Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • HoloBIM Structural
    HoloBIM Structural

  • Περιβάλλον

    Περιβάλλον

    1466 ειδήσεις in this category

    1. Περιβάλλον

      Οι οικονομικές επιπτώσεις σε Ελλάδα και ΕΕ αν ανέβει η στάθμη της θάλασσας

      Engineer

      Ερευνητική ομάδα μελέτησε τις πιθανές οικονομικές επιπτώσεις της ανόδου της στάθμης της θάλασσας, λόγω της κλιματικής αλλαγής, για 271 ευρωπαϊκές περιοχές- ανάμεσά τους και η Ελλάδα- έως το 2100, με βάση σενάριο υψηλών εκπομπών και χωρίς την εφαρμογή νέων μέτρων προστασίας των ακτών μετά το 2015.
      «Η κλιματική αλλαγή απειλεί την οικονομική ανάπτυξη παγκοσμίως, με έντονες ανισότητες στους επιταχυνόμενους κινδύνους σε διάφορες περιοχές. Ιδιαίτερα, η αύξηση της στάθμης της θάλασσας λόγω του κλίματος αποτελεί μια αυξανόμενη ανησυχία. Η καταστροφική της δυνατότητα επηρεάζει περιοχές, όπου συγκεντρώνονται το παραγωγικό κεφάλαιο και ο πληθυσμός: παράκτιες πόλεις και περιοχές», σημείωσε η ερευνητική ομάδα με επικεφαλής επιστήμονες από το Delft, στην οποία συμμετέχει ο Έλληνας μεταδιδακτορικός ερευνητής του ολλανδικού πανεπιστημίου, Θεόδωρος Χατζηβασιλειάδης.
      Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, περισσότεροι από 200 εκατομμύρια άνθρωποι στην Ευρώπη- περίπου το 44% των πληθυσμών της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου- ζουν σε απόσταση 50 χιλιομέτρων από την ακτογραμμή. Αυτές οι παράκτιες περιοχές συμβάλλουν σχεδόν στο 40% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος της Ευρώπης, ενώ το 75% του διεθνούς εμπορικού όγκου της Ευρώπης διεξάγεται μέσω θαλάσσιων διαδρομών.
      Κλιματική αλλαγή: Ποιες θα είναι οι επιπτώσεις για την Ελλάδα
      Σε ό,τι αφορά στην Ελλάδα, έγινε ανάλυση σε επίπεδο περιφερειών για τις οικονομικές επιπτώσεις της ανόδου της στάθμης της θάλασσας σε ένα σενάριο υψηλών εκπομπών ως το 2100.
      Η Ελλάδα βρίσκεται κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο στη μείωση του ΑΕΠ, ωστόσο εμφανίζει μεγάλες μειώσεις σχεδόν σε όλες τις περιφέρειές της, καθώς είναι παράκτιες, σημειώνει μιλώντας στο ΑΠΕ ο Θεόδωρος Χατζηβασιλειάδης.
      Σε αυτό το ακραίο κλιματικό σενάριο που μελετήθηκε, τις μεγαλύτερες οικονομικές επιπτώσεις φαίνεται ότι θα έχουν η Στερεά Ελλάδα (-6,88%) και το βόρειο Αιγαίο (-6,06%). Στην Αττική, η ανάλυση δείχνει μηδενικές επιπτώσεις. Μία μόνο περιφέρεια, εκείνη της Δυτικής Μακεδονίας, δεν βρέχεται από θάλασσα και εκεί οι ερευνητές αναμένουν αύξηση του ΑΕΠ περίπου 0,87% έως το τέλος του αιώνα, η οποία οφείλεται στον κατασκευαστικό τομέα της περιοχής, που θα χρησιμοποιηθεί για την ανακατασκευή του κεφαλαίου που θα έχει καταστραφεί σε όλη τη χώρα.
      Ο εν λόγω τομέας σημειώνει αύξηση σε όλη την Ελλάδα με εξαίρεση την περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, όπου υπάρχει πτώση. Η μεγαλύτερη πτώση αφορά στον αγροτικό τομέα παραγωγής και στον δημόσιο τομέα- περίπου το 6% της παραγωγής χάνεται στην Ήπειρο και στην ανατολική Μακεδονία και στους δύο αυτούς τομείς.
      Ποιες περιοχές θα επηρεαστούν από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας
      Οι ερευνητές συνδύασαν οικονομικό μοντέλο που είχε αναπτυχθεί προηγουμένως, με δεδομένα για τις προβλεπόμενες επιπτώσεις της ανόδου της στάθμης της θάλασσας, τις τάσεις των επενδύσεων και την κατανομή των οικονομικών απωλειών που προκλήθηκαν από 155 πλημμυρικά φαινόμενα στην Ευρώπη την περίοδο 1995-2016.
      Στη συνέχεια, εκτίμησαν τις πιθανές οικονομικές απώλειες και τα κέρδη σε σύγκριση με ένα σενάριο χωρίς άνοδο της στάθμης της θάλασσας και με ετήσια οικονομική ανάπτυξη 2% σε όλες τις περιοχές. Επίσης, οι επιστήμονες μοντελοποίησαν τον αντίκτυπο που θα έχουν στοχευμένες επενδύσεις σε διάφορους οικονομικούς τομείς, μετά την άνοδο της στάθμης της θάλασσας.
      Με βάση ένα σενάριο υψηλών εκπομπών, η άνοδος της στάθμης της θάλασσας θα μπορούσε να προκαλέσει οικονομικές απώλειες 872 δισεκατομμυρίων ευρώ στην ΕΕ και τη Βρετανία μέχρι τα τέλη του αιώνα. Αυτό προκύπτει από σύγκριση με σενάριο χωρίς άνοδο της στάθμης της θάλασσας.
      Από την έρευνα προέκυψαν διαφορές στις οικονομικές επιπτώσεις που θα έχει η άνοδος της στάθμης της θάλασσας. Η πλειονότητα των οικονομικών απωλειών- έως και 21% του περιφερειακού ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος ως το 2100- συγκεντρώνεται σε παράκτιες περιοχές, όπως το Βένετο και η Εμίλια-Ρομάνια στην Ιταλία και η επαρχία Δυτικής Πομερανίας στην Πολωνία.
      Η Ελλάδα είναι ανάμεσα στις περιοχές που αναμένεται να υποστούν σχετικά υψηλότερες οικονομικές απώλειες, κάτι που ισχύει επίσης για τις βελγικές ακτές και τη δυτική Γαλλία.
      Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανέφερε ο Θεόδωρος Χατζηβασιλειάδης, οι συνολικές ζημιές για την Ευρώπη είναι μόλις 1,26% του ΑΕΠ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου στο σενάριο υψηλού επιπέδου ως το 2100. Ωστόσο, στην Ιταλία οι εθνικές απώλειες είναι 4,43%, ενώ η μείωση της παραγωγικότητας στο Βένετο κυμαίνεται περίπου στο 20,84%.
      Αντίθετα, οι περιοχές στο εσωτερικό της Ευρώπης, όπως στη Γερμανία, την Αυστρία και την Ουγγαρία, θα παρουσιάσουν οικονομικά κέρδη έως και 1% του περιφερειακού ΑΕΠ μέχρι το 2100- σύμφωνα με την έρευνα- και αυτό θα μπορούσε να οφείλεται στη μετεγκατάσταση της παραγωγής από τις πλημμυρισμένες παράκτιες στις ενδοχώρες.
      Πάντως ο κ. Χατζηβασιλειάδης επισημαίνει πως μπορεί να είναι μεγαλύτερες οι επιπτώσεις για τις παράκτιες περιοχές, ωστόσο η οικονομία είναι αλληλένδετη. «Το ερώτημα είναι: αυτά τα κέρδη αρκούν για να αντισταθμίσουν τις απώλειες στις παράκτιες περιοχές; Δυστυχώς, η απάντηση είναι πως όχι. Η συνολική επίδραση είναι ακόμα αρνητική, με κάποιες εξαιρέσεις, όπως η Γερμανία, όπου τα κέρδη και οι απώλειες ισορροπούν στο μηδέν», αναφέρει χαρακτηριστικά.
      Περισσότερα...

      1028 • 0

    2. Περιβάλλον

      Πλαστική ρύπανση ανά χώρα: Οι 10 πρώτοι παραγωγοί αποβλήτων, ημερησίως

      Engineer

      Με αφορμή την Ημέρα της Γης που γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 22 Απριλίου, το Compare the Market Australia αποκάλυψε την ποσότητα πλαστικών απορριμμάτων που παράγουν οι χώρες καθημερινά. Βάσει της μελέτης, μεγαλύτερος παραβάτης είναι η Κίνα με πάνω από 169 εκατομμύρια πλαστικά απόβλητα (κιλά), ακολουθούν οι ΗΠΑ (109,96 εκατομμύρια) και η Γερμανία (40,31 εκατομμύρια).
      Η Ελλάδα βρίσκεται 60η στη λίστα που παράγει 2,143,264 πλαστικά απόβλητα καθημερινά ενώ η Κύπρος βρίσκεται 112η στη λίστα με μόλις 297,246 κιλά κάθε μέρα.
      Νέα έρευνα από το comparethemarket.com.au αποκαλύπτει τις χώρες που είναι υπεύθυνες για την παραγωγή της μεγαλύτερης συνολικής ποσότητας πλαστικών απορριμμάτων σε κιλά την ημέρα και πως αυτό μεταφράζεται σε αριθμό πλαστικών μπουκαλιών.
      Για να συγκρίνουμε τα κιλά πλαστικών απορριμάτων που παράγει η κάθε χώρα το συγκρίνουμε με το βάρος 10 δημοφιλών σημείων ενδιαφέροντος τον  Πύργο του Άιφελ, το Άγαλμα της Ελευθερίας, το Άγαλμα του Χριστού του Λυτρωτή, τις Πυραμίδες της Γκίζας, το Empire State Buildin, το Willis Tower, την Όπερα του Σίδνει, το Burj Khalifa, την Golden Gate Bridge και τον Πύργο της Πίζας για να τονιστεί ο αριθμός των φορών που θα μπορούσε να αναπαραχθεί το καθένα.
      Η Κίνα είναι ο χειρότερος παραβάτης με παραγωγή πλαστικών απορριμμάτων που ισοδυναμεί σε 5,28 δισεκατομμύρια μπουκάλια την ημέρα και 1,92 τόνο ετησίως, που αντιστοιχεί σε 828,56 Αγάλματα της Ελευθερίας, ακολουθούμενη από τις ΗΠΑ που θα μπορούσαν να ξαναδημιουργήσουν το Άγαλμα της Ελευθερίας 538,71 φορές με βάση της παραγωγής πλαστικών μιας ημέρας.
      Οι 10 μεγαλύτεροι παραγωγοί απορριμμάτων πλαστικών φιαλών είναι:
      Χώρα
      Καθημερινή παραγωγή πλαστικών ανα άτομο(κ
      Πληθυσμός
      Τελικός αριθμός πλ. απορριμάτων (κιλά)
      Αριθμός μπουκαλιών 1λ που σπαταλούνται καθημερινά
      Αριθμός μπουκαλιών 1λ που σπαταλούνται κάθε χρόνο
      Κίνα
      0.12
      1.39δισ
      169.12εκ
      5.28δισ
      1.92τον
      ΗΠΑ
      0.34
      328.23εκ
      109.96εκ
      3.43δισ
      1.25τον
      Γερμανία
      0.48
      83.13εκ
      40.31εκ
      1.25δισ
      459.89δισ
      Βραζιλία
      0.17
      212.55εκ
      35.07εκ
      1.09δισ
      400.04δισ
      Πακιστάν
      0.10
      216.56εκ
      22.30εκ
      697.06εκ
      254.43δισ
      Ιαπωνία
      0.17
      126.26εκ
      21.59εκ
      674.72εκ
      246.27δισ
      Νιγηρία
      0.10
      200.96εκ
      20.69εκ
      646.85εκ
      236.1δισ
      Αίγυπτος
      0.18
      100.38εκ
      17.86εκ
      558.40εκ
      203.81δισ
      Τουρκία
      0.21
      83.42εκ
      17.68εκ
      552.72εκ
      201.74δισ
      Ρωσία
      0.11
      144.37εκ
      16.16εκ
      505.30εκ
      184.43δισ
      Η Γερμανία έρχεται στην τρίτη θέση και με βάση τη σπατάλη της χώρας, θα μπορούσε να ξαναδημιουργήσει 4,40 Πύργους του Άιφελ σε μια μέρα ή 197,53 Αγάλματα της Ελευθερίας. Η Ελλάδα βρίσκεται 60η στη λίστα εφόσον παράγει 2,143,264 πλαστικά απόβλητα καθημερινά και σπαταλάει 66,977,012 πλαστικά μπουκάλια 1 λίτρου κάθε μέρα. Βάσει αυτών των δεδομένων η Ελλάδα παράγει το βάρος του Αγάλματος της Ελευθερίας σχεδόν 6 φορές!
      Η Κύπρος βρίσκεται 112η στη λίστα παράγοντας μόλις 297,246 κιλά πλαστικών απορριμάτων κάθε μέρα και 9,288,956 πλαστικά μπουκάλια 1 λίτρου καθημερινά! Βάσει αυτών των δεδομένων η Κύπρος θα μπορούσε να παράξει σχεδόν δυο φορές την Όπερα του Σίδνεϊ με τον όγκο των πλαστικών μπουκαλιών που πετάει καθημερινά.
      Υπάρχουν πολλές τοποθεσίες που έχουν χαμηλό επίπεδο παραγωγής απορριμμάτων, όπως η Ινδία. Με 1,36 δισεκατομμύρια πληθυσμό η Ινδία σπαταλά τα λιγότερα από όλες τις τοποθεσίες που περιλαμβάνονται στη λίστα (0,01 κιλά). Αρκετές αφρικανικές χώρες, όπως η Μοζαμβίκη και η Τανζανία, διατηρούν επίσης χαμηλή παραγωγή πλαστικών απορριμμάτων.
      Ο Brett Mifsud, Γενικός Διευθυντής Household στο Compare the Market, δήλωσε: «Η ανακύκλωση πλαστικού, καθώς και άλλων υλικών, είναι απίστευτα σημαντική. Όσο περισσότερο πλαστικό ανακυκλώνεται και επαναχρησιμοποιείται κάθε μέρα, τόσο λιγότερες πρώτες ύλες θα βασίζονται, κάτι που με τη σειρά του θα κρατήσει χαμηλά τα αέρια του θερμοκηπίου και θα συμβάλει στη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα.
      Όπως υπογραμμίζει η έρευνά μας, υπάρχουν περισσότερα που μπορούν να κάνουν οι χώρες για να περιορίσουν την παραγωγή πλαστικών και να προστατεύσουν το περιβάλλον».
      Για να μάθετε περισσότερα σχετικά με τη μελέτη και για να δείτε πού κατατάσσεται η χώρα σας, επισκεφτείτε: https://www.comparethemarket.com.au/energy/a-skyline-of-waste/
      Περισσότερα...

      964 • 0

    3. Περιβάλλον

      Ούτε μία χώρα στον κόσμο δεν πληρούσε τα πρότυπα ποιότητας του αέρα του ΠΟΥ το 2021

      Engineer

      Καμία χώρα δεν κατάφερε να ανταποκριθεί πλήρως στα πρότυπα της ποιότητας του αέρα του 2021, που όρισε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, όπως έδειξε σχετική έρευνα.
      Η έρευνα ανέλυσε δεδομένα ρύπανσης σε 6.475 πόλεις και όπως φαίνεται από τα στοιχεία η αιθαλομίχλη ανακάμπτει ακόμη και σε ορισμένες περιοχές, όπου είχε παρατηρηθεί πτώση στους δείκτες, λόγω της πανδημίας.

      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/03/24_WAQR_EUROPE_MAP-2-525-x-427.jpg
      Ο ΠΟΥ συνιστά οι μέσες ετήσιες μετρήσεις των μικρών και επικίνδυνων σωματιδίων του αέρα, γνωστά ως PM2,5 να μην υπερβαίνουν τα 5 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο μετά την αλλαγή των οδηγιών του πέρυσι.
      Επισήμανε, δε, ότι ακόμη και οι χαμηλές συγκεντρώσεις αποτελούν σημαντικό κίνδυνο για την υγεία.
      Ωστόσο, μόλις το 3,4% του συνόλου των πόλεων που συμμετείχαν στην έρευνα πληρούσαν το πρότυπο το 2021, σύμφωνα με στοιχεία που συγκεντρώθηκαν από την IQAir, μια ελβετική εταιρεία τεχνολογίας για τη ρύπανση, που παρακολουθεί την ποιότητα του αέρα. Έως και 93 πόλεις δε, κατέγραψαν επίπεδα PM2, 10 φορές του προτεινόμενου επιπέδου.
      «Υπάρχουν πολλές χώρες που κάνουν μεγάλα βήματα στη μείωση», δήλωσε η Christi Schroeder, υπεύθυνη επιστήμης για την ποιότητα του αέρα στην IQAir.


      «Η Κίνα ξεκίνησε με μερικούς πολύ μεγάλους αριθμούς και αυτοί συνεχίζουν να μειώνονται με την πάροδο του χρόνου. Αλλά υπάρχουν επίσης μέρη στον κόσμο όπου η κατάσταση χειροτερεύει σημαντικά».
      Τα συνολικά επίπεδα ρύπανσης της Ινδίας επιδεινώθηκαν το 2021. Το Νέο Δελχί παρέμεινε η πιο μολυσμένη πρωτεύουσα του κόσμου, όπως έδειξαν τα στοιχεία.
      Το Μπαγκλαντές παραμένει η πιο μολυσμένη χώρα του κόσμου, στοιχείο αμετάβλητο από πέρυσι, ενώ το Τσαντ κατέλαβε τη δεύτερη θέση με τα στοιχεία της αφρικανικής χώρας να συμπεριλαμβάνονται για πρώτη φορά.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/03/a2-416-x-600.jpg
      Η Κίνα, η οποία διεξάγει πόλεμο κατά της ρύπανσης από το 2014, έπεσε στην 22η θέση στην κατάταξη PM2,5 το 2021, από την 14η θέση ένα χρόνο νωρίτερα, με τις μέσες μετρήσεις να βελτιώνονται ελαφρώς κατά τη διάρκεια του έτους στα 32,6 μικρογραμμάρια, ανέφερε η IQAir.
      Το Hotan στη βορειοδυτική περιοχή της Xinjiang ήταν η πόλη με τις χειρότερες επιδόσεις στην Κίνα, με μέσες μετρήσεις PM2,5 άνω των 100 μικρογραμμαρίων, που προκλήθηκαν σε μεγάλο βαθμό από αμμοθύελλες.
      Η πόλη έπεσε στην τρίτη θέση στη λίστα με τις πιο μολυσμένες του κόσμου αφού ξεπεράστηκε από τις Bhiwadi και Ghaziabad, και οι δύο στην Ινδία.
      Πηγή: Lifo.gr, με πληροφορίες του Reuters/NBCNews
       
       
       
      Περισσότερα...

      1590 • 0

    4. Περιβάλλον

      Το 2021 ο τοξικός αέρας σκότωσε 253.000 ανθρώπους στην ΕΕ και 10.000 στην Ελλάδα

      Engineer

      Η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι υπεύθυνη για τον θάνατο 253.000 ανθρώπων στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2021, σύμφωνα με έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος.
      Οι ερευνητές από του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος απέδωσαν 253.000 πρώιμους θανάτους σε συγκεντρώσεις σωματιδίων γνωστών ως PM2.5 που υπερβαίνουν τα όρια που συνιστά ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (5 μg/m3).
      Ακόμη 52.000 θάνατοι προήλθαν από υπερβολικά επίπεδα διοξειδίου του αζώτου και 22.000 θάνατοι από βραχυπρόθεσμη έκθεση σε υπερβολικά επίπεδα όζοντος.
      «Τα στοιχεία που δημοσίευσε ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος μας υπενθυμίζουν ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση εξακολουθεί να είναι το νούμερο ένα πρόβλημα περιβαλλοντικής υγείας στην Ε.Ε.», δήλωσε ο Ευρωπαίος επίτροπος Περιβάλλοντος Βιργκίνιους Σινκεβίτσιους, σύμφωνα με τον Guardian.
      Σύμφωνα με γιατρούς, η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι μία από τις συχνότερες αιτίες θανάτου παγκοσμίως. Ωστόσο μεταξύ 2005 και 2021, ο αριθμός των θανάτων από σωματίδια PM2.5 στην Ε.Ε. μειώθηκε κατά 41%.
      Ο ΠΟΥ, ο οποίος αυστηροποίησε τις κατευθυντήριες γραμμές για την ποιότητα του αέρα το 2021, προειδοποιεί ότι κανένα επίπεδο ατμοσφαιρικής ρύπανσης δεν μπορεί να θεωρηθεί ασφαλές, αλλά έχει θέσει ανώτατα όρια για ορισμένους ρύπους.
      Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε τον Σεπτέμβριο για την ευθυγράμμιση των κανόνων της Ε.Ε. για την ποιότητα του αέρα με τον ΠΟΥ, αλλά αποφάσισε να καθυστερήσει την υιοθέτησή τους μέχρι το 2035.
      «Τα καλά νέα είναι ότι η πολιτική καθαρού αέρα λειτουργεί και η ποιότητα του αέρα μας βελτιώνεται», δήλωσε ο κ. Σινκεβίτσιους. «Αλλά πρέπει να πάμε ακόμα καλύτερα και να μειώσουμε περαιτέρω τα επίπεδα ρύπανσης» πρόσθεσε.
      10.000 θάνατοι στην Ελλάδα
      Σε ό,τι αφορά τη χώρα μας, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΠ, η έκθεση σε συγκεντρώσεις αιωρούμενων σωματιδίων PM2,5 άνω του ορίου των 5 μg/m3 συνδέθηκε με 10.000 πρόωρους θανάτους. Αυτό μεταφράζεται σε απώλεια 98.000 ετών ζωής ή, αλλιώς, απώλεια 918 ετών ανά 100.000 κατοίκους στην Ελλάδα.
      Αυτοί οι αριθμοί φέρνουν τη χώρα μας στη 13η χειρότερη θέση στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
      Θλιβερή κατάσταση στη Βόρεια Μακεδονία
      Μακράν τον χειρότερο αντίκτυπο της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην υγεία, σε όλη την ΕΕ, φέρει η Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας, με 5.000 θανάτους να αποδίδονται σε αυτήν. Δηλαδή τους μισούς από όσους η Ελλάδα, αλλά με τον υποπενταπλάσιο πληθυσμό σε σχέση με τη χώρα μας.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/11/deaths-750-x-471.jpg
      Περισσότερα...

      370 • 0

    5. Περιβάλλον

      Μελέτη: Οι μεγαλύτερες πλημμύρες στη Θεσσαλία από το 1540 μέχρι τον Daniel

      Engineer

      «Η πιο μεγάλη πλημμύρα, που σημειώθηκε παλαιότερα στα Τρίκαλα, είναι αυτή του 1907. Τις απογευματινές ώρες της Δευτέρας 4ης Ιουνίου άρχισε να σκοτεινιάζει από μαύρα σύννεφα και σε μικρό διάστημα εκδηλώθηκε σφοδρή κακοκαιρία, η οποία συνεχίστηκε όλη τη νύχτα με αποτέλεσμα να ξεχειλίσει ο Ληθαίος ποταμός ιδίως στην περιοχή των Κουτσομυλίων. Αλλά και μέσα στην πόλη τα νερά πέρασαν πάνω από την κεντρική μεταλλική γέφυρα και πλημμύρισαν όλη σχεδόν την πόλη λόγω ενός άλλου φράγματος, κάποιου υδρομύλου, που υπήρχε κοντά στα Σφαγεία. Από τη γέφυρα Πίχτου κατέρρευσε ένα τόξο. Οι κάτοικοι των Τρικάλων έντρομοι έτρεχαν να ανεβούν σε ψηλά σπίτια ή σε δέντρα, καθώς και κυρίως στα σπίτια των Πατικαίων, του Μάνια και του Σουλιώτη. Όσοι κατέφυγαν στο τελευταίο (48 άτομα) πνίγηκαν όλοι. Συνολικά τα θύματα της πλημμύρας αυτής υπολογίζονται από διακόσια (200) έως τριακόσια (300), ενώ τα σπίτια που κατέρρευσαν ήταν πάνω από χίλια διακόσια».
      Με αυτό τον τρόπο ο δρ Ιστορίας και πρόεδρος του Φιλολογικού, Ιστορικού, Λογοτεχνικού Συνδέσμου Τρικάλων Θεόδωρος Νημάς περιγράφει τη μεγαλύτερη πλημμύρα που έπληξε στις αρχές του 20ού αιώνα τη Δυτική Θεσσαλία σε μια πολυσέλιδη έρευνά του που δημοσιεύεται στον τελευταίο, 13ο τόμο του επιστημονικού περιοδικού «Θεσσαλικά Μελετήματα». Πλημμυρικά φαινόμενα, σύμφωνα με τον ίδιο, προκαλούνταν και θα προκαλούνται, όταν τα νερά των βροχοπτώσεων είναι πάρα πολλά και οι κοίτες των ποταμών δεν τα χωρούν, είτε λόγω της διαμορφώσεως του εδάφους, είτε λόγω άστοχων ανθρωπίνων επεμβάσεων με τις οποίες αυτές περιορίζονται είτε παραλείψεως καθαρισμού της κοίτης αυτών. Ήδη, ο αρχαίος γεωγράφος Στράβων (64 π.Χ.-24 μ.Χ.) αναφέρει ότι ο Πηνειός υπερχείλιζε και τα νερά του λίμναζαν: «ὁ γὰρ Πηνειὸς διά μέσης ῥέων καὶ πολλοὺς δεχόμενος ποταμοὺς ὑπερχεῖται πολλάκις· τὸ δὲ παλαιὸν καὶ ἐλιμνάζετο, ὡς λόγος».
      Στη μελέτη του Θ. Νημά, παρατίθενται χρονολογικά οι γνωστές μεγάλες πλημμύρες στη Θεσσαλία:
      1) Οκτώβριος 1540. Συνεχής βροχόπτωση επί 30 ημέρες «έπνιξε» το Δαμάσι Λαρίσης.
      2) 27 Δεκεμβρίου 1647. Έπειτα από 24ωρη βροχόπτωση στα Τρίκαλα και στη Λάρισα πλημμύρισε η δεύτερη όπου το νερό έφτασε επάνω από τις θύρες 1500 περίπου σπιτιών και υπήρξαν πάνω από 800 νεκροί.
      3) 1673. Πλημμύρισε ο «μαχαλάς» του Αγίου Αθανασίου στην Ελασσόνα.
      4) 1684. Λόγω πολλών βροχών ξεχείλισε ο Πηνειός και «έπνιξε» τη μισή Λάρισα.
      5) 8 Φεβρουαρίου 1729. Πλημμύρισε ο Πηνειός και σημειώθηκαν μεγάλες καταστροφές στη Λάρισα (συνοικίες Αρναούτ, Πέρα και Ταμπάκικα), στα Τρίκαλα, καθώς και στο Μοσχολούρι από εκχείλιση του ποταμού Ονόχωνου (Σοφαδίτικου).
      6) 2 Φεβρουαρίου 1777. Από υπερχείλιση του Πηνειού πλημμύρισε η Λάρισα και «πνίγηκαν» όλα τα σπίτια του Πέρα μαχαλά, όλα τα Καλύβια, η περιοχή της Αγίας Μαρίνας, το Κιόσκι «όλον» και δύο μικροί οικισμοί πλησίον αυτής.
      7) 26 Μαρτίου 1784, Μεγάλη Τρίτη. Έβρεξε πολύ στην περιοχή της Καλαμπάκας και πλημμύρισαν οι ποταμοί.
      😎 17 Απριλίου 1796. «Βροχή κακιά» στα Μετέωρα.
      9) 1 Νοεμβρίου 1804. Σύμφωνα με ενθύμηση σε εκκλησιαστικό βιβλίο του Φλαμουλίου, ξεχείλισε ο Πηνειός με συνέπεια να καταπέσουν σπίτια και να «χαλάσουν» τα νεόσπαρτα σιτάρια από το νερό που τα κατέκλυσε από το ύψος της Μεγάρχης έως το Φλαμούλι. Τότε οι κάτοικοι του Πυργετού, της Αγίας Μονής και των Στεφανοσαίων (Δροσερού) περνούσαν τα ποτάμια με καρούτες, ενώ οι Καλυβιώτες «έφκιασαν» το «καράβι».
      10) 4-5 Αυγούστου 1811. Μεγάλη βροχόπτωση διάρκειας 40 ωρών είχε ως συνέπεια να πλημμυρίσουν χείμαρροι νοτίως της Λάρισας και να πλήξουν συνοικίες της.
      Ύστερα από τις καταστροφές αυτές έγιναν στη Λάρισα κάποια αντιπλημμυρικά έργα (χαντάκια στα νότια της πόλεως), για τη διοχέτευση των ομβρίων υδάτων στον Πηνειό ποταμό. Το κόστος ανήλθε στο ποσόν των 16.748,10 γροσίων που το κατέβαλαν οι Χριστιανοί.
      11) 1826. Από υπερχείλιση του Πηνειού προκλήθηκε πλημμύρα, η οποία προξένησε πολλές καταστροφές στη Λάρισα και στα πέριξ αυτής.
      12) 8 Δεκεμβρίου 1836. Σύμφωνα με ενθύμηση σε εκκλησιαστικό βιβλίο του χωριού Καρυές Τρικάλων, από υπερχείλιση ποταμών «πνίγηκαν» χωριά του κάμπου των Τρικάλων. Καταστράφηκαν σπίτια και πνίγηκαν πολλά ζώα (πρόβατα, άλογα, αγελάδες).
      13) 23 Σεπτεμβρίου 1840. Πλημμύρα στην περιοχή Μετεώρων Καλαμπάκας.
      14) Καλοκαίρι 1842. Έβρεχε όλο το καλοκαίρι στην περιοχή δυτικά του Κόζιακα.
      15) Αρχές 1882. Από υπερχείλιση του Πηνειού πλημμύρισε η Λάρισα και προκλήθηκαν μεγάλες καταστροφές.
      16) 14-15 Οκτωβρίου 1883. Σφοδρή βροχόπτωση διάρκειας 48 ωρών προκάλεσε πλημμύρα στη Λάρισα με συνέπεια να χάσουν τη ζωή τους 20 άνθρωποι, να καταστραφούν 300 περίπου σπίτια και άλλες υποδομές.
      Στις 20 Οκτωβρίου «ιδιαίτερος» ανταποκριτής της «Εφημερίδος» στη Λάρισα απέστειλε αναλυτική περιγραφή των πλημμυρών που έπληξαν την Λάρισα κυρίως αλλά και άλλες πόλεις και χωριά της Θεσσαλίας· αυτή δημοσιεύθηκε στις 26 Οκτωβρίου 1883 με πρωτοσέλιδο τίτλο: «ΑΙ ΕΝ ΘΕΣΣΑΛΙΑ ΠΛΗΜΜΥΡΑΙ».
      17) Κατά το διάστημα μεταξύ 1883 και 1886 ο Ληθαίος ποταμός πλημμύριζε πολύ συχνά εξ αιτίας ενός φράγματος που υπήρχε στη θέση Καραμαλή και προκαλούσε καταστροφές στην πόλη των Τρικάλων.
      18) 16 Νοεμβρίου 1901. Μεγάλη πλημμύρα στη Λάρισα και υπερχείλιση του Πηνειού, τα νερά του οποίου κάλυψαν πλήρως τα πέντε πρώτα ανοίγματα της μεγάλης πέτρινης τοξωτής γέφυρας και πλημμύρισαν μεγάλες εκτάσεις στην περιοχή του Αλκαζάρ και του Πέρα Μαχαλά που είχαν μεταβληθεί σε νησιά.
      19) 4-5 Ιουνίου 1907. Η πιο μεγάλη πλημμύρα, που σημειώθηκε παλαιότερα στα Τρίκαλα, είναι αυτή του 1907. Αναλυτική περιγραφή στην αρχή του ρεπορτάζ.
      20) Σεπτεμβρίου 1908. Μεγάλη πλημμύρα κατέκλυσε πάλι τη Λάρισα.
      21) 13 Οκτωβρίου 1955. Έπειτα από μεγάλη καταιγίδα πλημμύρισε η πόλη του Βόλου από υπερχείλιση των ποταμού (χειμάρρου) Άναυρου με συνέπεια 27 άνθρωποι να χάσουν τη ζωή τους, διότι πολλοί κάτοικοι της πόλης διέμεναν σε σκηνές λόγω του ισχυρού σεισμού 6,2 Ρίχτερ της 19ης Απριλίου του ίδιου έτους που κατέστρεψε πολλά σπίτια και έμειναν άστεγοι 3.500 περίπου άνθρωποι.
      22) 5 Νοεμβρίου 1986. Πλημμύρα στη Ζαγορά Μαγνησίας προκάλεσε καταστροφές σε σπίτια.
      23) 21 Οκτωβρίου 1994. Μεγάλη πλημμύρα προκάλεσε καταστροφές στην Καρδίτσα, ενώ το χωριό Μεταμόρφωση βυθίστηκε ολόκληρο στο νερό και στη λάσπη.
      24) Οκτώβριος 2006. Μεγάλη πλημμύρα έπληξε πάλι τον Βόλο. Η πόλη έμοιαζε με απέραντη λίμνη και ο Ν. Μαγνησίας κηρύχτηκε σε κατάσταση «εκτάκτου ανάγκης». Μεγάλες ζημιές υπέστησαν ο Βόλος, η Αγριά και το Χόρτο. Η πόλη του Βόλου παρέμεινε αποκλεισμένη για μακρύ διάστημα, διότι δεν μπορούσαν να μετακινηθούν τα λεωφορεία του ΚΤΕΛ και τα τρένα.
      25) 10 Δεκεμβρίου 2009. Ο Βόλος ξαναπλημμύρισε λόγω ελλείψεως αντιπλημμυρικών έργων.
      26) 19 Σεπτεμβρίου 2020. Πρωτοφανής κακοκαιρία έπληξε ολόκληρη τη Θεσσαλία και περισσότερο τον Νομό Καρδίτσης όπου προκάλεσε βιβλικές καταστροφές. Η πόλη της Καρδίτσας κατακλύστηκε από νερά, ενώ το χωριό Μεταμόρφωση βυθίστηκε ολόκληρο στα νερά και στις λάσπες. Και άλλα χωριά στην περιοχή Παλαμά και Φαρσάλων πλημμύρισαν. Στο Μουζάκι λόγω της υπερχειλίσεως του ποταμού Πάμισου (Μπλιούρη) κατέρρευσε το Κέντρο Υγείας που ήταν κτισμένο πάνω σε μπαζωμένο τμήμα του ποταμού. Στον Αλμυρό πλημμύρισε ο ποταμός Ξεριάς και καταστράφηκε η επ' αυτού γέφυρα.
      27) 6 Σεπτεμβρίου 2023. Μεγάλη πλημμύρα έπληξε την πόλη του Βόλου και χωριά του νοτίου Πηλίου, ιδίως τη Μηλίνα και τον Πλατανιά. Από την υπερχείλιση του ποταμού (χείμαρρου) Κραυσίδωνα πλημμύρισαν ή καταστράφηκαν σπίτια και καταστήματα, πολλά αυτοκίνητα θάφτηκαν στις λάσπες και αρκετά παρασύρθηκαν στη θάλασσα. Ιδιαίτερα η περιοχή πίσω από τη συνοικία Παλιά του Βόλου και οι κάθετες παρόχθιοι οδοί Καραμπατζάκη και Ζάχου, καθώς και η οδός Βυζαντίου είχαν μετατραπεί σε μια απέραντη λίμνη.
      28) 5-7 Σεπτεμβρίου 2023. Καταρρακτώδης βροχή επί δύο συνεχείς ημέρες (Τρίτη και Τετάρτη 5-6 Σεπ.) είχε ως αποτέλεσμα να πλημμυρίσει ο Πηνειός ποταμός και οι παραπόταμοί του στη Δυτική Θεσσαλία. Κάποια αντιπλημμυρικά φράγματα έσπασαν και τα χωριά του Ν. Καρδίτσης που βρίσκονται κοντά στη συμβολή του Ενιπέα με τον Πηνειό, ήτοι ο Παλαμάς, ο Βλοχός, η Μεταμόρφωση, ο Κοσκινάς και η Μαραθέα, να καταστούν μια απέραντη λίμνη. Το ίδιο και το γειτονικό χωριό Κεραμίδι, καθώς και η κωμόπολη Φαρκαδόνα του Ν. Τρικάλων. Ιδιαίτερα το Κεραμίδι και η Μεταμόρφωση θάφτηκαν κάτω από το νερό και τη λάσπη και έχουν καταστεί ακατοίκητα. Από τις πλημμύρες πνίγηκαν 11 άνθρωποι. Μεγάλες καταστροφές υπέστησαν και χωριά των Φαρσάλων, ενώ τα χωριά Μεγάλα Καλύβια και Αγία Κυριακή του Ν. Τρικάλων πλημμύρισαν από υπερχείλιση του ποταμού Πάμισου (Μπλιούρη) που κατέρχεται από το Μουζάκι και συμβάλλει στον Πηνειό πριν από την γέφυρα του Καραβόπορου επί της οδού Τρικάλων - Καρδίτσας. Τα περισσότερα εκτρεφόμενα ζώα (πρόβατα, χοίροι κ.ά.), καθώς και πουλερικά, πνίγηκαν ενώ οι αγροί για μερικά χρόνια δεν θα μπορούν να καλλιεργηθούν λόγω της λάσπης και της μολύνσεως του εδάφους.
      Από την υπερχείλιση του Πηνειού στο ύψος της Λάρισας πλημμύρισε η αριστερά αυτού συνοικία Γιάννουλη και προκλήθηκαν μεγάλες καταστροφές. Αλλά και πολλά χωριά νοτίως της Λάρισας, ιδίως στην παρακάρλια περιοχή, επλήγησαν από πλημμύρες και υπέστησαν μεγάλες καταστροφές.
      Χαρακτηριστικό του μεγέθους της πλημμύρας είναι το πρωτοφανές γεγονός να κατακλυστεί από τα νερά η εθνική οδός Αθηνών - Θεσσαλονίκης στο ύψος του Ν. Λαρίσης και να διακοπεί η συγκοικωνία. Το ίδιο συνέβη και σε τμήμα της εθνικής οδού Λαρίσης - Τρικάλων. Στα χωριά του κάμπου των Νομών Καρδίτσης και Τρικάλων μερικά σπίτια κατέρρευσαν ενώ όλα τα υπόλοιπα σχεδόν κατέστησαν ακατοίκητα, οι δε οικοσκευές τους καταστράφηκαν εντελώς.
      29) Στην πόλη των Τρικάλων το βράδυ 6/7 Σεπτεμβρίου 2023 υπερχείλισε ο Ληθαίος ποταμός στην περιοχή Γούρνα, κάτω από την εκκλησία του Αγίου Στεφάνου, με συνέπεια να καλυφθούν οι παρακείμενες οδοί Αμαλίας (αριστερά) και Κανούτα - Καλαμάτα (δεξιά)· υπερχείλισε επίσης και στις συνοικίες Αγίου Κωνσταντίνου και Κουτσομυλίων. Στις συνοικίες Μπάρα, Καραμαλή, Τρίκκη και στην πέριξ της οδού Πατουλιάς, ανατολικά του Σταδίου Τρικάλων, λόγω του όγκου των υδάτων της βροχής και της αναβλύσεως του εδάφους, πλημμύρισαν τα υπόγεια και ημιυπόγεια με αποτέλεσμα να καταστραφούν όλες οι οικοσκευές και όποια άλλα πράγματα υπήρχαν σ' αυτά, ενώ καταστράφηκαν και τα βιβλία που φυλάσσονταν εκεί. Πρόβλημα ηλεκτροδοτήσεως και υδρεύσεως με πόσιμο νερό υπήρξε τόσο στην πόλη των Τρικάλων όσο και σε πολλά χωριά.
      30) 27 Σεπτεμβρίου 2023. Από νέα μεγάλη βροχόπτωση πλημμύρισαν τα χωριά του Δήμου Κιλελέρ του Ν. Λαρίσης. Αυτά ήταν: Το Αρμένιο, από το οποίο οι κάτοικοι αποχώρησαν εγκαίρως για να μην πνιγούν. Το ίδιο συνέβη και στο χωριό Σωτήριο, όπου το νερό ξεπέρασε το ένα μέτρο. Κάτι παρόμοιο έγινε και στο χωριό Νίκη. Το χωριό Αχίλλειο κινδύνευσε από τα νερά της λίμνης Κάρλας. Στα χωριά Νάματα και Χάλκη το νερό πέρασε έξω από τους οικισμούς. Η υπερχείλιση του Ενιπέα ποταμού προκάλεσε ζημιές στα χωριά των Φαρσάλων Μικρό και Μεγάλο Ευΰδριο, Πυργάκια και Υπέρεια. Οι καλλιέργειες στα πεδινά χωριά των περιοχών αυτών καταστράφηκαν ολοσχερώς.
      31) Τις ίδιες ημέρες (τέλος Σεπτεμβρίου) νέα θεομηνία έπληξε και πάλι την πόλη του Βόλου με ιδιαίτερη σφοδρότητα, καθώς υπερχείλισε ο ποταμός Κραυσίδων. Πολλές περιοχές, εκτός από τις ζημιές σε σπίτια και άλλες εγκαταστάσεις, έμειναν χωρίς νερό και ρεύμα. Στην Νέα Ιωνία και στα κοντινά χωριά Αγριά και Αλυκές αρκετοί κάτοικοι αποκλείστηκαν σε σπίτια ή αυτοκίνητα. Η συγκοινωνία από τον Βόλο προς Λάρισα και Νότιο Πήλιο διεκόπη.
      Μιλώντας στο Αθηναϊκό - Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο κ. Θεόδωρος Νημάς τονίζει ως επίλογο των παραπάνω: «Τα ποτάμια δημιουργήθηκαν από τις βροχές και τις πλημμύρες και τα νερά τους ακολουθούν τον φυσικό νόμο. Κάθε άστοχη παρέμβαση στην πορεία τους και η αφαίρεση μέρους της κοίτης τους συνήθως έχει οδυνηρές συνέπειες. Υπερχειλίσεις ποταμών και πλημμύρες γίνονταν και θα γίνονται. Το ζητούμενο είναι οι άνθρωποι να διδάσκονται από αυτά και να μην επαναλαμβάνουν τα ίδια λάθη».
      Περισσότερα...

      919 • 0

    6. Περιβάλλον

      Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Προτείνει αυστηρότερα μέτρα για τη ρύπανση σε ατμόσφαιρα-ύδατα και την επεξεργασία λυμάτων

      Engineer

      Αυστηρότερους κανόνες για τους ρύπους του ατμοσφαιρικού αέρα, των επιφανειακών και υπόγειων υδάτων, καθώς και για την επεξεργασία των αστικών λυμάτων, πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
      Οι σημερινές προτάσεις εντάσσονται στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας που έχει φιλόδοξο στόχο τη μηδενική ρύπανση έως το 2050. Σε ό,τι αφορά τον αέρα και τα ύδατα, η Επιτροπή προτείνει, αφενός, να καταστούν αυστηρότερα τα επιτρεπόμενα επίπεδα ρύπων και, αφετέρου, να βελτιωθεί η εφαρμογή, ώστε να εξασφαλιστεί ότι οι στόχοι μείωσης της ρύπανσης επιτυγχάνονται συχνότερα στην πράξη.
      Η ατμοσφαιρική ρύπανση ευθύνεται για σχεδόν 300.000 πρόωρους θανάτους στην Ευρώπη κάθε χρόνο, τονίζει η Επιτροπή. Οι προτεινόμενοι νέοι κανόνες θα μειώσουν, σε βάθος δεκαετίας, κατά περισσότερο από 75% τους θανάτους που συνδέονται με επίπεδα σωματιδίων κύριου ρύπου 2,5 PM, πάνω από τις τιμές που ορίζονται στις κατευθυντήριες γραμμές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Η Επιτροπή προτείνει να μειωθεί η ετήσια οριακή τιμή για τον κύριο ρύπο -τα λεπτά αιωρούμενα σωματίδια (2,5 PM)- κατά περισσότερο από το ήμισυ. Η σημερινή πρόταση, εκτιμά η Επιτροπή, θα συμβάλλει στην επίτευξη σημαντικής βελτίωσης της ποιότητας του αέρα σε όλη την Ευρώπη έως το 2030, με αποτέλεσμα ακαθάριστα ετήσια οφέλη που εκτιμώνται από 42 δισεκ. έως 121 δισεκ. ευρώ το 2030, με κόστος μικρότερο από 6 δισεκ. ευρώ ετησίως.
      Σε ό,τι αφορά την προστασία των επιφανειακών και υπόγειων υδάτων από νέους ρύπους, η Επιτροπή προτείνει την επικαιροποίηση των καταλόγων των ρύπων των υδάτων που πρέπει να ελέγχονται αυστηρότερα στα επιφανειακά και στα υπόγεια ύδατα.
      Στους καταλόγους θα προστεθούν 25 ουσίες με καλά τεκμηριωμένες προβληματικές επιπτώσεις στη φύση και την ανθρώπινη υγεία. Σε αυτές συγκαταλέγονται: μια μεγάλη ομάδα «αιώνιων χημικών προϊόντων οι «PFAS», που χρησιμοποιούνται, μεταξύ άλλων, σε μαγειρικά σκεύη, ρουχισμό και έπιπλα, αφρό πυρόσβεσης και προϊόντα προσωπικής φροντίδας, μια σειρά φυτοφαρμάκων και προϊόντων αποδόμησης φυτοφαρμάκων, όπως η γλυφοσάτη, η δισφαινόλη Α, πλαστικοποιητής και συστατικό στις πλαστικές συσκευασίες, καθώς και ορισμένα φαρμακευτικά προϊόντα που χρησιμοποιούνται ως παυσίπονα και αντιφλεγμονώδη φάρμακα, καθώς και αντιβιοτικά.
      Τέλος, για την καλύτερη και οικονομικά αποδοτικότερη επεξεργασία των αστικών λυμάτων, η Επιτροπή προτείνει οι υποχρεώσεις επεξεργασίας των υδάτων να επεκταθούν σε μικρότερους δήμους με 1.000 κατοίκους (από τους 2.000 κατοίκους που ισχύει επί του παρόντος). Επιπλέον, με βάση την εμπειρία από τη νόσο Covid-19, η Επιτροπή προτείνει τη συστηματική παρακολούθηση των λυμάτων για διάφορους ιούς, μεταξύ των οποίων και ο CoV-SARS-19, και για τη μικροβιακή αντοχή.
      Οι προτάσεις της Επιτροπής θα εξεταστούν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο στο πλαίσιο της συνήθους νομοθετικής διαδικασίας. Μόλις εγκριθούν, θα τεθούν σταδιακά σε ισχύ, με διαφορετικούς στόχους για το 2030, το 2040 και το 2050 - παρέχοντας στη βιομηχανία και τις αρχές χρόνο για να προσαρμοστούν και να επενδύσουν όπου χρειάζεται.
      Περισσότερα...

      556 • 0

    7. Περιβάλλον

      Θεσσαλονίκη: Υπερδιπλασιάστηκαν τα ακραία καιρικά φαινόμενα την τελευταία δεκαετία

      Engineer

      Σημαντική αύξηση των ακραίων καιρικών φαινομένων, κυρίως καταιγίδων και σφοδρών βροχοπτώσεων, καταγράφεται τα τελευταία δέκα χρόνια στη Θεσσαλονίκη.
      Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής είναι πλέον πολύ αισθητές στην πόλη, η οποία πλήττεται από ακραίες καταστάσεις με μεγάλη μεταβλητότητα, από έντονη ξηρασία μέχρι κατακλυσμιαίες βροχές, που έχουν προκαλέσει όχι μόνο σοβαρές καταστροφές σε υποδομές και περιουσίες, αλλά ακόμα και απώλεια ανθρώπινων ζωών. Οι δε προβλέψεις των κλιματικών μοντέλων είναι δυσοίωνες, καθώς δείχνουν ακόμα μεγαλύτερη αύξηση της συχνότητας και της έντασης των έντονων καιρικών φαινομένων.
      Στα ανησυχητικά αυτά συμπεράσματα καταλήγει η μελέτη με θέμα «Κλιματική Αλλαγή και Σφοδρά Καιρικά Φαινόμενα στη Θεσσαλονίκη» που διενεργήθηκε στο πλαίσιο της Διαρκούς Ομάδας Εργασίας (ΔΟΕ) του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας – Τμήμα Κεντρικής Μακεδόνιας για τις Φυσικές, Τεχνολογικές και άλλες Καταστροφές στο Φυσικό και Αστικό Περιβάλλον. Στο πλαίσιο της μελέτης συνεργάστηκαν ο διευθυντής Έρευνών του ΙΤΣΑΚ και συντονιστής της ΔΟΕ, Βασίλης Λεκίδης, ο πολιτικός μηχανικός, πρώην διευθυντής Πολιτικής Προστασίας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, Κώστας Κοκολάκης και ο μετεωρολόγος Μιχάλης Σιούτας, οι οποίοι εξέτασαν τα δεδομένα των τελευταίων 43 ετών του Ευρωπαϊκού Κέντρου Προγνώσεων (ECMWF).
      Εξετάζοντας τη βάση δεδομένων έντονων καιρικών φαινομένων για τη Θεσσαλονίκη και την ευρύτερη περιοχή τα τελευταία 40 χρόνια (1983-2022) οι τρεις επιστήμονες εντόπισαν συνολικά 110 έντονα και καταστροφικά καιρικά φαινόμενα. Οι έντονες καταιγίδες με σφοδρές βροχοπτώσεις που σχετίζονται με πλημμύρες αποτελούν το φαινόμενο με τα μεγαλύτερες επιπτώσεις και ζημιές στην περιοχή Θεσσαλονίκης, αποτελώντας το 65,4% των συνολικών συμβάντων. Ακολουθούν οι χιονοπτώσεις και ο παγετός με ποσοστό 17,3%, οι ανεμοθύελλες με ποσοστό 10,9% και οι κεραυνοί με 6,4%. Άλλα δυσμενή φαινόμενα είναι οι υψηλές θερμοκρασίες και οι καύσωνες, οι ομίχλες, οι χαλαζοπτώσεις και οι ανεμοστρόβιλοι ξηράς και θάλασσας. Από τα σφοδρά καιρικά φαινόμενα συνολικά 22 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, ενώ καταγράφηκαν εκατοντάδες τραυματισμοί, αποκλεισμένοι και ζητούντες βοήθεια απεγκλωβισμού ή διάσωσης.
      Καταιγίδες, έντονες βροχοπτώσεις που σχετίζονται με πλημμύρες, κεραυνούς, ανεμοθύελλες και χαλαζοπτώσεις σημειώνονται κατά μέσο όρο 23 ημέρες το χρόνο στη Θεσσαλονίκη με βάση τα δεδομένα που εξετάσθηκαν. Μάλιστα, ο μέσος ετήσιος αριθμός έντονων καιρικών φαινομένων στη Θεσσαλονίκη παρουσιάζει εμφανή αυξητική τάση, μάλιστα την τελευταία δεκαετία υπερδιπλασιάσθηκε και συγκεκριμένα αυξήθηκε σε 7 συμβάντα ετησίως έναντι 3 τις δεκαετίες πριν το 2000. Ο μεγαλύτερος ετήσιος αριθμός με 18 έντονα και καταστροφικά καιρικά φαινόμενα στη Θεσσαλονίκη σημειώθηκε το 2014, ένα έτος με συνολικές ετήσιες βροχοπτώσεις 1.052,4 χιλιοστά, ποσό κατά 398,5 χιλιοστά πάνω από το κανονικό. Εκτός από αυτήν τη χρονιά, πλημμύρες έπληξαν την περιοχή της Θεσσαλονίκης κατά την τελευταία δεκαετία, ιδιαίτερα κατά τα έτη 2015, 2018, 2019, 2020 και 2022. Όπως προκύπτει από τη μελέτη, ο Σεπτέμβριος είναι ο μήνας με τη μεγαλύτερη συχνότητα σφοδρών καιρικών φαινομένων, εμφανίζοντας το 15,5% των συνολικών γεγονότων. Ακολουθεί ο Ιούνιος με 13,6% και στη συνέχεια ο Ιανουάριος και ο Δεκέμβριος με 10,9%.
      Αυξητική τάση έχει και η θερμοκρασία στην περιοχή της Θεσσαλονίκης, με τη μέση ετήσια τιμή να έχει ξεπεράσει την κανονική τιμή κατά έναν βαθμό Κελσίου την τελευταία δεκαετία.
      Τα αποτελέσματα της μελέτης, σύμφωνα με τον κ. Σιούτα, είναι σαφής ένδειξη των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. «Αυτά που αυξάνονται πολύ είναι τα γεγονότα ακραίων βροχοπτώσεων. Παρέμεινε ίδιος ο αριθμός των βροχών, όμως οι ποσότητες νερού είναι μεγαλύτερες. Το ίδιο ισχύει και για τις χιονοπτώσεις, που είναι λιγότερες σε αριθμό, αλλά σφοδρότερες, όπως και για τα κύματα ψύχους, που είναι μικρότερα σε αριθμό αλλά μεγαλύτερα σε ένταση. Οι χαλαζοπτώσεις δείχνουν να αυξάνονται, όπως και τα μεγέθη χαλαζόκοκκου. Αυτό σημαίνει μεγαλύτερες ζημιές σε υποδομές, αντικείμενα, όπως αυτοκίνητα, εγκαταστάσεις, ακόμα και στο ζωικό κεφάλαιο. Το κύριο χαρακτηριστικό του καιρού είναι η μεγάλη μεταβλητότητα, οι αντιφατικές καιρικές καταστάσεις. Από τη μια έχουμε ξηρασίες από τη μια, από την άλλη πέφτει το νερό όλο μαζί. Αυτό είναι δείκτης κλιματικής αλλαγής», ανέφερε στη Voria.gr, τονίζοντας πως στόχος της μελέτης είναι να διαπιστωθούν ποια φαινόμενα επηρεάζουν, ώστε να υπάρχει τεκμηρίωση ως προς τις προτεραιότητες σε επίπεδο υποδομών και συστημάτων προστασίας, αλλά και σε ενέργειες προσαρμογής και μετριασμού των δυσμενών επιπτώσεων.
      Της Φωτεινής Στεφανοπούλου
      Περισσότερα...

      564 • 0

    8. Περιβάλλον

      Η υπερθέρμανση αλλάζει το ελληνικό καλοκαίρι: Καύσωνες, μπόρες, πλημμύρες

      Engineer

      Περιπετειώδες αναμένεται να είναι από καιρικής απόψεως το φετινό καλοκαίρι με τους μετεωρολόγους να προβλέπουν υψηλές θερμοκρασίες και περιόδους καύσωνα που θα διακόπτονται αιφνιδιαστικά από μπόρες, βροχοπτώσεις ακόμα και χαλαζοπτώσεις.
      Η κλιματική αλλαγή που συντελείται τα τελευταία χρόνια είναι η πηγή των νέων καιρικών συνθηκών που επικρατούν σχεδόν σε όλες τις εποχές του χρόνου ενώ το κύριο γνώρισμα των φαινομένων είναι η ένταση και η σφοδρότητά τους.
      Εξάλλου μια πρόγευση του καιρού που θα χαρακτηρίσει τελικά όλο το καλοκαίρι έχουμε ήδη λάβει στη Θεσσαλονίκη και τη Χαλκιδική με τις καιρικές συνθήκες να είναι για κάποιες ώρες της ημέρας καυτές, με τον υδράργυρο στα ύψη, και άλλες ώρες να βρέχει έντονα και να πέφτει η θερμοκρασία.
      Όπως ανέφερε στη Voria.gr ο μετεωρολόγος Μιχάλης Σιούτας, το φετινό καλοκαίρι θα είναι θερμό με έντονες διακυμάνσεις.
      «Περιμένουμε και κύματα καύσωνα αλλά και κύματα αστάθειας με μπουρίνια και σφοδρές καταιγίδες ακόμα και χαλαζοπτώσεις» είπε χαρακτηριστικά.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/06/sun1-600-x-400.jpg
      Τα φαινόμενα όπως επισήμανε ο μετεωρολόγος θα είναι έντονα και σφοδρά «και σε ένταση και σε συχνότητα».
      Έτσι, από τη μία ο υδράργυρος φέτος το καλοκαίρι θα εκτινάσσεται στα ύψη «και θα βιώσουμε περιόδους καύσωνα», οι οποίες όμως «αιφνιδιαστικά θα διακόπτονται από τα κύματα αστάθειας».
      Οι έντονες εναλλαγές του καιρού που αναμένεται να σημαδέψουν το φετινό καλοκαίρι όπως είπε ο κ. Σιούτας μπορεί να προσομοιάσουν κάπως και έως ένα σημείο με τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν σε τροπικές περιοχές όμως επί της ουσίας πλέον έχουμε έναν νέο τύπο καιρού που εισάγεται όλο και περισσότερο εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής.
      «Τελευταία υπάρχει αυτή η τάση, δηλαδή η αντίφαση του καιρού με την εμφάνιση υψηλών θερμοκρασιών και μετά διαστήματα έντονης αστάθειας. Είναι μια τάση που θα τη δούμε μπροστά μας στο μέλλον, στην πορεία των αλλαγών του κλίματος. Έχει κάποια τροπικά χαρακτηριστικά, αλλά είναι ένας νέος τύπου καιρού που εισάγει η κλιματική αλλαγή με κύρια χαρακτηριστικά τις έντονες και αντιφατικές διακυμάνσεις από τον καύσωνα στις μπόρες, στις πλημμύρες και ξανά πάλι στον καύσωνα» είπε.
      Περισσότερα...

      707 • 0

    9. Περιβάλλον

      Η στάθμη του Ατλαντικού απειλεί παραθαλάσσιες πόλεις στις νότιες ΗΠΑ

      Engineer

      Παραθαλάσσιες πόλεις στις νότιες ΗΠΑ όπως το Μαϊάμι, το Χιούστον και η Νέα Ορλεάνη, αντιμετωπίζουν ήδη μία πρωτοφανή άνοδο της στάθμης των υδάτων, και οι περιοχές αυτές απειλούνται πολύ περισσότερο από όσο προέβλεπαν αρχικά οι επιστήμονες, σύμφωνα με νέα ανάλυση.
      Από το 2010 έως και σήμερα, ο κόλπος του Μεξικού και οι νοτιοανατολικές πολιτείες έχουν καταγράψει άνοδο 12,7 εκατοστών στη στάθμη του ωκεανού, που αποτελεί μία «δραματική αύξηση» σύμφωνα με τους επιστήμονες. Η άνοδος των θαλασσών σε αυτές τις περιοχές, σε ετήσια βάση, είναι διπλάσια από τον παγκόσμιο μέσο όρο ο οποίος δεν ξεπερνά το μισό εκατοστό (0,44 εκ.).
      Το φαινόμενο τροφοδοτεί με τη σειρά του πιο ισχυρούς κυκλώνες, όπως ο κυκλώνας Ίαν που έπληξε τη Φλόριντα τον Σεπτέμβριο, προκαλώντας ζημιές 113 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Πρόκειται για την τρίτη πιο σοβαρή, από οικονομικής άποψης, καταστροφή στην Ιστορία των ΗΠΑ και τη χειρότερη στην ιστορία της πολιτείας, σύμφωνα με την Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA).
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/04/miami2-400-x-600.jpg
      Το πανεπιστήμιο της Αριζόνα εξέδωσε μία έρευνα στο επιστημονικό περιοδικό Journal of Climate, σκιαγραφώντας την κλιματική κρίση που απειλεί ευάλωτες περιοχές των ΗΠΑ στις οποίες κατοικούν εκατομμύρια άνθρωποι.
      Προγνωστικά μοντέλα της NASA δείχνουν αύξηση ακόμα και 30 εκατοστών στην στάθμη των θαλασσών έως και 2030 ενώ τα σενάρια είναι ακόμα πιο ανησυχητικά για τις επόμενες δεκαετίες.
      Οι περιοχές από το Τέξας έως τη Φλόριντα και η νότια ακτογραμμή των ΗΠΑ που βρέχεται από τον Ατλαντικό θα επηρεαστούν περισσότερο, σύμφωνα με τη NASA. «Όλη η νοτιοανατολική ακτή και ο κόλπος (σ.σ του Μεξικού) θα βιώσουν τον αντίκτυπο του αυξανόμενου ρυθμού ανόδου των υδάτων», σημειώνει ο συγγραφέας της μελέτης, καθηγητής γεωεπιστημών στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνα Γιανζτούν Γιν. «Όπως προκύπτει, η στάθμη των υδάτων που σχετίζεται με τον κυκλώνα Ίαν ήταν η υψηλότερη που έχει καταγραφεί εξαιτίας του συνδυασμού της ανόδου της θάλασσας και της ισχύος της καταιγίδας», προσθέτει.
      Η απειλή από την άνοδο των ωκεανών επικρέμεται πάνω από αρκετά αστικά κέντρα κατά μήκος της ακτογραμμής. Ενδεικτικό είναι πως τα ασφαλιστήρια κατοικιών σε περιοχές της Φλόριντα, όπου έχει χτυπηθεί από το 40% των κυκλώνων που έχουν πλήξει τις ΗΠΑ, αυξάνονται σταθερά.
      Περισσότερα...

      582 • 0

    10. Περιβάλλον

      ΟΟΣΑ: Σημαντική αύξηση της παραγωγής πλαστικού και των πλαστικών απορριμμάτων ως το 2060

      Engineer

      Η παραγωγή πλαστικού και τα πλαστικά απορρίμματα θα αυξηθούν κατά πολύ ως το 2060, παρά το γεγονός ότι έχουν ληφθεί αυστηρά ρυθμιστικά μέτρα σε παγκόσμιο επίπεδο, προειδοποίησε σήμερα ο Οργανισμός για την Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη (ΟΟΣΑ).
      Αν δεν γίνει κάτι, η παραγωγή πλαστικού σχεδόν θα τριπλασιαστεί σε σχέση με το 2019, περνώντας από τους 460 εκατομμύρια τόνους στους 1.231 εκατομμύρια τόνους, ενώ αντίστοιχη θα είναι η αύξηση και του όγκου των πλαστικών απορριμμάτων, από τους 353 εκ. τόνους σε 1.014 εκ. τόνους, σύμφωνα με την έκθεση για τις «παγκόσμιες προοπτικές των πλαστικών: σενάρια δράσης με ορίζοντα το 2060».
      Ο ΟΗΕ ξεκίνησε στις αρχές Μαρτίου διαπραγματεύσεις για μια παγκόσμια συμφωνία κατά της μόλυνσης από το πλαστικό, μια μάστιγα που απειλεί το περιβάλλον και πλήττει τη βιοποικιλότητα. Όμως το σχετικό κείμενο δεν αναμένεται πριν το 2024.
      Εκατοντάδες εκατομμύρια τόνοι πλαστικών που παράγονται κάθε χρόνο και οι οποίοι διασπώνται σε μικροπλαστικά εντοπίζονται στους ωκεανούς, στους πάγους, στον ανθρώπινο οργανισμό, στα ζώα ακόμη και σε δείγματα αέρα που ελήφθησαν από τις κορυφές βουνών.
      Ο ΟΟΣΑ εξέτασε δύο σενάρια με ενισχυμένα μέτρα για όλο τον κύκλο ζωής των πλαστικών (παραγωγή, χρήση, ανακύκλωση ή εξάλειψη).
      Το πρώτο σενάριο «περιφερειακής δράσης» προβλέπει διαφορετικές χώρες να αναλαμβάνουν διαφορετικές δεσμεύσεις, με τις πιο πλούσιες χώρες μέλη του ΟΟΣΑ να υιοθετούν πιο φιλόδοξα μέτρα. Το δεύτερο σενάριο, «της παγκόσμιας φιλοδοξίας», προβλέπει «ένα σύνολο πολύ αυστηρών μέτρων για τη μείωση των πλαστικών απορριμμάτων παγκοσμίως με στόχο σχεδόν τον εκμηδενισμό τους ως το 2060».
      Αλλά ακόμη και με βάση αυτά τα σενάρια, η χρήση πλαστικών και η παραγωγή απορριμμάτων θα αυξηθούν σημαντικά. Μείωση θα σημειώσουν σε σχέση με τα επίπεδα του 2019 ο όγκος των απορριμμάτων η επεξεργασία των οποίων δεν είναι σωστή και αυτός των απορριμμάτων που καταλήγουν αυτούσια στη φύση.
      Ωστόσο αν δεν γίνει τίποτα, ο όγκος των πλαστικών που συγκεντρώνεται στους υδάτινους πόρους θα τριπλασιαστεί στους ποταμούς και τις λίμνες και σχεδόν θα πενταπλασιαστεί στους ωκεανούς.
      Εξάλλου ο ΟΟΣΑ εκτίμησε ότι και τα δύο σενάρια μείωσης του πλαστικού μπορούν να εφαρμοστούν «με ένα σχετικά μικρό κόστος σε σχέση με το ΑΕΠ» των χωρών.
      Περισσότερα...

      400 • 0

    11. Περιβάλλον

      Η Θεσσαλία στραγγίζει από νερό: «Μπαίνει μέσα» κατά 500 εκατ. κυβικά μέτρα τον χρόνο

      Engineer

      Το υδατικό δυναμικό της Θεσσαλίας δέχεται εδώ και δεκαετίες τη μεγαλύτερη πίεση για να καλύψει τις ανάγκες, που προέκυψαν κυρίως από την επέκταση των αρδεύσεων. Το 70% των αρδευόμενων εκτάσεων στη Θεσσαλία εξυπηρετείται από υπόγεια νερά και το υπόλοιπο 30% από επιφανειακά νερά (ποταμοί, πηγές) και υφιστάμενα έργα ταμίευσης.
      Δυστυχώς, η άρδευση με υπόγεια νερά από 30.000 έως 33.000 γεωτρήσεις δημιούργησε ένα αρκετά αυξημένο έλλειμμα το οποίο ανέρχεται πλέον σε 3 δισ. κυβικά μέτρα και είναι αποτυπωμένο στα σχέδια διαχείρισης υδάτων Θεσσαλίας, σύμφωνα με την αναθεωρημένα σχέδια του 2017, επισήμανε ο γεωπόνος, τ. Διευθυντής Εγγείων Βελτιώσεων, τ. πρόεδρος ΓΕΩΤΕΕ Κεντρικής Ελλάδας, Κωνσταντίνος Γκούμας, μιλώντας στο τετραήμερο σεμινάριο με θεματικές, μεταξύ άλλων, «Κλιματική αλλαγή: Θεωρητικό υπόβαθρο και μελλοντικές προγνώσεις» και «Επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής με έμφαση στον αγροτικό τομέα και σχετικά μέτρα προσαρμογής» που πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Οκτώβριο στις εγκαταστάσεις του Τμήματος Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας στη Λάρισα, με συμμετοχή δεκάδων επιστημόνων.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/11/%CE%B11-600-x-337.jpg
      Τα μέτρα αναστροφής αυτής της κατάστασης είναι η μείωση καταναλώσεων νερού στη γεωργία, η ταμίευση επιφανειακού νερού και ο περιορισμός χρήσης υπόγειου νερού (γεωτρήσεις), Σημειώνεται ότι για τις ανάγκες άρδευσης και ύδρευσης απαιτούνται ετησίως περίπου 1,5 δισ. κυβικά μέτρα νερού.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/11/%CE%B12-600-x-450.jpg
      Επίσης σοβαρή είναι και η σημερινή κατάσταση της ποιότητας των υδάτων, είτε υπογείων είτε επιφανειακών. Πιο συγκεκριμένα υπάρχει και ποιοτικό ζήτημα και αυτό συμβαίνει σε ορισμένες περιοχές, όπως δείχνουν οι χάρτες, δηλαδή υπάρχουν καλή, μέτρια ή κακή κατάσταση των υπόγειων και επιφανειακών υδάτων λόγω της επιβάρυνσης νιτρικών και λιπασμάτων.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/11/%CE%B13-600-x-340.jpg
      Τα σχέδια διαχείρισης υδάτων του 2014 και αλλά και του 2017 προβλέπουν μια σειρά μέτρων, αρκετά από τα οποία, δυστυχώς, η Πολιτεία δεν τα έχει προχωρήσει.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/11/%CE%B8%CE%B5%CF%83%CF%83%CE%B1%CE%BB%CE%B9%CE%B12-600-x-292.jpg
      Ένας ακόμη παράγοντας που μειώνει το υδατικό δυναμικό είναι και οι ακραίες συνθήκες λόγω της κλιματικής κρίσης. Για παράδειγμα ο Πηνειός το καλοκαίρι στερεύει πλέον ακόμη και από τα Τρίκαλα, ενώ παλαιότερα στέρευε από τη Λάρισα. «Όλα όσα συμβαίνουν είναι εξαιρετικά κρίσιμα. Με την εφαρμογή των σχεδίων διαχείρισης υδάτων θα εξοικονομήσουμε σημαντικές ποσότητες. Στη Θεσσαλία παρουσιάζεται ένα σημαντικό έλλειμμα υδάτων της τάξης των 500 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων ετησίως και ακριβώς εκεί τίθεται το θέμα της κατασκευής έξι μεγάλων ταμιευτήρων για τη συγκέντρωση περίπου 250 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων νερού, με τα οποία θα μπορούσε να καλυφθεί αυτό το έλλειμμα. Ωστόσο, για την ωρίμανση αυτών απαιτούνται πολλά χρόνια και οικονομικοί πόροι. Παρ' όλα αυτά δεν μπορεί να αντιμετωπιστούν συνολικά οι δυσμενέστερες συνθήκες από πλευράς υδατικών πόρων, εν όψει της κλιματικής κρίσης», ανέφερε από την πλευρά του ο Φάνης Γέμτος, γεωπόνος, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/11/%CE%B14-600-x-337.jpg
      Σύμφωνα με τον κ. Γκούμα, η σημερινή κυβέρνηση έχει εκπονήσει ένα πρόγραμμα έργων τα οποία εντάσσονται στο Ταμείο Ανάκαμψης. Τα έργα αυτά είναι σε φάση δημοπράτησης και αναμένεται να υλοποιηθούν μέχρι το 2026. «Ωστόσο, δυστυχώς όλες οι κυβερνήσεις γνωρίζουν τα προβλήματα και οι μελέτες δεν ωρίμασαν για να υλοποιηθούν τα έργα. Ακόμη και τα μικρά έργα θέλουν χρόνια για την υλοποίησή τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το έργο του φράγματος στον Ληθαίο ποταμό στα Τρίκαλα, το οποίο παραμένει ακόμη υπό κατασκευή», τονίζει ο ίδιος.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/11/%CE%B15-600-x-483.jpg
      Η Θεσσαλία διαθέτει τη μεγαλύτερη πεδιάδα της χώρας με 5 εκατομμύρια στρέμματα καλλιεργούμενης έκτασης, από τα οποία αρδεύονται τα 2,5. Το πρόβλημα υδατικής ασφάλειας των κατοίκων της από φαινόμενα λειψυδρίας-ξηρασίας και πλημμυρών θα έχει δραματικές επιπτώσεις στη ζωή, στο εισόδημα και τελικά στην ίδια την επιβίωσή τους στην περιοχή. Οι διαθέσιμοι και χρησιμοποιούμενοι (μέχρι σήμερα) υδατικοί πόροι στο υδατικό διαμέρισμα Θεσσαλίας είναι τα υπόγεια νερά (το 70% των αρδευόμενων εκτάσεων εξυπηρετείται από 33.000 γεωτρήσεις) και τα επιφανειακά νερά (ποταμοί, πηγές και νερά που ταμιεύονται κάθε χρόνο σε φράγματα – ταμιευτήρες και λιμνοδεξαμενές και εξυπηρετούν το υπόλοιπο 30% των εκτάσεων).
      Επιπλέον, παραμένουν τα προβλήματα λόγω αδυναμιών συντονισμού στη διαχείριση των υδάτων, της έλλειψης ενιαίου φορέα διαχείρισης και το απαρχαιωμένο θεσμικό πλαίσιο (ΤΟΕΒ).
      του Νίκου Αβουκάτου
      Περισσότερα...

      609 • 0

    12. Περιβάλλον

      Η επίδραση των πυρκαγιών στις ιδιότητες των δασικών εδαφών της Ελλάδας

      Engineer

      Το έδαφος αποτελεί ένα βασικό στοιχείο των χερσαίων οικοσυστημάτων, τόσο των φυσικών όσο και των γεωργικών, απαραίτητο για την ανάπτυξη των φυτών, καθώς και για την αποσύνθεση και ανακύκλωση της νεκρής βιομάζας. Πρόκειται για ένα πολύπλοκο ετερογενές μέσο που περιέχει ανόργανα και οργανικά υλικά, νερό και αέρα. Επιπλέον, αποτελεί ενδιαίτημα για πολλούς οργανισμούς, παίζει κρίσιμο ρόλο στον κύκλο των θρεπτικών στοιχείων, στη δέσμευση του άνθρακα καθώς επίσης και στην ανάπτυξη των φυτών. Το έδαφος είναι δυναμικό σύστημα, το οποίο παρουσιάζει βραχυπρόθεσμες διακυμάνσεις ως προς την υγρασία, το pH και τις οξειδοαναγωγικές συνθήκες και επίσης, ακολουθεί μια σταδιακή μεταβολή ως αντίδραση στις αλλαγές των περιβαλλοντικών παραγόντων. Θεωρείται μη ανανεώσιμος φυσικός πόρος, λόγω της ταχείας φθοράς και της αργής φάσης σχηματισμού του. Επομένως, η υποβάθμιση των βιολογικών, χημικών και φυσικών ιδιοτήτων των δασικών εδαφών μειώνει την ικανότητά τους να λειτουργούν πλήρως, με επιπτώσεις είτε προσωρινές είτε μόνιμες. Βασικοί παράγοντες υποβάθμισης του εδάφους στα δασικά οικοσυστήματα είναι η αποψίλωση των δασών, οι πυρκαγιές, η διάβρωση και η ρύπανση. Η διαχείριση του εδάφους πρέπει να εξασφαλίζει, πέραν των άλλων, την πρόληψη της υποβάθμισής του ή καλύτερα τη συνεχή βελτίωσή του, γιατί θεωρείται ένας σημαντικός πλουτοπαραγωγικός πόρος που εξασφαλίζει στον άνθρωπο, μέσω των λειτουργιών του, σημαντικά υλικά αγαθά.
      Σήμερα, τα δάση της χώρας μας καταλαμβάνουν τα αβαθή, φτωχά, πετρώδη, με μεγάλες κλίσεις εδάφη, που δεν μπορούν εύκολα να καλλιεργηθούν και συνήθως βρίσκονται μακριά από κατοικημένες περιοχές. Τα δασικά εδάφη μπορούν να θεωρηθούν φυσικοί σχηματισμοί, με σχετικά καλά καθορισμένους φυσικούς ορίζοντες, ενώ στα γεωργικά εδάφη επιδιώκεται με τεχνικά μέσα η δημιουργία επιθυμητών φυσικών και χημικών συνθηκών. Η γονιμότητα των δασικών εδαφών μπορεί να διατηρηθεί καλύτερα με την ανάπτυξη υγιών και συμπαγών συστάδων από δασικά είδη, καλά προσαρμοσμένων στο εκάστοτε κλιματεδαφικό περιβάλλον. Κάτω από ευνοϊκές κλιματολογικές συνθήκες, για ένα συγκεκριμένο δασοπονικό είδος, η παραγωγικότητα ενός τόπου εξαρτάται αποκλειστικά από τις εδαφικές συνθήκες. Ορισμένες από τις εδαφικές ιδιότητες που επηρεάζουν την αύξηση των δέντρων είναι πρακτικά σταθερές και δεν επηρεάζονται εύκολα από τον άνθρωπο, όπως είναι η μηχανική σύσταση, το βάθος και η τοπογραφική διαμόρφωση. Άλλες, όπως είναι η περιεκτικότητα σε οργανική ουσία, η δομή, το πορώδες και η διηθητικότητα του εδάφους, μπορούν να μεταβληθούν. Για τις αυξητικές συνθήκες των δασικών δέντρων στη χώρα μας, μεγάλη σημασία έχει ο όγκος του εδάφους, τον οποίο εκμεταλλεύονται οι ρίζες τους, επειδή από τον όγκο αυτόν εξαρτώνται άμεσα η ποσότητα και το είδος των διαθέσιμων για τα φυτά θρεπτικών στοιχείων και η διαθέσιμη υγρασία.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/11/%CE%B122-539-x-600.jpg Σανιδότοιχοι για τον περιορισμό της επιφανειακής διάβρωσης και απορροής.
      Ο διαθέσιμος για τα δέντρα όγκος του εδάφους εξαρτάται κυρίως από το βάθος του. Στην Ελλάδα, ο σπουδαιότερος παράγοντας για την αύξηση της δασικής βλάστησης είναι το βάθος του εδάφους, όχι τόσο γιατί αυτό εξασφαλίζει καλή στήριξη στα δέντρα, αλλά γιατί με το μεγάλο όγκο εδάφους που εκμεταλλεύονται οι ρίζες, εξασφαλίζονται θρεπτικά στοιχεία και υγρασία για τις ανάγκες των φυτών. Το ριζικό σύστημα πολλών δασοπονικών ειδών εμφανίζει μεγάλη παραλλακτικότητα. Δηλαδή, οι ρίζες έχουν την ικανότητα να μεταβάλλουν τη μορφή τους ανάλογα με τις εδαφικές συνθήκες. Η πεύκη σε βαθιά, χαλαρά εδάφη σχηματίζει βαθύ και ισχυρό ριζικό σύστημα με πασσαλόριζα και φθάνει σε βάθος μεγαλύτερο από 4 μέτρα, ενώ σε αβαθή εδάφη δεν σχηματίζει πασσαλόριζα, αλλά πλάγιες ρίζες που εκτείνονται σε μεγάλο χώρο.
      Επειδή η παραγωγικότητα του εδάφους συνδέεται άμεσα με την αύξηση των φυτών, των οποίων οι ανάγκες συχνά είναι διαφορετικές σε θρεπτικά στοιχεία, είναι δυνατόν ένα έδαφος να έχει την ικανότητα να εφοδιάζει ικανοποιητικά με τα απαραίτητα θρεπτικά στοιχεία ένα δασοπονικό είδος, όχι όμως και ένα άλλο με διαφορετικές απαιτήσεις. Η ικανότητα αυτή των δασικών εδαφών δεν είναι πάντα σταθερή, αλλά εξαρτάται από τα αποθηκευμένα στο έδαφος θρεπτικά στοιχεία που μπορούν να προσληφθούν από τα φυτά, από το μητρικό πέτρωμα, τις κλιματολογικές συνθήκες, την ανακύκλωση των θρεπτικών στοιχείων, τη δραστηριότητα των μικροοργανισμών, καθώς και από τις τοπογραφικές συνθήκες της περιοχής. Με την τρέχουσα υπερθέρμανση του πλανήτη, οι υψηλότερες θερμοκρασίες και οι ακραίες ξηρασίες αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο δασικών πυρκαγιών. Υπάρχουν αρκετές πρόσφατες προβλέψεις σχετικά με την πιθανή αύξηση της διάρκειας, της έντασης και της συχνότητας των πυρκαγιών σε δασικές περιοχές, λόγω υψηλότερων θερμοκρασιών. Επομένως, ο αυξημένος κίνδυνος πυρκαγιάς δεν θα επηρεάσει μόνο τη δασική χλωρίδα, αλλά και τις φυσικές, χημικές και βιολογικές ιδιότητες του εδάφους. Οι πυρκαγιές αποτελούν καταστροφικό παράγοντα στα περισσότερα δασικά οικοσυστήματα των εύκρατων περιοχών και θεωρούνται παγκόσμια φαινόμενα που επηρεάζουν τις περισσότερες χερσαίες περιοχές. Επιδρούν στην οικολογία και τη λειτουργία των δασών, επηρεάζοντας την ανανέωση των θρεπτικών στοιχείων, την υδροφοβία, τη σύνθεση και την αναγέννηση των ειδών και την οικολογική βιοποικιλότητα. Οι πυρκαγιές είναι συχνά αποτέλεσμα ανθρωπογενών δραστηριοτήτων, ενώ οι φυσικές πυρκαγιές αντιπροσωπεύουν μόνο ένα μικρό ποσοστό των παγκόσμιων πυρκαγιών. Οι δασικές πυρκαγιές αποτελούν σημαντική αιτία υποβάθμισης του εδάφους και απώλειας θρεπτικών στοιχείων μέσω της εξαέρωσης και της διάβρωσης. Επίσης, επηρεάζουν τη βιολογική και φυσικοχημική ποιότητα των εδαφών και μειώνουν τα αποθέματα θρεπτικών στοιχείων μέσω διαφόρων μηχανισμών, όπως η εξάτμιση, η οξείδωση, η μεταφορά τέφρας και η διάβρωση. Πολλές μελέτες αναφέρουν μια δραστική μείωση του άνθρακα και της μικροβιακής βιομάζας σε βραχυπρόθεσμη βάση, μετά από δασικές πυρκαγιές. Επιπλέον, μετά την πυρκαγιά παρατηρείται μείωση των θρεπτικών στοιχείων του εδάφους, καθώς ελαττώνονται κατά 50-75% το άζωτο (Ν), 35-50% ο φώσφορος (P) και 25-50% το μαγνήσιο (Mg) μέσω της εξαέρωσης και των διεργασιών της οξείδωσης. Δασικές πυρκαγιές με θερμοκρασίες μεγαλύτερες των 300°C είχαν ως αποτέλεσμα την καταστροφή της υδατοϊκανότητας του εδάφους, με σημαντικό αντίκτυπο στον κύκλο του νερού του εδάφους και στα χαρακτηριστικά της διάβρωσης. Ωστόσο, το αποτέλεσμα των πυρκαγιών στους δείκτες ποιότητας του εδάφους, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ένταση και τη συχνότητά τους.
      Μια έντονη πυρκαγιά που κινείται με αργό ρυθμό έχει ως αποτέλεσμα μεγαλύτερη επίπτωση στο έδαφος από μια πυρκαγιά που κινείται γρήγορα. Επιπλέον, θερμοκρασίες 850°C και υψηλότερες μπορούν να αναπτυχθούν σε επιφάνειες εδάφους με μεγάλη ποσότητα ξηρής καύσιμης ύλης και μπορεί να έχουν καταστροφικές επιπτώσεις στις εδαφικές ιδιότητες.
      Για τον περιορισμό όλων αυτών των καταστρεπτικών συνεπειών, μετά από κάθε πυρκαγιά θα πρέπει να λαμβάνονται άμεσα και όσο το δυνατόν αποτελεσματικά μέτρα. Αυτά τα μέτρα θα πρέπει να ακολουθούν ορισμένες συνθήκες που αφορούν τόσο την καμένη έκταση όσο και τις καλλιεργήσιμες και κατοικημένες περιοχές. Σε μια καμένη λεκάνη απορροής είναι αναμενόμενο ότι οποιαδήποτε επέμβαση που αφορά την απομάκρυνση της εναπομείνουσας βιομάζας θα έχει σαν αποτέλεσμα την καταστροφή των επιφανειακών συσσωματωμάτων του εδάφους και την απώλεια εδαφικού υλικού πλούσιου σε οργανική ουσία. Να σημειωθεί ότι η υλοτομία και η μεταφορά της ξυλείας πρέπει να περιορίζεται μέχρι την τρέχουσα βλαστική περίοδο και όχι παραπάνω από ένα έτος. Ανάλογα με τη μορφολογία της καμένης επιφάνειας, καθορίζονται συγκεκριμένες θέσεις οι οποίες σε περιπτώσεις έντονων βροχοπτώσεων παρουσιάζουν τα φαινόμενα της πλημμυρικής απορροής. Οι θέσεις αυτές πρέπει να εντοπίζονται, ιδιαίτερα όταν έχουν άμεση επίδραση σε κατοικημένες περιοχές και να δρομολογούνται έργα που θα προστατεύσουν το έδαφος της ίδιας της θέσης από φαινόμενα διάβρωσης, αλλά και όλης της περιοχής που βρίσκεται προς τα κατάντη. Η διάβρωση προκαλεί καταστροφές στην περιοχή που λαμβάνει χώρα και συγχρόνως έχει ανεπιθύμητα αποτελέσματα σε θέσεις έξω από την περιοχή διάβρωσης, μέσα στο ευρύτερο τοπίο. Οι επιπτώσεις έξω από τη βασική περιοχή που υπέστη διάβρωση, οφείλονται στην περίσσεια νερού, ιζημάτων και στο χημικό φορτίο προς τα κατάντη των λόφων και των ρεμάτων. Η περισσότερο εμφανής καταστροφική πλευρά της διάβρωσης είναι η ίδια η απώλεια του εδάφους. Στην πραγματικότητα, η υποβάθμιση που υφίσταται το έδαφος είναι μεγαλύτερη από ότι δείχνει η απώλειά του, γιατί το εδαφικό υλικό που απομακρύνθηκε έχει μεγαλύτερη αξία από αυτό που έμεινε πίσω.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/11/%CE%B133-270-x-600.jpg Μικρό ξύλινο φράγμα.
      Τα αντιδιαβρωτικά έργα που θα πραγματοποιηθούν για τη συγκράτηση του επιφανειακού εδάφους στην ευρύτερη δασική περιοχή θα πρέπει να διατηρήσουν την αποτελεσματικότητά τους σε ισχύ, τουλάχιστον μέχρι την αποκατάσταση της δασικής βλάστησης. Επειδή το κόστος των αντιδιαβρωτικών έργων κρίνεται αρκετά υψηλό, θα πρέπει να εξετάζεται η δυνατότητα της χρησιμοποίησης υλικών από την ίδια την περιοχή. Τα σημαντικότερα από τα αντιδιαβρωτικά και αντιπλημμυρικά έργα στις πλαγιές και στα ρέματα μπορεί να είναι:
      Κορμοδέματα Κλαδοπλέγματα Σανιδότοιχοι Μικρά ξύλινα φράγματα Φράκτες από συρματοπλέγματα και ξύλινους πασσάλους. Φράγματα από οπλισμένο σκυρόδεμα Φράγματα από συρματόπλεκτα κιβώτια Τοίχοι από ξηρολιθοδομή Στις περιπτώσεις που λόγω αποστάσεων και απουσίας δασικών δρόμων, δεν είναι δυνατή η απομάκρυνση των κορμών των καμένων δένδρων, θα πρέπει να γίνεται υλοτομία και τοποθέτηση των κορμών κατά τις χωροσταθμικές καμπύλες. Παράλληλα, κρίνεται σκόπιμο όλα τα υλικά που θα προκύψουν από την αποκλάδωση των κορμών να παραμείνουν στην επιφάνεια του εδάφους, με σκοπό να ενισχυθεί η γονιμότητά του.
      *Η Ευγενία Παπαϊωάννου είναι κάτοχος MSc και PhD Εδαφολογίας, ΑΠΘ
      Κεντρική φωτογραφία: Αντιδιαβρωτικά και αντιπλημμυρικά έργα πλησίον κατοικημένων περιοχών.
      Περισσότερα...

      695 • 0

    13. Περιβάλλον

      Η διάβρωση καταπίνει ακτές της Κ. Μακεδονίας: Τα κόκκινα σημεία σε Θεσσαλονίκη, Χαλκιδική, Πιερία

      Engineer

      Η διάβρωση στις παράκτιες ζώνες είναι ένα πρόβλημα που τα τελευταία χρόνια έχει λάβει ανησυχητικές διαστάσεις, ιδίως σε Θεσσαλονίκη και Κεντρική Μακεδονία, λόγω της κλιματικής αλλαγής και των επί σειρά ετών ανθρώπινων παρεμβάσεων. Οι παράκτιες περιοχές στην Πιερία, στον Θερμαϊκό Κόλπο και στη Δυτική Χαλκιδική αντιμετωπίζουν ήδη αυξανόμενα προβλήματα διάβρωσης.
      Το φαινόμενο αυτό μπορεί να επιφέρει πολύ δυσάρεστες συνέπειες, εάν δεν υπάρξει έγκαιρη παρέμβαση για την αποτροπή τους όσο το δυνατόν συντομότερα. Η ομάδα της εταιρείας Consortis κατέγραψε τις περιοχές με σημαντική τρωτότητα σε διάβρωση των ακτών της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας με σκοπό τη διαμόρφωση ενός πλαισίου για την προσαρμογή των παράκτιων ζωνών στην επίδραση της κλιματικής αλλαγής.
      Οι επιπτώσεις της κλιματικής μεταβλητότητας είναι ιδιαίτερα εμφανείς στο παράκτιο περιβάλλον, όπου συγκεντρώνεται μεγάλο μέρος της ανθρώπινης παρουσίας και λαμβάνουν χώρα πολλές δραστηριότητες, όπως οικονομικές, αναψυχής, τουριστικές, οικιστικές, κ.λπ. «Καθίσταται αναγκαία η λήψη μέτρων για την ανάσχεση, τον μετριασμό και την αντιμετώπιση του προβλήματος διάβρωσης των ακτών στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, στο πλαίσιο λήψης απαραίτητων μέτρων για την αντιμετώπιση των κινδύνων της διάβρωσης», είπε στη Greenagenda.gr ο καθηγητής του Τμήματος Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών του ΑΠΘ Γιώργος Βέργος. Πρόσθεσε, δε, ότι «είναι πλέον επιτακτική ανάγκη να υιοθετηθούν πολιτικές για τις μελλοντικές αλλαγές που θα προκύψουν λόγω της κλιματικής μεταβλητότητας προκειμένου να θωρακιστούν η πολιτεία και οι πολίτες έγκαιρα και να μετριαστούν οι επιπτώσεις τόσο στο φυσικό περιβάλλον όσο και στις υποδομές και δραστηριότητες, ειδικά στον παράκτιο χώρο».
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/01/diavrosi.jpg

      Πριν από δύο χρόνια η αντιπεριφέρεια Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, αξιοποιώντας το εθνικό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), δημιούργησε ένα ολοκληρωμένο σύστημα Παρατηρητηρίου για την Πρόληψη και Διαχείριση του Κινδύνου της Διάβρωσης των Ακτών για όλο το μήκος της ακτογραμμής της. Πρόκειται για έναν κόμβο διαρκούς συλλογής επίγειων και δορυφορικών δεδομένων που σχετίζονται με το θαλάσσιο και ηπειρωτικό περιβάλλον και αναφέρονται ενδεικτικά σε αδιάλειπτες παρατηρήσεις από πλωτήρες (εικόνα 1) για τις κατακόρυφες μετακινήσεις εδάφους, μεταβολές της ακτογραμμής, δείκτες υγρασίας, θερμοκρασίας και βλάστησης, με στόχο τον εντοπισμό περιοχών κατά μήκος της ακτογραμμής με αυξημένη τρωτότητα σε διάβρωση.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/01/a1-600-x-189.jpg
      Πιο συγκεκριμένα, η ακτογραμμή της ΠΚΜ μελετήθηκε κατά τμήματα με σκοπό να εντοπιστούν οι περιοχές που θα εμφανίσουν αυξημένη τρωτότητα σε διάβρωση υπό την πίεση κυματικών φορτίσεων από τη θάλασσα. Η πρόγνωση αυτή έχει γίνει σε βάθος 50ετίας και 100ετίας ώστε να ληφθούν υπόψιν ακόμα και οι πιο αργές εδαφικές μεταβολές (εικόνες 2 και 3).
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/01/a3-600-x-424.jpg Τρωτότητα σε 50 χρόνια
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/01/a2-600-x-419.jpg
      Η Greenagenda.gr φέρνει στη δημοσιότητα το αποτέλεσμα της μελέτης της Consortis, σε συνεργασία με το ΑΠΘ, με τις περιοχές που βρίσκονται αντιμέτωπες με το φαινόμενο της διάβρωσης και της τρωτότητας των παράκτιων ζωνών στα γεωγραφικά όρια της Κεντρικής Μακεδονίας. Έτσι έχουν προκύψει δείκτες τρωτότητας όπως φαίνονται στις εικόνες πάνω και κάτω (50 χρόνια και 100 χρόνια, αντίστοιχα) όπου με πράσινο εντοπίζονται περιοχές με μικρή τρωτότητα σε διάβρωση και με κόκκινο αυτές με αυξημένη. Όπως φαίνεται, με την πάροδο των ετών αυξάνεται σημαντικά η τρωτότητα σε διάβρωση για πολλές περιοχές του παράκτιου μετώπου της ΠΚΜ και ειδικά στην Πιερία, την Ασπροβάλτα και τη Χαλκιδική (εικόνες 4, 5 και 6). Σημαντικό είναι να αναφερθεί πως στις περιοχές αυτές ήδη έχουν καταγραφεί φαινόμενα διάβρωσης των ακτών.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/01/a8-600-x-424.jpg Τρωτότητα σε 100 χρόνια
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/01/a5-600-x-424.jpg Χαλκιδική
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/01/a6-600-x-424.jpg Ασπροβάλτα Θεσσαλονίκης
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/01/a7-600-x-424.jpg Πιερία
      Στόχος αποτελεί όλα αυτά τα δεδομένα να είναι προσβάσιμα από τις τοπικές αρχές ώστε να μπορέσουν να σχεδιαστούν τα κατάλληλα μέτρα για τον μετριασμό των επιπτώσεων, τα οποία θα αναπτυχθούν προγενέστερα από την εκδήλωσή τους. Αυτή τη στιγμή το Παρατηρητήριο βρίσκεται σε λειτουργία στις εγκαταστάσεις της ΠΚΜ και συνεχίζει την αδιάλειπτη συλλογή δεδομένων για τη συντήρηση και την επέκταση του συστήματος. Επιπλέον, στο πλαίσιο της δράσης αυτής, έχει προταθεί πλαίσιο δράσεων και μέτρων για την αντιμετώπιση της διάβρωσης και των επιπτώσεών της.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/01/a4-600-x-400.jpg
      Ο αντιπεριφερειάρχης Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος Κώστας Γιουτίκας αναφέρει ότι «με το Παρατηρητήριο Ολοκληρωμένης Διαχείρισης του παράκτιου μετώπου στην Κεντρική Μακεδονία, σε πλήρη λειτουργία καταφέραμε να μην κινούμαστε "στα τυφλά" στα προβλήματα τρωτότητας των ακτών. Είναι ένας πολύτιμος οδηγός για τον έγκαιρο εντοπισμό των φαινόμενων διάβρωσης της ακτογραμμής που έθεσε η Περιφέρεια, στην υπηρεσία των δήμων, των παραγωγικών, οικονομικών και κοινωνικών φορέων, ειδικά στις παραθαλάσσιες τουριστικές περιοχές της Κεντρικής Μακεδονίας. Και ένας ουσιαστικός σύμμαχος στον σχεδιασμό και την υλοποίηση έργων αντιμετώπισης αυτών των φαινομένων από τους ΟΤΑ, ώστε να προλαμβάνουμε, αντί να βρεθούμε προ τετελεσμένων με οδυνηρές συνέπειες».
      Σύμφωνα με τον κ. Γιουτίκα, «σε στενή συνεργασία με το ΑΠΘ, είμαστε πλέον σε θέση να παρέχουμε στους δήμους επικαιροποιημένα στοιχεία για την κατάσταση των ακτών, αλλά και την πιστοποίηση όπου έχουν διαπιστωθεί διαβρωτικά φαινόμενα, προκειμένου να προχωρήσουν στις αναγκαίες παρεμβάσεις. Σύντομα, τον ψηφιακό κόμβο συλλογής, επεξεργασίας και διάχυσης εξειδικευμένων δεδομένων/υπηρεσιών, θα τον χειρίζεται τεχνικό προσωπικό της αντιπεριφέρειας Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος. Το Παρατηρητήριο Ολοκληρωμένης Διαχείρισης του Παράκτιου Μετώπου στην Κεντρική Μακεδονία είναι ένα έργο με ισχυρό φιλοπεριβαλλοντικό, αλλά και αναπτυξιακό χαρακτήρα. Στηρίζει δυναμικά την οικονομία και την πρόοδο που βασίζεται στην τουριστική δραστηριότητα και ενισχύει την συστηματική προσπάθεια της Περιφέρειας για να αποτελέσει η Κεντρική Μακεδονία διακριτό τουριστικό προορισμό».
      Περισσότερα...

      968 • 0

    14. Περιβάλλον

      Ευρωβαρόμετρο: Οι Ευρωπαίοι ανησυχούν σοβαρά για την ποιότητα του αέρα - Ζητούν ισχυρότερη δράση

      Engineer

      Οι Ευρωπαίοι ανησυχούν για τις επιπτώσεις της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην υγεία και το περιβάλλον, σύμφωνα με ειδική έρευνα του Ευρωβαρόμετρου που δημοσιεύτηκε χθες. Οι περισσότεροι πιστεύουν επίσης ότι η βιομηχανία, οι δημόσιες αρχές και οι εργοδότες πρέπει να καταβάλουν περισσότερες προσπάθειες για τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα. Όσοι απάντησαν τάσσονται σαφώς υπέρ μιας διεθνούς ή ευρωπαϊκής προσέγγισης για τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα ενώ μεγάλη πλειονότητα των απαντησάντων που έχουν ακούσει σχετικά με τα πρότυπα ποιότητας του αέρα της ΕΕ δηλώνουν ότι τα εν λόγω πρότυπα θα πρέπει να ενισχυθούν.
      Ο επίτροπος Περιβάλλοντος, Ωκεανών και Αλιείας Βιργκίνιους Σινκέβιτσιους δήλωσε σχετικά: «Οι πολίτες μάς λένε ότι θέλουν να αναπνέουν καθαρό αέρα. Οι άνθρωποι που ζουν σε πόλεις, οι πάσχοντες από άσθμα και όσοι ζουν κοντά σε βιομηχανικές εγκαταστάσεις, όλοι ανησυχούν και μας ζητούν να δράσουμε. Η Επιτροπή θα ηγηθεί της προσπάθειας με μια φιλόδοξη πρόταση για την ενίσχυση των προτύπων της ΕΕ για την ποιότητα του αέρα».

      Βασικά πορίσματα της έρευνας
        Ανησυχία σχετικά με τις επιπτώσεις της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην υγεία και το περιβάλλον Οι περισσότεροι Ευρωπαίοι πιστεύουν ότι παθήσεις όπως οι αναπνευστικές νόσοι (89%), το άσθμα (88%) και οι καρδιαγγειακές παθήσεις αποτελούν σοβαρά προβλήματα στις χώρες τους λόγω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Οι Ευρωπαίοι ανησυχούν επίσης για τα περιβαλλοντικά προβλήματα που προκαλεί η ατμοσφαιρική ρύπανση στα υδατικά συστήματα, όπως η οξίνιση και ο ευτροφισμός (83% και για τα δύο). Η οξίνιση (αύξηση της οξύτητας των υδάτων) και ο ευτροφισμός (υπερβολική ποσότητα θρεπτικών συστατικών στα ύδατα, η οποία οδηγεί σε υπερβολική ανάπτυξη φυκών με συνέπεια την πρόκληση ασφυξίας σε άλλους οργανισμούς) είναι δύο από τις κύριες συνέπειες της επιδείνωσης της ποιότητας των υδάτων.
        Αντίληψη ότι η ποιότητα του αέρα έχει επιδεινωθεί Σχεδόν οι μισοί από όσους απάντησαν πιστεύουν ότι η ποιότητα του αέρα επιδεινώθηκε κατά την τελευταία δεκαετία (47%). Ωστόσο, το ποσοστό αυτό έχει μειωθεί κατά 11 μονάδες σε σχέση με το 2019.
      Υποστήριξη της ενίσχυσης των προτύπων της ΕΕ για την ποιότητα του αέρα Το Ευρωβαρόμετρο αποκαλύπτει επίσης ότι οι πολίτες δεν είναι ενημερωμένοι σχετικά με τα προβλήματα που συνδέονται με την ποιότητα του αέρα στη χώρα τους.  Οι περισσότεροι Ευρωπαίοι εξακολουθούν να μην είναι επαρκώς ενημερωμένοι σχετικά με τα υφιστάμενα πρότυπα της ΕΕ για την ποιότητα του αέρα, καθώς μόνο μια μειονότητα των ατόμων που απάντησαν (27%) έχουν ακούσει σχετικά μ' αυτά. Ωστόσο, η μεγάλη πλειονότητα (67%) των ατόμων που απάντησαν και γνωρίζουν τα πρότυπα της ΕΕ για την ποιότητα του αέρα πιστεύει ότι τα πρότυπα αυτά θα πρέπει να ενισχυθούν. Αυτό ισχύει σε όλα τα κράτη μέλη εκτός από πέντε.
      Υποστήριξη της λήψης περισσότερων μέτρων για τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα, ιδίως σε διεθνές επίπεδο Η μεγάλη πλειονότητα των Ευρωπαίων πιστεύει ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση θα πρέπει να αντιμετωπιστεί σε διεθνές επίπεδο (65%), και ακολουθούν το ευρωπαϊκό και το εθνικό επίπεδο (και τα δύο σε ποσοστό 42%) και, τέλος, το περιφερειακό ή το τοπικό επίπεδο (32%). Ένα μεγάλο ποσοστό των ατόμων που απάντησαν πιστεύει επίσης ότι οι δράσεις θα πρέπει να υλοποιούνται ταυτόχρονα σε όλα τα επίπεδα (19%).
      Μεμονωμένη δράση για τη μείωση των επιβλαβών εκπομπών Οι περισσότεροι Ευρωπαίοι πιστεύουν ότι οι μεγάλες βιομηχανικές εγκαταστάσεις, οι παραγωγοί ενέργειας από ορυκτά καύσιμα, οι δημόσιες αρχές και οι εργοδότες δεν καταβάλλουν αρκετές προσπάθειες για την προώθηση της καλής ποιότητας του αέρα.
      Οι περισσότεροι πιστεύουν επίσης ότι τα νοικοκυριά καταβάλλουν αρκετές προσπάθειες. Φέτος είναι πιθανότερο σε σύγκριση με το 2019 τα άτομα που απάντησαν στην έρευνα να έχουν αναλάβει τα ίδια κάποια δράση για τη μείωση των εκπομπών. Οι δημόσιες συγκοινωνίες, το ποδήλατο ή το περπάτημα είναι οι μέθοδοι που οι Ευρωπαίοι χρησιμοποιούν συχνότερα, όπως δηλώνουν, για να μειώσουν τις επιβλαβές εκπομπές στην ατμόσφαιρα.
      Όπως ανακοινώθηκε στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία στο πλαίσιο της φιλοδοξίας μηδενικής ρύπανσης για ένα περιβάλλον απαλλαγμένο από τοξικές ουσίες, η Επιτροπή πρόκειται να προτείνει αναθεώρηση των ισχυόντων προτύπων της ΕΕ για την ποιότητα του αέρα. Με τον τρόπο αυτό τα εν λόγω πρότυπα θα ευθυγραμμιστούν καλύτερα με τις πλέον πρόσφατες συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) και θα ενισχυθούν οι διατάξεις ώστε να βοηθηθεί το έργο των τοπικών αρχών για την επίτευξη καθαρότερου αέρα. Η αναθεωρημένη πρόταση θα επικεντρώνεται επίσης στην καλύτερη υλοποίηση ώστε να συμβάλει στην έμπρακτη εφαρμογή των εν λόγω προτύπων.


      Ιστορικό
      Η ειδική έρευνα του Ευρωβαρόμετρου πραγματοποιήθηκε μεταξύ 21ης Μαρτίου και 20ής Απριλίου 2022. Περίπου 26.509 άτομα από διαφορετικές κοινωνικές και δημογραφικές ομάδες ερωτήθηκαν στη μητρική τους γλώσσα εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
      Η παρούσα ειδική έρευνα του Ευρωβαρόμετρου αποτελεί συνέχεια του Ειδικού Ευρωβαρόμετρου του 2019 για τη στάση των Ευρωπαίων όσον αφορά την ποιότητα του αέρα. Πολλές από τις ερωτήσεις του Ευρωβαρόμετρου του 2019 επαναλήφθηκαν στο παρόν Ευρωβαρόμετρο προκειμένου να καταστεί δυνατή η σύγκριση των τάσεων.
      Για περισσότερες πληροφορίες
      Έρευνα Ευρωβαρόμετρου
      Σελίδα για την πολιτική σχετικά με τον καθαρό αέρα
      Ποιότητα του αέρα (europa.eu)
      Περισσότερα...

      320 • 0

    15. Περιβάλλον

      Επικίνδυνες οι πυρομετεωρολογικές συνθήκες για δασικές πυρκαγιές την ερχόμενη εβδομάδα

      Engineer

      Η παρατεταμένη περίοδος υψηλών θερμοκρασιών σε συνδυασμό με τη σημαντική έλλειψη βροχοπτώσεων σε αρκετές περιοχές της χώρα μας τους τελευταίους 7 μήνες έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της διαθέσιμης δασικής καύσιμης ύλης.
      Παράλληλα, οι υψηλές θερμοκρασίες που επικρατούν στη χώρα μας το τελευταίο χρονικό διάστημα έχουν ως αποτέλεσμα τη σημαντική ελάττωση της περιεχόμενης υγρασίας των νεκρών δασικών καυσίμων σε επίπεδα που εκτιμώνται να είναι μικρότερα του 10% (Εικόνα 1).
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2024/06/eikona1-2.jpg
      Αυτό έχει οδηγήσει σε αντίστοιχα σημαντική αύξηση της ευφλεκτότητας, με αποτέλεσμα να διευκολύνεται η έναρξη δασικών πυρκαγιών σε μεγάλο τμήμα της χώρας μας, με έμφαση στα ανατολικά και νότια τμήματα αυτής (Εικόνα 2).
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2024/06/eikona2-2.jpg
      Αυτό μάλιστα γίνεται ακόμα πιο ανησυχητικό στο άμεσο μέλλον μιας και την ερχόμενη εβδομάδα (10-15/06/2024) αναμένουμε σημαντική επιδείνωση των πυρομετεωρολογικών συνθηκών στη χώρα μας εξαιτίας της ανάπτυξης πεδίου υψηλών πιέσεων πάνω από τη λεκάνη της νοτιοανατολικής Μεσογείου (Εικόνα 3).
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2024/06/eikona3-2-scaled.jpg
      «Με βάση τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα προγνωστικά στοιχεία, αναμένονται την ερχόμενη εβδομάδα  δυνητικά επικίνδυνες πυρομετεωρολογικές συνθήκες για την εκδήλωση και εξάπλωση δασικών πυρκαγιών, χαρακτηριζόμενες από πολύ υψηλές έως και ακραία υψηλές για την εποχή θερμοκρασίες και πολύ ξηρή ατμόσφαιρα. Έτσι αναμένουμε να διαμορφωθεί ένα πολύ επικίνδυνο πυρομετεωρολογικά περιβάλλον που θα ευνοεί τις ενάρξεις πυρκαγιών και παράλληλα θα αυξήσει τη δυσκολία ελέγχου τους σε μεγάλο μέρος της χώρας. Για την αποδοτικότερη διαχείριση αυτής της κατάστασης και δεδομένου ότι οδηγούμαστε σε μια περίοδο με δυσμενείς πυρομετεωρολογικά συνθήκες απαιτείται η εγρήγορση όλων, τόσο των πολιτών όσο και των επιχειρησιακών που καλούνται να διαχειριστούν τέτοιες καταστάσεις. Ιδιαίτερη έμφαση σε αυτή τη προσπάθεια θα πρέπει να δοθεί στις περιοχές υψηλότερου κινδύνου με βάση τα διαθέσιμα επιστημονικά εργαλεία (π.χ. εκτίμηση επικινδυνότητας εκδήλωσης και εξάπλωσης δασικών πυρκαγιών με βάση το Καναδικό Σύστημα Πυρομετεωρολογικών Δεικτών) αλλά και η σε πραγματικό χρόνο στενή παρακολούθηση των πυρομετεωρολογικών συνθηκών με τη χρήση μετεωρολογικών παρατηρήσεων τόσο από μετεωρολογικούς σταθμούς όσο και από μετρήσεις της ανώτερης τροπόσφαιρας με τη χρήση μετεωρολογικών μπαλονιών (ραδιοβολήσεις)», επισήμανε ο διδάκτωρ μετεωρολογίας και ερευνητής της πυρομετερεωρολογικής  ομάδας  «FLAME» της μοναδας «METEO»  του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών Γιώργος Παπαβασιλείου.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2024/06/eikona4-2.jpg
      Σύμφωνα  με τον κ. Παπαβασιλείου  ένα ακόμα σημαντικό στοιχείο για την καλύτερη διαχείριση των δασικών πυρκαγιών, είναι η ανάλυση αυτών σε πραγματικό χρόνο έτσι ώστε να εντοπίζονται αποδοτικότερα τόσο τα χρονικά διαστήματα όσο και οι περιοχές όπου μπορούμε να επέμβουμε με τα μέσα καταστολής, μιας και όταν οι πυρομετεωρολογικές συνθήκες είναι ιδιαίτερα δυσμενείς δεν υπάρχουν πολλά περιθώρια ελέγχου και πρόκειται για μια άνιση μάχη. Ωστόσο, η ολοκληρωμένη διαχείριση δασικών πυρκαγιών δεν είναι κάτι αόριστο αλλά αποτελεί ένα σύνολο ενεργειών που στοχεύουν στη διαχείριση της φωτιάς με απώτερο σκοπό τον περιορισμό των δυσμενών για τον άνθρωπο και τα οικοσυστήματα επιπτώσεων από ανεξέλεγκτες δασικές πυρκαγιές (Εικόνα 4), και περιλαμβάνει 5 βασικούς πυλώνες:
      1) Ανασκόπηση και ανάλυση: Συστηματική καταγραφή και μελέτη των πυρκαγιών του παρελθόντος με ποιοτική και κυρίως ποσοτική ανάλυση (υπολογισμός ισόχρονων εξάπλωσης και χαρακτηριστικών συμπεριφοράς όπως η ταχύτητα εξάπλωσης και η θερμική ένταση) για την κατανόηση των παραγόντων που καθορίζουν την εξάπλωση και τη συμπεριφορά της φωτιάς.
      2) Περιορισμός κινδύνου: Διαχείριση των δασικών καυσίμων, ενίσχυση της ενσυναίσθησης του πληθυσμού και εφαρμογή μέτρων για την αποτροπή ενάρξεων πυρκαγιών από αμέλεια, συμπεριλαμβανομένων των ενάρξεων λόγω αστοχιών σε δίκτυα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
      3) Ετοιμότητα: Υιοθέτηση συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης, συστημάτων επιτήρησης (π.χ., ανίχνευση καπνού), συστημάτων αξιολόγησης του κινδύνου και αναδιάρθρωση της επικοινωνίας της επικινδυνότητας.
      4) Απόκριση: Ανάλυση (σε πραγματικό χρόνο) ενεργών δασικών πυρκαγιών με σκοπό την υποστήριξη της χάραξης ασφαλών και αποδοτικών στρατηγικών διαχείρισης.
      5) Αποκατάσταση: Εφαρμογή μέτρων στην κατεύθυνση της ενίσχυσης της ανθεκτικότητας των οικοσυστημάτων.
      Τα παραπάνω αποτελούν μέρος της έρευνας που πραγματοποιείται στα πλαίσια του ερευνητικού έργου FLAME που υποστηρίζεται από το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ.) στο πλαίσιο της Δράσης "2η Προκήρυξη ερευνητικών έργων ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ. για την ενίσχυση των Μεταδιδακτορικών Ερευνητών/τριών (Αριθμός Έργου: 00559).
      Περισσότερα...

      223 • 0

    16. Περιβάλλον

      Επιβεβαιώθηκε το ρεκόρ υψηλότερης θερμοκρασίας των 48,8°C στην ηπειρωτική Ευρώπη

      Engineer

      Ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός (WMO) επιβεβαίωσε σήμερα το ρεκόρ υψηλότερης θερμοκρασίας των 48,8 ° C που σημειώθηκε στις 11 Αυγούστου 2021 στη Σικελία έπειτα από ένα μακρύ πρωτόκολλο εξέτασης των δεδομένων και των εργαλείων μέτρησης που χρησιμοποιήθηκαν για τη διασφάλιση της επιστημονικής του εγκυρότητας.
      «Μια διεθνής επιτροπή ειδικών επιστημόνων της ατμόσφαιρας επαλήθευσε τη θερμοκρασία που καταγράφηκε από έναν αυτόματο μετεωρολογικό σταθμό στις Συρακούσες, στο ιταλικό νησί της Σικελίας», ανέφερε σε ανακοίνωσή του ο WMO.
      Το προηγούμενο ρεκόρ ήταν 48,0 ° C που καταγράφηκε στην Ελλάδα στις 10 Ιουλίου 1977 στην Αθήνα και την Ελευσίνα.
      Αυτό το ρεκόρ, αν και αναγνωρίστηκε από τον WMO, δεν είχε επαληθευτεί ανεξάρτητα από τον οργανισμό, σε αντίθεση με το νέο ρεκόρ στην Ιταλία.
      Ο WMO επιβεβαιώνει ένα ρεκόρ εξετάζοντας προσεκτικά τα δεδομένα καθώς και τα όργανα μέτρησης και τις συνθήκες υπό τις οποίες καταγράφηκε, γεγονός που εξηγεί γιατί το νέο ρεκόρ επικυρώθηκε δυόμισι χρόνια αργότερα.
      «Τέτοια προσεκτική αξιολόγηση μας δίνει τη σιγουριά ότι τα παγκόσμια ρεκόρ θερμοκρασίας μετρώνται σωστά», εξήγησε ο Αμερικανός γεωγράφος Ράνταλ Σερβενί, εισηγητής για το κλίμα και τις ακραίες καιρικές συνθήκες για τον WMO. Ο Σερβενί είναι καθηγητής Γεωγραφικών Επιστημών στο πανεπιστήμιο Arizona State και ίδρυσε το αρχείο του οργανισμού το 2007.
      «Πέρα από αυτό, αυτή η έρευνα καταδεικνύει την ανησυχητική τάση των συνεχιζόμενων ρεκόρ υψηλών θερμοκρασιών σε συγκεκριμένες περιοχές του κόσμου», τόνισε ο ίδιος.
      Τα αποτελέσματα της έρευνας, που πραγματοποιήθηκε από ομάδα επιστημόνων, δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό περιοδικό International Journal of Climatology.
      Τα πιθανά ρεκόρ που παρουσιάζονται στον WMO είναι «στιγμιότυπα του τρέχοντος κλίματός μας και είναι δυνατό, ακόμη και πιθανό, ότι ακόμη και πιο σοβαρά ακραία ρεκόρ θα καταγραφούν στο μέλλον στην Ευρώπη», πρόσθεσε ο καθηγητής.
      Η επιτροπή εμπειρογνωμόνων του WMO διεξάγει περαιτέρω έρευνες, συμπεριλαμβανομένου του εάν ο τροπικός κυκλώνας Φρέντι έσπασε το ρεκόρ για τον τροπικό κυκλώνα με τη μεγαλύτερη διάρκεια.
      Ο Φρέντι, ο οποίος σχηματίστηκε στις αρχές Φεβρουαρίου 2023 στα ανοικτά των ακτών της Αυστραλίας, προκάλεσε τεράστιες καταστροφές στη νότια Αφρική δύο φορές.
      Περισσότερα...

      1145 • 0

    17. Περιβάλλον

      Διάβρωση: Κάθε χρόνο η μεσογειακή γη χάνει μισό τόνο εύφορου εδάφους σε κάθε στρέμμα

      Engineer

      Κάθε χρόνο, η Μεσογειακή γη χάνει περίπου μισό τόνο εύφορου εδάφους ανά στρέμμα λόγω διάβρωσης, μια ποσότητα που είναι σχεδόν διπλάσια του Ευρωπαϊκού μέσου όρου. Ταυτόχρονα οι υδατικοί πόροι της Μεσογειακής λεκάνης βρίσκονται υπό διαρκή πίεση, λόγω των έντονων φυσικών φαινομένων και κυρίως λόγω ανθρωπογενών αιτιών όπως η κλιματική αλλαγή, η αστικοποίηση, η πληθυσμιακή αύξηση και η αλόγιστη εκμετάλλευσή τους. Η πίεση αυτή, που σταδιακά οδηγεί τις χώρες της Μεσογείου στην υποβάθμιση του εδάφους και στην ερημοποίηση, αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους κινδύνους για τη διατήρηση των τοπικών οικοσυστημάτων αλλά και τη διαβίωση των Μεσογειακών κοινοτήτων.
      Για την αντιμετώπιση των κινδύνων αυτών, απαραίτητη είναι η βαθύτερη επιστημονική γνώση και η καλύτερη περιβαλλοντική παρατήρηση, έτσι ώστε οι επιστήμονες και οι φορείς περιβαλλοντικής και αγροτικής πολιτικής να είναι σε θέση να ελέγξουν αποτελεσματικότερα την κατάσταση του περιβάλλοντος και να προτείνουν τα βέλτιστα μέτρα για τη βιώσιμη διαχείρισή του. Η εφαρμογή τέτοιων μέτρων, όπως η δάσωση γεωργικών γαιών, η εδαφοκάλυψη για την αποφυγή της διάβρωσης και διατήρησης της εδαφικής υγρασίας, η εφαρμογή καινοτόμων και εναλλακτικών συστημάτων καλλιέργειας, η ολοκληρωμένη ή βιολογική διαχείριση της γονιμότητας του εδάφους, η χρήση εναλλακτικών υδάτινων πόρων, καθώς και η ευφυής γεωργία, δεν αρκεί για την ανάσχεση της υποβάθμισης. Για την επιτυχημένη εφαρμογή των μέτρων αποκατάστασης και την επίτευξη ορατών αποτελεσμάτων, δηλαδή την εφαρμογή τους σε ευρεία κλίμακα και με ουσιαστικό νόημα σε επίπεδο επενδυτικού σχεδιασμού, απαιτείται η κοινωνική τους αποδοχή αλλά και η εναρμόνισή τους με την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη της Μεσογείου και ιδιαίτερα των πιο ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, με δίκαιη συμμετοχή τους στα οφέλη.
      Στο πλαίσιο αυτό, το έργο με τίτλο «Δράσεις Ευρείας Αποκατάστασης Αγρο-οικοσυστημάτων για τη Μεσόγειο» (Inclusive Outscaling of Agro-ecosystem Restoration ACTions of the MEDiterranean) και ακρωνύμιο PRIMA REACT4MED συγκεντρώνει μία διεπιστημονική ομάδα ερευνητών και επαγγελματιών σε ένα έργο με στόχο την αντιστροφή της υποβάθμισης των εδαφών και τη αναβάθμιση των μέσων διαβίωσης των Μεσογειακών κοινοτήτων. Η σύμπραξη του έργου REACT4MED, που χρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα PRIMA με τη στήριξη του Ορίζοντα Ευρώπη, αποτελείται από 11 εταίρους (Πανεπιστήμια, ερευνητικά ιδρύματα, καθώς και μια μικρομεσαία επιχείρηση) που προέρχονται από χώρες που συνεργάζονται με το PRIMA (Ελλάδα, Ιταλία, Γερμανία, Κύπρος, Ισραήλ, Ισπανία, Μαρόκο, Τουρκία και Αίγυπτος).
      Το Πρόγραμμα PRIMA (Partnership for Research and Innovation in the Mediterranean Area - Σύμπραξη για την Έρευνα και την Καινοτομία στην περιοχή της Μεσογείου) είναι ένας φορέας χρηματοδότησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης με κύριο αντικείμενο την ανάπτυξη των ικανοτήτων έρευνας και καινοτομίας και την επινόηση καινοτόμων λύσεων για την αντιμετώπιση κρίσιμων προβλημάτων στους τομείς της διαχείρισης των υδάτων και των αγροδιατροφικών συστημάτων στη Μεσόγειο.
      Το έργο συντονίζει το Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο, με επιστημονικά υπεύθυνους τον Αντιπρύτανη Καθ. Δρ. Θρασύβουλο Μανιό και τον Επίκουρο Καθηγητή του Τμήματος Γεωπονίας Δρ. Ιωάννη Δαλιακόπουλο και επιστημονικούς συνεργάτες την Ειρήνη Χριστοφορίδη και τον Δημήτριο Παπαδημητρίου. Στην πορεία του έργου, που θα διαρκέσει ως το 2025, οι εταίροι θα εργαστούν συστηματικά για την ευρεία εφαρμογή μέτρων ενίσχυσης της βιώσιμης διαχείρισης εδαφών και υδάτων για την υποστήριξη της αγροδιατροφικής παραγωγικότητας των Μεσογειακών περιοχών, καθώς και την επιτάχυνση και την διάδοση της σχετικής τεχνολογικής καινοτομίας.
      Οι εταίροι του PRIMA REACT4MED θα πραγματοποιήσουν την εναρκτήρια συνάντηση του έργου μεταξύ 20 και 23 Ιουνίου στο Ηράκλειο Κρήτης, με τη συμμετοχή εμπλεκόμενων φορέων από την τοπική αυτοδιοίκηση και την τοπική κοινωνία. Για περισσότερες πληροφορίες για το έργο επικοινωνήστε με το Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο ([email protected]) και το έργο REACT4MED ([email protected]).
      Περισσότερα...

      703 • 0

    18. Περιβάλλον

      Δημιουργείται το πρώτο πληροφοριακό σύστημα για τη βιοποικιλότητα της Ελλάδας

      Engineer

      Σε εξέλιξη βρίσκεται έργο LIFE για τη δημιουργία ενός εθνικού διαδικτυακού Πληροφοριακού Συστήματος για τη Βιοποικιλότητα της Ελλάδας, προκειμένου να διευκολυνθεί η πρόσβαση στην πληροφορία και το έργο όσων ασχολούνται με την προστασία της βιοποικιλότητας στη χώρα μας. Σήμερα η πληροφορία για τη βιοποικιλότητα είναι διάσπαρτη σε ποικίλες πηγές, ενώ η πρόσβαση σε αυτή δεν είναι πάντα εύκολη. Ως αποτέλεσμα, οι επιστήμονες και το προσωπικό των υπηρεσιών που καλούνται να γνωμοδοτήσουν και να αδειοδοτήσουν έργα, να σχεδιάσουν και να αποφασίσουν διαχειριστικά μέτρα για την προστασία της βιοποικιλότητας δεν έχουν στα χέρια τους τη διαθέσιμη και πλέον πρόσφατη πληροφορία.
      Διαβάστε - LIFE EL-BIOS: Το πρώτο εθνικό σύστημα πληροφοριών για τη βιοποικιλότητα στην Ελλάδα
      Το κενό αυτό, σύμφωνα με τον ΟΦΥΠΕΚΑ, έρχεται να καλύψει το υπό δημιουργία πληροφοριακό σύστημα, το οποίο σχεδιάζεται στο πλαίσιο του έργου LIFE EL BIOS (LIFE20 GIE/GR.001317) «hELlenic BIOdivesity Information System: an innovative tool for biodiversity conservation», το οποίο συγχρηματοδοτείται από το πρόγραμμα LIFE της ΕΕ και υλοποιείται με συντονιστή το Πράσινο Ταμείο και συνδικαιούχους τον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ), το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης-Τμήμα Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών, το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Γουλανδρή/Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων Υγροτόπων, το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας-Τμήμα Ηλεκτρολόγων και Μηχανικών Υπολογιστών, το Ευρωπαϊκό Θεματικό Κέντρου του Πανεπιστημίου της Μάλαγα και την εταιρεία OLYMPOS CONSULTING P.C.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/04/%CE%9A%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CE%BF%CE%BA%CE%B1%CE%BD%CE%AC%CF%82_%CE%9B%CE%AF%CE%B1-%CE%A0%CE%B1%CF%80%CE%B1%CE%B4%CF%81%CE%AC%CE%B3%CE%BA%CE%B1-600-x-400.jpg Καλαμοκανάς στο Δέλτα Αξιού – Φωτογράφος: Λία Παπαδράγκα
      Το υπό δημιουργία πληροφοριακό σύστημα αυτό θα συγκεντρώνει, θα συνδυάζει και θα διαχέει με εύληπτο τρόπο για τη βιοποικιλότητα της Ελλάδας και σχετικά υποστηρικτικά δεδομένα.
      Ειδικότερα, το πληροφοριακό σύστημα:
      ⦁ θα παρέχει πρόσβαση σε δεδομένα και πληροφορίες που διατηρούνται από ποικίλους φορείς της χώρας, στο πλαίσιο εθνικών συστημάτων παρακολούθησης, ερευνητικών έργων, μελετών κ.λπ.
      ⦁ θα υποστηρίζει τη λειτουργία του ΟΦΥΠΕΚΑ, αρμόδιων υπηρεσιών, οργανισμών, επιστημονικών φορέων και περιβαλλοντικών οργανώσεων,
      ⦁ θα αποτελεί χρήσιμο εργαλείο για το έργο της επιστημονικής κοινότητας και την πληροφόρηση του κοινού σε θέματα βιοποικιλότητας.
      Την τρέχουσα περίοδο υλοποιείται με ευθύνη του ΜΓΦΙ-ΕΚΒΥ η πρώτη φάση του έργου, η οποία περιλαμβάνει δράσεις όπως ο προσδιορισμός των ενδιαφερόμενων μερών, η αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης και ο προσδιορισμός των αναγκών τους, καθώς και αποτύπωση της δομής και του περιεχομένου του πληροφοριακού συστήματος. Στο πλαίσιο αυτό, στελέχη του ΜΓΦΙ-ΕΚΒΥ επισκέφθηκαν τα γραφεία του ΟΦΥΠΕΚΑ και συμμετείχαν σε συνάντηση εργασίας. Μετά την ολοκλήρωση του έργου, τη διαχείριση και ευθύνη λειτουργίας του πληροφοριακού συστήματος θα αναλάβει ο ΟΦΥΠΕΚΑ.
      Περισσότερα...

      435 • 0

    19. Περιβάλλον

      Δαδιά: Στάχτη 42.500 στρέμματα Natura 2000, πάνω από το 10% της συνολικής έκτασης του δάσους

      Engineer

      Η Επιχειρησιακή μονάδα BEYOND του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΙΑΑΔΕΤ) εκτίμησε εκ νέου την καμένη έκταση από την πυρκαγιά που ξεκίνησε στην περιοχή Φράγμα Λύρας στο Σουφλί Έβρου και επεκτάθηκε στο δάσος της Δαδιάς την Πέμπτη 21 Ιουλίου, κατακαίγοντάς το για περισσότερο από μία εβδομάδα. Την υπολόγισε σε περίπου 4.256,62 εκτάρια ή αλλιώς σε 42.566 στρέμματα.
      Ο υπολογισμός αυτός της καμένης έκτασης έχει γίνει βάσει δύο δορυφορικών εικόνων υψηλής ανάλυσης Sentinel-2, πριν και μετά την πυρκαγιά.
      Το Εθνικό Πάρκο Δάσους Δαδιάς - Λευκίμμης - Σουφλίου βρίσκεται στο μέσον του νομού Εβρου σε έκταση 428.000 στρεμμάτων, από τα οποία τα 72.900 είναι αυστηρά προστατευόμενη ζώνη και εντάσσονται στη ζώνη προστασίας Α.
      Αξίζει να σημειωθεί ότι η καμένη έκταση της περιοχής Natura 2000 αντιστοιχεί στο 10,3% της συνολικής έκτασης Natura 2000 του Εθνικού Πάρκου.
      Σχετική ανάρτηση της Επιχειρησιακή μονάδα BEYOND του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΙΑΑΔΕΤ) αναφέρει:
      https://www.facebook.com/BeyondNOA/posts/758048272229755
      Η Επιχειρησιακή μονάδα BEYOND του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΙΑΑΔΕΤ) εκτίμησε την καμμένη έκταση της πυρκαγιάς που ξεκίνησε στην περιοχή Φράγμα Λύρας στο Σουφλί Έβρου και επεκτάθηκε στο Δάσος της Δαδιάς την Πέμπτη 21 Ιουλίου 2022, σε περίπου 4.256,62 εκτάρια / 42.566 στρέμματα. Ο υπολογισμός της καμένης έκτασης έχει γίνει βάσει δυο δορυφορικών εικόνων υψηλής ανάλυσης Sentinel-2 πριν και μετά την πυρκαγιά.
      Το Εθνικό Πάρκο Δάσους Δαδιάς – Λευκίμμης – Σουφλίου βρίσκεται στο μέσον του νομού Εβρου σε έκταση 428.000 στρεμμάτων από τα οποία τα 72.900 είναι αυστηρά προστατευόμενη ζώνη και εντάσσονται στη ζώνη προστασίας Α.
      Αξίζει να σημειωθεί ότι η καμένη έκταση της περιοχής Natura 2000 αντιστοιχεί στο 10,3% της συνολικής έκτασης Natura 2000 του Εθνικού Πάρκου.


      ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ 4η.xlsx
      Περισσότερα...

      845 • 0

    20. Περιβάλλον

      Για πρώτη φορά στην ιστορία η θερμοκρασία έσπασε το ανώτατο όριο της Συμφωνίας του Παρισιού

      Engineer

      Για πρώτη φορά, η παγκόσμια μέση θερμοκρασία ήταν την Παρασκευή, 17 Νοεμβρίου, πάνω από 2 βαθμούς Κελσίου μεγαλύτερη της εποχικής μέσης θερμοκρασίας της προβιομηχανικής εποχής, δηλαδή πάνω από το ανώτατο όριο της συμφωνίας του Παρισιού για μία ημέρα, όπως ανακοίνωσε το ευρωπαϊκό παρατηρητήριο Copernicus.
      Σύμφωνα με προσωρινά στοιχεία, οι παγκόσμιες θερμοκρασίες ήταν, στις 17 Νοεμβρίου, 2,06 βαθμούς Κελσίου πάνω από τον μέσο όρο των θερμοκρασιών που καταγράφηκαν από το 1850 έως το 1900, ανέφερε στην πλατφόρμα X (πρώην Twitter) η Σαμάνθα Μπέρτζες, αναπληρώτρια επικεφαλής της υπηρεσίας κλιματικής αλλαγής (C3S) του Copernicus.
      «Πρόκειται για την πρώτη ημέρα που η παγκόσμια θερμοκρασία υπερέβη κατά περισσότερο από 2 βαθμούς Κελσίου» τα προβιομηχανικά επίπεδα, υπογράμμισε.
      Το όριο αυτό θα πρέπει ωστόσο να ξεπεραστεί κατά μέσο όρο επί αρκετά χρόνια προκειμένου να θεωρηθεί ότι το όριο της συμφωνίας του Παρισιού έχει ξεπεραστεί.
      Η συμφωνία, που υπογράφτηκε το 2015 έπειτα από τη σύνοδο του ΟΗΕ για το κλίμα COP21, έχει στόχο να διατηρήσει «την αύξηση της παγκόσμιας μέσης θερμοκρασίας πολύ κάτω από τους 2 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα» και να συνεχιστούν οι προσπάθειες «ώστε να περιοριστεί η αύξηση της θερμοκρασίας στον 1,5 βαθμό Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα».
      Σε μια ειδική έκθεση της (Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή -- Giec) το 2018, οι ειδικοί για το κλίμα υπό την αιγίδα του ΟΗΕ διατήρησαν ως ορισμό της υπερθέρμανσης έναν μέσο όρο «για μια περίοδο 30 χρόνων» σε σχέση με «την περίοδο αναφοράς 1850-1900».
      Τώρα το κλίμα θεωρείται ότι έχει υπερθερμανθεί περίπου κατά 1,2 βαθμό Κελσίου σε σχέση με την περίοδο 1850-1900.
      Αυτή η πρώτη ημέρα πάνω από το όριο των 2 βαθμών Κελσίου εγγράφεται σε μια σειρά ρεκόρ: οι μήνες από τον Ιούνιο μέχρι τον Οκτώβριο ήταν ήδη οι πιο ζεστοί που έχουν καταγραφεί ποτέ παγκοσμίως, σύμφωνα με το Copernicus, για το οποίο το 2023 θα ξεπεράσει «σχεδόν σίγουρα» το ετήσιο ρεκόρ του 2016.
      Ο Οκτώβριος του 2023 ήταν «1,7 βαθμό Κελσίου πιο ζεστός κατά μέσο όρο για μήνα Οκτώβριο την περίοδο 1850-1900», εξήγησε το παρατηρητήριο στις αρχές Νοεμβρίου.
      Αυτά τα ρεκόρ θερμοκρασιών μεταφράζονται σε ξηρασίες, συνώνυμες των λιμών, καταστροφικές πυρκαγιές ή ενισχυμένους τυφώνες, προειδοποιούν οι επιστήμονες και θα βρίσκονται στο φόντο της 28ης διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα που θα διεξαχθεί στο Ντουμπάι (30 Νοεμβρίου-2 Σεπτεμβρίου).
      Περισσότερα...

      447 • 0

    21. Περιβάλλον

      Οι έξι (6) κατηγορίες έργων για την αναδάσωση των καμένων στη Βόρεια Εύβοια

      Engineer

      Το μεγαλύτερο μέρος των καμένων δασών χαλεπίου Πεύκης στη Βόρεια Εύβοια αναμένεται να αποκατασταθεί φυσικά, τα μεν πεύκα με σπόρους τα δε πλατύφυλλα είδη (φυλλοβόλα και αείφυλλα) με παραβλάστηση, σύμφωνα με τη μελέτη Αναδάσωσης της Βόρειας Εύβοιας, η οποία εκπονείται από το Τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με επιστημονικά υπεύθυνη την καθηγήτρια Θέκλα Κ. Τσιτσώνη.
      «Παρά τη δυνατότητα φυσικής αποκατάστασης, εντούτοις ένα σημαντικό κομμάτι θα χρειαστεί αναδάσωση, όπως συστάδες που έχουν ξανακαεί και δεν υπάρχουν ώριμοι σπόροι ή εκτάσεις με κλίσεις >50% ή εκτάσεις με τουριστικό ή αναψυχικό ενδιαφέρον. Αξίζει να σημειωθεί ότι το σημαντικό πρόβλημα αποκατάστασης δασικών οικοσυστημάτων μετά την πυρκαγιά δημιουργείται στη μαύρη Πεύκη και στην Ελάτη, είδη που δεν είναι προσαρμοσμένα στις πυρκαγιές, λόγω της ζώνης εξάπλωσής τους», λέει στη Greenagenda.gr η κ. Τσιτσώνη.
      Στο πλαίσιο του Προγράμματος Ανασυγκρότησης της Βόρειας Εύβοιας, με επικεφαλής τον Σταύρο Μπένο, πρόεδρο του Σωματείου «Διάζωμα», ολοκληρώθηκε και κατατέθηκε προς υλοποίηση το Στρατηγικό Σχέδιο (Masterplan), το οποίο περιλαμβάνει 71 έργα και δράσεις. Για το έργο «Το Νέο Δάσος στο κέντρο της ζωής, της αειφορίας και της βιώσιμης ανάπτυξης της Βόρειας Εύβοιας», η επιστημονικά υπεύθυνη της ομάδας του Τμήματος Δασολογίας του ΑΠΘ, κ. Τσιτσώνη, κατέθεσε προς υλοποίηση το Τεχνικό Δελτίο Προτεινόμενου Έργου/Δράσης «Αναδάσωση – Α.Π.Θ. – Αρθρωτή κυλιόμενη δράση με την παρακάτω διαδοχή: Σπόροι, Φυτώρια/Φυτάρια, Αναδάσωση, Φυσική Αναγέννηση/Συνεχής παρακολούθηση, Νερό, Απορρόφηση CO2».
      Η δράση «Αναδάσωση - ΑΠΘ» εξειδικεύεται σε έξι κατηγορίες έργων (Α, Β, Γ, Δ, Ε, ΣΤ), τα οποία αφορούν:
      Α. Συλλογή δασικού αναπαραγωγικού υλικού,
      Β. Παραγωγή φυταρίων στο φυτώριο για την αναδάσωση,
      Γ. Παρακολούθηση της φυσικής αναγέννησης του Νέου Δάσους,
      Δ. Αναδάσωση – Βιώσιμη Διαχείριση - Βιώσιμος Καθαρισμός,
      Ε. Έργα αποκατάστασης υγρασίας εδάφους (Νερό)
      και τέλος
      ΣΤ. Υπολογισμό παρακολούθησης CO2 και αποθήκευσης άνθρακα
      Σκοπός του έργου Α για το νέο δάσος είναι η συλλογή του καταλληλότερου πολλαπλασιαστικού υλικού από την ευρύτερη περιοχή της Βόρειας Εύβοιας με στόχο την παραγωγή άριστου φυτευτικού υλικού με τοπικά ενδημικά χαρακτηριστικά για τις ανάγκες του Έργου Β και τελικά προς χρήση στις αναδασωτικές εργασίες του Έργου Δ που προβλέπεται να υλοποιηθούν σε καμένες εκτάσεις του νησιού σύμφωνα και με τις προβλέψεις της μελέτης Αναδάσωσης Βόρειας Εύβοιας. Για την υλοποίηση των αναδασώσεων των εκτάσεων, οι οποίες προβλέπονται στο σχετικό Έργο Δ, θα πρέπει να επισημανθούν οι άριστοι φαινότυποι για τα είδη ενδιαφέροντος ήτοι: χαλέπιος Πεύκη, μαύρη Πεύκη και Ελάτη.
      Για την κάλυψη των αναγκών σε αναδασωτικό φυτευτικό υλικό υπολογίστηκε με βάση:
      την έκταση αναδάσωσης με κάθε είδος το χλωρό βάρος των κώνων, τον αριθμό των σπόρων σε κάθε κώνο, τη φυτρωτικότητα και ένα περιθώριο ασφαλείας της τάξης του 20% το συνολικό βάρος του προς συλλογή υλικού το οποίο ανέρχεται σε 3.500 kg κώνων και για τα τρία είδη από τα οποία τελικά αναμένεται να παραχθούν προς χειρισμό και φύτευση σε δημόσια φυτώρια 1.800.000 σπόροι Ελάτης, 1.000.000 σπόροι μαύρης Πεύκης και 275.000 σπόροι χαλεπίου Πεύκης. Σκοπός του έργου Β είναι η οργάνωση, ο σχεδιασμός και η υλοποίηση της παραγωγής φυτευτικού υλικού για την αναδάσωση της Βόρειας Εύβοιας. Το Έργο Β εκκινεί από τη στιγμή που οι επιλεγμένοι, ταυτοποιημένοι και συσκευασμένοι σπόροι του Έργου Α αποστέλλονται σε δημόσια φυτώρια για παραγωγή φυταρίων και εκτείνεται μέχρι την ολοκλήρωση κατασκευής του τοπικού Σταθμού Προσωρινής Μεταστάθμευσης και Προσαρμογής Φυτευτικού Υλικού σε περιοχή της Εύβοιας για τις ανάγκες αναδάσωσης. Σκοπός του Έργου Β είναι η οργάνωση των συνοδών εργασιών που απαιτούνται για την άριστη οργάνωση υλοποίησης της επέμβασης αναδάσωσης του Έργου Δ. Η αναδάσωση αναμένεται να είναι εκτενής καταλαμβάνοντας εκτάσεις μεγαλύτερες των 15.000 στρεμμάτων, αλλά ταυτόχρονα θα εκτείνεται σε μεγάλο αριθμό θέσεων με διαφορετικό καθεστώς εμπλέκοντας όχι μόνο δημόσιες δασικές εκτάσεις αλλά και σημαντικές ιδιωτικές.
      Το Έργο Β ως συνέχεια του Έργου Α αναμένεται να καλύψει τις δράσεις παραγωγής του φυτευτικού υλικού που θα απαιτηθεί για την αναδάσωση εκτάσεων στη Βόρεια Εύβοια καθώς επίσης και την παραγωγή πιστοποιημένου και γενετικά ελεγμένου φυτευτικού υλικού με συγκεκριμένα φαινοτυπικά χαρακτηριστικά που θα πρέπει να φυτευτεί σε επιλεγμένες θέσεις εντός δημοσίων εκτάσεων στο πεδίο ώστε να παρακολουθούνται στο μέλλον για να λειτουργήσουν ως σποροπαραγωγές συστάδες τόσο για επιστημονικούς όσο και για λειτουργικούς σκοπούς.
      Επίσης, ο Σταθμός Μεταστάθμευσης και Προσαρμογής Φυτευτικού Υλικού αποτελεί ένα ακόμη καινοτόμο στοιχείο του Έργου του Νέου Δάσους. Η δημιουργία του Σταθμού θα εξασφαλίσει με πιστοποιημένο τρόπο την ασφάλεια αποθήκευσης και προσαρμογής (conditioning) που πιθανότατα θα χρειαστεί το φυτευτικό υλικό λόγω της αλλαγής των κλιματικών συνθηκών καθώς και εξαιτίας της ανάγκης «σκλήρυνσης» προ της φύτευσης στο πεδίο. «Η δράση αυτή εξασφαλίζει ότι το υγιές φυτευτικό υλικό φτάνει από το φυτώριο στον χώρο φύτευσης χωρίς να υποστεί υπερβολικό στρες εξαιτίας ακατάλληλων συνθηκών αποθήκευσης και χειρισμού έως την ημέρα της φύτευσης. Οι αναδασώσεις αποτελούν πλέον προτεραιότητα και έχουν υψηλό κόστος το οποίο θα πρέπει να δαπανάται με εξασφάλιση της επίτευξης στόχων της κλιματικής αλλαγής ή και παραγωγικών προτεραιοτήτων», υπογραμμίζει η κ. Τσιτσώνη.
      Σκοπός του έργου Γ είναι η παρακολούθηση της φυσικής αναγέννησης σε συνδυασμό με την πρόοδο της εφαρμογής αναδάσωσης (Έργο Δ) του Νέου Δάσους. Η παρακολούθηση καθίσταται αναγκαία ως κρίκος μιας αλυσίδας αξίας η οποία περιλαμβάνει την ex ante και την ex post αξιολόγηση της επιτυχίας των ενεργειών που προβλέπονται στο συγκεκριμένο τεχνικό δελτίο και την πρόταση υλοποίησης διορθωτικών ενεργειών σε περίπτωση που υπάρχουν αδυναμίες και κενά τόσο στην πρόοδο της αναγέννησης όσο και στην υλοποίηση της αναδάσωσης. Επιπλέον ως δεύτερος στόχος είναι η διαχρονική άντληση στοιχείων και δεδομένων για τον εμπλουτισμό της παρακολούθησης συγκράτησης CO2 του έργου ΣΤ.
      Σκοπός του έργου Δ είναι η ανασύσταση του δασικού περιβάλλοντος σε καμένες εκτάσεις της Βόρειας Εύβοιας με την υλοποίηση αναδασώσεων στο μέτρο που αυτό είναι απαραίτητο για την αποκατάσταση εκτάσεων οι οποίες παρουσιάζουν δυσκολίες στη διαδικασία φυσικής αναγέννησης. Προβλέπεται να υλοποιηθεί αναδάσωση κυρίως με Μαύρη Πεύκη και Ελάτη.» Το έργο Δ αποτελεί τον κόσμο των δράσεων του παρόντος Τεχνικού Δελτίου και συνδέεται άρρηκτα με το σύνολο των υπολοίπων έργων» επισημαίνει η κ. Τσιτσώνη.
      Επιπλέον, το έργο Δ δημιουργεί την πρώτη ολοκληρωμένη παρέμβαση για την προστασία των αγροτικών και αγροδασικών οικισμών στην Ελλάδα με την διενέργεια παρεμβάσεων σε περιαστικές εκτάσεις για την προστασία από πυρκαγιά. Οι επεμβάσεις αυτές (Φωτοδότες) σκοπό έχουν να εξασφαλίσουν τη βιώσιμη διαβίωση και προστασία των κατοίκων δημιουργώντας παράλληλα ένα πλαίσιο επεμβάσεων το οποίο, κατά την κ. Τσιτσώνη, να μπορεί να εφαρμοστεί και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας.
      Οι Φωτοδότες θα εφαρμοστούν σε τουλάχιστον 2 οικισμούς της περιοχής και αποτελούν μια πολύ απαιτητική δράση καθώς θα εμπλέξουν πέραν της δασικής υπηρεσίας και υπηρεσίες της περιφερειακής διοίκησης σε όλα τα επίπεδα αλλά και τους ιδιώτες κατόχους εκτάσεων πέριξ των οικισμών εφαρμογής.
      Σκοπός του έργου Ε είναι η παραγωγή και ολοκλήρωση έργων διακράτησης ύδατος από αρτεσιανές επιφανειακές ή όμβριες πηγές με σκοπό την αποθήκευση και χρήση τους για την βελτίωση των συνθηκών επιβίωσης των αναδασώσεων αλλά και για την μελλοντική αντιπυρική προστασία του νέου δάσους που θα ιδρυθεί στη Βόρεια Εύβοια.
      Και, τέλος, σκοπός του έργου ΣΤ είναι η δυναμική παρακολούθηση της συγκράτησης άνθρακα τόσο από τις περιοχές εφαρμογής αναδασώσεων όσο και από τις περιοχές με φυσική αναγέννηση. Για την επίτευξη του σκοπού μια διαδραστική ηλεκτρονική πλατφόρμα πληροφόρησης θα λειτουργήσει ώστε να καταστεί δυνατή η αξιοποίηση των στοιχείων, που αυτή θα παρέχει σε πραγματικό χρόνο, τόσο από το κράτος και την εκπαιδευτική κοινότητα όσο και από τους πολίτες.
      «Με τη χρήση των δεδομένων και την εφαρμογή εξισώσεων υπολογισμού δέσμευσης CO2 το δυναμικό αυτό παράθυρο θα αποδίδει κάθε στιγμή αποτελέσματα συνολικά αλλά και επί μέρους για την καμένη περιοχή», υπογραμμίζει η καθηγήτρια του ΑΠΘ.
      Η χρηματοδότηση υλοποίησης του Τεχνικού Δελτίου Προτεινόμενου Έργου/Δράσης «Αναδάσωση – ΑΠΘ» θα γίνει από το Ταμείο Ανάκαμψης ΠΑΑ 2021-2027.
      Περισσότερα...

      764 • 0

×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.