Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • Buildinghow
    HoloBIM Structural

  • Περιβάλλον

    Περιβάλλον

    1507 ειδήσεις in this category

    1. Περιβάλλον

      Engineer

      Οι προκλήσεις και οι εφαρμογές της ηλεκτροκίνησης, της σωστής διαχείρισης των αποβλήτων και της ενδεδειγμένης εκμετάλλευσης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας από τα νησιά μας παρουσιάστηκαν, μεταξύ άλλων, στο πλαίσιο του Olympia Forum που πραγματοποιήθηκε στο Ζάππειο Μέγαρο.
      Στην Αστυπάλαια, η ηλεκτροκίνηση έχει εξελιχθεί θεαματικά, σύμφωνα με τον δήμαρχο του νησιού-πρότυπου, Νικόλαο Κομινέα, ο οποίος έκανε λόγο για γενικευμένη ηλεκτροκίνηση στο νησί, επιδοτούμενη από το ελληνικό κράτος και την εταιρεία Volkswagen.
      Ταυτόχρονα, ο δήμος έχει προβλέψει για δίκτυο φορτιστών για τα οχήματα, ενώ ο επισκέπτης δεν χρειάζεται να πάρει αυτοκίνητο πηγαίνοντας στην Αστυπάλαια, δεδομένου ότι στο νησί υπάρχουν ηλεκτρικά βαν για συγκοινωνία on demand από μία εφαρμογή που μπορεί εύκολα να “κατεβάσει” στο κινητό του τηλέφωνο, στοχεύοντας σε ιδανικότερες συνθήκες κυκλοφορίας.
      Ο κ. Κομινέας επισήμανε ως ιδιαίτερα σημαντικό το “πώς” θα παραχθεί ρεύμα, έτσι ώστε να υπάρχει μεγαλύτερη αυτάρκεια και καλύτερη υποστήριξη της ηλεκτροκίνησης, κάνοντας λόγο για δημιουργία υβριδικού σταθμού και ανεμογεννήτριας στο νησί. Ετσι θα υπάρξει μια ολιστική αντίληψη για το ενεργειακό, κάνοντας τη ζωή των κατοίκων ευκολότερη. Στόχος, είναι το 2026 να υπάρξει η αυτόνομη οδήγηση, σημείωσε ο κ. Κομινέας.
      «Η Τήλος, τα τελευταία 40 χρόνια, έχει ακολουθήσει μια φιλοπεριβαλλοντική πολιτική», υπογράμμισε η δήμαρχος του νησιού, Μαρία Καμμά – Αλιφέρη. Εκεί υπάρχει ο πρώτος υβριδικός σταθμός ενέργειας στην Ευρώπη. Έχει χαρακτηριστεί το πρώτο “πράσινο νησί” στη Μεσόγειο από την ΕΕ και έχει λάβει 4 ευρωπαϊκά βραβεία. Διαθέτει 100% αυτονομία σε ενεργειακό επίπεδο και μόνο 2 μήνες το χρόνο χρειάζεται κάποια μικρή ενίσχυση.
      Η Τήλος διαθέτει ένα υποδειγματικό πρόγραμμα διαχείρισης των αποβλήτων. Από αυτά το 86,1% είναι οργανικά και ανακυκλώσιμα και μόνο το 13,9% χαρακτηρίζονται ως μη ανακυκλώσιμα.
      Αναφορικά με το θέμα του φωτισμού στο νησί, έχει προβλεφθεί αντικατάσταση του φωτισμού με αυτόνομα ηλιακά φωτιστικά, επισήμανε η κ. Καμμά-Αλιφέρη, τονίζοντας την ανάγκη η τοπική κοινωνία της Τήλου, να απολαμβάνει τα οφέλη που δικαιούται. «Πιστεύουμε ότι η Τήλος είναι απτό παράδειγμα βιώσιμης ανάπτυξης», κατέληξε η δήμαρχος του νησιού.
      Από την ΕΕ, ο επικεφαλής του αρμόδιου τμήματος για Ελλάδα και Κύπρο, Carsten Rasmussen, σημείωσε ότι θα υπάρξουν διάφοροι πόροι χρηματοδότησης, δεδομένου ότι η ιδέα είναι να συνεχιστεί αυτό που ήδη έχει δημιουργηθεί στον τομέα της πράσινης ανάπτυξης και να υπάρξει σημαντική ενεργειακή μετατροπή.
      Ένα από τα συμπεράσματα που έχουν εξαχθεί, τόνισε ο κ Rasmussen είναι ότι είναι απολύτως εφικτό να φτάσουμε σε μεγάλο βαθμό αυτονομίας. Αυτό συμβαίνει στη Χάλκη όπου παράγει περισσότερη ενέργεια από όση καταναλώνει και συνδέεται με την Ρόδο.
      «Στόχος είναι να θέσουμε όχι ανέφικτους στόχους, αλλά στόχους που μπορούμε να πετύχουμε», σημείωσε ο κ. Rasmussen, αναφερόμενος στην πράσινη μετάβαση και πρόσθεσε ότι κάθε μικρό νησί είναι ένα ζωντανό εργαστήριο, σημειώνοντας, ότι αυτό που χρειάζεται είναι ευρεία συναίνεση της κοινωνίας των νησιών και ευρεία συνεργασία με τους τοπικούς φορείς.
    2. Περιβάλλον

      GTnews

      Η αλπική λίμνη του όρους Τύμφη (2.050 μέτρα υψόμετρο) - γνωστή και ως Δρακόλιμνη Τύμφης - είναι ένας από τους πιο γραφικούς και δημοφιλείς ορειβατικούς προορισμούς της Ελλάδας. Κάθε χρόνο, περίπου 20.000 άνθρωποι από την Ελλάδα και τον κόσμο επισκέπτονται την λίμνη προκειμένου να θαυμάσουν από κοντά το μοναδικό τοπίο όπως αυτό σχηματίστηκε από παγετώνες χιλιάδες χρόνια πριν. Σήμερα, καθώς οι ελληνικοί παγετώνες έχουν εξαφανιστεί προ πολλού, οι αλπικές λίμνες έχουν μείνει πίσω να στηρίζουν τη ζωή στα βουνά. Η ύπαρξή τους είναι κρίσιμη για την ορεινή χλωρίδα και πανίδα των μεγάλων υψομέτρων, καθώς αποτελούν μία “αποθήκη” νερού που υποστηρίζει ζωή όλο το χρόνο - ειδικά κατά τη διάρκεια των ζεστών και ξηρών καλοκαιριών του Μεσογειακού κλίματος.
      Καθώς όμως ασκούνται συνεχείς πιέσεις από την κλιματική αλλαγή και τις ανθρώπινες δραστηριότητες, το σημαντικό αυτό οικοσύστημα τίθεται σε κίνδυνο. Για πολλά χρόνια, η δύσκολη πρόσβαση στη Δρακόλιμνη Τύμφης - όπως και σε πολλές άλλες αλπικές λίμνες - αποτέλεσε σημαντικό περιοριστικό παράγοντα στην διεξαγωγή επιστημονικής έρευνας σε τέτοια περιβάλλοντα, περιορίζοντας τις γνώσεις που έχουμε για αυτά και επομένως και τις δυνατότητες ουσιαστικής προστασίας τους.

       
      Στις 9 Οκτωβρίου 2022,  μία ομάδα από οκτώ νέους επιστήμονες από την Ελλάδα και το εξωτερικό ξεκίνησε την πρώτη ερευνητική αποστολή στη Δρακόλιμνη Τύμφης, στα πλαίσια του έργου “Λιμνάδες” (LiMnADs Project). Αυτό το έργο είναι μία εθελοντική προσπάθεια για τη μελέτη των Μεσογειακών αλπικών λιμνών με σκοπό την κατανόηση και προστασία αυτού του οικοσυστήματος. Το LiMnADs Project πραγματοποιείται σε συνεργασία με το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών/meteo.gr και τον φορέα διαχείρισης του Παγκόσμιου Γεωπάρκου UNESCO Βίκου-Αώου - Αναπτυξιακή Ηπείρου Α.Ε.

      Κατά τη διάρκεια της αποστολής τους στην Τύμφη, τα μέλη της ομάδας του LiMnADs Project συνέλεξαν σημαντικά δεδομένα για την διατήρηση της Δρακόλιμνης. Ανάμεσα σε αυτά συμπεριλαμβάνονται δείγματα νερού για ανάλυση μικροπλαστικών, δημιουργήθηκε ένας υψηλής ανάλυσης χάρτης της λεκάνης της λίμνης, και μετρήσεις σχετικά με την κατάσταση της χλωρίδας στην περιφέρεια της λίμνης. Επιπλέον, τα μέλη της ομάδας με τη βοήθεια των επιστημόνων του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr εγκατέστησαν έναν μετεωρολογικό σταθμό στην περιοχή για καταγραφή ατμοσφαιρικών δεδομένων. Τέλος, στο πλαίσιο της έρευνας εγκαταστήθηκε επίσης ένας υποβρύχιος σταθμός που θα καταγράφει δεδομένα σχετικά με τις συνθήκες του νερού της λίμνης. Ο σταθμός αυτός είναι μία καινοτομία που αναπτύχθηκε από τους μηχανικούς του LiMnADs Project, με τη συγχρηματοδότηση του Cambridge University Engineering Society και την υποστήριξη της Blue Robotics Inc. και του Trezos Marine.

      Αυτή η αποστολή σηματοδοτεί ένα σημαντικό ορόσημο ως το ξεκίνημα της μονοετούς πιλοτικής έρευνας στη Δρακόλιμνη Τύμφης. Η ομάδα του LiMnADs Project ελπίζει στην επιτυχή έκβαση αυτής της μελέτης για την διεξαγωγή αντίστοιχων μελετών και σε άλλες αλπικές λίμνες της Ελλάδας μέσα στα επόμενα χρόνια, με απώτερο σκοπό φυσικά την προστασία αυτών των παρθένων και μαγικών τοπίων για τις επόμενες γενιές.
      Ακολουθήστε το έργο LiMnADs στα κοινωνικά δίκτυα: https://twitter.com/LiMnADs_Project, https://www.instagram.com/limnads_project/
      Οι φωτογραφίες είναι του Κωνσταντίνου Σοφικίτη
    3. Περιβάλλον

      Engineer

      Οπλανήτης έχασε το 69% της άγριας πανίδας τις τελευταίες πέντε δεκαετίες, αποκαλύπτει έκθεση της WWF που δόθηκε την Πέμπτη στη δημοσιότητα. 
      Από το 1970 έως το 2018 καταγράφηκε κατακόρυφη μείωση κατά μέσο όρο 69% στους πληθυσμούς άγριας ζωής για τους οποίους υπάρχουν δεδομένα παρακολούθησης- θηλαστικά, πτηνά, αμφίβια, ερπετά, ψάρια- σύμφωνα με την έκθεση «Ζωντανός πλανήτης», που εκδίδει η WWF κάθε δύο χρόνια. 
      Οι πληθυσμοί των ειδών που συναντώνται σε οικοσυστήματα γλυκού νερού- λίμνες και ποτάμια- έχουν υποστεί τη μεγαλύτερη μείωση, της τάξεως του 83%, από όλα τα είδη συνολικά. Παράλληλα, η έκθεση κρούει τον κώδωνα του κινδύνου ιδιαίτερα για τις τροπικές περιοχές, όπου είναι ακόμη γρηγορότερη και πιο ανησυχητική η μείωση των πληθυσμών των σπονδυλωτών ειδών. 
      Ενδεικτικά, από το 1970 έως το 2018 οι πληθυσμοί άγριας ζωής στη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική μειώθηκαν κατά μέσο όρο 94%, γεγονός που έχει τεράστιες επιπτώσεις στη διατήρηση της ισορροπίας στα φυσικά οικοσυστήματα παγκοσμίως. 
      Ορισμένα από τα είδη των οποίων οι πληθυσμοί σημείωσαν μεγάλη μείωση είναι το ροζ δελφίνι του Αμαζονίου (65% μείωση την περίοδο 1994-2016), ο ανατολικός πεδινός γορίλας (80% μείωση στο Εθνικό Πάρκο Kahuzi-Biega, στη Δημοκρατία του Κονγκό το διάστημα 1994-2019), καθώς και ο αυστραλιανός θαλάσσιος λέοντας (64% την περίοδο 1977-2019).
      Οι βασικοί παράγοντες που ευθύνονται για τη μείωση των πληθυσμών άγριας ζωής παγκοσμίως είναι, σύμφωνα με την έκθεση της WWF, η υποβάθμιση και η απώλεια οικοσυστημάτων, η υπερεκμετάλλευση των φυσικών πόρων, η εξάπλωση των ξενικών ειδών, η ρύπανση, αλλά και η κλιματική κρίση. 
      Μέσω της δημοσιοποίησης αυτών των στοιχείων, στόχος της έκθεσης είναι να τονίσει την κρίσιμη κατάσταση, στην οποία βρίσκεται ο πλανήτης μας, καθώς και να καλέσει κυβερνήσεις, επιχειρήσεις, αλλά και πολίτες να αναλάβουν άμεσα δράση, προκειμένου να αντιστραφεί η ανησυχητική αυτή πορεία της βιοποικιλότητας.
      «Σήμερα καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε δύο ανθρωπογενείς προκλήσεις που συνδέονται άμεσα μεταξύ τους και απειλούν ευθέως τόσο την παρούσα, όσο και τις μελλοντικές γενιές: την κλιματική κρίση και την απώλεια βιοποικιλότητας», επεσήμανε ο γενικός διευθυντής της WWF, Μάρκο Λαμπερτίνι. 
      Τα δεδομένα αυτά δείχνουν μια καταστροφική μείωση των πληθυσμών της άγριας ζωής, υπογράμμισε. «Στην επικείμενη COP15, οι ηγέτες έχουν την ευκαιρία να αποκαταστήσουν τη σχέση μας με το περιβάλλον και να δημιουργήσουν το κατάλληλο εκείνο πλαίσιο, μέσα στο οποίο μπορεί να αναπτυχθεί ένα πιο υγιές και βιώσιμο μέλλον για όλους με μια φιλόδοξη παγκόσμια συμφωνία για τη βιοποικιλότητα», συμπλήρωσε. 
      Τρομακτικοί αριθμοί 
      Οι αριθμοί είναι «αληθινά τρομακτικοί» στη Λατινική Αμερική, δήλωσε ο Μαρκ Ράιτ, επιστημονικός διευθυντής του WWF, αναφερόμενος στην απώλεια του 94% των πληθυσμών της άγριας ζωής στην περιοχή, η οποία είναι «πασίγνωστη για τη βιοποικιλότητά της» και έχει «αποφασιστική σημασία για τη ρύθμιση του κλίματος».
      Η Ευρώπη είδε τον πληθυσμό των άγριων ζώων της να μειώνεται κατά 18% κατά μέσο όρο, όμως «αυτό κρύβει τις πολύ μεγάλες απώλειες βιοποικιλότητας ιστορικά», πριν από την περίοδο που καλύπτεται στην ανάλυση, επισήμανε ο Άντριου Τέρι, διευθυντής προστασίας στη Ζωολογική Εταιρεία του Λονδίνου, που συνεργάστηκε με το WWF για τη σύνταξη της έκθεσης. 
      Στην Αφρική, η μείωση έφθασε το 66%. «Φρικιαστικό παράδειγμα είναι αυτό του εθνικού πάρκου Καχούζι Μπιέγκα, στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, όπου οι γορίλες των ανατολικών πεδιάδων υπέστησαν μείωση πληθυσμού κατά το 80%, κυρίως εξαιτίας του κυνηγιού», επεσήμανε η Άλις Ρουχουέζα, διευθύντρια του WWF για την Αφρική.
      Δερματοχελώνες, λύγκες, δελφίνια, κοράλια και βάτραχοι είναι ανάμεσα στα «σύμβολα της βιοποικιλότητας» που απειλούνται περισσότερο, σύμφωνα με την έκθεση.
      Με πληροφορίες από ΑΠΕ/ Reuters, AFP
       
    4. Περιβάλλον

      Engineer

      Οι υψηλές spot τιμές στη αγορά ηλεκτρισμού, ιδιαίτερα στην Ευρώπη, αλλάζουν την πορεία των επενδύσεων σε αιολικά και φωτοβολταϊκά των εταιρειών κοινής ωφέλειας, καθώς οι πιθανές περίοδοι απόσβεσης κάτω του ενός έτους, θα μπορούσαν να εκκινήσουν έναν «αγώνα δρόμου» για ανάπτυξη στις ΑΠΕ, αποκλειστικά με βάση τους οικονομικούς δείκτες κάθε έργου.
      Σύμφωνα με έρευνα της Rystad Energy, οι επενδύσεις κεφαλαίων σε ΑΠΕ έχουν αυξηθεί σημαντικά και πρόκειται να φτάσουν τα 494 δισ. δολάρια το 2022, ξεπερνώντας το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο (446 δις. δολ) για το έτος, πρωτιά που αναμένεται να συμβεί για πρώτη φορά.
      Μέχρι σήμερα, οι αποδόσεις των έργων ΑΠΕ (φωτοβολταϊκά και αιολικά) δεν ήταν θεαματικές και βασίζονταν κυρίως στις επιδοτήσεις. Οι πιέσεις από το κόστος, λόγω προβλημάτων και στην εφοδιαστική αλυσίδα, θα αναμενόταν να επιδεινώσουν την κατάσταση. Ωστόσο, όπως έδειξε η ανάλυση της Rystad Energy, οι τρέχουσες σποτ τιμές σε Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία και Ην. Βασίλειο, θα οδηγήσουν σε απόσβεση εντός 12 μηνών ή λιγότερο.
      Για να γίνει κατανοητός ο αντίκτυπος των αυξανόμενων τιμών στην απόδοση ενός έργου, στο παρακάτω διάγραμμα αποτυπώνεται μία επένδυση σε φωτοβολταϊκό 250 MW στη Γερμανία. Υποθέτοντας μία τιμή ηλεκτρικής ενέργειας 50 ευρώ ανά μεγαβατώρα, η αναμενόμενη απόδοση μετά τη φορολογία είναι περίπου 6%, με περίοδο απόσβεσης τα 11 έτη. Παρακάτω, λαμβάνοντας μια εκτίμηση για υψηλότερες τιμές, αποδεικνύεται το εξής: Μία τιμή 350 €/ MWh ή ψηλότερη οδηγεί σε περίοδο απόσβεσης μόλις ενός έτους, ενώ στα 180 €/MWh -το προτεινόμενο όριο που θέτει η Κομισιόν- μειώνει την απόσβεση στο μισό, σε 5-6 έτη δηλαδή. Τα στοιχεία που παρουσιάζονται αφορούν τη Γερμανία, ωστόσο τα 350 €/MWh θα παράγουν τα ίδια αποτελέσματα επίσης στη Γαλλία, την Ιταλία και το Ηνωμένο Βασίλειο.

      Δεν κερίδίζουν όλα τα project από τις spot τιμές
      Λαμβάνοντας υπόψη ότι ο μηνιαίος μέσος όρος των τιμών για τον Αύγουστο στις ανωτέρω χώρες κυμάνθηκε γύρω στα 400 €/MWh, η απόδοση για ανάλογες επενδύσεις θα είναι άμεση. Επιπλέον, το σχετικά χαμηλό λειτουργικό κόστος των ΑΠΕ ενισχύει αυτή την προοπτική, καθώς οι αποδόσεις θα παραμείνουν ισχυρές ακόμα και αν οι τιμές μακροπρόθεσμα μειωθούν σημαντικά.
      Παροαδοσιακά, τα έργα απαιτούσαν βεβαιότητα ρευστότητας, εξασφαλίζοντας χρηματοδότηση μέσω feed in tariff ή/και συμβολαίων PPAs. Μολονότι αυτό εξασφάλιζε προστασία από τον κίνδυνο πτώσης των τμών, σήμερα έχει ως αποτέλεσμα την περιορισμένη ή μηδενική έκθεση στις υψηλές τιμές της spot αγοράς. Στην πραγματικότητα τα περισσότερα αιολικά και ηλιακά έργα δεν επωφελούνται από τις τρέχουσες υψηλές τιμές.
      Ωστόσο, παρότι μπορεί να χρειαστούν χρόνια για να ξεπεραστούν ρυθμιστικά και άλλα εμπόδια, για την επένδυση ενός έργου ΑΠΕ, ο απαιτούμενος χρόνος για να τεθεί σε λειτουργία θα πρέπει να μειώνεται, καθώς όταν επιτευχθεί απόσβεση του αρχικού κόστους, οι αποδόσεις θα είναι πολύ περισσότερο ελκυστικές, ακόμα και αν οι τιμές πέσουν σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα.
      Επιπλεόν, η έρευνα δείχνει ότι για πρώτη φορά αντλήθηκαν περισσότερα κεφάλαια στις ΑΠΕ, απ’ ότι στο πετρέλαιο και στο φυσικό αέριο. Αν πράγματι οι υψηλές τιμές «ήρθαν για να μείνουν» και οι εταιρείες θέτουν άμεσα σε λειτουργία νέα δυναμικότητα ΑΠΕ, οι άμεσες αποδόσεις θα μπορούσαν να επιταχύνουν την πράσινη ανάπτυξη στην Ευρώπη.

       
    5. Περιβάλλον

      GTnews

      Το κίνημα «slow water» που προωθείται από τον Κινέζο αρχιτέκτονα τοπίου Kongjian Yu, προτείνει να αλλάξει ο πολεοδομικός σχεδιασμός για να φωτίσει τη διαχείριση του νερού σε πόλεις που σέβονται τη φυσική ροή του. Αντιμετωπίζοντας το τσιμέντο και την ακαμψία, έχει δεσμευτεί να συμμαχήσει με τη φύση δημιουργώντας πράσινες υποδομές που αιχμαλωτίζουν, ηρεμούν, αποθηκεύουν και ανακυκλώνουν τη βροχόπτωση.
      Στη μηχανική, η ακαμψία είναι ένα ποσοτικό μέτρο της αντίθεσης στις ελαστικές παραμορφώσεις που παράγονται σε ένα υλικό λόγω δύναμης ή προσπάθειας, το οποίο εξετάζει την ικανότητα ενός δομικού στοιχείου να υποστηρίζει προσπάθειες χωρίς να αποκτά μεγάλες παραμορφώσεις.
      Απαραίτητο σε περιόδους κλιματικής αλλαγής, για τις καταρρακτώδεις βροχές και τις πλημμύρες.
      Υπάρχουν προειδοποιήσεις συναγερμού σε όλα τα μέρη του πλανήτη: πρέπει να διαχειριζόμαστε ορθά το νερό εάν δεν θέλουμε να υποφέρουμε από την έλλειψή του. Δημιουργήστε και ξανασκεφτείτε τον τρόπο της συλλογής του. Οι βροχές θεωρούνται πάντα ευεργετικές και αναγκαίες, αλλά είναι όλο και πιο ακανόνιστες, καταρρακτώδεις και προκαλούν πλημμύρες. Η κατάρρευση που παράγεται από αυτό το ανεξέλεγκτο νερό οδηγεί σε πολυάριθμες απώλειες. Είναι λοιπόν απαραίτητο να επανασχεδιάζουμε τις πόλεις μας για να ελαχιστοποιήσουμε τις ζημιές τους και να επωφεληθούμε από αυτές σε περιόδους ξηρασίας. Η υποστήριξη όλων των συστημάτων που επιτρέπουν τη συλλογή και αποθήκευση του νερού ώστε να είναι χρήσιμο σε περιόδους λειψυδρίας, η οποία είναι ολοένα και συχνότερη λόγω της κλιματικής αλλαγής, εκτός από τον έλεγχο των πλημμυρών, είναι η φιλοσοφία πίσω από την κίνηση που ονομάζεται αργό νερό, που στοχεύει να εκμεταλλευτεί εκείνες τις επιθυμητές βροχές, αλλά μερικές φορές που ξεφεύγουν και χάνονται. Η αργή κίνηση του νερού προτείνει να τις δαμάσει.
      Οι πόλεις μας έχουν γεμίσει με άσφαλτο που εμποδίζει το φιλτράρισμα (και τη διήθηση στο έδαφος του νερού της βροχής). Οι δρόμοι γίνονται χαράδρες σέρνοντας τα πάντα στο πέρασμά τους χωρίς να σταματημό καθώς οι υπόνομοι (της αποχέτευσης) καταρρέουν. Όσοι ζουν σε πόλεις όπως η Μαδρίτη, έχουν δει με τα χρόνια πόσοι από τους ανοιχτούς χώρους έχουν γίνει αυτά που ονομάζονται «σκληρές πλατείες». Το έδαφος και τα φυτά έχουν αντικατασταθεί από πλακάκια ή άσφαλτο που δεν είναι πορώδη. Ως εκ τούτου, είναι απαραίτητο να αντιστραφεί αυτή η κατάσταση χρησιμοποιώντας πορώδη υλικά, εκτός από τη δημιουργία αστικών περιοχών με βλάστηση και διαπερατά πεζοδρόμια ικανά να συλλέγουν και να φιλτράρουν τη βροχή.
          

       Όταν ο Κινέζος αρχιτέκτονας τοπίου Kongjian Yu ανέβηκε στο βήμα για να παραλάβει το βραβείο Sir Geoffrey Jellicoe 2020 από τη Διεθνή Ομοσπονδία Αρχιτεκτόνων Τοπίου, μίλησε για το χωριό του, το Dong Yu (στην επαρχία Zhejiang), όπου συναντώνται ένα ρέμα και ο ποταμός Wujiang  και όπου «οι αγρότες δούλευαν τις καλλιέργειές τους με σύνεση, ακολουθώντας τους ρυθμούς της φύσης και προσαρμοζόμενοι σε ένα «απρόβλεπτο» κλίμα.
      Έτσι, σαν να ήταν ιστορία, ο Kongjian, αφού είδε πώς είχε χαθεί η κουλτούρα με την οποία οι αγρότες του χωριού του είχαν διαχειριστεί το νερό, αναρωτήθηκε τι είχε συμβεί. Επιβεβαίωσε ότι ο κόσμος της παιδικής του ηλικίας είχε εξαφανιστεί επειδή τα ποτάμια είχαν μπει σε κανάλια και οι υγρότοποι είχαν αποξηρανθεί, και πρότεινε ότι το έδαφος και το νερό έπρεπε να διαχειριστούν ξανά με τον σοφό τρόπο των αγροτών.
      Παραδοσιακή διαχείριση εδαφών
      Αυτός ο Αρχιτέκτονας τοπίου, με διδακτορικό στο Σχεδιασμό από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ (ΗΠΑ), προτείνει να χτίσει αυτό που αποκαλεί πόλεις σφουγγάρια, οι οποίες να είναι ικανές να απορροφούν μεγαλύτερες ποσότητες βροχής. Αυτό είναι απαραίτητο στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής:
      Εάν το νερό μπορεί να είναι ένας σπάνιος πόρος, γιατί να μην τον εκμεταλλευτούμε;
      Λιγότερη άσφαλτος, λιγότερο μπετόν, περισσότερες λίμνες, περισσότερα πάρκα. Λύσεις που να βασίζονται στη φύση, να συνεργάζονται με το περιβάλλον και όχι εναντίον του, να επαναπροσδιορίζουν τις πόλεις, να εφαρμόζουν την προγονική γνώση και την τρέχουσα γνώση για να δημιουργήσουν έναν εξυπνότερο και πιο βιώσιμο τρόπο διαχείρισης της περιοχής. Αυτή είναι η συνταγή του Kongjian Yu, η οποία συνδέεται με τη διεθνή τάση της λεγόμενης βιώσιμης αστικής αποστράγγισης.

      Το πάρκο της πλημμυρικής πεδιάδας στην κινεζική πόλη Jinhua, έργο του Kongjian Yu.
      Για τον Kongjian Yu, οι κινεζικές πόλεις δεν είναι προσαρμοσμένες στις πλημμύρες επειδή έχουν αποικιστεί από τη δυτική κουλτούρα και αντιγράφουν τις υποδομές και το αστικό τους μοντέλο και δεν είναι προσαρμοσμένες στο κλίμα των μουσώνων. Παρά την αρχική κριτική από τις κινεζικές αρχές για τα αξιώματα του Kongjian, καθώς το κλίμα αλλάζει και οι επιπτώσεις του γίνονται πιο ορατές, ειδικά όταν χτυπούν οι μουσώνες, οι ιδέες του λαμβάνονται ήδη υπόψη στην Κίνα και στα υπόλοιπα μέρη στον κόσμο. Στην Κίνα, κάθε χρόνο, περισσότεροι από τρία εκατομμύρια άνθρωποι πέφτουν θύματα πλημμυρών. Το 2012, το Πεκίνο είχε τη χειρότερη καταιγίδα των τελευταίων έξι δεκαετιών. Έτσι οι πλημμύρες έκαναν να ξανασκεφτούμε την ασφάλεια. Το 2015, με τον Πρόεδρο Xi Jinping να υποστηρίζει τις ιδέες του τοπίου, η κυβέρνηση ανακοίνωσε ένα σχέδιο πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων και έναν φιλόδοξο στόχο: έως το 2030, το 80% των δημοτικών περιοχών της Κίνας πρέπει να έχουν στοιχεία μιας πόλης σφουγγάρι και να ανακυκλώνουν τουλάχιστον το 70% το νερό των βροχών. Με την ιδέα ότι η φύση θα γίνει σύμμαχος της αστικής ανάπτυξης, ήδη το 2015 επιλέχθηκαν οι πρώτες 16 πιλοτικές πόλεις σφουγγάρι και το 2016 προστέθηκαν άλλες 14 αστικές περιοχές, συμπεριλαμβανομένων τμημάτων της μητροπολιτικής περιοχής του Πεκίνου και της Σαγκάης.

      Παράδειγμα κινεζικής πόλης σφουγγάρι που προωθείται από το Πεκίνο με τα κριτήρια του πάρκου Kongjian, στην Κίνα, σχεδιασμένο από τον Kongjian Yu
      Στην πόλη Taizhou, η ομάδα του Kongjian Yu επανασχεδίασε το Yongning Park ως «πλωτό κήπο με αναχώματα που μπορεί να μειώσει τη ροή των πλημμυρών περισσότερο από το μισό, δημιουργώντας έτσι μια φυσική μήτρα υγροτόπων που πλημμυρίζει εποχιακά». Στο Jinhua, «ο σχεδιασμός γεφυρών, μονοπατιών και αναβαθμίδων με βλάστηση έχει σχεδιαστεί για να προσαρμόζεται στις πλημμύρες των μουσώνων», λέει ο Αρχιτέκτονας τοπίου. Στο Χαρμπίν, «το πορώδες έδαφος του πάρκου Qunli φιλτράρει το αστικό νερό της βροχής, το οποίο αποθηκεύεται σε υπόγειες δεξαμενές». Μέσω της εταιρείας αρχιτεκτονικής τοπίου Turenscape, που ιδρύθηκε το 1998, ο Kongjian συνεχίζει να δημιουργεί χώρους για το νερό ώστε να εξαπλώνεται και να διαρρέει υπόγεια, τόσο για να αποτρέπονται οι πλημμύρες όσο και για να το αποθηκεύεται για μελλοντική χρήση. «Είναι απαραίτητο να χρησιμοποιηθούν πορώδη υλικά, εκτός από τη δημιουργία αστικών περιοχών με βλάστηση και διαπερατά πεζοδρόμια». Παρά το γεγονός ότι ξοδεύει εκατομμύρια γιουάν, η Κίνα εξακολουθεί να υποφέρει από πολλές καταστροφικές πλημμύρες. Πολλοί έχουν επικεντρωθεί στο κόστος αυτών των πόλεων σφουγγαριών, αλλά για τον Kongjian μια πόλη-σφουγγάρι θα κόστιζε μόνο το ένα τέταρτο των συμβατικών λύσεων, αν γινόταν σωστά.
      Οι πράσινες στέγες, οι κάθετοι κήποι και οι κήποι της βροχής αποτελούν επίσης μέρος των στρατηγικών για την απορρόφηση του νερού της βροχής. Το νερό είναι πόρος, όχι σπατάλη. Αυτή είναι η φιλοσοφία των κήπων βροχής, όπως αυτός που πραγματοποιήθηκε στο γνωστό πάρκο πλημμυρών του La Marjal στο Αλικάντε, για το οποίο έχει γραφτεί στην ιστοσελίδα El Ágora και που αντιπροσωπεύει μια αποτελεσματική εφαρμογή αυτής της φιλοσοφίας στην ισπανική επικράτεια. Αυτό το έργο, όπως εξηγεί η Amelia Navarro, «είναι μια λύση βασισμένη στη φύση που, εκτός από την επίλυση του προβλήματος των πλημμυρών, δημιουργεί ένα φυσικό περιβάλλον βιοποικιλότητας σε ένα αστικό περιβάλλον. Είναι σε θέση να συγκρατεί και να αποθηκεύει έως και 45.000 m3 βρόχινου νερού και έχει αποδείξει την περιβαλλοντική και οικοσυστημική του λειτουργία, εκτός από την υδάτινη χρησιμότητα του, με μια λειτουργία που δεν παρεμβαίνει στις διαδικασίες των πτηνών».

      Μια αναπαράσταση της διαχείρισης του νερού με βιώσιμα αστικά συστήματα αποχέτευσης που προσφέρεται από το γραφείο αρχιτεκτονικού σχεδιασμού του Κινέζου αρχιτέκτονα τοπίου Kongjian Yu
      Το φυσικό και το τεχνητό
      Τα τεχνητά και τα φυσικά μέσα πάνε χέρι-χέρι για τη δημιουργία αυτών των συστημάτων σφουγγαριών. Ο πρώτος στόχος είναι η διατήρηση των υδάτινων συστημάτων στην περιοχή, χρησιμοποιώντας υγροτόπους, ποτάμια, τάφρους μαζί με τη βλάστησή τους και τα εδάφη τους για το φιλτράρισμα του νερού. Εάν έχουν καταστραφεί, είναι απαραίτητη η αποκατάσταση για να ανακτηθούν τα φυσικά εμπόδια, αλλά μπορούν επίσης να δημιουργηθούν τεχνητοί υγρότοποι για τη συγκράτηση του νερού σε περίπτωση πλημμύρας.
      Χρειάζονται επίσης νομοθετικά μέτρα ώστε η κατασκευή των νέων κτιρίων και των υποδομών να μην επηρεάζει τη συγκράτηση και αποθήκευση νερού των αστικών οικοσυστημάτων.      
      Η ιδέα της πόλης σφουγγάρι αντιπροσωπεύει ένα καλό παράδειγμα βελτίωσης της διαχείρισης των αστικών υδάτων μέσω της εφαρμογής των λεγόμενων λύσεων με βάση τη φύση (NbS) που εφαρμόζουν προσεγγίσεις πράσινης υποδομής σε αστικά τοπία.
      Η αργή κίνηση του νερού υποστηρίζει ότι η προσπάθεια ελέγχου του νερού με γκρίζες υποδομές (φράγματα, κανάλια ή σωλήνες αποχέτευσης) είναι ένα λάθος που δεν αποτρέπει τις πλημμύρες και εντείνει τα προβλήματα εφοδιασμού με νερό σε περιόδους ξηρασίας. Ο συμβατικός τρόπος διαχείρισης των πλημμυρών είναι η κατασκευή σωλήνων ή αποχετεύσεων για την εκκένωση του νερού το συντομότερο δυνατό ή η ενίσχυση των όχθων των ποταμών με σκυρόδεμα για να διασφαλιστεί ότι αυτοί δεν θα υπερχειλίσουν.

      Kongjian Park, Κίνα, σχεδιασμένο από τον Kongjian Yu.
      Βιώσιμα αστικά συστήματα αποχέτευσης
      Στην Ισπανία, διάφορα δημοτικά συμβούλια έχουν δείξει ενδιαφέρον για αυτά που ορίζονται ως βιώσιμα αστικά συστήματα αποχέτευσης (SUDS), τα οποία θα συμπεριληφθούν, για παράδειγμα, στην ανάπτυξη της Nuevo Norte της Μαδρίτης, μιας από τις μεγαλύτερες αστικές αναπτύξεις που θα πραγματοποιηθούν στη χώρα μας. Αυτές οι βιώσιμες αποχετεύσεις επιλέγουν συμβατικούς κήπους που, αντί να είναι κυρτοί, είναι κοίλοι, για τη συλλογή του νερού της βροχής.
      Φυτεμένες στέγες,  στέγες που ρίχνουν το φορτίο τους (το νερό της βροχής) σε στέρνες, μια αρχαία τεχνική που έχει χαθεί ή διάμεσοι σχεδιασμένοι σε κοιλότητες, που απορροφούν την απορροή. Από την άλλη, η παροχή συλλέγεται, φιλτράρεται και  οδηγείται για να χρησιμοποιηθεί.
      Το όραμα πρέπει για να ολοκληρωθεί, πρέπει να είναι παγκόσμιο. Η αποκατάσταση των χώρων ή η παρέμβαση στα κανάλια βελτιώνει τη διαχείριση των υδάτων αλλά και τις περιβαλλοντικές συνθήκες ή την ποιότητα του αέρα σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος, οι οποίοι δεσμεύονται για πράσινες υποδομές και λύσεις βασισμένες στη φύση. 
    6. Περιβάλλον

      Engineer

      Νέος οδηγός διευκολύνει τη συμμετοχή των πολιτών στον αγώνα για προστασία του περιβάλλοντος και συμμετοχή στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων. Πώς και πού μπορώ να υποβάλω καταγγελία για καταπάτηση αιγιαλού; Τι μπορώ να κάνω όταν βρεθώ μπροστά σε μπάζωμα υγροτόπου, αποψίλωση δάσους ή χτίσιμο αυθαίρετης οικοδομής; Έχω δικαίωμα παρέμβασης αν αρνηθούν να μου δώσουν πληροφορίες; Γιατί είναι σημαντικοί οι δασικοί χάρτες; Μπορώ στ’ αλήθεια να συμμετάσχω σε διαβούλευση για περιβαλλοντικό νομοσχέδιο; Όταν ο πλανήτης καταστρέφεται, πώς μπορώ εγώ να διαμαρτυρηθώ και να ακουστώ;
      Απαντήσεις στα ‘καυτά’ ερωτήματα που απασχολούν κάθε περιβαλλοντικά ενεργό και ευαισθητοποιημένο πολίτη δίνονται στον νέο οδηγό που δημοσιεύουν σήμερα η περιβαλλοντική οργάνωση WWF Ελλάς  και ο Οργανισμός Ανοιχτών Τεχνολογιών (ΕΕΛ/ΛΑΚ). Ο οδηγός αυτός παρέχει στους πολίτες ελεύθερη πρόσβαση σε πρακτικές πληροφορίες και συμβουλές, έχοντας ως στόχο την ενδυνάμωσή τους προκειμένου να είναι σε θέση να αναλάβουν ενεργό δράση και να συμμετέχουν στη διαμόρφωση και λήψη αποφάσεων για περιβαλλοντικά ζητήματα.
      Το σημαντικό αυτό εργαλείο ενίσχυσης των πολιτών κατά την άσκηση του δικαιώματός τους για προστασία του περιβάλλοντος αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος Active citizens fund και του έργου «Πολίτες για το περιβάλλον: Η εκπαίδευση ως εργαλείο αποτελεσματικής συμμετοχής στα κοινά και στη λήψη αποφάσεων».
      Μέσα από τον οδηγό, ο οποίος είναι διαθέσιμος μαζί με άλλα ενημερωτικά υλικά στην πλατφόρμα του έργου, οι πολίτες μπορούν να αποκτήσουν πρόσβαση σε χρήσιμη περιβαλλοντική πληροφορία, να αναζητήσουν τρόπους με τους οποίους μπορούν να συμμετέχουν στη διαμόρφωση και λήψη περιβαλλοντικών αποφάσεων στην Ελλάδα, καθώς και σε αντίστοιχες διαδικασίες της Ε.Ε. για το περιβάλλον, αλλά και να αναφέρουν οποιαδήποτε παραβίαση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας αντιληφθούν. Παράλληλα, μέσα από την πλατφόρμα του έργου, οι πολίτες μπορούν πλέον να αναζητήσουν άλλες ομάδες πολιτών που δραστηριοποιούνται σε τοπικό επίπεδο και να έρθουν σε επαφή μαζί τους για να ανταλλάξουν γνώσεις και απόψεις γύρω από ένα περιβαλλοντικό ζήτημα που τους απασχολεί από κοινού. Η λειτουργία αυτή είναι αποτέλεσμα μίας πρώτης χαρτογράφησης, η οποία θα επικαιροποιείται τακτικά.
      “Στον αγώνα για την προστασία του περιβάλλοντος δεν είμαστε και δεν πρέπει να αισθανόμαστε μόνοι. Όλοι αποτελούμε μέρη ενός ευρύτερου συνόλου, με το οποίο είμαστε σε άμεση αλληλεπίδραση και γι΄αυτό, η συμμετοχή μας στα κοινά, και τα περιβαλλοντικά ζητήματα ειδικότερα, είναι απαραίτητη”, δήλωσε η Άννα Βαφειάδου, υπεύθυνη νομικού τομέα στο WWF Ελλάς.“Αναγνωρίζοντας τα κενά γνώσης και πληροφόρησης που υπάρχουν και αποτρέπουν τους πολίτες από την ενεργή συμμετοχή, ο οδηγός αυτός έχει ως στόχο να συγκεντρώσει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες και να τις επικοινωνήσει με απλό τρόπο στο κοινό, προκειμένου να ενισχυθεί σημαντικά η συμμετοχή του στη διαμόρφωση και λήψη αποφάσεων και εν τέλει, να ενδυναμωθεί η σχέση μεταξύ κοινωνίας και περιβάλλοντος.”
      “Στο σημερινό κόσμο των εντεινόμενων προκλήσεων για το περιβάλλον, οι πολίτες χρειάζονται περισσότερο από ποτέ χώρους και εργαλεία για να ασκήσουν αποτελεσματικά τα περιβαλλοντικά τους δικαιώματα.” σημειώνει ο γενικός διευθυντής του Οργανισμού Ανοιχτών Τεχνολογιών ΕΕΛΛΑΚ, Αλέξανδρος Μελίδης.  “Δημιουργήσαμε ένα πρακτικό οδηγό για να αναδείξουμε ένα νέο υπόδειγμα δημόσιας συμμετοχής φορέων και πολιτών. Ένα υπόδειγμα δημόσιου διαλόγου και συμμετοχής με ουσιαστικό αντίκτυπο στη διαμόρφωση και λήψη αποφάσεων. Η ενημερωμένη δημόσια συμμετοχή, ο δομημένος διάλογος με τη στάθμιση εναλλακτικών προσεγγίσεων είναι ζωτικής σημασίας. Ειδικά για τις ευάλωτες κοινότητες που επηρεάζονται δυσανάλογα από την κλιματική αλλαγή, αλλά που συνήθως δεν έχουν θέση στους χώρους λήψης αποφάσεων.”
      Το έργο ξεκίνησε να υλοποιείται τον Απρίλιο 2021 και θα ολοκληρωθεί τον Σεπτέμβριο 2023 με την συνδιαμόρφωση από κοινού με την κοινωνία των πολιτών μίας πρότασης πολιτικής για την βελτίωση των διαδικασιών δημόσιας συμμετοχής. Στα μέσα Νοεμβρίου έχει προγραμματιστεί η διεξαγωγή ενός εργαστηρίου επιμόρφωσης στην Αθήνα, ώστε περισσότεροι ενεργοί πολίτες να μπορέσουν να συμβάλουν πιο ενεργητικά στη συζήτηση για τη βελτίωση του νομοθετικού και θεσμικού πλαισίου για τις διαδικασίες δημόσιας συμμετοχής. Από τον Δεκέμβριο 2022 έως το Φεβρουάριο 2023 πρόκειται να διεξαχθούν ακόμα περισσότερα εργαστήρια σε διαφορετικές πόλεις της Ελλάδας, με στόχο την εκπαίδευση τοπικών ομάδων και ενεργών πολιτών και τη συνεργασία τους με δημοσίους υπαλλήλους για τη συνδιαμόρφωση προτάσεων σχετικών με την ενίσχυση της δημόσιας συμμετοχής.
      Tο έργο «Πολίτες για το Περιβάλλον» υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος Active citizens fund, με φορέα υλοποίησης το WWF Ελλάς και εταίρο την Εταιρεία Ελεύθερου Λογισμικού/Λογισμικού Ανοικτού Κώδικα (ΕΕΛ/ΛΑΚ). Το πρόγραμμα Active citizens fund, ύψους € 13,5 εκ., χρηματοδοτείται από την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και τη Νορβηγία και είναι μέρος του χρηματοδοτικού μηχανισμού του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ) περιόδου 2014 – 2021, γνωστού ως EEA Grants. Το πρόγραμμα στοχεύει στην ενδυνάμωση και την ενίσχυση της βιωσιμότητας της κοινωνίας των πολιτών και στην ανάδειξη του ρόλου της στην προαγωγή των δημοκρατικών διαδικασιών, στην ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών στα κοινά και στην προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Τη διαχείριση της επιχορήγησης του προγράμματος Active citizens fund για την Ελλάδα έχουν αναλάβει από κοινού το Ίδρυμα Μποδοσάκη και το SolidarityNow. Περισσότερες πληροφορίες: www.activecitizensfund.gr
      Ο Οργανισμός Ανοιχτών Τεχνολογιών (ΕΕΛ/ΛΑΚ) ιδρύθηκε το 2008, σήμερα έχει μετόχους 37 Πανεπιστήμια, Ερευνητικά Κέντρα και κοινωφελείς φορείς.  Έχει ως κύριο στόχο να συμβάλει στην ανοιχτότητα και ειδικότερα στην προώθηση και ανάπτυξη των Ανοιχτών Προτύπων, του Ελεύθερου Λογισμικού, του Ανοιχτού Περιεχομένου, των Ανοιχτών Δεδομένων και των Τεχνολογιών Ανοιχτής Αρχιτεκτονικής στο χώρο της εκπαίδευσης, του δημόσιου τομέα, των επιχειρήσεων και της Κοινωνικής Οικονομίας στην Ελλάδα, ενώ παράλληλα φιλοδοξεί να αποτελέσει κέντρο γνώσης και πλατφόρμα διαλόγου για τις ανοιχτές τεχνολογίες. Ανάμεσα στους φορείς που συμμετέχουν στον Οργανισμό Ανοιχτών Τεχνολογιών (ΕΕΛΛΑΚ) είναι τα πιο πολλά ελληνικά Πανεπιστήμια και Ερευνητικά Κέντρα, ενώ για την υλοποίηση των δράσεων του, βασίζεται στη συνεργασία και ενεργή συμμετοχή των μελών του και της ελληνικής κοινότητας χρηστών και δημιουργών Ελεύθερου Λογισμικού, Ανοιχτού Περιεχομένου και Τεχνολογιών Ανοιχτής Αρχιτεκτονικής.
    7. Περιβάλλον

      GTnews

      Τίθενται σε διαβούλευση οι Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες (ΕΠΜ), που αφορούν σε προστατευόμενες περιοχές «Natura 2000» στη Θεσσαλία (2 μελέτες) και στην Ανατολική Μακεδονία – Θράκη.
      Ειδικότερα πρόκειται για τις περιοχές:
      ΕΠΜ 1β: Περιοχές Natura 2000 των Περιφερειακών Ενοτήτων Ροδόπης (μέρους), Ξάνθης, Καβάλας, Θάσου και Δράμας. ΕΠΜ 4α: Περιοχές Natura 2000 των Περιφερειακών Ενοτήτων Λάρισας, Μαγνησίας και Σποράδων. ΕΠΜ 4β: Περιοχές Natura 2000 των Περιφερειακών Ενοτήτων Τρικάλων και Καρδίτσας. Η δημόσια διαβούλευση για τις ΕΠΜ των τριών αυτών περιοχών, η οποία διενεργείται από τους μελετητές των ΕΠΜ, φιλοξενείται στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας https://ypen.gov.gr/diavouleusi και θα διαρκέσει έως και τις 4 Νοεμβρίου 2022. Θα ακολουθήσει η εκπόνηση Σχεδίων Διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών με τα αντίστοιχα Προεδρικά Διατάγματα.
      Η διαβούλευση για τις τρεις πρώτες περιοχές στην Κρήτη, τον Έβρο και την Πελοπόννησο, έχει ήδη ολοκληρωθεί.
      Οι Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες καθορίζουν ένα θεσμικό πλαίσιο οριοθέτησης και θεσμοθέτησης διαβαθμισμένων ζωνών προστασίας, θέτοντας σαφείς όρους και κανόνες για τις χρήσεις γης και την οικονομική δραστηριότητα στις προστατευόμενες περιοχές.
      Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει αναθέσει την εκπόνηση 23 Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών και Σχεδίων Διαχείρισης για τις 446 περιοχές του δικτύου «Natura 2000» της χώρας.
      Οι Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες, με γνώμονα την προστασία των οικοσυστημάτων και των ειδών που φιλοξενούν, θα υποδείξουν εάν και ποιες ανθρωπογενείς δραστηριότητες επιτρέπονται στις επιμέρους ζώνες κάθε περιοχής.
      Τα Σχέδια Διαχείρισης θα εξειδικεύσουν τα κριτήρια και τους όρους άσκησης των επιτρεπόμενων ανθρωπογενών δραστηριοτήτων στις επιμέρους περιοχές της κάθε μελέτης. Σε αυτά περιλαμβάνονται σχέδια δράσης στα οποία εξειδικεύονται:
      Τα αναγκαία μέτρα. Τα έργα και τα προγράμματα. Οι φάσεις, το κόστος, οι πηγές. Οι φορείς χρηματοδότησης. Το χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης. Οι φορείς εφαρμογής. Το έργο, που για πρώτη φορά υλοποιείται στη χώρα μας, είναι εξαιρετικά σημαντικό, τόσο για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος όσο και σε σχέση με τις υποχρεώσεις της Ελλάδας απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
    8. Περιβάλλον

      GTnews

      Σύμφωνα με τις καταγραφές 53 μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr, η μέση μέγιστη ημερήσια θερμοκρασία στη χώρα μας κυμάνθηκε κοντά στον μέσο όρο της περιόδου 2010-2019, όμως το τελευταίο δεκαήμερο του μήνα καταγράφηκε ένα από τα πιο ψυχρά διαστήματα των τελευταίων 12 ετών για τον μήνα Σεπτέμβριο. 
      Πιο συγκεκριμένα, στη Βόρεια Ελλάδα η απόκλιση της μέσης μέγιστης θερμοκρασίας ήταν -0,9°C, στη Δυτική Ελλάδα -0,3°C, στη Θεσσαλία +0,3°C, στη Στερεά Ελλάδα και την Πελ/νησο -0.1°C, στα νησιά του Αιγαίου και την Κρήτη -0,2°C και 0,0°C αντίστοιχα. 

       
      Πρόκειται για τον 3ο πι ο ψυχρό Σεπτέμβριο από το 2010 για τη Βόρεια Ελλάδα, μετά το 2014 και το 2016 όταν είχαν καταγραφεί ακόμη χαμηλότερες θερμοκρασίες. Το επόμενο γράφημα δείχνει την κατάταξη του Σεπτεμβρίου 2022 ανά γεωγραφικό διαμέρισμα, σε σχέση με τους αντίστοιχους μήνες την περίοδο 2010-2019. Αξίζει να αναφερθεί ότι η μέση μέγιστη θερμοκρασία τον φετινό Σεπτέμβριο ήταν οριακά υψηλότερη από τον Σεπτέμβριο του 2021 για τη Στερεά Ελλάδα, τη Θεσσαλία, τα νησιά του Αιγαίου και την Κρήτη, παρά το ιδιαίτερα ψυχρό διάστημα στα τέλη του μήνα. 

       
      Οι μεγαλύτερες θερμοκρασιακές αποκλίσεις καταγράφηκαν στην Αλεξανδρούπολη, όπου η θερμοκρασία κυμάνθηκε έως και 8,4°C χαμηλότερα από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα μεταξύ 19 και 27 Σεπτεμβρίου 2022, και συνολικά τις 24 από τις 30 ημέρες του μήνα καταγράφηκαν αρνητικές αποκλίσεις. Στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη καταγράφηκαν παρόμοιες αρνητικές αποκλίσεις (-1,1°C), με 17 ημέρες του μήνα να καταγράφονται αρνητικές αποκλίσεις στην Αθήνα, και 18 ημέρες στη Θεσσαλονίκη. 
      Το επόμενο γράφημα παρουσιάζει τις αποκλίσεις της μέσης μέγιστης θερμοκρασίας από τον μέσο όρο της περιόδου 2010-2019, για κάθε έναν από τους 53 μετεωρολογικούς σταθμούς του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr. 

       

    9. Περιβάλλον

      GTnews

      Διασχίζοντας ένα μονοπάτι μέσα σε καλλιέργειες τριφυλλιού και καλαμποκιού που συνεχίζει σε μια παραποτάμια διαδρομή, στεφανωμένη με δέντρα και οργιώδη φύση, δίπλα στο Νέστο, ολοκληρώθηκε στο Παρανέστι Δράμας, ημερίδα με θέμα την ανάδειξη της αξίας της βιοποικιλότητας και της διασυνοριακής συνεργασίας στην οροσειρά της Ροδόπης. Μιας ημερίδας που σύμφωνα με τους διοργανωτές της, είχε ως στόχο τη σημασία της Ευρωπαϊκής Πράσινης Ζώνης, όπως ονομάζεται πλέον το πρώην «Σιδηρούν Παραπέτασμα» το οποίο χώριζε την Ευρώπη σε Ανατολή και Δύση για σχεδόν 40 χρόνια. Εκεί, αναπτύχθηκε μια ξεχωριστή «πράσινη» ζώνη, ένας οικολογικός διάδρομος που διασχίζει 24 χώρες και, ως αυστηρά επιτηρούμενη στρατιωτική περιοχή, υπήρξε καταφύγιο για πολλά απειλούμενα είδη. Έτσι, οι περιοχές που περιλαμβάνονται στη νοητή γραμμή μεταξύ της Θάλασσας Μπάρεντς στη Ρώσο – Νορβηγική μεθόριο μέχρι και τη Μαύρη Θάλασσα και τα βόρεια σύνορα της Ελλάδας στα Βαλκάνια μετονομάστηκαν σε Ευρωπαϊκή Πράσινη Ζώνη, ενώ το ομώνυμο δίκτυο συγκροτήθηκε το 2003.
      Το νοτιότερο σκέλος της Ευρωπαϊκής Πράσινης Ζώνης είναι η Βαλκανική Πράσινη Ζώνη που κατά κύριο λόγο περιλαμβάνει τις οροσειρές, καθώς και λίμνες και ποτάμια της Βαλκανικής.
      “Όλο το εθνικό πάρκο της οροσειράς Ροδόπης, έτσι και το μονοπάτι που ενώνει το Ξάγναντο με το Παρανέστι, θεωρούνται κομμάτι της Ευρωπαϊκής Πράσινης Ζώνης. Πρόκειται για μια προσπάθεια, εκεί που υπήρχε παλαιότερα το “Σιδηρούν παραπέτασμα” και ήταν ένα σύνορο που χώριζε τις χώρες, τώρα να είναι μια πράσινη γέφυρα που ενώνει τους ανθρώπους αλλά και τον άνθρωπο με τη φύση” εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Γιώργος Θεοδωρίδης από την περιβαλλοντική οργάνωση “Καλλιστώ”.
      Το Μονοπάτι της Συνύπαρξης, όπως ονομάστηκε, υπάρχει εδώ και χρόνια και ξεκινάει δίπλα από χωράφια αγροτών οι οποίοι καλλιεργούν καλαμπόκι και τριφύλλι για ζωοτροφές. Μέσα από το έργο LIFE ARCPROM, μέλη της περιβαλλοντικής οργάνωσης, έχουν δημιουργήσει και προτείνουν δραστηριότητες περιβαλλοντικής εκπαίδευσης ώστε να μπορούν σχολεία και οικογένειες, να επισκέπτονται το μονοπάτι και να ενημερώνονται για το περιβάλλον, την περιοχή, τους κατοίκους της και πώς συνυπάρχει ο άνθρωπος με την άγρια ζωή, και πιο συγκεκριμένα με την αρκούδα.
      “Η διαδρομή, μήκους 2,2 χιλιομέτρων, ξεκινά από το Ξάγναντο, κοντά στο Παρανέστι. Λίγο πιο κάτω από το κέντρο του χωριού, ακολουθούμε μικρό αγροτικό δρόμο, που μας κατεβάζει ομαλά προς το ποτάμι. Μετά από 800 μέτρα, φτάνουμε στο παραποτάμιο μονοπάτι. Για το υπόλοιπο της διαδρομής, ακολουθούμε τη ροή του ποταμού, περπατώντας μέσα στο παραποτάμιο δάσος, ώσπου να φτάσουμε στη σιδηροδρομική γραμμή και σε χώρο αναψυχής, έξω από το Παρανέστι” εξηγεί η Εφη Γελαστοπούλου από την “Καλλιστώ”.
      Από το “Σιδηρούν Παραπέτασμα” στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Ζώνη
      Όπως διευκρίνισε, μιλώντας στην ημερίδα, η Λουκία Αργυριάδου από την “Καλλιστώ”, η Ευρωπαϊκή Πράσινη Ζώνη συμβολίζει την παγκόσμια προσπάθεια για κοινές διασυνοριακές δράσεις για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Καθήκον της Ένωσης για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Ζώνη που αποτελείται από μη κυβερνητικές οργανώσεις, κρατικούς φορείς και ομάδες εμπειρογνωμόνων, είναι η διατήρηση και η προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξής της με διασυνοριακή συνεργασία σε όλα τα επίπεδα και σε όλους τους τομείς της κοινωνίας.
      “Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Ζώνη, η κοινή φυσική μας κληρονομιά κατά μήκος της γραμμής του πρώην “σιδερένιου παραπετάσματος”, πρέπει να διατηρηθεί και να αποκατασταθεί ως ένα οικολογικό δίκτυο που συνδέει υψηλής αξίας φυσικό και πολιτιστικό τοπίο, με σεβασμό των οικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών αναγκών των τοπικών κοινοτήτων” εξήγησε.
      Σημειώνεται ότι η Ευρωπαϊκή Πράσινη Ζώνη συνδέει 16 χώρες της ΕΕ, πέντε υποψήφιες χώρες (Αλβανία, Σερβία, Μαυροβούνιο, Βόρεια Μακεδονία, Τουρκία), το Κόσοβο και δύο χώρες εκτός ΕΕ (Ρωσία και Νορβηγία).
      Πρόταση για τη δημιουργία διασυνοριακού πάρκου Ροδόπης
      Στη πρόταση για τη δημιουργία διασυνοριακού Περιφερειακού Πάρκου εντός της Βαλκανικής Πράσινης Ζώνης, στην οροσειρά της Ροδόπης, που έχουν καταθέσει προς συζήτηση περιβαλλοντικές οργανώσεις, αναφέρθηκαν οι Συμεών Αρανγκέλωφ (Simeon Arangelov) και Ινα Λαζάροβα (Ina Lazarova) από την ΄Ενωση Εθνικών Πάρκων Βουλγαρίας.
      Όπως είπαν, μιλώντας στην ημερίδα, πρόκειται για ένα οικοσύστημα με σπάνια ενδημικά και απειλούμενα είδη και μεγάλη βιοποικιλότητα. Ωστόσο, στη Βουλγαρία, υπάρχει κατακερματισμός των προστατευόμενων οικοτόπων και διαφορετική πολιτική προστασίας σε σχέση με την Ελλάδα. “Γι΄αυτό το λόγο”, διευκρίνησαν, “πρέπει να δημιουργηθεί ένα διασυνοριακό περιφερειακό πάρκο που θα περιλαμβάνει όλη τη Ροδόπη με το ίδιο status προστασίας”.
      Στα προβλήματα που δημιουργούνται από την έλλειψη κοινής διασυνοριακής πολιτικής σε θέματα προστασίας της φύσης αναφέρθηκε και η Ελπίδα Γρηγοριάδου από τη Μονάδα Διαχείρισης Εθνικών Πάρκων Νέστου- Βιστωνίδας και Ροδόπης υπογραμμίζοντας ότι απαιτείται η υπογραφή κοινού πρωτοκόλλου παρακολούθησης για όλα τα διασυνοριακά είδη πανίδας και χλωρίδας. Σημαντικά προβλήματα, σύμφωνα με την κ.Γρηγοριάδου, αποτελούν επίσης η ρύπανση και τα εισαγόμενα σκουπίδια στο Νέστο, η ύπαρξη εμποδίων και ο κατακερματισμός πληθυσμών ιχθυοπανίδας από τα φράγματα, η έλλειψη επικοινωνίας μεταξύ των αρμόδιων υπηρεσιών και το διασυνοριακό έγκλημα της λαθροθηρίας, επικαλούμενη 7 περιστατικά λαθροθηρίας που σημειώθηκαν το διάστημα 2015-2020, στην περιοχή του Φρακτού
      Η ημερίδα διοργανώθηκε από την περιβαλλοντική οργάνωση “Καλλιστώ” σε συνεργασία με τη Μονάδα Διαχείρισης Εθνικών Πάρκων Δέλτα Νέστου – Βιστωνίδας – Ισμαρίδας και Ροδόπης του ΟΦΥΠΕΚΑ, την Ένωση Πάρκων Βουλγαρίας, το Ελληνικό τμήμα της Ευρωπαϊκής Πράσινης Ζώνης (European Green Belt), και το έργο LIFE ARCPROM.
    10. Περιβάλλον

      Engineer

      Eως και 80% αυξήθηκε η θνησιμότητα στην ευρύτερη αστική περιοχή της Αθήνας στις αρχές Αυγούστου 2021, λόγω ενός θανάσιμου συνδυασμού των ιδιαίτερα αυξημένων θερμοκρασιών και της επίδρασης της δασικής πυρκαγιάς στη Βαρυμπόμπη! Πρόκειται για αποτέλεσμα μιας πολύ ενδιαφέρουσας μελέτης που θα παρουσιαστεί στο 34ο ετήσιο συνέδριο της Διεθνούς Εταιρείας Περιβαλλοντικής Επιδημιολογίας (ISEE 2022), που πραγματοποιείται από την Κυριακή έως τις 21 Σεπτεμβρίου στο Συνεδριακό Κέντρο του Μεγάρου Μουσικής στην Αθήνα.
      Η ερευνητική ομάδα συνέκρινε την εξέλιξη της μέσης θερμοκρασίας στην Αθήνα από την 1η Μαΐου μέχρι την 1η Οκτωβρίου 2021, σε σχέση με τον μέσο όρο των ετών 2017-2020. Στην έρευνα, όπως φαίνεται στο γράφημα, αποτυπώθηκε μια ευθεία συσχέτιση ανάμεσα στην άνοδο των θερμοκρασιών και την αύξηση της θνησιμότητας. Ειδικά σε συνθήκες παρατεταμένου καύσωνα στα τέλη Ιουλίου – αρχές Αυγούστου του 2021 η θνησιμότητα πήρε την ανηφόρα, ενώ υπό την επίδραση και των κοντινών δασικών πυρκαγιών (με τον καπνό και το στρες) κορυφώθηκε, αποδεικνύοντας τη βαριά επικινδυνότητα της κλιματικής αλλαγής και των περιβαλλοντικών καταστροφών για τη δημόσια υγεία.

      «Η μεταβολή της εβδομαδιαίας θνησιμότητας έφθασε στο +80% σε σχέση με τον ημερήσιο αριθμό θανάτων την ίδια περίοδο τα έτη 2017-2020, όταν συνδυάστηκαν ο καύσωνας και η δασική φωτιά που επηρέασε την ατμόσφαιρα της Αθήνας και εξέθεσε σε συνδυασμένο κίνδυνο τον πληθυσμό από τη ζέστη και τον καπνό. Ωστόσο, μετά από προσεκτικό έλεγχο όλων των παραγόντων που επηρεάζουν τη θνησιμότητα (χρονολογικές τάσεις, ημέρα της εβδομάδας κ.ά.) και ανάλυση δεδομένων από το 2011 μέχρι το 2021, υπολογίστηκε ότι η αύξηση της θνησιμότητας τις ημέρες του συγκεκριμένου καύσωνα πριν από την εκδήλωση της πυρκαγιάς ήταν 20%, ενώ μετά την εκδήλωση της φωτιάς ήταν 70% σε σχέση με ημέρες που δεν χαρακτηρίζονται από καύσωνες», λέει στην «Κ» η κυρία Κλέα Κατσουγιάννη, ομότιμη καθηγήτρια της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και καθηγήτρια Δημόσιας Υγείας στο Imperial College London. «Πάντως στη σύγκριση που έγινε με τις επιδράσεις από τον εξίσου σημαντικό καύσωνα του Ιουλίου 1987 βρέθηκε ότι το 2021 οι επιδράσεις των υψηλών θερμοκρασιών στη θνησιμότητα ήταν μικρότερες από αυτές που θα περιμέναμε με βάση τη σχέση που καταγράφηκε το 1987. Αυτό μπορεί να εξηγηθεί από τη μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση του πληθυσμού σήμερα και από τα μέτρα που λαμβάνονται από την πολιτεία και διάφορους φορείς για την προστασία του πληθυσμού», συμπληρώνει η κυρία Κατσουγιάννη, που συμμετείχε στην ερευνητική ομάδα μαζί με τους Αντώνη Αναλυτή (ΕΤΕΠ, επιστημονικός συνεργάτης), Σοφία Ζαφειράτου (υποψήφια διδάκτωρ) και Ευαγγελία Σαμόλη (αναπλ. καθηγήτρια Επιδημιολογίας).
      Στο συμπόσιο «Κλιματικές καταστροφές, δημόσια υγεία και πολιτικές προστασίας», στο πλαίσιο του ISEE 2022, θα παρουσιαστούν μελέτες από διάφορες περιοχές του κόσμου. Στην Αυστραλία, όπου τη διετία 2019-20 υπήρχε ιδιαίτερη αύξηση των πυρκαγιών, εκτιμήθηκε ότι υπήρξαν 429 θάνατοι σχετιζόμενοι με τον καπνό, περίπου 3.230 εισαγωγές στα νοσοκομεία και 1.523 προσελεύσεις με κρίσεις άσθματος. Το κόστος από την επιβάρυνση του συστήματος υγείας ανήλθε σε 1,95 δισ. δολάρια Αυστραλίας, εννέα φορές μεγαλύτερο από τη διάμεση τιμή των προηγούμενων 19 ετών. Στη δική της παρουσίαση η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας (Davis) Irva Hertz-Picciotto θα αναφέρει –μεταξύ άλλων– πως 40.235 κτίρια καταστράφηκαν στην Πολιτεία από δασικές πυρκαγιές την τελευταία πενταετία, πολύ περισσότερα από τα προηγούμενα χρόνια. Επίσης, πάνω από ένα εκατομμύριο άνθρωποι εγκατέλειψαν τα σπίτια τους λόγω δασικών πυρκαγιών την τριετία 2017-19.
      «Ενα άλλο εξαιρετικά ενδιαφέρον και επίκαιρο θέμα που θα παρουσιαστεί στο ISEE 2022 είναι η αλληλεπίδραση των περιβαλλοντικών παραγόντων με τη μετάδοση του κορωνοϊού και τη σοβαρότητα νόσησης από COVID-19», σημειώνει η κυρία Κατσουγιάννη, που προεδρεύει στο συνέδριο μαζί με την κυρία Σαμόλη και παρουσιάζει μερικά από τα πιο ενδιαφέροντα θέματα που θα αναπτυχθούν από τους περίπου 1.500 συμμετέχοντες (1.100 με φυσική παρουσία). Στο συμπόσιο «Λοιμώξεις και Περιβάλλον», που συντονίζεται από τον καθηγητή Μανόλη Κογεβίνα του ερευνητικού κέντρου ISGLOBAL στη Βαρκελώνη, θα γίνει συνθετική παρουσίαση των περίπου 100 μελετών της τελευταίας διετίας, που διερευνούν τη σχέση των επιπέδων ατμοσφαιρικής ρύπανσης και της συχνότητας ή σοβαρότητας της COVID-19. Σε αυτές αποτυπώνεται με τεκμηριωμένο τρόπο ότι η νόσηση και η σοβαρότητα της COVID-19 αυξάνονται όταν μεγαλώνει η έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση. Επίσης, μελέτες για την ανοσολογική απόκριση δείχνουν ότι αυτή είναι αυξημένη μεταξύ νοσούντων, όταν υπάρχει ταυτόχρονη έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση. Προς το παρόν δεν υπάρχουν αρκετές μελέτες για την επίδραση της έκθεσης στην ατμοσφαιρική ρύπανση και τη «μακροχρόνια» COVID.
      Αντίστοιχη συνθετική παρουσίαση θα γίνει από τον Jan Semenza του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης για τη σχέση της κλιματικής αλλαγής με τις λοιμώξεις. Οι μετεωρολογικές αλλαγές, οι μετακινήσεις πληθυσμών, οι αλλαγές χρήσεων γης, η αστικοποίηση κ.λπ. πυροδοτούν υγειονομικούς κινδύνους, που περιλαμβάνουν και την έκρηξη επιδημιών.
    11. Περιβάλλον

      Engineer

      Η ατμοσφαιρική ρύπανση θεωρείται η τέταρτη αιτία θανάτου στον κόσμο, ενώ τουλάχιστον 400.000 πρόωροι θάνατοι σημειώνονται κάθε χρόνο στην Ευρωπαϊκή Ενωση λόγω έκθεσης σε υψηλά επίπεδα ρύπων. Πρόκειται για μία από τις πολλές πλευρές της σχέσης της δημόσιας Υγείας με το περιβάλλον, που αναδείχθηκαν σε ένα πολύ «γεμάτο» και ενδιαφέρον συνέδριο, το οποίο ολοκληρώθηκε χθες στην Αθήνα. Περίπου 1.100 επιστήμονες με φυσική παρουσία και ακόμα 500 μέσω Διαδικτύου, από όλον τον κόσμο, συμμετείχαν στο ετήσιο συνέδριο της Διεθνούς Εταιρείας Περιβαλλοντικής Επιδημιολογίας (ISEE), που διεξήχθη στο Συνεδριακό Κέντρο του Μεγάρου Μουσικής.
      Σύμφωνα με μεγάλη έρευνα, η ρύπανση ευθύνεται για την απώλεια άνω του 9% των συνολικών χαμένων χρόνων ζωής διεθνώς, τέταρτη σε σημασία πίσω από το κάπνισμα, τον υποσιτισμό και την υπέρταση. Σημαντική είναι και η καταγραφή των «μη ιδανικών» θερμοκρασιών περιβάλλοντος, όπου αποδίδεται το 2% των χαμένων ετών ανθρώπινης ζωής. «Εχει υπολογιστεί πως η ατμοσφαιρική ρύπανση αφαιρεί από τους κατοίκους της Ευρώπης έξι μήνες ζωής. Αυξάνει τη θνησιμότητα και σχετίζεται με ένα μεγάλο εύρος ασθενειών, όπως τα νοσήματα του αναπνευστικού, τα καρδιαγγειακά κ.λπ.», είπε στη χθεσινή παρουσίαση του επιστημονικού προγράμματος η ομότιμη καθηγήτρια Ιατρικής ΕΚΠΑ, καθηγήτρια Δημόσιας Υγείας στο Imperial College London και συμπρόεδρος του Συνεδρίου, Κλέα Κατσουγιάννη. «Το καινούργιο που αναδεικνύουν πρόσφατες έρευνες είναι η συσχέτιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης με νευρολογικά νοσήματα, άνοια και άλλες νοητικές επιδράσεις. Επίσης, στην ευαίσθητη παιδική ηλικία καταγράφεται αρνητική επίδραση στην ανάπτυξη», συμπλήρωσε.
      Οπως τόνισε η κ. Κατσουγιάννη, τον Σεπτέμβριο του 2021 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ανακοίνωσε νέες οδηγίες για την ποιότητα του αέρα, οι οποίες, ύστερα από διεξοδική επιστημονική συζήτηση, θέτουν ως ζητούμενο τη σημαντική μείωση των συγκεντρώσεων ατμοσφαιρικών ρύπων σε σχέση με τις αντίστοιχες του 2005. «Οι οδηγίες του ΠΟΥ δεν έχουν υποχρεωτικό χαρακτήρα, αλλά βασίζονται στα επιστημονικά στοιχεία για την προστασία της δημόσιας Υγείας. Το ζήτημα είναι τι θα κάνει η Ε.Ε., τα όρια της οποίας είναι λιγότερα αυστηρά. Το ερώτημα τέθηκε σε ειδική συνεδρίαση στον κ. Thomas Henrichs, αναπληρωτή διευθυντή της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο οποίος ανέφερε ότι έχει δρομολογηθεί η διαδικασία για την αλλαγή των σχετικών οδηγιών της Ε.Ε. Ο κ. Henrichs παρουσίασε και έρευνα κοινής γνώμης που κατέδειξε ότι η πλειονότητα των κατοίκων της Ευρώπης θα ήθελε να εξισωθούν τα νομοθετικά ευρωπαϊκά όρια με τις οδηγίες του ΠΟΥ». Παρ’ όλα αυτά, το χρονοδιάγραμμα της Επιτροπής φάνηκε κάπως… μακρύ στους συμμετέχοντες.
      Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχαν και οι συνεδρίες σχετικά με την COVID-19. Η πανδημία του κορωνοϊού ανέδειξε τη στενή συσχέτιση μεταξύ της εμφάνισης νέων λοιμώξεων και του ευρύτερου περιβάλλοντος, καθώς και των κλιματικών αλλαγών σε παγκόσμια κλίμακα. Οι περισσότερες αναδυόμενες νόσοι είναι ζωονόσοι και είναι επίσης καλά τεκμηριωμένο ότι τουλάχιστον οι μισές οφείλονται σε καταστροφή οικοσυστήματος, αποψίλωση δασών και γεωργικές πρακτικές, σημείωσε ο καθηγητής Μανόλης Κογεβίνας, διευθυντής του ερευνητικού κέντρου ISGLOBAL, στη Βαρκελώνη.
      Οπως τονίστηκε, στο συνέδριο παρουσιάστηκαν μελέτες από περίπου δέκα χώρες, που ανέδειξαν με τεκμηριωμένο τρόπο ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση σχετίζεται με την COVID-19 και ιδιαίτερα με τη σοβαρή νόσηση από κορωνοϊό. «Μια μεγάλη μελέτη στη Βαρκελώνη κατέδειξε πως η ατμοσφαιρική ρύπανση μείωσε κατά περίπου 10% την ανοσολογική απόκριση των ατόμων που εμβολιάστηκαν με εμβόλια κατά της COVID-19, κάνοντάς τα πιο ευαίσθητα για περαιτέρω μολύνσεις μεταξύ των εμβολιασμένων», είπε ο κ. Κογεβίνας.
      Η συζήτηση για την κλιματική αλλαγή δεν ανέδειξε μόνο τις αρνητικές συνέπειές της στην υγεία, αλλά και τις θετικές επιπτώσεις από την προσπάθεια ανάσχεσής της. «Τα μέτρα για την κλιματική αλλαγή έχουν ταυτόχρονα οφέλη και σε άλλες πλευρές. Για παράδειγμα, η μείωση της ρύπανσης συνδέεται με μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Η αλλαγή στη διατροφή και η κατανάλωση λιγότερου κόκκινου κρέατος βοηθούν στην υγεία μας, η λιγότερη χρήση αυτοκινήτου οδηγεί σε περισσότερο περπάτημα ή ποδήλατο, άρα σε περισσότερη άσκηση», σημείωσε η κ. Κατσουγιάννη.
      Χημικές ουσίες που κρατούν «για πάντα»
      Κρατούν «για πάντα», αλλά δεν είναι για καλό. Ο λόγος για τα λεγόμενα «For ever chemicals», τις χημικές ενώσεις που διαρκούν «για πάντα» ή για την ακρίβεια για πολλά χρόνια, συσσωρευόμενες στον οργανισμό μας. Οι συγκεκριμένες χημικές ουσίες έχουν βρεθεί στο «μικροσκόπιο» των ερευνητών. «Πρόκειται για τις υπερφθοριωμένες και πολυφθοριωμένες αλκυλιωμένες ουσίες που ονομάζονται Pfas και είναι χιλιάδες διαφορετικές ενώσεις, που χρησιμοποιούνται από τη βιομηχανία εδώ και δεκαετίες», μας είπε η κ. Δάνια Βάλβη, αναπληρώτρια καθηγήτρια στην ιατρική σχολή Icahn, στη Νέα Υόρκη. «Ενώσεις Pfas έχουν συσχετιστεί με μεταβολικά νοσήματα, όπως ο διαβήτης. Επίσης, γυναίκες με αυξημένη έκθεση σε Pfas έχουν παρουσιάσει μειωμένη γονιμότητα. Τα Pfas βρίσκονται σε μαγειρικά σκεύη, όπως αντικολλητικά τηγάνια, πλαστικά είδη, υλικά αδιαβροχοποίησης για μπουφάν κ.λπ. Οι ουσίες αυτές δεν αναγνωρίζονται εύκολα από τον οργανισμό, γι’ αυτό λειτουργούν ως ορμονικοί διαταρράκτες», σημειώνει η κ. Βάλβη. Τι γίνεται με τη νομοθεσία για την αποφυγή των επικίνδυνων ουσιών; «Καταγράφονται ουσίες που είναι βλαβερές για την υγεία μας και οι οποίες στη συνέχεια αποσύρονται. Το πρόβλημα είναι πως και οι νέες χημικές ενώσεις που εισάγει η βιομηχανία έχουν συχνά την ίδια δράση», αναφέρει η καθηγήτρια.
      Οι αριθμοί
      4η αιτία θανάτου διεθνώς η ατμοσφαιρική ρύπανση, υπεύθυνη για πάνω από το 9% των χαμένων ετών ζωής.
      400.000 πρόωροι θάνατοι ετησίως στην Ε.Ε. λόγω έκθεσης στην ατμοσφαιρική ρύπανση.
      10% μειώθηκε η ανοσολογική απόκριση των ατόμων που εμβολιάστηκαν κατά της COVID-19 λόγω ρύπανσης.
      20% αυξήθηκε η θνησιμότητα στην Αθήνα λόγω καύσωνα τον Αύγουστο 2021, 76% σε συνδυασμό με τη δασική φωτιά στη Βαρυμπόμπη.
    12. Περιβάλλον

      Engineer

      Το νερό της βροχής στην πόλη θεωρείται απόβλητο και οι λύσεις για την περισυλλογή και απομάκρυνση του δεν στηρίζονται στους μηχανισμούς της φύσης.
      Βιοδιήθηση – Περισυλλογή του νερού της βροχής από εσοχές λεκανών κατά μήκος των δρόμων με κήπο.    
      Η βελτίωση της ποιότητας του νερού της βροχής της πόλης Ōtāhuhu ήταν ένας από τους βασικούς στόχους του έργου αναβάθμισης του κέντρου της πόλης. Διάφοροι κήποι βιοδιήθησης έχουν εγκατασταθεί κατά μήκος των πρόσφατα ανακαινισμένων δρόμων για την προώθηση ενός υγιούς περιβάλλοντος. Το έργο έκανε μια μοναδική αλλαγή στην αποτελεσματική προεπεξεργασία και διαχείριση των ακαθάριστων ρύπων με χρήση λεκανών περισυλλογής της απορροής του νερού της βροχής.

      Κατά τη φάση του σχεδιασμού, ο υπεύθυνος του έργου προκάλεσε την ομάδα σχεδιασμού να αναπτύξει ένα βελτιωμένο προκαταρκτικό σχέδιο «κήπου της βροχής» που θα φιλτράρει τον όγκο των επιπλεόντων σκουπιδιών και ιζημάτων από το εισερχόμενο νερό της επιφανειακής απορροής του νερού της βροχής από το δρόμο, πριν αυτό εισέλθει στον κήπο βροχής, μειώνοντας έτσι τις απαιτήσεις συντήρησης.

      Η ομάδα σχεδιασμού διερεύνησε διάφορες επιλογές και συνεργάστηκε με την Healthy Waters του Συμβουλίου του Auckland, τις ομάδες συντήρησης του Συμβουλίου και τους εκπροσώπους σχεδιασμού Mana Whenua. Από τη συνεργασία προέκυψε ένα σχέδιο τύπου «λεκάνης περισυλλογής».  Είναι μοναδικό και το πρώτο πρωτότυπο που εγκαταστάθηκε στο Ώκλαντ.

      Το νερό εισέρχεται στο φρεάτιο σύλληψης μέσω μιας προκατασκευασμένης μονάδας εισόδου κρασπέδου από σκυρόδεμα και ρέει κάτω από ένα πλαστικό διάφραγμα μέσα σε ένα τσιμεντένιο φρεάτιο, παγιδεύοντας επιπλέοντα σκουπίδια και αφήνοντας τα ιζήματα να καθιζάνουν. Το λάκκο συγκράτησης στερεώνεται με ένα αρθρωτό χαλύβδινο καπάκι και θα συντηρείται με το άνοιγμα του καπακιού και χρήση τροχιάς κενού. Αυτό συνεπάγεται λιγότερο χρόνο συντήρησης και είναι πιο αποτελεσματικό από τη συλλογή σκουπιδιών όταν βρίσκονται μέσα στον κήπο της βροχής.

      Το προκατασκευασμένο σκυρόδεμα χρησιμοποιήθηκε για τη δομή του φρεατίου αλίευσης και ο χάλυβας τύπου Corten χρησιμοποιήθηκε για το κάλυμμα και το υπέρθυρο του κράσπεδου. Το προκατασκευασμένο σκυρόδεμα επιλέχθηκε για την ανθεκτικότητά του και τις χαμηλές απαιτήσεις συντήρησης. Αυτές οι προκατασκευασμένες μονάδες συνδυάστηκαν με τα χαλύβδινα καλύμματα Corten για ασφάλεια και για να κρύψουν τα σκουπίδια και το νερό. Τα φινιρίσματα από φιμέ σκυρόδεμα και  χάλυβα Corten  συνδυάζονται καλά με την παλέτα υλικών της συνολικής αναβάθμισης.

      Από την πρώτη ημέρα της εγκατάστασης, οι μονάδες λεκανών περισυλλογής της απορροής του νερού της βροχής, ήταν αποτελεσματικές στη δουλειά τους για τη συγκράτηση σκουπιδιών και ιζημάτων. Η επιτυχία αυτών των μονάδων θα παρακολουθείται από την επιτροπή Healthy Waters για να διαπιστωθεί εάν μπορούν να εφαρμοστούν κι αλλού. Το καλούπι από σκυρόδεμα κατασκευάστηκε από χάλυβα για να εξασφαλιστεί η δυνατότητα του Συμβουλίου του Ώκλαντ να παράγει περισσότερες ποσότητες στο μέλλον.
      Όταν το νερό δεν θεωρείται απόβλητο αλλά χρήσιμος πόρος… Πρωτότυπος τίτλος του άρθρου:
      Bio-Filtration Garden Forebay Catch pit | Ōtāhuhu Town Centre Streetscape | Boffa Miskell
      Location: Ōtāhuhu Town Centre, New Zealand
      Design Team: Boffa Miskell (Yoko Tanaka, Alex Smith, Mark Lewis)
      Client: Auckland Council and Auckland Council Healthy Waters
    13. Περιβάλλον

      Engineer

      Τη δυνατότητα στους κατοίκους ορεινών περιοχών της χώρας να προβούν, είτε οργανωμένα ως κοινότητα είτε ατομικά, στην υλοτόμηση ξυλείας, υπό την εποπτεία των οικείων δασικών υπηρεσιών, για να καλύψουν τις ανάγκες για τη χειμερινή περίοδο δίνει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με σχετική εγκύκλιο που υπέγραψε ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Αμυράς.
      Υπενθυμίζεται ότι, ήδη, διατίθενται δωρεάν καυσόξυλα από τους Δασικούς Συνεταιρισμούς Εργασίας (ΔΑΣΕ) προς τους κατοίκους σε όλη την Ελλάδα.
      Φέτος, το Υπουργείο διέθεσε 4.500.000 ευρώ, που αποτελεί την υψηλότερη πίστωση της τελευταίας δεκαετίας, προς τις υπηρεσίες Επιθεώρησης Εφαρμογής Δασικής Πολιτικής: Μακεδονίας-Θράκης, Ηπείρου-Δυτικής Μακεδονίας, Θεσσαλίας-Στερεάς Ελλάδας, Πελοποννήσου-Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου, για κάλυψη των ατομικών αναγκών των κατοίκων στις ορεινές περιοχές της χώρας.
      Αναλυτικότερα, τα ποσά χρηματοδοτήσεων κατ’ έτος έχουν ως εξής:
      2022: 4.500.000 €
      2021: 3.500.000 €
      2020: 3.000.000 €
      2019: 680.000 €
      2018: 480.000 €
      2017: 457.000 €
      2016: 907.500 €
      2015: 1.100.000 €
      2014: 90.000 €
      Παράλληλα, το ΥΠΕΝ κατανοώντας ότι οι τρέχουσες συνθήκες δημιουργούν ανάγκη αναπροσαρμογής των τιμών υλοτομικών και λοιπών εργασιών προχωρά στις απαραίτητες ενέργειες για την αύξησή τους από το επόμενο διαχειριστικό έτος.
    14. Περιβάλλον

      Engineer

      H Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε  νέους κανόνες για την ασφάλεια των ανακυκλωμένων πλαστικών υλικών και αντικειμένων που προορίζονται για συσκευασίες τροφίμων.
      Σύμφωνα με ανακοίνωση της Επιτροπής, ο νέος κανονισμός θα θέσει σαφείς κανόνες για να διασφαλίσει ότι το ανακυκλωμένο πλαστικό μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια σε συσκευασίες τροφίμων στην ΕΕ. Θα συμβάλει στην αύξηση της συνολικής βιωσιμότητας του συστήματος τροφίμων και στην επίτευξη των στόχων του Σχεδίου Δράσης για την Κυκλική Οικονομία.
      Ο Αντιπρόεδρος για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία Φρανς Τίμερμανς δήλωσε: «Για να μειώσουμε την εξάρτησή μας από τις πρωτογενείς πρώτες ύλες και να οικοδομήσουμε μια πλήρως κυκλική οικονομία, πρέπει να ενισχύσουμε την αγορά ανακυκλωμένων πλαστικών και να μειώσουμε σημαντικά τα πλαστικά απόβλητα στον τομέα των τροφίμων και πέρα. Τα πλαστικά είναι χρήσιμα για τη διατήρηση των τροφίμων, αλλά η χρήση τους πρέπει να είναι βιώσιμη. Οι σημερινοί νέοι κανόνες επιτρέπουν στους κατασκευαστές τροφίμων να χρησιμοποιούν περισσότερα ανακυκλωμένα πλαστικά στις συσκευασίες τροφίμων. Αυτό είναι ένα σημαντικό βήμα προς την ασφαλή και βιώσιμη χρήση των ανακυκλωμένων πλαστικών στον τομέα των τροφίμων».
      Από την πλευρά της, η Επίτροπος αρμόδια για την υγεία και την ασφάλεια των τροφίμων Στέλλα Κυριακίδου δήλωσε: «Η ΕΕ χρειάζεται νέους κανόνες για την παραγωγή ασφαλών ανακυκλωμένων πλαστικών που μπορούν να εμπιστευτούν οι επιχειρήσεις τροφίμων και οι καταναλωτές. Καθώς περίπου το 50% όλων των πλαστικών συσκευασιών στην ΕΕ χρησιμοποιούνται για προϊόντα διατροφής, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι αυτός ο τομέας μπορεί να μεταβεί σε μια πιο βιώσιμη παραγωγή τροφίμων με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα – η χρήση περισσότερων ανακυκλωμένων πλαστικών είναι το κλειδί για να επιτευχθεί αυτό.».
      Ο νέος κανονισμός καθιστά δυνατή την έγκριση διαδικασιών ανακύκλωσης για την κατασκευή ασφαλών ανακυκλωμένων πλαστικών υλικών για χρήση σε συσκευασίες τροφίμων. Θα βοηθήσει επίσης τη βιομηχανία ανακύκλωσης να δημιουργήσει κατάλληλους τρόπους για την ανακύκλωση πλαστικών που επί του παρόντος δεν μπορούν να ανακυκλωθούν σε συσκευασίες τροφίμων. Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) θα έχει μια σαφέστερη βάση για την αξιολόγηση της καταλληλότητας των τεχνολογιών ανακύκλωσης και της ασφάλειας του ανακυκλωμένου πλαστικού στις συσκευασίες τροφίμων που κατασκευάζονται με διαδικασίες που χρησιμοποιούν αυτές τις τεχνολογίες.
    15. Περιβάλλον

      GTnews

      Το 1ο Πρόγραμμα Εύρεσης και Ανάδειξης Τεχνολογικών Λύσεων για τα Δασικά Οικοσυστήματα, Smart Forest Innovation Challenge, πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της 86ης Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης. Το πρόγραμμα διοργανώνει η Γενική Γραμματεία Δασών του Υπουργείου Περιβάλλοντος & Ενέργειας και εστιάζει σε θεματικές που αφορούν στην πρόληψη, προστασία, αποκατάσταση και ψηφιοποίηση των δασών, στην καταγραφή λύσεων και στην αξιοποίηση τους σε επιχειρηματικές ιδέες.
      Η εκδήλωση της έναρξης φιλοξενήθηκε στο Κέντρο Διάδοσης Ερευνητικών Αποτελεσμάτων (ΚΕ.Δ.Ε.Α.) του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης με την παρουσία πολλών μελών της πανεπιστημιακής και ακαδημαϊκής κοινότητας, ερευνητών, εκπροσώπων επιχειρηματικών φορέων, πλήθους φοιτητών, καθώς και στελεχών των δασικών υπηρεσιών της Βορείου Ελλάδος.
      Την παρουσίαση του Προγράμματος Smart Forest Innovation Challenge πραγματοποίησε ο Γενικός Γραμματέας Δασών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Καθ. Κωνσταντίνος Αραβώσης, αναφέροντας, μεταξύ άλλων, ότι για πρώτη φορά διοργανώνεται ένας διαγωνισμός καινοτομίας αποκλειστικά για τα δάση. Επεσήμανε επίσης ότι, με την πρόσφατη ανασύσταση της Γενικής Γραμματείας, τα δάση βρίσκονται στο επίκεντρο της προσοχής του Υπουργείου. Κάλεσε δε τους ερευνητές, ομάδες και φορείς, να οραματιστούν και να σχεδιάσουν μαζί το σύγχρονο περιβάλλον εργασίας ενός δασάρχη, που θα έχει πρόσβαση σε όλα τα απαραίτητα δεδομένα στην οθόνη του υπολογιστή του. Ο CEO και Founder της Mantis Business Innovation και Επικεφαλής Έρευνας της Μονάδας Οικονομικής Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, κ. Χρήστος Νικολούδης, ανέλυσε στη συνέχεια τη διαδικασία και αναφέρθηκε στο σύστημα αξιολόγησης του Προγράμματος, παρουσιάζοντας αναλυτικά τις θεματικές ενότητες.
      Την επίσημη παρουσίαση του Προγράμματος ακολούθησε ανοιχτή συζήτηση με θέμα «Η τεχνολογία στην υπηρεσία του Δάσους. Αποτελούν οι πράσινες καινοτόμες τεχνολογίες τη λύση στη διαχείριση των δασών;», όπου αναδείχθηκαν οι πρωτοβουλίες που έχουν ληφθεί μεμονωμένα από τους επιμέρους φορείς αλλά και τα τεχνολογικά και ερευνητικά τους επιτεύγματα.
      Η υποβολή των προτάσεων που θα αξιολογηθούν στο πλαίσιο του Smart Forest Innovation Challenge θα διαρκέσει για το διάστημα από 11 Σεπτεμβρίου έως και 12 Οκτωβρίου 2022. Ο ημιτελικός, με τη συμμετοχή των 40 καλύτερων λύσεων, θα διεξαχθεί στις 21 Οκτωβρίου όπου θα αναδειχθούν οι 12 φιναλίστ. Ο μεγάλος τελικός για την ανάδειξη των νικητών θα πραγματοποιηθεί στις 22 Οκτωβρίου 2022.
      Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφτείτε το https://smartforest.mantisbi.io/
       
    16. Περιβάλλον

      Engineer

      Οι έντονες ξηρασίες που επηρέασαν πολλές περιοχές της Ευρώπης από τις αρχές του καλοκαιριού επιδεινώθηκαν τον Αύγουστο, σύμφωνα με το Copernicus EU

      Το τελευταίο 10ήμερο του Αυγούστου:

      - Το 35% της Ευρωπαϊκής Ένωσης βρισκόταν ακόμα σε συνθήκη προειδοποίησης
      - Το 25% των εκτάσεων ήταν σε συναγερμό
      Δείτε τους σχετικούς χάρτες εδώ: https://edo.jrc.ec.europa.eu/edov2/php/index.php?id=1111
      Βρείτε δεδομένα σχετικά με την ξηρασία σε Ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο εδώ: https://edo.jrc.ec.europa.eu/gdo/php/index.php?id=2112



       
    17. Περιβάλλον

      GTnews

      Η αξιολόγηση των θερμοκρασιακών αποκλίσεων πάνω από μια περιοχή μπορεί να γίνει με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους χρησιμοποιώντας διάφορες μεθόδους και δεδομένα, όπως για παράδειγμα παρατηρήσεις μετεωρολογικών σταθμών, ραδιοβολήσεων καθώς και δεδομένα αριθμητικών μοντέλων καιρού.
      Στο συγκεκριμένο άρθρο παρουσιάζουμε καταρχάς την ανάλυση της θερμοκρασίας στο επίπεδο των 850 hPa (~1500 μέτρα πάνω από την επιφάνεια), επίπεδο το οποίο επιτρέπει την παρακολούθηση των θερμικών χαρακτηριστικών των αερίων μαζών που επηρεάζουν μια περιοχή.
      Ο χάρτης που ακολουθεί δίνει για το τρίμηνο Ιουνίου-Αυγούστου 2022 τη συνολική απόκλιση της θερμοκρασίας στη στάθμη των 1500 μέτρων πάνω από την Ευρώπη και ο οποίος δείχνει ότι η μέση θερμοκρασία κινήθηκε πάνω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα κυρίως στα δυτικά, κεντρικά και βορειοανατολικά τμήματα. Ιδιαίτερα αξιοσημείωτο αποτελεί το γεγονός ότι οι θετικές θερμοκρασιακές αποκλίσεις σε τμήματα της Ισπανίας, της Γαλλίας, της Ελβετίας και της Ιταλίας ξεπέρασαν τους 3 βαθμούς Κελσίου, γεγονός που συνδέεται με τα έντονα και μεγάλης διαρκείας επεισόδια καύσωνα που σημειώθηκαν κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού 2022. Ενδεικτικά το καλοκαίρι του 2022 αποτελεί το θερμότερο καλοκαίρι στην Ευρώπη των τελευταίων τουλάχιστον 140 ετών ξεπερνώντας κατα πολύ τα αντίστοιχα θερμά καλοκαίρια του 2010, του 2018 και του 2003. 
      Στην χώρα μας η θερμοκρασία κινήθηκε πάνω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα στα δυτικά και βόρεια τμήματα με την θερμοκρασιακή απόκλιση να ξεπερνάει τον 1 βαθμό Κελσίου (κόκκινα χρώματα), ενώ στα υπόλοιπα τμήματα δεν σημειώθηκαν αξιόλογες θερμοκρασιακές αποκλίσεις.

      Γράφημα 1: Θερμοκρασιακές αποκλίσεις στο ισοβαρικό επίπεδο των 850 hPa (~1500 μέτρα πάνω απο την επιφάνεια) κατα τους καλοκαιρινούς μήνες (Ιούνιο-Αύγουστο) του 2022 για την Ευρώπη.
      Στη συνέχεια επικεντρωνόμαστε στη χώρα μας και κατατάσσουμε τα τελευταία 72 καλοκαίρια (1950-2022) υπολογίζοντας το άθροισμα των ωρών όπου η θερμοκρασία στο ισοβαρικό επίπεδο των 850 hPa (~1500 μέτρα πάνω από την επιφάνεια) υπερβαίνει το 99% των τιμών κατανομής της θερμοκρασίας που έχουν παρατηρηθεί μεταξύ 1981-2010 και τις οποίες ορίζουμε ως  ακραία θερμές ώρες.
      Η ανάλυση δείχνει ότι το καλοκαίρι του 2022 ήταν το 8ο λιγότερο ακραία θερμό τα τελευταία 72 χρόνια ακολουθώντας αυτά του 2020, του 2013, του 1991, του 1976, του 1967, του 1959 και του 1953, με μόλις 6 θερμές ώρες (Γράφημα 2). Τα συγκεκριμένα αποτελέσματα όπως είναι φυσικό συσχετίζονται με την σημαντική απουσία ακραίων επεισοδίων καύσωνα κατά τη διάρκεια αυτών των καλοκαιριών. Αντιθέτως το καλοκαίρι του 2021, όπως είχαμε τονίσει και πέρυσι με αντίστοιχη ανακοίνωση, ήταν το καλοκαίρι με το μεγαλύτερο αριθμό ακραία θερμών ωρών.
        

      Γράφημα 2: Άθροισμα των ωρών ανά καλοκαίρι (Ιούνιο-Αύγουστο) κατά την περίοδο 1950-2022 όπου η θερμοκρασία στο ισοβαρικό επίπεδο των 850 hPa (~1500 μέτρα πάνω απο την επιφάνεια) υπερβαίνει το 99% των τιμών κατανομής της θερμοκρασίας στα 850 hPa με περίοδο αναφοράς το 1981-2010.
       
      Πηγή δεδομένων: Η ανάλυση βασίζεται στα δεδομένα reanalysis του ERA5 από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Μεσοπρόθεσμων Μετεωρολογικών Προγνώσεων (ECMWF).
    18. Περιβάλλον

      GTnews

      Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει δημιουργήσει ένα ολιστικό σχέδιο παρεμβάσεων για το Σέιχ Σου με στόχο τη μείωση του κινδύνου πυρκαγιών με το πρόγραμμα Antinero, το πρωτοποριακό πρόγραμμα αφαίρεσης της πεύκης και αντικατάστασης με πλατύφυλλα, την αντιμετώπιση των φλοιοφάγων εντόμων και την ενίσχυση της δασικής αναψυχής, που περιλαμβάνει:
      AntiNERO
      Μετά από περισσότερα από 10 χρόνια συντηρήθηκαν όλοι οι δασικοί δρόμοι, απομακρύνθηκε η βλάστηση εντός δρόμων σε επιλεγμένες θέσεις και  συντηρήθηκαν τα τέσσερα πυροφυλάκιά του:
      – Δημιουργία αντιπυρικής ζώνης πλάτους 10 μ. σε μήκος 14 χλμ. και έκταση 143 στρ.
      – Δημιουργία στεγασμένης αντιπυρικής ζώνης πλάτους 50 μ. σε μήκος 20 χλμ. και έκταση 996 στρ.
      – Συντήρηση δασικού οδικού δικτύου σε μήκος 88 χλμ.
      – Καθαρισμός αντιπυρικών λωρίδων σε μήκος 48 χλμ. και έκταση 438 στρ.
      – Καθαρισμοί εκατέρωθεν δρόμων και μονοπατιών σε έκταση 212 στρ.
      Προϋπολογισμός:650.705€ (Ταμείο Ανάκαμψης)
      Άμεση αναδάσωση με πλατύφυλλα
      Υλοποίηση αναδάσωσης σε 28 θέσεις του δάσους και στη μικτή ζώνη δάσους – οικιστικού ιστού κατά την ερχόμενη φυτευτική περίοδο, τον Νοέμβριο, με φύτευση 42.500 φυταρίων πλατυφύλλων ειδών:
      Άρια (είδος δρυός)     3.500
      Δρυός χνοώδης           7.500
      Φράξος                        10.000
      Κουτσουπιά                6.000
      Κελτίς                          7.500
      Πλάτανος                    330
      Σκλήθρο                      1.070
      Συκιά                           300
      Μουριά                       500
      Αγριοκορομηλιά         100
      Ροδιά                           200
      Πικροδάφνη                2.100
      Δάφνη                         200
      Σπάρτο                        1.200
      Δενδρολίβανο             2.000
      Το φυτευτικό υλικό προέρχεται από τα φυτώρια της Διεύθυνσης Αναδασώσεων Κεντρικής Μακεδονίας και βρίσκεται στο δημόσιο δασικό φυτώριο Λαγκαδά.
      Προβλέπεται άρδευση για τα τρία πρώτα χρόνια από τη φύτευση.
      Προϋπολογισμός: 1.022.000 € (Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020).
      Αντιμετώπιση φλοιοφάγου εντόμου
      Στο μεγαλύτερο μέρος της περιοχής που είχε προσβληθεί από το έντομο, είχαν πραγματοποιηθεί αναδασώσεις τραχείας πεύκης μετά την πυρκαγιά του 1997 και η ολική απομάκρυνση των κωνοφόρων έδρασε καταλυτικά στη φυσική αναγέννηση πλατυφύλλων.
      Τον Σεπτέμβριο του 2019 εγκρίθηκε χρηματοδότηση 500.000 € προς το Δασαρχείο Θεσσαλονίκης για την υλοποίηση καλλιεργητικών υλοτομιών σε έκταση 2.253 στρ.
      Εκτελούνται εργασίες ασφαλούς διαχείρισης υπολειμμάτων σε συνολική έκταση 5.025 στρ. στο χώρο δασικής αναψυχής «Κρυονέρι», στο Πανόραμα και κατά τόπους στην ευρύτερη περιοχή.
      Σχεδιασμός για το αύριο
      Συντήρηση & εκσυγχρονισμό των χώρων δασικής αναψυχής & αθλητισμού Πιστοποίηση των υφιστάμενων μονοπατιών και τη συντήρησή αυτών Ανάπτυξη ποδηλατικών και περιπατητικών διαδρομών Σχέδιο αντιπυρικής προστασίας της περιοχής ευθύνης του, συνολικής έκτασης 1.655.167 στρ, προϋπολογισμού 246.000 € με πρόσκληση που αναμένεται να δημοσιευθεί άμεσα και χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης.
    19. Περιβάλλον

      Engineer

      Η ΕΑΓΜΕ στο πλαίσιο ενημέρωσης των Αρμόδιων Αρχών εξέδωσε τα απολογιστικά Δελτία Κατολισθήσεων για τα έτη 2020 και 2021 με τα σοβαρά κατολισθητικά φαινόμενα που εκδηλώθηκαν στη χώρα μας. Τα Δελτία Κατολισθήσεων συντάχθηκαν από το επιστημονικό προσωπικό του Τμήματος Τεχνικής Γεωλογίας της Ελληνικής Αρχής Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών και κοινοποιήθηκαν στα Υπουργεία Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Υποδομών και Μεταφορών.   
      Σύμφωνα λοιπόν με τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στα δύο Δελτία Κατολισθήσεων  καταγράφεται η εκδήλωση συνολικά 501 σοβαρών κατολισθητικών φαινομένων στον ελλαδικό χώρο κατά τη διετία, ενώ αποτυπώνεται και η γεωγραφική κατανομή τους. Επίσης παρέχονται στατιστικά στοιχεία αναφορικά με τη μορφή των κατολισθήσεων, η μηνιαία κατανομή τους και το έναυσμα εκδήλωσης, ενώ απεικονίζονται και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των επιπτώσεων.
      Το 2020 καταγράφηκαν 312 σοβαρά κατολισθητικά φαινόμενα. Η Περιφέρεια της Ελλάδας που επλήγη περισσότερο είναι αυτή της Θεσσαλίας με ποσοστό καταγεγραμμένων κατολισθήσεων 62.82%, ενώ ακολουθούν οι Περιφέρειες της Κεντρικής Μακεδονίας με 11.54%, της Στερεάς Ελλάδας με 7.69% και η Περιφέρεια της Ηπείρου 5.77%, ενώ με μικρότερο αριθμό γεγονότων ακολουθούν οι υπόλοιπες Περιφέρειες.
      Το 2021 καταγράφηκαν 189 σοβαρά κατολισθητικά φαινόμενα. Η Περιφέρεια της Δυτικής Ελλάδας επλήγη περισσότερο από κατολισθήσεις (ποσοστό 35,45%) και ακολουθούν οι Περιφέρειες της Ηπείρου (15,34%), της Θεσσαλίας (13,76%), Ιονίων Νήσων (10,58%) και Νοτίου Αιγαίου (8,99%), ενώ συγκριτικά λιγότερα φαινόμενα σημειώθηκαν στις Περιφέρειες Κρήτης (5,82%), Στερεάς Ελλάδας (4,23%) και Πελοποννήσου (2,65%) και πολύ μικρότερος αριθμός στις υπόλοιπες Περιφέρειες της Χώρας.
      Τα απολογιστικά Δελτία Κατολισθήσεων συντάχθηκαν στο πλαίσιο των αυτοψιών που πραγματοποιήθηκαν, είτε σε εφαρμογή του Μνημονίου Συνεργασίας της ΕΑΓΜΕ με τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας (Γ.Γ.Π.Π.), είτε στο πλαίσιο λειτουργίας της Ομάδας Άμεσης Παρέμβασης (ΟΑΠ) και άλλων ερευνητικών έργων της ΕΑΓΜΕ.
      Η Ελληνική Αρχή Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (Ε.Α.Γ.Μ.Ε.) συντάσσει από το 2010 ετήσια συνοπτική έκθεση των κατολισθητικών φαινομένων. Αξίζει δε να σημειωθεί ότι από το 1952 έως σήμερα, έχουν ερευνηθεί από τη Γεωλογική Υπηρεσία της Ελλάδας (ΙΓΕΥ – ΕΘΙΓΜΕ – ΙΓΜΕ – ΕΑΓΜΕ) περισσότερα από 8.000 φαινόμενα κατολισθήσεων στον Ελλαδικό χώρο.
    20. Περιβάλλον

      Engineer

      Μία μικρή λίμνη έχει δημιουργηθεί στον κρατήρα του λιγνιτωρυχείου Αμυνταίου, όπου σημειώθηκε κατολίσθηση το 2017 και σταμάτησε η εξορυκτική διαδικασία.
      Μέχρι τότε, μαζί με την εξόρυξη γινόταν και άντληση των υπογείων υδάτων, αλλά με την παύση της διαδικασίας, το νερό άρχισε να συγκεντρώνεται στην επιφάνεια, στο κέντρο του ορυχείου, σχηματίζοντας μια λίμνη βάθους περίπου 40 μέτρων,  πολύ μεγαλύτερο από εκείνο των γειτονικών λιμνών Ζάζαρη και Χειμαδίτιδα.
      Αν συνεχιστεί η συγκέντρωση των υδάτων, ενδέχεται να σχηματιστεί στο Αμύνταιο η πιο βαθιά λίμνη της Ελλάδας, καθώς το βάθος του κρατήρα του λιγνιτωρυχείου το 2017, ήταν μεγαλύτερο των 200 μέτρων. Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει ενημέρωση σχετικά με το θέμα από τη διεύθυνση του ορυχείου, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχει παρακολούθηση του φαινομένου και μετρήσεις.

      Κάτοικοι της γειτονικής κοινότητας Αναργύρων ανέφεραν στην ΕΡΤ πως, έχουν εντοπίσει στη λίμνη πελεκάνους, λαγγόνες και άλλα πουλιά, τα οποία έρχονται από τις γειτονικές λίμνες και ξαποσταίνουν στη μέση του ορυχείου. Ίσως να είναι μια εικόνα από το μέλλον της περιοχής, μετά την απολιγνιτοποίηση. Προς το παρόν, είναι πολύ νωρίς για να γνωρίζουμε με βεβαιότητα αν στις τέσσερις υπάρχουσες λίμνες του Αμυνταίου, θα προστεθεί και μία πέμπτη.
    21. Περιβάλλον

      Engineer

      Συνεχίζονται με δραματικό ρυθμό οι καταστροφικές πλημμύρες άνευ προηγουμένου στο Πακιστάν (το 5ο πιο πυκνοκατοικημένο έθνος στον κόσμο). Ο αριθμός των νεκρών αυξάνεται δραματικά μέρα με τη μέρα φτάνοντας σχεδόν τους 1.400 νεκρούς, ανάμεσα τους και εκατοντάδες παιδιά.
      Οι πρόσφατες δορυφορικές εικόνες είναι αποκαλυπτικές και παρουσιάζουν το τεράστιο μέγεθος της καταστροφής. Το ένα τρίτο του Πακιστάν έχει βυθιστεί πλήρως από τις ιστορικές πλημμύρες, αναφέρει η υπουργός Κλιματικής Αλλαγής του Πακιστάν. Οι καταστροφικές ξαφνικές πλημμύρες παρέσυραν δρόμους, σπίτια και καλλιέργειες. «Είναι ένας μεγάλος ωκεανός, δεν υπάρχει ξηρή γη για να αντλήσει το νερό», αναφέρει η Sherry Rehman, αποκαλώντας την «κρίση αδιανόητων διαστάσεων».
      Το υπουργείο διαχείρισης και εκτίμησης κρίσεων του Πακιστάν αναφέρει πως οι πρώτες εκτιμήσεις δείχνουν ότι οι καταστροφικές πλημμύρες που έπληξαν τη χώρα προκάλεσαν ζημιές τουλάχιστον 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων (£8,5 δις). 

      Εικόνα 1. Δορυφορική εικόνα πριν τις πλημμύρες κοντά στη Λίμνη Hamal στο Νότιο Πακιστάν στις 20/07/2022. Πηγή δεδομένων: Sentinel2/Copernicus

      Εικόνα 2. Δορυφορική εικόνα των πλημμυρισμένων περιοχών κοντά στη Λίμνη Hamal στο Νότιο Πακιστάν στις 29/08/2022. Πηγή δεδομένων: Sentinel2/Copernicus
      Τη Δευτέρα 29 Αυγούστου 2022, το Πακιστάν έλαβε πρόγραμμα διάσωσης 1,1 δισ. δολαρίων από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ). Αυτά τα χρήματα στοχεύουν να βοηθήσουν την οικονομία που έχει περιορισμένα ταμειακά διαθέσιμα να αποφύγει την αθέτηση των χρεών της. Οι ξαφνικές πλημμύρες, που προκλήθηκαν από τις βροχές ρεκόρ μουσώνων, έχουν σκοτώσει χιλιάδες ανθρώπους και επηρέασαν περισσότερα από 33 εκατομμύρια, πάνω από το 15% του πληθυσμού της χώρας.
      Πηγές: Copernicus, NASA, BBC, CNN
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.