Εγκύκλιος για τις οικοδομικές άδειες κατά την αναμόρφωση των δασικών χαρτών

7. Εκτάσεις που έχουν απολέσει το δασικό τους χαρακτήρα πριν τις 11.6.1975 λόγω επεμβάσεων που έλαβαν χώρα με βάση σχετική διοικητική πράξη, η οποία καλύπτεται από το τεκμήριο νομιμότητας, δεν χαρακτηρίζονται ως δάση ή δασικές εκτάσεις ή ως εκτάσεις των παραγράφων 5α ή 5β του άρθρου 3, κατά τη διαδικασία του άρθρου 14 ή κατά τη διαδικασία κατάρτισης δασικού χάρτη ή αναμόρφωσης κυρωμένου δασικού χάρτη και δεν κηρύσσονται αναδασωτέες εφόσον διατηρούν τη χρήση που τους αποδόθηκε.

Ως διατηρούμενη σήμερα αγροτική χρήση νοείται οποιαδήποτε από τις αποδοθείσες στο παρελθόν χρήσεις: γεωργική, κτηνοτροφική ή μικτή (γεωργοκτηνοτροφική).

Διοικητικές πράξεις του προηγούμενου εδαφίου είναι ιδίως:

α. πράξεις που εκδόθηκαν στο πλαίσιο της αγροτικής νομοθεσίας, όπως: αποφάσεις Επιτροπών Απαλλοτριώσεων για το σύνολο των εκτάσεων των οποίων επελήφθησαν (κληροτεμάχια, εξαιρεθείσες υπέρ ιδιοκτητών εκτάσεις, ιδιοκτησίες, διαθέσιμες και κοινόχρηστες εκτάσεις), διανομές και αναδασμοί για το σύνολο των εκτάσεων που αναφέρονται στα σχετικά κτηματολογικά διαγράμματα, άδειες ή αποφάσεις Υπουργού ή Νομάρχη για κάθε περίπτωση μεταβίβασης αγροτικών ακινήτων που έχουν αποδοθεί για γεωργική ή κτηνοτροφική χρήση, αμπελουργικά και ελαιουργικά κτηματολόγια και

β. πράξεις που εκδόθηκαν με σκοπό τη βιομηχανική και τουριστική ανάπτυξη της χώρας, όπως απαλλοτριώσεις με σκοπό την εγκατάσταση βιομηχανικής ή τουριστικής μονάδας ή άδειες εγκατάστασης ή/και λειτουργίας βιομηχανικής ή τουριστικής μονάδας.

Στις περιπτώσεις ακινήτων εκτός σχεδίου, ως και εντός των περιοχών της περίπτωσης β΄ της παρ. 2 του άρθρου 23 του ν. 3889/2010, όπως ισχύει, για τα οποία εκδόθηκε νόμιμη οικοδομική άδεια προ της 11.6.1975, η οποία δεν έχει ανακληθεί ή ακυρωθεί, δεν χαρακτηρίζεται ως δάσος ή δασική έκταση ή ως έκταση των παραγράφων 5α ή 5β του άρθρου 3, κατά τη διαδικασία του άρθρου 14 του ν. 998/1979, και δεν κηρύσσεται αναδασωτέα επιφάνεια αυτών ίση με την απολύτως αναγκαία για την εφαρμογή της συγκεκριμένης διοικητικής πράξης οικοδομικής άδειας και δεν απαιτείται βεβαίωση του δασαρχείου για κάθε έννομη συνέπεια. Η παρούσα διάταξη εφαρμόζεται για ακίνητα ή τμήματα αυτών που πληρούν του όρους αρτιότητας σύμφωνα με το ισχύον καθεστώς κατά το χρόνο έκδοσης της σχετικής άδειας. Ως όρια αρτιότητας λαμβάνονται υπόψη και οι κατά παρέκκλιση όροι δόμησης για την εγκατάσταση λυομένων κατασκευών κατά τις ειδικότερες διατάξεις του β.δ. 7.8.1967.

Για τις οικοδομικές άδειες οι οποίες έχουν εκδοθεί πριν την έναρξη ισχύος του ν. 4030/2011 (Α’ 249), οι οποίες δεν έχουν ανακληθεί ή ακυρωθεί, ακόμη κι εάν δεν έχουν υλοποιηθεί, εφαρμόζονται τα προβλεπόμενα στις διατάξεις του προηγούμενου εδαφίου της παρούσας μόνον για ακίνητα ή τμήματα αυτών που πληρούν τους όρους αρτιότητας σύμφωνα με το ισχύον καθεστώς κατά τον χρόνο έκδοσης της σχετικής άδειας.

Στις περιπτώσεις αυτές δεν απαιτείται η εκ νέου έκδοση βεβαίωσης της οικείας δασικής αρχής για την έκδοση έγκρισης δόμησης και άδειας δόμησης κατά τις διατάξεις του ν. 4030/2011.

ΘΕΜΑ: Παροχή οδηγιών εφαρμογής της διάταξης του πέμπτου εδαφίου της παρ. 7 του άρ. 3 του ν. 998/1979, όπως ισχύει, κατά την αναμόρφωση των δασικών χαρτών.

Με αφορμή ερωτήματα που υποβλήθηκαν στην Υπηρεσία μας σχετικά με περιπτώσεις αναμόρφωσης του οικείου δασικού χάρτη, κατ’ επίκληση οικοδομικής αδείας, εκδοθείσας πριν από το ν. 4030/2011, θέτουμε υπόψη σας τα εξής:

Με τη διάταξη του πέμπτου εδαφίου της παρ. 7 του άρθρου 3 του ν. 998/1979, όπως ισχύει, προβλέπεται η εξαίρεση από τη δασική νομοθεσία της απολύτως αναγκαίας έκτασης για την εφαρμογή οικοδομικής αδείας, η οποία έχει υλοποιηθεί, εκδοθείσας πριν από τον ανωτέρω νόμο 4030/2011.

Σύμφωνα δε με τα αναφερόμενα στην Αιτιολογική Έκθεση επί της διάταξης του άρθρου 48 παρ. 1 περ. β του ν. 4685/2020, με τον οποίο τροποποιήθηκε η παρ. 7 του άρθρου 3 του ν. 998/1979, με την εν λόγω ρύθμιση «…διευκρινίζεται ότι οικοδομικές άδειες που είχαν εκδοθεί πριν την ισχύ του ν. 4030/2011 έχουν ως αποτέλεσμα να μη θεωρείται η αντίστοιχη έκταση δασική, εφόσον όμως παραμένουν ισχυρές».

Με τις πρόσφατες υπ’ αριθμ. 1364 και 1365/2021 αποφάσεις της Ολομελείας του ΣτΕ, κρίθηκε ότι η εν λόγω ρύθμιση, η οποία υπαγορεύεται από λόγους προστασίας της ασφάλειας δικαίου, « … δεν αντίκειται σε καμία συνταγματική διάταξη …. Δεν προσκρούει, ειδικότερα, στο άρθρο 117 παρ. 3 του Συντάγματος, το οποίο επιβάλλει την κήρυξη ως αναδασωτέων των δασικού χαρακτήρα εκχερσωθεισών εκτάσεων, διότι η εν λόγω συνταγματική διάταξη δεν απαγγέλλει, κατά την έννοιά της, γενική κάμψη του τεκμηρίου νομιμότητας διοικητικών πράξεων που αφορούν σε εκτάσεις δασικού χαρακτήρα, ούτε επιτάσσει τον, κατά πάντα χρόνο, παρεμπίπτοντα έλεγχο του κύρους διοικητικών πράξεων από την άποψη της τήρησης των ορισμών της δασικής νομοθεσίας» (ΣτΕ 1364/2021, σκ. 25).

Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω η αναγκαία επιφάνεια για την εφαρμογή οικοδομικών αδειών, που έχουν εκδοθεί πριν την έναρξη ισχύος του ν. 4030/2011 και δεν έχουν ανακληθεί ή ακυρωθεί εξαιρείται από τη δασική νομοθεσία, αναμορφούμενου αναλόγως του οικείου δασικού χάρτη, σύμφωνα με το άρθρο 20 του ν. 3889/2010.

Και τούτο ανεξαρτήτως της έκδοσης των εν λόγω οικοδομικών αδειών κατ’ ακολουθίαν σχετικής Βεβαίωσης της Δασικής Υπηρεσίας περί του χαρακτήρα της έκτασης, ενόψει του τεκμηρίου νομιμότητας των εν λόγω ατομικών διοικητικών πράξεων, το οποίο δεν κάμπτεται από τις συνταγματικές διατάξεις προστασίας των δασών, σύμφωνα με τα κριθέντα από το ΣτΕ με τις ανωτέρω αποφάσεις του, οι οποίες εξεδόθησαν καθ΄ ερμηνεία, μεταξύ άλλων, της ως άνω εφαρμοστέας διάταξης της παρ. 7 του άρθρου 3 του ν. 998/1979 (βλ. σχετικά και το άρθρο 2 στοιχείο Γ της υπ’ αριθμ. ΥΠΕΝ/ΔΠΔ/64663/2956/20 απόφασης, στο οποίο καθορίζονται τα σχετικά δικαιολογητικά που καλούνται να προσκομίσουν οι ενδιαφερόμενοι προκειμένου να επιτύχουν την εν λόγω εξαίρεση, μεταξύ των οποίων δεν περιλαμβάνεται και η Βεβαίωση περί του χαρακτήρα της έκτασης).