Σε ποιες χώρες οι άνθρωποι καταπίνουν και εισπνέουν τα περισσότερα μικροπλαστικά

Την ποσότητα μικροπλαστικών που καταπίνουν ή εισπνέουν άθελά τους οι κάτοικοι 109 χωρών χαρτογραφεί νέα έρευνα, με τα μεγαλύτερα προβλήματα να παρατηρούνται σε κράτη της Νοτιοανατολικής Ασίας, αλλά και του Ηνωμένου Βασιλείου.

Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Environmental Science & Technology», περισσότερο οι άνθρωποι που διαμένουν στην Ινδονησία, τη Μαλαισία και τις Φιλιππίνες, καταπίνουν τη μεγαλύτερη ποσότητα μικροπλαστικών.

Οι ερευνητές έλαβαν υπόψη τις διατροφικές συνήθειες των κατοίκων κάθε χώρας καθώς και τις τεχνολογίες επεξεργασίας τροφίμων και τα ηλικιακά δημογραφικά στοιχεία. Στη συνέχεια, συγκέντρωσαν δεδομένα σχετικά με τις συγκεντρώσεις μικροπλαστικών σε υποκατηγορίες σημαντικών ομάδων τροφίμων, όπως φρούτα, λαχανικά, πρωτεΐνες, δημητριακά, γαλακτοκομικά, ποτά, σάκχαρα, αλάτι και μπαχαρικά.

Τα μικροπλαστικά (MPs) και τα νανοπλαστικά (NPs) αποτελούν σοβαρή περιβαλλοντική ανησυχία, καθώς έχουν ανιχνευθεί σε θαλάσσια οικοσυστήματα, σε τρόφιμα και σε πόσιμο νερό. Αυτά τα πλαστικά σωματίδια, πολύ μικρότερα από έναν κόκκο άμμου, περνούν στη διατροφή μας και από εκεί στον οργανισμό μας. Το γεγονός ότι τα μικροπλαστικά βρίσκονται πλέον παντού, εγείρει ανησυχίες για τις επιπτώσεις που μπορεί να έχουν στην υγεία μας.

Πρωτιά για Κίνα και Βρετανία

Τώρα, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Κορνέλ στις ΗΠΑ αποφάσισαν να χαρτογραφήσουν την ποσότητα μικροπλαστικών που καταπίνουν ή εισπνέουν άθελά τους οι άνθρωποι σε 109 χώρες. Σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης τους, οι κάτοικοι χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας, όπως η Ινδονησία, η Μαλαισία και οι Φιλιππίνες, καταπίνουν τη μεγαλύτερη ποσότητα μικροπλαστικών. Οι κάτοικοι της Κίνας, της Μογγολίας και του Ηνωμένου Βασιλείου εισπνέουν τα περισσότερα μικροπλαστικά.

«Η πρόσληψη μικροπλαστικών σε επίπεδο χώρας αποτελεί κρίσιμο δείκτη της πλαστικής ρύπανσης και των κινδύνων για τη δημόσια υγεία» δήλωσε ο συν-συγγραφέας της μελέτης Φένγκι Γου, καθηγητής Μηχανικών Ενεργειακών Συστημάτων στο Πανεπιστήμιο Κορνέλ.

Οι κάτοικοι του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιρλανδίας εισπνέουν περίπου 791.000 μικροπλαστικά σωματίδια την ημέρα, σύμφωνα με τη μελέτη. Στην Κίνα και τη Μογγολία, ωστόσο, το επίπεδο είναι πολύ υψηλότερο- 2,8 εκατομμύρια σωματίδια την ημέρα. Οι κάτοικοι των ΗΠΑ εισπνέουν περίπου 300.000 σωματίδια την ημέρα, ενώ οι κάτοικοι της Μεσογείου και των γειτονικών περιοχών εισπνέουν λιγότερα. Για παράδειγμα, οι κάτοικοι της Ισπανίας, της Πορτογαλίας και της Ουγγαρίας εισπνέουν από 60.000 έως 240.000 σωματίδια το μήνα.

Η μελέτη εξέτασε επίσης την ποσότητα μικροπλαστικών που καταπίνουν οι άνθρωποι μέσω της διατροφής τους σε κάθε χώρα. Συνολικά, η μελέτη διαπίστωσε ότι οι Μαλαισιανοί καταναλώνουν περίπου 15 γραμμάρια μικροπλαστικών ανά μήνα –περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη χώρα– με την πλειονότητα των πλαστικών σωματιδίων να προέρχεται από υδάτινες πηγές, όπως τα θαλασσινά.

Το πρόβλημα των αναπτυσσόμενων χωρών

«Η εκβιομηχάνιση στις αναπτυσσόμενες οικονομίες, ιδίως στην Ανατολική και Νότια Ασία, έχει οδηγήσει σε αυξημένη κατανάλωση πλαστικών υλικών, παραγωγή αποβλήτων και πρόσληψη μικροπλαστικών από τον άνθρωπο. Αντίθετα, οι βιομηχανικές χώρες βιώνουν μια αντίστροφη τάση, η οποία υποστηρίζεται από μεγαλύτερους οικονομικούς πόρους για τη μείωση και την απομάκρυνση των πλαστικών απορριμμάτων» έγραψαν οι ερευνητές στη μελέτη τους.

Η ομάδα σημειώνει πως η μελέτη θα μπορούσε να συμβάλλει στην ανάπτυξη στρατηγικών μείωσης της πρόσληψης μικροπλαστικών. Ωστόσο, επισημαίνει πως τέτοιες προσπάθειες απαιτούν διεθνή συνεργασία και τεχνολογική υποστήριξη για την προώθηση στρατηγικών μείωσης των αποβλήτων.

Σύμφωνα με τη μελέτη, μια μείωση κατά 90% των θαλάσσιων πλαστικών απορριμμάτων θα μπορούσε να οδηγήσει σε σημαντική μείωση της έκθεσης σε μικροπλαστικά, ενδεχομένως έως και 51% στις ανεπτυγμένες χώρες και 49% στις χώρες με ταχεία εκβιομηχάνιση.

Η μελέτη δημοσιεύθηκε με αφορμή τη συνεδρίαση της διεθνούς επιτροπής για τη διαπραγμάτευση της Παγκόσμιας Συνθήκης του ΟΗΕ για την πλαστική ρύπανση, μιας νομικά δεσμευτικής συμφωνίας που θα θέσει παγκόσμιους κανόνες για την παραγωγή και τη διάθεση πλαστικών. Η συμφωνία αναμένεται να οριστικοποιηθεί αργότερα φέτος, με έμφαση στη διεθνή συνεργασία για τη μείωση των μικροπλαστικών στο θαλάσσιο περιβάλλον.

«Ο καθαρισμός του παγκόσμιου συστήματος επιφανειακών υδάτων είναι ένας μαραθώνιος που επηρεάζεται από τις τοπικές βιομηχανικές και κοινωνικοοικονομικές ρυθμίσεις», δήλωσαν οι ερευνητές. «Ωστόσο, ο παγκόσμιος χάρτης μας που εντοπίζει τα υδάτινα hotspots μικροπλαστικού μπορεί να βοηθήσει και η μελέτη μας υπογραμμίζει ότι η αντιμετώπιση της πρόσληψης μικροπλαστικών απαιτεί μια πολύπλευρη προσέγγιση, που περιλαμβάνει βιώσιμες λύσεις συσκευασίας, επιβολή αυστηρών κανονισμών διαχείρισης αποβλήτων και προώθηση τεχνολογιών επεξεργασίας νερού» κατέληξαν οι ερευνητές.