Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • HoloBIM Structural
    HoloBIM Structural

  • Επικαιρότητα

    Επικαιρότητα

    4599 ειδήσεις in this category

    1. Επικαιρότητα

      Engineer

      Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο βρίσκεται μπροστά σε ένα ιστορικό βήμα της ακαδημαϊκής ιστορίας του. Μιλώντας στην «Κ» ο πρύτανης του εμβληματικού ιδρύματος Ανδρέας Μπουντουβής ανέφερε ότι το ΕΜΠ θα συνεργαστεί με το κορυφαίο αμερικανικό πανεπιστήμιο Columbia για την κατάρτιση του πρώτου διπλού διπλώματος (dual degree). Φοιτητές των δύο πανεπιστημίων θα ολοκληρώσουν δύο διαφορετικά εκπαιδευτικά προγράμματα στη Νέα Υόρκη, έδρα του Columbia, και στην Αθήνα. Δέκα αριστούχοι φοιτητές από την Ελλάδα θα κάνουν ένα μέρος των σπουδών τους στο αμερικανικό πανεπιστήμιο, το οποίο θα «στείλει» άλλους τόσους στο ΕΜΠ. Τα διπλά διπλώματα είναι μια σύγχρονη επιλογή για τους φοιτητές με στόχο να αποκτήσουν ακαδημαϊκό υπόβαθρο και δεξιότητες από δύο διαφορετικά ΑΕΙ.
      Δέκα εξάμηνα
      Ειδικότερα, τo πρόγραμμα με την επιτυχή ολοκλήρωσή του θα οδηγεί στην απονομή δύο διπλωμάτων: το μεταπτυχιακό σε διάφορες ειδικότητες μηχανικών από το Columbia και το δίπλωμα (integrated master) από το ΕΜΠ. Το πρόγραμμα αναμένεται να διαρκέσει συνολικά 10 εξάμηνα, από τα οποία οκτώ εξάμηνα στο ΕΜΠ και δύο στο Columbia. Η έναρξή του, μετά την ολοκλήρωση των διαδικαστικών πτυχών, τοποθετείται το 2022.
      Ωστόσο, υπάρχουν δυσκολίες που συνδέονται με ασυμβατότητες, όπως οι τετραετείς προπτυχιακές σπουδές στις ΗΠΑ σε αντίστιξη με τις πενταετείς σπουδές στο ΕΜΠ, η εκπόνηση διπλωματικής εργασίας και άλλα· εντούτοις έχουν μελετηθεί επαρκώς και η αντιμετώπισή τους έχει ληφθεί υπόψη στο σχέδιο συμφωνίας. Να τονισθεί ότι η επιλογή των φοιτητών που θα συμμετάσχουν σε αυτό το πρόγραμμα θα βασίζεται αποκλειστικά στην επίδοσή τους στις σπουδές και στο επίπεδο γνώσης της αγγλικής γλώσσας. Ο αριθμός των φοιτητών που θα λάβουν μέρος στο πρόγραμμα για πρώτη φορά δεν θα ξεπερνάει τους δέκα. Οι φοιτητές του Columbia θα πάρουν master από το ΕΜΠ με μαθήματα που συνάδουν με την κατεύθυνση του διπλώματός τους για να συμπληρώσουν τις απαραίτητες διδακτικές μονάδες για το πτυχίο τους. Στη συμφωνία μεταξύ των δύο ΑΕΙ έχει διατυπωθεί η ομολογία τμημάτων, κάτι που σημαίνει ότι οι φοιτητές των δύο ανώτατων ιδρυμάτων θα ενταχθούν στο τμήμα που αντιστοιχεί με αυτό στο οποίο φοιτούν στο «μητρικό» τους πανεπιστήμιο. Μόνες εξαιρέσεις είναι δύο: για την Αρχιτεκτονική Σχολή και τη Σχολή Ναυπηγών του ΕΜΠ δεν υπάρχουν αντίστοιχα τμήματα στο Columbia. Για τον λόγο αυτό οι Ελληνες φοιτητές των δύο αυτών σχολών στο Columbia θα ενταχθούν: στο τμήμα μηχανολόγων οι ναυπηγοί, και στο Graduate School –κέλυφος που έχει όλα τα μαθήματα– οι της αρχιτεκτονικής.
      «Τα πανεπιστήμια των ΗΠΑ –όπως και τα ευρωπαϊκά– έχουν μεγάλη εμπειρία και βάζουν σε υψηλή προτεραιότητα τις διεθνείς ακαδημαϊκές συνεργασίες. Η είσοδος του ΕΜΠ σε αυτόν τον χορό, σε επίπεδο προπτυχιακών σπουδών, είναι σημαντική πρόκληση γιατί μας καλεί σε απαιτητική άσκηση προσαρμογής σε διεθνώς καθιερωμένες πρακτικές. Μεταξύ αυτών είναι και η διδασκαλία στην αγγλική, δεδομένης της αμοιβαιότητας στην κινητικότητα φοιτητών μεταξύ των δύο ιδρυμάτων», παρατηρεί ο κ. Μπουντουβής.
      Την ίδια στιγμή, οι απαιτήσεις σε χρηματοδότηση του διπλού διπλώματος Columbia – ΕΜΠ είναι μεγάλες, και κυρίως για τους Ελληνες φοιτητές, οι οποίοι θα πρέπει να πληρώσουν για διαμονή στις ΗΠΑ αλλά και να επωμιστούν το κόστος φοίτησης. Οι Ελληνες θα πληρώνουν δίδακτρα στο Columbia, σε αντίθεση με τους φοιτητές του αμερικανικού ιδρύματος που θα έλθουν στην Ελλάδα.
      Για τον λόγο αυτό θα πρέπει να αναζητηθεί χρηματοδότηση από κοινωφελείς φορείς. Επίσης, θα επιδιωχθεί να υπάρξει οικονομική ενίσχυση των Ελλήνων φοιτητών από οργανώσεις της διασποράς.
      Σε τρεις άξονες
      Δεν είναι η πρώτη φορά βεβαίως, που το ΕΜΠ έχει συνεργασία με το Columbia. Ενδεικτικά, μόλις εγκρίθηκε συνεργασία μεταξύ της σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του ΕΜΠ και του τμήματος Βιοϊατρικής Τεχνολογίας στη Σχολή Μηχανικών και Εφαρμοσμένων Επιστημών του Columbia. Τη γέφυρα έστησαν η Ελληνίδα Ελίζα Κονοφάγου, καθηγήτρια στο τμήμα του Columbia και η Κωνσταντίνα Νικήτα, καθηγήτρια στη σχολή του ΕΜΠ. Οπως ανέφεραν στην «Κ» οι δύο καθηγήτριες, η συνεργασία θα αναπτυχθεί σε τρεις άξονες: σε κοινά προγράμματα με συνεπίβλεψη, σε κοινά ερευνητικά έργα και στην ανταλλαγή πανεπιστημιακών και φοιτητών σε θέματα βιοϊατρικής μηχανικής. Η έναρξη της συνεργασίας προγραμματίζεται να γίνει έως τα τέλη του προσεχούς Μαΐου –ή νωρίτερα εάν το επιτρέψει η εξέλιξη της πανδημίας– και για την υλοποίησή της συμβάλλει το Ιδρυμα Μποδοσάκη.
      Οπως τονίζει στην «Κ» ο κ. Μπουντουβής, «η επιτυχία της συστηματικής προσπάθειας που καταβάλλει το υπουργείο Παιδείας για την ενίσχυση της εξωστρέφειας των ελληνικών πανεπιστημίων, και ειδικότερα της οικοδόμησης ιδρυματικών σχέσεων με πανεπιστήμια των ΗΠΑ σε επίπεδο προπτυχιακών σπουδών, θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την οικονομική υποστήριξη του εγχειρήματος ακόμη και στην αρχική, πιλοτική του φάση».
      Οι γέφυρες
      Σημαντικό ρόλο για την προσέγγιση των ελληνικών με τα ξένα ΑΕΙ διαδραματίζουν οι Ελληνες πανεπιστημιακοί που ζουν στο εξωτερικό. Ενα μεγάλο κύμα φυγής τους από την Ελλάδα κατεγράφη στις αρχές της οικονομικής κρίσης, το 2011-2012. «Οι Ελληνες προφανώς γνωρίζουν καλά την ποιότητα του έργου που γίνεται στα ελληνικά πανεπιστήμια. Αλλά δεν είναι οι μόνοι που στήνουν “γέφυρες”», αναφέρει στην «Κ» η κ. Ελίζα Κονοφάγου, καθηγήτρια του τμήματος Βιοϊατρικής Τεχνολογίας στο Columbia. Και προσθέτει: «Αυτά αρχίζουν από πανεπιστημιακούς και ερευνητές που έχουν διεθνή παρουσία με συμμετοχές σε συνέδρια και συνεργασίες. Τώρα υπάρχει, επίσης, στην Ελλάδα το θεσμικό πλαίσιο που υποστηρίζει τις διεθνείς συνεργασίες».
    2. Επικαιρότητα

      Engineer

      Δυνατότητα έκδοσης οικοδομικών αδειών για οικόπεδα εκτός σχεδίου μικρότερα των τεσσάρων στρεμμάτων, με κατά παρέκκλιση αρτιότητα δόμησης, παρέχει τροπολογία που κατατέθηκε από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας στο νομοσχέδιο για την ανακύκλωση και τη διαχείριση των απορριμμάτων και το οποίο αναμένεται να ψηφισθεί την Πέμπτη.
      Με μια άλλη σημαντική τροπολογία ρυθμίζονται προβλήματα που έχουν εμφανιστεί με τους δασικούς χάρτες και την ιδιοκτησία του Δημοσίου σε μια σειρά από περιοχές της χώρας. Στο ίδιο νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ κατατέθηκαν αρκετές τροπολογίες, με αποτέλεσμα την αντίδραση της αντιπολίτευσης, με την κυβέρνηση να απαντά πως πρόκειται για επίλυση επειγόντων προβλημάτων που απασχολούν την κοινωνία. 
      Σύμφωνα με την κατατεθείσα τροπολογία, σε οικόπεδα μικρότερα των τεσσάρων στρεμμάτων καθορίζεται πλέον με μαθηματικό τύπο η ανώτατη επιτρεπόμενη δόμηση. Συγκεκριμένα, η μέγιστη επιτρεπόμενη επιφάνεια δόμησης για την κατά παρέκκλιση δόμηση σε εκτός σχεδίου οικόπεδα υπολογίζεται ως εξής:
      • Για οικόπεδα επιφάνειας 2.000 τ.μ. η μέγιστη επιτρεπόμενη δόμηση για κατοικία είναι έως 186 μέτρα.
      • Για οικόπεδα από 1.200 τ.μ. και έως 2.000 τ.μ. η επιτρεπόμενη δόμηση περιορίζεται στα 136 τ.μ., από 150 τ.μ.
      • Σε οικόπεδα από 750 τ.μ. έως 1.200 τ.μ. η δόμηση διαμορφώνεται σε 86 τ.μ., από 100 τ.μ. Επιπλέον, επανακαθορίζεται το τέλος με το οποίο επιβαρύνονται οι οικοδομικές άδειες σε εκτός σχεδίου περιοχές, που στερούνται ρυμοτομικού σχεδίου και στις οποίες έχουν καθοριστεί χρήσεις γης, όροι και περιορισμοί δόμησης. Το τέλος αυτό καθορίζεται σε 5% του συμβατικού προϋπολογισμού του έργου ή 5 τοις χιλίοις στην περίπτωση που γίνεται χρήση αναλυτικού προϋπολογισμού. Το τέλος αποδίδεται στο Πράσινο Ταμείο για τη χρηματοδότηση δράσεων σε εκτός σχεδίου περιοχές λόγω περιβαλλοντικής επιβάρυνσης και μπαίνουν όρια, κατ’ ελάχιστον 250 ευρώ και κατά μέγιστο 5.000 ευρώ. Ας σημειωθεί πως ο νόμος 4759/2020 (Δεκέμβριος 2020) έθεσε για την κατά παρέκκλιση δόμηση σε οικόπεδα μικρότερα των τεσσάρων στρεμμάτων περιορισμούς δόμησης και μεταβατική διετία έως το 2022, που πρέπει να καταργηθεί οριστικά.  
      Στις τροπολογίες προβλέπεται επίσης η ανέγερση τουριστικών καταλυμάτων έως 150 κλινών σε περιοχές γενικής κατοικίας που καθορίζονται από τον υφιστάμενο πολεοδομικό σχεδιασμό, ακόμη και αν η περιοχή έχει πολεοδομηθεί. 
      Οσον αφορά το θέμα των δασικών εκτάσεων, άλλη τροπολογία προβλέπει πως για τις περιοχές που δεν ισχύει το τεκμήριο της κυριότητας του ελληνικού Δημοσίου επί δασών και δασικών εκτάσεων (Ιόνια, Κρήτη, Λέσβος, Σάμος, Χίος, Κυκλάδες, Κύθηρα, Αντικύθηρα και Μάνη) «το ελληνικό Δημόσιο δεν ασκεί ένδικα μέσα κατά αποφάσεων του κτηματολογικού δικαστή με τις οποίες αναγνωρίζεται η κυριότητα ή άλλο εμπράγματο δικαίωμα ιδιωτών ή νομικών προσώπων δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου επί των ανωτέρω εκτάσεων, εφόσον δεν διαθέτει τίτλους ιδιοκτησίας ή άλλα επαρκή στοιχεία απόδειξης της κυριότητάς του. Πρωτόκολλα διοικητικής αποβολής που εκδόθηκαν μέχρι την έναρξη ισχύος του παρόντος και αναφέρονται στις παραπάνω εκτάσεις ανακαλούνται από τότε που εκδόθηκαν». Με άλλη διάταξη, πάλι στις ίδιες περιοχές, αναγνωρίζονται σε ιδιώτες συμβόλαια ή τίτλοι ιδιοκτησίας 20ετίας (ακόμα κι εάν έχουν μεταγραφεί στο ενδιάμεσο).
    3. Επικαιρότητα

      Engineer

      Μέσω της ψηφιακής πύλης gov.gr θα εκδίδεται και η βεβαίωση του υπουργείου Περιβάλλοντος αν μια ιδιοκτησία υπάγεται ή όχι στο δίκτυο Natura 2000. Την υπηρεσία θα παρέχει σε λίγες ημέρες το Ελληνικό Κτηματολόγιο, που τα προηγούμενα χρόνια ψηφιοποίησε τα όρια του δικτύου προστατευόμενων περιοχών και τα ενέταξε στα χαρτογραφικά του υπόβαθρα. Και θα είναι ιδιαίτερα χρήσιμη για πολίτες και επενδυτές, καθώς η παραμικρή απόκλιση σε κάποιες περιοχές συνεπάγεται διαφορετικές επιτρεπόμενες χρήσεις και όρους δόμησης. 
      Το πράσινο φως θα δώσει κοινή υπουργική απόφαση των υπουργείων Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Περιβάλλοντος. Το Ελληνικό Κτηματολόγιο είχε ψηφιοποιήσει τα όρια την περίοδο 2013-2015, ενώ μετά την επέκταση του δικτύου το 2017-2018 ενημέρωσε εκ νέου τον ψηφιακό χάρτη με τις νέες χερσαίες και θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές. Ωστόσο, μέχρι σήμερα η έκδοση των σχετικών πιστοποιητικών από το υπουργείο Περιβάλλοντος γίνονταν αποκλειστικά σε έντυπη μορφή, μετά την υποβολή αίτησης. 
      Η διάθεση του ψηφιακού πιστοποιητικού θα γίνεται από το site του Ελληνικού Κτηματολογίου και από την ψηφιακή πύλη gov.gr. «Πολίτες και τυχόν επενδυτές θα εισέρχονται στη σχετική πλατφόρμα με τη χρήση κωδικών Taxisnet και θα μπορούν να εκδώσουν δωρεάν το ψηφιακό πιστοποιητικό με λίγα “κλικ”, εισάγοντας είτε συντεταγμένες έκτασης είτε συγκεκριμένο ΚΑΕΚ (σ.σ. ο αριθμός που συνοδεύει κάθε ακίνητο στις κτηματογραφημένες περιοχές). Κατ’ αυτόν τον τρόπο θα διευκολυνθούν σημαντικά όσοι επιδιώκουν να χτίσουν, να αγοράσουν και γενικά να εκμεταλλευτούν ακίνητο σε περιοχές που συνορεύουν ή εντάσσονται στο δίκτυο Natura 2000», εξηγεί στην «Κ» ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Γιώργος Στύλιος.
      «Επιπλέον, τα όρια και η επιφάνεια των προστατευόμενων περιοχών του δικτύου Natura 2000 αναρτώνται στην ανωτέρω διαδικτυακή πλατφόρμα, όπου θα απεικονίζονται με κατάλληλη διαγράμμιση και μοτίβο. Κάθε πολίτης ή επενδυτής θα μπορεί μάλιστα να προβαίνει σε ελεύθερη λήψη του συνόλου των ορίων των περιοχών του δικτύου Natura 2000 σε ψηφιακή διανυσματική μορφή (shapefile). Με άλλα λόγια, παρέχεται σε όλους τους ενδιαφερομένους ένα εργαλείο να γνωρίζουν, εξαρχής και με ακρίβεια, εάν το ακίνητό τους ή η επένδυσή τους βρίσκεται εντός προστατευόμενης περιοχής και κατ’ επέκταση εάν εμπίπτει σε ιδιαίτερο καθεστώς».
      Το πιστοποιητικό δεν θα ενημερώνει σε αυτή τη φάση αν η περιοχή είναι «ζωνοποιημένη» (δηλαδή έχει διαφορετικές χρήσεις γης και όρους προστασίας ανά σημεία) και σε ποια ζώνη βρίσκεται το ακίνητο, αλλά για το είδος της προστατευόμενης περιοχής στην οποία εμπίπτει (λ.χ. αν είναι περιοχή προστασίας της ορνιθοπανίδας ή προστατευόμενος οικότοπος, υγρότοπος). 
      Πάντως, οι «ζωνοποιημένες» περιοχές Natura είναι ένα πολύ μικρό ποσοστό του συνόλου: υπενθυμίζεται ότι η ζωνοποίηση όλων των περιοχών Natura και η εκπόνηση σχεδίων δράσης για καθεμία από αυτές (έργο για την έλλειψη του οποίου η Ελλάδα καταδικάστηκε το 2020 από το Ευρωδικαστήριο) βρίσκεται εδώ και τρία χρόνια σε εξέλιξη και παρουσιάζει σημαντική καθυστέρηση. Η χώρα μας έχει εντάξει στο πανευρωπαϊκό δίκτυο προστατευόμενων περιοχών 446 περιοχές, που καταλαμβάνουν το 27,3% της ηπειρωτικής και το 19,6% της θαλάσσιας έκτασης της χώρας.
    4. Επικαιρότητα

      Engineer

      Ένα νέο πρόγραμμα για την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας σε 30.000 νοικοκυριά πρόκειται να ξεκινήσει μέσα στο έτος. Όπως εξαγγέλλει σε συνέντευξή του στην «Κ», με την αφορμή της χθεσινής Παγκόσμιας Ημέρας Περιβάλλοντος, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, πρόκειται για ένα είδος «ενεργειακών κοινοτήτων», μέσω των οποίων θα χρηματοδοτείται 100% το ηλεκτρικό ρεύμα των ευάλωτων νοικοκυριών. Παράλληλα, το υπουργείο θα παρέχει γενναία επιδότηση στους οδηγούς ταξί για την αντικατάσταση των οχημάτων τους με ηλεκτρικά – επιδότηση που θα ξεπερνά τις 20.000 ευρώ.
      – Στην Ευρωπαϊκή Ενωση, η συζήτηση γύρω από τη μετάβαση σε μια οικονομία απεξαρτημένη από τον άνθρακα εστιάζεται στον ρόλο των τοπικών κοινωνιών. Πώς θα φθάσει αυτή η συζήτηση στη χώρα μας; 
      – Η ευαισθητοποίηση των πολιτών είναι βασική προτεραιότητα της κυβέρνησης και υλοποιείται τόσο μέσα από την επικοινωνιακή στρατηγική μας όσο και μέσα από πρωτοβουλίες που έχουν πραγματική επίδραση στη ζωή του κόσμου, όπως το «Εξοικονομώ». Το υπουργείο Περιβάλλοντος θα ξεκινήσει τώρα ένα νέο πρόγραμμα ειδικά για τα ευάλωτα νοικοκυριά. Θα επιδοτήσουμε δήμους και περιφέρειες για τη δημιουργία φωτοβολταϊκών πάρκων (συνολικά 120 MW), τα έσοδα των οποίων θα χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών ανθρώπων που αντιμετωπίζουν δυσκολίες. Υπολογίζουμε ότι μέσα από το πρόγραμμα αυτό, που θα χρηματοδοτηθεί με 100 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, θα επωφεληθούν 30.000 νοικοκυριά σε όλη τη χώρα.
      – Τι άλλες πρωτοβουλίες αναμένουμε το επόμενο διάστημα;
      – Με χρηματοδότηση 40 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, θα ξεκινήσουμε ένα πρόγραμμα αντικατάστασης 2.000 ταξί με ηλεκτρικά. Οι ιδιοκτήτες θα επιδοτούνται με 22.500 ευρώ για την απόσυρση του οχήματος – φυσικά, θα τεθούν κριτήρια για την επιδότηση, όπως η παλαιότητα.
      – Πώς βλέπετε τον ρόλο των ενεργειακών κοινοτήτων (σ.σ. επενδύσεων σε ΑΠΕ από τοπικές κοινωνίες) στη διαδικασία ενεργειακής μετάβασης; Η αλήθεια είναι πως στη χώρα μας, αντίθετα με τη βόρεια Ευρώπη, δεν έχουν υποστηριχθεί καθόλου.
      – Οι ενεργειακές κοινότητες είναι σημαντικές όταν επιτελούν τον σκοπό τους και όχι απλώς για να προωθούν επενδύσεις έντασης κεφαλαίου. Γι’ αυτό θα υποστηρίξουμε ενεργειακές κοινότητες που θα έχουν όφελος σε αυτούς που χρειάζεται.
      – Η υποστήριξη του θεσμού των ενεργειακών κοινοτήτων δεν θα βοηθούσε να συνδεθούν τα αιολικά πάρκα με τις τοπικές ανάγκες και επιθυμίες, άρα και να μειωθούν οι αντιδράσεις;
      – Τα αιολικά πάρκα απαιτούν μεγάλες επενδύσεις. Οι ενεργειακές κοινότητες δύσκολα θα είχαν πρόσβαση στην αναγκαία χρηματοδότηση.
      – Πώς θα πείσετε τις κοινωνίες που αντιδρούν απέναντι στα αιολικά, ότι το ΥΠΕΝ δεν ακολουθεί απλώς τις προτάσεις των επενδυτών αδειοδοτώντας τες;
      – Δεν αδειοδοτούμε τα πάντα. Οι προτάσεις επενδυτών σήμερα ξεπερνούν τα 100 GW, αλλά εμείς μέσω του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) εκτιμούμε ότι ρεαλιστικά θα εγκατασταθούν περίπου 10 GW, δηλαδή 1 στα 10. Μέχρι το τέλος του έτους θα ολοκληρωθεί η αναθεώρηση του ειδικού χωροταξικού για τις ΑΠΕ, που θα αυστηροποιήσει τα κριτήρια χωροθέτησης.
      – Πώς συνάδει το πρόγραμμα εξόρυξης υδρογονανθράκων με τη μετάβαση της χώρας μας σε μια κοινωνία μηδενικών εκπομπών ρύπων;
      – Το φυσικό αέριο είναι το «καύσιμο-γέφυρα» μεταξύ της σημερινής κατάστασης και του 2030 και είναι τέσσερις φορές πιο καθαρό από τον λιγνίτη. Οι έρευνες για την ανακάλυψη πιθανών κοιτασμάτων νότια της Κρήτης θα δώσουν τη δυνατότητα στις μελλοντικές γενιές να γνωρίζουν πραγματικά τι κρύβεται κάτω από τον πυθμένα της ελληνικής θάλασσας και να επιλέξουν τι θα κάνουν.
      – Σε πολλά νησιά, η τουριστική ανάπτυξη έχει κατά πολύ ξεπεράσει τις δυνατότητές τους. Θα ανοίξει ποτέ η συζήτηση για τη φέρουσα ικανότητα των νησιών;
      – Στόχος μας είναι να προχωρήσουμε σε ένα μοντέλο βιώσιμου τουρισμού με υποδομές για τη διαχείριση νερού, λυμάτων και απορριμμάτων, προσφέροντας υψηλής ποιότητας υπηρεσίες. Ολα αυτά τα θέματα περιγράφονται από τα περιφερειακά χωροταξικά πλαίσια και θα εξειδικευθούν με τα πολεοδομικά σχέδια.
      – Πότε θα ξεκινήσει τη λειτουργία του ο οργανισμός που θα υποκαταστήσει τους φορείς διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών (ΟΦΥΠΕΚΑ); Γιατί καθυστερεί;
      – Περιμένουμε να ολοκληρωθεί ο οικονομικός και νομικός έλεγχος των φορέων. Εκτιμώ πως τον Αύγουστο θα αναλάβει πλήρως τον ρόλο του.
      – Θα σκεφτόταν το υπουργείο να αναβαθμίσει τους επιθεωρητές περιβάλλοντος σε ανεξάρτητη αρχή; Γιατί σταμάτησαν να δημοσιοποιούνται οι εισηγήσεις για πρόστιμα παραβατών της νομοθεσίας;
      – Στόχος μας είναι να προχωρήσουμε γρήγορα στην οργάνωση του θεσμού των ιδιωτών περιβαλλοντικών ελεγκτών, για να συνεπικουρούν την υπηρεσία που είναι υποστελεχωμένη. Οσον αφορά τη δημοσιοποίηση των προστίμων, πρέπει να δούμε αν είναι νόμιμη και βοηθά στη συμμόρφωσή τους. Στόχος μας είναι οι παραβάτες να γίνουν καλύτεροι, όχι να τους καταστρέψουμε.
    5. Επικαιρότητα

      Engineer

      Ένα νέο πλαίσιο για τη διενέργεια αρχιτεκτονικών διαγωνισμών δημιουργεί το υπουργείο Περιβάλλοντος. Το νέο πλαίσιο διασφαλίζει ότι οι βραβευθέντες σε έναν διαγωνισμό θα χρησιμοποιούνται για την υλοποίηση του έργου, ότι δεν θα πραγματοποιούνται αρχιτεκτονικοί διαγωνισμοί αν δεν υπάρχει εξασφαλισμένη χρηματοδότηση για κάποιο έργο, ενώ η επιλογή ή όχι της διαδικασίας θα κρίνεται από τα Συμβούλια Αρχιτεκτονικής, δηλαδή από αρχιτέκτονες. Στα αρνητικά του νέου πλαισίου, ότι καταργεί την υποχρέωση αρχιτεκτονικού διαγωνισμού για την ανάπλαση δημοσίων χώρων, ενώ συνεχίζει να εξαιρεί τα έργα ΕΣΠΑ.
      Η απόφαση, την οποία υπογράφει ο υφυπουργός Χωροταξίας Νίκος Ταγαράς, ουσιαστικά υιοθετεί το μεγαλύτερο μέρος των προτάσεων που έκανε η ομάδα εργασίας, την οποία όρισε για το θέμα το υπουργείο Περιβάλλοντος το 2019. Οι βασικές αλλλαγές είναι οι ακόλουθες:
      -Εφόσον ένα αρχιτεκτονικό γραφείο βραβευθεί σε έναν αρχιτεκτονικό διαγωνισμό, επιβάλλεται η χρησιμοποίησή του στην υλοποίηση του εν λόγω έργου, είτε ως ανάδοχο των μελετών ή ως τεχνικό σύμβουλο της υπηρεσίας που θα το αναλάβει. Πρόκειται για μια σημαντική ρύθμιση καθώς δεν ήταν σπάνιο το φαινόμενο να… μένουν εκτός αυτοί που κατέκτησαν το 1ο βραβείο σε έναν διαγωνισμό. 
      -Ορίζονται με ορθολογικό τρόπο οι κατηγορίες και τα μεγέθη πάνω από τα οποία πρέπει να εξετάζεται το ενδεχόμενο χρήσης αρχιτεκτονικού διαγωνισμού. Για παράδειγμα, σε όλα τα πολιτιστικά κτίρια, σε κτίρια εκπαίδευσης άνω των 500 τμ, σε κτίρια διοίκησης άνω των 500 τμ, σε κτίρια του υπουργείου Δικαιοσύνης άνω των 1.000 τμ, σε κτίρια του υπουργείου Υγείας άνω των 500 τμ, σε θρησκευτικούς χώρους άνω των 400 τμ κα. Επίσης προβλέπεται η ίδια διαδικασία και για επεκτάσεις, αν αυξάνουν το κτίριο κατά 50% ή περισσότερο. 
      -Το αν χρειάζεται αρχιτεκτονικός διαγωνισμός θα κρίνεται από  το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής (ή το Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής, ανάλογα με το έργο) αντί του Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων (ΣΥΠΟΘΑ ή ΚΕΣΥΠΟΘΑ) σήμερα. Με άλλα λόγια η κρίση των δυνατοτήτων ενός έργου να γίνει με αρχιτεκτονικό διαγωνισμό θα κρίνεται από αρχιτέκτονες. Ωστόσο το αν θα γίνει ή όχι παραμένει στην κρίση του κύριου του έργου.
      -Για να πραγματοποιηθεί αρχιτεκτονικός διαγωνισμός πρέπει να έχουν εξασφαλιστεί τα κονδύλια για την υλοποίηση του έργου που αφορά.
      -Εξακολουθούν να εξαιρούνται από την υποχρέωση διενέργειας αρχιτεκτονικού διαγωνισμού τα έργα ΕΣΠΑ (και του Ταμείου Ανάκαμψης), τα έργα με ΣΔΙΤ ή  όσα συγχρηματοδοτούνται από την ΕΤΕπ.
      Το πιο αρνητικό σημείο του νέου πλαισίου είναι ότι καταργεί την υποχρέωση πραγματοποίησης αρχιτεκτονικών διαγωνισμών για αναπλάσεις κοινόχρηστων χώρων, στις περιπτώσεις που ο φορέας (λ.χ. ο δήμος) διαθέτει αρχιτέκτονα και έχει γνωμοδοτήσει για τη μελέτη το Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής (…αλλά όχι απαραιτήτως θετικά). Η ρύθμιση αυτή «φωτογραφίζει» τους μεγάλους δήμους  της χώρας, που έχουν επαρκώς στελεχωμένες τεχνικές υπηρεσίες- αν και η τελική υπογραφή ενός αρχιτέκτονα δημοσίου υπαλλήλου δεν σημαίνει υποχρεωτικά ότι η μελέτη εκπονήθηκε από την υπηρεσία και όχι από κάποιον τρίτο για λογαριασμό του δήμου. 
      «Απογοητεύομαι από την πρόβλεψη για τους δημόσιους χώρους και την εξαίρεση των έργων ΕΣΠΑ. Είναι προσθήκες που δεν υπήρχαν στην πρόταση της ομάδας εργασίας που συνέστησε το υπουργείο και θεωρώ ότι μειώνουν δραστικά το διαθέσιμο αντικείμενο», λέει στην «Κ» ο αρχιτέκτονας Γιώργος Μαδεμοχωρίτης, εκπρόσωπος του ΣΑΔΑΣ στην ομάδα εργασίας του ΥΠΕΝ. «Αν έλειπαν αυτές οι προβλέψεις θα έλεγα ότι το νέο πλαίσιο είναι θετικό, καθώς ενθαρρύνει τη συμμετοχή αρχιτεκτόνων». 
    6. Επικαιρότητα

      Engineer

      Περίπου 380.000 αεροφωτογραφίες όλης της χώρας από το 1938 «συνωστίζονται» στις αποθήκες της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού (ΓΥΣ), που αποτελεί τον αρχαιότερο χαρτογραφικό οργανισμό της Ελλάδας. Οι αεροφωτογραφίες αυτές, που είναι πολύ μεγάλης κλίμακας και επιτρέπουν την αναγνώριση ακόμη και πολύ μικρών κτισμάτων στο έδαφος, είναι χρήσιμες, μεταξύ άλλων, για την εκπόνηση μελετών που συνοδεύουν μεγάλες επενδύσεις και έργα.
      Τη διάσωση του υλικού αυτού, που βρίσκεται αντιμέτωπο με τη φθορά του χρόνου, επιδιώκει το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης μέσω του έργου που έχει ενταχθεί στη Βίβλο Ψηφιακού Μετασχηματισμού και έχει τίτλο «Ψηφιοποίηση διαχρονικού αρχείου αεροφωτογραφιών της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού – Ανάπτυξη και παροχή ψηφιακών υπηρεσιών». Προ ημερών η Κοινωνία της Πληροφορίας, η εταιρεία μέσω της οποίας υλοποιούνται τα ψηφιακά έργα του Δημοσίου, έθεσε σε διαβούλευση, έως τις αρχές Απριλίου, το τεύχος διακήρυξης του διαγωνισμού με προϋπολογισμό 10,8 εκατ. ευρώ. Το αντικείμενο του έργου περιλαμβάνει τη συντήρηση – αποκατάσταση και ανατύπωση φθαρμένων αρνητικών και έντυπων αεροφωτογραφιών (τόσο των φιλμ σε ρολό όσο και των κομμένων αρνητικών φιλμ), όπως και 70.000 ακόμη που χρονολογούνται από το 1938. Επίσης, ο ανάδοχος θα προχωρήσει στην ψηφιοποίηση 290.000 αεροφωτογραφιών και συνολικά θα πρέπει να αρχειοθετήσει και να δημιουργήσει μεταδεδομένα, δηλαδή την επιπρόσθετη πληροφορία που είναι απαραίτητη για την ευκολότερη επεξεργασία του υλικού αυτού. Σήμερα έχουν ψηφιοποιηθεί 90.000 αεροφωτογραφίες, που αντιστοιχούν στο 25% του συνόλου.
      Στο αρχείο της ΓΥΣ, που αποτελεί βασική πηγή πληροφορίας για τη δημιουργία δασικών χαρτών και του κτηματολογίου, έχει στηριχθεί η παραγωγή ορθοφωτοχαρτών (εικόνες που προέρχονται από επεξεργασία αεροφωτογραφιών ή δορυφορικών εικόνων) κατά τη σύνταξη του εθνικού κτηματολογίου. Επίσης, η πληροφορία που διαθέτει η ΓΥΣ απεικονίζει, από το 1938, το ελληνικό έδαφος και κατ’ επέκταση συμβάλλει στην αποτροπή καταπατήσεων δασικών εκτάσεων, έχει ανυπολόγιστη αρχειακή αξία, με αποτέλεσμα «οποιαδήποτε φθορά να αποτελεί μη αναστρέψιμη απώλεια», όπως αναφέρεται στο τεύχος της διαβούλευσης.
      Στα οφέλη του έργου, όπως αυτά παρατίθενται από την Κοινωνία της Πληροφορίας, ανήκουν η εξασφάλιση της πρόσβασης, μέσω Διαδικτύου, στις αεροφωτογραφίες, επιτρέποντας την ικανοποίηση των αναγκών ολοένα και περισσότερων φορέων – φυσικών προσώπων, ιδιαίτερα σε περιοχές εκτός Αθήνας ή εκτός χώρας. Αυτό δεδομένου ότι η Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού δέχεται καθημερινά αιτήσεις για την παροχή αεροφωτογραφιών τόσο από φορείς του ευρύτερου Δημοσίου όσο και από ιδιώτες.
      Το έργο, που έχει ενταχθεί στο ΕΣΠΑ, έχει ορίζοντα ολοκλήρωσης δύο χρόνων από τη συμβασιοποίησή του και θα μπορούσε να λειτουργήσει συμπληρωματικά με τον ενιαίο ψηφιακό χάρτη (θα περιέχει όλα τα απαραίτητα γεωχωρικά δεδομένα για την αδειοδότηση κάθε είδους και μεγέθους επένδυσης) που δρομολογεί το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος. Θα επιτρέψει και την αποτελεσματικότερη ανταλλαγή γεωγραφικών πληροφοριών με άλλους φορείς με ανάλογο αντικείμενο, όπως η «Ελληνικό Κτηματολόγιο», το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών και το Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών.
      Δημήτρης Δελεβέγκος
    7. Επικαιρότητα

      Engineer

      Στην ανάρτηση όλων των περιοχών που είχαν εξαιρεθεί από τους δασικούς χάρτες ως «οικιστικές πυκνώσεις» προχωρά το υπουργείο Περιβάλλοντος. Παράλληλα, όμως, προετοιμάζεται η δημιουργία της πλατφόρμας μέσω της οποίας οι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων σε δάση θα μπορούν, εφόσον τα δηλώσουν οικειοθελώς, να «προστατευθούν», μέχρι να εξεταστεί η υπόθεση συνολικά στο μέλλον. Ολα αυτά λίγο πριν κριθεί από το Συμβούλιο της Επικρατείας η συνταγματικότητα της αναθεώρησης όλων των δασικών χαρτών, η οποία βρίσκεται σήμερα σε εξέλιξη.
      Στα μέσα της προηγούμενης χρονιάς, το υπουργείο Περιβάλλοντος αποφάσισε να αναθεωρήσει το σύνολο των δασικών χαρτών, ακόμα και το 55% που είχε ήδη κυρωθεί τα προηγούμενα χρόνια. Στόχος ήταν να εξαιρεθούν από τους περιορισμούς της δασικής νομοθεσίας  εκτάσεις (στην πραγματικότητα, να αποχαρακτηριστούν) προκειμένου να μειωθούν ο μεγάλος αριθμός των αντιρρήσεων και οι συνεπακόλουθες διαμαρτυρίες. Επρόκειτο για μια κίνηση υψηλού ρίσκου, καθώς η νομολογία του ΣτΕ είναι αρνητική σε τέτοιου είδους εξαιρέσεις (κάτι που επιβεβαιώθηκε ξανά το 2020, όταν κηρύχθηκε αντισυνταγματική η νομιμοποίηση των εκχερσωμένων από αγρότες δασικών εκτάσεων έως το 2007).
      Μέσα από αυτή τη διαδικασία, επανέρχεται και το θέμα των οικιστικών πυκνώσεων. Πρόκειται για περιοχές αυθαιρέτων μέσα σε δάση, οι οποίες με τον ν. 4389/2016 εξαιρέθηκαν από τη διαδικασία των αναρτήσεων, αφού πρώτα «οριοθετήθηκαν» από τους δήμους με κάποια κριτήρια (και τραγικά αποτελέσματα). Η ρύθμιση αυτή κρίθηκε αντισυνταγματική από το Συμβούλιο της Επικρατείας το 2019 (αποφάσεις 685-688) και κατά συνέπεια το υπουργείο Περιβάλλοντος ήταν υποχρεωμένο να συμμορφωθεί.
      Οπως προκύπτει, λοιπόν, από τους χάρτες που ξεκίνησαν τώρα να αναρτώνται, οι περιοχές οι οποίες είχαν εξαιρεθεί ως οικιστικές πυκνώσεις συμπεριελήφθησαν στους χάρτες και οι ενδιαφερόμενοι θα έχουν όμως το δικαίωμα να υποβάλουν αντιρρήσεις. Ωστόσο, υπάρχει ένας τρόπος να αποφύγουν τις συνέπειες και να «κατοχυρωθούν» με έμμεσο τρόπο. Στον νόμο 4685/20 προβλέφθηκε μια διαδικασία για την εκ νέου εξαίρεση των ιδιοκτητών αυθαιρέτων (αντίθετα με το πνεύμα της απόφασης του ΣτΕ).
        Οπως αναφέρεται (άρθρο 55) το υπουργείο Περιβάλλοντος θα δημιουργήσει μια διαδικτυακή πλατφόρμα στην «Ελληνικό Κτηματολόγιο» (η οποία χειρίζεται όλα τα θέματα για τους δασικούς χάρτες). Στην πλατφόρμα αυτή θα έχουν δικαίωμα να δηλώσουν το παράνομο ακίνητό τους όσοι έχουν ήδη εκφράσει αντίρρηση στον δασικό χάρτη αφού καταθέσουν παράβολο 250 ευρώ.

      Αναστολή κυρώσεων
      Με την υποβολή του αιτήματος αναστέλλονται άμεσα όλες οι κυρώσεις που έχουν τυχόν επιβληθεί και δεν επιβάλλονται νέες. Οι αιτήσεις θα πρέπει να υποβληθούν εντός έξι μηνών από την έναρξη ανάρτησης των δασικών χαρτών. Σύμφωνα με τον νόμο, όταν συγκεντρωθούν όλες οι αιτήσεις, τότε θα εκπονηθεί μια οικονομοτεχνική μελέτη ανά Περιφέρεια (τρεις για την Αττική και από μία για Θεσσαλονίκη και Χαλκιδική). Στη μελέτη αυτή θα εξετάζονται «η ενδεχόμενη χωρική κατανομή τους σε οικιστικές πυκνώσεις» και οι οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές συνέπειες σε περίπτωση όχι μόνο διατήρησής τους αλλά… και κατεδάφισης (με την προσθήκη αυτή ο νομοθέτης έκανε μάλλον σαφέστατες τις προθέσεις του). Κατόπιν θα εκδοθεί ένα Προεδρικό Διάταγμα που θα ορίζει ποιες οικιστικές πυκνώσεις μπορούν να εξαιρεθούν από κατεδάφιση για διάστημα έως 30 έτη. Αν ποτέ αυτή η διαδικασία φθάσει σε αυτό το σημείο, είναι προφανές ότι θα πρόκειται για νομιμοποίηση των παράνομων κατοικιών σε δάση, καθώς ο νομοθέτης του… 2050 δύσκολα θα ανατρέψει τα όσα ίσχυσαν για τρεις δεκαετίες.
      Πάντως, για να «ανοίξει» η πλατφόρμα, το υπουργείο Περιβάλλοντος πρέπει να εκδώσει μια ειδικότερη απόφαση η οποία θα ορίζει τις προδιαγραφές και τα ειδικότερα θέματα της διαδικασίας. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», η απόφαση προετοιμάζεται από τις υπηρεσίες του υπουργείου την περίοδο αυτή. Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με στοιχεία του ΥΠΕΝ, οι οικιστικές πυκνώσεις στην Αττική καταλαμβάνουν 115.873 στρέμματα, στην Κορινθία 42.206 στρέμματα, στη Χαλκιδική 19.464 στρέμματα, στη Θεσσαλονίκη 19.050 στρέμματα κ.ο.κ.
        Εκτός από τις οικιστικές πυκνώσεις, οι δασικοί χάρτες θα συμπεριλάβουν (για πρώτη φορά σε πολλές περιοχές) αναδασμούς. Οι αναδασμοί βρίσκονται στα αρχεία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και κάποια στιγμή ψηφιοποιήθηκαν, όμως όχι όλοι. Επιπλέον, κατά τους ελέγχους αποδείχθηκε πως όσοι αφορούσαν εκτάσεις με κλίσεις εμφάνιζαν… αποκλίσεις. Ετσι κάποιοι δεν ήταν διαθέσιμοι κατά την εκπόνηση των δασικών χαρτών και συμπεριελήφθησαν τώρα. Επιπλέον, μια αλλαγή είναι ότι υπολογίστηκαν τα όρια όλων των αναδασμών ώστε να εξαιρεθούν ολόκληροι από την προστασία της δασικής νομοθεσίας, ακόμα κι αν περιελάμβαναν εκτάσεις που δεν είχαν διανεμηθεί, άρα είναι δημόσιες και συχνά καταπατημένες. Τέλος, συμπεριελήφθησαν διάφορες διοικητικές πράξεις, ακόμα και πληροφοριακά έγγραφα παρότι το ΣτΕ είχε ξεκαθαρίσει στη νομολογία του ότι δεν έχουν αποδεικτική αξία.
      Οσον αφορά τις εξελίξεις, το υπουργείο Περιβάλλοντος τηρεί προς το παρόν στάση αναμονής, ενόψει της εκδίκασης της υπόθεσης στο ΣτΕ. Για αυτό και οι υπεύθυνοι για το έργο των δασικών χαρτών δεν επιθυμούν σε αυτή τη φάση να τοποθετηθούν δημόσια. «Το υπουργείο γνωρίζει πολύ καλά τα ζητήματα που προκύπτουν για όσους ιδιοκτήτες ακίνητης περιουσίας δεν προχώρησαν, στις προβλεπόμενες από τον νόμο προθεσμίες, σε υποβολή αντίρρησης κατά τη διαδικασία ανάρτησης των δασικών χαρτών και θα διασφαλίσει με κάθε νόμιμο τρόπο ότι δεν θα αδικηθεί ούτε ένας», αναφέρει ανακοίνωση που εξέδωσε προ ημερών.
      Το ΣτΕ και οι παράνομες αποψιλώσεις εκτάσεων 
      Δύο αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας ήρθαν το 2019 και 2020 να προστεθούν στη μακρά νομολογία του ανωτάτου ακυρωτικού δικαστηρίου υπέρ της προστασίας των δασών και κατά των κάθε είδους νομιμοποιήσεων «πραγματικών καταστάσεων». Το 2019 κρίθηκε από την Ολομέλεια του ΣτΕ (με πρόεδρο την νυν Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου) αντισυνταγματική η ρύθμιση Τσιρώνη για τις οικιστικές πυκνώσεις, ένα νομικό εφεύρημα με το οποίο επιχειρήθηκε διαφορετική μεταχείριση στους ιδιοκτήτες αυθαιρέτων σε δάση και δασικές εκτάσεις. Το ΣτΕ έκρινε ότι η εξαίρεση των οικισμών αυθαιρέτων δεν συνιστά κανένα σκοπό δημοσίου συμφέροντος και ότι ισοδυναμεί με επιβράβευση της αυθαίρετης δόμησης εντός δασών. Περαιτέρω βρίσκεται σε αντίθεση με τη συνταγματική αρχή του κράτους δικαίου.
      Ακολούθησε το 2020 η ακύρωση της ρύθμισης Ταγαρά για την εξαγορά εκτάσεων (αρχικά μόνο από αγρότες) που εκχερσώθηκαν (συνήθως και καταπατήθηκαν, αφού ήταν δημόσιες) προκειμένου να καλλιεργηθούν. Η Ολομέλεια ΣτΕ (ξανά με πρόεδρο την κ. Σακελλαροπούλου) επισήμανε ότι διαχρονικά επιτρεπόταν υπό προϋποθέσεις η παραχώρηση δασικών εκτάσεων για γεωργοδενδροκομική καλλιέργεια, όμως η έκταση αυτή ούτε αποχαρακτηριζόταν ούτε παραχωρούνταν (και αν η καλλιέργεια έπαυε, έπρεπε να επιστρέψει στην παλιά της μορφή). Οπως επισημαίνει, οι εκχερσώσεις έχουν γίνει «ανεπιλέκτως και ασυνδέτως προς κρατικούς αναπτυξιακούς σκοπούς ή άλλους λόγους δημοσίου συμφέροντος». Επιπλέον, φέρνουν όσους αποψίλωσαν παράνομα δάση σε πλεονεκτικότερη θέση από όσους δεν το έπραξαν «κατά παράβαση των συνταγματικών αρχών του κράτους δικαίου και της ισότητας».
      Κάθε περιοχή ανά την Ελλάδα με την ιδιαιτερότητά της…
      Από τη Δράμα και την Καβάλα έως την Αργολίδα και τη Σάμο ξεκίνησε το υπουργείο Περιβάλλοντος την ανάρτηση των δασικών χαρτών. Οι πρώτες δύο ομάδες περιλαμβάνουν 14 περιοχές με διαφορετικά χαρακτηριστικά: σε κάποιες περιφερειακές ενότητες οι δασικοί χάρτες αναρτώνται για πρώτη φορά. Σε άλλες, οι χάρτες είχαν ήδη τελειώσει τα προηγούμενα χρόνια και τώρα αναρτώνται και πάλι, με πολύ μικρές ή μεγαλύτερες μεταβολές. Η κάθε περιοχή συνοδεύεται από τις δικές της ιδιαιτερότητες.
      Ας δούμε ορισμένες από αυτές:
      • Κορινθία. Χωρίς αμφιβολία, ο δασικός χάρτης της Κορινθίας είναι ο πιο ενδιαφέρων. Το 2013 είχε αναρτηθεί και κυρωθεί ένα μικρό κομμάτι του (αφορά παραλιακές περιοχές του Κορινθιακού), το μεγαλύτερο όμως αναρτάται σήμερα για πρώτη φορά. Ο χάρτης καλύπτει 2,1 εκατομμύρια στρέμματα, εκ των οποίων το 54% είναι ανέκαθεν δασικό. Οι δασωμένες αγροτικές εκτάσεις στα ορεινά εκτιμώνται στις 150.000 στρέμματα, ενώ οι εκχερσώσεις (νόμιμες ή παράνομες) στις 55.000 στρέμματα. «Είναι ένας δύσκολος νομός, με δύσκολο ιστορικό και πολλά προβλήματα, πραγματικά, νομικά και υπηρεσιακά», αναφέρει ο Παναγιώτης Καλλίρης, διευθυντής Δασών Κορινθίας. Τρία είναι τα κύρια ζητήματα που ο κ. Καλλίρης εκτιμά ότι θα ανακύψουν από την ανάρτηση. «Το πρώτο αφορά τις αγροτικές εκτάσεις που κατά πλάνη συμπεριελήφθησαν στις αναδασωτέες εκτάσεις. Το δεύτερο αφορά τα αυθαίρετα, που δεν έχει ξεκαθαρίσει ακόμα τι θα γίνει. Το τρίτο είναι οι εκτάσεις που εκχερσώθηκαν παράνομα για να καλλιεργηθούν. Από το 2014 μέχρι πέρυσι εκδώσαμε πολλές αποφάσεις, βάσει της νομοθεσίας. Ομως, μετά την απόφαση του ΣτΕ, που κήρυξε αντισυνταγματική τη διαδικασία, “πάγωσαν” όλα. Ομως το σχετικό άρθρο… δεν έχει ακόμα καταργηθεί, άρα οι υπηρεσίες και οι πολίτες είμαστε “όμηροι”. Πρέπει, πάντως, να καταλάβει ο κόσμος ότι ο δασικός χάρτης δεν είναι… ο Ερμής του Πραξιτέλη, είναι ένα εργαλείο. Πρέπει να το βοηθήσουμε όλοι ώστε να γίνει πραγματικό, ο νόμος δίνει πολλές ευκαιρίες διορθώσεων στον πολίτη. Οσο πιο πραγματικό είναι τόσο καλύτερο κτηματολόγιο και, μελλοντικά, δασολόγιο θα αποκτήσουμε».
      • Εύβοια. Στην Εύβοια η ανάρτηση και η κύρωση του δασικού χάρτη είχαν ολοκληρωθεί το 2017 και απέμενε μόνο η εξέταση των αντιρρήσεων. «Από τις περίπου 9.500 εξετάστηκαν περί τις 1.700. Η συγκρότηση των επιτροπών αντιρρήσεων καθυστέρησε, δεν υπήρχε αρκετός κόσμος και έτσι η υπηρεσία προσπάθησε να τις εξετάσει εκ των ενόντων. Χρειάζονται όμως αυτοψίες, διαδικασία που απαιτεί χρόνο. Επιπλέον εδώ και ενάμιση έτος έχουμε σταματήσει, ενόψει της αλλαγής του συστήματος εξέτασης αντιρρήσεων», λέει ο Θανάσης Ξηρογιάννης, προϊστάμενος της Διεύθυνσης Δασών Εύβοιας. Η αναθεώρηση του δασικού χάρτη έφερε δύο βασικές αλλαγές. Κατ’ αρχάς συμπεριελήφθησαν στον χάρτη οι πράξεις αναδασμού, που δεν είχαν δοθεί κατά την εκπόνηση του χάρτη. Επιπλέον αποτυπώθηκαν οι οικιστικές πυκνώσεις. «Τελικά κατατέθηκαν από πολίτες περί τις 500 αιτήσεις αναμόρφωσης του χάρτη. Αφορούσαν κυρίως οικοδομικές άδειες που δεν είχαν δηλωθεί και εκχερσώσεις. Ομως η έκταση στην οποία αναφέρονται είναι σαφώς μικρότερη από εκείνη των αναδασμών».
      • Αθήνα. Το πρώτο «δείγμα» από Αττική είναι ο δασικός χάρτης στην περιοχή ευθύνης της Διεύθυνσης Δασών Αθηνών, που στην πραγματικότητα αφορά μόνο τα Τουρκοβούνια στο Γαλάτσι. Οι αλλαγές που έγιναν ήταν περιορισμένες και αφορούσαν την προσθήκη κάποιων οικοδομικών αδειών και δικαστικών αποφάσεων και την αφαίρεση του άλσους Βεΐκου, που δεν υπάγεται πια στη δασική νομοθεσία.
      • Καβάλα. Ο χάρτης είχε κυρωθεί στο παρελθόν σε ποσοστό 90% και απέμενε η εξέταση περίπου 500 αντιρρήσεων από τη Θάσο. «Το παράδοξο είναι ότι σύμφωνα με τις οδηγίες που δεχθήκαμε, αντιρρήσεις δεν θα υποβληθούν μόνο για το αναμορφωμένο κομμάτι, που είναι πολύ μικρό, αλλά και για το εποικιστικό, που είναι μεγάλο σε όλη τη Μακεδονία», λέει ο Διαμαντής Στακίδης, υπεύθυνος του τμήματος Δασικών Χαρτογραφήσεων. «Αυτό σημαίνει ότι συμπεριλαμβάνονται και τα κομμάτια που δεν είχαν διανεμηθεί και ανήκουν στο Δημόσιο, άρα το κράτος νομιμοποιεί την καταπάτησή τους».
      • Αργολίδα. Ο δασικός χάρτης για το μεγαλύτερο μέρος της περιφερειακής ενότητας θα αναρτηθεί για πρώτη φορά. «Στην περιοχή μας πρόσφατα προχώρησε η κτηματογράφηση και ο κόσμος έχει “εκπαιδευθεί”, κινητοποιήθηκε ώστε να βρει τίτλους και να κάνει δηλώσεις. Επομένως εκτιμώ ότι θα υπάρξει μεγάλη συμμετοχή και ενδιαφέρον», λέει ο Βαγγέλης Βαρδάκας, αναπλ. διευθυντής Δασών Αργολίδας.
      • Ζάκυνθος. Στη Ζάκυνθο είχε κυρωθεί ο δασικός χάρτης της δημοτικής ενότητας Ζακύνθου το 2014 και άλλων τεσσάρων δήμων το 2018. Για τις περιοχές αυτές το προηγούμενο διάστημα κατατέθηκαν περίπου 20 αιτήματα αναμόρφωσης, κυρίως οικοδομικές άδειες που δεν είχαν «περαστεί». Το μεγαλύτερο μέρος του νησιού θα αναρτηθεί τώρα για πρώτη φορά. Λόγω των ιδιαίτερων πιέσεων που δέχεται το νησί εξαιτίας του τουρισμού (και των αλλαγών χρήσεων που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια), η δασική υπηρεσία εκτιμά ότι θα κατατεθεί μεγάλος αριθμός αντιρρήσεων.
      Από τις υπόλοιπες περιοχές, η Λευκάδα αναρτάται ολόκληρη για πρώτη φορά και λόγω τουριστικών πιέσεων αναμένεται να υπάρξει μεγάλο ενδιαφέρον. Ομοίως και στην Κέρκυρα, όπου είχε παλαιότερα κυρωθεί ένα μικρό τμήμα του χάρτη και το μεγαλύτερο μέρος θα αναρτηθεί για πρώτη φορά.
    8. Επικαιρότητα

      Engineer

      Το ενδεχόμενο μετακίνησης κάποιων ορεινών οικισμών ή τμημάτων τους που βρίσκονται σε σημεία με έντονα κατολισθητικά φαινόμενα πρέπει να εξετάσει σοβαρά η πολιτεία.
      Αυτό υποστηρίζει ο καθηγητής Δυναμικής Τεκτονικής και Γεωλογίας και πρόεδρος του ΟΑΣΠ Ευθύμης Λέκκας, εκτιμώντας ότι η συνεχής επένδυση σε ακριβά αντιδιαβρωτικά έργα δεν έχει λογική στις περιοχές όπου τα εδάφη είναι πολύ διαβρωμένα. Συνολικά στον νομό Καρδίτσας έχουν εντοπιστεί 260 θέσεις όπου βρίσκονται σε εξέλιξη κατολισθήσεις. 
      «Στα ορεινά της Καρδίτσας υπάρχει ιστορικό κατολισθήσεων, ιδίως στην Αργιθέα και τον Ταυρωπό. Εχουν εκπονηθεί δεκάδες μελέτες ήδη από τη δεκαετία του ’60 για την αντιμετώπιση του φαινομένου», εξηγεί ο κ. Λέκκας. «Ωστόσο, μετά τον “Ιανό” η κατάσταση στην περιοχή είναι πρωτόγνωρη: οι κατολισθήσεις εκδηλώθηκαν ταυτόχρονα με τις έντονες βροχοπτώσεις, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί το γνωστό πλημμυρικό κύμα που προκάλεσε ζημιές στην πόλη της Καρδίτσας και στις γύρω περιοχές. Η μετακίνηση των εδαφών είναι τεράστια, σε κάποιες περιοχές του Ταυρωπού και της Αργιθέας άλλαξε το τοπίο». 
      Καθηγητές και ερευνητές του τμήματος Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών προχώρησαν το προηγούμενο διάστημα σε καταγραφή των σημείων που αντιμετωπίζουν πρόβλημα μετά τον «Ιανό». Συνολικά καταγράφηκαν πάνω από 260 θέσεις που αναπτύσσονται κατολισθητικά φαινόμενα, τα οποία τροφοδότησαν με μεγάλες ποσότητες στερεοπαροχής το υδρογραφικό δίκτυο και ενίσχυσαν καθοριστικά το πλημμυρικό κύμα. «Το φαινόμενο δεν έχει σταματήσει γιατί έχει γίνει μεγάλη διείσδυση υδάτων στο έδαφος. Ετσι ενεργοποιούνται και παλιές κατολισθήσεις, παράλληλα με νέες, που όταν έχει νέες βροχοπτώσεις παρασέρνουν οικισμούς, γέφυρες, υποδομές», εξηγεί ο κ. Λέκκας. 
      Τι πρέπει να γίνει;
      «Προς το παρόν έχουν πραγματοποιηθεί κάποιες επεμβάσεις στην περιοχή, είναι όμως πυροσβεστικές. Πρέπει, όμως, να υπάρξει μια συστηματική αποτύπωση και μελέτη του φαινομένου σε όλη του την έκταση και όχι αποσπασματική αντιμετώπιση ανά τοποθεσία. Μόνο έτσι θα δημιουργηθεί το κατάλληλο επιστημονικό και τεχνικό υπόβαθρο για τη μακροπρόθεσμη προστασία και ανάπτυξη, λαμβάνοντας υπόψη και το νέο πλαίσιο που διαμορφώνει η κλιματική κρίση», λέει ο κ. Λέκκας.
      «Κατά τη γνώμη μου, θα πρέπει να εξεταστεί σοβαρά η μετακίνηση κάποιων οικισμών όπως η Αγία Μαρίνα και η Κτιμένη και να αναπτυχθούν σε άλλη διάταξη κάποιοι άλλοι όπως η Καρίτσα. Γνωρίζω ότι είναι ένα πολύ δύσκολο θέμα γιατί ενέχει τον κοινωνικό παράγοντα, κανείς δεν θέλει να εγκαταλείψει το σπίτι του.
      Ομως δεν έχει νόημα να κατασκευάζουμε ακριβά έργα και αυτά λίγα χρόνια μετά να καταστρέφονται, να επιμένουμε σε περιοχές που έχουν πολύ σαθρά εδάφη. Προς το παρόν οι δήμοι, η Περιφέρεια, τα υπουργεία είναι όλοι διαστακτικοί. Θα πρέπει όμως να λάβουμε κάποιες δύσκολες αποφάσεις για το καλό της περιοχής». 
    9. Επικαιρότητα

      Engineer

      «Παράθυρα» για τη συνέχιση της δόμησης σε περιοχές με μικρά οικόπεδα που δομούνταν κατά παρέκκλιση άνοιξε την τελευταία στιγμή το υπουργείο Περιβάλλοντος. Με προσθήκη στο σχέδιο νόμου επιτρέπεται η συνένωση τέτοιων οικοπέδων για τη δημιουργία νέων άρτιων και παραμένει η αρτιότητα όσων οικοπέδων την έχασαν λόγω απαλλοτρίωσης για διάνοιξη δρόμου. Πιο συγκεκριμένα:
      • Οι ενδιαφερόμενοι εξακολουθούν να χτίζουν με τους προηγούμενους όρους δόμησης (χωρίς μεταβατική περίοδο), αν είχε υποβληθεί αίτημα προέγκρισης οικοδομικής άδειας, αν έχει χορηγηθεί άδεια εγκατάστασης ή άδεια λειτουργίας, αν έχει χορηγηθεί παρέκκλιση από το αρμόδιο πολεοδομικό συμβούλιο, αν έχει κατατεθεί αίτηση για άδεια εκσκαφής κ.ά. 
      • Στις εκτός σχεδίου περιοχές επιτρέπεται η συνένωση (προφανώς όμορων) οικοπέδων για τη δημιουργία άρτιων. Προϋπόθεση, το ένα από τα οικόπεδα να ήταν άρτιο πριν από την ισχύ του νόμου (δηλαδή, να μπορούσε να χτιστεί κατά παρέκκλιση).
      • Διατηρούν το δικαίωμα δόμησης όσα οικόπεδα άνω των 2 στρεμμάτων ήταν άρτια και απομειώθηκαν λόγω απαλλοτρίωσης, διάνοιξης οδού ή αναδασμού. Προϋπόθεση, το οικόπεδο να έχει «πρόσωπο» σε αναγνωρισμένη οδό τουλάχιστον 25 μέτρα.
      • Το υπουργείο «πήρε πίσω» την ελαφρά μείωση συντελεστή για τις τουριστικές μονάδες (από 0,20 σε 0,18), ορίζοντας πως αν πληρούν κάποια βασικά κριτήρια αναβάθμισης (που στην πραγματικότητα πληροί οποιαδήποτε σύγχρονη μονάδα) μπορούν να έχουν συντελεστή έως 0,20. 
      Αλλες αλλαγές της τελευταίας στιγμής:
      • Δεν θα προσμετρούνται στον συντελεστή ενός κτιρίου οι προσβάσιμες και μη προσβάσιμες περιοχές του ισογείου και των ορόφων που προκύπτουν από εσοχές στο σώμα του κτιρίου.
      • Ορίζεται ότι εκεί όπου επιτρέπεται η προσαύξηση του ύψους των κτιρίων κατά ένα μέτρο (υπό κάποιες προϋποθέσεις) αυτό δεν επηρεάζεται από πάσης φύσεως διατάγματα, αν δεν έχουν ρητή αντίθεση.
      • Δίνεται μεταβατική περίοδος 4 μηνών για την προσαρμογή του ηλεκτρονικού συστήματος έκδοσης αδειών e-Αδειες και του ψηφιακού συστήματος δηλώσεων αυθαιρέτων.
    10. Επικαιρότητα

      Engineer

      Πλήθος παρατυπιών διαπίστωσε το υπουργείο Περιβάλλοντος έπειτα από έλεγχο στις προεγκρίσεις οικοδομικών αδειών που εκδόθηκαν για τη Μύκονο, λίγο πριν από την επιβολή της αναστολής δόμησης. Οπως προκύπτει, στα τρία τέταρτα των περιπτώσεων οι φάκελοι που έγιναν δεκτοί από την πολεοδομία παρουσιάζουν σοβαρές ελλείψεις και οι περισσότεροι δεν θα έπρεπε να είχαν εγκριθεί. Το υπουργείο θα ζητήσει την ανάκληση των αδειών αυτών, ενώ θα στείλει την υπόθεση στον εισαγγελέα.
      Οι άδειες εκδόθηκαν από την πολεοδομία Σύρου, στην οποία «επανα-υπάχθηκε» πριν από λίγα χρόνια η Μύκονος, μετά την αδυναμία της να διατηρήσει «ανοιχτή» τη δική της πολεοδομία (και τις καταγγελίες που υπήρχαν εις βάρος υπαλλήλων). Πρόκειται για άδειες τουριστικών καταλυμάτων σε εκτός σχεδίου περιοχές, οι οποίες επηρεάζονται από την αναστολή δόμησης που επιβλήθηκε στις 10 Αυγούστου ενόψει της εκπόνησης νέων πολεοδομικών σχεδίων για τη Μύκονο και τη Σαντορίνη. 
      Αξιοποιώντας μια πληροφορία, το υπουργείο ζήτησε από την πολεοδομία την αποστολή όλων των φακέλων που κατατέθηκαν από τη στιγμή που ανακοινώθηκε η αναστολή (αρχές Αυγούστου) έως την επιβολή της. Κατά τον έλεγχο των φακέλων προέκυψε ότι πολλοί συνοδεύονταν από ελλιπή τοπογραφικά, από τα οποία δεν προέκυπτε με σαφήνεια αν διέθεταν την απαιτούμενη αρτιότητα, αν υπήρχε συμβατότητα με τις χρήσεις που ορίζει η ζώνη οικιστικού ελέγχου του νησιού και αν είχαν το απαιτούμενο «πρόσωπο» σε εγκεκριμένη οδό. 
      Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου, οι φάκελοι θα ελεγχθούν εις βάθος και κατόπιν οι άδειες που δεν έπρεπε να είχαν εκδοθεί θα ανακληθούν. Επιπλέον θα ζητηθεί σε όσες περιπτώσεις είναι αναγκαίο επιτόπιος έλεγχος από ελεγκτές δόμησης και η υπόθεση θα αποσταλεί στον εισαγγελέα. Προς το παρόν, πάντως, το υπουργείο έχει ζητήσει εξηγήσεις από την πολεοδομία Σύρου έως τα τέλη της επόμενης εβδομάδας. Σύμφωνα με τοπικά μέσα ενημέρωσης, στη Μύκονο εκδόθηκαν τις τελευταίες ημέρες, πριν από την αναστολή, 27 προεγκρίσεις οικοδομικών αδειών για ξενοδοχειακά καταλύματα και ακόμα 18 στη Σαντορίνη. Κατά την εξέταση των αντίστοιχων φακέλων για τη Σαντορίνη δεν διαπιστώθηκαν ίδιας έκτασης προβλήματα. 
      Υπενθυμίζεται ότι το υπουργείο Περιβάλλοντος έχει επιβάλλει οριζόντια αναστολή για την ξενοδοχειακές μονάδες σε εκτός σχεδίου περιοχές ενόψει της εκπόνησης ειδικού πολεοδομικού σχεδίου στα δύο νησιά. Το σύνολο της Μυκόνου καλύπτεται από τη Ζώνη Οικιστικού Ελέγχου του 2005, η οποία ωστόσο έχει καταστρατηγηθεί με πλήθος «τεχνασμάτων» τα οποία έρχονται ανά τα έτη στο φως.
      Η δε Σαντορίνη διέπεται πολεοδομικά από Προεδρικό Διάταγμα που αναθεωρήθηκε το 2012 και το οποίο επίσης δεν στάθηκε ικανό να συγκρατήσει τη ραγδαία αστικοποίηση και τουριστικοποίηση του νησιού την τελευταία δεκαετία. Το υπουργείο Περιβάλλοντος έχει προειδοποιήσει ότι θα προχωρήσει σε γενικευμένους πολεοδομικούς ελέγχους στα δύο νησιά, κάτι που μέχρι σήμερα δεν έχει δρομολογηθεί. 
    11. Επικαιρότητα

      Engineer

      Τo 1,69 εκατομμύριo έφθασαν οι πολεοδομικές αυθαιρεσίες που δηλώθηκαν στο κράτος από το 2011. Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία που ανακοίνωσε χθες το υπουργείο Περιβάλλοντος, ο Σεπτέμβριος ήταν «ο μήνας των ρεκόρ» για τη διαδικασία, καθώς καταβλήθηκαν περισσότερες από 160.000 παράβολα. Η λήξη της προθεσμίας όμως σήμανε και την οριστική απόρριψη 176.000 αιτήσεων που εκκρεμούσαν στο αρχικό στάδιο της διαδικασίας από το 2013-2017.
      Σύμφωνα λοιπόν με τα στοιχεία που δηλώθηκαν στην ηλεκτρονική εφαρμογή του Τεχνικού Επιμελητηρίου, τον Σεπτέμβριο κατατέθηκαν πάνω από 200.000 νέες δηλώσεις αυθαιρέτων, καθώς το πληροφοριακό σύστημα δεχόταν όλο τον μήνα σταθερά περί τις 10.000 κάθε μέρα, με κορύφωση την Παρασκευή 25/9 με 12.500 δηλώσεις.
      Αντιστοίχως, καταβλήθηκαν 160.000 παράβολα – πρόκειται για το πρώτο ουσιαστικό βήμα της διαδικασίας υπαγωγής. Μετά τη λήξη της προθεσμίας δόθηκε «άτυπη» δεκαπενθήμερη παράταση για όσες δηλώσεις ήταν ήδη σε επεξεργασία: την πρώτη εβδομάδα καταβλήθηκαν επιπλέον 4.176 παράβολα υπαγωγής.
      Οσον αφορά τα συνολικά στοιχεία, από το 2011 (ν. 4014) έως σήμερα έχουν δηλωθεί 1.698.641 αυθαίρετα. Από αυτά, περίπου στις μισές περιπτώσεις έχει καταβληθεί το σύνολο του προστίμου, ενώ οι υπόλοιπες βρίσκονται σε διάφορα στάδια της διαδικασίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι 176.021 δηλώσεις που βρίσκονταν σε αρχικό στάδιο επεξεργασίας από τον προηγούμενο νόμο (4178/13) δεν μπορούν πλέον να συνεχίσουν τη διαδικασία υπαγωγής, καθώς έληξε η σχετική προθεσμία. Οι δηλώσεις που έχουν υποβληθεί με βάση τον τελευταίο νόμο (4495/17) είναι 893.304, εκ των οποίων οι 237.215 βρίσκονται στο αρχικό στάδιο της διαδικασίας και 126.540 έχουν ολοκληρώσει τη διαδικασία. Ακόμα 100.000 δηλώσεις έχουν μεταφερθεί από τον ν. 4178 στον ν. 4495. Οι δηλώσεις που έχουν «απομείνει» στον ν. 4178 είναι 370.717, ενώ ακόμα 263.784 έχουν «μεταφερθεί» από τη ρύθμιση του 2011. Τέλος, στον ν. 4014/11 έχουν απομείνει 70.806 δηλώσεις.
      Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα ποιοτικά στοιχεία. Οπως προκύπτει, το 25% των δηλωθέντων παρανομιών αφορά ακίνητα χωρίς οικοδομική άδεια. Περίπου 7 στις 10 δηλώσεις αφορούν αυθαίρετα σε εντός σχεδίου περιοχές και οι υπόλοιπες σε εκτός σχεδίου.
      Οσον αφορά το είδος των αυθαιρεσιών, περίπου το ένα τέταρτο (24,5%) είναι ακίνητα κατηγορίας 5, δηλαδή χωρίς άδεια ή με μεγάλες πολεοδομικές παραβάσεις, ενώ οι περισσότερες δηλώσεις αφορούν ακίνητα της κατηγορίας 4 (υπέρβαση έως 40% της κάλυψης και της δόμησης). Μικρές πολεοδομικές παραβάσεις που νομιμοποιούνται μόνο με την καταβολή παραβόλου (κατηγορία 3) είναι το 12,7% των δηλώσεων, ενώ αυθαίρετα προ του 1975 ή του 1983 (κατηγορίες 1 και 2) είναι το 12,3% και 11%, αντιστοίχως.
      Το υπουργείο Περιβάλλοντος επανέλαβε, τέλος, ότι μελετάει το ενδεχόμενο νομοθετικής ρύθμισης «για την αντιμετώπιση των όποιων προβλημάτων έχουν προκύψει», ήτοι την παράταση της δυνατότητας υπαγωγής ορισμένων περιπτώσεων από αυτές που ανήκουν στην κατηγορία 5 (η προθεσμία για την οποία έληξε στο τέλος Σεπτεμβρίου). Η ρύθμιση θα κατατεθεί στο πολεοδομικό σχέδιο νόμου.
    12. Επικαιρότητα

      Engineer

      Τρόπους ώστε να μπορούν να γίνουν δεκτές δηλώσεις αυθαιρέτων εκπρόθεσμα, χωρίς να δοθεί «κανονική» παράταση, συζητούν τις τελευταίες ημέρες το υπουργείο Περιβάλλοντος και το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας. Το ΤΕΕ με νέα, χθεσινή παρέμβασή του επισημαίνει ότι υπάρχει σειρά ειδικών κατηγοριών ακινήτων που δεν μπορούν την περίοδο αυτή να δηλωθούν, επιμένοντας στην εξεύρεση μιας φόρμουλας. 
      Το υπουργείο δεν δείχνει ωστόσο να πείθεται, καθώς τα νομικά ζητήματα μιας «έμμεσης λύσης» είναι σοβαρά. Πάντως, τις τελευταίες ημέρες οι ρυθμοί δήλωσης αυθαιρέτων έχουν απογειωθεί, φθάνοντας τις 10.000 την ημέρα, ενώ μόνο τον Σεπτέμβριο έχουν δηλωθεί περί τις 200.000 ακίνητα. 
      Τις προηγούμενες ημέρες ο πρόεδρος του ΤΕΕ είχε συναντήσεις με στελέχη της ηγεσίας του υπουργείου, ενώ ακόμα μία έχει προγραμματιστεί για σήμερα. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», αυτό που συζητούνταν ήταν κατά πόσον θα μπορούσε να βρεθεί μια φόρμουλα στο πρότυπο των εκπρόθεσμων δηλώσεων του κτηματολογίου, ώστε και η ρύθμιση να μην παραταθεί και να εξυπηρετηθούν όσοι μηχανικοί είναι έτοιμοι να καταθέσουν δήλωση, αλλά δεν μπορούν λόγω της υπερφόρτωσης του συστήματος. 
      Επιπλέον το ΤΕΕ επισήμανε ότι υπάρχουν αρκετές κατηγορίες αυθαιρέτων (ενδεχομένως σε δασικά, σε πλειστηριασμό), οι οποίες δεν μπορούν με κανέναν τρόπο να δηλωθούν αυτή την περίοδο.
      Τα βασικά ζητήματα είναι δύο, ένα νομικό και ένα πολιτικό. Το πολιτικό είναι ότι ο υπουργός Κωστής Χατζηδάκης έχει επανειλημμένως δηλώσει ότι δεν πρόκειται να δώσει νέα παράταση. Μιλώντας χθες στον ΣΚΑΪ 100,3 ανέφερε ότι από το 2011 έχουν δοθεί συνολικά 15 παρατάσεις στις τρεις ρυθμίσεις για τα αυθαίρετα. «Αντιλαμβάνομαι ότι οι μηχανικοί ταλαιπωρούνται, διότι η ιστοσελίδα του ΤΕΕ έχει συγκεκριμένη δυναμικότητα. Αλλά εάν δεν ήμασταν “της τελευταίας στιγμής” δεν θα συνέβαινε αυτή η κατάσταση. Είμαστε δημόσιοι λειτουργοί και έχουμε υποχρέωση να κλείνουμε κάποιες εκκρεμότητες», ανέφερε. 
      Το νομικό ζήτημα αφορά τη δυνατότητα να δοθεί μια έμμεση παράταση, δηλαδή να επιτραπεί έστω για μερικές ημέρες η κατάθεση δηλώσεων. Η ιδέα βασίστηκε στις εκπρόθεσμες δηλώσεις του κτηματολογίου, δηλαδή στην υποβολή μιας αρχικής αίτησης, ώστε η κατάθεση των λοιπών εγγράφων να γίνει μετά τη λήξη της προθεσμίας. 
      Σύμφωνα με πληροφορίες, οι νομικοί του υπουργείου υποστήριξαν ότι ημερομηνία υπαγωγής βάσει του νόμου είναι η ημερομηνία κατάθεσης παραβόλου και αυτό δεν μπορεί να αλλάξει παρά μόνο με νομοθετική ρύθμιση. 
      Υπάρχει, βέβαια, και το κακό προηγούμενο: Προ εικοσαετίας, όταν το τότε ΥΠΕΧΩΔΕ είχε δώσει τη δυνατότητα σύνδεσης αυθαιρέτων με τη ΔΕΗ για όσους είχαν προβλήματα υγείας (με αποτέλεσμα η μισή Ανατολική Αττική να δηλωθεί ως… καρδιοπαθής), είχαν μοιραστεί αριθμοί προτεραιότητας από τις πολεοδομίες για την κατάθεση των εγγράφων, οι οποίοι βέβαια αποδείχθηκαν… ανεξάντλητοι για χρόνια.
      Πάντως, σύμφωνα με πληροφορίες του υπουργείου, τον Σεπτέμβριο δηλώθηκαν 200.000 αυθαίρετα, εκ των οποίων το 20% ανήκει στη λεγόμενη «κατηγορία 5» (αυθαίρετα χωρίς άδεια ή με μεγάλες πολεοδομικές παραβάσεις). Αυτό σημαίνει ότι μια σημαντική μερίδα μηχανικών έσπευσε αυτό το διάστημα να υποβάλει και δηλώσεις αυθαιρέτων άλλων κατηγοριών, χωρίς η προθεσμία να λήγει αύριο για αυτά, προφανώς από φόβο ότι θα υπάρξει κάποια εμπλοκή.
    13. Επικαιρότητα

      GTnews

      Η άμεση κήρυξη των δασικών καμμένων περιοχών ως αναδασωτέων, καθώς και η εκκίνηση των διαδικασιών για αντιδιαβρωτικά και αντιπλημμυρικά έργα αποφασίστηκε, μεταξύ άλλων, στη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο Μαξίμου για τις πυρκαγιές σε Έβρο και Πάρνηθα. 
      Η δασική υπηρεσία κηρύσσει άμεσα, με διοικητικές πράξεις, τις περιοχές αυτές αναδασωτέες. Λαμβάνουμε φροντίδα για την άγρια πανίδα, να έχουν δηλαδή τα ζώα που επιβίωσαν ζωοτροφές και νερό για το διάστημα των επόμενων μηνών. Και -το πιο σημαντικό- ξεκινούν οι διαδικασίες και εδώ, όπως και για τις προηγούμενες πυρκαγιές, για τα αντιδιαβρωτικά και αντιπλημμυρικά έργα στις λεκάνες απορροής που έχουν επηρεαστεί. Κορμοφράγματα δηλαδή και άλλα τεχνικά έργα, που έχουν απόλυτη προτεραιότητα.
      Επίσης, απόλυτη προτεραιότητα έχει ο καθαρισμός των ρεμάτων στις περιοχές αυτές, με ευθύνη των Περιφερειών. Για τους πληγέντες στις περιοχές αυτές ανακοίνωσε ήδη χθες, από την Αλεξανδρούπολη, το κυβερνητικό κλιμάκιο όπου πήγε εκεί τα μέτρα που λαμβάνονται για αυτές τις περιπτώσεις».Επισημαίνεται πως για την υλοποίηση των τεχνικών έργων που αναφέρονται πιο πάνω αποφασίστηκε η ενεργοποίηση του νέου θεσμού των «αναδόχων αποκατάστασης» ενώ θα αξιοποιηθούν και οι δασικοί συνεταιρισμοί. 
      Αναλυτικά όλα τα μέτρα ανά υπουργείο:
      ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ 
      1. ΘΕΜΑΤΑ ΕΛΓΑ
          α. άμεση ολοκλήρωση των δηλώσεων 
          β. ταχεία καταγραφή δεδομένων
          γ. άμεση & λεπτομερής έκδοση πορισμάτων για την αποζημίωση ασφαλιζόμενης     παραγωγής ζωικού – φυτικού κεφαλαίου:
      Ζωικό  κεφάλαιο-χρονοδιάγραμμα: Ολοκλήρωση εντός Οκτωβρίου 
      Φυτικό κεφάλαιο: Αξιοποίηση συστήματος Κοπέρνικους. Οι εικόνες του συστήματος θα χρησιμοποιηθούν για την Σύνταξη Αρχείου με τους δικαιούχους παραγωγούς. Χρονοδιάγραμμα: Προκαταβολές για ζημιές πριν το τέλος του 2023
      Συμμετοχή Γεωπόνων και Κτηνιάτρων του ΕΛΓΑ στις Επιτροπές της Κρατικής Αρωγής για τις πυρόπληκτες περιοχές
      2. Επιτροπή Διαχείρισης Κρίσεων του ΥΠΑΑΤ υπό την προεδρία του Υφυπουργού, κ. Στ. Κελέτση
      Εξετάζονται άμεσα: 
      3. Αλλαγή του συνόλου των επενδυτικών προγραμμάτων του ΠΑΑ, αλλά και των Τομεακών, αυξημένη μοριοδότηση για την ένταξη των πυρόπληκτων σε αυτά και παράταση χρόνου υλοποίησης των συμβατικών υποχρεώσεων (αφορά σε ήδη ενταγμένους σε επενδυτικά σχέδια: Σχέδια Βελτίωσης, Νέοι Αγρότες κλπ)
      4. ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ: Αναστολή πληρωμής τελών για 2 χρόνια για γάλα-κρέας για κτηνοτρόφους.
      5. ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ:
      Συνεργασία με Ινστιτούτο Εδαφοϋδατικών Αναλύσεων για ανάλυση εδάφους για μελλοντικές νέες καλλιέργειες (συγκέντρωση πληροφοριών για τη βέλτιστη εκμετάλλευση εδάφους).
      Διοργάνωση ενημερωτικών συναντήσεων – ημερίδων σε συνεργασία με Περιφέρεια Αν. Μακεδονίας και Θράκης:
      ·         Παροχή βοήθειας – συμβουλών
      ·         Πού μας οδηγούν όλες οι δράσεις;
      ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΠΕΡΙΟΧΩΝ = ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑ = ΑΝΑΠΤΥΞΗ = ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΥΗΜΕΡΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΣΗΜΕΡΑ & ΓΙΑ ΤΟ ΑΥΡΙΟ
      Έκδοση εγχειριδίων που θα μοιραστούν σε παραγωγούς κατά τη διάρκεια των ημερίδων του ΕΛΓΟ  για τρόπους διαχείρισης- αποκατάστασης της 
      ·         ελαιοκαλλιέργειας, 
      ·         αμπελοκαλλιέργειας, 
      ·         βοσκοτόπων 
      ·         μελισσοκομίας
      ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
      Η αποκατάσταση των δημοτικών υποδομών είναι πρώτη προτεραιότητα. Το Υπουργείο Εσωτερικών αναμένει από τους πληγέντες δήμους τα αιτήματα αναγκών με τις τεχνικές προδιαγραφές και το εκτιμώμενο κόστος, για να δρομολογηθεί άμεσα η χρηματοδότηση των εργασιών.
      ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ 
      Μέτρα πλαισίου κρατικής αρωγής για τη στήριξη πυρόπληκτων περιοχών στην Περιφερειακή Ενότητα Έβρου
      Το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, σε ένα πλαίσιο συνεργασίας με όλα τα εμπλεκόμενα Υπουργεία, ενεργοποιεί το πλαίσιο της κρατικής αρωγής για τη στήριξη περιοχών που επλήγησαν από πυρκαγιές του Αυγούστου του 2023 στην Περιφερειακή Ενότητα Έβρου. 
      Παράλληλα, από την πρώτη στιγμή τα στελέχη των υπηρεσιών της Γενικής Γραμματείας Αποκατάστασης Φυσικών Καταστροφών και Κρατικής Αρωγής του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας βρίσκονται στο πεδίο των πληγεισών περιοχών για αυτοψίες και καταγραφές, ενώ έχουν αποσταλεί άμεσα τα σχετικά έγγραφα στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης για ενημέρωσή τους για τις απαιτούμενες ενέργειες και διαδικασίες.
      Τα μέτρα κρατικής αρωγής που δρομολογούνται, σε ένα πλαίσιο συνεργασίας μεταξύ των Υπουργείων Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Εσωτερικών και Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, καθώς και την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, για τις πληγείσες περιοχές είναι τα ακόλουθα:
      1. Πρώτη αρωγή έναντι στεγαστικής συνδρομής
      Εντάσσονται τις επόμενες ημέρες στην πλατφόρμα arogi.gov.gr οι πληγείσες περιοχές, ώστε οι πυρόπληκτοι πολίτες και οι πληγείσες επιχειρήσεις να υποβάλουν αίτηση για την πρώτη αρωγή έναντι στεγαστικής συνδρομής για τα πυρόπληκτα κτίρια, η οποία θα καταβάλλεται μετά από τις απαραίτητες διασταυρώσεις και ελέγχους. Δικαιούχοι της ενίσχυσης είναι ιδιοκτήτες, κατά πλήρη ή ψιλή κυριότητα, κτιρίων που υπέστησαν βλάβες από τις πυρκαγιές, τα οποία χαρακτηρίζονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Αποκατάστασης Φυσικών Καταστροφών και Κρατικής Αρωγής του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, ως επικίνδυνα για χρήση («κόκκινα») ή ως προσωρινά ακατάλληλα για χρήση («κίτρινα»), με το ποσό της πρώτης αρωγής να ανέρχεται σε 10.000 ευρώ ή σε 5.000  ευρώ, αντίστοιχα. 
      2. Παροχή στεγαστικής συνδρομής σε φυσικά και νομικά πρόσωπα για την αποκατάσταση κτιρίων 
      Με την ολοκλήρωση των αυτοψιών από τις υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Αποκατάστασης Φυσικών Καταστροφών και Κρατικής Αρωγής, θα οριοθετηθούν οι πληγείσες περιοχές και θα χορηγηθεί στεγαστική συνδρομή για την επισκευή/ανακατασκευή των κτιρίων. Η στεγαστική συνδρομή, η οποία αποτελείται από δωρεάν κρατική αρωγή (80%) και άτοκο δάνειο (20%) με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου, χορηγείται στους ιδιοκτήτες των πληγέντων κτιρίων και έως το μέγιστο όριο των 150 τ.μ. από το σύνολο του αθροίσματος των εμβαδών των ιδιοκτησιών τους, με σκοπό την αποκατάστασή τους (επισκευή ή ανακατασκευή, ανάλογα με τις βλάβες που παρουσιάζουν). 
      3. Επιδότηση ενοικίου ή συγκατοίκησης
      Παρέχεται, σε συνέχεια της οριοθέτησης των πληγεισών περιοχών, επιδότηση ενοικίου ή συγκατοίκησης για την κάλυψη δαπανών προσωρινής στέγασης των μόνιμων κατοίκων, οι κατοικίες των οποίων επλήγησαν από τις πυρκαγιές, με το ύψος της επιδότησης, να κυμαίνεται από 300 ως και 500 ευρώ, ανάλογα με τις παραμέτρους.
      4. Πρώτη αρωγή έναντι κρατικής αρωγής προς πληγείσες επιχειρήσεις
      Μέσω της πλατφόρμας arogi.gov.gr χορηγείται πρώτη αρωγή έναντι επιχορήγησης για την αντιμετώπιση ζημιών, προς πληγείσες επιχειρήσεις και μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα φορείς, ανάλογα με το επίπεδο της ζημιάς. Το ύψος της ενίσχυσης πρώτης αρωγής ανέρχεται σε 2.000 ευρώ για μεσαίο εύρος ζημιάς και 4.000 ευρώ για μεγάλο εύρος ζημιάς στα στοιχεία ενεργητικού τους. Η ενίσχυση πρώτης αρωγής δεν αφορά σε επιχειρήσεις με μικρό εύρος ζημιάς στα στοιχεία ενεργητικού τους, στις οποίες θα χορηγηθεί προκαταβολή. Η καταβολή της ενίσχυσης πρώτης αρωγής γίνεται κατόπιν διασταύρωσης των στοιχείων των αιτούντων πρώτης αρωγής με τις αιτήσεις πληγεισών επιχειρήσεων που έχουν υποβληθεί στην Περιφέρεια για την καταγραφή και εκτίμηση ζημιών από τις επιτροπές κρατικής αρωγής.
      5. Κρατική αρωγή προς πληγείσες επιχειρήσεις και αγροτικές εκμεταλλεύσεις
      Μετά την καταβολή της πρώτης αρωγής θα προχωρήσει και η χορήγηση του τελικού ποσού της επιχορήγησης προς τις πληγείσες επιχειρήσεις, με την επιχορήγηση να καλύπτει το 70% της εκτιμηθείσας ζημιάς σε στοιχεία ενεργητικού της επιχείρησης, όπως αυτή προκύπτει από το έργο των επιτροπών κρατικής αρωγής. Ειδικότερα, η επιχορήγηση αφορά ζημιές σε μηχανολογικό εξοπλισμό, πρώτες ύλες, εμπορεύματα και κατεστραμμένα οχήματα της επιχείρησης. Η τελική επιχορήγηση συμψηφίζεται με την χορηγηθείσα πρώτη αρωγή και προκαταβολή, ενώ στο ίδιο πλαίσιο εντάσσονται και οι αγροτικές εκμεταλλεύσεις. Σε ένα πλαίσιο συνεργασίας και συντονισμού που ξεκίνησε άμεσα με την Περιφέρεια, οι οποίες και συστήνουν τις επιτροπές κρατικής αρωγής, προωθείται η διαδικασία εκτίμησης των ζημιών στις επιχειρήσεις και στις αγροτικές εκμεταλλεύσεις, να χορηγηθεί επιχορήγηση, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα σχετικά δεδομένα, σταδιακά, ανάλογα με την πορεία ολοκλήρωσης του έργου των επιτροπών.
      Τέλος, όσον αφορά τις αγροτικές εκμεταλλεύσεις, ενεργοποιείται και το σχήμα επιχορήγησης επί των φυτικών μέσων παραγωγής από την κρατική αρωγή, σε ένα πλαίσιο συνεργασίας με τα συναρμόδια Υπουργεία και τον ΕΛΓΑ, για ζημιές σε δενδρώδεις και πολυετείς καλλιέργειες.
      6. Αποζημιώσεις για τις πρώτες ανάγκες των νοικοκυριών και για οικοσκευή
      Στα πληγέντα από την πυρκαγιά νοικοκυριά θα καταβληθούν, σε συνεργασία με τους Δήμους, χρηματικά ποσά ενισχύσεων, ανάλογα με την καταγραφή των ζημιών. Συγκεκριμένα, προβλέπεται η καταβολή αποζημιώσεωνπρος τα νοικοκυριά που επλήγησαν, ως εξής: (α) οικονομική ενίσχυση, ποσού 600 ευρώ, σε κάθε νοικοκυριό που έχει πληγεί η κύρια κατοικία του, για την κάλυψη των πρώτων αναγκών του, προσαυξημένο ανάλογα για πολύτεκνες οικογένειες και άτομα με ειδικές ανάγκες, (β) οικονομική ενίσχυση ποσού μέχρι 6.000 ευρώ ανά νοικοκυριό, για την επισκευή ή την αντικατάσταση οικοσκευής της κύριας πληγείσας κατοικίας, ενώ η εν λόγω ενίσχυση περιορίζεται στο 50% για τις περιπτώσεις δευτερεύουσας κατοικίας, και (γ) οικονομική ενίσχυση 4.500 ευρώ σε άτομα που υπέστησαν αναπηρία (67%) από τραυματισμό στη φυσική καταστροφή. 
      7. Αναστολή καταβολής φορολογικών υποχρεώσεων
      Στις περιοχές της Περιφερειακής Ενότητας Έβρου που έχουν πληγεί από τις πυρκαγιές και κηρύσσονται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω των πυρκαγιών, θα χορηγηθεί αναστολή της πληρωμής των εκκρεμών και βεβαιωμένων φορολογικών υποχρεώσεων, για έξι μήνες, τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τα φυσικά πρόσωπα.
      8. Αναστολή διενέργειας πράξεων αναγκαστικής εκτέλεσης
      Δύναται να παρασχεθεί αναστολή διενέργειας κάθε πράξης αναγκαστικής εκτέλεσης επί της κινητής ή ακίνητης περιουσίας των πληγέντων από την πυρκαγιά,για έξι μήνες. Η αναστολή αφορά στοχευμένα τις επιχειρήσεις που είναι πληγείσες και τα φυσικά πρόσωπα που έχουν υποστεί ζημιές στις κατοικίες τους. Ειδικότερα, η αναστολή καταλαμβάνει, ιδίως, τη διενέργεια πλειστηριασμών, κατασχέσεων, αποβολών και προσωπικών κρατήσεων, εξαιρουμένων των απαιτήσεων για διατροφή. Κατά το χρονικό διάστημα του εξαμήνου, αναστέλλονται και οι προθεσμίες άσκησης ενδίκων μέσων και βοηθημάτων που αφορούν σε εκκρεμείς διαδικασίες αναγκαστικής εκτέλεσης. Η αναστολή αφορά τις επιχειρήσεις που πιστοποιούνται ως πληγείσες με σχετικήβεβαίωση της Περιφέρειας και εντάσσονται στο πλαίσιο της κρατικής αρωγής προς πληγείσες επιχειρήσεις, καθώςκαι τα φυσικά πρόσωπα τα οποία πιστοποιείται ότι έχουν υποστεί ζημιές στις κατοικίες τους, στο πλαίσιο της ένταξής τους στο σχήμα παροχής στεγαστικής συνδρομής και αποζημίωσης οικοσκευής.
      9. Τριετής απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ
      Τα κτίσματα μετά του αναλογούντος σε αυτά οικοπέδου, τα οποία βρίσκονται σε περιοχές που κηρύσσονται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω των πυρκαγιών και έχουν χαρακτηρισθεί ως επικίνδυνα ή προσωρινά ακατάλληλα για χρήση, καθώς και τα αγροτεμάχια που έχουν καταστραφεί, δύναται να απαλλαγούν από τον ΕΝΦΙΑ για μία τριετία, με την προϋπόθεση ότι κατά τον χρόνο αυτόν η κυριότητα ή το εμπράγματο δικαίωμα στο ακίνητο ανήκει στον υπόχρεο σε φόρο του έτους αυτού.
      10. Ρύθμιση και αναστολή ασφαλιστικών εισφορών
      Παρέχεται η δυνατότητα να ενταχθούν σε διαδικασία ρύθμισης και αναστολής ασφαλιστικών εισφορών, για έξι μήνες, οι επιχειρήσεις που βρίσκονται εντός των οριοθετημένων περιοχών που έχουν πληγεί από τις πυρκαγιές.
      11. Αναστολή συμβάσεων εργασίας
      Ενεργοποιείται το ειδικό σχήμα στήριξης της απασχόλησης για τις επιχειρήσεις που έχουν πληγεί από τις πυρκαγιές, με τη παροχή δυνατότητας αναστολής των συμβάσεων εργασίας και χορήγησης αντίστοιχου επιδόματος, ύψους 534 ευρώ, προς τους εργαζόμενους των πληγεισών επιχειρήσεων για ένα τρίμηνο. Το μέτρο αφορά στοχευμένα τις επιχειρήσεις που πιστοποιούνται ως πληγείσες και εντάσσονται στο πλαίσιο της κρατικής αρωγής προς πληγείσες επιχειρήσεις.
      12. Έκτακτη χρηματοδότηση προς τους ΟΤΑ
      Σε ένα πλαίσιο συνεργασίας με τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης, θα προχωρήσει  έκτακτη χρηματοδότησή τους -όπου κριθεί η ανάγκη- για την κάλυψη ζημιών σε δίκτυα και υποδομές.
      13. Δώδεκα (12) διανυκτερεύσεις, εντελώς δωρεάν (μηδενική ιδιωτική συμμετοχή) σε καταλύματα του νομού που συμμετέχουν στο πρόγραμμα voucher κοινωνικού τουρισμού 2023-24 που υλοποιείται έως 30 Ιουνίου 2024 για όλους τους δικαιούχους και ωφελούμενους.
      14. Ένταξη του Έβρου στο ειδικό καθεστώς κοινωνικού τουρισμού με 12 δωρεάν διανυκτερεύσεις
      ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΣΥΛΟΥ
      1. Αυξημένη ετοιμότητα για αντιμετώπιση μεταναστευτικών ροών σε συνεργασία με το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και άλλες Αρχές 2. Στον Έβρο λειτουργεί το κλειστού τύπου Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης (ΚΥΤ) Φυλακίου (Ορεστιάδας) 3. Γρήγορες διαδικασίες καταγραφής και ταυτοποίησης πολιτών τρίτων χωρών εντός ΚΥΤ και μεταφορά τους στην ενδοχώρα 4. Αξιοποίηση Ταμείου Αλληλεγγύης Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου για τη χρηματοδότηση έργων Δήμων όπου λειτουργούν δομές.
      Δ/ΝΣΗ ΔΑΣΩΝ ΚΑΙ ΔΑΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
      1. Ολοκλήρωση άμεσα όλων των προπαρασκευαστικών ενεργειών για την παραγωγή του απαραίτητου χαρτογραφικού υλικού (δασικός χάρτης, βλάστησης, εδαφολογικός, υδρογραφικού δικτύου, σφοδρότητας καύσης) που θα χρησιμοποιηθεί στις μελέτες. 
      2. Έκδοση όλων των απαραίτητων Διοικητικών πράξεων προστασίας των εκτάσεων Δασικού χαρακτήρα (κήρυξη έκτασης ως αναδασωτέας, Δασικές Απαγορευτικές Διατάξεις). 
      3. Συνεργασία των Δασικών Υπηρεσιών Έβρου με τη Μονάδα Διαχείρισης του ΟΦΥΠΕΚΑ και τις ΜΚΟ για τη συλλογή και περίθαλψη των ειδών άγριας πανίδας που χρήζουν τέτοιας φροντίδας. Χορήγηση πίστωσης για προμήθεια ζωοτροφών σε είδη άγριας πανίδας. 
      4. Έκδοση των αποφάσεων απόληψης της καμένης ιστάμενης ξυλείας, τόσο στις παρόδιες ζώνες, στις ζώνες περιμετρικά των τουριστικών περιοχών και των οικισμών, όσο και στις κοίτες των ρεμάτων (συνεργασία με Περιφέρεια και Δήμους). Χρησιμοποίηση της ξυλείας πρώτα για τα αντιδιαβρωτικά έργα, για την κάλυψη των ατομικών αναγκών των κατοίκων και για άλλες χρήσεις (τεχνική ξυλεία, θρυμματισμός για παραγωγή βιομάζας κλπ). 
      5. Σχεδιασμός, σύνταξη – έγκριση των μελετών και υλοποίηση των αναγκαίων αντιδιαβρωτικών και αντιπλημμυρικών έργων στα ορεινά τμήματα των λεκανών απορροής όλης της έκτασης. Ενεργοποίηση του θεσμού Αναδόχου Αποκατάστασης & Αναδάσωσης τόσο για τις μελέτες, όσο και για τα έργα. Παράλληλα, ενεργοποίηση όλων των διαδικασιών για ένταξη προς χρηματοδότηση των έργων στο ΕΠΑ – Πρόγραμμα Φυσικών Καταστροφών. Χρηματοδότηση των υποστηρικτών εργασιών για συλλογή στοιχείων υπαίθρου για τις μελέτες από τον Τακτικό Προϋπολογισμό και το Πράσινο Ταμείο. 
      6. Υλοποίηση των έργων με τη διαδικασία του επείγοντος, σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο που πλέον ισχύει, τόσο με χρήση στο πεδίο Δασικών Συνεταιρισμών Εργασίας, όσο και με εργολήπτες Δασοτεχνικών Έργων για μεγαλύτερη ταχύτητα και αποτελεσματικότητα. Συνεργασία με την Περιφέρεια για τον καθαρισμό όλων των κοιτών ρεμάτων και τον παράλληλο σχεδιασμό και υλοποίηση των αντιπλημμυρικών έργων στις πεδινές ζώνες. 
      7. Σε δεύτερο χρόνο και μετά την παρέλευση χρονικού διαστήματος 18-24 μηνών, εντοπισμός τμημάτων για τεχνητή αναδάσωση.
    14. Επικαιρότητα

      Engineer

      Φαντάζεστε έναν αεροδιάδρομο αποκλειστικά για μη επανδρωμένα αεροσκάφη που να εκτείνεται από την Αθήνα μέχρι το Κιάτο.
      Αυτό επιχειρούν αυτήν τη στιγμή στη Βρετανία, όπου αεροδιάδρομος θα συνδέει τις πόλεις Ρέντινγκ και Κόβεντρι. Μάλιστα ένα μέρος του έχει ήδη ολοκληρωθεί και ανήκει αποκλειστικά στα drones. 
      Στόχος του έργου, με χρηματοδότηση κατά το μεγαλύτερο ποσοστό από κρατική επιχορήγηση, είναι καταρχάς τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη να χρησιμοποιούνται για ιατρικές παραδόσεις, όπως η γρήγορη και άμεση παράδοση δειγμάτων σε εργαστήρια. 
      Σύμφωνα με ρεπορτάζ του BBC, τα οφέλη θα είναι πολλαπλά, όπως για παράδειγμα στην περίπτωση απομακρυσμένων αγροτικών κοινοτήτων, οι οποίες θα μπορούν με αυτόν τον τρόπο να λάβουν φάρμακα, επιστολές και μικρά δέματα. Επίσης, πολλές επιχειρήσεις θα έχουν τη δυνατότητα να παραδώσουν το εμπόρευμά τους σε άλλες περιοχές μέσα σε λίγες ώρες, ενώ πριν με το αυτοκίνητο χρειάζονταν μέρες. 
      Πώς όμως μπορεί να κάποιος να δημιουργήσει μία εναέρια λεωφόρο για drones από το μηδέν και ποιες είναι οι προκλήσεις για μία τέτοια κατασκευή; 
      Ο Στέφεν Φάρμερ, επικεφαλής εταιρικής επικοινωνίας και δημοσίων σχέσεων της Altitude Angel, της εταιρείας που θα κατασκευάσει και θα αναπτύξει την εναέρια λεωφόρο drone μήκους 265 χιλιόμετρων, εξηγεί στην «Κ» την πορεία του έργου. 
      Πύργοι εναέριας κυκλοφορίας και για drones

      «Για να δημιουργήσουμε τον συγκεκριμένο αεροδιάδρομο για drones, τοποθετήσαμε μια σειρά πύργων στο έδαφος. Αυτοί οι πύργοι έχουν πάνω τους αισθητήρες που μπορούν να ανιχνεύουν τα drones στον ουρανό. Οι πληροφορίες από τους αισθητήρες συγκεντρώνονται από την πλατφόρμα του λογισμικού μας, η οποία στη συνέχεια δημιουργεί έναν κινούμενο εναέριο χάρτη σε πραγματικό χρόνο», εξηγεί ο κ. Φάρμερ. Σημειώνοντας ακόμα πως η επίβλεψη δεν θα γίνεται από κάποιον άνθρωπο αλλά ουσιαστικά από ένα προηγμένο σύστημα τεχνολογίας. 
      «Το λογισμικό μας θα μπορεί να καθοδηγεί τα drones σχετικά με το πού πρέπει να πετούν και να στέλνει τις κατάλληλες οδηγίες σε περίπτωση που αυτά αποτελούν κίνδυνο για άλλους χρήστες του εναέριου χώρου», συμπληρώνει. 
      Nέοι προσαρμοσμένοι κανονισμοί

      Στην ερώτηση πώς θα διασφαλιστεί ότι τα drones δεν θα επηρεάσουν με κανέναν τρόπο την πορεία των αεροπλάνων στο μέλλον, ο κ. Φάρμερ εξηγεί πως στόχος του λογισμικού συστήματος είναι να κρατήσει τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη μακριά από την πολιτική αεροπορία, χρησιμοποιώντας τους υφιστάμενους κανονισμούς του εναέριου χώρου.
      «Δεν πρόκειται για ένα απλό εγχείρημα, ωστόσο μαζί με τις ρυθμιστικές αρχές, θα εξετάσουμε πού οι κανονισμοί χρειάζονται είτε επικαιροποίηση είτε προσαρμογή για τα drones», εξηγεί. 
      Σε κάθε περίπτωση, όπως λέει, είναι αδύνατο να ισχύουν για τα drones οι ίδιοι κανόνες που ισχύουν για τα αεροπλάνα.
      «Στην πολιτική αεροπορία το ένα αεροπλάνο θα πρέπει να έχει απόσταση 5 χιλιομέτρων από το άλλο. Ωστόσο μία τέτοια απαίτηση είναι αχρείαστη στην περίπτωση των UAV, με αποτέλεσμα η θέσπιση νέων εξειδικευμένων κανόνων να είναι μονόδρομος», εξηγεί. 
      Σύμφωνα με τον σχεδιασμό τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη θα παραμένουν σε ύψος κάτω από τα 328 πόδια (100 μέτρα), μακριά από τα μεγαλύτερα αεροσκάφη.
      Η λειτουργία του αεροδιάδρομου που θα συνδέει τις δύο πόλεις θα ξεκινήσει το επόμενο καλοκαίρι, ενώ αναμένεται να ακολουθήσουν και άλλοι, καθώς στόχος είναι η δημιουργία ενός μεγαλύτερου εναέριου δικτύου πάνω από την Οξφόρδη, το Μίλτον Κινς, το Κέιμπριτζ και το Ράγκμπι μέχρι τα μέσα του 2024.
      (από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ")
    15. Επικαιρότητα

      Engineer

      Μια ενδεικτική περιήγηση σε επτά από τα δεκαέξι ελληνικά έργα που είναι υποψήφια για το Ευρωπαϊκό Βραβείο Σύγχρονης Αρχιτεκτονικής – Mies van der Rohe Award 2022.
      Πριν από λίγες ημέρες ανακοινώθηκαν οι 532 υποψηφιότητες για το Ευρωπαϊκό Βραβείο Σύγχρονης Αρχιτεκτονικής Mies van der Rohe Award 2022, έναν θεσμό που δημιουργήθηκε το 1988 και ονομάστηκε έτσι προς τιμήν του Γερμανο-Αμερικανού πρωτοπόρου της μοντερνιστικής αρχιτεκτονικής του 20ού αιώνα. Από το 2001 συνδιοργανώνεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ίδρυμα Mies van der Rohe και είναι το επίσημο βραβείο αρχιτεκτονικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Απονέμεται κάθε δύο χρόνια σε εξαιρετικά αρχιτεκτονήματα, που έχουν υλοποιηθεί από Ευρωπαίους αρχιτέκτονες ή ομάδες και αντικατοπτρίζουν τις κοινωνικές, πολιτικές και οικονομικές αλλαγές στον τόπο όπου παράγονται. Για παράδειγμα, το 2019 μπήκαν για πρώτη φορά στις υποψηφιότητες έργα από τη Σερβία, την Αλβανία και τη Σλοβακία, ενώ ανάμεσα στα βραβευμένα έργα είναι το πάρκινγκ και τερματικός σταθμός Hoenheim North στο Στρασβούργο της Zaha Hadid (2003), η Όπερα του Όσλο των Snøhetta (2009), ο μετασχηματισμός του κτιρίου κατοικιών DeFlat Kleiburg, στο Άμστερνταμ των NL Architects και XVW architectuur (2017) κ.ά. Η ποικιλία των κτιρίων επιβεβαιώνει ότι δεν επιβραβεύεται μόνο ο ωραίος σχεδιασμός αλλά και η σημασία ενός αρχιτεκτονήματος στην πόλη. Τα επιλεγμένα έργα από κάθε χώρα αποστέλλονται στο Ίδρυμα Mies van der Rohe, όπου Ομάδα Ανεξάρτητων Ειδικών Συμβούλων και Ειδική Γνωμοδοτική Επιτροπή –οι οποίες συστήνονται για κάθε νέο κύκλο βραβείων– αξιολογούν τις συμμετοχές.
      Σε ένα έργο θα απονεμηθεί το Βραβείο για τη Σύγχρονη Αρχιτεκτονική, σε έναν πρωτοεμφανιζόμενο αρχιτέκτονα ή ομάδα θα δοθεί Ειδική Μνεία και σε έναν πρόσφατα αποφοιτήσαντα αρχιτέκτονα η δυνατότητα πρακτικής άσκησης σε έναν από τους διακριθέντες αρχιτέκτονες. Η τελετή απονομής πραγματοποιείται πάντα Μάιο στο περίπτερο Mies van der Rohe στη Βαρκελώνη. Ανάμεσα στα έργα που διεκδικούν το βραβείο για το 2022 βρίσκονται και 16 ελληνικά κτίρια.
      DECA ARCHITECTURE
      Voronoi’s Corrals – Μήλος
      Χαρακτηριστικό της αρχιτεκτονικής των DECAarchitecture είναι ότι αποδίδουν σχεδιαστικά τα αισθήματα που τους γεννά ένα μέρος μέσα από την τοπογραφία του, την κίνηση του αέρα και του ήλιου, των φυτών του. © ΓΙΩΡΓΗΣ ΓΕΡΟΛΥΜΠΟΣ Τα μαντριά διαχωρίζουν τις χρήσεις της γης, αναβιώνοντας έναν παραδοσιακό τρόπο διαχείρισης εδαφών που εφαρμοζόταν στις Κυκλάδες. Οι τοίχοι που τα περιβάλλουν αποτελούν σαφές όριο με τις γύρω εκτάσεις και ταυτόχρονα προφυλάσσουν την αγροτική παραγωγή από τα ζώα. Μέσα στα πέντε «Μαντριά του Voronoi» το αγροτικό τοπίο συναντά τους χώρους μιας εξοχικής κατοικίας. Κάθε κτίσμα έχει διαφορετικό χαρακτήρα: Το μεγαλύτερο (Orchard Corral) περιβάλλει έναν ελαιώνα με 550 ελιές που σκεπάζουν έναν μικρό ξενώνα δύο υπνοδωματίων. Στο μικρότερο (Preservation Corral) προφυλάσσονται τοπικές ποικιλίες δέντρων με φρούτα που απειλούνται με εξαφάνιση. Ο σχεδιασμός του τοπίου αλλά και των κτισμάτων βασίστηκε στις εφαρμογές των διαγραμμάτων του Ρώσου μαθηματικού Γκεόργκι Βορονόι, κατά τα οποία ο τρόπος και οι μέθοδοι σχεδιασμού δεν επιβάλλονται στο τοπίο, αλλά είναι οργανικοί, μιμούμενοι τη φύση.
      MOLD ARCHITECTS
      Ncaved project – Σέριφος
      Στα κρυφά και στα φανερά. Όλοι οι χώροι –και αυτοί που βυθίζονται στην πλαγιά και αυτοί που είναι ανοιχτοί– βρίσκονται στο επίπεδο του εδάφους, δημιουργώντας οπτικά μια ευθεία. © ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΒΟΥΜΒΑΚΗΣ Η ανάγκη δημιουργίας ενός «καταφυγίου» σε έναν χώρο με αφοπλιστική θέα έκανε τους αρχιτέκτονες να εντάξουν το Ncaved στο περιβάλλον του απομονωμένου όρμου, διατηρώντας ωστόσο την κλίση της πλαγιάς και όχι σχεδιάζοντας μια παράθεση χώρων στο επίπεδο του εδάφους. Από ψηλά, η αρχιτεκτονική του σύλληψη μοιάζει να αναπαριστά μια τρισδιάστατη «σκακιέρα» με κλειστούς και ανοιχτούς χώρους. Μια «υπόσκαφη» κλίμακα (σκάλα) ενοποιεί εξωτερικά τα τρία επίπεδα και οδηγεί στην κύρια είσοδο, που πραγματοποιείται από τον εξώστη του καθιστικού. Η ομαλή αυτή κατάβαση στα ενδότερα της κατοικίας αποκαλύπτει τους αρχικά κρυμμένους χώρους της. Η μπροστινή όψη ανοίγεται πλήρως στην ανατολική θέα, ενώ τα πίσω υαλοστάσια καδράρουν εσωτερικούς κήπους, προσφέροντας διαμπερότητα και φυσικό φωτισμό. Οι υπόσκαφοι χώροι που προκύπτουν από την αφαίρεση τμήματος του βράχου έχουν μια ένταση την οποία οι αρχιτέκτονες θέλησαν να διατηρήσουν και να αναδείξουν, με την επιλογή των υλικών της χρωματικής παλέτας.
      ARISTIDES DALAS ARCHITECTS
      The Lap Pool House – Τήνος
      © ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΒΟΥΜΒΑΚΗΣ Μια ενιαία πλάκα από μπετόν με φυτεμένο δώμα που μοιάζει να αποτελεί φυσική συνέχεια του εδάφους στεγάζει τους τρεις όγκους του Lap pool house και διαμορφώνει τις επιμέρους αρχιτεκτονικές χρήσεις κλειστών και ανοιχτών χώρων της κατοικίας. Ο σχεδιασμός των αρχιτεκτόνων εμπνέεται από τις κοιλότητες και τις προεξοχές των βράχων, δίνοντας την αίσθηση ότι το σπίτι αναδύεται μέσα από το φυσικό τοπίο. Τα δύο στοιχεία που προεξέχουν από την πλάκα –αντιδιαμετρικά του κεντρικού κτιρίου– στεγάζουν ένα υπνοδωμάτιο και έναν ξενώνα. Ένας προστατευμένος ημιυπαίθριος χώρος καδράρει τη θέα, προσφέροντας συνολικά την αίσθηση ενός καταφυγίου. Τη δυναμική του κτιρίου υπογραμμίζει η είσοδος στο σπίτι μέσα από μια ρωγμή στην πλάτη του κτίσματος, ενώ επιμέρους σχισμές στο δώμα επιτρέπουν τη δίοδο του φωτός και του αέρα. Το υγρό στοιχείο της πισίνας έρχεται σε αντίστιξη με την άγρια υφή του εμφανούς σκυροδέματος, υπενθυμίζοντας πόσες αντιθέσεις υπάρχουν μεταξύ των στοιχείων στη φύση.
      Η πισίνα διεισδύει μέσα στο άγριο τοπίο, εισάγοντας το στοιχείο της ρευστότητας και της κίνησης ανάμεσα στους αυστηρούς συμπαγείς όγκους του κτίσματος. Έλληνες για το MIES VAN DER ROHE
      PALY ARCHITECTS
      Livadia House – Χανιά
      © Γιώργος Αναστασάκης Φτιαγμένη από τα υλικά της γης, η κατοικία είναι ένας επιμήκης γραμμικός όγκος λαξευμένος μέσα στο βραχώδες τοπίο μιας έκτασης 4.800 τ.μ. στο ακρωτήριο Κουτουλάς. Χαρακτηριστικά οι αρχιτέκτονες αναφέρουν ότι «η μεγαλύτερη δυσκολία ήταν οι μεγάλες αποστάσεις που είχαν να διανύσουν για να μεταφέρουν τα υλικά κατασκευής μέσα στο δύσβατο τοπίο της περιοχής». Η λιθοδομή σε σχήμα Γ προφυλάσσει το σπίτι από τον βορρά και γίνεται το όριό του προς το ύψωμα, ορίζοντας ταυτόχρονα την κεντρική είσοδο από τη δύση. Δύο καθαροί όγκοι –αυτός του καθιστικού-κουζίνας-τραπεζαρίας και αυτός των υπνοδωματίων– συνδέονται με ένα προστατευμένο διαμπερές ημιυπαίθριο καθιστικό. Το εμφανές μπετόν στις πλάκες, το kourasanit στο χρώμα της άμμου στους εσωτερικούς τοίχους, τα σκουριασμένα μέταλλα, τα στραβά ξύλα στις πέργκολες και η φυσική πέτρα ξερολιθιάς είναι τα βασικά υλικά της κατοικίας. Η φύτευση έγινε σαν συνέχεια του βουνού. Τη σύνθεση συμπληρώνουν πέργκολες και σκίαστρα από μέταλλο και ξύλο. Βασικό στοιχείο του σχεδιασμού είναι «το στέγαστρο», το οποίο δημιουργεί έναν ενδιάμεσο χώρο διημέρευσης. Τα μεγάλα συρόμενα υαλοστάσια ενοποιούν το μέσα με το έξω, προσφέροντας εικόνες διαφυγής και μια εξωστρέφεια και στους περίκλειστους χώρους του σπιτιού.    
      EN ROUTE ARCHITECTURE
      Parallel House – Τζια
      © ΓΙΩΡΓΗΣ ΓΕΡΟΛΥΜΠΟΣ Το Parallel House βρίσκεται σε μια απομονωμένη πλευρά του νησιού. Λόγω της έντονης κλίσης του εδάφους, το πίσω μέρος του σπιτιού είναι βυθισμένο στο χώμα, ενώ η μπροστινή όψη του είναι εκτεθειμένη στη θέα της θάλασσας. Η τοπογραφία του περιβάλλοντος χώρου ενέπνευσε την κεντρική ιδέα για τον σχεδιασμό της εξοχικής κατοικίας, δηλαδή μια διαδοχή αίθριων, υπαίθριων και κλειστών χώρων, οι οποίοι μέσω μεγάλων ανοιγμάτων καδράρουν εντυπωσιακές θέες. Η επιλογή του ανεπίχριστου σκυροδέματος αποτελεί μια φρέσκια ερμηνεία της εικόνας ενός παραδοσιακού πέτρινου σπιτιού, επιχειρώντας τη σύνδεση παλαιότερων στοιχείων στις σύγχρονες λειτουργίες της κατοικίας. Ο χωνευτός διάδρομος στο πίσω μέρος του κτίσματος προφυλάσσει από τους δυνατούς ανέμους και επιτρέπει τον διαμπερή εξαερισμό και τη διατήρηση της σωστής θερμοκρασίας στο εσωτερικό. Οι βοηθητικές χρήσεις είναι τοποθετημένες στον πίσω τοίχο, επιτρέπεται όμως η επικοινωνία με το εσωτερικό και τους γύρω χώρους του σπιτιού. Τα ηλιακά πανέλα που βρίσκονται κρυμμένα στο τοπίο παράγουν αρκετή ενέργεια, με αποτέλεσμα το σπίτι να είναι σχεδόν ενεργειακά ανεξάρτητο, ενώ το νερό της βροχής συλλέγεται από την οροφή και οδηγείται σε ειδικές υπόγειες δεξαμενές όπου φιλτράρεται και έπειτα επαναχρησιμοποιείται.  
      POINT SUPREME
      Σπίτι στα Πετράλωνα – Πετράλωνα
      Στα κείμενά του ο Tyler Brule έκανε αναφορά στην αρχιτεκτονική των Point Supreme και στη σχέση των κτιρίων τους με το περιβάλλον όπου βρίσκονται. © Γιώργος Μεσσιταράκης Στο πλαίσιο του ετήσιου συνεδρίου του περιοδικού Monocle, Quality of Life Conference, που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στην Αθήνα, διοργανώθηκε ένα VIP δείπνο στο Σπίτι στα Πετράλωνα – έργο που το περιοδικό συμπεριέλαβε στο Τhe Monocle Book of Homes, έκδοση με τα καλύτερα σπίτια του κόσμου. Μάλιστα, μετά το δείπνο, ο Tyler Brule ανάρτησε ενθουσιώδη σχόλια για το σπίτι και την αρχιτεκτονική των Point Supreme. Το έργο προτείνει μια βιώσιμη πρακτική για έναν νέο τρόπο δημιουργίας αρχιτεκτονικής, που περιλαμβάνει ποικιλία στοιχείων, ανακύκλωση υλικών, έξυπνες πρακτικές που βοηθούν στο να ξεπεραστούν οικονομικοί περιορισμοί και δυσκολίες. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, το υλοποιεί μετασχηματίζοντας μια υπάρχουσα ισόγεια κατοικία με την προσθήκη δύο ορόφων. 
      Η κατασκευή ενσωμάτωσε στοιχεία που συλλέχθηκαν σε σκουπίδια, μάντρες κ.α. και αξιοποίησε λεπτομέρειες, στοιχεία και υλικά διαφόρων αρχιτεκτονικών εποχών της Αθήνας. Τα ανακυκλωμένα υλικά έγιναν σημεία αναφοράς για μια σύγχρονη αρχιτεκτονική και σχεδιαστική νοοτροπία στενά συνδεδεμένη με τους βιωμένους χώρους και το πώς αυτοί εξελίσσονται στο σήμερα. Αποτέλεσμα ήταν το Σπίτι στα Πετράλωνα να ξεπεράσει όρια και κανόνες, εξομοιώνοντας την αρχιτεκτονική με το έπιπλο και με το αντικείμενο.  
      AREA (ARCHITECTURE RESEARCH ATHENS)
      SALAMIS HOUSE – Σαλαμίνα
      Ένα σπίτι που μοιάζει με ολόκληρη γειτονιά συναντά όποιος περνά τη μεγάλη πόρτα της εισόδου και εισέρχεται στο προστατευμένο περιβάλλον της κατοικίας. © Γιώργης Γερόλυμπος Η εξοχική κατοικία στην Αγία Παρασκευή Σαλαμίνας επαναπροσδιορίζει την έννοια του παραθερισμού σε ένα νησί όπου κυριαρχεί η παρουσία της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης. Εξωτερικά, οι συμπαγείς τοίχοι δίνουν την εντύπωση μιας μονολιθικής κατασκευής, μέσα της όμως κρύβει μια κεντρική αυλή. Μια στενή πύλη οδηγεί από τον δρόμο στο εσωτερικό και μια δεύτερη στον πίσω κήπο με την πισίνα. Μέσα στην αυλή τέσσερα ζεύγη συρόμενων υαλοστασίων μοιράζουν τον χώρο σε δύο κλειστά και δύο υπαίθρια δωμάτια, που αποτελούν τους χώρους διημέρευσης. Καθώς τα υαλοστάσια μετακινούνται, η εικόνα του μονολιθικού κτίσματος ανατρέπεται και η ισορροπία μεταξύ κλειστού και ανοιχτού αλλάζει. Από την πρώτη επίσκεψη, οι αρχιτέκτονες διαπίστωσαν ότι η ζωή στη Σαλαμίνα συμβαίνει έξω και όχι μέσα στα σπίτια. Γι’ αυτό, στόχος τους ήταν να σχεδιάσουν ένα σπίτι ευέλικτο και εξωστρεφές, που ταυτόχρονα διαθέτει έναν προστατευμένο μικρόκοσμο. Εξωτερικά η κατοικία φαίνεται εσωστρεφής και κλειστή, όμως αυτή η εντύπωση αλλάζει όταν κανείς περάσει τη μεγάλη συρόμενη πόρτα της εισόδου. Κάθε αυλή έχει διαφορετικό χαρακτήρα, που ξεκινάει από το είδος των φυτών. Για παράδειγμα, η αυλή με το παλιό πηγάδι έχει πιο υδροχαρή φυτά, ενώ αλλού κυριαρχούν οι φραγκοσυκιές, οι αλόες ή οι μυρωδικοί θάμνοι. 
      Τη μελέτη Αρχιτεκτονικής Τοπίου έκαναν η Άννα Αμπατζή και οι AREA (Architecture Research Athens).
    16. Επικαιρότητα

      Engineer

      ωρίς προηγούµενο είναι η ανοικοδόµηση των Κυκλάδων την τελευταία πενταετία. Μόνο στη Σαντορίνη οι άδειες για νέες οικοδομές και προσθήκες σε υφιστάμενα κτίρια αγγίζουν το δυσθεώρητο νούμερο των 450.000 τετραγωνικών μέτρων, ενώ κατά πόδας ακολουθούν οι –ήδη υπερδομημένες– Μύκονος και Πάρος, αλλά και η Νάξος. Στη Σαντορίνη και στην Πάρο, μάλιστα, οι νέες οικοδομικές άδειες από το 2018 ξεπέρασαν τις 1.000. Σημαντική είναι και εκτόξευση της «αόρατης» δόμησης σε κάποια από τα μικρότερα νησιά, όπως η Αντίπαρος, το Κουφονήσι, η Φολέγανδρος.
      Η «Κ» εξετάζει σήμερα τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας για τη νέα δόμηση από το 2018 έως και το 2022 σε 23 κατοικημένα νησιά των Κυκλάδων (το μόνο κατοικημένο νησί που δεν εξετάζεται χωριστά είναι η Θηρασιά, επειδή η ΕΣΥΕ δεν παρέχει χωριστά στοιχεία για όλες τις χρονιές). Τα στοιχεία αφορούν άδειες για νέες οικοδομές και προσθήκες (χωρίς να διαχωρίζεται η χρήση τους). Οπως προκύπτει από την ανάλυση των στοιχείων:
      • Ο αριθμός των νέων οικοδομικών αδειών αυξάνεται συνεχώς: από 916 στο σύνολο των Κυκλάδων το 2018 έως 1.280 το 2022. Τα τετραγωνικά αυξάνονται και αυτά, αλλά με μια διακύμανση: ξεκινούν με 291.722 τ.μ. το 2018 και 303.672 τ.μ. το 2019, μειώνονται το 2020 στα 257.756 τ.μ., εκτινάσσονται στο 2021 στα 398.244 τ.μ. και καταλήγουν σε 419.232 τ.μ. το 2022.
      • Πρωταθλήτρια στον αριθμό των νέων αδειών είναι η Πάρος, με 1.101 σε μία πενταετία. Το νησί, όμως, βρίσκεται στην 3η θέση όσον αφορά τα τετραγωνικά στα οποία αντιστοιχούν οι άδειες αυτές (281.094 τ.μ.). Τα στοιχεία, πάντως, επιβεβαιώνουν τη συνεχιζόμενη οικιστική επιβάρυνση του νησιού, το οποίο το καλοκαίρι εμφανίζει φαινόμενα κορεσμού.
      • Πρωταθλήτρια στη νέα δόμηση είναι η Σαντορίνη, για την οποία εκδόθηκαν 1.001 νέες άδειες που αντιστοιχούν σε 449.576 τετραγωνικά μέτρα. Ο αριθμός των τετραγωνικών υπερτριπλασιάζεται από το 2020 (43.646 τ.μ.) στο 2021 (143.476 τ.μ.).
      • Ακολουθεί η Μύκονος, για την οποία εκδόθηκαν 634 οικοδομικές άδειες που αντιστοιχούν σε 321.999 τετραγωνικά κτιρίων. Η ζήτηση για τη Μύκονο είναι σταθερή καθ’ όλη τη διάρκεια της πενταετίας (περισσότερες από 100 άδειες, που αντιστοιχούν σε 60.000-70.000 τ.μ. ετησίως).
      • Σημαντική οικοδομική πίεση δέχεται και η Νάξος, η οποία, παρότι είναι το μεγαλύτερο σε μέγεθος νησί των Κυκλάδων, προσείλκυε λιγότερο το ενδιαφέρον τα προηγούμενα χρόνια.
      • Από τα μικρά Κυκλαδονήσια ξεχωρίζει η Αντίπαρος (η οποία δείχνει πλέον να επιβαρύνεται σημαντικά) με 216 νέες άδειες για 64.284 τ.μ. κτιρίων. Σημαντική, για τη μικρή έκτασή του, επιβάρυνση εξακολουθεί να δέχεται το (ήδη υπερδομημένο τις προηγούμενες δεκαετίες) Κουφονήσι, όπου εκδόθηκαν άδειες για 12.653 τετραγωνικά. Αντίστοιχη ήταν η οικοδομική επιβάρυνση στη Φολέγανδρο, όπου οι άδειες που εκδόθηκαν αντιστοιχούν σε 12.075 τ.μ.
      Τι λένε οι ειδικοί
      Η «Κ» έθεσε τα στοιχεία υπ’ όψιν δύο ειδικών επιστημόνων: του Θάνου Παγώνη, αναπληρωτή καθηγητή στον τομέα του πολεοδομικού σχεδιασμού της Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ και στην Ελένη Μαΐστρου, ομότιμη καθηγήτρια στην ίδια σχολή και πρόεδρο του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ). «Καταρχάς πρέπει να σημειώσουμε ότι τα στοιχεία αυτά δεν μας δίνουν την πλήρη εικόνα, καθώς δεν συνυπολογίζονται οι νομιμοποιήσεις αυθαιρέτων των αντίστοιχων ετών, που αφορούν ένα πολύ σημαντικό κομμάτι «κρυμμένης» αύξησης της δομημένης επιφάνειας των νησιών», λέει ο κ. Παγώνης. «Σε κάθε περίπτωση όμως, βλέπουμε ξεκάθαρα ότι η ζήτηση στις Κυκλάδες είναι υψηλή. Υπάρχουν, βέβαια, αρκετές διαφορές ανά νησί, χωρίς να βλέπουμε εκπλήξεις. Τα στοιχεία σε γενικές γραμμές επιβεβαιώνουν την απογείωση του οικοδομικού ενδιαφέροντος για πολλά νησιά μετά την οικονομική κρίση και την τουριστική έκρηξη που επακολούθησε».
      Ο κ. Παγώνης εκτιμά ότι κάποια νησιά εμφανίζουν κοινά χαρακτηριστικά. «Στη Σαντορίνη, στη Μύκονο και πλέον και στην Πάρο η κατάσταση είναι ανησυχητική. Η Κέα και η Κύθνος έχουν ζήτηση, αλλά όχι αυτή που θα φανταζόμασταν, λόγω της κοντινής τους απόστασης από την Αθήνα. Η Ανδρος, η Τήνος και η Σίφνος έχουν μια αξιοσημείωτη οικοδομική δραστηριότητα, αλλά φαίνεται ότι υπάρχουν και κάποιες εσωτερικές αντιστάσεις που τις κρατούν σε ισορροπία. Βλέπουμε παράλληλα να αυξάνεται το ενδιαφέρον για την άγονη γραμμή, για νησιά όπως η Φολέγανδρος και η Αμοργός». «Η έκρηξη της δόμησης είναι σημαντική και αναντίστοιχη της αύξησης του πληθυσμού», λέει η κ. Μαΐστρου. «Σε χρονικό διάστημα 4 ετών (από το 2018 έως το 2022) σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, διπλασιάζεται ή τριπλασιάζεται ο αριθμός οικοδομικών αδειών που εκδίδονται και αντίστοιχα διπλασιάζονται ή υπερδιπλασιάζονται τα τετραγωνικά που προστίθενται μέσα στους ευαίσθητους παραδοσιακούς οικισμούς τους και στο ιδιαίτερο φυσικό περιβάλλον τους, που αποτελεί την ιστορική ταυτότητά τους. Σημειώνεται, παράλληλα, ότι αποσύρθηκαν από τις Κυκλάδες οι ρυθμίσεις που σχεδιάστηκαν από την πολιτεία για τις περιοχές Natura και για τις Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες έπειτα από αντίδραση των δημάρχων».
      Τι συνέπειες εκτιμάται ότι έχει αυτή η έκρηξη της δόμησης; «Προφανώς δεν υπάρχει καμία συσχέτιση της δόμησης με τον πολεοδομικό σχεδιασμό, τις υποδομές, τη φέρουσα ικανότητα των νησιών. Είναι μια σχεδόν άναρχη κατάσταση. Ολα αυτά οδηγούν σε μια ταχεία αλλοίωση του τοπίου και μια δυσανάλογη επιβάρυνση των κοινόχρηστων υποδομών των νησιών», εκτιμά ο κ. Παγώνης. «Ο πρόσθετος όγκος μέσα στους παραδοσιακούς οικισμούς των Κυκλάδων οδηγεί αναμφίβολα σε αλλοίωση της τυπολογίας των κτιρίων», αναφέρει η κ. Μαΐστρου. «Επιπλέον οι νέες κατασκευές, που διευρύνουν τα άτυπα όρια των οικισμών, εξαφανίζουν τους ιστορικούς πυρήνες τους. Στις εκτός σχεδίου περιοχές, συνεχίζεται με αμείωτο ρυθμό η εξαφάνιση της γεωργικής γης, αλλά και του ίχνους που είχαν η γεωργία και η κτηνοτροφία στο τοπίο. Πεζούλες, αλώνια, μονοπάτια γίνονται βορά στην οικοπεδοποίηση. Ειδικά για τα μονοπάτια βλέπουμε να μετατρέπονται συστηματικά σε δρόμους. Η διαρκής αύξηση της εκτός σχεδίου δόμησης δημιουργεί ένα πολύ μεγάλο βάρος οικονομικό, περιβαλλοντικό και ενεργειακό στους δήμους και στην Πολιτεία, το οποίο δεν αντιλαμβανόμαστε. Και έτσι βλέπουμε κυκλοφοριακή συμφόρηση, διακοπές στην υδροδότηση και στην ηλεκτροδότηση, αύξηση των σκουπιδιών. Με τις περιοχές εντός και εκτός οικισμών να χτίζονται, πολύ φοβάμαι ότι οι Κυκλάδες χάνουν με γρήγορους ρυθμούς τον χαρακτήρα τους».
      Το ερώτημα, βέβαια, που προκύπτει είναι κατά πόσον η Πολιτεία (και οι τοπικές κοινωνίες) είναι διατεθειμένες να ανακόψουν την ραγδαία ανοικοδόμηση των Κυκλάδων. «Ανησυχώ για την ταχεία αλλοίωση των Κυκλάδων και συνεπώς, θα υποστήριζα τον άμεσο έλεγχο της δόμησης», λέει ο κ. Παγώνης. «Ειδικά στη Σαντορίνη, στη Μύκονο και στην Πάρο αυτό πρέπει να σταματήσει εντελώς, γιατί έχει ξεπεράσει πια κάθε όριο. Δεν λέμε κάτι νέο ή πρωτόγνωρο. Το Κάπρι έχει καταφέρει να κρατήσει τη φήμη του και τον υψηλού επιπέδου τουρισμό του επειδή υπάρχει πολύ μεγάλος έλεγχος της οικοδομικής δραστηριότητας από την Πολιτεία. Πρέπει, λοιπόν, να λάβουμε μέτρα περιορισμού της δόμησης μέχρι να ολοκληρωθεί ο πολεοδομικός σχεδιασμός των νησιών. Ο οποίος με τη σειρά του δεν πρέπει να επαναλάβει τα λάθη των δεκαετιών του ’70 και του ’80. Ομως, δεν αρκεί αυτό. Πρέπει παράλληλα να τεθούν ειδικοί όροι για το τουριστικό προϊόν, για το οποίο δεν υπάρχουν σήμερα σοβαροί περιορισμοί».
      «Πρώτα από όλα πρέπει να γίνει σωστή οριοθέτηση των οικισμών», εκτιμά η κ. Μαΐστρου. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη ανοησία από αυτό που προωθείται σήμερα από το υπουργείο Περιβάλλοντος και το ΤΕΕ, τον καθορισμό του κοινόχρηστου οδικού δικτύου και την οριοθέτηση οικισμών μέσω ξεχωριστών μελετών, δηλαδή εκτός πολεοδομικού σχεδιασμού. Παράλληλα, πρέπει να τεθούν περιορισμοί στις νέες κατασκευές, να μειωθεί ο συντελεστής, να απαγορευθούν οι συνενώσεις οικοπέδων (που παράγουν μεγαλύτερο συντελεστή). Και να περιοριστεί δραστικά η δυνατότητα δόμησης εκτός των οικισμών. Τέλος, πρέπει να μπει φρένο στις μεγάλες τουριστικές επενδύσεις. Οπως και με την κρουαζιέρα, η Πολιτεία δεν κερδίζει τίποτα από αυτές. Οι μεγάλες τουριστικές επενδύσεις, όσο ήπιες και αν διατείνονται ότι είναι, εξαφανίζουν το φυσικό τοπίο, κλείνουν τις παραλίες, φορτίζουν υπερβολικά όλα τα δίκτυα. Η καθυστέρηση από τη μια πλευρά του Περιφερειακού Χωροταξικού του Νοτίου Αιγαίου και του Ειδικού Χωροταξικού του Τουρισμού και από την άλλη πλευρά των τοπικών πολεοδομικών σχεδίων είναι κατά τη γνώμη μου ύποπτη. Αφήνει ελεύθερο το πεδίο για όλα αυτά που συμβαίνουν σήμερα στα νησιά».
    17. Επικαιρότητα

      Engineer

      Ενα από τα πιο πολύπλοκα ζητήματα που έφεραν στο φως οι δασικοί χάρτες προσπαθούν να επιλύσουν η «Ελληνικό Κτηματολόγιο» και το υπουργείο Περιβάλλοντος. Η νομοθετική ρύθμιση, με την οποία η κατηγορία των δασωμένων αγρών καταργήθηκε και το Δημόσιο παραιτήθηκε των δικαιωμάτων του σε αυτές, ήταν μόνο το «εύκολο» κομμάτι. Τώρα οι υπεύθυνοι για το έργο προσπαθούν να καταλήξουν πώς θα γίνει όχι ο αποχαρακτηρισμός, αλλά η απόδοση των εκτάσεων αυτών σε όσους τις είχαν δηλώσει και, περαιτέρω, σε όσους μπορούν να αποδείξουν ότι έχουν νόμιμα δικαιώματα σε αυτές, αλλά δεν το έπραξαν (γιατί πίστευαν ότι δεν έχουν ελπίδα απέναντι στο Δημόσιο). Στόχος είναι η διαδικασία αυτή να γίνει «αυτόματα», χωρίς να χρειαστεί να κινητοποιηθούν όσοι είχαν ήδη υποβάλει δήλωση.
      Οι δασωμένοι αγροί είναι εκτάσεις που στις παλαιές αεροφωτογραφίες του 1945 ή του 1960 (στις οποίες βασίζονται οι δασικοί χάρτες) εμφανίζονται ως μη δασικές, ενώ στις πρόσφατες να καταλαμβάνονται από δασική βλάστηση. Με άλλα λόγια, είναι εκτάσεις που εγκαταλείφθηκαν: κατά κανόνα βρίσκονται ανάμεσα σε δασικές και αγροτικές εκτάσεις, στις παρυφές του δάσους. Για το Δημόσιο, οι δασωμένοι αγροί (που στους δασικούς χάρτες συμβολίζονται ως ΑΔ) ήταν περίπου ό,τι και οι δασικές εκτάσεις. Κατ’ αρχάς προστατεύονταν από τη δασική νομοθεσία ως προς τον χαρακτήρα τους. Περαιτέρω, στις περιοχές όπου ισχύει το τεκμήριο υπέρ του Δημοσίου, το Δημόσιο (οι διευθύνσεις δασών, συγκεκριμένα) τις δήλωναν στο κτηματολόγιο και οι δηλώσεις τους υπερίσχυαν έναντι των ιδιωτών. Ο λόγος είναι απλός: οι περισσότερες δηλώσεις στις εκτάσεις αυτές γίνονταν με την επίκληση χρησικτησίας και από το Σύνταγμα δεν επιτρέπεται χρησικτησία εις βάρος του Δημοσίου. Αυτό άλλαξε πρόσφατα με τον Ν. 4915/2022. Με μια ρύθμιση το υπουργείο Περιβάλλοντος ήρε τον δασικό χαρακτήρα των δασωμένων αγρών (δηλαδή τους αποχαρακτήρισε όλους οριζόντια, συλλήβδην). Περαιτέρω, αποφασίστηκε ότι το Δημόσιο δεν θα διεκδικήσει την ιδιοκτησία τους, παρά μόνον αν έχει συγκεκριμένο τίτλο (όχι δηλαδή απλά και μόνο στη βάση πως ό,τι είναι δασικό, είναι δημόσιο). Αυτό σημαίνει ότι πλέον στους δασωμένους αγρούς υπερισχύουν οι δηλώσεις των ιδιωτών και, το κυριότερο, επιτρέπονται δηλώσεις ιδιοκτησίας με χρησικτησία.

      Πόσο σημαντικές είναι αυτές οι εκτάσεις; Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Ελληνικού Κτηματολογίου, ενώ στο σύνολο της χώρας το ποσοστό τους δείχνει περιορισμένο (5,2%), σε πραγματικούς αριθμούς αντιστοιχούν σε 6,9 εκατομμύρια στρέμματα (6.900 τ.χλμ), περίπου δύο φορές το μέγεθος της Εύβοιας. Οι περισσότερες από αυτές τις εκτάσεις βρίσκονται στην Αρκαδία (περίπου μισό εκατομμύριο στρέμματα), στα Ιωάννινα (391.000 στρ.) και τη Μεσσηνία (349.000 στρ.). Ως ποσοστό όμως επί του συνόλου της περιφερειακής ενότητας, το μεγαλύτερο ποσοστό έχει η Λευκάδα με το Μεγανήσι (15%) και ακολουθεί η Αρκαδία (12,5%), η Μεσσηνία (11,7%), η Καστοριά (11,4%) και η Χαλκιδική (10,1%). Η Ελληνικό Κτηματολόγιο υπολογίζει ότι επηρεάζονται συνολικά 1,3 εκατομμύρια γεωτεμάχια (οικόπεδα). Ο αποχαρακτηρισμός 6,9 εκατομμυρίων στρεμμάτων, όσο κι αν «σχοινοβατεί» από πλευράς συνταγματικότητας (κάτι που ενδεχομένως να κριθεί, αν κατατεθούν προσφυγές), είναι το «απλό» κομμάτι. Το πιο σύνθετο είναι η διαδικασία με την οποία θα αποσυρθεί το Δημόσιο και θα αναγνωριστούν δικαιώματα ιδιωτών. Πόσο μάλλον προκειμένου αυτό να συμβεί χωρίς άμεση εμπλοκή των πολιτών, όπως επιθυμεί το υπουργείο Περιβάλλοντος και χωρίς να καθυστερήσει άλλο η ολοκλήρωση των δασικών χαρτών. Το θέμα απασχολεί διαδοχικές συσκέψεις τις τελευταίες εβδομάδες και μέχρι στιγμής αυτό που έχει αποφασιστεί είναι ότι θα ζητηθεί από τις διευθύνσεις δασών όλης της χώρας να ανακαλέσουν τις δηλώσεις που υπέβαλαν για δασωμένους αγρούς. Κατόπιν θα επανεξεταστούν οι δηλώσεις πολιτών στις εκτάσεις αυτές οι οποίες απορρίφθηκαν. Υπάρχουν όμως δύο ζητήματα:
      • Τι γίνεται με τις περιοχές εκείνες (λ.χ. Κρήτη) που επειδή δεν υπήρχαν τίτλοι και επειδή ήταν γνωστό ότι οι εκτάσεις αυτές θα χαρακτηριστούν δασικές και θα τις διεκδικήσει το Δημόσιο, οι ενδιαφερόμενοι δεν μπήκαν στη διαδικασία να υποβάλουν δήλωση; Το υπουργείο δεν θέλει να δοθεί νέα παράταση στους δασικούς χάρτες.
      • Πώς θα χειριστεί η Ελληνικό Κτηματολόγιο τις περιοχές που έχουν ήδη κτηματογραφηθεί, εκεί δηλαδή όπου η ιδιοκτησία έχει ήδη αποδοθεί στις διευθύνσεις δασών; Το κτηματολόγιο σε λειτουργία αντιπροσωπεύει το 34% των ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων αυτή τη στιγμή – περιλαμβάνει όμως κυρίως αστικά κέντρα. «Οι συνταγματικές αποστολές του δασολογίου και του κτηματολογίου είναι αλληλένδετες δεδομένου ότι επί των δασικού χαρακτήρα εκτάσεων το Δημόσιο αξιώνει ιδιοκτησιακά δικαιώματα λόγω του τεκμηρίου κυριότητάς του», εξηγεί ο Δημήτρης Σταθάκης, πρόεδρος του Ελληνικού Κτηματολογίου. «Με την ανάκληση των δηλώσεων ιδιοκτησίας από τις διευθύνσεις δασών, με τις οποίες διεκδικούσαν τους δασωμένους αγρούς, το Ελληνικό Κτηματολόγιο φροντίζει πρώτον να αποσβεστούν όσο γίνεται περισσότερο οι καθυστερήσεις που προκαλούνται από τη μεταβολή αυτή, που συμβαίνει σε προχωρημένο στάδιο κτηματογράφησης και δεύτερον να απαλλαγεί ο πολίτης που έχει ήδη δηλώσει την ιδιοκτησία του σε αυτές τις περιοχές από οποιαδήποτε νέα ενέργεια. Είναι ταυτόχρονα μια ευκαιρία για όποιον έχει ιδιοκτησία εντός των συγκεκριμένων περιοχών και αποθαρρύνθηκε στο παρελθόν λόγω της ύπαρξης της δήλωσης των διευθύνσεων δασών, να εμφανιστεί τώρα και να δηλώσει την ιδιοκτησία του», σημειώνει. «Η διαδικασία αυτή θα συμβάλει ώστε στο τέλος του έτους το συνολικό ποσοστό συλλογής δηλώσεων σε επίπεδο χώρας να ξεπεράσει το 90% και έτσι να εκπληρώσουμε τον βασικό σκοπό του κτηματολογίου που είναι να καταγραφεί ο πραγματικός ιδιοκτήτης σε κάθε σημείο της Ελλάδας».

      Οι εκχερσωμένες εκτάσεις, οι χάρτες, η ρύθμιση και οι ασπάλαθοι 
      Μετά τους δασωμένους αγρούς, στο στόχαστρο του υπουργείου Περιβάλλοντος βρίσκονται οι εκχερσωμένες δασικές εκτάσεις, που καταλαμβάνουν 2.025.743 στρέμματα σε όλη τη χώρα. Το υπουργείο επεξεργάζεται εδώ και ένα έτος ρύθμιση για τη «νομιμοποίηση» της αλλαγής χρήσης μεγάλου μέρους των εκτάσεων αυτών. Προ ημερών μάλιστα παρέλαβε μελέτη που αφορά τις οικονομικές επιπτώσεις που θα εκτιμάται ότι θα έχει στην αγροτική παραγωγή η αποβολή γεωργών και κτηνοτρόφων από τις δασικές εκτάσεις που (κατά κανόνα) καταπάτησαν και αποψίλωσαν. Το επιχείρημα που διερευνάται είναι κατά πόσο η εκχέρσωση για αγροτική χρήση μπορεί να γίνει συνταγματικά ανεκτή, ως συμβάλλουσα στην εθνική οικονομία.
      Σε ποιο σημείο βρίσκεται σήμερα το υπουργείο Περιβάλλοντος; «Βρισκόμαστε μόλις ένα βήμα πριν από την ολοκλήρωση της μεγάλης μεταρρύθμισης των δασικών χαρτών. Με ρεαλιστικό σχεδιασμό, πολλή δουλειά και τηρώντας τις επιταγές του Συντάγματος και τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας προχωρήσαμε μεθοδικά στην εξεύρεση λύσεων», λέει ο υφυπουργός Περιβάλλοντος Γιώργος Αμυράς. «Επιλύσαμε το ιδιοκτησιακό ζήτημα που αφορούσε κυρίως περιοχές όπως τα Δωδεκάνησα, την Ανατολική και Δυτική Μάνη, τα νησιά του Βορείου Αιγαίου, τις Κυκλάδες, τα Ιόνια νησιά και την Κρήτη. Βρήκαμε λύση στο ζήτημα των ασπαλάθων, που πλέον η παρουσία τους από μόνη της δεν μπορεί να οδηγήσει σε υπαγωγή μιας έκτασης εντός της δασικής νομοθεσίας, ενώ πριν από λίγες ημέρες ψηφίστηκε η ρύθμιση για τους δασωμένους αγρούς με την οποία επιστρέφουν στους πραγματικούς ιδιοκτήτες 6,9 εκατομμύρια στρέμματα σε όλη την Ελλάδα. Και τώρα κάνουμε το τελευταίο βήμα. Επεξεργαζόμαστε ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία για τις αγροτικές καλλιέργειες στις εκχερσωμένες εκτάσεις και βάσει αυτών σχεδιάζουμε τη νομοθετική ρύθμιση για την επίλυση του εκκρεμούς ζητήματος σε αρμονία με τη σχετική νομολογία του ΣτΕ. Η χώρα θα αποκτήσει, επιτέλους, αξιόπιστους δασικούς χάρτες και οι ιδιοκτήτες δεν θα ταλαιπωρούνται από το κράτος».
      Στο πλαίσιο αυτό το υπουργείο παρέλαβε πριν από λίγες ημέρες μελέτη, η οποία αποτυπώνει ανά περιφερειακή ενότητα το μερίδιο που έχουν οι καλλιεργούμενες, εκχερσωμένες δασικές εκτάσεις στην αγροτική οικονομία. Η μελέτη βασίζεται σε στοιχεία του ΟΠΕΚΕΠΕ (του κρατικού οργανισμού για τις επιδοτήσεις, που επί σειρά ετών δεν έλεγχε το είδος των εκτάσεων που επιδοτούσε) και παρουσιάζει τα ετήσια έσοδα από την αγροτική παραγωγή επί εκχερσωμένων εκτάσεων ανά περιφερειακή ενότητα και παραγωγική δραστηριότητα. Το επόμενο διάστημα το υπουργείο θα επεξεργαστεί τη μελέτη με τη δασική και τη νομική του υπηρεσία, προκειμένου να διαπιστώσει αν μπορεί να χρησιμοποιήσει τα στοιχεία της για να θεμελιώσει υπέρτερο δημόσιο συμφέρον από τη διατήρηση της χρήσης των εκτάσεων αυτών. Το υπουργείο σκοπεύει να θέσει δύο προϋποθέσεις για να επιτρέψει την αλλαγή χρήσης: την καταβολή αντιτίμου και την ύπαρξη τεκμηρίου κυριότητας προγενέστερο του 2000.
      Η αγωνία του υπουργείου Περιβάλλοντος εδράζεται στις αποφάσεις που εξέδωσε το Συμβούλιο της Επικρατείας το 2019, ακυρώνοντας τις διατάξεις του 2014 και του 2017 με τις οποίες δόθηκε η δυνατότητα εξαγοράς εκχερσωμένων δασικών εκτάσεων έναντι τιμήματος. Το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο έκρινε ότι παραβιάζονται τα άρθρα 24 και 117 του Συντάγματος, αλλά και οι συνταγματικές αρχές της ισότητας και του κράτους δικαίου. Οι εκτάσεις αυτές ξεπερνούν μέχρι στιγμής τα 2 εκατ. στρέμματα σε όλη τη χώρα, ενώ οι αιτήσεις εξαγοράς που είχαν κατατεθεί έφταναν τις 260.000.
      Η περίοδος των αντιρρήσεων, πάντως, κατά του περιεχομένου των δασικών χαρτών σταδιακά φθάνει στο τέλος της. Ηδη «έκλεισε» στην Κρήτη και σταδιακά μέχρι το τέλος Μαΐου θα ολοκληρωθεί για τις περισσότερες περιοχές της χώρας. Παρότι το υπουργείο υποστηρίζει ότι δεν εξετάζει νέα παράταση, το ενδεχόμενο δεν θα πρέπει να αποκλειστεί.
    18. Επικαιρότητα

      Engineer

      Αναξιοποίητα και απαξιωμένα μένουν εκατοντάδες χιλιάδες ακίνητα σε όλη τη χώρα, τα οποία περιήλθαν στην κατοχή του Δημοσίου, κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης, λόγω των αποποιήσεων κληρονομιών που πραγματοποιήθηκαν. Μόνο την περίοδο 2013-2018 καταγράφηκαν 450.000 αποποιήσεις κληρονομιών.
      Με βάση τα σχετικά στοιχεία, η κορύφωση του φαινομένου των αποποιήσεων κληρονομιών παρατηρήθηκε το 2018, όταν καταγράφηκαν 150.000 τέτοιες πράξεις, από περίπου 29.000 το 2013, δηλαδή σχεδόν πενταπλάσιες. Το φαινόμενο αυτό οφειλόταν στο γεγονός ότι είχαν συσσωρευτεί σημαντικά χρέη, που δεν μπορούσαν να επωμιστούν οι κληρονόμοι, και ταυτόχρονα οι αξίες των ακινήτων που θα μπορούσαν να κληρονομήσουν ήταν χαμηλότερες. Ετσι, το τελικό αποτέλεσμα ήταν παθητικό, ωθώντας τους περισσότερους στην αποποίηση της κληρονομιάς.
      Ωστόσο και στην περίπτωση που δεν υπήρχαν σημαντικά χρέη, πολλές φορές γίνονταν και πάλι αποποιήσεις εξαιτίας της αδυναμίας πολλών νοικοκυριών να καταβάλουν ακόμη και τον φόρο κληρονομιάς. Ειδικά, αν η κληρονομιά αφορά ακίνητα εντός της Αττικής, σε καλή περιοχή, ο φόρος μπορεί να αγγίξει ακόμη και τις 16.500 ευρώ, παρότι τα πρώτα 150.000 ευρώ της φορολογητέας περιουσίας είναι αφορολόγητα. Επίσης, σύμφωνα με την κ. Βασιλική Χαβέλα, δικηγόρο που ειδικεύεται στον κλάδο των ακινήτων, οι κληρονόμοι θα πρέπει να πληρώσουν και τέλη κτηματολογίου, ενώ η αμοιβή του συμβολαιογράφου είναι χαμηλή σε περιπτώσεις κληρονομιών, καθώς δεν εξαρτάται από την αξία του ακινήτου. Αντιθέτως δεν υπόκεινται στην υποχρέωση έκδοσης ταυτότητας κτιρίου.
      Ασφαλώς δεν αφορούν όλες αυτές οι αποποιήσεις ακίνητα «φιλέτα» ή κατοικίες εντός των μεγάλων αστικών κέντρων. Ωστόσο είναι δεδομένο ότι ένας μεγάλος αριθμός ακινήτων αφορά ακριβώς διαμερίσματα και κατοικίες που θα μπορούσαν να αποτελέσουν μια πολύ σημαντική «μαγιά» για τη χάραξη στεγαστικής πολιτικής.
      Δεν υπάρχει φορέας
      Σήμερα, όπως φαίνεται, το Δημόσιο δεν γνωρίζει ή τουλάχιστον δεν επιθυμεί να γνωστοποιήσει τον ακριβή αριθμό ή τα επιμέρους ποιοτικά χαρακτηριστικά των ακινήτων που αποτελούν μέρος των κληροδοτημάτων που έχουν περιέλθει στην κατοχή του. Το μόνο που είναι ξεκάθαρο είναι ότι υπάρχει υπηρεσία καταγραφής των δικαιωμάτων, χωρίς κάποια άλλη λεπτομέρεια.
      Ωστόσο, όπως επισημαίνουν φορείς της αγοράς ακινήτων, δεν έχει συσταθεί κάποιος εξειδικευμένος φορέας, ο οποίος να είναι επιφορτισμένος με την ενεργή διαχείριση αυτών των ακινήτων. Επομένως μένουν αναξιοποίητα, καθώς ούτε αξιοποιούνται μέσω της ενοικίασής τους ούτε εκπλειστηριάζονται προκειμένου έστω να αντληθούν πόροι οι οποίοι θα μπορούσαν να χρηματοδοτήσουν άλλες δράσεις στο πεδίο της στεγαστικής πολιτικής, που επιχειρεί να ανασυγκροτήσει η κυβέρνηση, εν μέσω συνεχούς όξυνσης της έλλειψης στέγης, ιδίως στα μεγάλα αστικά κέντρα της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης.
      Επομένως, το Δημόσιο, σε συνδυασμό και με τους ιδιώτες που κρατούν κλειστά εκατοντάδες χιλιάδες ακίνητα (περίπου 700.000 πανελλαδικά), αλλά και τις τράπεζες και τις εταιρείες διαχείρισης που έχουν συσσωρεύσει περί τα 25.000 οικιστικά ακίνητα, αθροίζει σχεδόν 1 εκατ. αναξιοποίητα ακίνητα, τα οποία θα μπορούσαν αφενός να επιλύσουν το στεγαστικό πρόβλημα, χωρίς «τιμωρητικές» πολιτικές για όσους έχουν επενδύσει στην αγορά ακινήτων, και αφετέρου να συγκρατήσουν τις αξίες και τα ενοίκια.
      Οι στρεβλώσεις
      Οπως αναφέρει στην «Κ» ο κ. Λευτέρης Ποταμιάνος, πρόεδρος του Συλλόγου Μεσιτών Αθηνών – Αττικής, «τα ακίνητα του Δημοσίου θα μπορούσαν κάλλιστα να αποτελέσουν μια πολύ σημαντική πρώτη ύλη προκειμένου να καταστούν επιλέξιμα για αξιοποίηση μέσω του προγράμματος “Σπίτι Μου”». Σύμφωνα με τον ίδιο, με αυτόν τον τρόπο δεν θα αφαιρείτο απότομα μέρος του αποθέματος των πωλούμενων κατοικιών, που είχε ως αποτέλεσμα και την αύξηση των τιμών με τεχνητό τρόπο, όχι δηλαδή λόγω της οργανικής ανάπτυξης της αγοράς.
      Εξαιτίας δηλαδή του τρόπου εφαρμογής του αρχικού προγράμματος «Σπίτι Μου», το αποτέλεσμα ήταν να δημιουργηθούν άτυποι πλειστηριασμοί μεταξύ των δικαιούχων λόγω των ασφυκτικών προθεσμιών που δόθηκαν για την ολοκλήρωση των αγοραπωλησιών, σε μια αγορά όπου η έννοια της ταχύτητας στην ολοκλήρωση πράξεων αγοραπωλησίας έχει εκλείψει τα τελευταία χρόνια. Κάπως έτσι, μετά την εξασφάλιση τραπεζικής προέγκρισης, οι δικαιούχοι κλήθηκαν να κλείσουν ακίνητα από ένα εξαιρετικά περιορισμένο απόθεμα επιλέξιμων ακινήτων. Αυτό έδωσε τη δυνατότητα στους ιδιοκτήτες να αυξήσουν τις ζητούμενες τιμές.
      Το 2018 καταγράφηκαν 150.000 αποποιήσεις κληρονομιάς από περίπου 29.000 το 2013, δηλαδή σχεδόν πενταπλάσιες. [Shutterstock]   «Σε αρκετές συνοικίες των μεγάλων πόλεων η προσφορά παλαιών ακινήτων αποδείχθηκε μικρότερη της ζήτησης, με αποτέλεσμα οι απελπισμένοι πολίτες να αυξάνουν συνέχεια την προσφορά τους ώστε να πείσουν τους ιδιοκτήτες να τους προτιμήσουν και να αποκτήσουν έτσι “άτοκα” το ακίνητό τους. Ετσι, ακίνητα αξίας 60.000-80.000 ευρώ βρέθηκαν να πωλούνται τελικά αντί 120.000-150.000 ευρώ ή ακόμη και 200.000 ευρώ στην Αττική. Γνωρίζω ιδιοκτήτες που είχαν κυριολεκτικά δεκάδες υποψηφίους, οι οποίοι τους παρακαλούσαν να αποδεχθούν την προσφορά τους», εξηγεί στην «Κ» ο κ. Ηλίας Παπαγεωργιάδης, διευθύνων σύμβουλος της MORE Group. Η ακραία αυτή στρέβλωση είχε ως αποτέλεσμα, εντέλει, να ακυρωθεί στην πράξη το όφελος των δικαιούχων από την εξασφάλιση «άτοκου» δανείου, καθώς στο τέλος το ποσό που πλήρωσαν ήταν αντίστοιχο εκείνου που θα κατέβαλλαν αν λάμβαναν ένα κανονικό στεγαστικό δάνειο και πλήρωναν όλους τους αναλογούντες τόκους.
      Εν τω μεταξύ, στρέβλωση έχει αρχίσει να προκαλείται ήδη και με τις πρόσφατες εξαγγελίες περί νέου κύκλου του προγράμματος «Σπίτι Μου». Οπως αναφέρουν πηγές της αγοράς, ήδη παρατηρείται αύξηση των ζητούμενων τιμών στις αγγελίες κι ενώ το αγοραστικό ενδιαφέρον έχει «παγώσει» εν αναμονή της δημοσιοποίησης περισσότερων στοιχείων για το νέο πρόγραμμα, το οποίο δεν έχει όμως εξασφαλίσει τα απαιτούμενα κονδύλια για να χρηματοδοτηθεί. Σύμφωνα με μεσιτικές πηγές, το αρχικό πρόγραμμα «Σπίτι Μου» φαίνεται πως καθυστέρησε την εμφάνιση της μείωσης της ζήτησης, που άρχισε όμως να παρατηρείται πλέον τις τελευταίες εβδομάδες. Αν αρχίσει όμως να «τρέχει» το νέο πρόγραμμα, είναι προφανές ότι θα επανέλθει και το αγοραστικό ενδιαφέρον, συντηρώντας και πάλι με τεχνητό τρόπο τις υψηλές τιμές.
        Οπως σημειώνει ο κ. Παπαγεωργιάδης, «την ώρα που με τις αλλαγές στο πρόγραμμα “χρυσή βίζα” φάνηκε πως υπάρχει πρόθεση να περιοριστεί η τεχνητή ζήτηση που φουσκώνει τις τιμές, με αυτό το πρόγραμμα ουσιαστικά θα αυξήσουμε τη ζήτηση και τις προσδοκίες των πωλητών, σε μια περίοδο μάλιστα που η προσφορά ακινήτων συνεχίζει να είναι πολύ χαμηλή». Κατά τον ίδιο, πάντως, οι προθέσεις είναι καλές και η πρωτοβουλία αξιόλογη, αλλά ο τρόπος υλοποίησης, ειδικά ως προς τα κριτήρια ένταξης, χρήζει βελτίωσης.
      Τι πρέπει να αλλάξει
      Σύμφωνα με τους ειδικούς της αγοράς, το «κλειδί» για να αποφευχθούν ανάλογες στρεβλώσεις με τον πρώτο κύκλο του προγράμματος είναι να διευρυνθούν σημαντικά οι δικαιούχοι και κυρίως τα ακίνητα που θα είναι επιλέξιμα. Αν περιοριστεί και πάλι το πιθανό απόθεμα από το οποίο μπορούν να επιλέξουν οι ενδιαφερόμενοι σε λίγες περιοχές με (ακόμη) προσιτά ακίνητα, είναι προφανές ότι θα επαναληφθούν οι ίδιες στρεβλώσεις. Αντιθέτως, λιγότερες θα είναι οι επιπλοκές, τουλάχιστον σε επίπεδο απότομης αύξησης των τιμών, σε περίπτωση που οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επιλέξουν π.χ. και νεότερης κατασκευής ακίνητα, ακόμη και νεόδμητα, δηλαδή ακίνητα μεγαλύτερης αξίας, προκειμένου να μην ασκηθεί η ίδια πίεση στην κτηματαγορά.
      Πάντως, με βάση τις πληροφορίες που έχουν διαρρεύσει, φαίνεται πως οι δικαιούχοι θα είναι πλέον και πολίτες μεγαλύτερης ηλικίας (έως 50 ετών, αντί για έως 39 ετών), τα εισοδηματικά κριτήρια θα διευρυνθούν, ενώ και τα επιλέξιμα ακίνητα εκτιμάται ότι μπορεί να είναι και νεότερα των 15 ετών. Ακόμη ένα ζητούμενο είναι και το πώς θα αποφευχθεί η σαφής προτίμηση των τραπεζών στο να επιλέγουν, κατά προτεραιότητα, υπαλλήλους του δημοσίου τομέα, έναντι εκείνων του ιδιωτικού, για τη χορήγηση στεγαστικών δανείων (λόγω μειωμένου ρίσκου), κάτι που φαίνεται πως είχε τελικά αντίκτυπο και στο «μείγμα» των τελικών δικαιούχων που κατόρθωσαν να δανειοδοτηθούν μέσω του προγράμματος «Σπίτι Μου».
    19. Επικαιρότητα

      GTnews

      Δεσμευτικές οικονομικές προσφορές για την παραχώρηση του αεροδρομίου της Καλαμάτας έως τα τέλη του πρώτου εξαμήνου προγραμματίζει να έχει λάβει το Υπερταμείο ώστε έως τα τέλη του 2024 να ολοκληρωθεί η υπογραφή της σύμβασης παραχώρησης και να ψηφιστεί από τη Βουλή.
      Το αεροδρόμιο της Καλαμάτας αποτέλεσε διαγωνισμό – πιλότο για το Υπερταμείο που επέλεξε να τρέξει μόνο του τον διαγωνισμό και όχι μέσω της θυγατρικής του, δηλαδή το ΤΑΙΠΕΔ.
      Ο διαγωνισμός προκηρύχθηκε νωρίς το 2022 και στα τέλη του έτους είχαν εκδηλώσει επισήμως ενδιαφέρον κοινοπραξία της ΓΕΚ Τέρνα με την ινδική GMR Airports (σχήμα που αναπτύσσει και το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι του Ηρακλείου), κοινοπραξία της γαλλικής Egis Airport Operation με την Άκτωρ Παραχωρήσεις και την Aéroports de la Cote d’Azur, άλλη κοινοπραξία, της Fraport AG με την Delta Airport Investments (συμφερόντων του ομίλου Κοπελούζου) και την Pileas SA (συμφερόντων του ομίλου Κωνσταντακόπουλου), και, τέλος, κοινοπραξία της Mytilineos με την Corporation America Airports (CAAP).
      Τα τέσσερα σχήματα διεκδικούν την παραχώρηση του δικαιώματος διοίκησης, διαχείρισης, λειτουργίας, ανάπτυξης, επέκτασης, συντήρησης και εκμετάλλευσης του Διεθνούς Αερολιμένος Καλαμάτας. 
      Τον Φεβρουάριο το Υπερταμείο θα αποστείλει τη σύμβαση παραχώρησης στους παραπάνω υποψήφιους και αμέσως μετά θα προσδιοριστεί η καταληκτική προθεσμία υποβολής προσφορών η οποία δεν θα είναι αργότερα από τον Ιούνιο.
      Υπολογίζεται πως έως τα τέλη Αυγούστου – αρχές Σεπτεμβρίου θα έχει γίνει επιλογή του αναδόχου και το αεροδρόμιο θα περάσει στον έλεγχο του παραχωρησιούχου στις αρχές του επόμενου έτους. Πρόκειται για ένα χρονικό διάστημα που δεν είναι από τα συντομότερα σε διαγωνισμούς του ελληνικού Δημοσίου.
      Ωστόσο παράλληλα με τον διαγωνισμό για την Καλαμάτα το Υπερταμείο αξιολογεί μοντέλα αξιοποίησης και των υπολοίπων 22 περιφερειακών αεροδρομίων που παραμένουν υπό τον έλεγχο του Δημοσίου και λειτουργούν αυτή τη στιγμή από την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας. 
      Έτσι έπειτα από σχετικό διαγωνισμό προσελήφθη ως χρηματοοικονομικός σύμβουλος για την αξιοποίηση των 22 αεροδρομίων η Eurobank και ο τεχνικός σύμβουλος η Δοξιάδης συνεργάτες ενώ το έργο του νομικού συμβούλου ανέλαβε η YLP & DVLaw).
      Έργο τους είναι η εκτίμηση της κατάστασης των αεροδρομίων και των σχετικών επενδύσεων που απαιτούνται και η επικαιροποίηση της προ μερικών ετών μελέτης της KANTOR για τα 22 αεροδρόμια. Πρόκειται για τα αεροδρόμια Καρπάθου, Χίου, Αλεξανδρούπολης, Αραξου, Λήμνου, Ιωαννίνων, Μήλου, Νάξου, Πάρου, Ικαρίας, Κυθήρων, Λέρου, Σητείας, Νέας Αγχίαλου, Καλύμνου, Σκύρου, Σύρου, Αστυπάλαιας, Καστελόριζου, Καστοριάς, Κάσου και Κοζάνης. Τα περισσότερα χρειάζονται σοβαρές επενδύσεις τόσο σε τερματικούς σταθμούς και στους διαδρόμους όσο και στον ηλεκτρονικό και μηχανολογικό εξοπλισμό τους.
      Ο εκσυγχρονισμός τους θα αναβαθμίσει τον τουρισμό στις συγκεκριμένες περιοχές, βοηθώντας στη διάχυση των οικονομικών ωφελειών από τον τουρισμό σε όλη την Ελλάδα αλλά και στην αποσυμφόρηση άλλων κορεσμένων προορισμών ενώ παράλληλα θα βελτιώσει την καθημερινότητα των κατοίκων και των τοπικών κοινωνιών» αναφέρουν κύκλοι του Υπερταμείου.
      Ωστόσο το οικονομικό αντικείμενο πολλών εξ αυτών θεωρείται ήσσονος σημασίας και για τον λόγο αυτό είναι δύσκολο να ενδιαφερθούν επενδυτές που θα είναι διατεθειμένοι να επενδύσουν σημαντικά ποσά σε αυτά. Αν εξαιρεθούν τα αεροδρόμια στην Πάρο, στη Νάξο και στην Αλεξανδρούπολη, για τα υπόλοιπα υπάρχουν επιφυλάξεις κατά πόσο ακόμα και σε πλήρη ανάπτυξη μπορούν να στηρίξουν μεγάλα επενδυτικά προγράμματα.
      Για τον λόγο αυτό οι σύμβουλοι που προσέλαβε το Υπερταμείο καλούνται να εισηγηθούν μοντέλο βέλτιστης αξιοποίησης: αν δηλαδή θα παραχωρηθούν όλα μαζί en bloc ή σε επιμέρους ομάδες. Σε αυτό το πλαίσιο άλλωστε εξετάζεται ήδη πακέτο κινήτρων για τους υποψήφιους επενδυτές που ενδεχομένως θα περιλαμβάνει φορολογικά, αδειοδοτικά και άλλα κίνητρα προκειμένου να γίνουν οι επενδύσεις που απαιτούνται.
      Ωστόσο κατά ορισμένες πληροφορίες έχει εκδηλωθεί ήδη ενδιαφέρον από περισσότερους του ενός ξένους ομίλους για την διεκδίκηση της παραχώρησης-πακέτο, δηλαδή και των 22 αεροδρομίων μαζί. 
    20. Επικαιρότητα

      Engineer

      Σημαντικά υψηλότερες ακόμη και σε σχέση με το προηγούμενο απόγειο της αγοράς κατοικίας, που είχε καταγραφεί το 2008, είναι πλέον οι τιμές πώλησης νεόδμητων κατοικιών σε διάφορες περιοχές της Αττικής, δείγμα της ανάκαμψης που έχει καταγραφεί, αλλά και των σαφώς υψηλότερων, ποιοτικότερων προδιαγραφών των ακινήτων που κατασκευάζονται σήμερα, τόσο λειτουργικά όσο και από την άποψη της ενεργειακής τους απόδοσης.
      Σύμφωνα με όσα ανέφερε χθες, στο πλαίσιο του συνεδρίου Prodexpo, ο κ. Πάνος Χαραλαμπόπουλος, επικεφαλής της εταιρείας εκτιμήσεων ακινήτων Solum, «παρότι στο σύνολο της Αττικής οι τιμές πώλησης νεόδμητων κατοικιών εξακολουθούν να υπολείπονται, έστω οριακά κατά μόλις 2%-3% σε σύγκριση με το 2008, σε πολλές περιοχές δεν ισχύει κάτι τέτοιο, καθώς οι τιμές είναι πολύ υψηλότερες.
      Ειδικότερα, στα νότια προάστια, οι τιμές των νέων κατασκευών είναι πλέον 30% υψηλότερες σε σχέση με το 2008, στο κέντρο της Αθήνας, οι αυξήσεις αγγίζουν το 20% και στα βόρεια προάστια παρατηρούνται τιμές που είναι 20% υψηλότερες συγκριτικά με το 2008. Παράλληλα, όπως τόνισε ο κ. Χαραλαμπόπουλος, «περιοχές όπου δρομολογούνται σημαντικές επενδύσεις, όπως η Πλ. Ομόνοιας ή το κέντρο του Πειραιά, όπου στρέφονται σήμερα πολλοί ξένοι αγοραστές, αναμένεται να καταγράψουν μεγάλες αυξήσεις το επόμενο διάστημα. Παράλληλα, βλέπουμε πλέον και ζητούμενες τιμές της τάξεως των 7.000 ευρώ/τ.μ. σε νέες κατασκευές π.χ. στο Μαρούσι και 10.000 ευρώ/τ.μ. στην Κηφισιά».
      Συνολικά, πάντως, σε πανελλαδικό επίπεδο, οι τιμές των νεόδμητων είναι 7%-8% χαμηλότερες συγκριτικά με το 2008.
      Παράλληλα, όπως τόνισε η κ. Βάλια Δήμου, επικεφαλής πωλήσεων της Cerved Property Services, «η αγορά είναι διαφορετικών ταχυτήτων. Για παράδειγμα, στα δυτικά προάστια, οι τιμές των νεόδμητων κατοικιών εξακολουθούν και σήμερα να είναι χαμηλότερες κατά 10%-12% έναντι του 2008, ενώ στο Ιλιον η απόκλιση είναι 20%.
      Στην Ανατολική Αττική, π.χ. στην Παιανία, ένα νεόδμητο πωλείται σήμερα αντί ποσού 2.500 ευρώ/τ.μ., όταν το 2008 η αντίστοιχη τιμή ήταν 3.400 ευρώ/τ.μ., δηλαδή σήμερα το κόστος αγοράς είναι 30% χαμηλότερο».
      Σύμφωνα με την κυρία Δήμου, στο τέλος του 2022, οι τιμές στο σύνολο της αγοράς κατοικίας (νεόδμητα και μεταχειρισμένα) υπολείπονταν κατά 12% σε σχέση με το 2010. Η Cerved Property Services εκτιμά πως οι αξίες θα συνεχιστούν να αυξάνονται τόσο το 2024 όσο και το 2025, αλλά με ηπιότερο ρυθμό ανόδου έναντι των τελευταίων μηνών.
    21. Επικαιρότητα

      Engineer

      Σε οριακό σημείο βρίσκονται οι οικονομικές «αντοχές» των ενοικιαστών που αναζητούν ακίνητο στην Αττική, ως αποτέλεσμα της ταχείας ανόδου των τιμών των ενοικίων τα τελευταία χρόνια κι ενώ οι μισθοί δεν έχουν αυξηθεί με τον ίδιο ρυθμό. Με βάση τα στοιχεία μεσιτικών γραφείων από το 2017 μέχρι και το 2022, η μέση αύξηση των ενοικίων στην Αττική αγγίζει το 35%, ενώ περιοχές υψηλής ζήτησης, στα βόρεια και τα νότια προάστια, ή στο κέντρο της Αθήνας, έχουν αυξηθεί ακόμα και κατά 45% ή 55%.

      Όπως προκύπτει από σχετική ανάλυση που επιμελήθηκε η εταιρεία Recognyte για λογαριασμό της «Κ», σήμερα, η μέση τιμή ενοικίασης στην Αττική διαμορφώνεται σε 684 ευρώ/μήνα, ποσό που μεταφράζεται σε ετήσια δαπάνη ύψους 8.208 ευρώ. Την ίδια στιγμή, το μέσο κατά κεφαλήν δηλωθέν εισόδημα των φορολογουμένων στην Αττική διαμορφώνεται σε 23.430 ευρώ, κάτι που σημαίνει ότι ένας εργαζόμενος που νοικιάζει ακίνητο, χωρίς να επιμερίζεται το κόστος σε περισσότερα μέλη, θα πρέπει να καταβάλει το 35% των εσόδων του μόνο για να καλύψει το κόστος του ενοικίου. Με βάση την ορθή πρακτική διαχείρισης, το ενοίκιο δεν θα πρέπει να ξεπερνάει το 30% των εσόδων ενός νοικοκυριού.
      Ωστόσο στην πράξη η κατάσταση είναι ακόμα χειρότερη, εξαιτίας του γεγονότος ότι η πλειονότητα των ενδιαφερόμενων ενοικιαστών είναι νέοι, ηλικίας 25-39 ετών, των οποίων τα εισοδήματα είναι ασφαλώς χαμηλότερα των 23.430 ευρώ, που αντιστοιχούν σε μηνιαίο εισόδημα που προσεγγίζει τις 2.000 ευρώ. Η συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα αριθμεί 907.430 μέλη. Παράλληλα, όπως αναφέρει ο κ. Κώστας Σκεπετάρης, αναλυτής της Recognyte, «το πρόβλημα στην Αττική είναι σαφώς πιο έντονο και εξαιτίας του γεγονότος ότι συγκεντρώνει τον μεγαλύτερο αριθμό νοικοκυριών που αποτελούνται από ένα και μόνο μέλος, με αποτέλεσμα να είναι πολύ δυσκολότερο το να είναι σε θέση να ανταποκριθεί στο αυξημένο κόστος διαβίωσης. Στην Αττική καταγράφουμε 416.608 νοικοκυριά που αποτελούνται από μόνο ένα μέλος. Για τους ανθρώπους αυτούς, η ενοικίαση ενός ακινήτου στην Αττική είναι μια εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση». Η Recognyte ειδικεύεται στην αξιοποίηση σύγχρονων τεχνολογικών εργαλείων, όπως επεξεργασία μεγάλου όγκου δεδομένων και τεχνητή νοημοσύνη, για την εις βάθος ανάλυση της αγοράς ακινήτων. Τα στοιχεία αυτά καθιστούν επιτακτική την αναζήτηση λύσεων, τόσο προς την κατεύθυνση της συγκράτησης των τιμών των ενοικίων, μέσω και της αύξησης της προσφοράς κατοικιών προς ενοικίαση, όσο και προς την κατεύθυνση της αύξησης των απολαβών των εργαζομένων. Παράλληλα, ήδη έχει καταστεί σαφές ότι για όσους έχουν τη σχετική επιλογή, η μετακίνηση σε κάποια άλλη περιοχή της χώρας ίσως να αποτελεί μια περισσότερο βιώσιμη λύση, τουλάχιστον για κάποια χρόνια.
      Μία από τις προτάσεις που έχει καταθέσει η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ), μέσω του προέδρου της κ. Στράτου Παραδιά και που σίγουρα θα βρεθεί στο επίκεντρο των σχετικών διαβουλεύσεων το προσεχές διάστημα, αφορά την παροχή κινήτρων για την αύξηση της προσφοράς κατοικιών προς ενοικίαση. Ενα από αυτά αφορά τη μείωση των φορολογικών συντελεστών κατά τουλάχιστον 10 ποσοστιαίες μονάδες και στις τρεις κλίμακας, ώστε να διαμορφωθούν σε 5%, για ετήσια έσοδα έως 12.000 ευρώ, 25% για έσοδα από 12.000 έως 35.000 ευρώ και 35% για έσοδα που ξεπερνούν τις 35.000 ευρώ ετησίως. Οι σημερινοί συντελεστές είναι 15%, 35% και 45% αντίστοιχα.
      Προκειμένου όμως να διασφαλιστεί ότι η μείωση αυτή θα «περάσει» και στις τιμές ενοικίασης, η ΠΟΜΙΔΑ προτείνει να ισχύσει μόνο στις περιπτώσεις νέων μισθωτηρίων συμβολαίων, που θα αφορούν μακροχρόνιες μισθώσεις.
      Ενα τέτοιο μέτρο εκτιμάται ότι θα λειτουργήσει ως σημαντικό κίνητρο όχι μόνο για τη μετακίνηση κάποιων ακινήτων από τη βραχυχρόνια στη μακροχρόνια μίσθωση, αλλά και για την επαναδραστηριοποίηση ιδιοκτητών, που σήμερα προτιμούν να κρατούν τα ακίνητά τους κλειστά, λόγω αρνητικών εμπειριών στο παρελθόν, π.χ. από κακοπληρωτές ενοικιαστές ή λόγω πρόκλησης σημαντικών φθορών. Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο στον Δήμο Αθηναίων υπολογίζεται ότι είναι κλειστά/κενά πάνω από 130.000 διαμερίσματα. Σε πανελλαδικό επίπεδο, με βάση τις δηλώσεις του Ε9 εκτιμάται ότι οι κενές κατοικίες ξεπερνούν τις 700.000, αποστερώντας από την κτηματαγορά έναν σημαντικότατο αριθμό ακινήτων, που θα μπορούσαν να διατεθούν προς πώληση ή ενοικίαση, αμβλύνοντας έτσι τις ανοδικές πιέσεις που ασκούνται στις τιμές και καθιστούν απρόσιτη τη στέγη για χιλιάδες νοικοκυριά.
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.