύσκολος νομός, με δύσκολο ιστορικό και πολλά προβλήματα, πραγματικά, νομικά και υπηρεσιακά», αναφέρει ο Παναγιώτης Καλλίρης, διευθυντής Δασών Κορινθίας. Τρία είναι τα κύρια ζητήματα που ο κ. Καλλίρης εκτιμά ότι θα ανακύψουν από την ανάρτηση. «Το πρώτο αφορά τις αγροτικές εκτάσεις που κατά πλάνη συμπεριελήφθησαν στις αναδασωτέες εκτάσεις. Το δεύτερο αφορά τα αυθαίρετα, που δεν έχει ξεκαθαρίσει ακόμα τι θα γίνει. Το τρίτο είναι οι εκτάσεις που εκχερσώθηκαν παράνομα για να καλλιεργηθούν. Από το 2014 μέχρι πέρυσι εκδώσαμε πολλές αποφάσεις, βάσει της νομοθεσίας. Ομως, μετά την απόφαση του ΣτΕ, που κήρυξε αντισυνταγματική τη διαδικασία, “πάγωσαν” όλα. Ομως το σχετικό άρθρο… δεν έχει ακόμα καταργηθεί, άρα οι υπηρεσίες και οι πολίτες είμαστε “όμηροι”. Πρέπει, πάντως, να καταλάβει ο κόσμος ότι ο δασικός χάρτης δεν είναι… ο Ερμής του Πραξιτέλη, είναι ένα εργαλείο. Πρέπει να το βοηθήσουμε όλοι ώστε να γίνει πραγματικό, ο νόμος δίνει πολλές ευκαιρίες διορθώσεων στον πολίτη. Οσο πιο πραγματικό είναι τόσο καλύτερο κτηματολόγιο και, μελλοντικά, δασολόγιο θα αποκτήσουμε».
      • Εύβοια. Στην Εύβοια η ανάρτηση και η κύρωση του δασικού χάρτη είχαν ολοκληρωθεί το 2017 και απέμενε μόνο η εξέταση των αντιρρήσεων. «Από τις περίπου 9.500 εξετάστηκαν περί τις 1.700. Η συγκρότηση των επιτροπών αντιρρήσεων καθυστέρησε, δεν υπήρχε αρκετός κόσμος και έτσι η υπηρεσία προσπάθησε να τις εξετάσει εκ των ενόντων. Χρειάζονται όμως αυτοψίες, διαδικασία που απαιτεί χρόνο. Επιπλέον εδώ και ενάμιση έτος έχουμε σταματήσει, ενόψει της αλλαγής του συστήματος εξέτασης αντιρρήσεων», λέει ο Θανάσης Ξηρογιάννης, προϊστάμενος της Διεύθυνσης Δασών Εύβοιας. Η αναθεώρηση του δασικού χάρτη έφερε δύο βασικές αλλαγές. Κατ’ αρχάς συμπεριελήφθησαν στον χάρτη οι πράξεις αναδασμού, που δεν είχαν δοθεί κατά την εκπόνηση του χάρτη. Επιπλέον αποτυπώθηκαν οι οικιστικές πυκνώσεις. «Τελικά κατατέθηκαν από πολίτες περί τις 500 αιτήσεις αναμόρφωσης του χάρτη. Αφορούσαν κυρίως οικοδομικές άδειες που δεν είχαν δηλωθεί και εκχερσώσεις. Ομως η έκταση στην οποία αναφέρονται είναι σαφώς μικρότερη από εκείνη των αναδασμών».
      • Αθήνα. Το πρώτο «δείγμα» από Αττική είναι ο δασικός χάρτης στην περιοχή ευθύνης της Διεύθυνσης Δασών Αθηνών, που στην πραγματικότητα αφορά μόνο τα Τουρκοβούνια στο Γαλάτσι. Οι αλλαγές που έγιναν ήταν περιορισμένες και αφορούσαν την προσθήκη κάποιων οικοδομικών αδειών και δικαστικών αποφάσεων και την αφαίρεση του άλσους Βεΐκου, που δεν υπάγεται πια στη δασική νομοθεσία.
      • Καβάλα. Ο χάρτης είχε κυρωθεί στο παρελθόν σε ποσοστό 90% και απέμενε η εξέταση περίπου 500 αντιρρήσεων από τη Θάσο. «Το παράδοξο είναι ότι σύμφωνα με τις οδηγίες που δεχθήκαμε, αντιρρήσεις δεν θα υποβληθούν μόνο για το αναμορφωμένο κομμάτι, που είναι πολύ μικρό, αλλά και για το εποικιστικό, που είναι μεγάλο σε όλη τη Μακεδονία», λέει ο Διαμαντής Στακίδης, υπεύθυνος του τμήματος Δασικών Χαρτογραφήσεων. «Αυτό σημαίνει ότι συμπεριλαμβάνονται και τα κομμάτια που δεν είχαν διανεμηθεί και ανήκουν στο Δημόσιο, άρα το κράτος νομιμοποιεί την καταπάτησή τους».
      • Αργολίδα. Ο δασικός χάρτης για το μεγαλύτερο μέρος της περιφερειακής ενότητας θα αναρτηθεί για πρώτη φορά. «Στην περιοχή μας πρόσφατα προχώρησε η κτηματογράφηση και ο κόσμος έχει “εκπαιδευθεί”, κινητοποιήθηκε ώστε να βρει τίτλους και να κάνει δηλώσεις. Επομένως εκτιμώ ότι θα υπάρξει μεγάλη συμμετοχή και ενδιαφέρον», λέει ο Βαγγέλης Βαρδάκας, αναπλ. διευθυντής Δασών Αργολίδας.
      • Ζάκυνθος. Στη Ζάκυνθο είχε κυρωθεί ο δασικός χάρτης της δημοτικής ενότητας Ζακύνθου το 2014 και άλλων τεσσάρων δήμων το 2018. Για τις περιοχές αυτές το προηγούμενο διάστημα κατατέθηκαν περίπου 20 αιτήματα αναμόρφωσης, κυρίως οικοδομικές άδειες που δεν είχαν «περαστεί». Το μεγαλύτερο μέρος του νησιού θα αναρτηθεί τώρα για πρώτη φορά. Λόγω των ιδιαίτερων πιέσεων που δέχεται το νησί εξαιτίας του τουρισμού (και των αλλαγών χρήσεων που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια), η δασική υπηρεσία εκτιμά ότι θα κατατεθεί μεγάλος αριθμός αντιρρήσεων.
      Από τις υπόλοιπες περιοχές, η Λευκάδα αναρτάται ολόκληρη για πρώτη φορά και λόγω τουριστικών πιέσεων αναμένεται να υπάρξει μεγάλο ενδιαφέρον. Ομοίως και στην Κέρκυρα, όπου είχε παλαιότερα κυρωθεί ένα μικρό τμήμα του χάρτη και το μεγαλύτερο μέρος θα αναρτηθεί για πρώτη φορά.
      Περισσότερα...

        0

×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.