Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • Buildinghow
    HoloBIM Structural

  • Επικαιρότητα

    Επικαιρότητα

    4666 ειδήσεις in this category

    1. Επικαιρότητα

      Engineer

      Συνεχίζεται το ράλι ανατιμήσεων οικοδομικών υλικών,  με το κόστος των νέων οικοδομών να έχει αυξηθεί σχεδόν 80%, συγκριτικά με την προ πανδημίας περίοδο. Οι τιμές των ακινήτων ανεβαίνουν, η αύξηση των επιτοκίων στα νέα στεγαστικά κάνει ακριβότερο τον δανεισμό και φαίνεται προ των πυλών κύμα αναστολής έκδοσης οικοδομικών αδειών, υλοποίησης νέων κατασκευών αλλά και αγοράς κυρίως νεόδμητων κατασκευών μέσης κατοικίας.
      Πάνω από 1800 ευρώ ανά τετραγωνικό το κόστος κατασκευής
      Όπως αναφέρει το ecopress.gr, σύμφωνα με τους κατασκευαστές, πριν από την πανδημία, ένα ενδεικτικό κόστος κατασκευής ήταν κοντά σε 1.100 ευρώ/τ.μ., ενώ τώρα διαμορφώνεται και σε πολλές περιπτώσεις ξεπερνά τα 1.800 ευρώ/τ.μ. Αν προσθέσεις και το αρκετά αυξημένο κόστος των οικοπέδων, τα σχέδια γίνονται ασύμφορα. Για τους εργολάβους, το μεγαλύτερο χτύπημα έρχεται από την ακρίβεια των υλικών που ανεβάζουν το κόστος κατά 50%, χωρίς να συνυπολογιστούν οι υπόλοιπες αυξήσεις. Κύμα αναστολής οικοδομικών αδειών και κατασκευών
      Οι αρνητικές επιπτώσεις, δυστυχώς, αφορούν, κυρίως, τη μέση κύρια κατοικία. Όπως λένε γνώστες του κλάδου, με τις σημερινές τιμές, τα ακίνητα στις περισσότερες περιπτώσεις θα ήταν πολύ ακριβά για να είναι ανταγωνιστικά με παλαιότερες οικοδομές και οι κατασκευαστές έχουν ήδη μειώσει πολύ τα περιθώρια κερδών τους. Βρισκόμαστε σε ένα σημείο που, όπως λένε, «δεν αξίζει» να γίνει η κατασκευή και φαίνεται προ των πυλών κύμα αναστολής έκδοσης οικοδομικών αδειών και υλοποίησης νέων κατασκευών.  Από αυτήν τη δυσμενή κατάσταση, μέχρι τώρα φαίνεται ότι εξαιρούνται ακίνητα πολυτελείας, τουριστικές και άλλες ειδικές εγκαταστάσεις, συγκροτήματα γραφείων, που έχουν άλλες χρήσεις και περιθώρια κέρδους αλλά και κατασκευές σε ορισμένες περιοχές υψηλής ζήτησης, όπως στα νότια προάστια της Αθήνας, όπου υπάρχει επενδυτικό ενδιαφέρον για κατοικίες, κυρίως από ξένους αγοραστές.
      Αντιστέκεται με απώλειες ο κατασκευαστικός κλάδος
      Στη χώρα μας έχουμε ισχυρό κατασκευαστικό κλάδο και νέες οικοδομές βρίσκονται συνέχεια σε διάφορα στάδια της ανέγερσης. Όμως, οι τιμές των οικοδομικών υλικών έχουν σκαρφαλώσει στα ύψη και ειδικά το 2022, λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, κάτι που φέρνει την αναβολή πολλών κατασκευών αλλά και αγοραπωλησιών κυρίως νεόδμητων κτιρίων.
      Κόντρα στην ακρίβεια, ο ιδιωτικός τομέας οδηγεί την οικοδομή που συνεχίζει με αύξηση 8,2% στις οικοδομικές άδειες (Οκτώβριος 2022), όμως τίποτα δεν θυμίζει τα χρόνια προ της πανδημίας. Παρά την άνοδο στον αριθμό των αδειών, τα στοιχεία δείχνουν πτώση στη συνολική επιφάνεια, αλλά και τον όγκο των κατασκευών. Η μεγάλη ακρίβεια των υλικών, καθώς και η επιφυλακτικότητα στις νέες επενδύσεις, λόγω διεθνούς αβεβαιότητας, τους τελευταίους μήνες  αποτελούν τροχοπέδη στις κατασκευές.
      Μείωση επιφάνειας και όγκου οικοδομών
      Ειδικά για τον ιδιωτικό τομέα, οι άδειες Οικοδομικής Δραστηριότητας τον Οκτώβριο 2022 ανήλθαν σε 2.272, που αντιστοιχούν σε 427.436 m2 επιφάνειας και 1.778.614 m3 όγκου, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 7,4% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, μείωση κατά 16,6% στην επιφάνεια και μείωση κατά 24,3% στον όγκο, σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2021.
      Οι άδειες Δημόσιας Οικοδομικής Δραστηριότητας κατά τον Οκτώβριο, στο σύνολο της χώρας, ανήλθαν σε 23, που αντιστοιχούν σε 4.301 m2 επιφάνειας και 18.774 m3 όγκου. Στο σύνολο του 2022 για το οποίο υπάρχουν στοιχεία, δηλαδή το δεκάμηνο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2022, η Συνολική Οικοδομική Δραστηριότητα εμφανίζει αύξηση κατά 3,3% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, μείωση κατά 13,5% στην επιφάνεια και μείωση κατά 7,8% στον όγκο, σε σχέση με το αντίστοιχο δεκάμηνο του έτους 2021.
      Σωρευτική αύξηση στην κτηματαγορά  
      Στο μεταξύ οι τιμές των ακινήτων ανεβαίνουν. Οι μεσίτες βλέπουν την αρχή του 2023 να έχει πάρει το νήμα από το τέλος του 2022 και να κρατά τον ρυθμό των αυξήσεων. Στη μεγάλη εικόνα των τελευταίων ετών η εγχώρια κτηματαγορά καταγράφει σωρευτική αύξηση των ζητούμενων τιμών πώλησης από το 2018 έως και σήμερα κατά 44,6% στην Αττική, 32,2% στη Θεσσαλονίκη, πανελλαδικά κατά 31,2%, ενώ στις μεγάλες πόλεις κατά 18,6%. Αυτό σημαίνει ότι όσοι επέλεξαν να επενδύσουν σε ακίνητα τα προηγούμενα χρόνια, επιβεβαιώθηκαν, με την επένδυσή τους να έχει κερδίσει έως και σχεδόν 45% της αξίας της.
      Οι λόγοι αύξησης των τιμών στο ελληνικό Real Estate είναι πολλοί. Κυρίως η μεγάλη ζήτηση, σε αντιδιαστολή με το μικρό απόθεμα ποιοτικών νεόδμητων ακινήτων. Κάτι που γεννά το ερώτημα: Αφού είναι τόσο μεγάλο το ενδιαφέρον, γιατί δεν χτίζουμε περισσότερα νέα ακίνητα; Δυστυχώς, η απάντηση είναι «η ακρίβεια».
      Δύσκολα θα πέσουν οι τιμές
      Πολλοί βλέπουν την ακρίβεια να θεριεύει και τις τιμές να σκαρφαλώνουν και σκέφτονται ότι ίσως, αν περιμένουν, να μπορέσουν να αποκτήσουν το ακίνητο των ονείρων τους σε καλύτερη τιμή. Σύμφωνα με τους επαγγελματίες της αγοράς, δυστυχώς αυτό δεν είναι λύση. Εξηγούν ότι οι τιμές δύσκολα θα πέσουν, καθώς οι αξίες, ακόμα και έπειτα από τόσες αυξήσεις, υπολείπονται περί το 20% από τα υψηλά του 2008. Αν και η αγορά κάνει κύκλους, κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα πότε θα γίνει αυτή η διόρθωση και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τις παγκόσμιες εξελίξεις που θα είναι αρκετές, ώστε να ρίξουν τις τιμές. Οι μεσίτες λένε ότι οι τιμές βρίσκονται σε συνεχή άνοδο την τελευταία 5ετία και όσοι επένδυσαν νωρίτερα έχουν ήδη βγάλει σημαντικό κέρδος. Η μη επένδυση μπορεί να κοστίσει σημαντικά, αν οι τιμές συνεχίσουν να αυξάνονται, καθώς, αν συνεχιστεί η ήδη διαμορφωμένη τάση αύξηση των ζητούμενων τιμών πώλησης, τότε μπορεί οι ευκαιρίες τού σήμερα να μην υπάρχουν αύριο. Παράλληλα, οι τιμές παραμένουν έως και 20% κάτω από τα επίπεδα-ρεκόρ του 2008, κάτι που κάνει τους επαγγελματίες της αγοράς αισιόδοξους πως ακόμα και τώρα όποιος προχωρήσει σε επένδυση έχει να δει σημαντικά κέρδη. Καμία επένδυση δεν δίνει εγγύηση κερδών, αλλά τα ακίνητα παραμένουν από τις ασφαλέστερες
      Οι νέες αυξήσεις στα οικοδομικά υλικά τον Ιανουάριο
      Νέα μεγάλη αύξηση, της τάξης του 11,5%, σημείωσαν οι τιμές στα οικοδομικά υλικά τον Ιανουάριο εφέτος, καθώς καταγράφηκαν ανατιμήσεις σε όλες τις επιμέρους κατηγορίες εκτός από την ηλεκτρική ενέργεια.
      Ειδικότερα, αυξήσεις τιμών σημειώθηκαν σε:
      Τούβλα (25,4%),
      Σίδηρο οπλισμού (15,1%),
      Γκαραζόπορτες (14,6%),
      Αγωγούς χάλκινους (14,4%),
      Παρκέτα (14,4%),
      Πετρέλαιο κίνησης- Diesel (14,3%),
      Θερμαντικά σώματα (12,7%),
      Πλαστικό, ακρυλικό, νερού (11,8%),
      Ντουλάπες ξύλινες (11,5%),
      Ξυλεία οικοδομών (11,2%),
      Πλακίδια γενικά- δαπέδου, τοίχου (11,1%),
      Έτοιμο σκυρόδεμα (11,1%),
      Μαρμαρόπλακες (10,5%),
      Κουφώματα αλουμινίου (9,8%),
      Εντοιχισμένα ντουλάπια (9,8%),
      Τσιμέντο (9,2%),
      Πόρτες εσωτερικές (9%),
      Παράθυρα ξύλινα (8,8%),
      Σωλήνες χαλκού (6,8%)
      Ανελκυστήρες (6,4%).
      Αντίθετα, μείωση τιμών (15,4%) υπήρξε στην Ηλεκτρική ενέργεια.
      Όπως ανακοίνωσε η ΕΛΣΤΑΤ, ο γενικός δείκτης τιμών υλικών κατασκευής νέων κτηρίων κατοικιών παρουσίασε αύξηση 11,5% τον Ιανουάριο 2023 σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Ιανουαρίου 2022, έναντι αύξησης 7,3% που σημειώθηκε κατά τη σύγκριση των αντίστοιχων δεικτών το 2022 με το 2021.
      Ενώ, ο γενικός δείκτης παρουσίασε αύξηση 0,6% τον Ιανουάριο 2023 σε σύγκριση με τον δείκτη του Δεκεμβρίου 2022, έναντι αύξησης 0,8% που σημειώθηκε κατά τη σύγκριση των αντίστοιχων μηνών των ετών 2022 και 2021.
    2. Επικαιρότητα

      Engineer

      Τις βασικές αρχές σχεδίου νόμου που θα αναδιοργανώνει τον ΟΣΕ και την ΕΡΓΟΣΕ παρουσίασαν κατά τη διάρκεια του υπουργικού συμβουλίου υπό τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών κ. Κώστας Καραμανλής και ο υφυπουργός Υποδομών κ. Γιώργος Καραγιάννης.
      Στις βασικές του αρχές, το νομοσχέδιο προβλέπει:
      1. Διαχωρισμός εταιρειών
      Με το νομοσχέδιο διαχωρίζονται οι εταιρείες ΟΣΕ Α.Ε. και ΕΡΓΟΣΕ Α.Ε., με σαφή διαχωρισμό των αρμοδιοτήτων τους και το σύνολο των μετοχών της ΕΡΓΟΣΕ Α.Ε. μεταβιβάζεται στο Ελληνικό Δημόσιο.
      2. Ρόλος του υπουργείου Υποδομών & Μεταφορών
      Το υπουργείο θα έχει την εποπτεία των δύο εταιρειών και μέσω του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδιασμού Μεταφορών θα καθορίζει το μακροχρόνιο σχεδιασμό των έργων, ενώ παράλληλα είναι υπεύθυνο για τη θέσπιση πλαισίου εταιρικής διακυβέρνησης των εταιρειών.
      3. Συμβάσεις Απόδοσης
      Η υλοποίηση του σχεδιασμού θα παρακολουθείται μέσω ετήσιων συμβάσεων απόδοσης ως προς την επίτευξη των στόχων μεταξύ του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών και καθεμιάς από τις δύο εταιρείες, σύμφωνα με τις νέες τους αρμοδιότητες. Οι ετήσιες αμοιβές των προέδρων και των διευθυνόντων συμβούλων θα εξαρτώνται από την επίτευξη των στόχων αυτών.
      4. Επιλογή Διοικήσεων
      Η εκλογή και η σύνθεση των διοικήσεων θα αποτελεί αποκλειστική αρμοδιότητα του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, με βάση τον νόμο για το Επιτελικό Κράτος. Για την επιλογή των διοικήσεων θα συγκροτηθεί Επιτροπή Επιλογής που θα απαρτίζεται από τουλάχιστον τρία μέλη: εκπρόσωπο/ους του υπουργείου, εκπρόσωπο της ΕΕΣΥΠ και έναν ανεξάρτητο αξιολογητή με διεθνή εμπειρία σε θέματα ανθρώπινου δυναμικού.
      5. Αρμοδιότητες Εταιρειών
      Ο ΟΣΕ – ως Διαχειριστής Υποδομής – θα αναλάβει τη διαχείριση της σιδηροδρομικής υποδομής και όλων των εργασιών που απαιτούνται για το σιδηροδρομικό δίκτυο σε λειτουργία.
      Η ΕΡΓΟΣΕ – ως Διαχειριστής Έργων – θα επικεντρωθεί στην ανάληψη νέων έργων σιδηροδρομικής υποδομής εκτός του εν λειτουργία δικτύου, όπως νέες χαράξεις και επεκτάσεις υφιστάμενου δικτύου. Η ΕΡΓΟΣΕ θα αναλαμβάνει επίσης εργασίες αναβάθμισης στο υφιστάμενο δίκτυο που απαιτούν διακοπή στη λειτουργία της γραμμής (όπως υπογειοποίηση γραμμής), η ευθύνη όμως της γραμμής θα παραμένει στον ΟΣΕ.
      Ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Κώστας Καραμανλής, μεταξύ άλλων επεσήμανε ότι με τη συγκεκριμένη παρέμβαση εντάσσεται στον ευρύτερο σχεδιασμό «με όραμα, σε μια 5ετία από σήμερα, η Ελλάδα να έχει μετατραπεί σε έναν πραγματικό κόμβο της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Κι αυτό το πετυχαίνουμε με πλάνο επενδύσεων 4,5 δις σε πολύ σημαντικά σιδηροδρομικά έργα. Προχωρούμε στην αναβάθμιση του ρόλου των λιμανιών μας, συνδέοντάς τα με τον σιδηρόδρομο, ώστε η χώρα μας να έχει τη δυνατότητα να πρωταγωνιστήσει ως πολλαπλός κόμβος υποδομών, μεταφορών κι ενέργειας της ευρύτερης περιοχής. Δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στους λιμένες της Θεσσαλονίκης και της Αλεξανδρούπολης. Αλλάζουμε, δηλαδή, το μοντέλο παραγωγής, ώστε όλα αυτά να έχουν υλοποιηθεί μέχρι το 2028. Διότι τώρα είναι η στιγμή να εκμεταλλευτούμε τη γεωπολιτική και γεωστρατηγική θέση της Βόρειας Ελλάδας, και του λιμένα της Αλεξανδρούπολης. Τώρα είναι η στιγμή που πρέπει να δημιουργήσουμε ένα ισχυρό και αξιόπιστο εμπορευματικό hub για το bypass των στενών προς τις χώρες του Ευξείνου Πόντου αλλά και πιο μακριά».
      Από την πλευρά του ο υφυπουργός Υποδομών κ. Γιώργος Καραγιάννης τόνισε: «Με το νομοσχέδιο αναδιάρθρωσης του ΟΣΕ και της ΕΡΓΟΣΕ επιχειρούμε τη βελτίωση της λειτουργίας τους και την αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών. Με τη μεταρρύθμιση αυτή θα καταστήσουμε το μέσο ελκυστικό, θα εξαλείψουμε τις χρόνιες καθυστερήσεις στην ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό του δικτύου. Παράλληλα, θα αυξήσουμε την ανταγωνιστικότητά του ανοίγοντας τον δρόμο για τον ψηφιακό μετασχηματισμό με την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών. Στόχος μας είναι ο σιδηρόδρομος να αποκτήσει τη θέση που του αξίζει και οι πολίτες να έχουν στη διάθεσή τους ποιοτικές υπηρεσίες».
    3. Επικαιρότητα

      Engineer

      Μέχρι τα τέλη Ιουλίου το αργότερο το Ελληνικό θα έχει τις δικές του τιμές ζώνης και σε δεύτερο στάδιο αντικειμενικές αξίες των ακινήτων που θα ανεγερθούν.
      Χθες το υπουργείο Οικονομικών ανέβασε στη Διαύγεια πρόσκληση ενδιαφέροντος για τους πιστοποιημένους εκτιμητές ακινήτων , οι οποίοι θα αναλάβουν να βρουν την τρέχουσα αξία της έκτασης του Ελληνικού ως έκταση εντός σχεδίου.
      Οι εκτιμητές που θα αναλάβουν το έργο προσδιορισμού των αντικειμενικών αξιών θα είναι δύο ενώ θα υπάρχουν και αναπληρωματικοί ώστε να διεκπεραιωθεί το έργο. Με την ολοκλήρωση της διαδικασίας προσδιορισμού των τιμών ζώνης το Ελληνικό θα πληρώνει ΤΑΠ και φόρους ως οικόπεδο εντός σχεδίου.
      Αξίζει να σημειωθεί ότι εισήγηση προσδιορισμού των τιμών ζώνης θα γίνουν κι από τους όμορους Δήμους με το υπουργείο Οικονομικών να προσδιορίζει τις τελικές τιμές.
      Στην περίπτωση που οι δύο εκτιμητές έχουν σημαντική απόκλιση στον προσδιορισμό των τιμών ζώνης μπορεί να αναζητηθεί και από τρίτο εκτιμητή να δώσει τις δικές του τιμές. Από την στιγμή της επιλογής των εκτιμητών είτε είναι φυσικό ή νομικό πρόσωπο σε επτά ημέρες θα πρέπει να δώσουν τιμές στο υπουργείο Οικονομικών. Η τιμή ζώνης είναι η βάση για να βγουν στη συνέχεια οι αντικειμενικές αξίες των ακινήτων και συμβάλλουν στον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ.
      Η μεταβίβαση των ακινήτων γίνεται με βάση την υψηλότερη τιμή για την εφορία καθώς πληρώνεται ο φόρος μεταβίβασης.
      Πάντως ο σχεδιασμός του έργου του Ελληνικού με την ολοκλήρωσή του θα πληροί τις προϋποθέσεις να έχει τις υψηλότερες αντικειμενικές τιμές ης χώρας διότι στην πράξη θα είναι ένας …επίγειος παράδεισος για λίγους ιδιοκτήτες.
      Η ανέγερση πύργου διαμερισμάτων με θέα τη θέα θάλασσα όπως και βίλες υψηλής αισθητικής και ποιότητας κατασκευής μέσα σε ένα καταπράσινο περιβάλλον .
      Οι εμπορικές αξίες με βάση τις προκαταβολές που έχει λάβει η Lamda Development από ενδιαφερόμενους για την απόκτηση πολυτελών ακινήτων στο Ελληνικό κυμαίνονται από 22.000 έως 27.000 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο.
      Οι ενδιαφερόμενοι εκτιμητές θα πρέπει να έχουν καταθέσει αίτηση μέχρι την Παρασκευή 6 Μαΐου.
      Τέλος να σημειωθεί ότι αν είχε ολοκληρωθεί νωρίτερα η διαδικασία προσδιορισμού τιμών ζώνης οι όμοροι Δήμοι θα είχαν απαιτήσεις για την καταβολή ΤΑΠ όπως και η εφορία θα είχε κάποια έσοδα από τον ΕΝΦΙΑ ως έκταση εντός σχεδίου.
    4. Επικαιρότητα

      Engineer

      Εκτός από τις κατοικίες, που προσελκύουν σημαντική ζήτηση, υπάρχουν τρία είδη κατηγοριών επαγγελματικών ακινήτων που υπόσχονται εξασφαλισμένες αποδόσεις στους επενδυτές. Κι αυτό επειδή, κυρίως, η ζήτηση υπερβαίνει σημαντικά την προσφορά, γεγονός που αποδίδεται, σε μεγάλο βαθμό, στην πανδημία που τροφοδότησε τη στροφή στο ηλεκτρονικό εμπόριο. Ειδικότερα, σύμφωνα με έκθεση της συμβουλευτικής εταιρίας NAI React, τα ποιοτικά γραφεία, οι αποθηκευτικοί χώροι, αλλά και τα κέντρα δεδομένων εμφανίζουν ισχυρές προοπτικές.
      Οι διαφορετικές ταχύτητες των γραφείων
      Αναλυτικότερα, όπως αναφέρουν οι ειδικοί, τα ενοίκια γραφειακών χώρων πρώτης κατηγορίας έχουν ενισχυθεί λόγω της έλλειψης διαθέσιμου και νέου αποθέματος. Αυτό οδήγησε τους ιδιοκτήτες ακινήτων σε καλές τοποθεσίες να αρχίσουν να επενδύουν στην ανακαίνιση υφιστάμενων χώρων, ενσωματώνοντας νέες τεχνολογίες και υιοθετώντας καλύτερα πρότυπα απόδοσης. Αποτέλεσμα; Στην Αθήνα, επαναδιαπραγματεύσεις υφιστάμενων μισθώσεων και μετεγκαταστάσεις καταγράφηκαν κυρίως σε γραφεία δεύτερης κατηγορίας, που βρίσκονται κοντά σε μέσα μαζικής μεταφοράς, σταθμούς μετρό και κεντρικούς δρόμους. Αυτή η τάση προήλθε από τη χαμηλή και, σε ορισμένες περιοχές, σχεδόν μηδενική διαθεσιμότητα προνομιακών γραφειακών χώρων. Την ίδια στιγμή, η έλλειψη ρευστότητας από ορισμένους ιδιοκτήτες οδήγησε στην αποδοχή ελκυστικών κινήτρων ενοικίασης σε περιπτώσεις όπου οι απαιτούμενες εργασίες ανακαίνισης θα πραγματοποιούνταν και θα πληρώνονταν από τον ενοικιαστή.
      Επίσης, τα ενοίκια καλοδιατηρημένων γραφειακών χώρων σε β’ κατηγορίας συνοικίας αυξήθηκαν, ενώ τα ενοίκια τρίτης κατηγορίας ακινήτων, δηλαδή χαμηλών προδιαγραφών γραφείων που βρίσκονται σε λιγότερο συμφέρουσες εμπορικές περιοχές παρέμειναν σταθερά. Σε κάθε περίπτωση, κύριο χαρακτηριστικό της αγοράς γραφείων παραμένει η απουσία αποθέματος γραφείων υψηλών προδιαγραφών με σύγχρονους χώρους υποδοχής και βιοκλιματικά χαρακτηριστικά. Είναι χαρακτηριστικό ότι λόγω απουσίας ποιοτικών χώρων, οι κενοί χώροι αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 20% ποσοστό που αφορά παλαιούς χώρους γραφείων σε κτίρια μικτής χρήσης σε β’ κατηγορίες αγορές.
      Για να γίνει αυτό αντιληπτό, αρκεί να αναφερθεί ότι γραφεία καλής ποιότητας σε καλές τοποθεσίες, που είναι δυσεύρετα εμφανίζουν ποσοστά πληρότητας άνω του 90%.
      Η εκρηκτική ζήτηση για logistics
      Η ενίσχυση του ηλεκτρονικού εμπορίου λόγω κορονοϊού, έχει θέσει στο επίκεντρο της ζήτησης τους χώρους αποθήκευσης και διαλογής (logistics). Στην ευρύτερη αυτή τάση έρχεται να προστεθεί η ισχυροποίηση της ζήτησης για επαγγελματικούς αποθηκευτικούς χώρους υψηλών προδιαγραφών, βιοκλιματικού σχεδιασμού και μεγάλου μεγέθους που λείπουν από την αγορά. Βασική παθογένεια της συγκεκριμένης αγοράς, που εντοπίζει η Nai React, είναι η ύπαρξη κατακερματισμένων ιδιοκτησιών με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή η ανάπτυξη μεγάλης έκτασης χώρων logistics που να είναι μπορούν να διασυνδεθούν με τις υποδομές μεταφορές και διακίνησης αγαθών.
      Ενδεικτικά, στην Αττική υπολογίζονται πάνω από 3,3 εκατ. τ.μ. ως διαθέσιμη επιφάνεια αποθηκευτικών χώρων, ωστόσο μόνο το 14% αυτών διαθέτει είναι μεγαλύτεροι από 45.000 τ.μ., ενώ περισσότερο από το 62% έχουν επιφάνεια μικρότερη από 10.000 τ.μ. Ως αποτέλεσμα, ολοένα και περισσότερες εταιρείες τοποθετούνται στη συγκεκριμένη κατηγορία της κτηματαγοράς, όπου κάθε νέος χώρος επιφάνειας 20.000 τ.μ. εκτιμάται ότι ενοικιάζεται άμεσα, λόγω της συσσωρευμένης ζήτησης που υφίσταται για τέτοιου είδους ακίνητα. Για τα συγκεκριμένα ακίνητα οι αποδόσεις έχουν υποχωρήσει περίπου στο 7% με 8% έναντι 11% πριν από λίγα χρόνια. Κτίρια υψηλών προδιαγραφών όπως ύψος άνω των 9 μ., κατηγορίας πυρασφάλειας «Ζ3 κα», παρουσιάζουν ιδιαίτερη ζήτηση ενώ η προσφορά είναι εξαντλημένη.
      Το τελευταίο δωδεκάμηνο κατασκευάστηκαν νέοι αποθηκευτικοί χώροι στο Θριάσιο, συνολικής επιφάνειας άνω των 100.000 τετραγωνικών μέτρων, ενώ εντός του επόμενου χρόνου θα παραδοθούν άλλες 100.000 τ.μ., με την αγορά των logistics να βρίσκεται στο επίκεντρο εγχώριων και ξένων επενδυτών. Σχεδόν όλες οι ελληνικές εταιρείες επενδύσεων ακινήτων (ΑΕΕΑΠ) και ξένα χαρτοφυλάκια σπεύδουν στον Ασπρόπυργο και στη Μαγούλα, ενώ ψάχνουν και σε άλλες περιοχές, όπως τα Μεσόγεια και τα Οινόφυτα, με τις επενδύσεις σε αποθήκες να ξεπερνούν τα 120 εκατ. ευρώ στη διετία.
      Τα πολλά υποσχόμενα data centers
      Τα κέντρα δεδομένων μπορεί να αποτελούν τεχνολογικές εγκαταστάσεις, όμως, κατά βάση, είναι δραστηριότητα real estate. Δεν είναι τυχαίο ότι η Microsoft αγόρασε από την Lamda Development, προς 14 εκατ. ευρώ, τα δύο οικόπεδα (έκτασης 69,5 στρεμμάτων και 15 στρεμμάτων το καθένα) στο επιχειρηματικό πάρκο των Σπάτων όπου θα δημιουργήσει το πρώτο από τα συνολικά τρία κέντρα δεδομένων που σχεδιάζει να δημιουργήσει στην Ελλάδα. Σύμφωνα με την NAI React, η αγορά των data centers στη χώρα μας, βρίσκεται σε εμβρυακό στάδιο: υπάρχουν πολύ λίγα κατάλληλα κτίρια, ενώ είναι περιορισμένος ο αριθμός των παικτών που προσφέρουν υπηρεσίες μίσθωσης κέντρων δεδομένων. Εκτός από την απουσία κτιρίων με τις απαιτούμενες προδιαγραφές, το υφιστάμενο -πενιχρό-απόθεμα είναι κατακερματισμένο επειδή η Ελλάδα δεν διαθέτει ακόμη ένα υψηλών προδιαγραφών τεχνολογικό πάρκο.
      Σύμφωνα με την έκθεση, υπάρχουν 17 κέντρα δεδομένων διάσπαρτα στην Ελλάδα, δέκα στην Αθήνα, ένα στο Κορωπί, τέσσερα στη Θεσσαλονίκη, ένα στο Βόλο και άλλο ένα στα Χανιά. Τα μεγαλύτερα από αυτά περιλαμβάνουν τα «Interxion ATH1» και «Interxion ATH2» που ανήκουν στην Digital Realty-εξαγόρασε πέρυσι την Lamda Hellix- και πληρούν τα υψηλότερα πρότυπα του κλάδου, το «TI Sparkle Greece» με εγκαταστάσεις άνω των 8.000 τ.μ. στη Μεταμόρφωση (MedNautilus Athens) και στο Κορωπί (MedNautilus Koropi Data Center), όπως και στο Lamda Hellix Athens Campus στο Κορωπί. Άλλα κέντρα δεδομένων περιλαμβάνουν τις εγκαταστάσεις Cloud Module (1.310 τ.μ.) στο Μαρούσι, το Lancom Athens DC και το Cloudrock CR1 στον Άγιο Στέφανο. Τέλος, υπάρχουν οι εγκαταστάσεις Synapsecom SNC-2 Athens εντός του Βιομηχανικού Πάρκου στα Άνω Λιόσια.
      Όσον αφορά τις αξίες, οι τιμές πώλησης αντίστοιχων οικοπέδων (με αυτό που αγόρασε η Microsoft στα Σπάτα) κυμαίνονται μεταξύ 80 ευρώ / τ.μ. και 150 ευρώ / τ.μ., ανάλογα με το μέγεθος, τη συντήρηση, την προβολή και τη θέση του ακινήτου, καθώς και τις ιδιαίτερες αναπτυξιακές δυνατότητές του.
      Οι μηνιαίες τιμές μίσθωσης κυμαίνονται μεταξύ 12 ευρώ / τ.μ. και 16 ευρώ / τ.μ.
    5. Επικαιρότητα

      Engineer

      Νέα έντυπα λογαριασμών ηλεκτρικής ενέργειας έθεσε σε δημόσια διαβούλευση σήμερα η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, με στόχο όπως αναφέρει να ενημερωθούν έγκυρα και υπεύθυνα οι καταναλωτές, να ενισχυθεί η διαφάνεια και να καταστεί εφικτή με απλό τρόπο η σύγκριση των τιμολογίων ηλεκτρικής ενέργειας.
      Το έντυπο του λογαριασμού πέρα από τα στοιχεία της παροχής και του πελάτη, περιλαμβάνει σε ξεχωριστά σημεία ενδείξεις για:
      -Τον τύπο του τιμολογίου (σταθερή ή κυμαινόμενη χρέωση)
      -Την περιοδικότητα του λογαριασμού (πχ 1, 2, 4 μήνες )
      -Το αν ο καταναλωτής είναι δικαιούχος Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου
      -Αν ο λογαριασμός περιέχει πάγιο
      -Ποια είναι η βασική χρέωση προμήθειας και το όριο διακύμανσης (π.χ. από – 30% ως +30 % όπως έχει εισηγηθεί η ΡΑΕ)
      -Αν προβλέπεται έκπτωση συνέπειας ή άλλες εκπτώσεις, επαναλαμβανόμενες ή εφάπαξ.
      -Αν υπάρχει ρήτρα πρόωρης αποχώρησης, ρήτρα αναπροσαρμογής, ρήτρα εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα ή άλλου τύπου ρήτρα
      -Αναλυτική περιγραφή της ρήτρας αναπροσαρμογής
      -Ξεχωριστή αναγραφή της βασικής τιμολόγησης και των επιπλέον ποσών που προκύπτουν από προσαυξήσεις ρητρών όπως και των εκπτώσεων που εφαρμόζονται
      – Ξεχωριστή αναγραφή των ρυθμιζόμενων χρεώσεων για δίκτυα, Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας, ΕΤΜΕΑΡ, δημοτικών τελών, φόρων, κ.α.
      Η ΡΑΕ έθεσε επίσης σε διαβούλευση «Έντυπο Αίτησης Προσφοράς Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας». Όπως αναφέρει, οι βασικές τομές της διαβούλευσης είναι:
      · η ενίσχυση της διαφάνειας της εύληπτης και πλήρους ενημέρωσης και της συγκρισιμότητας των τιμολογίων ηλεκτρικής ενέργειας, με την κατηγοριοποίηση τιμολογίων ΧΤ βάσει συστήματος διαβάθμισης του κινδύνου τιμών
      · η ενίσχυση της διαφάνειας της εύληπτης και πλήρους ενημέρωσης των καταναλωτών με την τυποποίηση εντύπων προσυμβατικής ενημέρωσης και
      · η ενίσχυση της διαφάνειας, της εύληπτης και πλήρους ενημέρωσης και της συγκρισιμότητας με την τυποποίηση λογαριασμού ηλεκτρικής ενέργειας
      Η εφαρμογή των νέων εντύπων θα ξεκινήσει από 01.01.2022.
    6. Επικαιρότητα

      Engineer

      Οι έξι στους δέκα εργαζόμενους έχουν αλλάξει επαγγελματικό προσανατολισμό  ή πιθανόν να εγκατέλειψαν την χώρα προς αναζήτηση εργασίας στο ίδιο αντικείμενο.
      Με έλλειμμα σε ανθρώπινο εργατικό δυναμικό σε ποσοστό 60% σε σχέση με το προσωπικό του 2009, ο κατασκευαστικός κλάδος θα κληθεί να υλοποιήσει το έργο του Ελληνικού και παράλληλα θα …τρέχουν οι ανάγκες υλοποίησης έργων του Ταμείου Ανάκαμψης.
      Την ίδια ώρα το υπουργείο Υποδομών έχει συμβασιοποιήσει έργα για τον κατασκευαστικό κλάδο συνολικού ύψους 4 δισ ευρώ.
       Η αναγκαιότητα υλοποίησης πολλαπλών έργων στη χώρα μας φέρνει στο προσκήνιο τις  ανάγκες της αγοράς σε ανθρώπινο δυναμικό τόσο σε απόλυτους αριθμούς όσο και σε  εξειδικευμένο προσωπικό , το οποίο θα αναζητηθεί τα επόμενα χρόνια για την   ολοκλήρωση των έργων.
      Ο εντεταλμένος σύμβουλος της «Τέρνα» Αλέξανδρος Μιχαηλίδης μιλώντας πρόσφατα στο  4ο Συνέδριο Υποδομών τόνισε ότι οι κατασκευαστικές εταιρείες πρέπει να γίνουν πιο  ελκυστικές στην προσέλκυση ανθρώπινου δυναμικού και κυρίως να είναι σε θέση να απορροφήσουν το εργατικό δυναμικό που έφυγε από τον εγχώριο κλάδο και σήμερα εργάζεται στο εξωτερικό. Οι τεχνικές εταιρείες πρέπει να συμβάλλουν στον επαναπατρισμό του προσωπικού. Υπογράμμισε ότι οι εταιρείες θα πρέπει σε σφιχτά χρονοδιαγράμματα να παραδώσουν έργα υψηλής  ποιότητας και τεχνολογίας, τα οποία θα είναι πιο υψηλών απαιτήσεων σε σχέση με τα έργα που έγιναν στην Ολυμπιάδα του 2004.
      Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ αποκαλύπτουν ένα μεγάλο έλλειμμα σε ανθρώπινο δυναμικό.
      Στο τέταρτο τρίμηνο του 2009 πριν ξεσπάσει η δημοσιονομική κρίση στη χώρα, ο κατασκευαστικός κλάδος απασχολούσε 364.100 άτομα. Μετά από 11 χρόνια το ανθρώπινο δυναμικό του κατασκευαστικού κλάδου μειώθηκε σε 144.000  σημειώνοντας πτώση κατά 60,4%
      Δηλαδή οι έξι στους δέκα εργαζόμενους άλλαξαν επαγγελματικό προσανατολισμό ή  πιθανόν να εγκατέλειψαν την χώρα προς αναζήτηση εργασίας στο ίδιο αντικείμενο.
      Στο πρώτο τρίμηνο του 2021 ο συνολικός τους αριθμός μειώθηκε περαιτέρω κατά  6% που  δήλωσαν ότι η τελευταία τους εργασία ήταν ο κλάδος των κατασκευών.
      Την ίδια στιγμή ΟΑΕΔ δίνει επίδομα ανεργίας σε 2184 οικοδόμους  εκ των οποίων μόνο  οι 600 δηλώνουν έως έδρα μόνιμης κατοικίας την Αττική.
      Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ με τις όποιες μικρές αδυναμίες καταγραφής  έχουν στην απασχόληση  και στο ενδεχόμενο να μην εντοπίζει με ακρίβεια τα …ρεύματα της απασχόλησης, τα στοιχεία  είναι ενδεικτικά για την αναγκαία  προσέλκυση προσωπικού για την ομαλή εκτέλεση των έργων.
       Να σημειωθεί ότι η διοίκηση της Lamda Development βάζει σε εφαρμογή το σχέδιο ανέγερσης ενός από τα ψηλά κτίρια του Μητροπολιτικού Πόλου , το  Marina  Tower το οποίο αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί στο δεύτερο εξάμηνο του 2025. Θα κατασκευαστεί στον Άγιο Κοσμά, στο παραλιακό τμήμα της έκτασης του Ελληνικού, με ύψος 200 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας και περίπου 200 διαμερίσματα σε 45 ορόφους. Η αδειοδότηση του έργου θα έχει ολοκληρωθεί  μέσα στο 2022 και θα αναζητηθεί ο ανάδοχος κατασκευαστής του έργου.
    7. Επικαιρότητα

      Engineer

      Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε σήμερα θετική αξιολόγηση του σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας της Ελλάδας. Πρόκειται για ένα σημαντικό βήμα προς την εκταμίευση 17,8 δισ. ευρώ υπο μορφή επιχορηγήσεων και 12,7 δισ. ευρώ υπό μορφή δανείων στο πλαίσιο του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (RRF) για την περίοδο 2021-2026. Η χρηματοδότηση αυτή θα υποστηρίξει την εφαρμογή των κρίσιμων επενδυτικών και μεταρρυθμιστικών μέτρων που περιγράφονται στο σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας της Ελλάδας. Θα διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο ώστε να μπορέσει η Ελλάδα να εξέλθει ισχυρότερη από την πανδημία COVID-19.
      Ο μηχανισμός RRF — που βρίσκεται στο επίκεντρο του NextGenerationEU — θα διαθέσει έως και 672,5 δισ. ευρώ (σε τρέχουσες τιμές) για τη στήριξη επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων σε ολόκληρη την ΕΕ. Το σχέδιο της Ελλάδας εντάσσεται στον άνευ προηγουμένου συντονισμένο τρόπο με τον οποίο απαντά η ΕΕ στην κρίση της COVID-19, με στόχο να αντιμετωπίσει τις κοινές ευρωπαϊκές προκλήσεις ενστερνιζόμενη την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση, καθώς και να ενισχύσει την οικονομική και κοινωνική ανθεκτικότητα και τη συνοχή της ενιαίας αγοράς.
      Η Επιτροπή αξιολόγησε το σχέδιο της Ελλάδας με βάση τα κριτήρια που καθορίζονται στον κανονισμό RRF. Στην ανάλυση της Επιτροπής εξετάστηκε κατά πόσο οι επενδύσεις και οι μεταρρυθμίσεις του σχεδίου της Ελλάδας στηρίζουν την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση, συμβάλλουν στην αποτελεσματική αντιμετώπιση των προκλήσεων που εντοπίζονται στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου και ενισχύουν το αναπτυξιακό δυναμικό της, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την οικονομική και κοινωνική ανθεκτικότητά της.
      Διασφάλιση της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης της Ελλάδας
      Σύμφωνα με την αξιολόγηση του σχεδίου από την Επιτροπή, το 38 % των συνολικών κονδυλίων της Ελλάδας διατίθεται για μέτρα που υποστηρίζουν τους κλιματικούς στόχους. Σε αυτά περιλαμβάνονται επενδύσεις για την αναβάθμιση του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας και ενίσχυση του καθεστώτος στήριξης για τους παραγωγούς ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Επιπλέον, το σχέδιο υποστηρίζει επενδύσεις σε ενεργειακά αποδοτικές ανακαινίσεις και την ανάπτυξη τοπικών αστικών σχεδίων με έμφαση στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας των αστικών περιοχών στην κλιματική αλλαγή. Άλλα μέτρα περιλαμβάνουν τη στήριξη ενός εθνικού προγράμματος αναδάσωσης και μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής για την ενίσχυση των συστημάτων πολιτικής προστασίας και διαχείρισης καταστροφών, που καλύπτει, μεταξύ άλλων, τις επενδύσεις για τον μετριασμό των πλημμυρών.
      Σύμφωνα με την αξιολόγηση του σχεδίου από την Επιτροπή, το 23 % των συνολικών κονδυλίων της Ελλάδας διατίθεται στην ψηφιακή μετάβαση. Το ποσοστό αυτό υπερβαίνει το ελάχιστο όριο του 20 % που απαιτείται από τον κανονισμό RRF. Τα μέτρα για τη στήριξη της ψηφιακής μετάβασης της Ελλάδας περιλαμβάνουν επενδύσεις σε ψηφιακές υποδομές όπως δίκτυα 5G και οπτικών ινών, μέτρα για τη στήριξη της ψηφιακής μετάβασης της δημόσιας διοίκησης, καθώς και επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις για τη στήριξη της ψηφιοποίησης των επιχειρήσεων, με ιδιαίτερη έμφαση στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Το σχέδιο περιλαμβάνει επίσης μέτρα για τη βελτίωση των ψηφιακών δεξιοτήτων σε όλα τα επίπεδα, στο πλαίσιο του εκπαιδευτικού συστήματος και μέσω ειδικών προγραμμάτων κατάρτισης για όλες τις ηλικιακές ομάδες.
      Ενίσχυση της οικονομικής και κοινωνικής ανθεκτικότητας της Ελλάδας
      Η Επιτροπή θεωρεί ότι το σχέδιο της Ελλάδας αντιμετωπίζει αποτελεσματικά το σύνολο ή ένα σημαντικό υποσύνολο των οικονομικών και κοινωνικών προκλήσεων που περιγράφονται στις ειδικές ανά χώρα συστάσεις που απηύθυνε το Συμβούλιο στην Ελλάδα στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου το 2019 και το 2020. Περιλαμβάνει μέτρα που συμβάλλουν στην οικονομική ανάπτυξη και αυξάνουν τις ευκαιρίες απασχόλησης μέσω της βελτίωσης της παραγωγικότητας. Το σχέδιο προβλέπει την υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου εθνικού προγράμματος δημόσιας υγείας που θα στηρίζει την πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια πρόληψη και θα ενισχύει την πρωτοβάθμια περίθαλψη, ενώ παράλληλα επιδιώκει να καταστήσει την οικονομία πιο ανοικτή, να βελτιώσει τη δημόσια διοίκηση και να καταστήσει το δικαστικό σύστημα πιο αποτελεσματικό. Παράλληλα με τη σημαντική αύξηση των δημόσιων επενδύσεων, το σχέδιο αξιοποιεί πλήρως τα δάνεια του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας για την παροχή χρηματοδότησης σε εταιρείες και για την αύξηση του επιπέδου των ιδιωτικών επενδύσεων. Το σχέδιο βασίζεται στις κύριες τρέχουσες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για τη βελτίωση της ευρύτερης λειτουργίας της οικονομίας, οι οποίες παρακολουθούνται επί του παρόντος στο πλαίσιο ενισχυμένης εποπτείας, και συμπληρώνει τις μεταρρυθμίσεις αυτές.
      Αποτελεί μια ολοκληρωμένη και επαρκώς ισορροπημένη απάντηση στην οικονομική και κοινωνική κατάσταση της Ελλάδας, η οποία συμβάλλει κατάλληλα και στους έξι πυλώνες του κανονισμού RRF.
      Στήριξη εμβληματικών επενδυτικών και μεταρρυθμιστικών έργων
      Το ελληνικό σχέδιο προτείνει έργα και στους επτά εμβληματικούς ευρωπαϊκούς τομείς. Πρόκειται για ειδικά επενδυτικά έργα τα οποία αφορούν ζητήματα κοινά σε όλα τα κράτη μέλη σε τομείς που δημιουργούν θέσεις εργασίας και ανάπτυξη και είναι απαραίτητοι για τη διπλή μετάβαση. Για παράδειγμα, η Ελλάδα έχει προτείνει τη διάθεση 2,3 δισ. ευρώ για τη μεταρρύθμιση του συστήματος εκπαίδευσης, κατάρτισης και διά βίου μάθησης, σε συνδυασμό με επενδύσεις σε προγράμματα αναβάθμισης δεξιοτήτων και επανειδίκευσης που καλύπτουν όλο το εργατικό δυναμικό. Τα μέτρα αυτά αποσκοπούν στην απόκτηση δεξιοτήτων υψηλής ποιότητας και σχετικών με την αγορά εργασίας, συμπεριλαμβανομένων δεξιοτήτων που σχετίζονται με την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση.
      Από την αξιολόγηση διαπιστώνεται επίσης ότι κανένα από τα μέτρα που περιλαμβάνονται στο σχέδιο δεν βλάπτει σημαντικά το περιβάλλον, σύμφωνα με τις απαιτήσεις που καθορίζονται στον κανονισμό RRF.
      Τα συστήματα ελέγχου που εφαρμόζει η Ελλάδα θεωρούνται επαρκή για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης. Το σχέδιο παρέχει επαρκείς λεπτομέρειες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο οι εθνικές αρχές θα προλαμβάνουν, θα εντοπίζουν και θα διορθώνουν περιπτώσεις σύγκρουσης συμφερόντων, διαφθοράς και απάτης που σχετίζονται με τη χρήση των κονδυλίων.
      Μέλη της Επιτροπής προέβησαν στις ακόλουθες δηλώσεις:
      Η Πρόεδρος κ. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε τα εξής: «Χαίρομαι ιδιαιτέρως που παρουσιάζω σήμερα τη θετική αξιολόγηση του σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας της Ελλάδας, ύψους 30.5 δισ. ευρώ, από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το σχέδιο είναι φιλόδοξο και θα συμβάλει στην οικοδόμηση ενός καλύτερου μέλλοντος για τον ελληνικό λαό. Μπορεί να αναδιαμορφώσει την Ελλάδα για τις επόμενες δεκαετίες. Πρέπει να το αξιοποιήσουμε στο έπακρο, για τις επόμενες γενιές. Θα σταθούμε δίπλα σας για να σας στηρίξουμε σε κάθε βήμα.»
      Ο κ. Βάλντις Ντομπρόβσκις, Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος για μια Οικονομία στην Υπηρεσία των Ανθρώπων, δήλωσε τα εξής: «Το σχέδιο ανάκαμψης της Ελλάδας θα την βοηθήσει να βγει ισχυρότερη από την πανδημία και θα εξοπλίσει την οικονομία της για ένα πιο πράσινο και ψηφιακό μέλλον. Τα μέτρα περιλαμβάνουν στήριξη για ενεργειακά αποδοτικές ανακαινίσεις και καθαρές αστικές μεταφορές, και εστιάζουν στη βελτίωση των ψηφιακών δεξιοτήτων του πληθυσμού, τόσο όσον αφορά την εκπαίδευση όσο και την επανειδίκευση και αναβάθμιση των δεξιοτήτων του εργατικού δυναμικού. Επικροτούμε τη φιλοδοξία της Ελλάδας για την τόνωση των ιδιωτικών επενδύσεων και τη μεταρρύθμιση της πολιτικής για την αγορά εργασίας, καθώς και για την ψηφιοποίηση της δημόσιας διοίκησης και των επιχειρήσεων, στοιχεία που θα είναι καθοριστικά για τον εκσυγχρονισμό της ελληνικής οικονομίας. Συνολικά, το σχέδιο προσφέρει μοναδική ευκαιρία στην Ελλάδα για να εξοπλίσει την οικονομία και τους ανθρώπους της για το μέλλον και να θέσει τη χώρα σε μια πιο βιώσιμη πορεία ανάπτυξης. Είμαστε έτοιμοι να στηρίξουμε τις ελληνικές αρχές ώστε να υλοποιηθούν πλήρως αυτές οι μεταρρυθμίσεις και οι επενδύσεις.»
      Ο κ. Πάολο Τζεντιλόνι, Επίτροπος Οικονομίας, δήλωσε: «Σαράντα χρόνια μετά την ένταξη της Ελλάδας στην Κοινότητα ανοίγουμε ένα νέο κεφάλαιο στη μακρά ευρωπαϊκή ιστορία της χώρας. Η Ελλάδα πρόκειται να λάβει στήριξη πάνω από 30 δισ. ευρώ μέσω του NextGenerationEU, η οποία θα υποστηρίξει σημαντικές επενδύσεις και εκτεταμένες μεταρρυθμίσεις κατά την επόμενη πενταετία. Πρόκειται για ένα φιλόδοξο σχέδιο που μπορεί να ωφελήσει όλα τα μέρη της Ελλάδας και κάθε τμήμα της ελληνικής κοινωνίας. Η Ελλάδα έχει διανύσει μεγάλη απόσταση από την τελευταία κρίση, όπως και η Ευρωπαϊκή Ένωση: το NextGenerationEU είναι μια εταιρική σχέση που θα προωθήσουμε από κοινού.»
      Επόμενα βήματα
      Η Επιτροπή εξέδωσε σήμερα πρόταση εκτελεστικής απόφασης του Συμβουλίου για τη διάθεση 17,8 δισ. ευρώ υπό μορφή επιχορηγήσεων και 12,7 δισ. ευρώ υπό μορφή δανείων προς την Ελλάδα στο πλαίσιο του RRF. Το Συμβούλιο θα έχει, κατά κανόνα, προθεσμία τεσσάρων εβδομάδων για να εγκρίνει την πρόταση της Επιτροπής.
      Η έγκριση του σχεδίου από το Συμβούλιο θα επιτρέψει την εκταμίευση προχρηματοδότησης ύψους 4 δισ. ευρώ προς την Ελλάδα. Το ποσό αυτό αντιπροσωπεύει το 13 % του συνολικού ποσού που θα διατεθεί στην Ελλάδα.
      Η Επιτροπή θα εγκρίνει περαιτέρω εκταμιεύσεις βάσει της ικανοποιητικής εκπλήρωσης των οροσήμων και των στόχων που περιγράφονται στην εκτελεστική απόφαση του Συμβουλίου, που θα αντικατοπτρίζουν την πρόοδο ως προς την υλοποίηση των επενδύσεων και των μεταρρυθμίσεων.
    8. Επικαιρότητα

      Engineer

      Μπορεί οι προβλέψεις για την πορεία του τουρισμού τη φετινή σεζόν να είναι αισιόδοξες ή τουλάχιστον πολύ καλύτερες σε σχέση με πέρυσι όμως, το γεγονός αυτό δεν σημαίνει αυτόματα ότι η τουριστική κατοικία θα επιστρέψει στα επίπεδα που βρισκόταν το 2019.
      Γι’ αυτό θα χρειαστεί χρόνος, ενώ σίγουρα ο στόχος της πλήρους επιστροφής στην «καλή εποχή», πριν την εμφάνιση του κορονοϊού θα έχει περισσότερες πιθανότητες επιτυχίας από το 2022. Και αυτό επειδή το 2020 τα deals μέσω Χρυσής Βίζας δεν ξεπέρασαν τα 400, όταν το 2019 είχαν ανέλθει σε 3.504. Επίσης, το πρώτο εξάμηνο της φετινής χρονιάς, επικρατεί χαμηλό βαρομετρικό γι’ αυτού του είδους τις συναλλαγές.
      Στάση “wait and see” από τους Έλληνες
      Όπως αναφέρει, σε έκθεσή της η εταιρία ακινήτων Cerved Property Services, κατά την τελευταία τριετία υπήρξε σημαντική μεγέθυνση στην αγορά κατοικιών με την κύρια αιτία να επικεντρώνεται στη συνεχή αύξηση των αφίξεων ξένων τουριστών η οποία και κατέγραψε ιστορικό ρεκόρ το 2019.  Εκείνη δε τη χρονιά καταγράφηκε τα deals μέσω Χρυσής Βίζας είχαν αγγίξει σε αξία τα 857 εκατ. ευρώ.
      Παρόλα αυτά και παρά τις επιπτώσεις της πανδημίας, το ενδιαφέρον για ξένες επενδύσεις στην ελληνική αγορά κατοικιών διατηρήθηκε υψηλό. Αντίθετα όμως, οι Έλληνες τηρούν στάση αναμονής κυρίως λόγω της κατάρρευσης των βραχυπρόθεσμων ενοικιάσεων σε συνέχεια της συρρίκνωσης των τουριστικών αφίξεων. Δεν είναι τυχαίο ότι το 2020 οι μεταβιβάσεις ακινήτων στην Περιφέρεια Αττικής μειώθηκαν κατά 49,5%, σε σχέση με το 2019, ενώ το 2018 οι μεταβιβάσεις είχαν αυξηθεί κατά 59,6%.
       Επίσης, σύμφωνα με τους αναλυτές, κατά τη διάρκεια της δεκαετούς οικονομικής κρίσης μειώθηκε αισθητά ο ρυθμός ανακαίνισης αλλά και νέων επενδύσεων σε αστικά ακίνητα. Αυτό οδήγησε σε περιορισμό της προσφοράς ποιοτικών κατοικιών, αν και τους τελευταίους μήνες η οικοδομική δραστηριότητα εμφανίζει σταθερή άνοδο κυρίως στα παραλιακά προάστια.
      Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την μείωση του συντελεστή ΦΠΑ, σύμφωνα με την Cerved, είναι η αιτία για την οποία σε  αρκετές περιοχές της Αττικής οι μέσες τιμές κατοικιών διατηρούνται σε υψηλά επίπεδα. Ταυτόχρονα, οι developers έχουν αγοράσει οικόπεδα σε ανταγωνιστικές τιμές, προσβλέποντας στην αποπεράτωση των συγκροτημάτων κατοικιών με ικανοποιητικό περιθώριο κέρδους.
      Σε κάθε περίπτωση, οι ειδικοί εκτιμούν ότι από το φετινό καλοκαίρι η ζήτηση για κατοικίες που ενοικιάζονται μέσω Airbnb ή προσφέρονται με διαφορετικό τρόπο σε τουρίστες, θα ανακάμψει. Σε πρώτη όμως, φάση η ανάκαμψη θα αφορά ακίνητα που βρίσκονται σε καλές τοποθεσίες, καθώς θα χρειαστεί καιρός μέχρι η ζήτηση να «απλωθεί» οριζόντια στα τουριστικά ακίνητα.
      Τα νέα projects
      Την ίδια στιγμή, έστω και με χαμηλότερους ρυθμούς, συγκριτικά με την εποχή πριν από την πανδημία, τα οργανωμένα projects στον τουρισμό βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη. Σύμφωνα με τη «χαρτογράφηση» που πραγματοποιεί η Cerved, οι μεγαλύτερες τέτοιου είδους επενδύσεις περιλαμβάνουν:
      – το τουριστικό θέρετρο “ Killada Hills” στην Φθιώτιδα με συνολικό κόστος 400 εκατ. ευρώ και φορέα υλοποίησης την εταιρεία Dolphin Capital Investors
      – το project του τουριστικού ομίλου NCH σε έκταση 500 στρεμμάτων στην Κασσιόπη Κέρκυρας ύψους 120 εκατ. ευρώ
      – το τουριστικό συγκρότημα 60 εκατ. ευρώ με δυναμικότητα 378 κλινών της Grivalia Hospitality στη θέση Καλό Λιβάδι Μυκόνου
      – την ολοκληρωμένη τουριστική ανάπτυξη στην Κρήτη, προϋπολογισμού 600 εκατ. ευρώ, με τίτλο “Elounda Hills»
      – την έναρξη λειτουργίας του ξενοδοχείου “Athens Capital Hotel” στην Πλατεία Συντάγματος που είναι επένδυση 22 εκατ. ευρώ, με το τη διεθνή αλυσίδα Αccor Group να εχει αναλάβει τη διαχείριση του ξενοδοχείου
      – το νέο boutique hotel στο Κολωνάκι της Briq Properties που είναι επένδυση 1,5 εκατ. ευρώ και βρίσκεται υπό τη διαχείριση της αλυσίδας “The Modernist”
      – το ξενοδοχείο στην οδό Σταδίου, συνολικού ύψους 20 εκατ. ευρώ, που αναπτύσσουν από κοινού οι εταιρείες Dimand, Prodea και η ευρωπαϊκή αναπτυξιακή τράπεζα EBRD. Η επένδυση θα ολοκληρωθεί στα τέλη του 2021, θα είναι δυναμικότητας 200 δωματίων ενώ προβλέπεται μακροχρόνια μίσθωση του ξενοδοχείου διάρκειας 25 ετών με εκμισθωτή το Μετοχικό Ταμείο Στρατού
      – την ανακατασκευή του “Esperia Hotel” από το ξενοδοχειακό όμιλο Fattal Hotel. Πρόκειται για επένδυση 10 εκατ. ευρώ.
    9. Επικαιρότητα

      Engineer

      Η ΑΑΔΕ, η Φορολογική Αρχή που.. κυνηγά τους φοροφυγάδες προχώρησε σε μία καινοτόμο συνεργασία με τους εν δυνάμει φοροφυγάδες. Όσο και να ακούγεται απίστευτο η ΑΑΔΕ έκανε πρωτόκολλο συνεργασίας με τις πλατφόρμες της οικονομίας διαμοιρασμού και των βραχυχρόνιων μισθώσεων και, συγκεκριμένα, με τις  εταιρείες του κλάδου, Airbnb, Booking.com και VRBO του Ομίλου της Expedia. Ο στόχος είναι η καθιέρωση μιας σαφούς, απλής, διαφανούς και αποτελεσματικής διαδικασίας λειτουργίας/συμμόρφωσης.
      Όπως αναφέρει σχετική ανακοίνωση, είναι αποτέλεσμα ενός συνεχιζόμενου διαλόγου, η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων της Ελλάδας  έχει στα χέρια  της πρωτόκολλο συνεργασίας σχετικά με τη συμμόρφωση κατά τη διαδικασία εγγραφής στο Μητρώο Βραχυχρόνιας Μίσθωσης που τηρείται στον ιστότοπο της ΑΑΔΕ.
      Το πρωτόκολλο συνεργασίας περιέχει λεπτομερείς όρους συνεργασίας μεταξύ της ΑΑΔΕ και κάθε ψηφιακής πλατφόρμας και στοχεύει στην καθιέρωση μιας σαφούς, απλής, διαφανούς και αποτελεσματικής διαδικασίας λειτουργίας / συμμόρφωσης.
      Στόχος της ΑΑΔΕ με το πρωτόκολλο αυτό είναι να εξασφαλίσει ίσους όρους ανταγωνισμού.
      Η συμφωνία, υπεγράφη μεταξύ του κ. Γιώργου Πιτσιλή, Διοικητή της ΑΑΔΕ, εκ μέρους της ΑΑΔΕ και τριών κορυφαίων πλατφορμών διαμοιρασμού περιλαμβάνει τα ακόλουθα:
       Τι προβλέπει η συμφωνία
      Οι πλατφόρμες θα παρέχουν στους αντίστοιχους ιστοτόπους τους ένα διακριτό και σαφώς ορισμένο πεδίο, προκειμένου ο Ιδιοκτήτης / Διαχειριστής Ακινήτων να καταχωρεί τον προβλεπόμενο αριθμό καταχώρισης ακινήτου ή την αιτιολογημένη εξαίρεσή του, σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία.
      Οι πλατφόρμες θα ενημερώσουν, όσον αφορά στα ήδη καταχωρημένα ακίνητα, για την υποχρέωση παροχής του αριθμού καταχώρησης τους, σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία, καθώς και για τους κινδύνους της μη συμμόρφωσης.
      Οι πλατφόρμες συμφωνούν ότι μετά από σχετική ειδοποίηση της ΑΑΔΕ θα αφαιρούν όλες τις καταχωρήσεις που δεν παρείχαν τον προβλεπόμενο αριθμό καταχώρισης ακινήτου  ή την δικαιολογημένη εξαίρεση, όπως ορίζει ο νόμος.
      Οι συμφωνημένες διαδικασίες θα επανεξετάζονται ετησίως, ξεκινώντας από τον Ιούνιο του 2021.
      Η συμφωνημένη διαδικασία συνιστά μια εκ των προτέρων σχεδιασμένη διαδικασία συμμόρφωσης για όποιον προγραμματίζει να εισέλθει στη δραστηριότητα των βραχυχρόνιων μισθώσεων. Είμαστε πολύ ικανοποιημένοι με το αποτέλεσμα του διαλόγου και της συνεργασίας μας και της καινοτόμου πρωτοβουλίας που στο τέλος της ημέρας ωφελεί όλα τα μέρη», σχολίασε ο Διοικητής της ΑΑΔΕ, κ. Γιώργος Πιτσιλής.
      Από την πλευρά του ο  Γενικός Διευθυντής Ιταλίας και Νοτιοανατολικής Ευρώπης της Airbnb  κ. Giacomo Trovato δήλωσε: «Αυτή η συμφωνία είναι μεγάλη είδηση για τους οικοδεσπότες της Airbnb και θα διευκολύνει περισσότερους ανθρώπους στην Ελλάδα να διαμοιράζουν τα σπίτια τους. Δεσμευόμαστε να δουλεύουμε με κυβερνήσεις και αρχές σε τέτοιου είδους συνεργασίες που βοηθούν τις οικογένειες και στηρίζουν τον υπεύθυνο τουρισμό».
      «Είμαστε ευχαριστημένοι με την παραγωγική συνεργασία με την ΑΑΔΕ για την επίτευξη αυτής της συμφωνίας που παρέχει σαφήνεια και διαφάνεια για όλους στον χώρο της βραχυχρόνιας μίσθωσης στην Ελλάδα», δήλωσε η κ. Inge Janssen, Επικεφαλής Σχέσεων με τον Δημόσιο Τομέα Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής της Booking.com. «Πιστεύουμε ότι η σαφής, εφαρμόσιμη νομοθεσία για όλους τους παίκτες του κλάδου, συμπεριλαμβανομένου ενός συστήματος Μητρώου όπως αυτό, είναι ο καλύτερος τρόπος για να διασφαλιστεί ότι όλοι παίζουν με τους ίδιους κανόνες, εξασφαλίζοντας έτσι ένα θετικό αποτέλεσμα για τους ταξιδιώτες, τους ιδιοκτήτες σπιτιών και τις τοπικές οικονομίες».
    10. Επικαιρότητα

      Engineer

      Πριν ξεσπάσει η πανδημία, η ζήτηση για γραφεία αυξανόταν στη Θεσσαλονίκη. Ωστόσο, μετά το σοκ των πρώτων μηνών, περιορίζεται, κυρίως, σε υψηλών προδιαγραφών χώρους, μιας και ο κορονοϊός έχει αλλάξει τις συνήθειες αλλά και τις απαιτήσεις όσων χρησιμοποιούν επαγγελματικά ακίνητα. Ειδικότερα, σύμφωνα με έρευνα της εταιρίας Arbitrage, η αγορά γραφείων της Θεσσαλονίκης   αποτελείται κατά βάση από μικρούς και κατακερματισμένους χώρους σε κτίρια μικτών χρήσεων με συμβατικές Η/Μ υποδομές, τεχνολογικά φτωχά με παλιές καλωδιώσεις και συχνά με κοινόχρηστες τουαλέτες. Υπάρχει δηλαδή, έλλειψη ποιοτικών και τεχνολογικά άρτιων γραφειακών χώρων και μεγάλων αυτοτελών κτιρίων γραφείων που δύναται να στεγάσουν πολυεθνικούς ομίλους.
      Έτσι, η ανώτατη τιμή ενοικίασης για γραφεία από 50 έως 200 τ.μ. δεν ξεπερνά τα 10 ευρώ, ενώ αγγίζει τα 12 ευρώ για χώρους μεγαλύτερους από 200 τ.μ.
      Σύμφωνα με την έρευνα,  τα δυνατά σημεία της κτηματαγοράς της Θεσσαλονίκης περιλαμβάνουν:
      – τις σχετικά προσιτές που απέχουν ακόμη 20%-25% πριν από την μεγάλη οικονομική κρίση του 2008. -τις σχετικά καλές αποδόσεις σε σύγκριση με ανταγωνιστικές μεσογειακές δευτερογενείς αγορές
      -την υλοποίηση ιδιωτικοποιήσεων και έργων αναβάθμισης υποδομών (αεροδρόμιο, λιμάνι, μετρό, flyover)
      -τη δραστηριά Ισραηλιτική κοινότητα και
      -την οδική σύνδεση με τα Βαλκάνια
      Επίσης, σύμφωνα με την Arbitrage, το real estate της Θεσσαλονίκη διαθέτει προοπτικές λόγω της ανάκαμψης και ανατίμησης των τιμών, της ύπαρξης ακινήτων θα βγουν στην αγορά και συνδέονται με εξασφαλίσεις «κόκκινων δανείων», αλλά και των σχεδιαζόμενων νέων αναπτύξεων αυτοτελών και τεχνολογικά σύγχρονων γραφείων. Επίσης, η αναμενόμενη δημιουργία του digital hub της Pfizer, των κέντρων καινοτομίας της Deloitte και της Cisco και η ανάδειξη της Θεσσαλονίκης ως επιχειρηματικού κέντρο των Βαλκανίων δημιουργεί σοβαρές προοπτικές ανάπτυξης.
      Χωρίς βέβαια, αμφισβήτηση, η απουσία επενδυτών-τουλάχιστον τοπικών- όπως και ζήτησης από το εξωτερικό, λειτουργεί μειονεκτικά για την αγορά ακινήτων της Θεσσαλονίκης.
      https://www.economix.gr/wp-content/uploads/2021/04/pinax-1-1024x206.jpg
      Οι νέες συνήθειες
      Γενικότερα, όπως σημειώνει η έρευνα, λόγω της πανδημίας επαναπροσδιορίστηκαν οι ανάγκες για φυσικό και μηχανικό εξαερισμό στους γραφειακούς χώρους που σχεδιάζονται με αυξημένες δυνατότητες για φυσικό αερισμό, λαμβάνοντας ταυτόχρονα υπόψη τη μελλοντική διαμερισμάτωση αυτών. Προβλέπεται πρόσθετος μηχανικός εξαερισμός, πέραν του ελάχιστου προβλεπόμενου από τον ΚΕΝΑΚ, ενσωματώνοντας τεχνολογίες που αποτρέπουν την ανακυκλοφορία του αέρα
      Παρά την πανδημία, εξακολουθούν να επικρατούν οι λύσεις γραφείων ανοιχτού τύπου open plan με δυνατότητα κοινόχρηστων γραφείων, ελαττώνοντας έτσι τις ανάγκες σε χώρους προς μίσθωση Ταυτόχρονα δίνεται ιδιαίτερη σημασία κατά το σχεδιασμό για απομονωμένους χώρους και χώρους συνεργασίας (collaboration areas).
      Επίσης, καθώς οι εταιρίες, τον τελευταίο χρόνο, στράφηκαν στην τηλεργασία αναμένεται ένα σημαντικό ποσοστό αυτών να εξετάσει τη μείωση των επιφανειών που μισθώνει, υιοθετώντας επιλογές κοινόχρηστων γραφείων και διαδοχικής τηλεργασίας του προσωπικού
      Επιπλέον βαρύτητα δίνεται στα περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά των κτιρίων (νέων και υφιστάμενων προς ανακατασκευή) από τους θεσμικούς επενδυτές, επιλέγοντας την ενεργειακή/περιβαλλοντική πιστοποίηση τους κατά τα διεθνή πρότυπα όπως LEED, BREEAM, WELL κλπ
    11. Επικαιρότητα

      Engineer

      Τον χαρακτηρισμό “κτηματολόγιο της Εκκλησίας” αποδίδουν οι γνώστες των εκκλησιαστικών ζητημάτων στο μεγαλεπήβολο εγχείρημα της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών να ξεσκαρτάρει την ακίνητη περιουσία της.
      Το project ύψους 2,34 είναι πράγματι σημαντικό. Βραχυπρόθεσμα θα δώσει αντικείμενο, για δύο χρόνια-όσο διαρκεί η σύμβαση- σε μηχανικούς και τοπογράφους στους οποίους απευθύνεται. Μεσομακροπρόθεσμα θα οδηγήσει σε μία λίστα με τα 500 πιο ώριμα ακίνητα που είναι δυνατόν να αξιοποιηθούν και να βγουν στην αγορά, δημιουργώντας νέο επενδυτικό αντικείμενο.
      Ο διαγωνισμός
      Για το σκοπό αυτό, η Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών πραγματοποιεί διεθνή μειοδοτικό διαγωνισμό για την πληρέστερη γεωχωρική και διοικητική τεκμηρίωση των εκκλησιαστικών ακινήτων. Γιατί πληρέστερη; Επειδή, στο πρόσφατο παρελθόν, η ΙΑΑ ψηφιοποίησε και καταχώρησε στο Υποσύστημα Διαχείρισης Ακίνητης Περιουσίας (ΔΕΑΠ), που διαθέτει η Αρχιεπισκοπή και χειρίζεται η Εκκλησιαστική Οικονομική Υπηρεσία της Εκκλησίας της Ελλάδος (ΕΚΥΟ), ένα σημαντικό αριθμό ιδιοκτησιών της που αντιστοιχούν σε 13.300 εγγραφές. Αυτές όμως, 11.300 εγγραφές αφορούν μόνο σε αρχικά, πολύ βασικά στοιχεία, δηλαδή λείπουν τα λεγόμενα μεταδεδομένα και κυρίως δεν έχει γίνει η αντιστοίχησή τους με τις πραγματικές ιδιοκτησίες. Σήμερα στη βάση δεδομένων εκκλησιαστικών ακινήτων, υπάρχουν περίπου 605 χιλ. σαρωμένα έγγραφα τα οποία αντιπροσωπεύουν περίπου 1,5 εκατ. σελίδες.
      Εκτός από την επεξεργασία και ανάλυση των ψηφιοποιημένων εγγράφων, ο ανάδοχος θα πρέπει να ψηφιοποιήσει φυσικό αρχείο 110.500 εγγράφων ή 265.000 σελίδων που βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη. Το τρίτο αντικείμενο του έργου προβλέπει την επιλογή 500 εκκλησιαστικών ακινήτων με στόχο την άμεση αξιοποίησή τους με κριτήρια τη φυσική κατάστασή τους, τη θέση τους και τις δυνητικές τους χρήσεις κτλ.
      Να σημειώσουμε ότι ως καταληκτική ημερομηνία υποβολής έχει οριστεί η 10η Απριλίου.
      Το υποσύστημα Διαχείρισης Εκκλησιαστικής Ακίνητης Περιουσίας
      Για την ιστορία να αναφέρουμε ότι στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2007-2013 η Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών δημιούργησε ένα σύγχρονο Data Center και αναβάθμισε τις εσωτερικές της διαδικασίες, καθώς και τις παρεχόμενες υπηρεσίες προς το κοινωνικό σύνολο μέσω της ανάπτυξης εφαρμογών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Μία από αυτές αποτελεί και το υποσύστημα διαχείρισης εκκλησιαστικής ακίνητης περιουσίας (Δ.Ε.Α.Π.), όπου και δημιουργήθηκαν οι 13.300 εγγραφές ακινήτων στις οποίες αναφερθήκαμε νωρίτερα.
      Το εν λόγω Υποσύστημα βρίσκεται σε πλήρη λειτουργία, ενώ πλην της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών βασικό χρήστη του αποτελεί η Εκκλησιαστική Κεντρική Υπηρεσία Οικονομικών της Εκκλησίας της Ελλάδος, η οποία έχει την ευθύνη διαχείρισης και αξιοποίησης ενός σημαντικού μέρους της εκκλησιαστικής ακίνητης περιουσίας.
      O διαγωνισμός εδώ: http://iaath.gr/content/dioikitiki-kai-geohoriki-tekmiriosi-ekklisiastikon-akiniton-sto-yposystima-diaheirisis
    12. Επικαιρότητα

      Engineer

      Ένα προμελετημένο – για κάποιους – ή αναμενόμενο για τους περισσότερους «έγκλημα στα Πατήσια» έκλεψε χθες Κυριακή στιγμιαία το φως της επικαιρότητας σε κανάλια και sites…
      Αναφερόμαστε στην «κατάρρευση κτιρίου στην Πατησίων» όπως προβλήθηκε το θέμα στα περισσότερα ΜΜΕ, που εστίασαν – δικαιολογημένα τις πρώτες ώρες – στις επιχειρήσεις της ΕΜΑΚ για τον εντοπισμό τυχόν εγκλωβισμένων αλλά και στην ίδια την κατάρρευση ενός εγκαταλελλειμένου ή διατηρητέου για άλλα ρεπορτάζ κτιρίου.
      Δείτε σχετικό βίντεο των ειδήσεων του ΣΚΑΙ εδώ:
      Όμως  το συγκεκριμένο κτίριο δεν είναι ένα απλό κτίριο.
      Πρώτον, διότι δεν το έχουν εγκαταλείψει πραγματικά οι ιδιοκτήτες του (που τυγχάνει να είναι ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός σήμερα).
      Δεύτερον διότι είναι διατηρητέο κτίριο, ανακηρυγμένο τόσο από το ΥΠΕΝ όσο και από το Υπουργείο Πολιτισμού.
      Και αποτελεί παράλληλα το επίκεντρο πολύχρονου αγώνα των κατοίκων της περιοχής για διάσωση ενός από τους ελάχιστους πλέον αδόμητους χώρους της ευρύτερης περιοχής.
      Πρόκειται για τη γνωστή στους Αθηναίους Βίλα Δρακοπούλου, με διεύθυνση επί της οδού Πατησίων 356-358, όπου σε μία έκταση σχεδόν εννέα στρεμμάτων υπήρχαν η βίλα του ευεργέτη Δρακόπουλου αλλά και το κτίριο γραφείων της επιχείρησής του και ένα από τα εργοστασιά του (το άλλο ήταν στη Νέα Ιωνία). Για την ιστορία του χώρου μπορείτε να διαβάσετε πολλά στις παραπομπές στο τέλος του κειμένου….
      Είναι μια έκταση που πολύ συχνά από το 1980 (οπότε χαρακτηρίστηκε χώρος πρασίνου) και μετά περιλαμβάνεται στα προγράμματα των υποψήφιων δημάρχων για ανάπλαση, αλλά πάντα η υπόθεση κολλά στον νυν ιδιοκτήτη, τον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό.
        Όψη διατηρητέου στη Βίλα Δρακοπούλου στα Πατήσια, από την οδό Πατησίων Πηγή Εικόνας: Google Maps - Street View  
        Όψη διατηρητέου στη Βίλα Δρακοπούλου στα Πατήσια, με εμφανή την πινακίδα της ιδιοκτησίας, από την οδό Πατησίων Πηγή Εικόνας: Google Maps - Street View Και αυτό γιατί ο ΕΕΣ παλαιότερα ήθελε να αποχαρακτηρίσει το σύνολο της έκτασης (ξαναλέμε: 9 στρέμματα στο κέντρο της Αθήνας….) και τα διατηρητέα για να φτιάξει μέγαλο κτίριο υπηρεσιών-γραφείων-parking κλπ.
      Μάλιστα έπεισε τότε η – ακολούθως κατηγορούμενη – διοίκηση Μαρτίνη στον ΕΕΣ τον Δήμο Αθηναίων να συναινέσει σε αποχαρακτηρισμούς και αλλαγές χρήσεων γης, κάτι που προκάλεσε ξεσηκωμό στους κατοίκους και ένα κίνημα για δημιουργία αστικού πάρκου. Μέχρι και ο Αλέξης Τσίπρας είχε επισκεφθεί το 2009 το πάρκο για να ενισχύσει «το κίνημα»…
      Η έκταση είναι από τις λίγες που μαρτυρούν πλέον την ιστορία των Πατησίων, με την εξοχική μορφή στην αρχή και τη βιομηχανική – επιχειρηματική στη συνέχεια, πριν αποτελέσουν κυρίως οικιστική περιοχή.
      Η «εγκατάλειψη» του κτιρίου προφανώς δεν έγινε διότι είναι άγνωστος ο ιδιοκτήτης… Από το 1977 ανήκει, ως κληροδότημα, στον ΕΕΣ. Ούτε λείπει η θέληση και η όρεξη από τον ιδιοκτήτη, αλλά δεν θέλει ούτε πάρκο ούτε διατηρητέα…
      Η «εγκατάλειψη» του κιρίου δεν έγινε επίσης από τον Δήμο Αθηναίων τυχαία, καθώς εκεί παλιότερες διοικήσεις έχουν υποστεί οδυνηρή ήττα απέναντι στους κατοίκους, τη λογική και τον νόμο…
      Οι μόνοι που δεν εγκατέλειψαν ήταν κάποιοι κάτοικοι που περιοδικά δίνουν μάχη ώστε ο αδόμητος χώρος να φαίνεται και να είναι πάρκο. Η αλήθειθα είναι ότι και η διεύθυνση πρασίνου του Δήμου πλέον φροντίζει κάπως το λιγοστό πράσινο που υπάρχει, κυρίως επί της Πατησίων.
      Αλλά για συνολική ανάπλαση και απόδοση ενός σοβαρού πάρκου ή πολυχώρου έστω στους κατοίκους, ούτε κουβέντα…
      Για αυτό οι ενδιαφερόμενοι της περιοχής μιλάνε στο economix.gr είτε για «προμελετημένο» είτε για αναμενόμενο «έγκλημα στα Πατήσια».
      Και ενώ οι κάτοικοι μάλλον μετά από χρόνια απραξίας των ενδιαφερομένων είχαν καθησυχαστεί ότι δεν θα αξιοποιηθεί αλλιώς η έκταση, ήρθε η χθεσινή κατάρρευση για να αναβιώσει τους φόβους.
      Αναμένουμε με ενδιαφέρον να δούμε πως θα αντιδράσουν τώρα οι πολιτικές ηγεσίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος και του Υπουργείου Πολιτισμού. Η δεύτερη βέβαια, με άλλα ασχολείται αυτές τις ημέρες. Και στο ΥΠΕΝ αποχώρησαν Χατζηδάκης – Οικονόμου που είχαν πάρει ζεστά το θέμα των εγκατελελλειμένων κτιρίων – έστω επικοινωνιακά… Τώρα η αρμοδιότητα είναι στον μηχανικό υφυπουργό Νίκο Ταγαρά (που όπως και ο υπουργός κ. Σκρέκας εκλέγεται στην επαρχία) αλλά στο υπουργείο υπάρχει και ο κ. Αμυράς που έχει θητεύσει και ως επικεφαλής παράταξης στην Αθήνα και ως βουλευτής της περιχοής και αναμένουμε με ενδιαφέρον αν θα αντιδράσει. Επίσης σημειώνουμε ότι ο καθύλην αρμόδιος Γενικός Γραμματέας Ευθύμης Μπακογιάννης ξέρει και ακαδημαϊκά και επαγγελματικά το θέμα των αναπλάσεων σε πυκνοκατοικημένες περιοχές…
      Το ενδιαφέρον πάντως είναι ότι όλοι οι ενδιαφερόμενοι αντιμετωπίζουν το ακίνητο ως οικόπεδο (είτε για εκμετάλλευση είτε για αστικό πάρκο). Ο Δήμος Αθηναίων όμως, που σχεδιάζει αλλού διαφορετικά έργα, θα έπρεπε να ξέρει ότι ένα τόσο μεγάλο ακίνητο, με τέσσερις όψεις, σε δύο μεγάλος δρόμους υπερτοπικής σημασίας (Πατησίων από τη μία, Ηρακλείου από την άλλη) θα μπορούσε να αποτελέσει τον βασικό άξονα ανάπλασης ολόκληρης της περιοχής (που έχει 2-3 ακόμη αξιόλογα ακίνητα και διατηρητέα σε απόσταση αναπνοής). Αλλά ο στρατηγικός σχεδιασμός για τις στικές αναπλάσεις εκτός του κέντρου της Αθήνας μάλλον λείπει τόσο από τα συναρμόδια Υπουργεία όσο και από τον Δήμο της Αθήνας.
      Η κατάρρευση μέσα από το ρεπορτάζ
      Ας δούμε τί μετέδιδε χθες ουδέτερα το ΑΠΕ-ΜΠΕ:
      «Ένας άνδρας, αγνώστων μέχρι στιγμής στοιχείων, εντοπίστηκε πριν από λίγο κατά την διάρκεια έρευνας της πυροσβεστικής, στα ερείπια παλιού εγκαταλειμμένου κτηρίου στα ‘Ανω Πατήσια, μέρος του τοίχου του οποίου κατέρρευσε λίγο μετά τις 13.00. Σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής στοιχεία, πρόκειται για αλλοδαπό πακιστανικής υπηκοότητας, ο οποίος διέμενε σε διπλανό χώρο από αυτόν που κατάρρευσε, και δεν έχει τραυματιστεί. Ο άνδρας αυτή την στιγμή εξετάζεται ως μάρτυρας, για το αν υπάρχουν άλλα άτομα στο χώρο που μπορεί να κινδυνεύουν. Το κτήριο βρίσκεται στην συμβολή των οδών 28ης Οκτωβρίου και Σαρανταπόρου, και αυτή την ώρα είναι σε εξέλιξη έρευνα της πυροσβεστικής που έσπευσε σημείο. Στο κτήριο επιχειρούν εννέα πυροσβέστες με τρία οχήματα, καθώς και τρία οχήματα με ομάδα της ΕΜΑΚ και εκπαιδευμένο σκύλο.». Αυτά μετέδιδε στις 14:12.
      Λίγο αργότερα, στις 16:00 περίπου: «Ολοκληρώθηκε, από την Πυροσβεστική η έρευνα στο κτήριο, μέρος του οποίου κατέρρευσε στα ‘Ανω Πατήσια. Όπως έγινε γνωστό δεν βρέθηκε κανείς εγκλωβισμένος στα ερείπια και οι δυνάμεις αποχώρησαν. Παραμένει ωστόσο στο σημείο συνεργείο του δήμου Αθηναίων, ενώ για το συμβάν διενεργείται προανάκριση από την αστυνομία.»
      Πουθενά στο ρεπορτάζ, ούτε του ΑΠΕ-ΜΠΕ ούτε των καναλιών και των μεγάλων ιστοσελίδων δεν έγινε αναφορ΄λα ούτε στον χαρακτήρα ούτε στην ιστορία του κτιρίου ή της έκτασης.
      Δείτε φωτορεπορτάζ του ΑΠΕ-ΜΠΕ από την κατάρρευση:
      Πυροσβέστες επιχειρούν στο κτήριο που κατέρρευσε, το Σάββατο 20 Φεβρουαρίου 2021. Κατέρρευσε μέρος κτηρίου που βρίσκεται στην συμβολή των οδών 28ης Οκτωβρίου και Σαρανταπόρου και αυτή την ώρα είναι σε εξέλιξη έρευνα της πυροσβεστικής που έσπευσε στο σημείο. Συμμετέχουν εννέα πυροσβέστες με τρία οχήματα, καθώς και τρία οχήματα με ομάδα της ΕΜΑΚ και εκπαιδευμένο σκύλο. ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΟΡΕΣΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ  
      Πυροσβέστες επιχειρούν στο κτήριο που κατέρρευσε, το Σάββατο 20 Φεβρουαρίου 2021. Κατέρρευσε μέρος κτηρίου που βρίσκεται στην συμβολή των οδών 28ης Οκτωβρίου και Σαρανταπόρου και αυτή την ώρα είναι σε εξέλιξη έρευνα της πυροσβεστικής που έσπευσε στο σημείο. Συμμετέχουν εννέα πυροσβέστες με τρία οχήματα, καθώς και τρία οχήματα με ομάδα της ΕΜΑΚ και εκπαιδευμένο σκύλο. ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΟΡΕΣΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ  
      Πυροσβέστες επιχειρούν στο κτήριο που κατέρρευσε, το Σάββατο 20 Φεβρουαρίου 2021. Κατέρρευσε μέρος κτηρίου που βρίσκεται στην συμβολή των οδών 28ης Οκτωβρίου και Σαρανταπόρου και αυτή την ώρα είναι σε εξέλιξη έρευνα της πυροσβεστικής που έσπευσε στο σημείο. Συμμετέχουν εννέα πυροσβέστες με τρία οχήματα, καθώς και τρία οχήματα με ομάδα της ΕΜΑΚ και εκπαιδευμένο σκύλο. ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΟΡΕΣΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ  
      Πυροσβέστες επιχειρούν στο κτήριο που κατέρρευσε, το Σάββατο 20 Φεβρουαρίου 2021. Κατέρρευσε μέρος κτηρίου που βρίσκεται στην συμβολή των οδών 28ης Οκτωβρίου και Σαρανταπόρου και αυτή την ώρα είναι σε εξέλιξη έρευνα της πυροσβεστικής που έσπευσε στο σημείο. Συμμετέχουν εννέα πυροσβέστες με τρία οχήματα, καθώς και τρία οχήματα με ομάδα της ΕΜΑΚ και εκπαιδευμένο σκύλο. ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΟΡΕΣΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ  
      Πυροσβέστες επιχειρούν στο κτήριο που κατέρρευσε, το Σάββατο 20 Φεβρουαρίου 2021. Κατέρρευσε μέρος κτηρίου που βρίσκεται στην συμβολή των οδών 28ης Οκτωβρίου και Σαρανταπόρου και αυτή την ώρα είναι σε εξέλιξη έρευνα της πυροσβεστικής που έσπευσε στο σημείο. Συμμετέχουν εννέα πυροσβέστες με τρία οχήματα, καθώς και τρία οχήματα με ομάδα της ΕΜΑΚ και εκπαιδευμένο σκύλο. ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΟΡΕΣΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ  
      Πυροσβέστες επιχειρούν στο κτήριο που κατέρρευσε, το Σάββατο 20 Φεβρουαρίου 2021. Κατέρρευσε μέρος κτηρίου που βρίσκεται στην συμβολή των οδών 28ης Οκτωβρίου και Σαρανταπόρου και αυτή την ώρα είναι σε εξέλιξη έρευνα της πυροσβεστικής που έσπευσε στο σημείο. Συμμετέχουν εννέα πυροσβέστες με τρία οχήματα, καθώς και τρία οχήματα με ομάδα της ΕΜΑΚ και εκπαιδευμένο σκύλο. ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΟΡΕΣΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ  
      Πυροσβέστες επιχειρούν στο κτήριο που κατέρρευσε, το Σάββατο 20 Φεβρουαρίου 2021. Κατέρρευσε μέρος κτηρίου που βρίσκεται στην συμβολή των οδών 28ης Οκτωβρίου και Σαρανταπόρου και αυτή την ώρα είναι σε εξέλιξη έρευνα της πυροσβεστικής που έσπευσε στο σημείο. Συμμετέχουν εννέα πυροσβέστες με τρία οχήματα, καθώς και τρία οχήματα με ομάδα της ΕΜΑΚ και εκπαιδευμένο σκύλο. ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΟΡΕΣΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ  
       
       
    13. Επικαιρότητα

      Engineer

      116 αιτήσεις από όλο τον κόσμο στην πρώτη φάση του Διεθνούς Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού για την ανάπλαση του Εκθεσιακού Κέντρου Θεσσαλονίκης. Ψήφος εμπιστοσύνης από την παγκόσμια αρχιτεκτονική κοινότητα.
      Τεράστια αποδοχή γνώρισε από την διεθνή αρχιτεκτονική κοινότητα η προκήρυξη του Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού για το Project της ανάπλασης του Εκθεσιακού και Συνεδριακού Κέντρου της Θεσσαλονίκης, σημειώνει σε ανακοίνωσή της η HELEXPO ΔΕΘ.
      Καθ’ όλη τη διάρκεια των προηγούμενων εβδομάδων, στην ιστοσελίδα του Διαγωνισμού, www.thessaloniki-confexpark.gr, ενεγράφησαν πάνω από  300 ενδιαφερόμενοι από όλο τον κόσμο.
      Η πρώτη φάση του Διαγωνισμού, η οποία αφορά στην υποβολή αιτήσεων εκδήλωσης ενδιαφέροντος, ολοκληρώθηκε επιτυχώς χθες Παρασκευή (14 Νοεμβρίου) και καταγράφτηκε μεγάλο διεθνές ενδιαφέρον.
      Ειδικότερα, υποβλήθηκαν συνολικά 116 αιτήσεις από μεμονωμένα αρχιτεκτονικά γραφεία ή ομάδες γραφείων/αρχιτεκτόνων. Είναι δε εντυπωσιακό ότι οι αιτήσεις αυτές προέρχονται από αρχιτεκτονικά γραφεία ή ομάδες γραφείων/αρχιτεκτόνων, που εδρεύουν σε 33 χώρες και ανήκουν και στις 5 ηπείρους. Μάλιστα, ισχυρό ενδιαφέρον εκδηλώθηκε και από ελληνικά αρχιτεκτονικά γραφεία.
      Όπως προβλέπεται από την διαδικασία διεξαγωγής του Διαγωνισμού, μέχρι τον Δεκέμβριο του 2020 θα γίνει προεπιλογή 15 ομάδων γραφείων/αρχιτεκτόνων, οι οποίες θα υποβάλλουν τις σχεδιαστικές προτάσεις τους μέχρι τον Μάιο του 2021.
      Ο Διεθνής Αρχιτεκτονικός Διαγωνισμός έχει προκηρυχθεί σύμφωνα με τις αρχές για αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς της UNESCΟ και οι Κανονισμοί του έχουν εγκριθεί από τη Διεθνή Ένωση Αρχιτεκτόνων (UIA).
      Θυμίζουμε ότι την ανάπλαση προωθεί δυναμικά η κυβέρνηση της ΝΔ, καθώς είναι ένα από τα εμβληματικά έργα αστικής ανάπλασης της Βορείου Ελλάδος που υποσχέθηκε στην αρχή της θητείας του ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
      Στόχος είναι ο σχεδιασμός ενός φιλικού προς το περιβάλλον και υπερσύγχρονου, εμβληματικού, Εκθεσιακού και Συνεδριακού Κέντρου με τα υψηλότερα πρότυπα, καθώς και τη βέλτιστη λειτουργικότητα των εγκαταστάσεων του, σε συνδυασμό με ένα αστικό πάρκο πρασίνου για χρήση από τους πολίτες.
      Το έργο περιλαμβάνει και τη δημιουργία ενός ανοιχτού χώρου πράσινου 60 περίπου στρεμμάτων για χρήση από την πόλη, κατάλληλου για αναψυχή και υπαίθριες πολιτιστικές και εκθεσιακές χρήσεις.
      Η επιλογή του πρώτου βραβείου από την Διεθνή Κριτική Επιτροπή θα πραγματοποιηθεί τον Ιούνιο του 2021.
      Ο Πρόεδρος της ΔΕΘ-Helexpo, κ. Τάσος Τζήκας, δήλωσε ότι «η πολύ μεγάλη συμμετοχή αρχιτεκτονικών γραφείων από όλο τον κόσμο στην πρώτη φάση του Διαγωνισμού αποτελεί ψήφο εμπιστοσύνης στο έργο της ανάπλασης του Εκθεσιακού και Συνεδριακού Κέντρου της Θεσσαλονίκης. Η δημιουργία ενός νέου τοπόσημου σε βιοκλιματική κατεύθυνση για μία σύγχρονη πόλη, θα βοηθήσει την Θεσσαλονίκη να γίνει ένα σημαντικό Εκθεσιακό Κέντρο της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και να βελτιώσει την ποιότητα ζωής των πολιτών της».
    14. Επικαιρότητα

      Engineer

      Η έκθεση «Περιφερειακό και Τοπικό Βαρόμετρο της ΕΕ» αναδεικνύει τις επιπτώσεις της κρίσης της πανδημίας στις πόλεις και τις περιοχές της ΕΕ μέσα από έρευνα πηγών και δημοσκοπήσεις, και αναδεικνύει τον κίνδυνο για μια «χαμένη γενιά του κορονοϊού». 
      Τα βασικά ευρήματα ενός νέου «θεσμού», όπως υπόσχεται ότι θα γίνει το «Περιφερειακό και Τοπικό Βαρόμετρο της ΕΕ», παρουσιάστηκαν από την Επιτροπή των Περιφερειών στις Βρυξέλλες.
      Η εναρκτήρια εκδήλωση φέτος για την Εβδομάδα των (Πόλεων και) Περιφερειών, είχε τον Πρόεδρο της ΕτΠ Απόστολο Τζιτζικώστα να παρουσιάζει τα βασικά ευρήματα της νέας αυτής έρευνας – έκθεσης, την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν να τοποθετείται θεσμικά και με τα μέλη της ΕτΠ από όλες τις πολιτικές ομάδες να σχολιάζουν στο ετήσιο ραντεβού των πόλεων και των περιφερειών στο κέντρο της Ευρώπης.
      Η έκθεση «Περιφερειακό και Τοπικό Βαρόμετρο της ΕΕ» αποτελεί πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών. Δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά το 2020 και στόχος της είναι η ετήσια απεικόνιση της κατάστασης των περιφερειών και των πόλεων, των δήμων και των αγροτικών περιοχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης κάθε Οκτώβριο.
      Η έκθεση συγκεντρώνει δεδομένα και αναλύσεις από ευρύ φάσμα πηγών, συμπεριλαμβανομένων νέων και μοναδικών στοιχείων από τις εργασίες της ΕτΠ και τις εταιρικές της σχέσεις με άλλους φορείς. Η φετινή πρώτη έκθεση, που δημοσιεύθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2020, επικεντρώνεται στον αντίκτυπο της πανδημίας COVID-19.
      Σύμφωνα με την ΕτΠ, οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές της ΕΕ βρίσκονται στην εμπροσθοφυλακή της μάχης για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης και την προστασία του πληθυσμού. Η έκθεση δείχνει λοιπόν την καθοριστική συμβολή τους στην οικονομική ανάκαμψη. Επιπλέον από τα συμπεράσματα, αναδεικνύεται ο αντίκτυπος στα πιο ευάλωτα μέλη των κοινοτήτων της ΕΕ και παρουσιάζονται τα ευρήματα νέας δημοσκόπησης σχετικά με τα θέματα αυτά η οποία διεξήχθη λιγότερο από ένα μήνα πριν από τη δημοσίευση της έκθεσης.
      Ο οικονομικός αντίκτυπος του κορονοϊού στούς δήμους και τις περιφέρειες – Μείωση εσόδων, αύξηση δαπανών: οι κίνδυνοι του «ανοίγματος της ψαλίδας»
      Βασικό εύρημα της έρευνα της ΕτΠ είναι ότι μέσα στην κρίση 83% των δήμων και των περιφερειών αναμένουν μείωση στα φορολογικά τους έσοδα. 53% εξ αυτών αναμένουν μεγάλη μείωση. Στην έκθεση γίνεται κάλεσμα για κατανομή της χρηματοδότησης για την ανάκαμψη και την ανθεκτικότητα με βάση τον εδαφικό αντίκτυπο της κρίση
      Σύμφωνα με τα περιεχόμενα της έκθεσης, η μείωση των εσόδων και η αύξηση των δαπανών, το λεγόμενο «άνοιγμα της ψαλίδας», θέτει σε κίνδυνο τα δημόσια οικονομικά των δήμων, των πόλεων και των περιφερειών της ΕΕ.
      Για παράδειγμα, η μείωση των εσόδων των υποεθνικών αρχών το 2020 στη Γαλλία, τη Γερμανία και την Ιταλία εκτιμάται σε περίπου 30 δισ. ευρώ για τις τρεις χώρες που αντιπροσωπεύουν έως το 10% των αντιστοίχων συνόλων. Πάνω από 90% των δήμων και των περιφερειών της ΕΕ αναμένουν καθίζηση των εσόδων τους/
      Ο οικονομικός αντίκτυπος της νόσου COVID-19 υπήρξε δριμύς σε ολόκληρη την ΕΕ. Η έκθεση δείχνει πόσο ευάλωτες είναι ορισμένες περιοχές, καθώς η γαλλική περιφέρεια Ιλ-ντε-Φρανς, οι ισπανικές περιφέρειες της Ανδαλουσίας, της Καστίλης-Λεόν, της Μαδρίτης και της Βαλένθιας και οι περισσότερες ιταλικές περιφέρειες επλήγησαν περισσότερο, ακριβώς όπως οι παράκτιες περιφέρειες της Κροατίας, της ανατολικής Βουλγαρίας και της Ελλάδας.
      Η έκθεση προβαίνει στη σύνδεση μεταξύ υγείας και οικονομίας. Εκτιμά τον δυνητικό οικονομικό αντίκτυπο των περιοριστικών μέτρων που επιβλήθηκαν σε μια προσπάθεια να προληφθεί η εξάπλωση του ιού. Δείχνει επίσης τον αντίκτυπο του «ψαλιδίσματος» στα δημόσια οικονομικά των τοπικών και των περιφερειακών αρχών. Από τη μία πλευρά, οι δαπάνες τους για την υγεία, τις κοινωνικές υπηρεσίες και την πολιτική προστασία εκτινάχθηκαν. Από την άλλη πλευρά, τα έσοδά τους από οικονομική δραστηριότητα συρρικνώνονται ταχύτατα.
      Οι απαντήσεις σε κοινή έρευνα που διεξήχθη σε συνεργασία με τον ΟΟΣΑ σε 300 δήμους και περιφέρειες δείχνουν ότι πάνω από το ήμισυ των υποεθνικών αρχών διαπιστώνει σοβαρότατο αντίκτυπο στα υποεθνικά δημόσια οικονομικά το 2020 (33% διαπιστώνει μέτριο αντίκτυπο).
      Χωρίς επαρκή στήριξη, η ευρεία πλειονότητα των περιφερειακών και των τοπικών αρχών της ΕΕ θα δει την κατάσταση να επιδεινώνεται το 2021, αλλά ακόμη και το 2022. Οι δήμοι υπέστησαν ιδιαίτερα βαρύ πλήγμα: 78% των συμμετεχόντων στην έρευνα που εκπροσωπούσαν μεγάλους δήμους (με πάνω από 250 000 κατοίκους) αναφέρουν έντονο αντίκτυπο της νόσου COVID-19 στα δημόσια οικονομικά και τη λειτουργία τους.
      83% εξ αυτών αναμένουν μείωση των φορολογικών εσόδων, συμπεριλαμβανομένης μεγάλης μείωσης για το 53% εξ αυτών.
      Ειδικά για τον τουρισμό, επισημαίνεται ότι αντιπροσωπεύει πάνω από 10% του συνολικού ΑΕγχΠ της ΕΕ και δημιουργεί περισσότερες από 27 εκατομμύρια θέσεις εργασίας. Λόγω των περιορισμών στις μετακινήσεις, του κλεισίματος των συνόρων και των περιοριστικών μέτρων που θεσπίστηκαν σε πολλές χώρες και περιφέρειες, ο τουρισμός επλήγη περισσότερο από κάθε άλλο σημαντικό οικονομικό κλάδο. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, ανάλογα με τη διάρκεια των περιοριστικών μέτρων, οι διεθνείς τουριστικές ροές σημείωσαν πτώση μεταξύ 60% και 80%.
      Ο αντίκτυπος στις θέσεις εργασίας και τις κοινότητες – Η ανάγκη να αποφευχθεί μια χαμένη γενιά του κορονοϊού
      Σύμφωνα με την έκθεση της ΕτΠ, αναδεικνύεται ο κίνδυνος για μια «χαμένη γενιά του κορονοϊού», καθώς οι νέοι είναι πιο ευάλωτοι καθώς το ψηφιακό χάσμα εντείνει τις διαφορές στην Ευρώπη. Καθώς η κρίση COVID-19 κάθε άλλο παρά οδεύει προς τη λήξη της, υφίσταται κίνδυνος μιας χαμένης γενιάς λόγω του κορονοϊού όσον αφορά την πρόσβαση στην ψηφιακή εκπαίδευση και τις ευκαιρίες απασχόλησης.
      Βασική πρόταση που γίνεται μέσα από την έκθεση σε πολιτικό επίπεδο είναι η παροχή μεγαλύτερης στήριξης σε πολιτικές πρόληψης με έμφαση στους πιο ευάλωτους.
      Η έκθεση αποτυπώνει ότι η πανδημία απειλεί να βαθύνει το χάσμα μεταξύ αστικών και αγροτικών περιοχών. Η ψηφιοποίηση διευκολύνει την ταχεία εξάπλωση της τηλεργασίας που αποτελεί, πρωτόγνωρη εμπειρίας για πάνω από ένα τρίτο των εργαζομένων. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχει αυξανόμενο χάσμα μεταξύ αστικών και αγροτικών περιοχών όσον αφορά την παροχή ευρυζωνικής σύνδεσης, το οποίο θέτει σε μειονεκτική θέση τις αραιοκατοικημένες περιοχές.
      Σύμφωνα με τα ευρήματα, η πανδημία αναμένεται να επιτείνει τις διαφορές και μεταξύ των εκπαιδευτικών συστημάτων, όπου παρατηρούνται σημαντικά ψηφιακά χάσματα μεταξύ των διαφόρων εκπαιδευτικών συστημάτων. Σημειώνεται ότι μόλις έξι κράτη μέλη παρέχουν ευρέως ψηφιοποιημένη σχολική εκπαίδευση σε τουλάχιστον 80% των μαθητών.
      Ο αντίκτυπος της πανδημίας αναμένεται να είναι δριμύτερος για τις γυναίκες οι οποίες αντιπροσωπεύουν ποσοστό σχεδόν 80% των επαγγελματιών υγείας στην ΕΕ και παρόμοιο ποσοστό των εργαζομένων στην πρώτη γραμμή των διαφόρων ειδών πωλήσεων.
      Η έκθεση δείχνει ότι ο αντίκτυπος της πανδημίας COVID-19 αναμένεται να είναι δριμύτερος για τις γυναίκες οι οποίες αντιπροσωπεύουν ποσοστό σχεδόν 80% των επαγγελματιών υγείας στην ΕΕ και παρόμοιο ποσοστό των εργαζομένων στην πρώτη γραμμή των διαφόρων ειδών πωλήσεων. Υπάρχουν επίσης όλο και περισσότερα στοιχεία που δείχνουν ότι η βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών αυξήθηκε κατά τη διάρκεια του κατ’ οίκον περιορισμού.
      Η έκθεση αξιολογεί το ποσοστό των θέσεων εργασίας που κινδυνεύουν σε κάθε περιφέρεια.
      Παρουσιάζεται ανάλυση η οποία επιβεβαιώνει ότι αυτοί που πλήττονται σοβαρότερα είναι οι αυτοαπασχολούμενοι, οι απασχολούμενοι με συμβάσεις ορισμένου χρόνου και οι μερικώς απασχολούμενοι. Αυτό σημαίνει πως οι νέοι είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι στις επιπτώσεις της πανδημίας στην απασχόληση.
        οσοστό των δυνητικά επισφαλών θέσεων εργασίας στις ευρωπαϊκές περιφέρειες – μελέτη ΟΟΣΑ Πηγή Εικόνας: Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών Ιδιαίτερη προσοχή δόθηκε στον αντίκτυπο της κρίσης στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Η έκθεση εστιάζει στον κλάδο του τουρισμού, έναν κλάδο ιδιαίτερα σημαντικό για τις απόκεντρες και τις παραθαλάσσιες περιφέρειες της ΕΕ στις οποίες συχνά αποτελεί τη κύρια ή και μοναδική ουσιαστική πηγή επιχειρηματικότητας και απασχόλησης.
      Με την πάροδο του χρόνου, όλοι αυτοί οι παράγοντες θα επιτείνουν τις δημογραφικές μεταβολές που ήδη συντελούνται σε πολλές πόλεις και περιφέρειες της ηπείρου.
      Ο ασύμμετρος αντίκτυπος της πανδημίας στα τοπικά και τα περιφερειακά συστήματα υγείας – Ο αγώνας για κλίνες νοσηλείας στην Ευρώπη
      Σύμφωνα με την έκθεση της ΕτΠ η πανδημία COVID-19 αναδεικνύει τις τεράστιες διαφορές μεταξύ των περιφερειών όσον αφορά τη νοσοκομειακή περίθαλψη. Οι περισσότεροι Ευρωπαίοι πιστεύουν πως οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές θα έπρεπε να διαθέτουν μεγαλύτερη επιρροή στις αποφάσεις σχετικά με την υγεία σε επίπεδο ΕΕ.
      Και αυτό προτείνεται από την έκθεση: Ενίσχυση της ικανότητας των συστημάτων υγείας, έκτακτης ανάγκης και περίθαλψης σε όλες τις περιφέρειες της ΕΕ.
      Νέα δημοσκόπηση, η οποία πραγματοποιήθηκε τον Σεπτέμβριο μεταξύ άνω των 26 300 ατόμων σε όλα τα κράτη μέλη, δείχνει πως οι περισσότεροι Ευρωπαίοι θεωρούν ότι η υγεία αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα όσον αφορά τους τομείς πολιτικής στους οποίους οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές θα έπρεπε να διαθέτουν μεγαλύτερη επιρροή στις αποφάσεις σε επίπεδο ΕΕ.
      Η πανδημία είχε ευρέως αποκλίνουσες επιπτώσεις στις διάφορες περιφερειακές και τοπικές αρχές στην ΕΕ, πράγμα το οποίο διαμορφώνει μια νέα γεωγραφία της νόσου COVID-19 που αναδεικνύει τις εκτεταμένες διαφορές μεταξύ των περιφερειών, τόσο όσον αφορά τις σχετικές με την υγεία αρμοδιότητές τους όσο και την ικανότητά τους να τις ασκούν.
      Για παράδειγμα, η διαθεσιμότητα κλινών εντατικής θεραπείας και νοσηλευτικού προσωπικού ποικίλλει εντός της ΕΕ και αυτό επηρεάζει άμεσα την ικανότητα των περιφερειών να ανταποκρίνονται σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης.
      Ως εύρημα αναφέρεται ότι ο αριθμός κλινών εντατικής θεραπείας ανά 100.000 κατοίκους ανέρχεται σε 4,2 στην Πορτογαλία έναντι 29,2 στη Γερμανία!
      Ο ασύμμετρος αντίκτυπος της κρίσης COVID-19 στα συστήματα υγείας των περιφερειών αναδεικνύει την ανάγκη τοποκεντρικών απαντήσεων, σύμφωνα με την ΕτΠ.
      Περισσότερη πίστη, περισσότερη εμπιστοσύνη: Ώρα για αλλαγή στη δημοκρατία της ΕΕ
      Βασικό εύρημα της έκθεσης της ΕτΠ είναι ότι η τοπική πολιτική μπορεί να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη στην Ευρώπη. Σύμφωνα με την έρευνα, πάνω από το ήμισυ των Ευρωπαίων εμπιστεύονται τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές, ενώ 58% των Ευρωπαίων θεωρούν ότι η αύξηση της επιρροής των τοπικών και των περιφερειακών αρχών θα έχει θετικό αντίκτυπο στην ικανότητα της ΕΕ να επιλύει προβλήματα.
      Αυτό, σύμφωνα με την ΕτΠ, αποτελεί μια νέα πρόσκληση για δράση: να εξασφαλιστεί καλύτερος συντονισμός μεταξύ όλων των επιπέδων διακυβέρνησης και στήριξη της τοπικής δημοκρατίας εντός και πέραν της ΕΕ.
        Ποσοστό εμπιστοσύνης μεταξύ διαφορετικών επιπέδων διακυβέρνησης Πηγή Εικόνας: Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών Νέα δημοσκόπηση που διενεργήθηκε για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών δείχνει ότι το 52% των συμμετεχόντων στην έρευνα τείνουν να εμπιστεύονται τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές, οι οποίες παραμένουν συνολικά το πλέον αξιόπιστο συνολικά επίπεδο διακυβέρνησης και μάλιστα το μόνο επίπεδο το οποίο εμπιστεύεται η πλειονότητα των Ευρωπαίων.
      Τα στοιχεία της κοινής έρευνας ΕτΠ/ΟΟΣΑ δείχνουν επίσης πως απαιτείται ένα νέο μοντέλο συντονισμού μεταξύ των διαφόρων επιπέδων διακυβέρνησης.
      Όσον αφορά το μέλλον, τα δεδομένα της έρευνας δείχνουν ότι το 67% των Ευρωπαίων πιστεύουν πως οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές δεν διαθέτουν αρκετή επιρροή στις αποφάσεις που λαμβάνονται σε επίπεδο ΕΕ.
      Οι Ευρωπαίοι θα ήθελαν οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές να διαθέτουν μεγαλύτερη επιρροή σε επίπεδο ΕΕ επί πολλών θεμάτων: υγεία (45%), απασχόληση και κοινωνικές υποθέσεις (43%) και εκπαίδευση, κατάρτιση και πολιτισμός (40%) είναι οι τομείς που αναφέρθηκαν συχνότερα.
        μεγαλύτερη επιρροή των δήμων και των περιφερειών στις ευρωπαϊκές πολιτικές Πηγή Εικόνας: Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών 58% των συμμετεχόντων στην έρευνα (οι οποίοι πλειοψηφούν σε κάθε κράτος μέλος) θεωρούν ότι η αύξηση της επιρροής των τοπικών και των περιφερειακών αρχών θα έχει θετικό αντίκτυπο στην ικανότητα της ΕΕ να λύνει προβλήματα. Ολοένα περισσότεροι μοιάζει να αντιλαμβάνονται πως το μέλλον της Ευρώπης πρέπει να οικοδομηθεί με τις περιφέρειες, τους δήμους και τις κοινότητες, και όχι απλά με τα κράτη μέλη και τις Βρυξέλλες.
      Μπορείτε να διαβάσετε εδώ τη σύνοψη της έκθεσης «Περιφερειακό και Τοπικό Βαρόμετρο της ΕΕ 2020», με τα βασικά ευρήματα, στα Ελληνικά.
      Επίσης μπορείτε να δείτε εδώ το σύνολο της έκθεσης «Περιφερειακό και Τοπικό Βαρόμετρο της ΕΕ 2020», στα αγγλικά.

    15. Επικαιρότητα

      Engineer

      Ως ένα βαθμό λόγω της πανδημίας και ως ένα βαθμό εξαιτίας των μακρόσυρτων διαδικασιών ωρίμανσης, η αξιοποίηση ακινήτων από το ΤΑΙΠΕΔ παρουσιάζει σχετικά μικρό βαθμό προόδου. Ωστόσο, σύμφωνα με το επικαιροποιημένο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αξιοποίησης του ΤΑΙΠΕΔ, μία νέα ομάδα ακινήτων επιδιώκεται να αξιοποιηθεί μέσω είτε μακροχρόνιας μίσθωσης, είτε πώλησης είτε μεθόδου (αξιοποίησης) που πρόκειται να προσδιοριστεί. Ποια είναι αυτά;
      – Μικρού και μεσαίου μεγέθους και αξίας ακίνητα στους Δήμους Αθηναίων, Ερμιονίδας, Παγγαίου, Ανδρίτσαινας, Καλαβρύτων και Κύθνου, τα οποία θα πωληθούν μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας e-auction με εκτιμώμενο ορίζοντα έναρξης της διαδικασίας το τέλος του 2020.
      – Ακίνητο-βρισκόταν σε αυτό παλιά ο ΕΟΜΜΕΧ-  με εμβαδόν 3, στρεμ. στον Δήμο Ταύρου – Μοσχάτου επί των οδών Θράκης-Κορυζή και Τιμοθέου Ευγενικού, εντός ρυμοτομικού σχεδίου με 5 κτίσματα συνολικού εμβαδού 1526 τ.μ. Ο διαγωνισμός στον οποίο έχει αναφερθεί εκτενώς το Economix.gr, που είχε στο πρόσφατο παρελθόν πραγματοποιήσει το ΤΑΙΠΕΔ, είχε υπάρξει άγονος και τώρα επιδιώκεται η επαναπροκήρυξή του.
      – Εκτός Σχεδίου γηπεδική έκταση στο Δήμο Μαρκόπουλου Αττικής, επιφάνειας περίπου 1.000 στρεμμάτων (προς αξιοποίηση 590 στρέμματα) με κτιριακές αθλητικές και υποστηρικτικές εγκαταστάσεις του Ολυμπιακού Ιππικού Κέντρου. Προκρίνεται η μακροχρόνια παραχώρησής της, με πιθανή έναρξη διαγωνισμού μέχρι το τέλος του 2020.
      – Έκταση 468.125 τ.μ. στα Καμμένα Βούρλα που περιλαμβάνει τις εγκαταστάσεις του ξενοδοχείου «Γαλήνη» και διάφορα άλλα κτίρια, στην πλειονότητά τους εγκαταλελειμμένα. Με την μέθοδο αξιοποίησής του να είναι υπό συζήτηση, αναμένεται να λάβει χώρα η τελική παρουσίαση ΕΣΧΑΔΑ και ΣΜΠΕ στο ΚΣΔ, μέχρι το τέλος του έτους, η διαβούλευση για την ΣΜΠΕ, ενώ επιδιώκεται να ξεκινήσει η διαγωνιστική διαδικασία το δεύτερο ή το τρίτο τρίμηνα του 2021.
      – Παραθαλάσσιο ακίνητο, με συνολική έκταση 1.061.955 τ.μ εκ των οποίων εκμεταλλεύσιμα είναι τα 850.160 τ.μ. Περιλαμβάνει εγκαταλελειμμένες εγκαταστάσεις Camping του ΕΟΤ. Το μοντέλο αξιοποίησής του είναι υπό συζήτηση, ενώ επιδιώκεται η σύνταξη Μελέτης ΕΣΧΑΔΑ και ΣΜΠΕ μέχρι τέλος του 2020. Στόχος είναι η έναρξη διαγωνισμού το τρίτο τρίμηνο του 2021 υπό την αίρεση επίλυσης του θέματος του βιολογικού καθαρισμού.
      – Ακίνητο στις Θερμοπύλες 785.398 τ.μ. που περιλαμβάνει υδροθεραπευτικές και ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις (εγκαταλελειμμένες). Η μέθοδος αξιοποίησής τους είναι υπό συζήτηση, ενώ τα επόμενα βήματα περιλαμβάνουν τη σύνταξη μελέτης ΕΣΧΑΔΑ και ΣΜΠΕ.
      – Παραθαλάσσιο ακίνητο στον οικισμό της Αγίας Τριάδας στον Δήμο Θερμαϊκού, έκτασης 126,6 στρεμ. Η μέθοδος αξιοποίησής του είναι υπό συζήτηση, ενώ τα επόμενα βήματα περιλαμβάνουν την έγκριση μελέτης ΕΣΧΑΔΑ και ΣΜΠΕ, τη διαβούλευση ΣΜΠΕ με στόχο την εκκίνησης της διαγωνιστικής διαδικασίας το πρώτο εξάμηνο του 2021.
      – Επικλινές ακίνητο στην περιοχή «Βερβερόντα» του οικισμού Πόρτο Χέλι της Αργολίδος. Το ακίνητο έχει σχήμα επιμήκους πολυγώνου με έκταση 627,4 στρεμ. Επιδιώκεται η πώλησή του, χωρίς να υπάρχει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα.
    16. Επικαιρότητα

      Engineer

      Ένα από τα τελευταία βιοκλιματικά κτίρια γραφείων αφορά τη νέα έδρα της Prodea στην οδό Χρυσοσπηλιωτίσσης 9 στην Αθήνα. 
      Η στροφή στα βιοκλιματικά κτίρια για τις εταιρείες που προσπαθούν να αντιμετωπίσουν το μέλλον με διορατικότητα, όπως η Dimand του Δ.Ανδριόπουλου έχει γίνει εδώ και πολλά χρόνια. Κι αυτό επειδή η συγκεκριμένη εταιρεία υπήρξε η πρώτη που από το 2009 επένδυσε στα κτίρια που φέρνουν την βιοκλιματική πιστοποίηση LEED. Σε αυτού του είδους τα ακίνητα επενδύει παραδοσιακά τα τελευταία χρόνια και η Prodea που έχει φτάσει σήμερα να διαθέτει χαρτοφυλάκιο ιδιοκτησιών με αξία που ξεπερνάει τα 2 δισ. ευρώ.
      Η νέα έδρα σε διατηρητέο
      Η Prodea έκανε, πρόσφατα, τη διαφορά καθώς κατάφερε όχι μόνο να μεταφέρει την έδρα της στο χαρακτηρισμένο ως διατηρητέο της οδού Χρυσοσπηλιωτίσσης 9, αλλά και να πραγματοποιήσει εργασίες αναβάθμισής του σε υπερσύγχρονου κτιρίου γραφείων με επιφάνεια 3.500 τ.μ. Είναι δε το μοναδικό στην Ελλάδα διατηρητέο ακίνητο που έχει αποκτήσει πιστοποίηση LEED. Μάλιστα, οι εσωτερικές αναδιαρρυθμίσεις επέτρεψαν στην εταιρεία να διαμορφώσει κατάλληλα ενιαίους χώρους εργασίας, αλλά και να διατηρήσει τα στοιχεία ορισμένα από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ακινήτου, όπως το ασανσέρ με τον ξύλινο θάλαμο και την μαρμάρινη σκάλα.
      Να σημειώσουμε ότι η ΑΕΕΑΠ επιχειρεί να αφήσει διακριτό αποτύπωμα στον τομέα των «πράσινων» κτιρίων, υλοποιώντας το νέο συγκρότημα γραφείων στον Παράδεισο Αμαρουσίου, το οποίο διαθέτει επιφάνεια ανωδομής της τάξεως των 5.000 τ.μ., με το ύψος της επένδυσης να εκτιμάται ότι θα ανέλθει σε περίπου 15 εκατ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένου και του κόστους αγοράς του οικοπέδου.
      Από την πλευρά της, η Dimand ετοιμάζεται, μέχρι τον Μάρτιου του 2020, να ρίξει στην αγορά το αναβαθμισμένο κτήριο γραφείων στην οδό Μίνωος στο Νέο Κόσμο που θα προέλθει από την ανακατασκευή του ακινήτου που χρησίμευε ως η πρώην έδρα της εφημερίδας Ελευθεροτυπία. Ο λόγος για κτίριο με εμβαδόν δόμησης 10 χιλ. τ.μ. που θα αποτελέσει επένδυση ύψους 8 εκατ. ευρώ.
      Το «πράσινο» πακέτο
      Η στροφή στα πράσινα, βιοκλιματικά κτίρια εκτιμάται ότι θα ενταθεί ενόψει και των κονδυλίων συνολικής αξίας 72 δισ. ευρώ που θα προέλθουν από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης και το νέο ΕΣΠΑ. Αλλά και λόγω του κορονοϊού που κατέστησε μονόδρομο τη δημιουργία κτιρίων με συγκεκριμένες προδιαγραφές εξαερισμού, ευρύχωρες επιφάνειες και περιορισμένο ενεργειακό αποτύπωμα. Όπως, δηλαδή, αναφέρεται στην ενδιάμεση έκθεση της επιτροπής, θα πρέπει να ενθαρρυνθεί η υλοποίηση δημόσιων επενδύσεων και η παροχή κινήτρων για ιδιωτικές δαπάνες για ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών και επαγγελματικών κτηρίων με σκοπό τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας, του περιβαλλοντικού αποτυπώματος και την αύξηση της αξίας των ακινήτων.
      Ταυτόχρονα, η EBRD τα τελευταία χρόνια χρηματοδοτεί παραδοσιακά έργα ανάπτυξης «πράσινων» κτιρίων, όπως η αναβάθμιση των χώρων της πρώην καπνοβιομηχανίας Παπαστράτος στον Πειραιά. Η τράπεζα έκανε γνωστό πρόσφατα, ότι μέχρι το 2025 το ήμισυ των ετήσιων επενδύσεών της θα κατευθύνεται σε έργα πράσινης ανάπτυξης, με το νέο αυτό επενδυτικό σχέδιο της τράπεζας να προγραμματίζεται να εγκριθεί στην προγραμματισμένη για τον Οκτώβριο ετήσια γενική συνέλευση μετόχων. Να σημειωθεί ότι την τελευταία πενταετία, η τράπεζα έχει αυξήσει από 25% στο 40% τη χρηματοδότηση έργων πράσινης ανάπτυξης, ενώ μετά την εκδήλωση του Covid-19, έχει στραφεί περισσότερο στη στήριξη υποδομών, έργων και δικτύων που εξυπηρετούν την μετατροπή των πόλεων σε έξυπνων.
    17. Επικαιρότητα

      Engineer

      Μήλον της έριδος η πρόσφατη ΚΥΑ, που σύμφωνα με τα ανάδοχα σχήματα που τρέχουν τα προγράμματα κτηματογράφησης,αλλάζει την διαδικασία εξέτασης των ενστάσεων εις… βάρος τους - Πάνε το θέμα στο ΣτΕ - Τι απαντά ο Κοτσώλης, διευθυντής του Κτηματολογίου.
      Στο Συμβούλιο της Επικρατείας αναμένεται να προσφύγουν τα ανάδοχα σχήματα που τρέχουν τα προγράμματα κτηματογράφησης, καθώς όπως υποστηρίζουν, η πρόσφατη ΚΥΑ αλλάζει την διαδικασία εξέτασης των ενστάσεων εις… βάρος τους. Από την άλλη, το Κτηματολόγιο σημειώνει πως πρόκειται για ένα θέμα το οποίο δεν είναι καινούριο, ωστόσο ακόμα γίνονται συζητήσεις με τους άμεσα ενδιαφερόμενους.
      Αυτή την στιγμή ο αριθμός των εκκρεμών ενστάσεων φτάνει τις 200.000 και αυτό είχε ως αποτέλεσμα να δημιουργείται πρόβλημα αφενός στην εξέλιξη του έργου και αφετέρου στους ιδιοκτήτες που μέχρι να εξεταστεί η περίπτωση τους δεν μπορούσαν να προχωρήσουν σε δικαιοπραξίες (μεταβιβάσεις, αγοραπωλησίες κτλ).
      Με την τροπολογία που κατέθεσε το υπουργείο Περιβάλλοντος στις αρχές Μαΐου, έρχεται ένα νέο σύστημα εξέτασης αντιρρήσεων όπου οι ανάδοχοι αναλαμβάνουν έναν ρόλο «διαμεσολαβητή». Στόχος είναι από ένα εκατομμύριο που εκτιμώνται με την ολοκλήρωση του τρέχοντος προγράμματος κτηματογράφησης, να μειωθούν οι ενστάσεις στις 500 χιλιάδες. Ωστόσο, όπως εξηγούν, πρόκειται για μια διαδικασία την οποία δεν αποδέχονται τα ανάδοχα σχήματα, δεδομένου ότι δεν περιλαμβάνει στην ουσία καμία διαμεσολάβηση αλλά μόνο ανταλλαγή εγγράφων και ανάρτηση της έκθεσης αποδοχής ή απόρριψης του αναδόχου για την υπόθεση εντός προθεσμίας τριάντα ημερών στον ιστότοπο του Κτηματολογίου.
      Σύμφωνα τα όσα είπε στο economix.gr ο εκπρόσωπος της αναδόχου κοινοπραξίας που υλοποιεί το έργο της Ανάρτησης στην Αθήνα Γιώργος Δημητρίου, με τις τροποποιήσεις που έγιναν επί της ουσίας μετατίθεται όλη η ευθύνη για τους απορριφθέντες πολίτες στους αναδόχους.
      «Πρόκειται για ένα βάρος, το οποίο δεν μας αναλογεί καθώς μέχρι πρότινος η διαδικασία ήταν να κάνουμε εισηγήσεις αλλά αυτές σε τελικό στάδιο να εξετάζονται από τις Επιτροπές και όχι εμείς να έχουμε τον τελευταίο λόγο».
      Στον αντίποδα, ο διευθυντής του Κτηματολογίου Στέφανος Κοτσώλης ξεκαθαρίζει πως δεν πρόκειται για μια καινούρια κατάσταση αφού ξεκίνησε πέρσι τον Μάρτιο, έγινε αποδεκτή τότε και για το Κτήμα 16 αλλά και για την Αθήνα, απλώς τώρα επεκτείνεται και για τις υπόλοιπες τρέχουσες συμβάσεις. «Ήδη οι ανάδοχοι εξετάζουν τις ενστάσεις, αν κρίνουν ότι η αντίρρηση δεν πληροί τις βασικές προϋποθέσεις δεν θα τις στέλνουν πλέον στις Επιτροπές και θα αποφασίζουν οι ίδιοι ότι είναι απορριφθέντες ώστε να διευκολύνεται το έργο των Επιτροπών και να εξετάζονται όσες εκτιμούν οι ανάδοχοι ότι ο πολίτης ορθώς προχώρησε στην διαδικασία αντιρρήσεων».
      Η περίπτωση που έχει προκαλέσει αναβρασμό, αφορά όταν η αίτηση του ενδιαφερόμενου δεν γίνεται αποδεκτή στο σύνολό της ή εν μέρει από τον ανάδοχο/γραφείο κτηματογράφησης. Αυτές οι περιπτώσεις δεν προβλέπεται πλέον να οδηγούνται σε επιτροπές και επί της ουσίας οι εγγραφές θα παραμένουν ως έχουν. Μοναδική αλλά ακριβότερη και πιο χρονοβόρα εναλλακτική λύση που θα απομένει πλέον στον ενιστάμενο, θα είναι η δικαστική οδός.
    18. Επικαιρότητα

      Engineer

      Τα σχέδιο της εταιρείας Aiolou Development για το project κατοικιών που εκτείνεται επί τριών οδών στο Εμπορικό Τρίγωνο της Αθήνας: Αιόλου, Βορέου, Καρόρη.
      Αθόρυβα τα τελευταία χρόνια, οπότε οι τιμές ήταν ιδιαίτερα χαμηλές στα ακίνητα προχωρούσε σε εξαγορές ακινήτων, κυρίως κτιρίων που δεν χρησιμοποιούνταν. Ο  λόγος για την ισραηλινή εταιρία Aiolos Project Development & Management, που αποτελεί σταθερό επενδυτή στην Αθήνα και σχεδιάζει, μέσα στο προσεχές διάστημα, να προχωρήσει στην ανακατασκευή ενός ακόμη ακινήτου.
      Όπως αναφέρουν οι πληροφορίες του Economix.gr, πρόκειται για δύο κτίρια – το ένα έξι ορόφων, που βρίσκονται στην οδό Αιόλου 39-41, στο ιστορικό τρίγωνο της Αθήνας, που ήδη αλλάζει με τον αποκλεισμό αυτοκινήτων. Τα ακίνητα βρίσκονται έναντι της αρχής της οδού Κολοκοτρώνη (που κλείνει για τα αυτοκίνητα), στη διασταύρωση με την οδό Βορέου, και επί της Αιόλου (που είναι πεζόδρομος), και εκτείνονται μέχρι την οδό Καρόρη (επίσης χαρακτηρισμένο πεζόδρομο) στην καρδιά της άλλοτε εμπορικής περιοχής της Αθήνας που έχει ήδη μετεξελιχθεί στο νέο Soho της Ευρώπης, με πολλές κατοικίες AirBnB και πολλά καταστήματα εστίασης, μπαρ κλπ.
      Η εταιρία να σχεδιάζει την μετατροπή των ακινήτων σε ολοκληρωμένο συγκρότημα κατοικιών. Για το σκοπό αυτό θα πραγματοποιήσει όλες τις απαιτούμενες εργασίες αναδιαρρύθμισης εσωτερικών χώρων, αλλαγής όψεων, ενώ στο ισόγειο του κτιρίου θα δημιουργήσει κατάστημα αναψυχής.
        Όψη του κτιρίου κατοικιών της εταιρείας Aiolou Development στην οδό Αιόλου, από την οδό Κολοκοτρώνη Πηγή Εικόνας: Aiolou development  
        Τα κτίρια επί της οδού Αιόλου 39 – 41 σήμερα Πηγή Εικόνας: Google Maps Street View Η σχεδιαζόμενη ανάπτυξη, δηλαδή το συγκρότημα κατοικιών θα περιλαμβάνει δύο κτίρια συνολικής επιφάνειας 2.050 τ.μ., ενώ το εμβαδόν που θα αντιστοιχεί σε χρήσεις κατοικίας και εμπορίου ανέρχεται σε 1.750 τ.μ. Το έργο θα δημιουργήσει η εταιρία Αιόλου 39-41, που ανήκει στην Aiolos Project development, η οποία, κυρίως πριν ανακάμψει η αγορά ακινήτων, είχε αποκτήσει σημαντικό αριθμό αναξιοποίητων κτιρίων σε όλη την Αθήνα. Η εταιρεία έχει κάνει αντίστοιχες επενδύσεις εκτός από την Ελλάδα στο Ισραήλ, την Ισπανία, τη Γερμανία, τη Ρωσία και την Κίνα.
      Πάντως, η εταιρία έχει δημιουργήσει, ήδη, χαρτοφυλάκιο 7 έργων, κτιρίων κατοικιών, τα οποία βρίσκονται στην Αθήνα, στις περιοχές του Κέντρου (Κολωνάκι – Νεάπολη, Εξάρχεια, Κυψέλη κλπ) στις οδούς Αναργύρων 31, Μπενάκη 105, Πιπίνου 14, Μωραϊτη 5, Διδότου 53, 3ης Σεπτεμβρίου 176 και Δροσοπούλου 50.
      Η εταιρία επιδιώκει να πουλήσει τα ακίνητά της μέσω και του καθεστώτος της «Χρυσής Βίζας». Και αυτό είναι που διαφοροποιεί τη στρατηγική της συγκεκριμένης εταιρείας καθώς οι περισσότερες αντίστοιχες κινήσεις τα τελευταία χρόνια στόχευαν στην ανάπτυξη κατοικιών – διαμερισμάτων για βραχυχρόνια μίσθωση – airBnB.
      Επικεφαλής της Aiolou είναι ο lon Tzadok που έχει ρόλο και στα τεκταινόμενα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στο Ισραήλ και ο Udi Schiff.
        Το νέο κτίριο κατοικιών της οδού Αιόλου Πηγή Εικόνας: Aiolou development
    19. Επικαιρότητα

      Engineer

      Με νέες επιχειρηματικές δραστηριότητες επιδιώκει να διευρύνει η ΕΥΔΑΠ το αντικείμενό της μετά την αλλαγή του κατασταστικού της που ενέκρινε την περασμένο Παρασκευή η γενική συνέλευση της ΕΥΔΑΠ με επικεφαλής τον Χάρη Σαχίνη. Οι νέες αυτές δραστηριότητες εκτιμάται ότι θα φέρουν νέα έσοδα και ίσως κέρδη, όταν κι εφόσον η διοίκηση της εισηγμένης εταιρίας αποφασίσει να τις «ενεργοποιήσει». Ποιες όμως, είναι αυτές;
      Οι νέες δραστηριότητες
      Οι αλλαγές αυτές περιλαμβάνουν:
      -Την παροχή υπηρεσιών συντήρησης υδρομέτρων, επιθεώρησης δικτύων αποχέτευσης τρίτων με κάμερα, ανάληψης προγραμμάτων ποιοτικών ελέγχων νερού δικτύου τρίτων στα χημεία της ΕΥΔΑΠ, ανάληψη μέτρησης ύστερα από την αλλαγή του καταστατικού (on-line) και καταγραφής ποιοτικών παραμέτρων υδάτινων σωμάτων με αντίστοιχη παροχή υπηρεσιών,
      -Την παράλληλη λήψη ενδείξεων μετρητών άλλων οργανισμών κοινής ωφέλειας,
      -Την παροχή υπηρεσιών εκπαίδευσης, κατάρτισης και δια βίου μάθησης και την ίδρυση και λειτουργία σχολών τεχνικής κατάρτισης,
      -Την ενίσχυση υπηρεσιών έρευνας και ανάπτυξης, με την ταυτόχρονη ίδρυση διατομεακού, ερευνητικού κέντρου ανάπτυξης καινοτόμων λύσεων για τις δραστηριότητες της Ε.ΥΔ.Α.Π. Α.Ε.,
      -Την εκτέλεση περιβαλλοντικών – πολιτιστικών έργων, η διαχείριση και λειτουργία περιβαλλοντικών πάρκων και η παραγωγή δράσεων και υπηρεσιών αξιοποίησης του πολιτιστικού κεφαλαίου της Ε.ΥΔ.Α.Π. Α.Ε.,
      -Την εκτέλεση εργασιών αφαίρεσης ή/και διαχείρισης αμιάντου ή υλικών που περιέχουν αμίαντο κατά την εκτέλεση εργασιών συντήρησης ή αποκατάστασης των δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης,
      -Την εμπορία παραπροϊόντων επεξεργασίας λυμάτων και ύδατος,
      -Την εμφιάλωση και εμπορική διάθεση πόσιμου νερού,
      -Την εγκατάσταση συστημάτων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας για ίδια ή εμπορική χρήση,
      -Την παραγωγή και εκμετάλλευση ευρεσιτεχνιών,
      -Την παροχή υπηρεσιών συμβούλου σε θέματα αστικής ανθεκτικότητας και βιώσιμης λειτουργίας που -άπτονται του αντικειμένου της.
      -Την παραγωγή ύδατος από την επεξεργασία λυμάτων (ανακτημένο νερό) προς επαναχρησιμοποίηση και η εκμετάλλευση του ανακτημένου και του μη πόσιμου νερού ιδίως για σκοπούς άρδευσης, για τον εμπλουτισμό υπόγειων υδροφορέων, για βιομηχανική και δημοτική χρήση.
      Σύμφωνα με αναλυτές, η αλλαγή του καταστατικού περιλαμβάνει ορισμένες «hot» δραστηριότητες, όπως η εμφιάλωση και εμπορική διάθεση πόσιμου νερού, η εγκατάσταση συστημάτων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας για ίδια ή εμπορική χρήση και η εμπορία παραπροϊόντων επεξεργασίας λυμάτων και ύδατος. Μένει βέβαια, να φανεί πότε κι εάν αυτές θα ξεκινήσουν να υλοποιούνται, ενώ αυτό που είναι βέβαιο είναι ότι η εταιρία θα πρέπει να κλείσει ορισμένα «φλέγοντα» θέματα, όπως ο διαγωνισμός για τον βιολογικό καθαρισμό της Ψυττάλειας και η σύμβαση για το αδιύλιστο νερό που εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος της χρονιάς.
      Οι επενδύσεις
      Σε παράλληλο χρόνο, η ΕΥΔΑΠ προγραμματίζει κυρίως στην Ανατολική Αττική επενδύσεις στον τομέα της συνολικού προϋπολογισμού 650 εκατ. ευρώ, των οποίων το μεγαλύτερο τμήμα χρηματοδοτείται ευρωπαϊκούς πόρους. Σημειωτέον ότι το Economix.gr έχει περιγράψει αναλυτικά τον χάρτη των νέων έργων σε προηγούμενο ρεπορτάζ του. Η εταιρεία διαβλέπει προοπτικές λόγω του νέου ΕΣΠΑ που δίνει προτεραιότητα σε έργα περιβάλλοντος και ψηφιακής ανάπτυξης, ενώ την χρονική περίοδο α’εξαμήνου 2019 έως β’εξαμήνου 2020, εντάχθηκαν στο ΕΣΠΑ τα δύο Κέντρα Επεξεργασία Λυμάτων (ΚΕΛ) σε Ραφήνα – Πικέρμι, Σπάτα-Αρτέμιδα και στον Μαραθώνα, εγκρίθηκαν τα τεύχη δημοπράτησης και κατασκευής δικτύων ακαθάρτων και αγωγών μεταφορών σε Σπάτα-Αρτέμιδα, Πικέρμι, Ντράφι, Αγ. Σπυρίδωνα, Διώνη και Ραφήνα-Πικέρμι, ενώ η εταιρία ολοκλήρωσε την μελέτη για τη συλλογή, μεταφορά, επεξεργασία, διάθεση και επαναχρησιμοποίηση των αστικών λυμάτων των Δήμου Σαρωνικού και Αγίας Μαρίνας του Δήμου Κρωπίας.
    20. Επικαιρότητα

      Engineer

      Πως αιτιολογεί το ΥΠΕΝ τις νέες διατάξεις που ετοιμάζει για Μεταφορά Συντελεστή Δόμησης (ΜΣΔ), Ζώνες Υποδοχής Συντελεστή (ΖΥΣ), Ψηφιακή Τράπεζα Γης (ΨΤΓ) και Ηλεκτρονική Πολεοδομική Ταυτότητα (ΗΠΤ) των δήμων.
      Το economix.gr έχει ήδη αποκαλύψει μέρος του χωροταξικού νομοσχεδίου του ΥΠΕΝ. Επίσης έχουμε γράψει αρκετές φορές (δείτε, για παράδειγμα εδώ, εδώ και εδώ) για τις διατάξεις που ετοιμάζει το ΥΠΕΝ για την Ψηφιακή Τράπεζα Γης, ένα ηλεκτρονικό εργαλείο για τη Μεταφορά Συντελεστή Δόμησης που έχει προτείνει το ΤΕΕ ώστε αφενός να λυθούν χρονίζοντα προβλήματα με τους τίτλους ΜΣΔ που έχουν χορηγηθεί σε ιδιοκτήτες που παραχώρησαν δικαιώματα δόμησης αλλά δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν λόγω ακύρωσης των σχετικών νόμων από το ΣτΕ. Και αφετέρου να δημιουργηθεί μια ηλεκτρονική, απρόσωπη και έγκυρη αγορά δικαιωμάτων δόμησης που να μπορεί να λειτουργήσει και ως χρηματοδότης αναγκαίων έργων κοινόχρηστων χώρων και βελτίωσης του αστικού περιβάλλοντος που τόσο έχει ανάγκη η ελληνική κοινωνία και οικονομία.
      Σήμερα, το economix.gr, αποκαλύπτει μια από τις εισηγήσεις που αποτελούν τη βάση της αιτιολογικής έκθεσης των διατάξεων περί Ψηφιακής Τράπεζας Γης στο νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ που ετοιμάζεται να παρουσιαστεί.
      Να σημειώσουμε, για όσους δεν θυμούνται, ότι η καθιέρωση της Ψηφιακής Τράπεζας Γης και η εκ νέου, με σύγχονους όρους, ενεργοποίηση της Μεταφοράς Συντελεστή Δόμησης αποτελεί προγραμματική δέσμευση της κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη και μάλιστα οι βασικές διατάξεις είχαν περιληφθεί αρχικά στο πρώτο «αναπτυξιακό» νομοσχέδιο της κυβέρνησης, αλλά εν τέλει αποφασίσθηκε να έρθει σε πιο «σχετικό» νομοσχέδιο του Υπουργείου Περιβάλλοντος. Αν και από τότε πέρασαν 10 σχεδόν μήνες, τώρα μάλλον ήρθε η ώρα…
      Μεταφορά Συντελεστή Δόμησης (ΜΣΔ): πώς φτάσαμε ως εδώ;
      Η Μεταφορά Συντελεστή Δόμησης (ΜΣΔ) είναι ένας πολεοδομικός μηχανισμός που επιτρέπει της μεταφορά δικαιωμάτων δόμησης που για διάφορους λόγους καθίσταται αδύνατο να υλοποιηθούν στο οικόπεδο με το οποίο είναι συνδεδεμένος (πχ. ύπαρξη διατηρητέου κτίσματος που δεν επιτρέπει εξάντληση του κατ’ αρχήν προβλεπόμενου στην περιοχή συντελεστή δόμησης, ή δέσμευση για τη δημιουργία κοινόχρηστου χώρου ― κατάσταση που μπορεί να διαρκεί επί πολλά χρόνια ή και δεκαετίες, χωρίς να γίνεται απαλλοτρίωση και ταυτόχρονα χωρίς να μπορεί ο ιδιοκτήτης να αξιοποιήσει το ακίνητό του. Η εφαρμογή ενός τέτοιου μηχανισμού στη χώρα μας επιχειρείται συνεχώς από το 1979, χωρίς επιτυχία. Αλλεπάλληλοι σχετικοί νόμοι κρίθηκαν αντισυνταγματικοί, πλην εντός και του τελευταίου (ν. 4495/2017) που παραμένει όμως ανενεργός λόγω τεχνικο-διοικητικών αδυναμιών.
      Σημειωτέον ότι οι ακυρωθέντες ως αντισυνταγματικοί παλαιότεροι νόμοι, που λειτούργησαν για κάποια διαστήματα, έχουν αφήσει και εκκρεμότητες, με τη μορφή Τίτλων ΜΣΔ που έχουν χορηγηθεί σε ιδιοκτήτες που παραχώρησαν δικαιώματα δόμησης, αλλά δεν πρόλαβαν να τους πωλήσουν λόγω της, στη συνέχεια, ακύρωσης του νόμου.
      Στην κατηγορία αυτοί κατατάσσονται σήμερα 3.837 Τίτλοι Δικαιώματος Μεταφοράς Συντελεστή Δόμησης οι οποίοι αντιστοιχούν σε 428.602 μ2 μεταφερόμενης επιφάνειας. Συνολικά έχουν εκδοθεί 19.763 Τίτλοι (έγκυροι και άκυροι σήμερα). Η συνολική μεταφερόμενη επιφάνεια που αντιστοιχεί στους αρχικούς Τίτλους ανέρχεται σε  1.125.815 μ2. Το γεγονός αυτός από μόνο του επιβάλλει την αντίδραση της πολιτείας, γιατί συνιστά ένα πρόβλημα κοινωνικής δικαιοσύνης και αξιοπιστίας του Κράτους.
      Πέραν αυτών, όμως, η ΜΣΔ αποτελεί ένα πολύτιμο πολεοδομικό εργαλείο που χρησιμοποιείται στην πλειονότητα των αναπτυγμένων χωρών, προς όφελος του αστικού περιβάλλοντος και της ποιότητας ζωής, και ταυτόχρονα επιτρέποντας την εξισορρόπηση προσφοράς και ζήτησης οικοδομήσιμης γης όχι μόνο με κανονιστικά μέτρα αλλά και με αξιοποίηση των χωροθετικών τάσεων της αγοράς ακινήτων.
      Τι θα κάνει το ΥΠΕΝ με τη Μεταφορά Συντελεστή – οι Ζώνες Υποδοχής Συντελεστή
      Με την παρούσα νομοθετική πρωτοβουλία γίνονται δύο κρίσιμα βήματα, αναγκαία για την ενεργοποίηση της ΜΣΔ, και τα δύο προβλεπόμενα από χρόνια αλλά χωρίς να υλοποιηθούν.
      Το ένα είναι ο καθορισμός συγκεκριμένων περιοχών («Ζωνών Υποδοχής Συντελεστή»–ΖΥΣ), που αποτελεί προϋπόθεση για να μπορεί να πραγματοποιηθεί η μεταφορά των δικαιωμάτων δόμησης των τίτλων ΜΣΔ που εγκρίνονται και, μέσω αυτής, να αποζημιωθούν οι ιδιοκτήτες των τίτλων (και των «ακινήτων προσφοράς»). Ο καθορισμός έχει επιχειρηθεί κατά καιρούς, αλλά ΖΥΣ ακόμα δεν έχουν καθοριστεί.
      Το σχέδιο νόμου επιλύει τα νομοθετικά εμπόδια στην εφαρμογή των ΖΥΣ, και ανοίγει το δρόμο για την εφαρμογή ενός προγράμματος ταχείας (δηλ. εντός έτους) οριοθέτησης επαρκούς αριθμού ΖΥΣ (αρκετών δεκάδων), σε εντός σχεδίου περιοχές δήμων στις οποίες εκτιμάται ότι υπάρχουν κατάλληλες συνθήκες (ενδιαφέρον της αγοράς για νέο οικοδομικό όγκο, και δυνατότητα απορρόφησής του χωρίς τη δημιουργία προβλημάτων υπερβολικής πυκνότητας δόμησης ή φέρουσας ικανότητας των αστικών υποδομών).
      Το πρόγραμμα έχει ήδη σχεδιαστεί από το ΥΠΕΝ, έχει εξασφαλίσει χρηματοδότηση από το Πράσινο Ταμείο, και οι σχετικές μελέτες θα προκηρυχθούν σε στο αμέσως επόμενο της ψήφισης του σχεδίου νόμου διάστημα.
      Τι θα κάνει το ΥΠΕΝ με τη Μεταφορά Συντελεστή – η Ψηφιακή Τράπεζα Γης (ΨΤΓ)
      Το δεύτερο βήμα είναι η δημιουργία μιας ψηφιακής ηλεκτρονικής πλατφόρμας, της Ψηφιακής Τράπεζας Γης (ΨΤΓ), στην οποία θα καταχωρούνται οι Τίτλοι ΜΣΔ που έχουν ήδη εκδοθεί ή θα εκδίδονται μελλοντικά. Η ΨΤΓ καλύπτει, εν πρώτοις, την ανάγκη ενός αρχείου καταχώρησης όλων των Τίτλων ΜΣΔ. Το αρχείο αυτό, αρχικά συμβατικό εξελίχθηκε σε ηλεκτρονικό, αλλά δεν είναι λειτουργικό γιατί δεν τροφοδοτήθηκε συστηματικά με επαρκή στοιχεία για τη γεωγραφική θέση των βαρυνόμενων ακινήτων (αυτών από τα οποία μεταφέρεται το δικαίωμα δόμησης)-λείπουν για το 95% των εγγεγραμμένων Τίτλων-, με συνέπεια να μην είναι εφικτό (και για αυτό το λόγο) να λειτουργήσει το συνολικό σύστημα.
      Μια παρεμφερής «ψηφιακή τράπεζα» είχε προβλεφθεί σε παλαιότερο νομοθέτημα (χωρίς να το λέει το ΥΠΕΝ – γιατί;;;; – αναφέρεται στον νόμο 4178/2013 για τα αυθαίρετα, που κρίθηκε συνταγματικός), αλλά ποτέ δεν υλοποιήθηκε.
      Η Ψηφιακή Τράπεζα Γης θα έχει όμως και ένα δεύτερο, νέο, ρόλο, ενός μηχανισμού που δεν θα περιορίζεται στην αρχειοθέτηση των Τίτλων αλλά με απρόσωπη ηλεκτρονική διαδικασία θα αντιστοιχίζει προσφορά Τίτλων ΜΣΔ (δηλ. μεταφερόμενα δικαιώματα από υποψήφιους πωλητές) με ζήτηση για τέτοια δικαιώματα (δηλ. με υποψήφιους αγοραστές).
      Η τεχνική προετοιμασία της ΨΤΓ βρίσκεται από μερικούς μήνες σε εξέλιξη, σε συνεργασία του ΥΠΕΝ με το Τεχνικό Επιμελητήριο της Ελλάδας, το οποίο θα είναι και ο φορέας λειτουργίας της. Η προετοιμασία αυτή θα επιτρέψει την ενεργοποίηση της ΨΤΓ, σύντομα μετά την ψήφιση του παρόντος σχεδίου νόμου.
      Η ΨΤΣ έχει εξάλλου και άλλες δυνατότητες. Για παράδειγμα, θα λειτουργήσει συμπληρωματικά προς νομοθετική ρύθμιση που βρίσκεται σε στάδιο προετοιμασίας, μέσω της οποίας ο δήμος θα μπορεί να  παρεμβαίνει σε εγκαταλελειμμένα ακίνητα, να τα δεσμεύει, να τα αποκαθιστά με χρηματοδότηση από ιδιώτες, που θα αναλαμβάνουν μέσα από διαγωνισμό την εκμετάλλευσή τους για κάποια χρόνια, και μόλις αποσβένεται το κόστος αποκατάστασης, να τα επιστρέφει στους ιδιοκτήτες. Αν ενδιάμεσα ο ιδιοκτήτης εμφανιστεί και επιθυμεί να το εκμεταλλευθεί ο ίδιος, θα μπορεί να το κάνει καταβάλλοντας το κόστος αποκατάστασης. Με την ΨΤΣ θα δοθεί η δυνατότητα στου δήμους να πωλούν συντελεστή από δεσμευμένα ακίνητα, έτσι ώστε να αποκτούν πόρους για να απαλλοτριώνουν επιπλέον οικόπεδα, με σκοπό να κατασκευάσουν κοινόχρηστους χώρους, θέτοντας σε κίνηση ένα είδος κυλιόμενου πόρου.
      Οι άλλες ρυθμίσεις για ΨΤΓ και ΜΣΔ
      Με το νέο νομοθέτημα του ΥΠΕΝ ρυθμίζονται και άλλα διαδικαστικά και οργανωτικά ζητήματα που συνδέονται με τη ΜΣΔ, καθώς και η διεύρυνση της εφαρμογής και σε άλλες κατηγορίες ακινήτων από αυτές που είχε προβλεφθεί στο παρελθόν να λειτουργήσουν ως πηγές προσφοράς συντελεστή δόμησης.
      Συνολικά, η ενεργοποίηση της ΜΣΔ θα επιτρέψει τη δημιουργία κοινόχρηστων χώρων στις πυκνοδομημένες πόλεις με μικρό κόστος, θα διευκολύνει δεκάδες χιλιάδες ιδιοκτήτων δεσμευμένων οικοπέδων ή διατηρητέων κτηρίων, θα δώσει τέλος στο αδιέξοδο των ανενεργών Τίτλων ΜΣΔ που επιβαρύνει οικονομικά χιλιάδες πολίτες, και θα δώσει νέα ώθηση στην οικοδομική δραστηριότητα και στις επενδύσεις. Η σημασία όλων αυτών στη  σημερινή περίοδο με το διπλό βάρος της ανάγκης  μεταμνημονιακής κινητοποίησης της οικονομίας και του κορονοϊού, είναι προφανής.
      Τέλος, στο  ίδιο κεφάλαιο του νομοσχεδίου που ετοιμάζεται περιλαμβάνονται και άλλες διατάξεις, μεταξύ των οποίων η Ηλεκτρονική Πολεοδομική Ταυτότητα των δήμων, δηλ. μιας βάσης δεδομένων, στην οποία κάθε δήμος θα καταγράφει και θα ενημερώνει τα στοιχεία του ισχύοντος και υπό εκπόνηση χωρικού σχεδιασμού, καθώς και τους κοινόχρηστους ή αδόμητους χώρους αυτού, με σκοπό την άμεση και πλήρη πρόσβαση κάθε ενδιαφερόμενου στα ανωτέρω στοιχεία και πληροφορίες και τη δυνατότητα εποπτείας και επίσπευσης του σχεδιασμού. Η ηλεκτρονική πολεοδομική ταυτότητα είναι δυνατόν να τεθεί σε λειτουργία ανά πολεοδομική ενότητα, ανάλογα με τα διαθέσιμα στοιχεία, μέχρι την ολοκλήρωση της ΗΠΤ του οικείου δήμου.
      Όσοι θέλουν περισσότερες λεπτομέρειες και παραδείγματα για την ΨΤΓ και τη ΜΣΔ μέσα από τις νομοθετικές ρυθμίσεις που ετοιμάζονται, μπορούν να διαβάσουν εδώ αναλυτικό ρεπορτάζ του economix, από την περίοδο που αποφάσισε η κυβέρνηση να προχωρήσει με αυτή τη νέα νομοθεσία (μόλις ανέλαβε δηλαδή).
    21. Επικαιρότητα

      Engineer

      Μέσα από το ηλεκτρονικό σύστημα έκδοσης οικοδομικών αδειών του ΤΕΕ (e-adeies) θα διεκπεραιώνονται πλέον οι (μισές...) διαδικασίες για παρεκκλίσεις από όρους και περιορισμούς δόμησης που ισχύουν σε κάθε περιοχή για την κατασκευή ή ανακατασκευή κτιρίων.
      Το θέμα των παρεκκλίσεων από τους ισχύοντες όρους, αλλά και περιορισμούς, δόμησης σε κάθε περιοχή είναι μια ιστορία που ιστορικά έχει ταλαιπωρήσει πολύ τη διοίκηση και ιδίως όσους δικαιούνταν (ή όχι…) να χτίσουν κατά παρέκκλιση των διατάξεων.
      Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει σοβαρή προσπάθεια για συστηματοποίηση όλων των διαδικασιών έκδοσης και ελέγχου των οικοδομικών αδειών, με κύριο εργαλείο αφενός (σε επίπεδο εγκρίσεων) το ηλεκτρονικό σύστημα έκδοσης αδειών του ΤΕΕ και αφετέρου (σε επίπεδο ελέγχου) τους ιδιώτες ελεγκτές δόμησης.
      Παρά τα γενικά καλά αποτελέσματα και την επιτυχία αυτής της μεταρρύθμισης που εξελίσσεται προοδευτικά και συνέχεια, με όλο και περισσότερες διαδικασίες να εντάσσονται στον ηλεκτρονικό τρόπο λειτουργίας, τα προβλήματα δεν λείπουν, ούτε η ανάγκη για νέες παρεμβάσεις για θέματα που εκκρεμούν.
      Άλλωστε είναι γνωστή η πολυνομία και περιπτωσιολογία της πολεοδομικής νομοθεσίας.
      Κάπως έτσι, το ΥΠΕΝ και ο αρμόδιος υφυπουργός Δημήτρης Οικονόμου, αποφάσισαν να χρησιμοποιήσουν το ηλεκτρονικό σύστημα του ΤΕΕ για μια ακόμη διαδικασία, ειδική αυτή τη φορά και με μεγάλο ενδιαφέρον: για να εκδίδονται με συγκεκριμένη, αποτυπωμένη και κοινή για όλους διαδικασία οι αποφάσεις για έγκριση παρεκκλίσεων για όρους και περιορισμούς δόμησης περιοχών.
      Για παράδειγμα, είναι συχνές οι αιτήσεις για παρεκκλίσεις στο ύψος, οι παρεκκλίσεις για θέματα πυρασφάλειας, οι παρεκκλίσεις για αποστάσεις και άλλες πολλές, ενώ συνηθισμένες είναι οι παρεκκλίσεις που δίνονται σε περιπτώσεις διατηρητέων, βιομηχανίας, μεγάλων κτιρίων κλπ. Σημειώνουμε, προς αποφυγή παρεξηγήσεων, ότι οι παρεκκλίσεις αυτές δεν είναι κάποιο «ρουσφέτι» αλλά προβλέπονται από την (υπερβολικά ρυθμιστική και λεπτομερειακή) πολεοδομική και χωροταξική νομοθεσία, με διάφορες διατάξεις, όταν συντρέχουν διάφορες περιπτώσεις.
      Πάντως πρέπει να σημειώσουμε ότι παρότι οι διαδικασίες που εμπλέκουν τους μηχανικούς και τις υπηρεσίες δόμησης γίνονται πλέον ηλεκτρονικά, οι εγκρίσεις και διαδικασίες που εμπλέκουν άλλες υπηρεσίες (αρχαιολογικές, δασικές, πυροσβεστικές, αστυνομικές κλπ) για τα ίδια θέματα έκδοσης των ίδιων αδειών, παραμένουν ακόμη χειρόγραφες! Δηλαδή κερδίζουν όλοι σε χρόνο και διαφάνεια αλλά μόνον σε ότι αφορά το αμιγώς τεχνικό κομμάτι. Η μεταρρύθμιση δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί.
      Έστω και έτσι όμως, η «συνταγή» επεκτείνεται και τώρα θα αφορά, με συγκεκριμένους όρους, και τις όποιες παρεκκλίσεις εγκρίνονται.
      Βάσει του ν.4495/2017 και συγκεκριμένα του άρθρου 40, στα δικαιολογητικά για τη χορήγηση της οικοδομικής άδειας συμπεριλαμβάνονται και εγκρίσεις άλλων υπηρεσιών και διοικητικών οργάνων, όπου απαιτούνται.
      Αναλυτικά, όπως αναφέρει μεταξύ άλλων ο ανωτέρω νόμος:
      5. Για την έγκριση παρεκκλίσεων από τους ισχύοντες όρους και περιορισμούς δόμησης περιοχών, όπου αυτές προβλέπονται, υποβάλλονται στην αρμόδια Υ.ΔΟΜ. τα προβλεπόμενα, κατά περίπτωση, στοιχεία και δικαιολογητικά. Η Υ.ΔΟΜ. μετά τον έλεγχο αυτών διαβιβάζει στην αρμόδια υπηρεσία για τη χορήγηση της παρέκκλισης εντός είκοσι (20) ημερών.
      Επιπλέον, αναφορικά με τα αυθαίρετα, επισημαίνει πως:
      6. Για την έκδοση άδειας νομιμοποίησης αυθαίρετων κατασκευών και εγκαταστάσεων, επιτρέπεται η εκ των υστέρων έγκριση χορήγησης παρέκκλισης, εφόσον πληρούνται, κατά το χρόνο υποβολής του αιτήματος παρέκκλισης, οι προϋποθέσεις χορήγησής της. Σε κάθε περίπτωση, η διοίκηση δε δεσμεύεται για την εκ των υστέρων χορήγηση παρέκκλισης, ιδιαίτερα εφόσον αυτή δεν αιτιολογείται επαρκώς.
      Και για τα δύο ανωτέρω ο ν.4495/2017 προβλέπει πως:
      7. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας μπορεί για την εφαρμογή των παραγράφων 5 και 6 να καθορίζονται ειδικότερα θέματα που αφορούν στη διαδικασία, τα δικαιολογητικά και το έντυπο διαβίβασης.
      Σε συνέχεια λοιπόν των ανωτέρω, ο Υφυπουργός ΥΠΕΝ κ. Οικονόμου αποφάσισε τον καθορισμός διαδικασίας, δικαιολογητικών και εντύπου διαβίβασης για την έγκριση παρεκκλίσεων από τους ισχύοντες όρους και περιορισμούς δόμησης περιοχών.
      Στην απόφαση επισημαίνονται τα εξής:
      Άρθρο 1
      Διαδικασία έγκρισης παρεκκλίσεων
      Με την παρούσα απόφαση καθορίζεται η διαδικασία που ακολουθείται για την έγκριση παρεκκλίσεων από τους ισχύοντες όρους και περιορισμούς δόμησης περιοχών, οι οποίες υποβάλλονται κατά την παρ. 1β του άρθρου 40 του ν.4495/17 στο ηλεκτρονικό σύστημα έκδοσης οικοδομικών αδειών για την πληρότητα του φακέλου της αίτησης για έκδοση οικοδομικής άδειας και λαμβάνονται υπόψη κατά τον έλεγχο της τήρησης των ισχυουσών διατάξεων.
      Η αίτηση για τη χορήγηση της έγκρισης παρέκκλισης υποβάλλεται κατά την παρ. 5 του άρθρου 40 του ν.4495/17 (167 Α΄) στην αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης με συνημμένο φάκελο που περιέχει όλα τα απαραίτητα κατά περίπτωση στοιχεία και δικαιολογητικά του άρθρου 2 της παρούσας.
      Η ΥΔΟΜ αφού ελέγξει την πληρότητα του ανωτέρω φακέλου δικαιολογητικών, προβαίνει στον έλεγχο του τοπογραφικού διαγράμματος και του διαγράμματος κάλυψης, διαπιστώνοντας την τήρηση των πολεοδομικών διατάξεων στο κτίριο, πλην των τμημάτων για τα οποία ζητείται παρέκκλιση, καθώς και τις αιτούμενες παρεκκλίσεις από τους ισχύοντες όρους και περιορισμούς δόμησης της περιοχής.
      Μετά τη θεώρηση του τοπογραφικού διαγράμματος ως προς τους ισχύοντες όρους δόμησης, συντάσσεται έντυπο διαβίβασης του αιτήματος προς την αρμόδια υπηρεσία, σύμφωνα με το πρότυπο έντυπο του παραρτήματος του παρόντος, στο οποίο επισυνάπτεται ο φάκελος δικαιολογητικών και στοιχείων.
      Η αρμόδια υπηρεσία εξετάζει το αίτημα παρέκκλισης λαμβάνοντας υπόψη όλα τα στοιχεία του φακέλου και εισηγείται στο κατά περίπτωση γνωμοδοτικό συλλογικό όργανο θετικά ή αρνητικά. Μετά τη γνωμοδότηση του συλλογικού οργάνου συντάσσεται από την αρμόδια υπηρεσία σχέδιο απόφασης χορήγησης της παρέκκλισης, το οποίο υπογράφεται από το κατά περίπτωση αποφασιστικό όργανο (Υπουργός, Συντονιστής της Αποκεντρωμένης Διοίκησης κλπ).
      Η έγκριση παρέκκλισης, μετά τη χορήγησή της, υποβάλλεται στο ηλεκτρονικό σύστημα έκδοσης αδειών του ΥΠΕΝ (e-adeies) προκειμένου να ληφθεί υπόψη κατά την έκδοση της οικοδομικής άδειας. Επισημαίνεται, ότι η έγκριση παρέκκλισης από τους ισχύοντες όρους και περιορισμούς δόμησης χορηγείται ατομικά στον ενδιαφερόμενο για συγκεκριμένους λειτουργικούς – κτιριοδομικούς λόγους, η αναγκαιότητα των οποίων έχει βεβαιωθεί αρμοδίως. Συνεπώς, οποιαδήποτε τροποποίηση των παραμέτρων που λήφθηκαν υπόψη κατά τον έλεγχο για τη χορήγησή της (πχ αλλαγή χρήσης του κτιρίου, αλλαγή ιδιοκτήτη ή δραστηριότητας, κτιριακή προσθήκη) επιφέρει την ανάγκη επανεξέτασής της, για τη διατήρησή της ή μη, ακολουθούμενης εκ νέου της οριζόμενης στην παρούσα Απόφαση διαδικασίας.
      Άρθρο 2
      Στοιχεία και Δικαιολογητικά για την έγκριση παρεκκλίσεων
      Για την ανέγερση κτιρίων κατά παρέκκλιση των κείμενων διατάξεων και των ισχυόντων όρων και περιορισμών δόμησης περιοχών, υποβάλλονται στην αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης (ΥΔΟΜ) τα εξής στοιχεία – δικαιολογητικά:
      Αίτηση του κυρίου ή του έχοντος νόμιμο δικαίωμα. Τοπογραφικό διάγραμμα οικοπέδου ή γηπέδου σύμφωνα με τις ισχύουσες προδιαγραφές.
      Για τις περιπτώσεις γηπέδων εκτός σχεδίου, μαζί με το τοπογραφικό διάγραμμα υποβάλλεται απόσπασμα χάρτη με οδοιπορικό σκαρίφημα της περιοχής με ακριβή εντοπισμό του γηπέδου, χαρακτηρισμό δρόμων (κοινοτικός, επαρχιακός, εθνικός, διεθνής), αποστάσεις από εγκεκριμένα σχέδια, θάλασσα, όρια οικισμών, όρια λατομικών ζωνών κλπ. Διάγραμμα κάλυψης σύμφωνα με τις ισχύουσες προδιαγραφές. Αρχιτεκτονική μελέτη (κατόψεις, όψεις και τομές). Τίτλοι ιδιοκτησίας, πρόσφατο πιστοποιητικό ιδιοκτησίας ή κτηματογραφικό φύλλο και απόσπασμα κτηματογραφικού διαγράμματος για κάθε ακίνητο. Αποδεικτικά στοιχεία νομιμότητας των τυχόν υφιστάμενων κτισμάτων. Εγκρίσεις άλλων υπηρεσιών και διοικητικών οργάνων, όπου απαιτούνται, όπως δασαρχείου, αρχαιολογίας, έγκριση κυκλοφοριακής σύνδεσης, άδεια ίδρυσης, προέγκρισης χωροθέτησης, έγκρισης περιβαλλοντικών όρων, έγκριση ύψους λόγω γειτνίασης με αεροδρόμιο ή με γραμμές υψηλής τάσης της ΔΕΗ κλπ. Τεχνική έκθεση του μελετητή μηχανικού στην οποία δίδεται πλήρης εικόνα της εγκατάστασης από απόψεως κατασκευής και λειτουργίας και αιτιολογείται η αναγκαιότητα της έκτασης και του όγκου των προτεινόμενων κατασκευών και των αιτούμενων παρεκκλίσεων. Γνώμη του αρμόδιου φορέα ως προς την αναγκαιότητα της παρέκκλισης, συνοδευόμενη από θεωρημένη σειρά αρχιτεκτονικής μελέτης. Καθορισμός γραμμής αιγιαλού και παραλίας σε περίπτωση που τα γήπεδα είναι παραθαλάσσια. Φωτογραφίες του περιβάλλοντος χώρου και των υφιστάμενων κτισμάτων. Επιπρόσθετα των ανωτέρω, υποβάλλεται και κάθε άλλο κατά περίπτωση ειδικό δικαιολογητικό, εφόσον προβλέπεται στην ειδική διάταξη περί χορήγησης παρέκκλισης, ή εφόσον κρίνεται απαραίτητο για την καλύτερη τεκμηρίωση του θέματος.
      Άρθρο 3
      Έκταση εφαρμογής – Ισχύς
      1. Η εφαρμογή των ανωτέρω είναι υποχρεωτική για τις αρμόδιες υπηρεσίες, καθώς και για τα αρμόδια συλλογικά όργανα.
      2. Η ισχύς της παρούσας άρχεται από την ημερομηνία δημοσίευσής της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.