ΥΠΕΝ: Εγκύκλιος οδηγιών για την εκτός σχεδίου δόμηση σε περιοχές που δεν έχουν καθοριστεί χρήσεις γης ή όροι και περιορισμοί δόμησης

Εγκύκλιο με θέμα: Οδηγίες για την δόμηση σε εκτός σχεδίου περιοχές και ιδίως την εφαρμογή του κεφαλαίου Γ’ του ν.4759/2020 (Α’ 245), όπως ισχύει εξέδωσε το ΥΠΕΝ, η οποία αναφέρει:

Η παρούσα οδηγία αποσαφηνίζει τις διατάξεις του κεφαλαίου Γ’ του ν.4759/2020 «ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΤΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ ΔΟΜΗΣΗ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΟΥΣ ΥΠΟΔΟΧΕΙΣ», όπως αυτές τροποποιήθηκαν με τους ν. 4764/2020 (Α’ 256), 4819/2021 (Α’ 129), 4872/2021 (Α’ 247) και 4964/2022 (Α’150).

Α) Γενικό πλαίσιο

ΣΚΟΠΟΣ: Στο άρθρο 31 του ν. 4759/2020 προσδιορίζεται ότι ο σκοπός του κεφαλαίου Γ’ του ως άνω νόμου είναι ο περιορισμός της δόμησης σε περιοχές, για τις οποίες δεν υπάρχει πολεοδομικός σχεδιασμός πρώτου επιπέδου.

ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ: Στην παράγραφο 1 του άρθρου 32 του ανωτέρω νόμου διευκρινίζεται ότι οι διατάξεις του κεφαλαίου Γ εφαρμόζονται στα γήπεδα που βρίσκονται σε περιοχές εκτός ρυμοτομικών σχεδίων και εκτός ορίων των νομίμως υφισταμένων οικισμών (προ του έτους 1923 και οριοθετημένων κάτω από 2000 κατοίκων) στις οποίες δεν έχουν καθοριστεί χρήσεις γης ή όροι και περιορισμοί δόμησης από διατάγματα ή αποφάσεις1 ή από πολεοδομικό σχεδιασμό 1ου επιπέδου2.

Κατ’ επέκταση στα γήπεδα που βρίσκονται σε περιοχές εκτός ρυμοτομικών σχεδίων και εκτός ορίων των νομίμως υφιστάμενων οικισμών (προ του έτους 1923 και οριοθετημένων κάτω των 2000 κατοίκων) στις οποίες έχουν καθοριστεί χρήσεις γης ή όροι και περιορισμοί δόμησης από διατάγματα ή αποφάσεις ή από πολεοδομικό σχεδιασμό 1 ου επιπέδου (όπως ενδεικτικά ΓΠΣ, ΣΧΟΑΠ, ΖΟΕ) δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις του κεφαλαίου Γ’ του ν. 4759/2020 εκτός από τις περιπτώσεις που ρητά ορίζεται στις διατάξεις αυτού.

Ως προς τα γήπεδα της παραγράφου 2 του άρθρου 32 που βρίσκονται σε περιοχές εκτός ρυμοτομικών σχεδίων και εκτός ορίων των οικισμών (προ του έτους 1923 και οριοθετημένων κάτω από 2000 κατοίκων), αλλά στις οποίες, μετά την θεσμοθέτηση του ν. 4759/2020, προωθείται καθορισμός/αναθεώρηση χρήσεων γης και όρων και περιορισμών δόμησης από εργαλεία πολεοδομικού σχεδιασμού πρώτου επιπέδου οι διατάξεις του κεφαλαίου Γ’ του ν. 4759/2020 λαμβάνονται υπόψη προκειμένου να υπολογιστούν οι επιτρεπόμενοι όροι δόμησης, οι οποίοι θα θεσμοθετηθούν μέσω των πολεοδομικών εργαλείων.

Δόμηση:

Για τα γήπεδα της παρ.1 του άρθρου 32 του ν.4759/2020 τα οποία εμπίπτουν σε περιοχές που στερούνται οποιουδήποτε σχεδιασμού, επιδιώκεται, όπως προκύπτει από την ακριβή διατύπωση της παραγράφου 1 του άρθρου 33 του ν.4759/2020, ο περιορισμός της δόμησης, ο οποίος επιτυγχάνεται μέσω της μείωσης των όρων αλλά και των προϋποθέσεων δόμησης που θέτουν τα από 24.5.1985(Δ΄270/1985) και 6.10.1978(Δ΄ 538) π.δ. Εφαρμόζονται οι καθοριζόμενοι όροι και περιορισμοί δόμησης που θέτει ο ν.4759/2020 στα άρθρα 33 και 40, ενώ κατά τα λοιπά οι προβλέψεις των από 6.10.1978 π.δ. και 24.5.1985 π.δ. εξακολουθούν να ισχύουν μόνον κατά το μέρος που δεν έρχονται σε αντίθεση με τις νέες διατάξεις.

Όσον αφορά τα γήπεδα που βρίσκονται μεν σε περιοχές εκτός ρυμοτομικών σχεδίων και εκτός ορίων των οικισμών (προ του έτους 1923 και οριοθετημένων κάτω από 2000 κατοίκων) αλλά στις οποίες έχουν καθορισθεί χρήσεις γης και όροι και περιορισμοί δόμησης από εργαλεία πολεοδομικού σχεδιασμού 1ου επιπέδου ή από διατάγματα που καθορίζουν όρους και περιορισμούς δόμησης σε περιοχές εκτός σχεδίου3, αυτά δεν επηρεάζονται από τις ρυθμίσεις του ν.4759/2020 εκτός από τις περιπτώσεις που ρητά ορίζεται στις διατάξεις αυτού.

Για τα γήπεδα της παρ.2 του άρθρου 32 του ν.4759/2020 όπου προωθείται σχεδιασμός πρώτου επιπέδου, δίνεται η δυνατότητα, η αρτιότητα και οι όροι δόμησης που ορίζονται με εργαλεία πολεοδομικού σχεδιασμού πρώτου επιπέδου να είναι ευνοϊκότεροι από τους ισχύοντες για τα γήπεδα της παρ. 1. Ειδικά ο συντελεστής δόμησης, η κάλυψη, το ύψος και ο όγκος μπορούν να ορίζονται ευνοϊκότεροι για τη δόμηση από τους αντίστοιχους όρους στα γήπεδα της παρ. 1 μέχρι δέκα τοις εκατό (10%). Ωστόσο διευκρινίζεται ότι σε κάθε περίπτωση, οι όροι αυτοί δεν επιτρέπεται να είναι ευνοϊκότεροι, δηλαδή να καθιστούν ευχερέστερη τη δόμηση, σε σχέση προς τους ισχύοντες στις περιοχές εντός σχεδίου, εντός ορίων οικισμών και εντός οργανωμένων μορφών ανάπτυξης στην ευρύτερη περιοχή ή να οδηγούν στην εν τοις πράγμασι δημιουργία νέων οικισμών χωρίς εγκεκριμένο πολεοδομικό σχέδιο.

Συμπερασματικά λοιπόν, ο ν.4759/2020 δεν αποσκοπεί, ούτε και προβαίνει στην οριζόντια τροποποίηση των προϊσχυουσών διατάξεων περί της δόμησης εκτός σχεδίου των από 24.5.1985 π.δ. και 6.10.1978 π.δ. Επίσης, δεν μεταβάλλει τον τρόπο και τις διατάξεις δόμησης στα γήπεδα που βρίσκονται σε περιοχές για τις οποίες ισχύουν πολεοδομικές ρυθμίσεις, ούτε και στην περίπτωση που τα σχετικά εργαλεία ή π.δ (ή ΚΥΑ) παραπέμπουν γενικώς στις διατάξεις της εκτός σχεδίου δόμησης των από 24.05.1985 και από 6.10.1978 π.δ.

Αναλυτικά η Εγκύκλιος εδώ: 

Ορθή Επανάληψη - https://diavgeia.gov.gr/doc/ΩΖ5Ρ4653Π8-5ΓΠ

και 

ΥΠΕΝ-ΔΑΟΚΑ-117814-3961 Οδηγίες για την δόμηση σε εκτός σχεδίου περιοχές και ιδίως την εφαρμογή του κεφαλαίου Γ του ν.47592020 (Α’ 245) Ορθή Επανάληψη ΩΖ5Ρ4653Π8-5ΓΠ.pdf

Τα αρχικά αρχεία εδώ:

https://diavgeia.gov.gr/doc/Ψ56Β4653Π8-ΓΞ3

ΥΠΕΝ-ΔΑΟΚΑ-117814-3961 Οδηγίες για την δόμηση σε εκτός σχεδίου περιοχές και ιδίως την εφαρμογή του κεφαλαίου Γ του ν.47592020 (Α’ 245) Ψ56Β4653Π8-ΓΞ3.pdf