Κρατήρες και ρωγμές «ξεφυτρώνουν» στο έδαφος της Νισύρου

Ένα πολύ εντυπωσιακό αλλά ευτυχώς ακίνδυνο γεωλογικό φαινόμενο βρίσκεται αυτή την περίοδο σε εξέλιξη στη Νίσυρο. Στην περιοχή της καλντέρας εμφανίστηκαν και πάλι κρατήρες και ρωγμές στο έδαφος, οι οποίες όμως δεν συνδέονται με το ηφαίστειο αλλά με τον συνδυασμό της κυκλοφορίας θερμών υγρών στο υπέδαφος και των ισχυρών βροχοπτώσεων που προηγήθηκαν. Το φαινόμενο παρακολουθεί τις τελευταίες δεκαετίες η Ελληνική Αρχή Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΕΑΓΜΕ). Πριν από ένα δεκαπενθήμερο, αφού προηγήθηκαν μεγάλες βροχοπτώσεις στο ακριτικό νησί, οι κτηνοτρόφοι που έχουν ζώα στην περιοχή του Λακκιού (μια μικρή κοιλάδα στο κέντρο του νησιού, εκεί όπου βρίσκεται ο κρατήρας του ηφαιστείου) παρατήρησαν ότι οι ρωγμές που είχαν ανοίξει πριν από μερικά χρόνια είχαν μεγαλώσει, ενώ είχαν ανοίξει νέοι κρατήρες. Παράλληλα με τους κτηνοτρόφους, ειδοποίησαν την ΕΑΓΜΕ και από τη Μητρόπολη Κω – Νισύρου, λόγω ρηγματώσεων που εμφανίστηκαν στη μονή Παναγίας Σπηλιανής.

«Το 1995-1997 ήταν μια περίοδος δραστηριοποίησης του ηφαιστείου, με πολλούς μικροσεισμούς και κάποιες επιφανειακές παραμορφώσεις του εδάφους. Η περίοδος αυτή τελείωσε το 1998, ευτυχώς χωρίς να οδηγήσει σε ενεργοποίηση του ηφαιστείου», εξηγεί στην «Κ» ο Γιώργος Βουγιουκαλάκης, ηφαιστειολόγος στην ΕΑΓΜΕ. «Το 2001, έπειτα από μια περίοδο ισχυρών βροχοπτώσεων εμφανίστηκε στον κρατήρα μια ρωγμή που εξελίχθηκε έως το 2002, φθάνοντας τα 20 μέτρα μήκος, καθώς και πολλές βυθίσεις στο έδαφος».

Η ΕΑΓΜΕ τότε μελέτησε το φαινόμενο, χρησιμοποιώντας στοιχεία και από δύο σταθμούς μέτρησης των γεωθερμικών ρευστών (ως προς τη θερμοκρασία και το ύψος της στάθμης τους) που υπάρχουν στο νησί και διαπίστωσε ότι δεν συνδέεται με το ηφαίστειο. «Πρόκειται ουσιαστικά για την απόκριση των πετρωμάτων στην κρίση του 1997 και τη διάβρωσή τους από την κυκλοφορία υδροθερμικών υγρών», εξηγεί ο κ. Βουγιουκαλάκης. «Τα θερμά ύδατα διαβρώνουν το υπέδαφος, δημιουργείται ένα κενό και όταν έχουμε μεγάλες βροχοπτώσεις η επιφάνεια του εδάφους καταρρέει».

Κλιμάκιο της ΕΑΓΜΕ, αποτελούμενο από επιστημονικό προσωπικό της Διεύθυνσης Διαχείρισης Φυσικών και Τεχνολογικών Κινδύνων, επισκέφθηκε στις 14-23 Φεβρουαρίου τη Νίσυρο με σκοπό να πραγματοποιήσει αυτοψία. «Τοποθετήσαμε έναν επιπλέον σταθμό μέτρησης και μελετήσαμε το φαινόμενο. Οπως προκύπτει, έχει επεκταθεί λόγω των έντονων βροχοπτώσεων που προηγήθηκαν. Πάντως δεν συνδέεται με τη δραστηριότητα του ηφαιστείου ούτε σεισμικά, ούτε χημικά, ούτε θερμικά».

Η επανεμφάνιση του φαινομένου δεν απασχόλησε ιδιαίτερα το νησί, καθώς οι κάτοικοι γνωρίζουν από τους επιστήμονες ότι δεν συνδέεται με το ηφαίστειο. «Δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει. Επειδή το παρακολουθούν οι επιστήμονες και γνωρίζουμε ότι δεν συνδέεται με το ηφαίστειο δεν ανησυχεί κανείς», λέει ο Σιδέρης Κοντογιάννης, εργαζόμενος σε συνεργείο στην περιοχή. «Μόνο οι κτηνοτρόφοι ανησυχούν, γιατί παλαιότερα είχε πέσει μια αγελάδα σε μία από τις ρωγμές, ευτυχώς ήταν ρηχή και γλίτωσε. Απλά ίσως θα έπρεπε να μπει κάποια σήμανση για το καλοκαίρι, όταν έρχονται στο σημείο περιπατητές».

Πηγή: Εφημερίδα «Καθημερινή»

Πηγή φωτογραφιών: ΕΑΓΜΕ