Αμαζόνιος: Κλιματική αλλαγή και κονκισταδόρες δημιούργησαν το τροπικό δάσος

Μεγάλες εκτάσεις σημερινής Αμαζονίας ήταν λειμώνες ώσπου μια φυσική μεταβολή πριν από 2000 χρόνια που έκανε το Κλίμα της Γης πιο υγρό προκάλεσε τη διαμόρφωση του περίφημου τροπικού δάσους του Αμαζονίου, ενός από τους μεγαλύτερους πνεύμονες της Γης.

Η νέα αμερικανική έρευνα που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS) αντιτίθεται στην ευρέως διαδεδομένη άποψη ότι το τροπικό δάσος του Αμαζονίου είναι πολύ αρχαιότερο και καταθέτει μια ακόμα ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσα άποψη: η άφιξη των ευρωπαίων στην αμερικανική Ήπειρο μετά το ταξίδι του Χριστόφορου Κολόμβου το 1492 συνοδεύτηκε από τη μεταφορά πολλών ασθενειών. Οι ασθένειες αυτές κυριολεκτικά θέρισαν τους ιθαγενείς με αποτέλεσμα οι δασικές εκτάσεις του Αμαζονίου να επεκταθούν αφού περιορίστηκε δραστικά η καλλιέργεια της γης.

Το βασικό οικοσύστημα έμοιαζε περισσότερα με σαβάνα, όπου κυριαρχούσε η πολύ υψηλή ποώδης και θαμνώδης βλάστηση με παρουσία διάσπαρτων μόνο δένδρων χωρίς να σχηματίζεται συνεχής θόλος (canopy), παρά με το τροπικό δάσος που βλέπουμε σήμερα, αναφέρει ο επικεφαλής της μελέτης Τζον Κάρσον από το βρετανικό Πανεπιστήμιο του Ρέντινγκ.

Οι επιστήμονες εικάζουν ότι η μετάβαση προς υγρότερες συνθήκες έγινε λόγω φυσικών μεταβολών στην περιστροφή της Γης γύρω από τον Ήλιο και συντέλεσε στην ανάπτυξη της δενδρώδους βλάστησης.

Τα ευρήματα της έρευνας βασίστηκαν σε ανθρωπογενείς μεταβολές στην επιφάνεια του εδάφους στη Βολιβία, που μεταξύ άλλων περιλάμβαναν τάφρους μήκους ενός χιλιομέτρου, βάθους τριών μέτρων και πλάτους τεσσάρων μέτρων.

Ανακάλυψαν επίσης μεγάλες ποσότητες γονιμοποιημένων χορτολιβαδικών φυτών σε αρχαία ιζήματα σε κοντινές λίμνες που οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι η περιοχή ήταν καλυμμένη από σαβάνα.

Βρήκαν επίσης ίχνη από καλλιέργειες αραβοσίτου, που σημαίνει ότι οι άνθρωποι καλλιεργούσαν τη γη.

Ο Αμαζόνια θεωρείται παραδοσιακά ως παρθένο, πυκνό τροπικό δάσος που κατοικείται από κυνηγούς-τροφοσυλλέκτες. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν ίχνη ότι οι ιθαγενείς που ζούσαν στο πυκνό δάσος επιδίδονταν στη γεωργία για να ζήσουν.

Η έρευνα κάνει την υπόθεση ότι οι κάτοικοι της Αμαζονίας 2500 χρόνια έως 500 χρόνια πριν από την εποχή μας ήταν αγρότες και όχι κυνηγοί-τροφοσυλλέκτες.

Η κατανόηση της εξέλιξης του τροπικού δάσους του Αμαζονίου μπορεί να συμβάλλει στην πληρέστερη κατανόηση των κλιματικών αλλαγών.

Αυτή τη στιγμή, το τροπικό δάσος κυριολεκτικά αναχαιτίζει την ανθρωπογενή κλιματική αλλαγή καθώς τα δέντρα απορροφούν τεράστιες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα. Παρόλα αυτά, η ταχύτατη αποδάσωση της περιοχής απελευθερώνει τα αέρια του θερμοκηπίου πίσω στην ατμόσφαιρα και αφανίζει τις φυσικές τους “παγίδες”.

Ο Μάικλ Χέκενμπεργκερ, ειδικός στον Αμαζόνιο, από το Πανεπιστήμιο της Φλόριντα δηλώνει ότι η πρόσφατη έρευνα επιβεβαιώνει τις θεωρίες που θέλουν τους κατοίκους του Αμαζονίου να κυριαρχούν στη φύση και να την εκμεταλλεύονται.

Όταν έφτασαν οι Κονκισταδόρες στον Αμαζόνιο, οι τοπικοί πληθυσμοί καλλιεργούσαν πάνω από 80 καρπούς, τη στιγμή που στην Ευρώπη δεν ξεπερνούσαν τους έξι.

Πηγή: http://www.econews.gr/2014/07/11/amazonios-klimatiki-allagi-116232/