Ερημοποίηση: Το έδαφος, αυτός ο υπερπολύτιμος φυσικός πόρος, καλεί σε βοήθεια

Τα φυσικά εδάφη αναπτύχθηκαν και αναπτύσσονται κατά τη διάρκεια των αιώνων ως αποτέλεσμα φυσικών χημικών και βιολογικών διαδικασιών. Μέσα στη μεγάλη αυτή χρονική διάρκεια το έδαφος έχει δεχθεί την επίδραση εξωγενών παραγόντων και κυρίως μεταβολές του κλίματος που έχουν παρατηρηθεί κατά το διάστημα αυτό. Ενώ λοιπόν κάτω από τις συνθήκες αυτές το έδαφος έως πριν από μερικές δεκάδες χρόνια εξελισσόταν ανάλογα με τις συνθήκες του φυσικού ατμοσφαιρικού περιβάλλοντος, πλέον λιγότερο ή περισσότερο αυτό έχει αρχίσει να δέχεται μεγάλο μέρος των ανθρωπίνων δραστηριοτήτων. Ο άνθρωπος αποτελεί έτσι έναν από τους κύριους παράγοντες μεταβολής του εδάφους σημαντικότερο πολλές φορές και από τους φυσικούς παράγοντες που είναι η αλληλεπίδραση μεταξύ του κλίματος, των οργανισμών, των τοπογραφικών συνθηκών, του μητρικού υλικού και του χρόνου.

Το έδαφος αποτελεί βάση για πολυάριθμες περιβαλλοντικές, οικονομικές, κοινωνικές και πολιτιστικές λειτουργίες, οι οποίες είναι καθοριστικές για τη ζωή. Για τον λόγο αυτόν η ορθή διαχείριση της γης και των εδαφικών πόρων αποτελεί προϋπόθεση για τη βιωσιμότητα και ανθεκτικότητα των οικοσυστημάτων.

Η 17η Ιουνίου καθιερώθηκε από τα Ηνωμένα Έθνη ως Παγκόσμια ημέρα για την καταπολέμηση της Ερημοποίησης και της Ξηρασίας (Word Day to Combat Desertification and Drought). Στόχος ήταν και είναι η ευαισθητοποίηση και η ενημέρωση για τους κινδύνους του φαινομένου, καθώς και η συνεργασία των κρατών και της διεθνούς κοινότητας για την δημιουργία βασικών εργαλείων που θα βοηθούσαν στην αντιμετώπισή του.

Ο φετινός εορτασμός εστιάζει και επικεντρώνεται όχι μόνο στην μείωση της έντασης της ερημοποίησης και της ξηρασίας, αλλά και στη σταδιακή ανατροπή τους με την μετατροπή του υποβαθμισμένου εδάφους σε εύφορο. Η αποκατάσταση του υποβαθμισμένου εδάφους, σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη μπορεί να έχει πολλαπλά οφέλη για την παγκόσμια κοινότητα, όπως οικονομική ανθεκτικότητα, δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, αύξηση των εισοδημάτων και της επισιτιστικής ασφάλειας. Η προσπάθεια αυτή θα συνεισφέρει επίσης στην προστασία της βιοποικιλότητας, θα επιβραδύνει την κλιματική αλλαγή και θα στηρίξει την πράσινη ανάκαμψη.

Η σημερινή μέρα μας καλεί ως πρόσωπα και ως κοινότητα να δούμε το έδαφος ως έναν πολύτιμο φυσικό πόρο που καλεί για βοήθεια. Ο καθένας από εμάς έχει ένα ρόλο να παίξει στην πορεία προς το μέλλον. Ο κόσμος προχωράει και με το δικό μας βήμα.

*Ο Ευάγγελος Ματζίρης είναι Δασολόγος – Εδαφολόγος M.Sc, Ph.D, Προϊστάμενος Τμήματος Μελετών και Σχεδιασμού Αστικού Αστικού Πρασίνου του δήμου Θεσσαλονίκης