Αποσβέσεις-ρεκόρ για τις ΑΠΕ στην Ευρώπη λόγω των υψηλών τιμών – «Έκρηξη» επενδύσεων έναντι των ορυκτών καυσίμων

Οι υψηλές spot τιμές στη αγορά ηλεκτρισμού, ιδιαίτερα στην Ευρώπη, αλλάζουν την πορεία των επενδύσεων σε αιολικά και φωτοβολταϊκά των εταιρειών κοινής ωφέλειας, καθώς οι πιθανές περίοδοι απόσβεσης κάτω του ενός έτους, θα μπορούσαν να εκκινήσουν έναν «αγώνα δρόμου» για ανάπτυξη στις ΑΠΕ, αποκλειστικά με βάση τους οικονομικούς δείκτες κάθε έργου.

Σύμφωνα με έρευνα της Rystad Energy, οι επενδύσεις κεφαλαίων σε ΑΠΕ έχουν αυξηθεί σημαντικά και πρόκειται να φτάσουν τα 494 δισ. δολάρια το 2022, ξεπερνώντας το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο (446 δις. δολ) για το έτος, πρωτιά που αναμένεται να συμβεί για πρώτη φορά.

Μέχρι σήμερα, οι αποδόσεις των έργων ΑΠΕ (φωτοβολταϊκά και αιολικά) δεν ήταν θεαματικές και βασίζονταν κυρίως στις επιδοτήσεις. Οι πιέσεις από το κόστος, λόγω προβλημάτων και στην εφοδιαστική αλυσίδα, θα αναμενόταν να επιδεινώσουν την κατάσταση. Ωστόσο, όπως έδειξε η ανάλυση της Rystad Energy, οι τρέχουσες σποτ τιμές σε Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία και Ην. Βασίλειο, θα οδηγήσουν σε απόσβεση εντός 12 μηνών ή λιγότερο.

Για να γίνει κατανοητός ο αντίκτυπος των αυξανόμενων τιμών στην απόδοση ενός έργου, στο παρακάτω διάγραμμα αποτυπώνεται μία επένδυση σε φωτοβολταϊκό 250 MW στη Γερμανία. Υποθέτοντας μία τιμή ηλεκτρικής ενέργειας 50 ευρώ ανά μεγαβατώρα, η αναμενόμενη απόδοση μετά τη φορολογία είναι περίπου 6%, με περίοδο απόσβεσης τα 11 έτη. Παρακάτω, λαμβάνοντας μια εκτίμηση για υψηλότερες τιμές, αποδεικνύεται το εξής: Μία τιμή 350 €/ MWh ή ψηλότερη οδηγεί σε περίοδο απόσβεσης μόλις ενός έτους, ενώ στα 180 €/MWh -το προτεινόμενο όριο που θέτει η Κομισιόν- μειώνει την απόσβεση στο μισό, σε 5-6 έτη δηλαδή. Τα στοιχεία που παρουσιάζονται αφορούν τη Γερμανία, ωστόσο τα 350 €/MWh θα παράγουν τα ίδια αποτελέσματα επίσης στη Γαλλία, την Ιταλία και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Δεν κερίδίζουν όλα τα project από τις spot τιμές

Λαμβάνοντας υπόψη ότι ο μηνιαίος μέσος όρος των τιμών για τον Αύγουστο στις ανωτέρω χώρες κυμάνθηκε γύρω στα 400 €/MWh, η απόδοση για ανάλογες επενδύσεις θα είναι άμεση. Επιπλέον, το σχετικά χαμηλό λειτουργικό κόστος των ΑΠΕ ενισχύει αυτή την προοπτική, καθώς οι αποδόσεις θα παραμείνουν ισχυρές ακόμα και αν οι τιμές μακροπρόθεσμα μειωθούν σημαντικά.

Παροαδοσιακά, τα έργα απαιτούσαν βεβαιότητα ρευστότητας, εξασφαλίζοντας χρηματοδότηση μέσω feed in tariff ή/και συμβολαίων PPAs. Μολονότι αυτό εξασφάλιζε προστασία από τον κίνδυνο πτώσης των τμών, σήμερα έχει ως αποτέλεσμα την περιορισμένη ή μηδενική έκθεση στις υψηλές τιμές της spot αγοράς. Στην πραγματικότητα τα περισσότερα αιολικά και ηλιακά έργα δεν επωφελούνται από τις τρέχουσες υψηλές τιμές.

Ωστόσο, παρότι μπορεί να χρειαστούν χρόνια για να ξεπεραστούν ρυθμιστικά και άλλα εμπόδια, για την επένδυση ενός έργου ΑΠΕ, ο απαιτούμενος χρόνος για να τεθεί σε λειτουργία θα πρέπει να μειώνεται, καθώς όταν επιτευχθεί απόσβεση του αρχικού κόστους, οι αποδόσεις θα είναι πολύ περισσότερο ελκυστικές, ακόμα και αν οι τιμές πέσουν σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα.

Επιπλεόν, η έρευνα δείχνει ότι για πρώτη φορά αντλήθηκαν περισσότερα κεφάλαια στις ΑΠΕ, απ’ ότι στο πετρέλαιο και στο φυσικό αέριο. Αν πράγματι οι υψηλές τιμές «ήρθαν για να μείνουν» και οι εταιρείες θέτουν άμεσα σε λειτουργία νέα δυναμικότητα ΑΠΕ, οι άμεσες αποδόσεις θα μπορούσαν να επιταχύνουν την πράσινη ανάπτυξη στην Ευρώπη.