Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • HoloBIM Structural
    HoloBIM Structural

  • Επικαιρότητα

    Επικαιρότητα

    4618 ειδήσεις in this category

    1. Επικαιρότητα

      Engineer

      Το 1 εκατ. φθάνουν, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς ακινήτων, τα κενά σπίτια στην εγχώρια αγορά την ώρα που το στεγαστικό πρόβλημα συνεχώς διογκώνεται.
      Διαμερίσματα "φαντάσματα" τα οποία είτε λόγω παλαιότητας δεν έχουν ανακαινισθεί για να βγουν στην αγορά, είτε λόγω χρεών παραμένουν κλειστά αποτελούν στην παρούσα φάση τη "ραχοκοκαλιά" του στεγαστικού προβλήματος της εγχώριας αγοράς. 
      Οπως δηλώνουν στελέχη του κλάδου στο ered, πρόκειται για περιουσιακά στοιχεία που κατασκευάστηκαν κυρίως τις δεκαετίες του '60 και '70, έχουν μικρή έκταση και αγοράστηκαν τις εποχές που ευημερούσε η αγορά ακινήτων στην Ελλάδα. 
      Τα εν λόγω ακίνητα σήμερα αποτελούν το βασικό αντικείμενο των κυβερνητικών δεσμεύσεων για "ανάσα" στην αγορά κατοικίας. Η κυβέρνηση όπως ανέφερε πρόσφατα και η Υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Σοφία Ζαχαράκη επιχειρεί να λύσει το πρόβλημα με τη διάθεση €2,2 δισ. για τη στεγαστική πολιτική. Το πρόγραμμα "Σπίτι Μου" που ξεκίνησε τον περασμένο Απρίλιο είχε αρχικό προϋπολογισμό μέσω της ΔΥΠΑ €275 εκατ. και έως τις αρχές Νοεμβρίου είχαν εγκριθεί 9.548 αιτήσεις που αφορούν σε συμβάσεις ύψους €1 δισ. ενώ ήδη έχουν γίνει 1.110 εκταμιεύσεις δανείων ύψους €109 εκατ. Μάλιστα, σύμφωνα με το υπουργείο, το ενδιαφέρον για το πρόγραμμα έχει ξεπεράσει κάθε προσδοκία. 
      «Κοινωνική αντιπαροχή» για φθηνά ενοίκια σε νέους 
      Ένα ακόμη πρόγραμμα της ΔΥΠΑ υπόσχεται αλλαγή του τοπίου στην αγορά κατοικίας. Πρόκειται για το πρόγραμμα "Κοιωνικής Αντιπαροχής" που θα ωφελήσει -όπως συνέβη και με το "Σπίτι μου"- τους νέους. Στο πλαίσιο του προγράμματος  αυτού αναμένεται να αξιοποιηθούν ακίνητα του Δημοσίου, μέσω ΣΔΙΤ, για την ανέγερση κοινωνικών κατοικιών. Μεγάλο μέρος των ακινήτων θα παραχωρήσει η ΔΥΠΑ. Εντός του 2023, μάλιστα, υπολογίζεται να βγουν στην αγορά, 11 στρέμματα στη Κηφισιά, 20 στην Παιανία, 40 στη Λάρισα, 28 στρέμματα στη Ξάνθη και 74 στρέμματα στο Βόλο, όπου και θα ανεγερθούν κοινωνικές κατοικίες. Ο δημόσιος φορέας θα διατηρεί την κυριότητα των ακινήτων, ενώ ο ανάδοχος θα λαμβάνει ως αντάλλαγμα την παραχώρηση της εκμετάλλευσης μέχρι την κάλυψη του κόστους. Από τις αρχές του 2025 έως και το τέλος του έτους αναμένεται η μίσθωση σταδιακά του 50% των κατοικιών για λογαριασμό του Δημοσίου, με χαμηλό ενοίκιο, σε νέους βάσει κριτηρίων ενώ θα υπάρχει ειδική ποσόστωση για τρίτεκνους και πολύτεκνους.
    2. Επικαιρότητα

      Engineer

      Tο πρώτο 6μηνο 2026 αναμένεται να είναι έτοιμο προς χρήση το νέο, σύγχρονο βιοκλιματικό κτίριο του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας στο Μαρούσι όπως ανέφερε σε δημοσιογραφική εκδήλωση, για τα 100 χρόνια ο πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός.
      Το νέο βιοκλιματικό κτίριο γραφείων κατασκευάζεται μέσω αντιπαροχής σε ιδιόκτητο οικόπεδο του Επιμελητηρίου εμβαδού 9.066,803 τ.μ. επί των οδών Λ. Κηφισίας, Διστόμου, Αλαμάνας και Αττικής Οδού, στο Δήμο Αμαρουσίου (Κόμβος Δαχτυλίδι).

      Την αξιοποίηση του έχει αναλάβει η "Di TERNA" (η οποία ανήκει κατά 100% στην Τέρνα ΑΕ) η οποία πλειοδότησε στο σχετικό διαγωνισμό προσφέροντας ως εργολαβικό αντάλλαγμα αντιπαροχή η οποία φτάνει σε ποσοστό  35,45% επί του Εμβαδού Αναφοράς (10.130 τ.μ. δόμησης) που αντιστοιχεί σε περίπου 3.600 τ.μ χώρων κύριας χρήσης. 
      Τα υπόλοιπα 6.500 τμ περίπου θα αξιοποιηθούν από την "Di TERNA" με την υποστήριξη της DIMAND η οποία σύμφωνα με πληροφορίες έχει εξασφαλίσει ήδη συμφωνία με τον όμιλο Ιατρικού Αθηνών ο οποίος αναζητά γραφειακούς χώρους καθώς και χώρους στάθμευσης για να καλύψει τις αυξημένες ανάγκες του νοσοκομείου.

      Στο ακίνητο που θα διαθέτει άλλα 10.000 τμ υπόγειους χώρους θα δημιουργηθούν 310 θέσεις στάθμευσης, εκ των οποίων οι 268 θα είναι υπόγειες συν 2 οι οποίες θα προορίζονται για στάθμευση μεγάλων οχημάτων και οι 40 υπαίθριες.
      Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου αγγίζει τα €43 εκατ. 
      Στο οικόπεδο αυτό θα κατασκευασθούν δύο όγκοι κτιρίων ανεξάρτητοι μεταξύ τους με κοινούς χώρους στάθμευσης σε δυο υπόγεια, τα οποία θα επεκτείνονται και εκτός του περιγράμματος των κτιρίων.
      Στη στάθμη του Α’ υπογείου, εντός του περιγράμματος των δύο κτιρίων θα πρέπει να προβλεφθούν οι εξής κοινόχρηστες λειτουργίες του ΤΕΕ:
      α) Αίθουσα πολλαπλών χρήσεων/αμφιθέατρο 200 ατόμων ή οποία θα δύναται να χρησιμοποιηθεί για συνέδρια, συσκέψεις, εκθέσεις και άλλες δραστηριότητες.
      β) Χώρος βιβλιοθήκης , επιφανείας τουλάχιστον 180τ.μ.

      Στους υπέργειους χώρους του κτιρίου θα πρέπει να εφαρμοστεί βιοκλιματικός σχεδιασμός με σκοπό την εξασφάλιση συνθηκών θερμικής και οπτικής άνεσης με την ελάχιστη δυνατή κατανάλωση συμβατικής ενέργειας.
      Η αρχιτεκτονική προσέγγιση έχει λάβει υπόψη της τις απαιτήσεις του σύγχρονου βιοκλιματικού σχεδιασμού, ενώ όλη η μελέτη και η κατασκευή θα βασιστεί στις κατευθύνσεις του Leed ώστε να επιτύχει LEED GOLD certification
    3. Επικαιρότητα

      Engineer

      Ανατέθηκαν και επισήμως οι αρμοδιότητες του υφυπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κωνσταντίνου Κυρανάκη, σύμφωνα με το ΦΕΚ.
      Ειδικότερα, όπως προβλέπεται, στον υφυπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κωνσταντίνο Κυρανάκη του Ιωάννη - Παναγιώτη, ανατίθενται:
      α) Η άσκηση των αρμοδιοτήτων της Γενικής Διεύθυνσης Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων της Γενικής Γραμματείας Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων, και του Τμήματος Κτηματολογικών Γραφείων της παρ. 1 του άρθρου 1 του π.δ. 3/2021 (Α' 3) και
      β) Η εποπτεία του νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου με την επωνυμία «Ελληνικό Κτηματολόγιο», του νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου με την επωνυμία «Ελληνικό Κέντρο Διαστήματος» (ΕΛ.ΚΕ.Δ.), της Ανώνυμης Εταιρείας με την επωνυμία «Ελληνικά Ταχυδρομεία (ΕΛΤΑ Α.Ε.)» και των λοιπών εταιρειών του ομίλου των Ελληνικών Ταχυδρομείων, του νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου με την επωνυμία «Εθνικό Κέντρο Οπτικοακουστικών Μέσων και Επικοινωνίας A.E.» (Ε.Κ.Ο.Μ.Ε.) και βε) του νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου με την επωνυμία «Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου» (ΕΚΤ).
      Στους στόχους του κ. Κυρανάκη σχετικά με το Κτηματολόγιο είναι να μπει τέλος, όσο πιο σύντομα γίνεται, στην ταλαιπωρία εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών σε συνεργασία με τη νέα γενική διευθύντρια του Κτηματολογίου, Ολυμπία Μαρκέλλου.
      Ο υφυπουργός ήδη έχει πραγματοποιήσει συναντήσεις με τη διοίκηση και τα στελέχη του Κτηματολογίου και του ΤΕΕ, ενώ σήμερα Τρίτη 11 Ιουλίου θα συναντηθεί με στελέχη του Πανελλήνιου Συλλόγου Πτυχιούχων Μηχανικών Τεχνικής Εκπαίδευσης, της Ένωσης Συμβολαιογράφων, ενώ δρομολογούνται ενημερώσεις και με δικηγορικούς συλλόγους.
    4. Επικαιρότητα

      Engineer

      Επιφυλακτικοί παραμένουν οι επενδυτές απέναντι στα ακίνητα του κλάδου λιανικής με τους αγοραστές να δείχνουν εμπιστοσύνη στις βασικές αγορές της Ευρώπης όπως η Γερμανία, η Γαλλία και η Βρετανία που κατέλαβαν πάνω από το 50% του όγκου συναλλαγών το α' τρίμηνο του 2024.
      Σύμφωνα με στοιχεία της BNP Paribas Real Estate το ενδιαφέρον των επενδυτών για περιουσιακά στοιχεία λιανικής στρέφεται σε συγκεριμένες αγορές αν και σιγά-σιγά αποκτά μεγαλύτερη άνοδο στο μερίδιο αγοράς (19% το α' τρίμηνο του 2024 έναντι 18% το α' τρίμηνο του 2023). Μάλιστα, όπως αναφέρουν οι αναλυτές τα επίπεδα αυτά (σ.σ 19%) δεν έχουν παρατηρηθεί εδώ και μια 5ετία. 
      Συνολικά €15,9 δισ. επενδύθηκαν μέσα στους τελευταίους 12 μήνες στον ευρωπαϊκό κλάδο λιανικής με τα Εμπορικά Κέντρα να αποτελούν το 23% των συναλλαγών και τα καταστήματα σε προνομιακούς δρόμους το 26% καταγράφοντας, πάντως, και στις δυο κατηγορίες ισχυρή πτώση σε ετήσια βάση.
      Ωστόσο, σε ορισμένες χώρες, τους τελευταίους 12 μήνες, το retail αποτέλεσε μια από τις πιο "καυτές" κατηγορίες εμπορικών περιουσιακών στοιχείων πραγματοποιώντας τις περισσότερες συναλλαγές. Πιο συγκεκριμένα, στη Γερμανία, οι επενδυτές διέθεσαν τόσα κεφάλαια στη λιανική (26%) όσο σχεδόν και στον κλάδο των logistics (28%) και για πρώτη φορά είναι ακόμη πιο μπροστά (23%) από τα γραφεία. 
      Την ίδια ώρα στην Ισπανία, το retail είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος κλάδος του real estate μετά τα ξενοδοχεία με 24% του συνόλου. Το Βουκουρέστι γίνεται πιο δημοφιλής τουριστικός προορισμός και αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση της ζήτησης για χώρους λιανικής στην πόλη, σύμφωνα με την BNP Paribas Real Estate. Επιπλέον, η ρουμανική κυβέρνηση επενδύει σε μεγάλο βαθμό σε έργα υποδομής, τα οποία ευελπιστεί ότι θα διευκολύνουν τους λιανεμπόρους και τους καταναλωτές να έχουν καλύτερη πρόσβαση στο κέντρο της πόλης.
      Σταθεροποιητικές τάσεις παρουσιάζει η Ελληνική αγορά με την Αθήνα και την προνομιακή τοποθεσία της Οδού Ερμού να ανεβάζει στροφές μετά την πτώση τα χρόνια της πανδημίας, και τα ενοίκια να διαμορφώνονται στα €3.300 / ανά τετραγωνικό  το δ' τρίμηνο του 2023 σε ετήσια βάση και την οδό Βουκουρεστίου στα €2.500. 

      Τα βασικά λειτουργικά μεγέθη έχουν καλή απόδοση, όσον αφορά στον κύκλο εργασιών των λιανεμπόρων, την απόδοση και την πληρωμή των ενοικίων. Οι προσδοκίες για αύξηση των ενοικίων, μάλιστα, είναι όπως λένε οι παράγοντες της αγοράς σήμερα σταθερές.
      Η αναδιάρθρωση του δικτύου καταστημάτων πολλών αλυσίδων στο λιανεμπόριο (ειδικά ένδυσης και υπόδυσης) συνεχίζει να αποτελεί τάση με την ζήτηση του κέντρου των ευρωπαϊκών πόλεων (μεταξύ αυτών και της Αθήνας) να βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα μετά την Covid εποχή. 
    5. Επικαιρότητα

      Engineer

      Στα €94,76 τη βραδιά διαμορφώνεται η μέση τιμή διανυκτεύρευσης στην Αθήνα με τις περιοχές όπου έχουν τα περισσότερα ακίνητα στην πλατφόρμα να είναι το εμπορικό τρίγωνο και η Πλάκα με 2.145, ο Νέος Κόσμος με 1.167 και το Κουκάκι – Μακρυγιάννη με 968. Σύμφωνα με έρευνα που παρουσίασε πρόσφατα ο Πανελλήνιος Σύλλογος Διαχειριστών Ακινήτων (ΠΑ.ΣΥ.Δ.Α) ως προς τα ακριβότερα ακίνητα την πρώτη θέση στη λίστα κατέχει το Ζάππειο με μέση τιμή 148,03 ευρώ την διανυκτέρευση, ακολουθεί το πολύγωνο με 142,76 ευρώ και στην τρίτη θέση το Εμπορικό Τρίγωνο – Πλάκα με 139,56 ευρώ. Στην επόμενη θέση βρίσκεται η περιοχή της Ακρόπολης με 125,94 ευρώ.
      Όπως δείχνουν τα στοιχεία το 89% των αγγελιών στις πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης αφορά σε ολόκληρο σπίτι ή διαμέρισμα σε αντίθεση με ένα μικρό ποσοστό που αφορά σε ιδιωτικό δωμάτιο σπιτιού ή διαμερίσματος.
      Με βάση την ανάλυση του Συλλόγου το 2022 εμφανίστηκαν συνολικά στις πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης (Airbnb, booking, VRBO κ.α.) 144.857 καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης, από 136.658 το 2019 καταγράφοντας άνοδο της τάξης του 6% με σημαντικές αυξομειώσεις ανάλογα με την περίοδο λόγω και την εποχικότητας του τουρισμού στην Ελλάδα.
      Σε Μύκονο και Σαντορίνη τα περισσότερα σπίτια που έχουν μετατραπεί σε τουριστικά καταλύματα 
      Οσον αφορά στο πρόβλημα στέγασης που δημιουργείται λόγω της εκμετάλλευσης των κατοικιών ως τουριστικά καταλύματα τα στοιχεία δείχνουν ότι η Σαντορίνη και η Μύκονος έχουν το μεγαλύτερο ποσοστό κατοικιών που βρίσκονται σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης. Πιο συγκεκριμένα, στην Σαντορίνη το 26,5% της δυναμικότητας του νησιού βρίσκεται σε πλατφόρμες δηλαδή 4.637 κατοικίες ενώ στην Μύκονο διατίθενται το 36,98% δηλαδή 3.547 κατοικίες. Επίσης, στην Θεσσαλονίκη από τις 205,4 χιλιάδες οι 2.250 περίπου ή ποσοστό 1,14% είναι σε λίστες βραχυχρόνιας μίσθωσης, στο Ηράκλειο Κρήτης το 1,02% ή 944 κατοικίες, στα Χανιά το 7,67% ή πάνω από 4,5 χιλιάδες κατοικίες, στην πόλη της Ρόδου το 1,45%, στην Κέρκυρα κοντά στα 7,7 χιλιάδες κατοικίες ή το 9,11%. Στην Αθήνα σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μισθωσης βρίσκονται 9,6 χιλιάδες κατοικίες επι συνόλου 427,8 ποσοστό 2,24%.

      Για την αντιμετώπιση του προβλήματος ο Σύλλογος προτείνει να σχεδιαστεί άμεσα από την κυβέρνηση μια σωστή σωστή και αντικειμενική Κοινωνική Πολιτική Στέγασης για να στηρίξει όσους πραγματικά έχουν ανάγκη εύρεσης οικονομικής κατοικίας.
      Σαν λύση προτείνεται η αξιοποίηση των εγκαταλελειμμένων ιδιοκτησίας των δήμων η του δημοσίου γενικότερα που μένουν αναξιοποίητα ακόμα και σήμερα.
      Προτείνεται ακόμα στις τουριστικές περιοχές που υπάρχει έντονο φαινόμενο έλλειψης κατοικιών για μακροχρόνια μίσθωση, οι ξενοδόχοι να διαθέτουν χώρους για την διαμονή των υπαλλήλων που έρχονται από άλλες περιοχές για να εργαστούν στα ξενοδοχεία.
    6. Επικαιρότητα

      Engineer

      Η δυναμική της αγοράς ακινήτων στην Ελλάδα παρέμεινε ισχυρή την τελευταία τριετία όσον αφορά στα οικιστικά ακίνητα και ανθεκτική αναφορικά με τα εμπορικά ακίνητα, παρά τις αρνητικές επιπτώσεις της πανδημίας αλλά και της ενεργειακής κρίσης που οδηγεί σε επιβράδυνση των ευρωπαϊκών οικονομιών όπως αναφέρει στην οικονομική της ανάλυση η Alpha Bank. Κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης της προηγούμενης δεκαετίας ο δείκτης τιμών οικιστικών ακινήτων που δημοσιεύει η Τράπεζα της Ελλάδος μειώθηκε σωρευτικά κατά 42%, ενώ οι δείκτες τιμών των γραφείων και των καταστημάτων κατέγραψαν αντίστοιχη πτώση που άγγιξε το 30%. Από το 2017 και μετά, οι τιμές, αρχικά των επαγγελματικών και στη συνέχεια των οικιστικών ακινήτων, ξεκίνησαν σταδιακά να ανακάμπτουν, ανακτώντας περίπου το 50% των απωλειών. Πιο αναλυτικά, ο δείκτης τιμών οικιστικών ακινήτων ακολουθεί ανοδική πορεία από το πρώτο τρίμηνο του 2018, με τον ετήσιο ρυθμό μεταβολής να επιβραδύνεται ελαφρώς το 2020, δηλαδή κατά τη διάρκεια της πανδημικής κρίσης, και να επιταχύνεται από το πρώτο τρίμηνο του 2021 και μετά. Συγκεκριμένα, το τρίτο τρίμηνο του 2022, διαμορφώθηκε σε 11,2% έναντι 10,1% το δεύτερο τρίμηνο και 9,8%, το πρώτο τρίμηνο του 2022. 
      Αξίζει να σημειωθεί ότι, κατά μέσο όρο, τα τρία πρώτα τρίμηνα του 2022, οι τιμές των νέων ακινήτων (έως 5 ετών) αυξήθηκαν εντονότερα σε ετήσια βάση σε σύγκριση με τα παλαιά (11,4%, έναντι 9,6%), ενώ η ετήσια άνοδος των τιμών ήταν υψηλότερη στην Αθήνα (12%), έναντι της Θεσσαλονίκης (10,6%), των άλλων μεγάλων πόλεων (9,4%) και των λοιπών περιοχών (7,5%). 
      Παράλληλα με την άνοδο των τιμών των οικιστικών ακινήτων, αυξήθηκαν σημαντικά και οι καθαρές Άμεσες Ξένες Επενδύσεις (ΑΞΕ) σε ακίνητα στη χώρα μας. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι το 2021 αυξήθηκαν κατά 34,4% σε ετήσια βάση, ενώ ήταν σχεδόν τριπλάσιες από το αντίστοιχο μέγεθος του 2017 (€1,2 δισ. έναντι € 0,4 δισ.). Το δε πρώτο εξάμηνο του 2022 σημείωσαν νέα εντυπωσιακή άνοδο, κατά 71%, σε σύγκριση με το πρώτο εξάμηνο του προηγούμενου έτους.

      Οι τιμές των επαγγελματικών ακινήτων συνέχισαν να αυξάνονται, με τον δείκτη τιμών των γραφείων να έχει καταγράψει ετήσια άνοδο ύψους 1,8% το πρώτο εξάμηνο του 2022 και τον δείκτη τιμών των καταστημάτων να έχει αυξηθεί αντίστοιχα κατά 3,8%. Σημειώνεται ότι, το δεύτερο εξάμηνο του 2021, οι δείκτες τιμών των γραφείων και των καταστημάτων είχαν αυξηθεί κατά 2,2% και 2,7%, αντίστοιχα, σε ετήσια βάση. Όπως και στην αγορά κατοικιών, ο ρυθμός ανόδου των τιμών των επαγγελματικών ακινήτων ήταν υψηλότερος στην Αθήνα σε σύγκριση με τη Θεσσαλονίκη και την υπόλοιπη Ελλάδα. 

      Οι προοπτικές 
      Οι προοπτικές της αγοράς ακινήτων στην Ελλάδα, παραμένουν θετικές, καθώς ενισχύονται στον βραχύ χρονικό ορίζοντα μέσω κινήτρων που περιλαμβάνονται στον Προϋπολογισμό του 2023, όπως η παροχή επιδοτήσεων για ανακαίνιση και εξοικονόμηση ενέργειας κατοικιών και το πρόγραμμα χαμηλότοκου δανεισμού για αγορά πρώτης κατοικίας από νέους και νέα ζευγάρια έως 39 ετών. 
      Η αγορά ακινήτων εκτιμάται ότι θα επηρεαστεί θετικά από τις επενδύσεις που αναμένεται να υλοποιηθούν στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας («Ελλάδα 2.0») και αφορούν (α) στην ενεργειακή αναβάθμιση δημόσιων και ιδιωτικών κτιρίων (π.χ. προγράμματα «Εξοικονομώ»), (β) στις επενδύσεις που αποσκοπούν στη διαφοροποίηση του ελληνικού τουριστικού προϊόντος μέσω της συστηματικής προώθησης θεματικών και εναλλακτικών μορφών τουρισμού (π.χ. ορεινός, γαστρονομικός, τουρισμός ευεξίας, θαλάσσιος τουρισμός κ.ά.). Επιπλέον, αξίζει να σημειωθεί ότι το Σχέδιο «Ελλάδα 2.0» προβλέπει την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων για τη μείωση της πολυπλοκότητας διαδικασιών, μεταξύ άλλων, αναφορικά με τη λήψη πίστωσης, την εγγραφή ακινήτου και τη λήψη άδειας κατασκευής. 
      Υπάρχουν, ωστόσο, και σημαντικές πηγές αβεβαιότητας στο τρέχον περιβάλλον. Καθώς τα επιτόκια έχουν αυξηθεί τους τελευταίους μήνες, σε συνέχεια και της συσταλτικής πολιτικής που ακολουθεί η ΕΚΤ με σκοπό τη συγκράτηση του πληθωρισμού στην Ευρωζώνη και σε συνδυασμό με την άνοδο των τιμών των οικοδομικών υλικών, ενδέχεται να επιβραδυνθεί η ανάπτυξη της αγοράς ακινήτων και η οικοδομική δραστηριότητα στη χώρα μας. 

       
       
    7. Επικαιρότητα

      Engineer

      Το ένα τέταρτο (25,0%) των δαπανών των νοικοκυριών της ΕΕ, αφορούσε το κόστος συνολικό κόστος στέγασης (Στέγαση, νερό, ηλεκτρισμός, φυσικό αέριο και άλλα καύσιμα) μειωμένες όμως κατά 0,5 ποσοστιαίες μονάδες (π.μ.) σε σύγκριση με το 2020, σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στην δημοσιότητα η ΕΛΣΤΑΤ. «Τρόφιμα και μη αλκοολούχα ποτά» μειώθηκε επίσης μεταξύ των κατηγοριών δαπανών των νοικοκυριών, αντιπροσωπεύοντας το 14,3% των συνολικών δαπανών το 2021.
      Πέρυσι, η «Μεταφορές» κατετάγη τρίτη στις κατηγορίες δαπανών των νοικοκυριών, αντιπροσωπεύοντας το 12,1% των συνολικών δαπανών, σημειώνοντας αύξηση 0,5 π.μ. Η ίδια τάση σημειώθηκε στις κατηγορίες «Αναψυχή και πολιτισμός», «Εστιατόρια και ξενοδοχεία», «Υγεία» και «Ένδυση και υπόδηση». 
      Το συνολικό μερίδιο των δαπανών τους αυξήθηκε σε 8,0%, 6,6%, 4,7% και 4,2% το 2021 (έναντι 7,8%, 6,0%, 4,6% και 4,1% αντίστοιχα το 2020). 
      Αντίθετα στην Ελλάδα το κόστος στέγασης αφορά στο 21% των συνολικών δαπανών του νοικοκυριού το 18,1% πάει για διατροφή ενώ διπλάσια ποσά από τον μέσο ευρωπαίο ξοδεύουν οι Έλληνες για εστιατόρια και ξενοδοχεία.
      Να σημειωθεί ότι η Ελλάδα είναι ανάμεσα στις χώρες με το υψηλότερο ποσοστό ιδιοκατοίκησης καθώς το 73,3% των πολιτών στην Ελλάδα διαμένουν σε ιδιόκτητο σπίτι, Το ποσοστό αυτό όμως βαίνει μειούμενο καθώς μια δεκαετία πριν, το 2011 το ποσοστό ιδιοκατοίκησης ήταν 78,3% και το 2001 ήταν 79,8%.

       
    8. Επικαιρότητα

      Engineer

      Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία οδήγησε στα ύψη τις τιμές της ενέργειας και των τροφίμων, οδηγώντας τις κεντρικές τράπεζες να εφαρμόσουν τον πιο επιθετικό γύρο νομισματικής σύσφιξης τα τελευταία 100 χρόνια προκαλώντας τριγμούς στα θεμέλια της αγοράς ακινήτων στην Ευρώπη. Με ορατό πλέον το κενό χρηματοδότησης, οι ιδιοκτήτες θα μπορούσαν να μετατραπούν σε απελπισμένους πωλητές. Οι αγορές κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για ακίνητα εδώ και μήνες, με τον Stoxx 600 Real Estate Index να υποχωρεί πάνω από 40% φέτος και να αγγίζει αξίες που έχουν να εμφανιστούν από την παγκόσμια οικονομική κρίση. Με το μεγαλύτερο μέρος των εμπορικών συναλλαγών ακινήτων να γίνονται μέσω private funds, ο πραγματικός αντίκτυπος του τέλους της εποχής του φθηνού χρήματος άργησε να εμφανιστεί, μέχρι τώρα.
      Σύμφωνα με εκτιμήσεις της CBRE Group Inc συμφωνίες ύψους περίπου 6 δισεκατομμύρια £ για αγορά γραφείων στο Λονδίνο ακυρώθηκαν την τελευταία στιγμή. Ανάμεσά τους πωλήσεις εμβληματικών κτιρίων όπως τα κεντρικά γραφεία της Bank of America στο Λονδίνο δίπλα στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Παύλου.
      Με τις αγορές χρέους είναι ουσιαστικά κλειστές για ορισμένους, ενδέχεται να μην υπάρχουν αρκετά διαθέσιμα χρήματα για χρηματοδότηση νέων επενδύσεων η για την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων δανείων. Η Vonovia SE η μεγαλύτερη εισηγμένη εταιρεία ακινήτων της Ευρώπης σχεδιάζει να πουλήσει περισσότερα από 13 δισεκατομμύρια ευρώ περιουσιακών στοιχείων για να μειώσει το χρέος μετά την έκρηξη του κόστους δανεισμού και την κατάρρευση της τιμής της μετοχής της.
      Άλλες εταιρείες ακινήτων  -- συμπεριλαμβανομένων της Aroundtown SA, Adler Group SA και της SBB - της Σουηδίας-- θέλουν επίσης να πουλήσουν προκειμένου να μειώσουν το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους τους.
      Ο Hans Vrensen, επικεφαλής έρευνας και στρατηγικής στην AEW Capital Management LP, υπολογίζει ένα πιθανό κενό αναχρηματοδότησης ύψους 24 δισεκατομμυρίων ευρώ (23,5 δισεκατομμύρια δολάρια) τα επόμενα τρία χρόνια σε δάνεια με εξασφαλίσεις σε ακίνητα στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γερμανία και τη Γαλλία.
      Οι αγορές χρέους είναι το κλειδί για τα ακίνητα. 
      Κατά τη διάρκεια ετών με αρνητικά επιτόκια, οι αγοραστές ήταν πρόθυμοι να δεχτούν ελάχιστες αποδόσεις για τις επενδύσεις τους. Ωστόσο, τα επιτόκια αυξάνονται και ακόμη και οι σταθερές αποδόσεις των γερμανικών 10ετών ομολόγων έχουν αυξηθεί κατά περίπου 2,3 ποσοστιαίες μονάδες φέτος. Αυτή η πίεση περνά  από τις αγορές ακινήτων. Η συμφωνία της London Deutsche Bank υποδηλώνει ότι οι αποδόσεις των κορυφαίων γραφείων στο Λονδίνο έχουν μετακινηθεί σε περίπου 4,7% από 4%, σύμφωνα με την αναλύτρια του Bloomberg Intelligence, Sue Munden. Τα κεντρικά γραφεία της UBS Group AG στο Λονδίνο, 5 Broadgate, είχαν απόδοση 3,6% όταν πουλήθηκαν τον περασμένο Δεκέμβριο.
      Η κατάσταση στην ηπειρωτική Ευρώπη θα είναι πολύ χειρότερη καθώς οι αποδόσεις εκεί συνέχισαν να συμπιέζονται τα τελευταία πέντε χρόνια, ενώ το Brexit κράτησε τις τιμές του Λονδίνου σε μεγάλο βαθμό υπό έλεγχο.
      Αυτό είναι ανησυχητικό για τις εταιρείες ακινήτων, επειδή ακόμη και μικρές αλλαγές έχουν υπερβολικό αντίκτυπο στις αποτιμήσεις όταν οι αποδόσεις είναι τόσο χαμηλές. Για παράδειγμα, ένα κτίριο με 10 εκατομμύρια δολάρια εισόδημα από ενοίκια θα άξιζε 100 εκατομμύρια δολάρια λιγότερο εάν η απόδοση αυξηθεί στο 2,5% από 2%.
      Οι αυξήσεις των ενοικίων θα μπορούσαν να είναι ένας τρόπος για να στηριχθούν οι αξίες, αλλά με υφέση και κόστος που εκτινάσσεται στα ύψη, επιχειρήσεις και καταναλωτές έχουν ήδη περιορίσει τις δαπάνες τους. Στη Γερμανία, περισσότερο από το 10% των νοικοκυριών είχαν ήδη επιβαρυνθεί υπερβολικά από τα έξοδα στέγασης πέρυσι, πριν καν ξεκινήσει η πραγματική εκτόξευση του πληθωρισμού.

      Τα καλά νέα 
      Στα καλά νέα, η ζήτηση για νέους χώρους είναι ισχυρή, η διαθεσιμότητα χώρων σε σχετικά χαμηλά επίπεδα ενώ οι αυξήσεις του κόστους κατασκευής αναμένεται να αποτρέψει  την κατασκευή νέων κτιρίων. Η Savills Plc εκτιμά ότι πάνω από το 40% των έργων γραφείων στο Λονδίνο που επρόκειτο να κατασκευαστούν έως το 2026 θα καθυστερήσουν -- ορισμένα περισσότερο από ένα χρόνο. Επιπλέον η προσφορά δεν αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά από ρευστοποιήσεις περιουσιακών στοιχείων για εξυπηρέτηση δανείων καθώς εκτός από ορισμένες περιπτώσεις, τα επίπεδα χρέους στις εταιρείες ακινήτων είναι μέτρια σε σύγκριση με τα επίπεδα χρέους πριν από τη χρηματοπιστωτική κρίση.
      Πηγή: Bloomberg
    9. Επικαιρότητα

      Engineer

      Ερευνα της RE/MAX δείχνει ότι ο 1 στους 2 πολίτες θέλει να μετακομίσει από τον τόπο κατοικίας του και πως ο 1 στους 4 θέλει να αγοράσει δικό του σπίτι ή να νοικιάσει για πολλά χρόνια.
      Πάνω από ένας στους δύο πολίτες εκφράζουν την επιθυμία να μετακομίσουν μέσα στην επόμενη πενταετία μακριά από τον τόπο της σημερινής κατοικίας τους και από αυτούς, 1 στους 4 δηλώνει ότι σκοπεύει να αγοράσει κάποιο ακίνητο ή να νοικιάσει για πολλά χρόνια.
      Την ίδια στιγμή, αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι 1 στους 5 δηλώνει ότι σκέφτεται μελλοντικά να μετακομίσει ή να αγοράσει ακίνητο σε άλλη χώρα, ενώ στην Ελλάδα το ποσοστό ιδιοκτησίας ακινήτων παραμένει σε ύψος ρεκόρ συγκριτικά με άλλες χώρες της Ευρώπης σε ποσοστό 73%.
      Τα παραπάνω στοιχεία καταγράφονται σε έρευνα που πραγματοποίησε πρόσφατα το κορυφαίο κτηματομεσιτικό δίκτυο στον κόσμο η εταιρεία RE/MAX, με τη συμμετοχή περίπου 16.000 ατόμων από 22 χώρες στην Ευρώπη. Στην έρευνα συμμετείχαν και ερωτηθέντες από την Ελλάδα και καταγράφηκαν μεταξύ άλλων οι αναδυόμενες τάσεις στο χώρο των ακινήτων. 
      Από τα βασικά συμπεράσματα της έρευνας προκύπτει ότι 22 στους 100 Έλληνες που συμμετείχαν στην έρευνα της RE/MAX Ευρώπης δηλώνουν πολύ πιθανό να αλλάξουν κατοικία στο μέλλον. Ωστόσο αυτό που προκύπτει ξεκάθαρα από τη συγκεκριμένη έρευνα είναι το γεγονός ότι μπορεί πολλοί να λένε ότι τους αρέσει η ζωή στην ύπαιθρο αλλά στο κρίσιμο ερώτημα που τους τέθηκε για το που προτιμούν να ζουν το 63,2% απάντησε ξεκάθαρα στην πόλη. 
      Παράλληλα, οι 16.000 συμμετέχοντες στην πανευρωπαϊκή έρευνα της RE/MAX απάντησαν και σε ένα ακόμη ερώτημα που έχει να κάνει με την συντροφικότητα (που σχετίζεται φυσικά με τη στέγη – ακίνητο που μοιράζονται τα ζευγάρια), με τους Έλληνες να προτιμούν την συντροφικότητα σε ποσοστό πάνω από 50% δηλώνοντας πως επιθυμούν να ζήσουν με τον σύντροφο/σύζυγό τους στο μέλλον, ενώ μόνο το 14% δεν φοβάται και τόσο την μοναξιά, προτιμώντας να ζήσει μόνος και να μην μοιράζεται την στέγη του.
      Αναλυτικά τα βασικά συμπεράσματα της έρευνας είναι τα εξής: 
      * Καταγράφονται διαρκώς ανοδικές τάσεις στα ενοίκια με το ποσοστό ιδιοκτησίας κατοικιών στην Ελλάδα να παραμένει υψηλό, αγγίζοντας το 73%.
      * Το 55% των ερωτηθέντων εξέφρασε την επιθυμία να μετακομίσει μέσα στην επόμενη 5ετία, ενώ το 17% μέσα στον επόμενο χρόνο, όταν το αντίστοιχο ποσοστό στην Ευρώπη ανέρχεται μόλις σε 0,8%.
      * 1 στους 4 συμμετέχοντες, που σκέφτεται να μετακομίσει τα επόμενα πέντε χρόνια, δηλώνει ότι θα αγοράσει κάποιο ακίνητο ή θα το μισθώσει μακροπρόθεσμα σε ποσοστό 46% και 34% αντίστοιχα. Ο τύπος ακινήτου που κυριαρχεί και στις δύο περιπτώσεις σε ποσοστό 25% είναι το διαμέρισμα. 
      * Συγκριτικά με τους υπόλοιπους Ευρωπαίους, στην επιλογή του ενοικίου μακροπρόθεσμης διάρκειας καταφεύγουν δύο φορές περισσότερο οι Έλληνες και μόνο το 20% ενδιαφέρεται για αγορά σπιτιού σε σύγκριση με το 34% των ευρωπαίων.
      * Το 22% των ερωτηθέντων Ελλήνων δήλωσαν ότι είναι πολύ πιθανό να αλλάξουν κατοικία στο μέλλον ενώ πέρυσι το ποσοστό αυτό ήταν πολύ μικρότερο. 
      * Η αλλαγή στον τρόπο ζωής (32%), η επιθυμία για περισσότερο χώρο (29%) και η αλλαγή στην προσωπική κατάσταση (23%) είναι οι κύριοι λόγοι για τους οποίους οι πολίτες δηλώνουν ότι είναι πλέον πιο πιθανό να μετακινηθούν συγκριτικά με ένα χρόνο πριν. Στον αντίποδα, στους παράγοντες που εμποδίζουν την μετεγκατάσταση σε ένα άλλο ακίνητο συγκαταλέγονται το αυξημένο κόστος ζωής (30,7%) και η αλλαγή στην οικονομική τους κατάσταση (29,2%). 
      * Το αυξανόμενο κόστος ζωής είναι στο επίκεντρο προβληματισμού πολλών υποψήφιων αγοραστών ακινήτων. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας, πριν από την «αλλαγή στην προσωπική τους κατάσταση» (23%), την «αλλαγή στον τρόπο ζωής» (23%) και την «επιθυμία για περισσότερο χώρο» (22%). 
      * Στη χώρα μας, η πλειοψηφία των συμμετεχόντων στην έρευνα (63,2%) δήλωσαν πως προτιμούν την πόλη από την ζωή στην περιφέρεια, ενώ αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πώς εκείνοι που ήδη κατοικούν σε κάποιο αστικό κέντρο, επιθυμούν να παραμείνουν εκεί λόγω της πρόσβασης σε υγειονομική περίθαλψη, τις καλύτερες υποδομές και τις περισσότερες ευκαιρίες στην εργασία. Μεγαλύτερο ποσοστό καταγράφεται μόνο σε Πολωνία και Ισραήλ. 
      * Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όλο και περισσότεροι πολίτες αναζητούν να μετακινηθούν στην ύπαιθρο από την πόλη (21%) παρά προς την αντίθετη κατεύθυνση (8%). Εάν οι πολίτες παραμείνουν σταθεροί σε αυτή την τάση, θα αντιστρέψουν μια κατάσταση που χρονολογείται από το 1.800 και την έναρξη της βιομηχανικής επανάστασης.
      * Για το 36.8% που προτιμούν την ζωή στην ύπαιθρο, ο πιο αργός ρυθμός ζωής, η εγγύτητα με τη φύση και το μειωμένο κόστος ζωής είναι τα χαρακτηριστικά που δικαιολογούν την επιλογή τους. 
      * 1 στους 5 Έλληνες που συμμετείχαν σκέφτεται να μετακομίσει ή να αγοράσει ένα ακίνητο σε άλλη χώρα, με την  Ιταλία και το Ηνωμένο Βασίλειο να βρίσκονται στην κορυφή των προτιμήσεων & κορυφαίο κίνητρο τον καλύτερο τρόπο ζωής. 
      * Στο σύνολο των ευρωπαϊκών χωρών, 1 στους 10 επιδιώκει ενεργά να επενδύσει σε ακίνητα παρά την οικονομική αναταραχή λόγω του πολέμου και της ενεργειακής κρίσης. Είναι χαρακτηριστικό πώς η τάση αυτή αποτυπώνεται στο 17% των Ευρωπαίων που σκέφτονται να μετακομίσουν ή να αγοράσουν στο εξωτερικό με σκοπό να επενδύσουν.
      * Τα ακραία καιρικά φαινόμενα προκάλεσαν περιβαλλοντικές ανησυχίες στους Ευρωπαίους αγοραστές ακινήτων. Πάνω από τα 2/3 των Ευρωπαίων είναι πρόθυμοι να συμβιβαστούν με ένα μελλοντικό σπίτι που θα συμβαδίζει με τις απαιτήσεις και τις ανάγκες του περιβάλλοντος σε αντίθεση με την Ελλάδα όπου περισσότεροι από 1 στους 4 συμμετέχοντες στην έρευνα δεν είναι διατεθειμένοι να συμβιβαστούν και να δεχτούν κανέναν περιορισμό για ένα πιο φιλικό προς το περιβάλλον σπίτι.
      * Η ανάγκη για πρόσβαση σε σταθερά και κινητά δίκτυα έρχεται να αναδιαμορφώσει την ευρωπαϊκή αγορά κατοικίας, με μεγάλες διαφορές μεταξύ χωρών και ηλικιακών ομάδων. Στην Ελλάδα, το 45% των ερωτηθέντων αποζητά μια περιοχή με εξαιρετική συνδεσιμότητα σταθερής και κινητής τηλεφωνίας. Ωστόσο, για περισσότερο από το 30% η ψηφιακή συνδεσιμότητα δεν θα ήταν ένα καταλυτικό πρόβλημα που θα επηρέαζε την επιλογή τους. Στην Ουγγαρία, τη Γαλλία και την Πορτογαλία, το 57%, το 55% και το 54%  αντίστοιχα δήλωσαν ότι θα μετακομίσουν μόνο σε τοποθεσία με καλές υπηρεσίες κινητής και σταθερής γραμμής. Πολύ υψηλότερα από την Κροατία, τη Σλοβενία και την Τσεχία (35%).
    10. Επικαιρότητα

      Engineer

      Σε νέα σελίδα στον ιστότοπό της θα περιλαμβάνει τα λεγόμενα "φιλικά προς την Airbnb κτίρια" που επιτρέπουν στους ενοικιαστές να φιλοξενούν όπως κάνουν και οι ιδιοκτήτες ακινήτων.
      Με μεγάλους ιδιοκτήτες ακινήτων αλλά και εταιρίες διαχείρισης συνεργάζεται η πλατφόρμα βραχυχρόνιας ενοικίασης Airbnb, με σκοπό να συμπεριλάβει στις λίστες της διαμερίσματα σε "φιλικά" προς την εταιρεία κτίρια που επιτρέπουν στους ενοικιαστές να προσφέρουν υπηρεσίες υποενοικίασης.
      Όπως ανακοίνωσε σε μια νέα σελίδα στον ιστότοπό της θα περιλαμβάνει τα λεγόμενα φιλικά προς την Airbnb κτίρια, τα οποία θα δίνουν στους ενοικιαστές τη δυνατότητα να φιλοξενούν στα διαμερίσματά τους όπως μπορούν να κάνουν και οι ιδιοκτήτες ακινήτων.
      Συνήθως, τα ενοικιαζόμενα κτίρια απαγορεύουν στους ενοικιαστές να υπεκμισθώνουν για βραχυχρόνια μίσθωση. 
      Αρχικά, η Airbnb παρουσιάζει 175 πολυκατοικίες σε περισσότερες από 25 μεγάλες αγορές, συμπεριλαμβανομένων των Λος Άντζελες, Σαν Φρανσίσκο, Ατλάντα, Ντάλας, Χιούστον, Ντένβερ, Σιάτλ και Φοίνιξ. 
      Η πλατφόρμα θα βοηθήσει τους ενοικιαστές να φιλοξενούν και θα βοηθήσει τα κτίρια να προσελκύσουν ενοικιαστές που μπορεί να θέλουν να φιλοξενούν μέσω της πλατφόρμας. 
      Δεδομένου του πόσο αυξήθηκαν τα ενοίκια τα τελευταία χρόνια, μαζί με τις τιμές των κατοικιών και άλλους φόρους, οι ενοικιαστές αναζητούν όλο και περισσότερο τρόπους να συμπληρώσουν τα εισοδήματά τους για να κάνουν τις μηνιαίες πληρωμές τους. Τα ενοίκια αρχίζουν να σταθεροποιούνται, αλλά εξακολουθούν να είναι αυξημένα κατά 10% σε σχέση με ένα χρόνο πριν, σύμφωνα με το Apartment List. Πέρυσι, τα ενοίκια αυξήθηκαν περισσότερο από 15% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. 
      Η νέα σελίδα στον ιστότοπο της Airbnb θα προσφέρει επίσης μια αριθμομηχανή που θα δείχνει πόσα χρήματα μπορεί να βγάλει ο ενοικιαστής ανά μήνα. Ο υπολογισμός αλλάζει ανάλογα με τον αριθμό των υπνοδωματίων και τον αριθμό των διανυκτερεύσεων που επιτρέπει το κάθε κτίριο, καθώς και με τα πιθανά ζητούμενα ενοίκια, δεδομένων των ανέσεων του κτιρίου. 
      Αξίζει, να σημειωθεί ότι εταιρείες όπως η Equity Residential, η UDR καθώς και η Greystar, η μεγαλύτερη εταιρεία διαχείρισης διαμερισμάτων στις ΗΠΑ, είναι μεταξύ των σημαντικότερων ονομάτων που προσφέρουν διαμερίσματα με προνόμια φιλοξενίας στη νέα πλατφόρμα Airbnb.
    11. Επικαιρότητα

      Engineer

      Παρα την επιβράδυνση των Ευρωπαϊκών αγορών και της μείωσης του όγκου συναλλαγών στις περισσότερες από αυτές, οι επενδύσεις σε επαγγελματικά ακίνητα στην Ελληνική αγορά κατά τη διάρκεια του 2022, έφτασαν στο ποσό ρεκόρ των € 1.65 δις, σύμφωνα με στοιχεία της Cushman & Wakefield Proprius, με άνοδο 40% σε σχέση τα αντίστοιχα μεγέθη του 2021.
      Σημειώνεται ότι στη μέτρηση δεν συμπεριλαμβάνεται, η απόκτηση πλειοψηφικού ποσοστού στον όμιλο Sani/Ikos απο το διεθνές επενδυτικό ταμείο της Σιγκαπούρης GIC, καθώς και η συμφωνία για την αγορά του χαρτοφυλακίου ακινήτων skyline από την κοινοπραξία Dimand - Premia Properties.
      H αγορά των ξενοδοχείων συγκέντρωσε τον μεγαλύτερο όγκο συναλλαγών, με 36 καταγεγραμμένες συναλλαγές αξίας €620 εκ, με την αγορά γραφείων να ακολουθεί με €410 εκ σε 46 συναλλαγές. Οι Core+ επενδύσεις γραφειακών χώρων συγκέντρωσαν τον υψηλότερο
      όγκο συναλλαγών με ποσοστό 51%, ακολουθούμενο από τις value add και τις opportunistic.
      Ο κλάδος των καταστημάτων και εμπορικών κέντρων έρχεται τρίτος σε μικρή απόσταση, προσελκύοντας €327 εκ σε 32 συναλλαγές, καταγράφοντας 200% ετήσια αύξηση σε σχέση με το 2021. Ο τομέας των logistics & βιομηχανικών ακινήτων προσέλκυσε επενδύσεις €100 εκ περίπου, ενώ αντίστοιχο περίπου ποσό επενδύθηκε και σε αγορές γής με σκοπό την ανάπτυξη.
      Οι εγχώριες AΕΑΑΠ εξακολουθούν να επενδύουν σημαντικά κεφάλαια, στην αγορά εμπορικών ακινήτων το 2022, επενδύοντας σχεδόν €400 εκ κυρίως στους τομείς της φιλοξενίας, στα προνομιακά γραφεία και στις εξαγορές γης για ανάπτυξη, ενώ €380 εκ αφορούν σε εισροή αμιγώς ξένων κεφαλαίων, σε επίπεδα χαμηλότερα από τα αναμενόμενα στα πλαίσια των παγκόσμιων αντίξοων οικονομικών συγκυριών.
      Σύμφωνα με την επικεφαλή της Cushman & Wakefield Proprius, Νίκη Σύμπουρα, οι περισσότερες τάσεις όπως συνοψίζονται παρακάτω, που ξεκίνησαν στο μεταπανδημικό περιβάλλον του 2022, προβλέπεται να συνεχιστούν το 2023, με το βλέμμα ωστόσο στραμμένο στις επερχόμενες εθνικές εκλογές και το πολιτικό ρίσκο που εμπεριέχουν, εν όψη πιθανού ασταθούς πολιτικού σκηνικού:
      1. Μεγάλο ποσοστό των συναλλαγών αφορά σε εγχώριους παίκτες. Η Ελληνική αγορά επαγγελματικών ακινήτων προσελκύει σταθερά ισχυρό ενδιαφέρον εγχώριων ιδιωτών και θεσμικών επενδυτών.
      2. Υψηλό ποσοστό συσσωρευμένων αποταμιεύσεων επηρέασε άμεσα ή έμμεσα την αγορά ακινήτων. Με η σταδιακή επιστροφή στη κανονικότητα σημαντικός αριθμός αγοραστών αύξησε την κατανάλωση αγαθών και υπηρεσιών και τις επενδύσεις στα υπάρχοντα ή νέα ακίνητα.
      3. Η αγορά των καταστημάτων ανακάμπτει. Μετά από μακρά περίοδο ύφεσης στον χώρο των καταστημάτων, το ενδιαφέρον των επενδυτών αλλά και των εταιρειών ανάπτυξης επανέρχεται στο χώρο, ενώ καταγράφεται αύξηση πωλήσεων και επισκεψιμότητας σε κεντρικές αγορές και στροφή προς την αναψυχή και την πειραματική διαδικασία αγορών.
      4. Tα κριτήρια ESG (Environmental, Social and Governance) και οι βιώσιμες αναπτύξεις βρίσκονται στο επίκεντρο της στρατηγικής χρηστών και επενδυτών ενώ αποτελούν πλέον εργαλείο στρατηγικής για την προσέλκυση επενδύσεων, πελατών και προσωπικού. Οι επενδυτές έχουν ως στόχο την πιστοποίηση των ακινήτων τους κατά LEED, BREEAM, καθώς και άλλα διεθνώς αναγνωρισμένα συστήματα βαθμολόγησης και συγκριτικής αξιολόγησης.
      5. Το ενδιαφέρον για Logistics θα συνεχίσει να είναι ισχυρό από εγχωρίους και διεθνείς επενδυτικούς φορείς. Αναμένουμε ότι αυτή η τάση θα συνεχιστεί το 2023 λόγω της συνεχιζόμενης υψηλής ζήτησης και της χαμηλής προσφοράς ενώ η έλλειψη προϊόντος θα εξακολουθήσει να στρέφει τους επενδυτές στην αγορά γής.
      6. Τα μεγάλα ιδιωτικά έργα ανάπτυξης αναμένεται να αναδιαμορφώσουν τις αγορές. Το ενδιαφέρον στρέφεται στην πορεία των μεγάλων έργων ανάπτυξής με επίκεντρο το ‘Ελληνικό’ που αναμένεται να επηρεάσουν και να επαναπροσδιορίσουν τις αγορές των γραφείων και καταστημάτων.
      7. Στροφή σε εναλλακτικές επενδύσεις. Ο έντονος ανταγωνισμός μεταξύ των επενδυτικών εταιρειών ακινήτων, οδηγεί τις εταιρείες σε αναζήτηση εναλλακτικών κατηγοριών ακινήτων, που να διασφαλίζουν υψηλότερες αποδόσεις όπως εξυπηρετούμενα διαμερίσματα (serviced apartments), σχολικά συγκροτήματα, φοιτητικές εστίες, senior living κλπ
      8. Η ξενοδοχειακή αγορά παραμένει στο επίκεντρο λόγω της σημαντικής αύξησης του τουρισμού. Δεδομένης της δημοτικότητας του τουρισμού στην Ελλάδα η τουριστική βιομηχανία θα συνεχίζει να βρίσκεται στο επίκεντρο.
      9. Το διογκωμένο κόστος κατασκευής, οι ελλείψεις ειδικευμένου εργατικού δυναμικού και η αύξηση των μισθών στις κατασκευές θα
      παρακολουθούνται στενά κατά τη διάρκεια του 2023. Οι εταιρείες ανάπτυξης ενδέχεται να χρειαστεί να εξερευνήσουν εναλλακτικές οδούς μείωσης του κόστους με περαιτέρω εστίαση στον έλεγχο του κόστους, στην αξιολόγηση κινδύνου και τη βελτίωση των διαδικασιών.
      10. Εντός του 2023 αναμένεται από τους χρήστες να τοποθετηθούν στο χώρο που θα κληθούν να χρησιμοποιήσουν τα επόμενα έτη. Η απορρόφηση γραφείων το 2022 που αποτυπώνεται σε περισσότερο από 100.000 τ.μ., 25% αυξημένη από τον περασμένο χρόνο, αναμένεται να συνεχιστεί στο 2023, με το στοίχημα πλέον να εστιάζεται στον ποσοστό των χρηστών που θα είναι πρόθυμοι να συμφωνήσουν μίσθωση γραφείων με μελλοντική παράδοση, σύμφωνα με τις απαιτήσεις τους, και ταυτόχρονη δέσμευση με κλειστή περίοδο μίσθωσης (pre let).
    12. Επικαιρότητα

      Engineer

      Μέσα στις πέντε πιο προσιτές χώρες της Ευρώπης "φιγουράρει" η Ελλάδα η οποία κατά γενική ομολογία διαθέτει ιδανικό κλίμα, νόστιμα τοπικά προϊόντα και χαλαρό τρόπο ζωής.
      Σύμφωνα με το παρατηρητήριο της Proven Partners, -ειδικοί στο μάρκετινγκ πολυτελών ακινήτων- που κατατάσσει 20 δημοφιλείς προορισμούς με βάση την προσιτή τιμή τους για επενδυτές δεύτερης κατοικίας από το Ηνωμένο Βασίλειο. 
      Σύμφωνα με την Proven Partners, η Ελλάδα είναι ένας από τους καλύτερους προορισμούς για αγοραστές από το Ηνωμένο Βασίλειο που αναζητούν δεύτερη κατοικία. Η λίστα έχει δημιουργηθεί εξετάζοντας τις τιμές των ακινήτων, τους φόρους, τις τιμές στην εστίαση, στα premium αυτοκίνητα, το κόστος πτήσης και πιθανά έσοδα από ενοικίαση Airbnb.
      Η μελέτη βασίζεται σε δεδομένα από 3600 ακίνητα στο JamesEdition και κάθε χώρα έλαβε βαθμολογία προσιτότητας στα 10. Η Ελλάδα κατατάσσεται στην πρώτη πεντάδα της λίστας με 8,6.

      Μεταξύ των χωρών που αναφέρονται, η Ελλάδα έχει ένα από τα υψηλότερα έσοδα ανά διανυκτέρευση από ενοικιάσεις στην πλατφόρμα Airbnb, στα 765 ευρώ την υψηλή περίοδο. Αυτό είναι περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη χώρα στο top 10, εκτός από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
      Σε σύγκριση με την Ιρλανδία, η οποία βρίσκεται πρώτη στην λίστα που δημοσίευσαν οι Greek City Times, τα έσοδα ανά διανυκτέρευση από ενοικιάσεις Airbnb είναι υπερδιπλάσια. Όσον αφορά στις μέσες τιμές για τις πολυτελείς παραθαλάσσιες κατοικίες, η Ελλάδα έχει επίσης μερικές από τις χαμηλότερες τιμές στον πίνακα – δεύτερη μόνο μετά την Ιρλανδία και (λίγο μόλις) σε σχέση με την Τουρκία. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι τιμές των καλών εστιατορίων πιθανότατα δεν είναι ενδεικτικές για κάθε περιοχή της χώρας καθώς ορισμένες από τις πιο καλές ταβέρνες μπορεί να έχουν πιο οικονομικά μενού με κάτω των 200 ευρώ.
      Πλεονέκτημα της αγοράς ενός σπιτιού στην Ελλάδα για τους Βρετανούς αγοραστές είναι και το πόσο κοντά βρίσκεται η Ελλάδα στο Ηνωμένο Βασίλειο. Η μέση καλοκαιρινή πτήση είναι κάτι λιγότερο από 300 ευρώ και διαρκεί τρεις ώρες, καθιστώντας το ένα εύκολο ταξίδι γι αυτούς. 
      Το κόστος ζωής τέλος είναι επίσης αρκετά χαμηλό στην Ελλάδα σε σύγκριση με την υπόλοιπη Ευρώπη. Ακόμη και οι μεγάλες πόλεις είναι προσιτές, όπως η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη, σε σύγκριση με το Παρίσι, τη Ρώμη ή το Άμστερνταμ. 
      Επιπλέον σε συνδυασμό με την αύξηση των τιμών των ακινήτων στην Ελλάδα, οι αγορές ακινήτων μπορούν να αποφέρουν μεγάλο κέρδος εάν ο επενδυτής επιλέξει να νοικιάσει το ακίνητό του και να έχει ένα σταθερό εισόδημα ειδικά στην Αθήνα και στα ελληνικά νησιά.
    13. Επικαιρότητα

      Engineer

      Περισσότεροι από 40 υπουργοί συναντήθηκαν κατά τη διάρκεια της φετινής 28ης Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (COP28), που λαμβάνει χώρα φέτος στο Ντουμπάι, για να υποστηρίξουν τις υπό-εθνικές δράσεις για το κλίμα. Σε αυτό το πλαίσιο, μια σειρά συνεργασιών ανακοινώθηκε από την Προεδρία της COP28, με σκοπό την επιτάχυνση της μετάβασης σε μηδενικές εκπομπές άνθρακα και της ανθεκτικότητας των πόλεων στην κλιματική αλλαγή.
      Στο επίκεντρο των συζητήσεων της φετινής COP28 βρέθηκαν εκ νέου οι πόλεις, με τις συζητήσεις να περιστρέφονται γύρω από την αστικοποίηση, το δομημένο περιβάλλον και τις μεταφορές. Δεδομένου ότι το μεγαλύτερο μέρος του παγκόσμιου πληθυσμού κατοικεί στις πόλεις και ότι αυτές συνδέονται με περισσότερο από το 70% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, είναι πλέον κατανοητό ότι η λήψη άμεσων μέτρων θα μπορούσε να μειώσει τις εκπομπές τους σχεδόν στο μηδέν. 
      Ωστόσο, η χρηματοδότηση παραμένει ένα κρίσιμο ζήτημα προς επίλυση, με λιγότερο από το ένα τρίτο της χρηματοδότησης για το κλίμα να διατίθεται για την προσαρμογή και την ανθεκτικότητα, και μόνο το 10% να φτάνει στο τοπικό επίπεδο διακυβέρνησης.
      "Η επίτευξη των στόχων της Συμφωνίας του Παρισιού και η διατήρηση του στόχου του 1,5°C εξαρτάται από την υποστήριξη των κυβερνήσεων και των τοπικών αρχών του κόσμου", δήλωσε ο Πρόεδρος της COP28, Dr. Al Jaber. Γι' αυτό, συμπλήρωσε ο ίδιος, η COP28 στοχεύει στην ενδυνάμωση των ηγετών και των κοινοτήτων, μέσα από νέες πρωτοβουλίες που αναγνωρίζουν και υποστηρίζουν τους σημαντικούς ρόλους που μπορούν να παίξουν οι πόλεις και οι ηγέτες τους στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
      Ένδειξη της μεγάλης κινητοποίησης των τοπικών αρχών ήταν και η άνευ προηγουμένου στη διαδικασία οποιασδήποτε COP συμμετοχή δημάρχων και περιφερειακών αρχών στη δεύτερη Υπουργική Διάσκεψη για το Αστικό Κλίμα, η οποία συνδιοργανώθηκε με το Πρόγραμμα Ανθρώπινων Οικισμών των Ηνωμένων Εθνών (UN-Habitat). 
      Ως αποτέλεσμα της ισχυρής παρουσίας των πόλεων στη φετινή COP έρχεται και η δήλωση 10 σημείων που ανακοινώθηκε από τους συμμετέχοντες της Διάσκεψης, με έμφαση στην ενίσχυση της συμπερίληψης των τοπικών αρχών στη διαδικασία λήψης αποφάσεων για την αλλαγή του κλίματος, στη διευκόλυνση της πρόσβασής τους στη χρηματοδότηση για το κλίμα και στην προώθηση των πολυεπίπεδων σχέσεων για την εφαρμογή φιλόδοξων δράσεων για το κλίμα.
      Παράλληλα, στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και η Διάσκεψη Κορυφής για την Τοπική Δράση για το Κλίμα (LCAS), μια συνδιοργάνωση της Προεδρίας της COP28 και του Bloomberg Philanthropies,  όπου συμμετείχαν για πρώτη φορά περισσότεροι από 500 ηγέτες τοπικών αρχών και στην οποία ανακοινώθηκαν νέες επενδύσεις για το κλίμα με παραλήπτη τις πόλεις, ύψους σχεδόν $500 εκατ.
      Η σκυτάλη στις πόλεις και τις τοπικές αρχές
      Μια σειρά από πρωτοβουλίες που στοχεύουν στις πόλεις και στα κτίρια ήρθαν ως αποτέλεσμα της προόδου της φετινής COP28, μεταξύ των οποίων:
      Το “Buildings Breakthrough”, το οποίο ξεκίνησε με την υποστήριξη 27 χωρών, υπό την ηγεσία της Γαλλίας και του Μαρόκου. Η συνεργασία στοχεύει να καταστήσει τα σχεδόν μηδενικά και ανθεκτικά κτίρια ως επικρατούσα τάση μέχρι το 2030, λαμβάνοντας υπόψη ότι μόνο ο οικοδομικός τομέας αντιπροσωπεύει σχεδόν το 40% των παγκόσμιων εκπομπών CO2 που σχετίζονται με την ενέργεια, το 50% των εξαγόμενων υλικών και το ένα τρίτο των παγκόσμιων απορριμμάτων. Το “Cement and Concrete Breakthrough” ξεκίνησε από τον Καναδά και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, με την υποστήριξη χωρών όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ιρλανδία, η Ιαπωνία και η Γερμανία. Η πρωτοβουλία προσπαθεί να κάνει το καθαρό τσιμέντο την προτιμώμενη επιλογή στις παγκόσμιες αγορές, με την παραγωγή τσιμέντου σχεδόν μηδενικών εκπομπών να έχει καθιερωθεί σε όλο τον κόσμο έως το 2030. Το “Waste to Zero”, ένας εθελοντικός συνασπισμός που αποτελείται από κυβερνήσεις όλων των επιπέδων, ΜΚΟ και τον ιδιωτικό τομέα, στοχεύει στην απαλλαγή του τομέα διαχείρισης αποβλήτων από τον άνθρακα και τη μετατροπή των αποβλήτων σε πόρους.  Το “Waste MAP”, το οποίο αποτελεί την πρώτη παγκόσμια πλατφόρμα - Παρατηρητήριο που χρησιμοποιεί δορυφορική παρακολούθηση για τη μέτρηση των εκπομπών μεθανίου από τα απόβλητα. Οι τοπικές κυβερνήσεις και οι ΜΚΟ μπορούν να χρησιμοποιήσουν την πλατφόρμα για τον εντοπισμό και τον μετριασμό των εκπομπών μεθανίου, ενώ η πλατφόρμα αναμένεται να εγκατασταθεί σε 20 μεγαλουπόλεις που φιλοξενούν συνολικά πάνω από 100 εκατ. ανθρώπους. Επιπλέον, δύο νέα προγράμματα έρχονται να υποστηρίξουν την επιτάχυνση της υιοθέτησης πολιτικών σχεδιασμού πόλεων των 15 λεπτών και να υπολογίσουν τον αντίκτυπό τους. Το C40, ένα δίκτυο σχεδόν 100 δημάρχων των κορυφαίων πόλεων του κόσμου, αυξάνει τις ενέργειες για να επιταχύνει την υιοθέτηση της Πόλης των 15 λεπτών - πόλεων που είναι εξαιρετικά βιώσιμες, προσφέρονται για περπάτημα και είναι προσανατολισμένες στους ανθρώπους. Την ίδια στιγμή, το πρόγραμμα Green and Thriving Neighborhoods που δημιουργήθηκε σε συνεργασία με τους Urban Partners παρέχει υποστήριξη σε περισσότερες από 40 πόλεις για να μετατρέψουν το 15MC σε πραγματικότητα μέσω της υλοποίησης συγκεκριμένων πιλοτικών έργων. 
      Τέλος, οι πρωτοβουλίες Buildings Breakthrough, Cement Breakthrough και η Forest & Climate Leaders’ Partnership ανακοίνωσαν τη συνεργασία τους υπό το Greening Construction with Sustainable Wood, στοχεύοντας να ξεκλειδώσουν τη διακυβερνητική και την πολυεπίπεδη συνεργασία, προσφέροντας στις εθνικές κυβερνήσεις και σε άλλα ενδιαφερόμενα μέρη ένα πλαίσιο για να μεταμορφώσουν γρήγορα τον τομέα των κτιρίων, αυξάνοντας το μετριασμό των επιπτώσεων, την προσαρμογή και την ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή.
    14. Επικαιρότητα

      Engineer

      Οι νέες τεχνολογικές εξελίξεις, συμπεριλαμβανομένης της τεχνητής νοημοσύνης και ανάλυσης δεδομένων, διαμορφώνουν την κατανομή κεφαλαίου για τις ΑΕΕΑΠ, καθώς επηρεάζουν τη διαχείριση εσόδων, την απόκτηση πελατών, τη συνεχή συντήρηση και επισκευή, την εμπειρία των πελατών και την κατανομή των χαρτοφυλακίων.
      Και μπορεί το αρχικό κόστος της εγκατάστασης υποδομών proptech να είναι εξαιρετικά υψηλό, η έγκαιρη υιοθέτηση τους όμως μπορεί να δώσει μακροπρόθεσμα στις επιχειρήσεις ένα σημαντικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
      Στο πρόσφατο συνέδριο της Nareit REITworld: 2023 που έγινε αυτό τον Νοέμβριο στο Λος Άντζελες των ΗΠΑ οι επικεφαλής των ΑΕΕΑΠ και στελέχη διεθνών εταιριών τόνισαν ότι οι ΑΕΕΑΠ δεν θα πρέπει να φοβούνται να διακόπτουν διαδικασίες που δεν προσφέρουν όφελος στην εταιρεία. 
      Αλλά την ίδια ώρα που οι άνθρωποι απλώς αναζητούν λύσεις, πολλές εφαρμογές proptech απαιτούν ένα ευρύτερο σύνολο δεδομένων για να μπορούν να δίνουν αξιόπιστα αποτελέσματα, και ταυτόχρονα συνεχή ενημέρωση για τα νέα προϊόντα που θα αναβαθμίσουν τις υποδομές στην αγορά, για να μπορέσει να διατηρηθεί η σχέση και η ευθυγράμμιση με τους μεγάλους παρόχους υπηρεσιών cloud.
      Στο μέτωπο της διαχείρισης εσόδων και της έγκαιρης υιοθέτησης της τεχνητής νοημοσύνης και άλλων τεχνολογιών σε ΑΕΕΑΠ, όλοι τόνισαν ότι θα πρέπει να βρεθεί η "χρυσή τομή" ανάμεσα στην κάλυψη βραχυπρόθεσμων αναγκών που απαιτούν άμεσες κεφαλαιουχικές δαπάνες έναντι της κάλυψης της μακροπρόθεσμης ανάγκης για αναβαθμίσεις. Αν και το αρχικό κόστος της επένδυσης σε proptech μπορεί να είναι εξαιρετικά υψηλό, η έγκαιρη υιοθέτηση μπορεί να δώσει στις επιχειρήσεις ένα σημαντικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα μακροπρόθεσμα.
      Σε ότι αφορά το πώς το proptech μπορεί να επιταχύνει την υιοθέτηση των ESG κριτηρίων, στελέχη της αγοράς διευκρίνισαν ότι είναι αδύνατο για τις ΑΕΕΑΠ να ανταγωνιστούν και να είναι επιτυχημένες στον τομέα της βιωσιμότητας χωρίς δεδομένα. Οι εταιρείες πρέπει να δημιουργήσουν έναν κοινό παρονομαστή σε όλο το χαρτοφυλάκιο που θα τους επιτρέπει να παρακολουθούν τις πρωτοβουλίες με συνέπεια, και αξιοπιστία.
    15. Επικαιρότητα

      Engineer

      Συνολικό επανασχεδιασμό απαιτούν τα χαρτοφυλάκια προκειμένου να εξασφαλιστεί ισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης σε μια συνεχώς εξελισσόμενη αγορά γραφείων.
      Σύμφωνα με την Savills σημαντικό αντίκτυπο στις εταιρικές στρατηγικές φαίνεται ότι επιφέρει η απομακρυσμένη εργασία καθώς μεγάλες εταιρείες αναδιαμορφώνουν τους γραφειακούς τους χώρους, με κάποιες να τους εγκαταλείπουν και άλλες να στρέφονται στην υπεκμίσθωση – ειδικά στις ΗΠΑ και την Ευρώπη. Η συζήτηση για τα πλεονεκτήματα της υβριδικής εργασίας απέχει πολύ από το να καταλήξει σε ασφαλή συμπεράσματα. Όμως, για πολλούς κλάδους, οι εποχές που οι εργαζόμενοι πήγαιναν καθημερινά στο γραφείο έχουν τελειώσει οριστικά.
      Ωστόσο, τα διαρκώς αυξανόμενα ποσοστά κενών γραφείων διεθνώς συνδυάζονται με την τάση των εταιρειών να προτιμούν γραφειακούς χώρους υψηλών προδιαγραφών. «Οι περισσότεροι οργανισμοί συνεχίζουν να χρειάζονται ένα γραφείο. Απλά θέλουν αυτό να είναι καλό. Αυτό σημαίνει έναν ενεργειακά αποδοτικό χώρο εργασίας που μπορεί να τους βοηθήσει να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους που αφορούν το ESG. Σημαίνει μια ευέλικτη περιοχή με άφθονο χώρο συνεργασίας, που να μπορεί να καλύψει τις ανάγκες ενός υβριδικού εργατικού δυναμικού. Σημαίνει ένα ελκυστικό γραφείο, κοντά σε ανέσεις, που μπορεί να βοηθήσει τις επιχειρήσεις να προσελκύσουν νεότερα ταλέντα» σημειώνει ο Jeremy Bates, Εκτελεστικός Διευθυντής της Savills – Επικεφαλής Επαγγελματικών Αγορών στην EMEA.

      Το μοντέλο "hub and spoke"
      Η επιλογή της τοποθεσίας είναι σημαντική και αυτό που αποτελεί σήμερα απλώς μια καλή τοποθεσία, μπορεί να εξελιχθεί περαιτέρω τα επόμενα χρόνια. Οι εργαζόμενοι θέλουν γραφεία στα οποία είναι εύκολο να μετακινηθούν ή που τους προσφέρουν τη δυνατότητα να συνδυάσουν την εργασία με άλλους λόγους για να επισκεφτούν τα κέντρα των πόλεων, όπως ψώνια, ψυχαγωγία, υγειονομική περίθαλψη κλπ. Υπάρχει επίσης η δυνατότητα δημιουργίας μοντέλων εργασίας κατά το πρότυπο "hub and spoke", το οποίο συνδυάζει έναν κεντρικό συνεργατικό χώρο εργασίας με μια σειρά μικρότερων, δορυφορικών γραφείων πιο κοντά στο σημείο που ζουν οι εργαζόμενοι - αν και αυτό το μοντέλο βρίσκεται ακόμα σε εξέλιξη.
      Επομένως, εταιρείες που στεγάζονται ήδη σε γραφεία υψηλών προδιαγραφών σε καλές τοποθεσίες, ενδεχομένως δεν θα αντιληφθούν καν την φθίνουσα πορεία των γραφειακών χώρων.
      Δεν ισχύει το ίδιο για τους χώρους γραφείων Β' κατηγορίας, οι οποίο, αν και απαραίτητοι για νεοσύστατες και αναπτυσσόμενες επιχειρήσεις, συνήθως αποτελούν βραχυπρόθεσμη λύση ανάγκης, με τους εν λόγω κατόχους να μεταφέρονται σε καλύτερους χώρους, μόλις τους δοθεί η δυνατότητα.
      Αυτό σημαίνει ότι τα κτίρια χαμηλότερης ποιότητας πρέπει να αναβαθμιστούν, προκειμένου να αποφευχθεί η απαξίωση. Η ανάγκη για φιλικούς προς το περιβάλλον χώρους γραφείων καθοδηγείται από τους ενοίκους και – ειδικά στην Ευρώπη – τις ρυθμιστικές αρχές. ‘Όμως η πληθώρα παλαιότερων αποθεμάτων στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ σημαίνει ότι συχνά απαιτείται σημαντική ανακαίνιση.

      Τα καλά νέα είναι ότι αυτή η προσπάθεια αναβάθμισης έχει ήδη ξεκινήσει. Στο Παρίσι, το ποσοστό των ανακαινίσεων ως μερίδιο της συνολικής νέας ανάπτυξης προβλέπεται να αυξηθεί από 40% την περίοδο πριν από την πανδημία σε 48% τα επόμενα πέντε χρόνια. Σε παγκόσμιο επίπεδο, ο ρυθμός ανακαίνισης αυξάνεται, καθώς η δραστηριότητα των νέων κατασκευών επιβραδύνεται.
      Αυτά είναι θετικά σημάδια – αλλά η ανακαίνιση και η μετασκευή δεν θα είναι δυνατές για όλα τα γραφεία χαμηλότερης ποιότητας. Η μετασκευή στα απαιτούμενα πρότυπα μπορεί να είναι απαγορευτικά δαπανηρή. Τα γραφεία σε ανεπιθύμητες τοποθεσίες μπορεί να μην επιτύχουν ποτέ τα ενοίκια που χρειάζονται για να δικαιολογήσουν σημαντικές επενδύσεις. Καθώς γίνεται ολοένα και πιο δύσκολο να προσελκύσουμε ενοικιαστές σε αυτά τα κτίρια, η αλλαγή χρήσης γίνεται η προφανής ή η μοναδική εναλλακτική λύση.
      Τι χρειάζεται για να διατηρηθεί μια ισορροπημένη αγορά γραφείων
      Η κοινή χρήση, η μειωμένη πυκνότητα, η αύξηση της απασχόλησης και η ρύθμιση με βάση περιβαλλοντικές παραμέτρους θα παίξουν σημαντικό ρόλο στις μελλοντικές τάσεις της αγοράς γραφείων. Κατά την επόμενη δεκαετία, η Savills αναμένει ότι η ζήτηση για χώρους γραφείων θα μειωθεί το πολύ 10-15% στις περισσότερες αγορές παγκοσμίως.
      Η κάλυψη αναγκών μεγαλύτερου αριθμού εργαζομένων στα μέσα της εβδομάδας και η επιπλέον προσφορά αιθουσών συσκέψεων και συνεργατικών χώρων για την υβριδική εργασία σημαίνει ότι η  μείωση του γραφειακού χώρου ανά εργαζόμενο δε μπορεί να είναι δραστική, ενώ υπάρχουν δείγματα ότι η απασχόληση στα γραφεία θα αυξηθεί περαιτέρω στο άμεσο μέλλον.
      Η επαναχρησιμοποίηση είναι απαραίτητη για τη δημιουργία μιας υγιούς ισορροπίας προσφοράς και ζήτησης τα επόμενα 10 χρόνια. Σε αυτή την προσπάθεια, το 0,7% έως 0,9% του συνολικού αποθέματος γραφείων πρέπει να επανατοποθετείτε κατά μέσο όρο ετησίως, ώστε να επιτευχθεί αυτή η ισορροπία στις πέντε βασικές αγορές που εξετάζει η διεθνής εταιρεία συμβούλων (Νέα Υόρκη, Κεντρικό και δυτικό Λονδίνο, Παρίσι, Σίδνεϋ και Σιγκαπούρη).
      Σύμφωνα με τη Savills, η επίτευξη ισορροπία στην αγορά γραφείων έως το 2033 απαιτεί την προληπτική δράση πολεοδόμων, κατασκευαστών και ιδιοκτητών για τη μετασκευή χώρων γραφείων χαμηλότερης ποιότητας. Ένας συνδυασμός ανακαίνισης, μετασκευής και αλλαγής χρήσης μπορεί να εξασφαλίσει μια υγιή ισορροπία προσφοράς και ζήτησης στις μεγάλες παγκόσμιες αγορές γραφείων κατά την επόμενη δεκαετία.
      Πηγή: Offices in equilibrium: what needs to happen?, Savills
    16. Επικαιρότητα

      Engineer

      Το "αποτύπωμά" τους στον κλάδο των βιομηχανικών ακινήτων και κυρίως σε αποθήκες - logistics προσπαθούν να διευρύνουν οι εγχώριες ΑΕΕΑΠ αφού αποτελεί έναν από τους στρατηγικούς τομείς ανάπτυξης της χώρας μας λαμβανομένης υπόψιν της κομβικής της θέσης.
      Δυναμικά στον τομέα των Logistics κινείται η BriQ Properties η οποία προχώρησε πρόσφατα στην απόκτηση δύο οικοπέδων συνολικής επιφάνειας 11.060 τ.μ. στον Ασπρόπυργο Αττικής, τα οποία είναι όμορα στο Logistics Park το οποίο αναπτύσσει η εισηγμένη στην θέση «Ήμερος Τόπος». 
      Οπως λέει η εταιρεία με την εν λόγω εξαγορά θα έχει στην ιδιοκτησία της ενιαία έκταση συνολικής επιφάνειας 114 στρεμμάτων, δηλαδή, μια έκταση "φιλέτο" στην οποία αναπτύσσει ήδη δύο Κτίρια Αποθήκευσης και Διανομής (ΚΑΔ), υψηλών προδιαγραφών, συνολικής επιφάνειας 44.365 τ.μ. Η συνολική επένδυση της Εταιρείας στο εν λόγω Logistics Park θα ανέλθει σε €30 εκατ., ενώ μέχρι σήμερα έχει επενδυθεί συνολικό ποσό €20 εκατ. για την ολοκλήρωση της κατασκευής του πρώτου ΚΑΔ και την αγορά της γης. 
      Στο ίδιο "έργο" και η Trastor Α.Ε.Ε.Α.Π. ανακοίνωσε την απόκτηση τριών γηπεδικών εκτάσεων συνολικής επιφάνειας 21.046 τ.μ., που βρίσκονται στη θέση «Μελίσσια» στον Ασπρόπυργο Αττικής και εφάπτονται υφιστάμενων ιδιοκτησιών logistics της εταιρείας. 
      Το συνολικό τίμημα για την απόκτηση και των τριών εκτάσεων ανήλθε σε €2.100.000. 
      Δυναμική επέκταση για την Premia 
      Την ίδια ώρα μεγαλύτερο κομμάτι από την "πίτα" των αποθηκών προσπαθεί να πάρει και η Premia Properties η οποία τα τελευταία χρόνια συνεχίζει τη δυναμική πορεία της ενισχύοντας σημαντικά το χαρτοφυλάκιο ακινήτων στον τομέα της εφοδιαστικής αλυσίδας (logistics) και των εμπορικών ακινήτων τύπου big-box, επεκτείνοντας παράλληλα τη δραστηριότητά της στον τομέα των εξυπηρετούμενων διαμερισμάτων. Πρόσφατα η ΑΕΕΑΠ ανακοίνωσε την αγορά βιομηχανικού κτιρίου συνολικής επιφάνειας 5.236 τ.μ. επί οικοπέδου 6.480 τ.μ., στο Κρυονέρι Αττικής, έναντι €2,1 εκατ. Το ακίνητο βρίσκεται επί της Λεωφόρου Κρυονερίου 114 και είναι μισθωμένο στο σύνολό του στην Ματσούκης Γραφικές Τέχνες Α.Ε. μέχρι και το έτος 2030.  
    17. Επικαιρότητα

      Engineer

      Ενώ οι επιπτώσεις από την πανδημία έχουν υποχωρήσει στα περισσότερα μέρη του κόσμου, άλλες πιέσεις εμφανίστηκαν και ενισχύθηκαν κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2022. Ο πληθωρισμός επιταχύνθηκε απότομα, εξ αιτίας του πολέμου στην Ουκρανία, των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, των περιορισμών λόγω Covid στην Κίνα και των συνεχιζόμενων διακοπών στην εφοδιαστική αλυσίδα. Όλα αυτά τροφοδοτούν μια αυξημένη αβεβαιότητα. Από την άλλη μεριά, σημειώνει η νέα έρευνα της JLL “Global Real Estate, Perspective August 2022” https://www.jll.co.uk/en/trends-and-insights/research/global/gmp οι αγορές εργασίας συνεχίζουν να έχουν υψηλές επιδόσεις και η συσσωρευμένη ζήτηση από την πανδημία εξακολουθεί να στηρίζει τη δραστηριότητα. Για τους επενδυτές, το αυξανόμενο κόστος του χρέους και ο πληθωρισμός επηρεάζουν τη δυναμική τιμολογήσεων και προσφορών σε όλο τον κόσμο.
      Οι παγκόσμιοι όγκοι μίσθωσης γραφείων παρέμειναν σταθεροί κατά τη διάρκεια του τριμήνου, αλλά αυτό αντισταθμίζει την τάση πριν από την πανδημία, όπου το δεύτερο τρίμηνο παρουσίαζε συνήθως αύξηση σε σχέση με το πρώτο. Το παγκόσμιο ποσοστό κενών χώρων αυξήθηκε και πάλι το δεύτερο τρίμηνο στο 14,4%, με τις κενές θέσεις να αυξάνονται στις ΗΠΑ και την Ευρώπη, ενώ διατηρούνται σταθερές σε Ασία-Ειρηνικό. Εντούτοις, όλες οι περιφέρειες κατέγραψαν δραστηριότητα σημαντικά πάνω από το πρώτο τρίμηνο του 2021, με τον όγκο των μισθώσεων να αυξάνεται κατά 18% στην Ευρώπη. Ωστόσο, οι όγκοι εξακολουθούν να είναι κάτω από τα επίπεδα πριν την πανδημία, ενώ ο κύκλος ανάπτυξης αναμένεται να συνεχίσει ανοδικά για το υπόλοιπο του έτους, αλλά με μειωμένες αποδόσεις το 2023.
      Στον τομέα των logistics, η ζήτηση παρέμεινε ισχυρή και γίνεται πιο ευρεία, καθώς οι χρήστες του ηλεκτρονικού εμπορίου διαδραματίζουν λιγότερο κυρίαρχο ρόλο στην αγορά. Η δραστηριότητα χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing) στον τομέα του λιανικού εμπορίου ήταν ισχυρή σε πολλές ώριμες αγορές, παρά την αποδυνάμωση των προοπτικών πωλήσεων και την αύξηση του κόστους, ενώ στην Ευρώπη το ενδιαφέρον επανέρχεται για καταστήματα λιανικής υψηλών προδιαγραφών.
       
      Ο αντίκτυπος του οικονομικού κλίματος και των αυξανόμενων επιτοκίων είναι αισθητός παγκοσμίως στα μέσα του έτους στις κεφαλαιαγορές, αντανακλάται στην επιλεκτικότητα των επενδυτών και στην επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης στις αγορές άμεσων επενδύσεων. Το χάσμα προσφοράς-ζήτησης διευρύνεται στην αγορά συναλλαγών και η ένταση της προσφοράς μετριάζεται. Παρά ταύτα, οι ουραίοι άνεμοι που υποστηρίζουν την αγορά ακινήτων παραμένουν άθικτοι και δεν υπάρχει έλλειψη ρευστότητας μετοχών ή χρέους. Οι αγορές χρέους είναι ρευστοποιήσιμες, αλλά πιο προσεκτικές εν μέσω αυξημένου ελέγχου των εγγυήσεων.
       
      Όσων αφορά τις μελλοντικές προοπτικές, η JLL προβλέπει ότι οι σταδιακές αλλαγές των επιτοκίων θα εισαγάγουν επιπλέον τιμές ισορροπίας στις αγορές. Ωστόσο, το συνεχές βάθος και η ποικιλομορφία των δανειστών και των επενδυτών αναμένεται να μετριάσει τον κίνδυνο μιας σημαντικής, παρατεταμένης επίδρασης στις ροές κεφαλαίων στην ακίνητη περιουσία.
    18. Επικαιρότητα

      Engineer

      Διεθνή πλειοδοτικό διαγωνισμό, με σκοπό την αξιοποίηση με μακροχρόνια μίσθωση του Ιππικού Κέντρου Μαρκόπουλου προκήρυξε το ΤΑΙΠΕΔ
      Ο διαγωνισμός αφορά στο ακίνητο εμβαδού 589.452μ2 (μέρος έκτασης άνω των 1.000 στρεμμάτων που έχει περιέλθει στο ΤΑΙΠΕΔ) που βρίσκεται στη θέση «Μερέντα» του Δήμου Μαρκοπούλου Μεσογαίας και περιλαμβάνει κυρίως τις αθλητικές εγκαταστάσεις, στις οποίες κατά τους Ολυμπιακούς Αγώνες 2004 φιλοξενήθηκαν τα αθλήματα της ιππασίας.
      Η χρονική διάρκεια της Συμβάσεως Μίσθωσης του Ακινήτου είναι  σαράντα έτη.
      Το Οικονομικό Αντάλλαγμα, που θα καταβάλλει η Ανάδοχος Εταιρεία προς το Ταμείο στο πλαίσιο της Συμβάσεως Μίσθωσης του Ακινήτου θα αποτελείται από:
      Εφάπαξ Καταβαλλόμενο Αντάλλαγμα είναι το προσφερόμενο από κάθε Επιλέξιμο Επενδυτή ποσό, το ακριβές ύψος του οποίου θα ορίζεται στην Οικονομική Προσφορά του. Το Εφάπαξ Καταβαλλόμενο Αντάλλαγμα θα πρέπει να είναι τουλάχιστον ίσο με το ποσό των € 2.000.000 και θα είναι καταβλητέο στο Ταμείο κατά το Οικονομικό Κλείσιμο. Ετήσιο Μίσθωμα είναι το προσφερόμενο από κάθε Επιλέξιμο Επενδυτή ετήσιο μίσθωμα, το ακριβές ύψος του οποίου θα ορίζεται στην Οικονομική Προσφορά του, και το οποίο θα αναπροσαρμόζεται σε ετήσια βάση, σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται στη Σύμβαση Μίσθωσης, που θα συναφθεί, σχέδιο της οποίας θα αναρτηθεί στο VDR. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό του Ταμείου, στις 25.07.2022 θα γίνει η έναρξη λειτουργίας του VDR, στις 01.09.2022 η έναρξη επισκέψεων στο Ακίνητο, στις 16.09.2022 η ανάρτηση στο VDR του Σχεδίου Σύμβασης Μίσθωσης του Ακινήτου, ενώ για τις 30 Νοεμβρίου 2022 έχει οριστεί η καταληκτική ημερομηνία υποβολής Προσφοράς.
      Στο Ακίνητο, σύμφωνα με το ΕΣΧΑΔΑ, (για το οποίο αναμένεται να εγκριθεί με σχετικό Προεδρικό Διάταγμα) καθορίζονται χρήσεις γης και όροι και περιορισμοί δόμησης κατά ζώνες και συγκεκριμένα:
      ΖΩΝΗ Ι (Θεματικό Πάρκο - Αναψυχή), συνολικής επιφανείας 426.517,642 τ.μ.
      Στη Ζώνη Ι, που αποτελεί την βασική ζώνη ανάπτυξης επιτρέπονται οι χρήσεις: α) Εμπορικά καταστήματα, καταστήματα παροχής υπηρεσιών, β) Κοινωνική πρόνοια, γ) Γραφεία, ε) Κατοικία (για τις λειτουργικές ανάγκες του Πάρκου), στ) Εκπαίδευση, ζ) Αθλητικές εγκαταστάσεις (συμπεριλαμβανομένων όλων των ιππικών και βοηθητικών τους υποδομών), η) Πολιτιστικές εγκαταστάσεις, θ) Θρησκευτικοί χώροι, ι) Περίθαλψη (μόνο για τις χρήσεις του αθλητικού κέντρου), ια) Χώροι συνάθροισης κοινού, ιβ) Εστίαση, ιγ) Αναψυκτήρια, ιε) Στάθμευση (κτίρια - γήπεδα), ιστ) Εγκαταστάσεις εκθεσιακών χώρων, ιζ) Τουριστικά καταλύματα και λοιπές τουριστικές εγκαταστάσεις και υποδομές, ιη) Ελικοδρόμιο, κ) Κάθε άλλη συναφής χρήση, η οποία δεν μεταβάλλει το γενικό προορισμό του ακινήτου.
      Οι αθλητικές εγκαταστάσεις οφείλουν να κατέχουν κατ' ελάχιστον το 35% της συνολικής δόμησης του Ακινήτου. Οι, δε, εγκαταστάσεις φιλοξενίας, ήτοι οι χρήσεις "ε" και "ιζ" δεν επιτρέπεται να υπερβαίνουν το 20 % της συνολικής δόμησης του Ακινήτου. Διασφαλίζεται η αξιοποίηση των υφιστάμενων αθλητικών εγκαταστάσεων με κυρίαρχη τη χρήση της αθλητικής ιππασίας.
      ΖΩΝΗ ΙΙ (Περιοχή δασικής προστασίας), συνολικής επιφανείας 120.424,27 τ.μ. 
      Η Ζώνη ΙΙ, συνολικής επιφανείας 120.424,27 τ.μ., ορίζεται ως περιοχής προστασίας και αποτελείται από τις δασικού χαρακτήρα εκτάσεις, που περιλαμβάνονται στο Aκίνητο. Στις πιο πάνω εκτάσεις διατηρείται ο δασικός χαρακτήρας και το φυσικό ανάγλυφο και απαγορεύεται κάθε δόμηση.
      ΖΩΝΗ ΙΙΙ (Πρόσβασης - Στάθμευσης), συνολικής επιφανείας 42.510,95 τ.μ..
      Η Ζώνη ΙΙΙ, συνολικής επιφανείας 42.510,95 τ.μ., λειτουργεί αποκλειστικά ως οδικό δίκτυο πρόσβασης και χώρος στάθμευσης για το Aκίνητο. Οποιαδήποτε άλλη χρήση απαγορεύεται. Στην έκταση αυτή επιτρέπεται, κατ’ εξαίρεση, η κατασκευή εγκατάστασης εισόδου ή φυλακίου, με μέγιστη δόμηση 15,00 τ.μ. και μέγιστο ύψος 3,50 μ. Σε περίπτωση υλοποίησης της δόμησης αυτής, μειώνεται αντίστοιχα η μέγιστη επιτρεπόμενη δόμηση στη Ζώνη Ι.
      Με βάση τους συντελεστές δόμησης και κάλυψης στο σύνολο της Ζώνης Ι προκύπτει δυνατότητα δόμησης ίση με 46.916,94 τ.μ. και κάλυψης ίση με 63.977,65 τ.μ. Με δεδομένη την ύπαρξη υφιστάμενης δόμησης 26.099,48 τ.μ. και κάλυψης 29.983,20 τ.μ., οι δυνατότητες της ζώνης σε υπολειπόμενη δόμηση υπολογίζονται σε 20,817,46 τ.μ. και 33.994,45 τ.μ. υπολειπόμενης κάλυψης.
      Εντός του Ακινήτου υφίστανται τα παρακάτω κτήρια και εγκαταστάσεις:
      • «Κύρια Αρένα Jumping» εμβαδού 10.232 τ.μ. με 6.000 μόνιμες θέσεις θεατών και κτίρια 3.032 τ.μ.
      • «Κύρια Αρένα Dressage» εμβαδού 4.050 τ.μ. με 2.000 μόνιμες θέσεις θεατών και κτίρια 1.913 τ.μ.
      • Κλειστή Αρένα εμβαδού 2.100 τ.μ. με 2.010 θέσεις θεατών.
      • Τρεις αρένες προπόνησης Ιππικής Δεξιοτεχνίας.
      • Τέσσερις αρένες προπόνησης υπερπήδησης εμποδίων.
      • Συγκρότημα στάβλων Ο.Ι.Κ αποτελούμενο από 5 ενότητες στάβλων χωρητικότητας 280 αλόγων, συνολικού εμβαδού 9.223 τ.μ..
      • Συγκρότημα της Κτηνιατρικής Κλινικής με στάβλους ανάρρωσης – απομόνωσης το οποίο αποτελείται από 4 κτίρια συνολικού εμβαδού 1.897 τ.μ. (επισημαίνεται ότι η υφιστάμενη Κτηνιατρική Κλινική θεωρείται από τις πλέον σύγχρονες της Ευρώπης).
      • Κτίριο γραφείων το οποίο αποτελείται από ισόγειο και πρώτο όροφο, συνολικού εμβαδού 3.131 τ.μ.
      • Υπαίθριοι χώροι στάθμευσης
      • Ελικοδρόμιο
      • Το κτίριο που στεγάζει την Πυροσβεστική Υπηρεσία του Δήμου Μαρκοπούλου συνολικού εμβαδού 1.324,20 τ.μ.
    19. Επικαιρότητα

      Engineer

      Τον Ιούνιο του 2021 το Υπουργείο Οικονομικών δημοσίευσε τις νέες αντικειμενικής τιμές ζώνης για ολόκληρη την Ελλάδα.   Η συζήτηση για τη νέα έκδοση ήταν εάν και κατά πόσο, οι αξίες που ανακοινώθηκαν αντικατοπτρίζουν τις αγοραίες και εάν η φορολογία που βασίζεται σε αυτές είναι δίκαιη. Η απάντηση της Cerved Property Services, σε συνεργασία με το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, έρχεται με τη μορφή ενός Αυτοματοποιημένου Μοντέλου Αποτίμησης ακινήτων. Η Cerved Property Services (CPS) επενδύει συστηματικά εδώ και μία δεκαετία, σε νέες τεχνολογίες, βάσεις δεδομένων, επιστημονικά ψηφιακά εργαλεία και εξειδικευμένα συστήματα λογισμικού. Το Αυτοματοποιημένο Μοντέλο Αποτίμησης (Automated Valuation Model, AVM), είναι αποτέλεσμα της συνεργασίας της εταιρείας με τo Οικονομικό Πανεπιστήμιο, η οποία ξεκίνησε το 2017.  
      Τα AVMs αποτελούν κατά βάση στατιστικά μοντέλα, όπου με βάση τα χαρακτηριστικά ενός ακινήτου και με τη χρήση ιστορικών δεδομένων (π.χ. εκτιμήσεων, πράξεων κτλ.), από τις βάσεις δεδομένων της CPS, παρέχουν εντελώς αυτοματοποιημένα αποτίμηση της αξίας ενός ακινήτου.  Ενδεικτικά, η χρήση τους μπορεί να εξυπηρετήσει την προέγκριση δανείων, τη σύγκριση με εκτιμητές για την περεταίρω διασφάλιση ποιότητας της εκάστοτε εκτίμησης και, εν προκειμένω, ως βάση για φορολογικούς σκοπούς. Το AVΜ της CPS είναι το μοναδικό  στην Ελλάδα που είναι μέλος της European AVM Alliance, μιας Ευρωπαϊκής ένωσης κορυφαίων παρόχων στον τομέα των αυτοματοποιημένων μοντέλων αποτίμησης, που εγγυάται αξιόπιστες και ποιοτικές λύσεις στο σύγχρονο πεδίο των εκτιμήσεων ακινήτων. Αξίζει να σημειωθεί ότι η CPS είναι μόλις το ένατο μέλος αυτής της Ένωσης και το μόνο με ενεργή παρουσία στην ελληνική κτηματαγορά και στην ευρύτερη ΝΑ Ευρώπη.
      Τα AVMs μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την υποστήριξη ενός φορολογικού συστήματος με δύο διαφορετικούς τρόπους:
      Μια απλή προσέγγιση χρησιμοποιεί απλώς το AVM για να δημιουργήσει τιμές ζώνης που αντανακλούν καλύτερα την αγοραία αξία και στη συνέχεια, με την εφαρμογή συντελεστών προσαρμογής, μπορεί να παρέχει μια αντικειμενική αξία ανά ιδιοκτησία. Το AVM υπολογίζει απευθείας μια αγοραία αξία για κάθε ακίνητο με βάση τα χαρακτηριστικά του. Το 2017 η CPS σε συνεργασία με το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (OΠΑ) στα πλαίσια του προγράμματος ΕΡΕΥΝΩ-ΔΗΜΙΟΥΡΓΩ-ΚΑΙΝΟΤΟΜΩ, έλαβαν χρηματοδότηση μέσω (ΕΣΠΑ), για την ανάπτυξη νέων καινοτόμων προϊόντων στο χώρο της Ακίνητης Περιουσίας. Κατά τη διάρκεια του έργου, έγινε μια διεξοδική σύγκριση των τιμών ζώνης στόχου που αναπροσαρμόστηκαν πρόσφατα με αυτές που προέκυψαν με τη χρήση του AVM.
      Εντούτοις, το Υπουργείο Οικονομικών (ΥΠΟΙΚ) ως φορέας χάραξης πολιτικής μπορεί να επιλέξει να υποστηρίξει συγκεκριμένες κοινωνικές τάξεις στην Ελλάδα ζητώντας λιγότερη φορολογία, γεγονός που αναγνωρίζεται ρητά από τους συγγραφείς. Επομένως, συνολικά τα ευρήματά τους δεν αποτελούν κριτική κατά του ΥΠΟΙΚ., αλλά μάλλον μια αξιολόγηση της διαφοράς μεταξύ των αντικειμενικών τιμών που υπολογίζονται από το ΥΠΟΙΚ και εκείνων που υπολογίζονται από την αγορά, καθώς και μια διαφορετική προσέγγιση για τον υπολογισμό των αντικειμενικών τιμών κάθε ζώνης. 
      Τα κύρια ευρήματα της έρευνας είναι τα ακόλουθα:
      1.      Η απόκλιση μεταξύ των τιμών ζώνης όπως ανακοινώθηκε από το ΥΠΟΙΚ και εκείνων όπως υπολογίζονται από το AVM, οι οποίες αντικατοπτρίζουν τις αξίες της αγοράς (εμπορικές αξίες) παραμένει. Σύμφωνα με το Γράφημα 1, για ένα δείγμα 1645 ακινήτων, συστηματικά οι τιμές με τον αντικειμενικό τρόπο προσδιορισμού είναι κάτω από τη διαγώνιο, δηλαδή είναι μικρότερες. Συγκρίνοντας δε με τις τιμές που δόθηκαν από εκτιμητές ακινήτων, οι τιμές του AVM ήταν πολύ πιο κοντά σε αυτές ενώ οι αντικειμενικές είχαν σημαντική απόκλιση, επιβεβαιώνοντας ότι το χάσμα είναι ακόμα μεγάλο.

      2.       Οι συντελεστές προσαρμογής που χρησιμοποιούνται από το υφιστάμενο σύστημα υπολογισμού αντικειμενικών αξίων, δεν είναι ρεαλιστικοί και χρίζουν αναθεώρησης. Σημειώνουμε εδώ ότι οι τιμές ζώνης υπολογίζονται για νεόδμητο διαμέρισμα, 1ου ορόφου και με πρόσβαση σε δρόμο. Φαίνεται ότι οι συντελεστές που χρησιμοποιούνται από το ΥΠΟΙΚ υποτιμούν πολύ γρήγορα τις τιμές σε σχέση με την ηλικία του κτιρίου. Σύμφωνα με το Γράφημα 2, η μαύρη γραμμή παρουσιάζει τους συντελεστές του ΥΠΟΙΚ. Με βάση αυτούς τους συντελεστές, δόθηκε η απόκλιση των τιμών (μέση απόλυτη ποσοστιαία απόκλιση) από τις τιμές των εκτιμητών για κάθε ένα από τα 1645 ακίνητα τους δείγματος μας. Στη συνέχεια δημιουργήθηκαν σενάρια όπου ο χρόνος επιδρά πιο αργά στην τιμή και οι αποκλίσεις υπολογίστηκαν εκ νέου. Η διαφορά είναι αισθητή. Οι συντελεστές προσαρμογής ως προς τον όροφο είναι πιο λογικές, ωστόσο και εκεί υπάρει περιθώριο αναθεώρησης.

      3.       Υπάρχουν αρκετές τιμές ζώνης που είναι κάτω από τις ελάχιστες τιμές κατασκευής που ανακοινώνει το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος (ΤΕΕ). Το 60% των αξιών είναι κάτω από 700 Ευρώ που είναι το ελάχιστο κόστος για νεόδμητο ακίνητο στην Ελλάδα. Φυσικά η τεράστια πλειοψηφία τέτοιων ζωνών είναι αγροτικές περιοχές.
      4.       Η μεθοδολογία που χρησιμοποιείται από το ΥΠΟΙΚ βασίζεται σε μια τυπική ιδιοκτησία ενός νεόδμητου διαμερίσματος. Όμως, λόγω της 10ετους οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα, τέτοια διαμερίσματα δεν υπάρχουν στις περισσότερες ζώνες και ως εκ τούτου είναι αρκετά δύσκολο για τους εκτιμητές που εργάστηκαν στο Έργο του ΥΠΟΙΚ για επανακαθορισμό των τιμών ζώνης, να ορίσουν τις αξίες της κάθε ζώνης. Η έρευνά έδειξε ότι ίσως τυπικές ιδιοκτησίες μεγαλύτερης ηλικίας (~15ετιας) θα μπορούσαν να μειώσουν τα σφάλματα, λόγω της έλλειψης νεόδμητων κατοικιών.
       
      Η έρευνα παρουσιάστηκε στο Ετήσιο Συνέδριο της CPS, το οποίο πραγματοποιήθηκε την 1η Ιουλίου στην Αθήνα.  
      Το κείμενο συντάχθηκε από τους:
      Δημήτρης Καρλής, Καθηγητής, Τμήμα Στατιστικής ΟΠΑ
      Δημήτρης Ανδρίτσος, CEO of Cerved Property Services SA
      Δημήτρης Παπαστάμος, Executive Manager Valuations and R&A of Cerved Property Services SA
    20. Επικαιρότητα

      Engineer

      Σε μια περίοδο αυξημένης αβεβαιότητας και ραγδαίων αλλαγών στον κλάδο των ακινήτων, η διαφάνεια και η πληροφόρηση σχετικά με τα βασικά στοιχεία λειτουργίας και τιμολόγησης των αγορών αυτών αυξάνεται, με το θέμα της διαφάνειας να αποτελεί για τους επενδυτές ολοένα και σημαντικότερο παράγοντα, για τη λήψη ορθών αποφάσεων. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του Παγκόσμιου Δείκτη Διαφάνειας Ακίνητης Περιουσίας της JLL, μεγαλώνει το χάσμα σε ζητήματα διαφάνειας, ανάμεσα στις χώρες που βρίσκονται στην κορυφή του δείκτη και σε αυτές που βρίσκονται στις χαμηλότερες θέσεις, καθώς οι πρώτες θέτουν όλο και υψηλότερα standards, σε τομείς όπως το θεσμικό πλαίσιο για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, τη συλλογή λεπτομερών δεδομένων, η ενεργειακή απόδοση και οι  εκπομπές των κτιρίων. 
      Παρόλο που η τεχνολογία και η ψηφιοποίηση δίνουν πρόσβαση σε νέα δεδομένα υψηλής ποιότητας που συμβάλουν καθοριστικά στην ενίσχυση της διαφάνειας στον τομέα των ακινήτων, βρισκόμαστε ακόμα σε αρχικό στάδιο, αναφορικά με τις τεράστιες δυνατότητες που θα παρέχει η τεχνολογία στις αγορές τα επόμενα χρόνια.
      Σύμφωνα με τους αναλυτές, η αειφορία υπήρξε ο σημαντικότερος λόγος για βελτιώσεις σε θέματα διαφάνειας σε όλες τις αγορές, καθώς αυξάνεται η πίεση για την μέτρηση της βιωσιμότητας με τους επενδυτές, τις εταιρείες, τις κυβερνήσεις και τους τελικούς χρήστες να απαιτούν σαφείς στόχους και ρυθμιστικά πρότυπα για τον υπολογισμό των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και τους σχετικούς κινδύνους.
      Ο Παγκόσμιος Δείκτης Διαφάνειας Ακίνητης Περιουσίας περιλαμβάνει 254 μεμονωμένους παράγοντες για την αξιολόγηση της αγοράς 94 χωρών και 156 πόλεων σε παγκόσμιο επίπεδο, ενώ αποτελεί ουσιαστικό οδηγό για εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε ξένες αγορές. Βασίζεται σε έναν συνδυασμό ποσοτικών δεδομένων αγοράς και αποτελεσμάτων ερευνών, ενώ η φετινή εκδοχή έχει αναθεωρηθεί, ώστε να συμπεριλαμβάνει διεξοδικότερα τις διάφορες πτυχές της αειφορίας. Συνολικά, οι 254 μεμονωμένοι παράγοντες διαφάνειας χωρίζονται σε 14 θεματικά πεδία, τα οποία στη συνέχεια ομαδοποιούνται και σταθμίζονται σε έξι γενικούς υποδείκτες, οι οποίοι αντιπροσωπεύουν τα αποτελέσματα με την ακόλουθη βαρύτητα:
      Μέτρηση επενδυτικής απόδοσης – 25%
      Βασικά στοιχεία της αγοράς – 16,5%
      Διακυβέρνηση εισηγμένων οχημάτων – 10%
      Ρυθμιστικό και Νομικό πλαίσιο – 23,5%
      Διαδικασία συναλλαγών – 15%
      Βιωσιμότητα – 10%
      Ο Δείκτης βαθμολογεί τις αγορές σε κλίμακα από το 1 έως το 5 (με το 1,00 να είναι η υψηλότερη δυνατή βαθμολογία). Ανάλογα με τη συνολική τους απόδοση, οι αγορές κατατάσσονται σε ένα από τα πέντε επίπεδα διαφάνειας.

      Σύμφωνα με τα αποτελέσματα για το 2022, στην πρώτη θέση κατατάσσεται το Ηνωμένο Βασίλειο, με συνολική βαθμολογία 1.25, ενώ 12 ακόμα χώρες ακολουθούν στην κατηγορία των χωρών με υψηλό βαθμό διαφάνειας. Συγκεκριμένα, τη δωδεκάδα της κορυφής συμπληρώνουν οι ΗΠΑ, η Γαλλία, η Αυστραλία, ο Καναδάς, η Ολλανδία, η Ιρλανδία, η Σουηδία, η Γερμανία, η Ν. Ζηλανδία, το Βέλγιο και η Ιαπωνία, με τη μέση βαθμολογία της τελευταίας στο 1.88.
      Που βρίσκεται η Ελλάδα; 
      Κατακτώντας την 37η θέση, η Ελλάδα κατατάσσεται στις χώρες με μέτριο βαθμό διαφάνειας (semi-transparent) και γενική βαθμολογίας 2.73.
      Όσον αφορά τους επιμέρους δείκτες, οι επιδόσεις της χώρας μας, σύμφωνα με τα στοιχεία της JLL, είναι οι ακόλουθες:
      Μέτρηση επενδυτικής απόδοσης – 3.18
      Βασικά στοιχεία της αγοράς – 3.24
      Διακυβέρνηση εισηγμένων οχημάτων – 2.41
      Ρυθμιστικό και Νομικό πλαίσιο – 2.25
      Διαδικασία συναλλαγών – 2.13
      Βιωσιμότητα – 3.07
      Αν και σε παγκόσμιο επίπεδο η θέση της Ελλάδας την τοποθετεί αρκετές θέσεις πάνω από το μέσο, οι επιδόσεις της χώρας μας βρίσκονται μεταξύ των χαμηλότερων της ΕΕ, με μόνες τη Βουλγαρία, την Κροατία και τη Μάλτα να καταγράφουν χαμηλότερες βαθμολογίες.
    21. Επικαιρότητα

      Engineer

      Αρνητικός παρέμεινε ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής των στεγαστικών δανείων το 2022 (Σεπτέμβριος 2022: -3,1%,), παρά την προσωρινή αύξηση στην ζήτηση στεγαστικών δανείων το α΄ τρίμηνο του 2022, καθώς αυτή υποχώρησε στη συνέχεια λόγω της οριακής επιδείνωσης της εμπιστοσύνης των καταναλωτών και της μεταβολής του γενικού επιπέδου των επιτοκίων. Συνολικά υπογράφηκαν 6.596 νέες δανειακές συμβάσεις ενώ οι συνολικές εκταμιεύσεις δανείων με εξασφάλιση κατοικίες το α΄ εξάμηνο του 2022 ανήλθαν σε €498,7 εκατ.  αυξημένες κατά 60% σε σχέση με το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του 2021(ιδιαίτερη χρονιά λόγω των περιοριστικών μέτρων αντιμετώπισης της πανδημίας), σύμφωνα με τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στην πρόσφατη έκθεση  χρηματοπιστωτικής σταθερότητας της Τράπεζας της Ελλάδος. Οι περισσότερες εκταμιεύσεις (96,2%) προορίζονται για αγορά οικιστικών ακινήτων για ιδιοκατοίκηση, ενώ μόλις το 3,8% αφορά δάνεια για αγορά οικιστικών ακινήτων προς εκμίσθωση. 
      Οι εκταμιεύσεις δανείων με αρχική περίοδο σταθερού επιτοκίου άνω των 10 ετών αντιπροσωπεύει το 55,7% του συνόλου των νέων δανείων, ενώ οι εκταμιεύσεις δανείων με αρχική περίοδο σταθερού επιτοκίου μικρότερη ή ίση του ενός έτους αντιπροσωπεύει το 26,6%. 
      Η μέση διάρκεια δανείου κατά την έκδοση είναι 23 έτη. 
      Το 45,3% των νέων δανειακών συμβάσεων έχει διάρκεια έως 20 έτη, το 17,4% έχει διάρκεια από 20 έως 25 έτη, ενώ το 37,2% έχει διάρκεια από 25 έως 35 έτη.
      Εκταμιεύσεις δανείων με εξασφάλιση οικιστικά ακίνητα και αριθμός δανειακών συμβάσεων

      Αυξάνουν τα επιτόκια αυξάνουν και οι τιμές των κατοικιών
      Η διατήρηση των επιτοκίων των στεγαστικών δανείων σε χαμηλό επίπεδο διευκόλυνε τα νοικοκυριά να ανταποκριθούν στις δανειακές τους υποχρεώσεις το α΄ εξάμηνο 2022 και βοήθησε να αποφευχθούν αρνητικές επιδράσεις στη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος. 
      Ωστόσο, από τον Ιούλιο του 2022 το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο στα υφιστάμενα υπόλοιπα των δανείων προς τα νοικοκυριά αυξήθηκε (Σεπτέμβριος 2022: 4,5%, Ιούνιος 2022: 3,9%) αντανακλώντας τη σταδιακή ομαλοποίηση της νομισματικής πολιτικής στη ζώνη του ευρώ. 
      Η αύξηση αυτή ήταν πιο αισθητή στα μακροπρόθεσμα δάνεια. Ειδικότερα, το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο στα υφιστάμενα υπόλοιπα στεγαστικών δανείων με διάρκεια άνω των πέντε ετών αυξήθηκε κατά 74 μονάδες βάσης (Σεπτέμβριος 2022: 2,7%, Ιούνιος 2022: 2%), ενώ στα στεγαστικά δάνεια με διάρκεια από ένα έως πέντε έτη αυξήθηκε κατά 25 μονάδες βάσης (Σεπτέμβριος 2022: 4,1%, Ιούνιος 2022: 3,9%).
      Αντίστοιχα, το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο στα υφιστάμενα υπόλοιπα των καταναλωτικών και λοιπών δανείων προς τα νοικοκυριά με διάρκεια άνω των πέντε ετών αυξήθηκε κατά 29 μονάδες βάσης (Σεπτέμβριος 2022: 6,6%, Ιούνιος 2022: 6,3%), ενώ σε αυτά με διάρκεια έως ένα έτος παρέμεινε αμετάβλητο στο 14,1%. 
      Από την άλλη ο ρυθμός αύξησης των τιμών των διαμερισμάτων επιταχύνθηκε το α΄ εξάμηνο του 2022 στο 9,3% σε ετήσια βάση, από 7,5% το 2021. 
      Μάλιστα, το β΄ τρίμηνο του 2022 οι τιμές των διαμερισμάτων για το σύνολο της χώρας αυξήθηκαν κατά 9,4% συγκριτικά με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2021. 
      Για το β΄ τρίμηνο του 2022, υψηλότερο ετήσιο ρυθμό αύξησης των τιμών παρουσίασαν τα νεόδμητα διαμερίσματα έναντι των παλαιών (ηλικίας άνω των πέντε ετών), 10,5% και 8,7% αντίστοιχα. 
      Από την ανάλυση των στοιχείων κατά γεωγραφική περιοχή προκύπτει ότι οι μεγαλύτερες αυξήσεις για το β΄ τρίμηνο του 2022 καταγράφηκαν στα μεγάλα αστικά κέντρα, όπου διαμορφώθηκαν διψήφιοι ετήσιοι ρυθμοί αύξησης στην Αθήνα (10,9%) και στη Θεσσαλονίκη (10,4%). 
      Ωστόσο, όπως επισημαίνει η ΤτΕ παράλληλα εντάθηκαν οι πληθωριστικές πιέσεις, με αποτέλεσμα ο ρυθμός μεταβολής των πραγματικών τιμών των κατοικιών να έχει επιβραδυνθεί. 
      Προοπτικές
      Οι προσδοκίες για την ελληνική αγορά ακινήτων παραμένουν θετικές, καθώς εκτιμάται ότι το επενδυτικό ενδιαφέρον θα παραμείνει έντονο, ειδικά για συγκεκριμένες προνομιακές θέσεις στο λεκανοπέδιο της Αττικής και για περιοχές με τουριστικά χαρακτηριστικά.
      Επιπλέον πρωτοβουλίες σχετικές με τη στήριξη προς συγκεκριμένες κατηγορίες νοικοκυριών (π.χ. νέοι, ευάλωτες κοινωνικές ομάδες) για απόκτηση κατοικίας καθώς και για την ανακαίνιση παλαιών κατοικιών (π.χ. προγράμματα “Σπίτι μου” και “Ανακαινίζω – εξοικονομώ/ενοικιάζω”) αναμένεται να συμβάλουν στη βελτίωση του κτηριακού αποθέματος, αλλά και στην ενίσχυση της χρηματοοικονομικής κατάστασης των νοικοκυριών αυτών. 
      Τέλος επισημαίνεται ότι οι τιμές των κατοικιών απέχουν ακόμη σημαντικά από το ιστορικό υψηλό που είχε καταγραφεί πριν τη χρηματοπιστωτική κρίση. Με βάση το δείκτη τιμών διαμερισμάτων που καταρτίζει η Τράπεζα της Ελλάδος για το σύνολο της χώρας, η υψηλότερη τιμή του δείκτη παρατηρήθηκε το έτος 2008 (101,7), στη συνέχεια ο δείκτης ακολούθησε σταθερά καθοδική πορεία και κατέγραψε τη χαμηλότερη τιμή του το 2017 (59). Έκτοτε, ο δείκτης εμφανίζει σταθερά ανοδική πορεία και διαμορφώθηκε σε 78,5 το β΄ τρίμηνο του 2022
      Δείκτης τιμών διαμερισμάτων και ποσοστιαία μεταβολή

       
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.