Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • HoloBIM Structural
    HoloBIM Structural

  • Περιβάλλον

    Περιβάλλον

    1477 ειδήσεις in this category

    1. Περιβάλλον

      Ευρωβαρόμετρο: Οι Ευρωπαίοι ανησυχούν σοβαρά για την ποιότητα του αέρα - Ζητούν ισχυρότερη δράση

      Engineer

      Οι Ευρωπαίοι ανησυχούν για τις επιπτώσεις της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην υγεία και το περιβάλλον, σύμφωνα με ειδική έρευνα του Ευρωβαρόμετρου που δημοσιεύτηκε χθες. Οι περισσότεροι πιστεύουν επίσης ότι η βιομηχανία, οι δημόσιες αρχές και οι εργοδότες πρέπει να καταβάλουν περισσότερες προσπάθειες για τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα. Όσοι απάντησαν τάσσονται σαφώς υπέρ μιας διεθνούς ή ευρωπαϊκής προσέγγισης για τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα ενώ μεγάλη πλειονότητα των απαντησάντων που έχουν ακούσει σχετικά με τα πρότυπα ποιότητας του αέρα της ΕΕ δηλώνουν ότι τα εν λόγω πρότυπα θα πρέπει να ενισχυθούν.
      Ο επίτροπος Περιβάλλοντος, Ωκεανών και Αλιείας Βιργκίνιους Σινκέβιτσιους δήλωσε σχετικά: «Οι πολίτες μάς λένε ότι θέλουν να αναπνέουν καθαρό αέρα. Οι άνθρωποι που ζουν σε πόλεις, οι πάσχοντες από άσθμα και όσοι ζουν κοντά σε βιομηχανικές εγκαταστάσεις, όλοι ανησυχούν και μας ζητούν να δράσουμε. Η Επιτροπή θα ηγηθεί της προσπάθειας με μια φιλόδοξη πρόταση για την ενίσχυση των προτύπων της ΕΕ για την ποιότητα του αέρα».

      Βασικά πορίσματα της έρευνας
        Ανησυχία σχετικά με τις επιπτώσεις της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην υγεία και το περιβάλλον Οι περισσότεροι Ευρωπαίοι πιστεύουν ότι παθήσεις όπως οι αναπνευστικές νόσοι (89%), το άσθμα (88%) και οι καρδιαγγειακές παθήσεις αποτελούν σοβαρά προβλήματα στις χώρες τους λόγω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Οι Ευρωπαίοι ανησυχούν επίσης για τα περιβαλλοντικά προβλήματα που προκαλεί η ατμοσφαιρική ρύπανση στα υδατικά συστήματα, όπως η οξίνιση και ο ευτροφισμός (83% και για τα δύο). Η οξίνιση (αύξηση της οξύτητας των υδάτων) και ο ευτροφισμός (υπερβολική ποσότητα θρεπτικών συστατικών στα ύδατα, η οποία οδηγεί σε υπερβολική ανάπτυξη φυκών με συνέπεια την πρόκληση ασφυξίας σε άλλους οργανισμούς) είναι δύο από τις κύριες συνέπειες της επιδείνωσης της ποιότητας των υδάτων.
        Αντίληψη ότι η ποιότητα του αέρα έχει επιδεινωθεί Σχεδόν οι μισοί από όσους απάντησαν πιστεύουν ότι η ποιότητα του αέρα επιδεινώθηκε κατά την τελευταία δεκαετία (47%). Ωστόσο, το ποσοστό αυτό έχει μειωθεί κατά 11 μονάδες σε σχέση με το 2019.
      Υποστήριξη της ενίσχυσης των προτύπων της ΕΕ για την ποιότητα του αέρα Το Ευρωβαρόμετρο αποκαλύπτει επίσης ότι οι πολίτες δεν είναι ενημερωμένοι σχετικά με τα προβλήματα που συνδέονται με την ποιότητα του αέρα στη χώρα τους.  Οι περισσότεροι Ευρωπαίοι εξακολουθούν να μην είναι επαρκώς ενημερωμένοι σχετικά με τα υφιστάμενα πρότυπα της ΕΕ για την ποιότητα του αέρα, καθώς μόνο μια μειονότητα των ατόμων που απάντησαν (27%) έχουν ακούσει σχετικά μ' αυτά. Ωστόσο, η μεγάλη πλειονότητα (67%) των ατόμων που απάντησαν και γνωρίζουν τα πρότυπα της ΕΕ για την ποιότητα του αέρα πιστεύει ότι τα πρότυπα αυτά θα πρέπει να ενισχυθούν. Αυτό ισχύει σε όλα τα κράτη μέλη εκτός από πέντε.
      Υποστήριξη της λήψης περισσότερων μέτρων για τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα, ιδίως σε διεθνές επίπεδο Η μεγάλη πλειονότητα των Ευρωπαίων πιστεύει ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση θα πρέπει να αντιμετωπιστεί σε διεθνές επίπεδο (65%), και ακολουθούν το ευρωπαϊκό και το εθνικό επίπεδο (και τα δύο σε ποσοστό 42%) και, τέλος, το περιφερειακό ή το τοπικό επίπεδο (32%). Ένα μεγάλο ποσοστό των ατόμων που απάντησαν πιστεύει επίσης ότι οι δράσεις θα πρέπει να υλοποιούνται ταυτόχρονα σε όλα τα επίπεδα (19%).
      Μεμονωμένη δράση για τη μείωση των επιβλαβών εκπομπών Οι περισσότεροι Ευρωπαίοι πιστεύουν ότι οι μεγάλες βιομηχανικές εγκαταστάσεις, οι παραγωγοί ενέργειας από ορυκτά καύσιμα, οι δημόσιες αρχές και οι εργοδότες δεν καταβάλλουν αρκετές προσπάθειες για την προώθηση της καλής ποιότητας του αέρα.
      Οι περισσότεροι πιστεύουν επίσης ότι τα νοικοκυριά καταβάλλουν αρκετές προσπάθειες. Φέτος είναι πιθανότερο σε σύγκριση με το 2019 τα άτομα που απάντησαν στην έρευνα να έχουν αναλάβει τα ίδια κάποια δράση για τη μείωση των εκπομπών. Οι δημόσιες συγκοινωνίες, το ποδήλατο ή το περπάτημα είναι οι μέθοδοι που οι Ευρωπαίοι χρησιμοποιούν συχνότερα, όπως δηλώνουν, για να μειώσουν τις επιβλαβές εκπομπές στην ατμόσφαιρα.
      Όπως ανακοινώθηκε στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία στο πλαίσιο της φιλοδοξίας μηδενικής ρύπανσης για ένα περιβάλλον απαλλαγμένο από τοξικές ουσίες, η Επιτροπή πρόκειται να προτείνει αναθεώρηση των ισχυόντων προτύπων της ΕΕ για την ποιότητα του αέρα. Με τον τρόπο αυτό τα εν λόγω πρότυπα θα ευθυγραμμιστούν καλύτερα με τις πλέον πρόσφατες συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) και θα ενισχυθούν οι διατάξεις ώστε να βοηθηθεί το έργο των τοπικών αρχών για την επίτευξη καθαρότερου αέρα. Η αναθεωρημένη πρόταση θα επικεντρώνεται επίσης στην καλύτερη υλοποίηση ώστε να συμβάλει στην έμπρακτη εφαρμογή των εν λόγω προτύπων.


      Ιστορικό
      Η ειδική έρευνα του Ευρωβαρόμετρου πραγματοποιήθηκε μεταξύ 21ης Μαρτίου και 20ής Απριλίου 2022. Περίπου 26.509 άτομα από διαφορετικές κοινωνικές και δημογραφικές ομάδες ερωτήθηκαν στη μητρική τους γλώσσα εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
      Η παρούσα ειδική έρευνα του Ευρωβαρόμετρου αποτελεί συνέχεια του Ειδικού Ευρωβαρόμετρου του 2019 για τη στάση των Ευρωπαίων όσον αφορά την ποιότητα του αέρα. Πολλές από τις ερωτήσεις του Ευρωβαρόμετρου του 2019 επαναλήφθηκαν στο παρόν Ευρωβαρόμετρο προκειμένου να καταστεί δυνατή η σύγκριση των τάσεων.
      Για περισσότερες πληροφορίες
      Έρευνα Ευρωβαρόμετρου
      Σελίδα για την πολιτική σχετικά με τον καθαρό αέρα
      Ποιότητα του αέρα (europa.eu)
      Περισσότερα...

      335 • 0

    2. Περιβάλλον

      Επικίνδυνες οι πυρομετεωρολογικές συνθήκες για δασικές πυρκαγιές την ερχόμενη εβδομάδα

      Engineer

      Η παρατεταμένη περίοδος υψηλών θερμοκρασιών σε συνδυασμό με τη σημαντική έλλειψη βροχοπτώσεων σε αρκετές περιοχές της χώρα μας τους τελευταίους 7 μήνες έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της διαθέσιμης δασικής καύσιμης ύλης.
      Παράλληλα, οι υψηλές θερμοκρασίες που επικρατούν στη χώρα μας το τελευταίο χρονικό διάστημα έχουν ως αποτέλεσμα τη σημαντική ελάττωση της περιεχόμενης υγρασίας των νεκρών δασικών καυσίμων σε επίπεδα που εκτιμώνται να είναι μικρότερα του 10% (Εικόνα 1).
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2024/06/eikona1-2.jpg
      Αυτό έχει οδηγήσει σε αντίστοιχα σημαντική αύξηση της ευφλεκτότητας, με αποτέλεσμα να διευκολύνεται η έναρξη δασικών πυρκαγιών σε μεγάλο τμήμα της χώρας μας, με έμφαση στα ανατολικά και νότια τμήματα αυτής (Εικόνα 2).
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2024/06/eikona2-2.jpg
      Αυτό μάλιστα γίνεται ακόμα πιο ανησυχητικό στο άμεσο μέλλον μιας και την ερχόμενη εβδομάδα (10-15/06/2024) αναμένουμε σημαντική επιδείνωση των πυρομετεωρολογικών συνθηκών στη χώρα μας εξαιτίας της ανάπτυξης πεδίου υψηλών πιέσεων πάνω από τη λεκάνη της νοτιοανατολικής Μεσογείου (Εικόνα 3).
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2024/06/eikona3-2-scaled.jpg
      «Με βάση τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα προγνωστικά στοιχεία, αναμένονται την ερχόμενη εβδομάδα  δυνητικά επικίνδυνες πυρομετεωρολογικές συνθήκες για την εκδήλωση και εξάπλωση δασικών πυρκαγιών, χαρακτηριζόμενες από πολύ υψηλές έως και ακραία υψηλές για την εποχή θερμοκρασίες και πολύ ξηρή ατμόσφαιρα. Έτσι αναμένουμε να διαμορφωθεί ένα πολύ επικίνδυνο πυρομετεωρολογικά περιβάλλον που θα ευνοεί τις ενάρξεις πυρκαγιών και παράλληλα θα αυξήσει τη δυσκολία ελέγχου τους σε μεγάλο μέρος της χώρας. Για την αποδοτικότερη διαχείριση αυτής της κατάστασης και δεδομένου ότι οδηγούμαστε σε μια περίοδο με δυσμενείς πυρομετεωρολογικά συνθήκες απαιτείται η εγρήγορση όλων, τόσο των πολιτών όσο και των επιχειρησιακών που καλούνται να διαχειριστούν τέτοιες καταστάσεις. Ιδιαίτερη έμφαση σε αυτή τη προσπάθεια θα πρέπει να δοθεί στις περιοχές υψηλότερου κινδύνου με βάση τα διαθέσιμα επιστημονικά εργαλεία (π.χ. εκτίμηση επικινδυνότητας εκδήλωσης και εξάπλωσης δασικών πυρκαγιών με βάση το Καναδικό Σύστημα Πυρομετεωρολογικών Δεικτών) αλλά και η σε πραγματικό χρόνο στενή παρακολούθηση των πυρομετεωρολογικών συνθηκών με τη χρήση μετεωρολογικών παρατηρήσεων τόσο από μετεωρολογικούς σταθμούς όσο και από μετρήσεις της ανώτερης τροπόσφαιρας με τη χρήση μετεωρολογικών μπαλονιών (ραδιοβολήσεις)», επισήμανε ο διδάκτωρ μετεωρολογίας και ερευνητής της πυρομετερεωρολογικής  ομάδας  «FLAME» της μοναδας «METEO»  του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών Γιώργος Παπαβασιλείου.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2024/06/eikona4-2.jpg
      Σύμφωνα  με τον κ. Παπαβασιλείου  ένα ακόμα σημαντικό στοιχείο για την καλύτερη διαχείριση των δασικών πυρκαγιών, είναι η ανάλυση αυτών σε πραγματικό χρόνο έτσι ώστε να εντοπίζονται αποδοτικότερα τόσο τα χρονικά διαστήματα όσο και οι περιοχές όπου μπορούμε να επέμβουμε με τα μέσα καταστολής, μιας και όταν οι πυρομετεωρολογικές συνθήκες είναι ιδιαίτερα δυσμενείς δεν υπάρχουν πολλά περιθώρια ελέγχου και πρόκειται για μια άνιση μάχη. Ωστόσο, η ολοκληρωμένη διαχείριση δασικών πυρκαγιών δεν είναι κάτι αόριστο αλλά αποτελεί ένα σύνολο ενεργειών που στοχεύουν στη διαχείριση της φωτιάς με απώτερο σκοπό τον περιορισμό των δυσμενών για τον άνθρωπο και τα οικοσυστήματα επιπτώσεων από ανεξέλεγκτες δασικές πυρκαγιές (Εικόνα 4), και περιλαμβάνει 5 βασικούς πυλώνες:
      1) Ανασκόπηση και ανάλυση: Συστηματική καταγραφή και μελέτη των πυρκαγιών του παρελθόντος με ποιοτική και κυρίως ποσοτική ανάλυση (υπολογισμός ισόχρονων εξάπλωσης και χαρακτηριστικών συμπεριφοράς όπως η ταχύτητα εξάπλωσης και η θερμική ένταση) για την κατανόηση των παραγόντων που καθορίζουν την εξάπλωση και τη συμπεριφορά της φωτιάς.
      2) Περιορισμός κινδύνου: Διαχείριση των δασικών καυσίμων, ενίσχυση της ενσυναίσθησης του πληθυσμού και εφαρμογή μέτρων για την αποτροπή ενάρξεων πυρκαγιών από αμέλεια, συμπεριλαμβανομένων των ενάρξεων λόγω αστοχιών σε δίκτυα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
      3) Ετοιμότητα: Υιοθέτηση συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης, συστημάτων επιτήρησης (π.χ., ανίχνευση καπνού), συστημάτων αξιολόγησης του κινδύνου και αναδιάρθρωση της επικοινωνίας της επικινδυνότητας.
      4) Απόκριση: Ανάλυση (σε πραγματικό χρόνο) ενεργών δασικών πυρκαγιών με σκοπό την υποστήριξη της χάραξης ασφαλών και αποδοτικών στρατηγικών διαχείρισης.
      5) Αποκατάσταση: Εφαρμογή μέτρων στην κατεύθυνση της ενίσχυσης της ανθεκτικότητας των οικοσυστημάτων.
      Τα παραπάνω αποτελούν μέρος της έρευνας που πραγματοποιείται στα πλαίσια του ερευνητικού έργου FLAME που υποστηρίζεται από το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ.) στο πλαίσιο της Δράσης "2η Προκήρυξη ερευνητικών έργων ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ. για την ενίσχυση των Μεταδιδακτορικών Ερευνητών/τριών (Αριθμός Έργου: 00559).
      Περισσότερα...

      253 • 0

    3. Περιβάλλον

      Επιβεβαιώθηκε το ρεκόρ υψηλότερης θερμοκρασίας των 48,8°C στην ηπειρωτική Ευρώπη

      Engineer

      Ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός (WMO) επιβεβαίωσε σήμερα το ρεκόρ υψηλότερης θερμοκρασίας των 48,8 ° C που σημειώθηκε στις 11 Αυγούστου 2021 στη Σικελία έπειτα από ένα μακρύ πρωτόκολλο εξέτασης των δεδομένων και των εργαλείων μέτρησης που χρησιμοποιήθηκαν για τη διασφάλιση της επιστημονικής του εγκυρότητας.
      «Μια διεθνής επιτροπή ειδικών επιστημόνων της ατμόσφαιρας επαλήθευσε τη θερμοκρασία που καταγράφηκε από έναν αυτόματο μετεωρολογικό σταθμό στις Συρακούσες, στο ιταλικό νησί της Σικελίας», ανέφερε σε ανακοίνωσή του ο WMO.
      Το προηγούμενο ρεκόρ ήταν 48,0 ° C που καταγράφηκε στην Ελλάδα στις 10 Ιουλίου 1977 στην Αθήνα και την Ελευσίνα.
      Αυτό το ρεκόρ, αν και αναγνωρίστηκε από τον WMO, δεν είχε επαληθευτεί ανεξάρτητα από τον οργανισμό, σε αντίθεση με το νέο ρεκόρ στην Ιταλία.
      Ο WMO επιβεβαιώνει ένα ρεκόρ εξετάζοντας προσεκτικά τα δεδομένα καθώς και τα όργανα μέτρησης και τις συνθήκες υπό τις οποίες καταγράφηκε, γεγονός που εξηγεί γιατί το νέο ρεκόρ επικυρώθηκε δυόμισι χρόνια αργότερα.
      «Τέτοια προσεκτική αξιολόγηση μας δίνει τη σιγουριά ότι τα παγκόσμια ρεκόρ θερμοκρασίας μετρώνται σωστά», εξήγησε ο Αμερικανός γεωγράφος Ράνταλ Σερβενί, εισηγητής για το κλίμα και τις ακραίες καιρικές συνθήκες για τον WMO. Ο Σερβενί είναι καθηγητής Γεωγραφικών Επιστημών στο πανεπιστήμιο Arizona State και ίδρυσε το αρχείο του οργανισμού το 2007.
      «Πέρα από αυτό, αυτή η έρευνα καταδεικνύει την ανησυχητική τάση των συνεχιζόμενων ρεκόρ υψηλών θερμοκρασιών σε συγκεκριμένες περιοχές του κόσμου», τόνισε ο ίδιος.
      Τα αποτελέσματα της έρευνας, που πραγματοποιήθηκε από ομάδα επιστημόνων, δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό περιοδικό International Journal of Climatology.
      Τα πιθανά ρεκόρ που παρουσιάζονται στον WMO είναι «στιγμιότυπα του τρέχοντος κλίματός μας και είναι δυνατό, ακόμη και πιθανό, ότι ακόμη και πιο σοβαρά ακραία ρεκόρ θα καταγραφούν στο μέλλον στην Ευρώπη», πρόσθεσε ο καθηγητής.
      Η επιτροπή εμπειρογνωμόνων του WMO διεξάγει περαιτέρω έρευνες, συμπεριλαμβανομένου του εάν ο τροπικός κυκλώνας Φρέντι έσπασε το ρεκόρ για τον τροπικό κυκλώνα με τη μεγαλύτερη διάρκεια.
      Ο Φρέντι, ο οποίος σχηματίστηκε στις αρχές Φεβρουαρίου 2023 στα ανοικτά των ακτών της Αυστραλίας, προκάλεσε τεράστιες καταστροφές στη νότια Αφρική δύο φορές.
      Περισσότερα...

      1169 • 0

    4. Περιβάλλον

      Διάβρωση: Κάθε χρόνο η μεσογειακή γη χάνει μισό τόνο εύφορου εδάφους σε κάθε στρέμμα

      Engineer

      Κάθε χρόνο, η Μεσογειακή γη χάνει περίπου μισό τόνο εύφορου εδάφους ανά στρέμμα λόγω διάβρωσης, μια ποσότητα που είναι σχεδόν διπλάσια του Ευρωπαϊκού μέσου όρου. Ταυτόχρονα οι υδατικοί πόροι της Μεσογειακής λεκάνης βρίσκονται υπό διαρκή πίεση, λόγω των έντονων φυσικών φαινομένων και κυρίως λόγω ανθρωπογενών αιτιών όπως η κλιματική αλλαγή, η αστικοποίηση, η πληθυσμιακή αύξηση και η αλόγιστη εκμετάλλευσή τους. Η πίεση αυτή, που σταδιακά οδηγεί τις χώρες της Μεσογείου στην υποβάθμιση του εδάφους και στην ερημοποίηση, αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους κινδύνους για τη διατήρηση των τοπικών οικοσυστημάτων αλλά και τη διαβίωση των Μεσογειακών κοινοτήτων.
      Για την αντιμετώπιση των κινδύνων αυτών, απαραίτητη είναι η βαθύτερη επιστημονική γνώση και η καλύτερη περιβαλλοντική παρατήρηση, έτσι ώστε οι επιστήμονες και οι φορείς περιβαλλοντικής και αγροτικής πολιτικής να είναι σε θέση να ελέγξουν αποτελεσματικότερα την κατάσταση του περιβάλλοντος και να προτείνουν τα βέλτιστα μέτρα για τη βιώσιμη διαχείρισή του. Η εφαρμογή τέτοιων μέτρων, όπως η δάσωση γεωργικών γαιών, η εδαφοκάλυψη για την αποφυγή της διάβρωσης και διατήρησης της εδαφικής υγρασίας, η εφαρμογή καινοτόμων και εναλλακτικών συστημάτων καλλιέργειας, η ολοκληρωμένη ή βιολογική διαχείριση της γονιμότητας του εδάφους, η χρήση εναλλακτικών υδάτινων πόρων, καθώς και η ευφυής γεωργία, δεν αρκεί για την ανάσχεση της υποβάθμισης. Για την επιτυχημένη εφαρμογή των μέτρων αποκατάστασης και την επίτευξη ορατών αποτελεσμάτων, δηλαδή την εφαρμογή τους σε ευρεία κλίμακα και με ουσιαστικό νόημα σε επίπεδο επενδυτικού σχεδιασμού, απαιτείται η κοινωνική τους αποδοχή αλλά και η εναρμόνισή τους με την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη της Μεσογείου και ιδιαίτερα των πιο ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, με δίκαιη συμμετοχή τους στα οφέλη.
      Στο πλαίσιο αυτό, το έργο με τίτλο «Δράσεις Ευρείας Αποκατάστασης Αγρο-οικοσυστημάτων για τη Μεσόγειο» (Inclusive Outscaling of Agro-ecosystem Restoration ACTions of the MEDiterranean) και ακρωνύμιο PRIMA REACT4MED συγκεντρώνει μία διεπιστημονική ομάδα ερευνητών και επαγγελματιών σε ένα έργο με στόχο την αντιστροφή της υποβάθμισης των εδαφών και τη αναβάθμιση των μέσων διαβίωσης των Μεσογειακών κοινοτήτων. Η σύμπραξη του έργου REACT4MED, που χρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα PRIMA με τη στήριξη του Ορίζοντα Ευρώπη, αποτελείται από 11 εταίρους (Πανεπιστήμια, ερευνητικά ιδρύματα, καθώς και μια μικρομεσαία επιχείρηση) που προέρχονται από χώρες που συνεργάζονται με το PRIMA (Ελλάδα, Ιταλία, Γερμανία, Κύπρος, Ισραήλ, Ισπανία, Μαρόκο, Τουρκία και Αίγυπτος).
      Το Πρόγραμμα PRIMA (Partnership for Research and Innovation in the Mediterranean Area - Σύμπραξη για την Έρευνα και την Καινοτομία στην περιοχή της Μεσογείου) είναι ένας φορέας χρηματοδότησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης με κύριο αντικείμενο την ανάπτυξη των ικανοτήτων έρευνας και καινοτομίας και την επινόηση καινοτόμων λύσεων για την αντιμετώπιση κρίσιμων προβλημάτων στους τομείς της διαχείρισης των υδάτων και των αγροδιατροφικών συστημάτων στη Μεσόγειο.
      Το έργο συντονίζει το Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο, με επιστημονικά υπεύθυνους τον Αντιπρύτανη Καθ. Δρ. Θρασύβουλο Μανιό και τον Επίκουρο Καθηγητή του Τμήματος Γεωπονίας Δρ. Ιωάννη Δαλιακόπουλο και επιστημονικούς συνεργάτες την Ειρήνη Χριστοφορίδη και τον Δημήτριο Παπαδημητρίου. Στην πορεία του έργου, που θα διαρκέσει ως το 2025, οι εταίροι θα εργαστούν συστηματικά για την ευρεία εφαρμογή μέτρων ενίσχυσης της βιώσιμης διαχείρισης εδαφών και υδάτων για την υποστήριξη της αγροδιατροφικής παραγωγικότητας των Μεσογειακών περιοχών, καθώς και την επιτάχυνση και την διάδοση της σχετικής τεχνολογικής καινοτομίας.
      Οι εταίροι του PRIMA REACT4MED θα πραγματοποιήσουν την εναρκτήρια συνάντηση του έργου μεταξύ 20 και 23 Ιουνίου στο Ηράκλειο Κρήτης, με τη συμμετοχή εμπλεκόμενων φορέων από την τοπική αυτοδιοίκηση και την τοπική κοινωνία. Για περισσότερες πληροφορίες για το έργο επικοινωνήστε με το Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο ([email protected]) και το έργο REACT4MED ([email protected]).
      Περισσότερα...

      723 • 0

    5. Περιβάλλον

      Δημιουργείται το πρώτο πληροφοριακό σύστημα για τη βιοποικιλότητα της Ελλάδας

      Engineer

      Σε εξέλιξη βρίσκεται έργο LIFE για τη δημιουργία ενός εθνικού διαδικτυακού Πληροφοριακού Συστήματος για τη Βιοποικιλότητα της Ελλάδας, προκειμένου να διευκολυνθεί η πρόσβαση στην πληροφορία και το έργο όσων ασχολούνται με την προστασία της βιοποικιλότητας στη χώρα μας. Σήμερα η πληροφορία για τη βιοποικιλότητα είναι διάσπαρτη σε ποικίλες πηγές, ενώ η πρόσβαση σε αυτή δεν είναι πάντα εύκολη. Ως αποτέλεσμα, οι επιστήμονες και το προσωπικό των υπηρεσιών που καλούνται να γνωμοδοτήσουν και να αδειοδοτήσουν έργα, να σχεδιάσουν και να αποφασίσουν διαχειριστικά μέτρα για την προστασία της βιοποικιλότητας δεν έχουν στα χέρια τους τη διαθέσιμη και πλέον πρόσφατη πληροφορία.
      Διαβάστε - LIFE EL-BIOS: Το πρώτο εθνικό σύστημα πληροφοριών για τη βιοποικιλότητα στην Ελλάδα
      Το κενό αυτό, σύμφωνα με τον ΟΦΥΠΕΚΑ, έρχεται να καλύψει το υπό δημιουργία πληροφοριακό σύστημα, το οποίο σχεδιάζεται στο πλαίσιο του έργου LIFE EL BIOS (LIFE20 GIE/GR.001317) «hELlenic BIOdivesity Information System: an innovative tool for biodiversity conservation», το οποίο συγχρηματοδοτείται από το πρόγραμμα LIFE της ΕΕ και υλοποιείται με συντονιστή το Πράσινο Ταμείο και συνδικαιούχους τον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ), το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης-Τμήμα Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών, το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Γουλανδρή/Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων Υγροτόπων, το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας-Τμήμα Ηλεκτρολόγων και Μηχανικών Υπολογιστών, το Ευρωπαϊκό Θεματικό Κέντρου του Πανεπιστημίου της Μάλαγα και την εταιρεία OLYMPOS CONSULTING P.C.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/04/%CE%9A%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CE%BF%CE%BA%CE%B1%CE%BD%CE%AC%CF%82_%CE%9B%CE%AF%CE%B1-%CE%A0%CE%B1%CF%80%CE%B1%CE%B4%CF%81%CE%AC%CE%B3%CE%BA%CE%B1-600-x-400.jpg Καλαμοκανάς στο Δέλτα Αξιού – Φωτογράφος: Λία Παπαδράγκα
      Το υπό δημιουργία πληροφοριακό σύστημα αυτό θα συγκεντρώνει, θα συνδυάζει και θα διαχέει με εύληπτο τρόπο για τη βιοποικιλότητα της Ελλάδας και σχετικά υποστηρικτικά δεδομένα.
      Ειδικότερα, το πληροφοριακό σύστημα:
      ⦁ θα παρέχει πρόσβαση σε δεδομένα και πληροφορίες που διατηρούνται από ποικίλους φορείς της χώρας, στο πλαίσιο εθνικών συστημάτων παρακολούθησης, ερευνητικών έργων, μελετών κ.λπ.
      ⦁ θα υποστηρίζει τη λειτουργία του ΟΦΥΠΕΚΑ, αρμόδιων υπηρεσιών, οργανισμών, επιστημονικών φορέων και περιβαλλοντικών οργανώσεων,
      ⦁ θα αποτελεί χρήσιμο εργαλείο για το έργο της επιστημονικής κοινότητας και την πληροφόρηση του κοινού σε θέματα βιοποικιλότητας.
      Την τρέχουσα περίοδο υλοποιείται με ευθύνη του ΜΓΦΙ-ΕΚΒΥ η πρώτη φάση του έργου, η οποία περιλαμβάνει δράσεις όπως ο προσδιορισμός των ενδιαφερόμενων μερών, η αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης και ο προσδιορισμός των αναγκών τους, καθώς και αποτύπωση της δομής και του περιεχομένου του πληροφοριακού συστήματος. Στο πλαίσιο αυτό, στελέχη του ΜΓΦΙ-ΕΚΒΥ επισκέφθηκαν τα γραφεία του ΟΦΥΠΕΚΑ και συμμετείχαν σε συνάντηση εργασίας. Μετά την ολοκλήρωση του έργου, τη διαχείριση και ευθύνη λειτουργίας του πληροφοριακού συστήματος θα αναλάβει ο ΟΦΥΠΕΚΑ.
      Περισσότερα...

      445 • 0

    6. Περιβάλλον

      Δαδιά: Στάχτη 42.500 στρέμματα Natura 2000, πάνω από το 10% της συνολικής έκτασης του δάσους

      Engineer

      Η Επιχειρησιακή μονάδα BEYOND του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΙΑΑΔΕΤ) εκτίμησε εκ νέου την καμένη έκταση από την πυρκαγιά που ξεκίνησε στην περιοχή Φράγμα Λύρας στο Σουφλί Έβρου και επεκτάθηκε στο δάσος της Δαδιάς την Πέμπτη 21 Ιουλίου, κατακαίγοντάς το για περισσότερο από μία εβδομάδα. Την υπολόγισε σε περίπου 4.256,62 εκτάρια ή αλλιώς σε 42.566 στρέμματα.
      Ο υπολογισμός αυτός της καμένης έκτασης έχει γίνει βάσει δύο δορυφορικών εικόνων υψηλής ανάλυσης Sentinel-2, πριν και μετά την πυρκαγιά.
      Το Εθνικό Πάρκο Δάσους Δαδιάς - Λευκίμμης - Σουφλίου βρίσκεται στο μέσον του νομού Εβρου σε έκταση 428.000 στρεμμάτων, από τα οποία τα 72.900 είναι αυστηρά προστατευόμενη ζώνη και εντάσσονται στη ζώνη προστασίας Α.
      Αξίζει να σημειωθεί ότι η καμένη έκταση της περιοχής Natura 2000 αντιστοιχεί στο 10,3% της συνολικής έκτασης Natura 2000 του Εθνικού Πάρκου.
      Σχετική ανάρτηση της Επιχειρησιακή μονάδα BEYOND του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΙΑΑΔΕΤ) αναφέρει:
      https://www.facebook.com/BeyondNOA/posts/758048272229755
      Η Επιχειρησιακή μονάδα BEYOND του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΙΑΑΔΕΤ) εκτίμησε την καμμένη έκταση της πυρκαγιάς που ξεκίνησε στην περιοχή Φράγμα Λύρας στο Σουφλί Έβρου και επεκτάθηκε στο Δάσος της Δαδιάς την Πέμπτη 21 Ιουλίου 2022, σε περίπου 4.256,62 εκτάρια / 42.566 στρέμματα. Ο υπολογισμός της καμένης έκτασης έχει γίνει βάσει δυο δορυφορικών εικόνων υψηλής ανάλυσης Sentinel-2 πριν και μετά την πυρκαγιά.
      Το Εθνικό Πάρκο Δάσους Δαδιάς – Λευκίμμης – Σουφλίου βρίσκεται στο μέσον του νομού Εβρου σε έκταση 428.000 στρεμμάτων από τα οποία τα 72.900 είναι αυστηρά προστατευόμενη ζώνη και εντάσσονται στη ζώνη προστασίας Α.
      Αξίζει να σημειωθεί ότι η καμένη έκταση της περιοχής Natura 2000 αντιστοιχεί στο 10,3% της συνολικής έκτασης Natura 2000 του Εθνικού Πάρκου.


      ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ 4η.xlsx
      Περισσότερα...

      871 • 0

    7. Περιβάλλον

      Για πρώτη φορά στην ιστορία η θερμοκρασία έσπασε το ανώτατο όριο της Συμφωνίας του Παρισιού

      Engineer

      Για πρώτη φορά, η παγκόσμια μέση θερμοκρασία ήταν την Παρασκευή, 17 Νοεμβρίου, πάνω από 2 βαθμούς Κελσίου μεγαλύτερη της εποχικής μέσης θερμοκρασίας της προβιομηχανικής εποχής, δηλαδή πάνω από το ανώτατο όριο της συμφωνίας του Παρισιού για μία ημέρα, όπως ανακοίνωσε το ευρωπαϊκό παρατηρητήριο Copernicus.
      Σύμφωνα με προσωρινά στοιχεία, οι παγκόσμιες θερμοκρασίες ήταν, στις 17 Νοεμβρίου, 2,06 βαθμούς Κελσίου πάνω από τον μέσο όρο των θερμοκρασιών που καταγράφηκαν από το 1850 έως το 1900, ανέφερε στην πλατφόρμα X (πρώην Twitter) η Σαμάνθα Μπέρτζες, αναπληρώτρια επικεφαλής της υπηρεσίας κλιματικής αλλαγής (C3S) του Copernicus.
      «Πρόκειται για την πρώτη ημέρα που η παγκόσμια θερμοκρασία υπερέβη κατά περισσότερο από 2 βαθμούς Κελσίου» τα προβιομηχανικά επίπεδα, υπογράμμισε.
      Το όριο αυτό θα πρέπει ωστόσο να ξεπεραστεί κατά μέσο όρο επί αρκετά χρόνια προκειμένου να θεωρηθεί ότι το όριο της συμφωνίας του Παρισιού έχει ξεπεραστεί.
      Η συμφωνία, που υπογράφτηκε το 2015 έπειτα από τη σύνοδο του ΟΗΕ για το κλίμα COP21, έχει στόχο να διατηρήσει «την αύξηση της παγκόσμιας μέσης θερμοκρασίας πολύ κάτω από τους 2 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα» και να συνεχιστούν οι προσπάθειες «ώστε να περιοριστεί η αύξηση της θερμοκρασίας στον 1,5 βαθμό Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα».
      Σε μια ειδική έκθεση της (Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή -- Giec) το 2018, οι ειδικοί για το κλίμα υπό την αιγίδα του ΟΗΕ διατήρησαν ως ορισμό της υπερθέρμανσης έναν μέσο όρο «για μια περίοδο 30 χρόνων» σε σχέση με «την περίοδο αναφοράς 1850-1900».
      Τώρα το κλίμα θεωρείται ότι έχει υπερθερμανθεί περίπου κατά 1,2 βαθμό Κελσίου σε σχέση με την περίοδο 1850-1900.
      Αυτή η πρώτη ημέρα πάνω από το όριο των 2 βαθμών Κελσίου εγγράφεται σε μια σειρά ρεκόρ: οι μήνες από τον Ιούνιο μέχρι τον Οκτώβριο ήταν ήδη οι πιο ζεστοί που έχουν καταγραφεί ποτέ παγκοσμίως, σύμφωνα με το Copernicus, για το οποίο το 2023 θα ξεπεράσει «σχεδόν σίγουρα» το ετήσιο ρεκόρ του 2016.
      Ο Οκτώβριος του 2023 ήταν «1,7 βαθμό Κελσίου πιο ζεστός κατά μέσο όρο για μήνα Οκτώβριο την περίοδο 1850-1900», εξήγησε το παρατηρητήριο στις αρχές Νοεμβρίου.
      Αυτά τα ρεκόρ θερμοκρασιών μεταφράζονται σε ξηρασίες, συνώνυμες των λιμών, καταστροφικές πυρκαγιές ή ενισχυμένους τυφώνες, προειδοποιούν οι επιστήμονες και θα βρίσκονται στο φόντο της 28ης διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα που θα διεξαχθεί στο Ντουμπάι (30 Νοεμβρίου-2 Σεπτεμβρίου).
      Περισσότερα...

      467 • 0

    8. Περιβάλλον

      Οι έξι (6) κατηγορίες έργων για την αναδάσωση των καμένων στη Βόρεια Εύβοια

      Engineer

      Το μεγαλύτερο μέρος των καμένων δασών χαλεπίου Πεύκης στη Βόρεια Εύβοια αναμένεται να αποκατασταθεί φυσικά, τα μεν πεύκα με σπόρους τα δε πλατύφυλλα είδη (φυλλοβόλα και αείφυλλα) με παραβλάστηση, σύμφωνα με τη μελέτη Αναδάσωσης της Βόρειας Εύβοιας, η οποία εκπονείται από το Τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με επιστημονικά υπεύθυνη την καθηγήτρια Θέκλα Κ. Τσιτσώνη.
      «Παρά τη δυνατότητα φυσικής αποκατάστασης, εντούτοις ένα σημαντικό κομμάτι θα χρειαστεί αναδάσωση, όπως συστάδες που έχουν ξανακαεί και δεν υπάρχουν ώριμοι σπόροι ή εκτάσεις με κλίσεις >50% ή εκτάσεις με τουριστικό ή αναψυχικό ενδιαφέρον. Αξίζει να σημειωθεί ότι το σημαντικό πρόβλημα αποκατάστασης δασικών οικοσυστημάτων μετά την πυρκαγιά δημιουργείται στη μαύρη Πεύκη και στην Ελάτη, είδη που δεν είναι προσαρμοσμένα στις πυρκαγιές, λόγω της ζώνης εξάπλωσής τους», λέει στη Greenagenda.gr η κ. Τσιτσώνη.
      Στο πλαίσιο του Προγράμματος Ανασυγκρότησης της Βόρειας Εύβοιας, με επικεφαλής τον Σταύρο Μπένο, πρόεδρο του Σωματείου «Διάζωμα», ολοκληρώθηκε και κατατέθηκε προς υλοποίηση το Στρατηγικό Σχέδιο (Masterplan), το οποίο περιλαμβάνει 71 έργα και δράσεις. Για το έργο «Το Νέο Δάσος στο κέντρο της ζωής, της αειφορίας και της βιώσιμης ανάπτυξης της Βόρειας Εύβοιας», η επιστημονικά υπεύθυνη της ομάδας του Τμήματος Δασολογίας του ΑΠΘ, κ. Τσιτσώνη, κατέθεσε προς υλοποίηση το Τεχνικό Δελτίο Προτεινόμενου Έργου/Δράσης «Αναδάσωση – Α.Π.Θ. – Αρθρωτή κυλιόμενη δράση με την παρακάτω διαδοχή: Σπόροι, Φυτώρια/Φυτάρια, Αναδάσωση, Φυσική Αναγέννηση/Συνεχής παρακολούθηση, Νερό, Απορρόφηση CO2».
      Η δράση «Αναδάσωση - ΑΠΘ» εξειδικεύεται σε έξι κατηγορίες έργων (Α, Β, Γ, Δ, Ε, ΣΤ), τα οποία αφορούν:
      Α. Συλλογή δασικού αναπαραγωγικού υλικού,
      Β. Παραγωγή φυταρίων στο φυτώριο για την αναδάσωση,
      Γ. Παρακολούθηση της φυσικής αναγέννησης του Νέου Δάσους,
      Δ. Αναδάσωση – Βιώσιμη Διαχείριση - Βιώσιμος Καθαρισμός,
      Ε. Έργα αποκατάστασης υγρασίας εδάφους (Νερό)
      και τέλος
      ΣΤ. Υπολογισμό παρακολούθησης CO2 και αποθήκευσης άνθρακα
      Σκοπός του έργου Α για το νέο δάσος είναι η συλλογή του καταλληλότερου πολλαπλασιαστικού υλικού από την ευρύτερη περιοχή της Βόρειας Εύβοιας με στόχο την παραγωγή άριστου φυτευτικού υλικού με τοπικά ενδημικά χαρακτηριστικά για τις ανάγκες του Έργου Β και τελικά προς χρήση στις αναδασωτικές εργασίες του Έργου Δ που προβλέπεται να υλοποιηθούν σε καμένες εκτάσεις του νησιού σύμφωνα και με τις προβλέψεις της μελέτης Αναδάσωσης Βόρειας Εύβοιας. Για την υλοποίηση των αναδασώσεων των εκτάσεων, οι οποίες προβλέπονται στο σχετικό Έργο Δ, θα πρέπει να επισημανθούν οι άριστοι φαινότυποι για τα είδη ενδιαφέροντος ήτοι: χαλέπιος Πεύκη, μαύρη Πεύκη και Ελάτη.
      Για την κάλυψη των αναγκών σε αναδασωτικό φυτευτικό υλικό υπολογίστηκε με βάση:
      την έκταση αναδάσωσης με κάθε είδος το χλωρό βάρος των κώνων, τον αριθμό των σπόρων σε κάθε κώνο, τη φυτρωτικότητα και ένα περιθώριο ασφαλείας της τάξης του 20% το συνολικό βάρος του προς συλλογή υλικού το οποίο ανέρχεται σε 3.500 kg κώνων και για τα τρία είδη από τα οποία τελικά αναμένεται να παραχθούν προς χειρισμό και φύτευση σε δημόσια φυτώρια 1.800.000 σπόροι Ελάτης, 1.000.000 σπόροι μαύρης Πεύκης και 275.000 σπόροι χαλεπίου Πεύκης. Σκοπός του έργου Β είναι η οργάνωση, ο σχεδιασμός και η υλοποίηση της παραγωγής φυτευτικού υλικού για την αναδάσωση της Βόρειας Εύβοιας. Το Έργο Β εκκινεί από τη στιγμή που οι επιλεγμένοι, ταυτοποιημένοι και συσκευασμένοι σπόροι του Έργου Α αποστέλλονται σε δημόσια φυτώρια για παραγωγή φυταρίων και εκτείνεται μέχρι την ολοκλήρωση κατασκευής του τοπικού Σταθμού Προσωρινής Μεταστάθμευσης και Προσαρμογής Φυτευτικού Υλικού σε περιοχή της Εύβοιας για τις ανάγκες αναδάσωσης. Σκοπός του Έργου Β είναι η οργάνωση των συνοδών εργασιών που απαιτούνται για την άριστη οργάνωση υλοποίησης της επέμβασης αναδάσωσης του Έργου Δ. Η αναδάσωση αναμένεται να είναι εκτενής καταλαμβάνοντας εκτάσεις μεγαλύτερες των 15.000 στρεμμάτων, αλλά ταυτόχρονα θα εκτείνεται σε μεγάλο αριθμό θέσεων με διαφορετικό καθεστώς εμπλέκοντας όχι μόνο δημόσιες δασικές εκτάσεις αλλά και σημαντικές ιδιωτικές.
      Το Έργο Β ως συνέχεια του Έργου Α αναμένεται να καλύψει τις δράσεις παραγωγής του φυτευτικού υλικού που θα απαιτηθεί για την αναδάσωση εκτάσεων στη Βόρεια Εύβοια καθώς επίσης και την παραγωγή πιστοποιημένου και γενετικά ελεγμένου φυτευτικού υλικού με συγκεκριμένα φαινοτυπικά χαρακτηριστικά που θα πρέπει να φυτευτεί σε επιλεγμένες θέσεις εντός δημοσίων εκτάσεων στο πεδίο ώστε να παρακολουθούνται στο μέλλον για να λειτουργήσουν ως σποροπαραγωγές συστάδες τόσο για επιστημονικούς όσο και για λειτουργικούς σκοπούς.
      Επίσης, ο Σταθμός Μεταστάθμευσης και Προσαρμογής Φυτευτικού Υλικού αποτελεί ένα ακόμη καινοτόμο στοιχείο του Έργου του Νέου Δάσους. Η δημιουργία του Σταθμού θα εξασφαλίσει με πιστοποιημένο τρόπο την ασφάλεια αποθήκευσης και προσαρμογής (conditioning) που πιθανότατα θα χρειαστεί το φυτευτικό υλικό λόγω της αλλαγής των κλιματικών συνθηκών καθώς και εξαιτίας της ανάγκης «σκλήρυνσης» προ της φύτευσης στο πεδίο. «Η δράση αυτή εξασφαλίζει ότι το υγιές φυτευτικό υλικό φτάνει από το φυτώριο στον χώρο φύτευσης χωρίς να υποστεί υπερβολικό στρες εξαιτίας ακατάλληλων συνθηκών αποθήκευσης και χειρισμού έως την ημέρα της φύτευσης. Οι αναδασώσεις αποτελούν πλέον προτεραιότητα και έχουν υψηλό κόστος το οποίο θα πρέπει να δαπανάται με εξασφάλιση της επίτευξης στόχων της κλιματικής αλλαγής ή και παραγωγικών προτεραιοτήτων», υπογραμμίζει η κ. Τσιτσώνη.
      Σκοπός του έργου Γ είναι η παρακολούθηση της φυσικής αναγέννησης σε συνδυασμό με την πρόοδο της εφαρμογής αναδάσωσης (Έργο Δ) του Νέου Δάσους. Η παρακολούθηση καθίσταται αναγκαία ως κρίκος μιας αλυσίδας αξίας η οποία περιλαμβάνει την ex ante και την ex post αξιολόγηση της επιτυχίας των ενεργειών που προβλέπονται στο συγκεκριμένο τεχνικό δελτίο και την πρόταση υλοποίησης διορθωτικών ενεργειών σε περίπτωση που υπάρχουν αδυναμίες και κενά τόσο στην πρόοδο της αναγέννησης όσο και στην υλοποίηση της αναδάσωσης. Επιπλέον ως δεύτερος στόχος είναι η διαχρονική άντληση στοιχείων και δεδομένων για τον εμπλουτισμό της παρακολούθησης συγκράτησης CO2 του έργου ΣΤ.
      Σκοπός του έργου Δ είναι η ανασύσταση του δασικού περιβάλλοντος σε καμένες εκτάσεις της Βόρειας Εύβοιας με την υλοποίηση αναδασώσεων στο μέτρο που αυτό είναι απαραίτητο για την αποκατάσταση εκτάσεων οι οποίες παρουσιάζουν δυσκολίες στη διαδικασία φυσικής αναγέννησης. Προβλέπεται να υλοποιηθεί αναδάσωση κυρίως με Μαύρη Πεύκη και Ελάτη.» Το έργο Δ αποτελεί τον κόσμο των δράσεων του παρόντος Τεχνικού Δελτίου και συνδέεται άρρηκτα με το σύνολο των υπολοίπων έργων» επισημαίνει η κ. Τσιτσώνη.
      Επιπλέον, το έργο Δ δημιουργεί την πρώτη ολοκληρωμένη παρέμβαση για την προστασία των αγροτικών και αγροδασικών οικισμών στην Ελλάδα με την διενέργεια παρεμβάσεων σε περιαστικές εκτάσεις για την προστασία από πυρκαγιά. Οι επεμβάσεις αυτές (Φωτοδότες) σκοπό έχουν να εξασφαλίσουν τη βιώσιμη διαβίωση και προστασία των κατοίκων δημιουργώντας παράλληλα ένα πλαίσιο επεμβάσεων το οποίο, κατά την κ. Τσιτσώνη, να μπορεί να εφαρμοστεί και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας.
      Οι Φωτοδότες θα εφαρμοστούν σε τουλάχιστον 2 οικισμούς της περιοχής και αποτελούν μια πολύ απαιτητική δράση καθώς θα εμπλέξουν πέραν της δασικής υπηρεσίας και υπηρεσίες της περιφερειακής διοίκησης σε όλα τα επίπεδα αλλά και τους ιδιώτες κατόχους εκτάσεων πέριξ των οικισμών εφαρμογής.
      Σκοπός του έργου Ε είναι η παραγωγή και ολοκλήρωση έργων διακράτησης ύδατος από αρτεσιανές επιφανειακές ή όμβριες πηγές με σκοπό την αποθήκευση και χρήση τους για την βελτίωση των συνθηκών επιβίωσης των αναδασώσεων αλλά και για την μελλοντική αντιπυρική προστασία του νέου δάσους που θα ιδρυθεί στη Βόρεια Εύβοια.
      Και, τέλος, σκοπός του έργου ΣΤ είναι η δυναμική παρακολούθηση της συγκράτησης άνθρακα τόσο από τις περιοχές εφαρμογής αναδασώσεων όσο και από τις περιοχές με φυσική αναγέννηση. Για την επίτευξη του σκοπού μια διαδραστική ηλεκτρονική πλατφόρμα πληροφόρησης θα λειτουργήσει ώστε να καταστεί δυνατή η αξιοποίηση των στοιχείων, που αυτή θα παρέχει σε πραγματικό χρόνο, τόσο από το κράτος και την εκπαιδευτική κοινότητα όσο και από τους πολίτες.
      «Με τη χρήση των δεδομένων και την εφαρμογή εξισώσεων υπολογισμού δέσμευσης CO2 το δυναμικό αυτό παράθυρο θα αποδίδει κάθε στιγμή αποτελέσματα συνολικά αλλά και επί μέρους για την καμένη περιοχή», υπογραμμίζει η καθηγήτρια του ΑΠΘ.
      Η χρηματοδότηση υλοποίησης του Τεχνικού Δελτίου Προτεινόμενου Έργου/Δράσης «Αναδάσωση – ΑΠΘ» θα γίνει από το Ταμείο Ανάκαμψης ΠΑΑ 2021-2027.
      Περισσότερα...

      802 • 0

    9. Περιβάλλον

      Αυτά είναι τα βραβεία LIFE για το 2022 - Σε κυπριακό έργο για τα δάση κέδρων το βραβείο για τη Φύση

      Engineer

      Χθες το απόγευμα, στο πλαίσιο της Πράσινης Εβδομάδας της ΕΕ, της μεγαλύτερης ετήσιας περιβαλλοντικής εκδήλωσης της Ευρώπης, ανακοινώθηκαν οι πέντε νικητές των φετινών βραβείων του προγράμματος περιβαλλοντικής και κλιματικής δράσης LIFE. Το βραβείο LIFE για τη Φύση απονεμήθηκε σε ένα κυπριακό έργο που αποσκοπεί στην ενίσχυση της προστασίας και της ανθεκτικότητας των κεδροδασών. Το βραβείο για την Κλιματική Δράση απονεμήθηκε σε ένα γερμανικό έργο ενίσχυσης της βιοποικιλότητας των αμπελώνων, ενώ το βραβείο για το Περιβάλλον σε ένα ιταλικό έργο ευαισθητοποίησης για τη μείωση της θαλάσσιας ρύπανσης. Το ίδιο ιταλικό έργο κέρδισε επίσης το Βραβείο των Πολιτών, ενώ το ειδικό βραβείο «LIFE και Natura 2000», το οποίο θεσπίστηκε φέτος για τον εορτασμό της 30ής επετείου των δύο προγραμμάτων, απονεμήθηκε σε ένα εσθονικό έργο αποκατάστασης λειμώνων τύπου «άλβάρ».
      Ο κ. Φράνς Τίμερμανς, Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος αρμόδιος για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, δήλωσε σχετικά: «Καθώς προχωρά η κλιματική κρίση, χάνουμε είδη με ανησυχητικό ρυθμό. Η αποκατάσταση της φύσης είναι ένα απίστευτα ισχυρό εργαλείο για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και της κρίσης της βιοποικιλότητας. Πρέπει να προστατεύσουμε και να αποκαταστήσουμε τη φύση, ώστε να μπορεί να μας προστατεύει. Τα θερμά μου συγχαρητήρια στους νικητές και τους φιναλίστ των φετινών βραβείων LIFE: είστε στην πρωτοπορία του αγώνα αυτού, αποδεικνύοντας πόσο ανθεκτική είναι η φύση αρκεί να την αφήσουμε να ανακάμψει. Οι επιτυχίες σας μας εμπνέουν και δίνουν σε όλους μας ελπίδα για το μέλλον».
      Ο Επίτροπος Περιβάλλοντος, Ωκεανών και Αλιείας κ. Βιργκίνιους Σινκέβιτσους προσέθεσε: «Όλοι οι σημερινοί φιναλίστ και νικητές είναι αληθινοί πρωτοπόροι. Αναλαμβάνουν πραγματική δράση στο πεδίο, με αποτέλεσμα υψηλότερη βιοποικιλότητα, λιγότερη ρύπανση και περισσότερη κλιματική δράση. Η αφοσίωση και η σκληρή δουλειά τους μας βοηθούν να επιτύχουμε τους φιλόδοξους περιβαλλοντικούς στόχους που έχουμε θέσει με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία».
      Τα ετήσια βραβεία LIFE τιμούν τα πλέον καινοτόμα, εμπνευσμένα και αποτελεσματικά έργα του προγράμματος LIFE σε τρεις τομείς: προστασία της φύσης, περιβάλλον και κλιματική δράση. Το βραβείο πολιτών LIFE απονέμεται στο αγαπημένο έργο του κοινού. Στη σχετική είδηση μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα έργα που διακρίθηκαν.
       
      Περισσότερα...

      458 • 0

    10. Περιβάλλον

      Αυξημένες οι δαπάνες για την υλοποίηση πρακτικών ESG από τις ελληνικές επιχειρήσεις

      Engineer

      Yψηλότερα ποσά για την υλοποίηση πρακτικών ESG δαπανούν όλο και περισσότερες ελληνικές επιχειρήσειςαποδεικνύοντας ότι ο μετασχηματισμός τους με βάση τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης αποτελεί στρατηγική επιλογή τη δεκαετία που διανύουμε.
      Όπως προκύπτει από τα αποτελέσματα μελέτης της ICAP CRIF ΑΕ στις 1.000 μεγαλύτερες επιχειρήσεις της χώρας βάσει απασχολούμενου προσωπικού, το 2023 περισσότερες από 7 στις 10 επιχειρήσεις δαπάνησαν υψηλότερα ποσά για την υλοποίηση πρακτικών ESG συγκριτικά με το 2022. Συγκεκριμένα, το 2023 το 71% των επιχειρήσεων αύξησαν τις δαπάνες για ενέργειες ESG συγκριτικά µε το 2022 (το αντίστοιχο ποσοστό το 2022/21 ανήλθε σε 66%), το 23% τις διατήρησε στα ίδια επίπεδα, ενώ το υπόλοιπο 6% των συμμετεχόντων δήλωσε ότι τις περιόρισε έναντι του προηγούμενου έτους.
      Διερευνώντας το ύψος των κονδυλίων που δαπανούν οι επιχειρήσεις για δράσεις ESG προκύπτει ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των εταιρειών (65%) δαπανά έως 200.000 ευρώ. Το 11% των επιχειρήσεων δαπανά από 200.000 ευρώ έως 500.000 ευρώ και το 10% από 500.000 ευρώ έως 1 εκατ. ευρώ. Από 1 εκατ. ευρώ έως 5 εκατ. ευρώ επένδυσαν σε δράσεις ESG το 7% των εταιρειών του δείγματος, ενώ πάνω από 5 εκατ. ευρώ επένδυσε το 8%.
      Αναφορικά με την κατανομή του συνολικού προϋπολογισμού των εταιρειών για δράσεις ESG, στους βασικούς πυλώνες περιλαμβάνονται: Περιβάλλον, Κοινωνία και Εταιρική Διακυβέρνηση. Καθώς εντείνεται συνεχώς η ανησυχία και ο δηµόσιος διάλογος για την κλιματική αλλαγή στην Ελλάδα αλλά και παγκοσμίως, οι δαπάνες για περιβαλλοντικές δράσεις κερδίζουν σταθερά μερίδιο τα τελευταία έτη. Συγκεκριμένα, τα υψηλότερα κονδύλια για το 2023 κατευθύνθηκαν σε περιβαλλοντικές δράσεις (41%). Ακολουθούν (35%) οι δράσεις που σχετίζονται µε την κοινωνία και οι ενέργειες που αφορούν στην εταιρική διακυβέρνηση (24%).
      Πόσο σημαντική όμως είναι για τις επιχειρήσεις η βιώσιμη ανάπτυξη; Η έρευνα έδειξε ότι το 94% των επιχειρήσεων που συμμετείχαν χαρακτηρίζουν «πολύ και πάρα πολύ» σημαντική τη βιώσιμη ανάπτυξη,ποσοστό που κυμαίνεται σταθερά σε τιμές άνω του 90% τα τελευταία έτη. Η συµπεριφορά των εταιρειών σε όλους τους τομείς της οικονομίας είναι καίριας σημασίας για την επιτυχή μετάβαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Πράσινη Συμφωνία) σε μια κλιματικά ουδέτερη και πράσινη οικονομία, και για την επίτευξη των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών, συµπεριλαμβανομένων των στόχων για τα ανθρώπινα δικαιώματα και το περιβάλλον. Αυτό απαιτεί την εφαρμογή ολοκληρωμένων διαδικασιών μετριασµού των δυσμενών επιπτώσεων στα ανθρώπινα δικαιώματα και το περιβάλλον στις αλυσίδες αξίας τους, την ενσωμάτωση της βιωσιμότητας στα συστήματα εταιρικής διακυβέρνησης και των συστημάτων διαχείρισης καθώς επίσης και τη διαμόρφωση των επιχειρηματικών αποφάσεων όσον αφορά στα ανθρώπινα δικαιώματα, το κλίμα και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις, καθώς και όσον αφορά στην ανθεκτικότητα της εταιρείας μακροπρόθεσµα.
      Περιβαλλοντικές δράσεις στο επίκεντρο των επιχειρήσεων
      Αναφορικά με τον βαθμό εφαρμογής ορισμένων εκ των κυριότερων πρακτικών από τις εταιρείες που συμμετείχαν στην έρευνα ανά κύριο τομέα δράσης, οι επιχειρήσεις, αναγνωρίζοντας τον αντίκτυπο που έχει η λειτουργία τους στο φυσικό περιβάλλον, υιοθετούν σε μεγάλο βαθμό δράσεις που σχετίζονται µε την αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τη δραστηριότητά τους. Σύμφωνα µε τα αποτελέσματα της έρευνας, το 83% των εταιρειών του δείγματος έχει ως προτεραιότητα την αποτελεσματική διαχείριση του χαρτιού και των στερεών αποβλήτων(διαχωρισμός ανά κατηγορία υλικού ανακύκλωσης, κλπ.) σε μεγάλο βαθμό («πολύ» ή «πάρα πολύ»). Ακολουθούν µε μικρή διαφορά η εφαρμογή εσωτερικών προγραμμάτων ανακύκλωσης, αποσπώντας μερίδιο 81%, η υιοθέτηση συστημάτων περιβαλλοντικής διαχείρισης σύμφωνα µε εθνικά / διεθνή πρότυπα µε μερίδιο 79% και η ενίσχυση της περιβαλλοντικής συνείδησης του προσωπικού, αποσπώντας επίσης ποσοστό 79%. Αξιόλογο μερίδιο καταλαμβάνουν οι ενέργειες για την αύξηση της ενεργειακής αποδοτικότητας των κτιρίων(69%) και η αξιολόγηση των ενεργειακών επιδόσεων σε σχέση µε συγκεκριμένους μεσοπρόθεσµους περιβαλλοντικούς στόχους που έχει θέσει η ίδια η εταιρεία για τη μείωση του ενεργειακού της αποτυπώματος (62%). Τέλος, η χρήση ενέργειας προερχόμενη από ανανεώσιμες πηγές (π.χ. φωτοβολταϊκά) και ο εταιρικός στόλος οχημάτων φιλικών προς το περιβάλλον (υβριδικά, ηλεκτρικά) απέσπασαν μερίδια 53% και 44% αντίστοιχα. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι περισσότερες περιβαλλοντικές δράσεις ενίσχυσαν τα ποσοστά τους συγκριτικά µε τα αντίστοιχα που έλαβαν στην προηγούμενη έρευνα, γεγονός που καταδεικνύει την προσπάθεια των εταιρειών να περιορίσουν το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα.
      Αναγνωρίζοντας τις κοινωνικές επιδράσεις της λειτουργίας τους, εννιά στις δέκα εταιρείες του δείγματος (91%) δήλωσαν ότι παρέχουν ίσες ευκαιρίες προς όλους τους εργαζομένους σε βαθμό «πολύ» ή «πάρα πολύ».Το 83% των επιχειρήσεων δήλωσε ότι παρέχει δυνατότητες εκπαίδευσης ή βελτίωσης των δεξιοτήτων του προσωπικού, το 81% εστιάζει στην πρόσθετη ιατροφαρμακευτική κάλυψη του προσωπικού και το 80% στην ανταπόκριση σε έκτακτες καταστάσεις, όπως οι καταστροφές από πυρκαγιές, φυσικά φαινόμενα, κ.λπ. Ακολουθούν αποσπώντας αξιόλογα ποσοστά η κάθε επιλογή, οι πρόσθετες παροχές ή οικονομικές διευκολύνσεις (79%), οι δωρεές ή παροχές σε χρήμα ή αγαθά (73%) καθώς και η αξιολόγηση των επιδόσεων των εργαζομένων (71%). Πιο χαμηλά μερίδια απέσπασαν η υποστήριξη καλλιτεχνικών, αθλητικών, πολιτισμικών εκδηλώσεων (58%), ο εθελοντισμός των εργαζομένων και η συμμετοχή σε πρωτοβουλίες βιώσιμης ανάπτυξης π.χ. αιμοδοσία, καθαρισμοί περιοχών, δενδροφύτευση, κ.λπ. (53%) και οι δράσεις / πρωτοβουλίες για την ενίσχυση ΜΚΟ (43%).
      Οι επιχειρήσεις του δείγματος ρωτήθηκαν σχετικά µε το ποια Διεύθυνση / Τµήµα αποφασίζει και διαχειρίζεται τις δράσεις ESG. Τέσσερις στις δέκα εταιρείες (40%) απάντησαν ότι αποφασίζει ξεχωριστή Διεύθυνση / Τµήµα της εταιρείας, αρμόδιο για τη βιώσιμη ανάπτυξη, γεγονός που καταδεικνύει την ολοένα και μεγαλύτερη σημασία που δίνεται από τις ελληνικές επιχειρήσεις. Η ίδια η Διοίκηση της εταιρείας αναλαμβάνει τη διαχείριση των δράσεων ESG σε ποσοστό 31%, επιβεβαιώνοντας την άρρηκτη σύνδεση της Βιώσιμης Ανάπτυξης µε το όραμα, τις αξίες και την επιχειρηματική στρατηγική των επιχειρήσεων. Ακολουθεί µε μεγάλη διαφορά (6%) η Διεύθυνση Ανθρώπινου Δυναμικού και έπεται η Οικονομική Διεύθυνση καταλαμβάνοντας μερίδιο 3%. Σημαντικό ποσοστό συμμετοχής απέσπασε και η επιλογή άλλο (20%) που περιλαμβάνει κυρίως τη διατμηματική στρατηγική, δηλαδή την από κοινού λήψη αποφάσεων για τις σχετικές δράσεις απ' όλες τις διευθύνσεις μιας εταιρείας, το τµήµα μάρκετινγκ και το τµήµα επιχειρησιακού σχεδιασμού.
      Καθώς η εταιρική διακυβέρνηση αφορά στο σύνολο των αρχών που υιοθετεί µία εταιρεία προκειμένου να διασφαλίσει την απόδοσή της, τα συµφέροντα των μετόχων της και τα συµφέροντα όλων των ενδιαφερομένων μερών (stakeholders), ποσοστό 89% των εταιρειών δήλωσαν ότι εφαρμόζουν δράσεις/πρωτοβουλίες µε στόχο την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα (π.χ. GDPR - Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων). Ίδιο ποσοστό εταιρειών (89%) επέλεξε και τη συμμόρφωση µε τις ισχύουσες πρακτικές Επιχειρηματικής Ηθικής σε μεγάλο βαθμό («πολύ» και «πάρα πολύ»). Την ενσωμάτωση των τεχνολογιών cloud για την αποθήκευση και χρήση δεδομένων (π.χ. αντικατάσταση έντυπου αρχείου µε ψηφιακές βάσεις δεδομένων) εφαρμόζει σε «πολύ» ή «πάρα πολύ» μεγάλο βαθμό το 81%. Ακολουθούν η μισθολογική ισότητα ανδρών και γυναικών (77%), η προώθηση της καινοτομίας (76%) και η συνεχής επικοινωνία και ο διάλογος µε τα ενδιαφερόμενα µέλη (stakeholders, κ.λπ.), µε σκοπό τη βελτίωση της λειτουργίας της εταιρείας, των προϊόντων και υπηρεσιών της µε θετικό αντίκτυπο στην κοινωνία, το περιβάλλον και την οικονομία (71%). Η συμμόρφωση µε το ισχύον Κανονιστικό Πλαίσιο, διεθνείς βέλτιστες πρακτικές και πρότυπα για τη βιώσιμη ανάπτυξη (Πρότυπα GRI, κ.ά.) υιοθετείται από το 64% των εταιρειών του δείγματος. Αξιόλογο ποσοστό και αυξημένο σε σχέση µε την περσινή έρευνα αποσπά και η εκπροσώπηση γυναικών στο Διοικητικό Συμβούλιο (63%). Τέλος, σχεδόν µία στις δύο επιχειρήσεις δήλωσε ότι χρησιμοποιεί κοινωνικά και περιβαλλοντικά κριτήρια στις διαδικασίες επιλογής συνεργατών και προμηθευτών (51%).
      Περισσότερα...

      242 • 0

    11. Περιβάλλον

      Αστική θερμονησίδα: Το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής που απειλεί σχολεία και νοσοκομεία στην Ευρώπη

      Engineer

      Το φαινόμενο της «αστικής θερμονησίδας» απειλεί τα μισά σχολεία και νοσοκομεία της Ευρώπης, σύμφωνα με ανάλυση της υπηρεσίας για το περιβάλλον της ΕΕ, αναφορικά με την κλιματική αλλαγή.
      Η υπηρεσία συνεχίζει λέγοντας πως με τον τρόπο αυτό ευάλωτοι πληθυσμοί εκτίθενται σε θερμοκρασίες απειλητικές για την υγεία τους, καθώς οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής αυξάνονται.
      Συγκεκριμένα, η ανάλυση κάνει λόγο για περίπου το 46% των νοσοκομείων και το 43% των σχολείων, που βρίσκονται σε σημεία στα οποία η θερμοκρασία είναι τουλάχιστον δύο βαθμούς Κελσίου υψηλότερη από τον μέσο όρο της περιοχής.
      Η αύξηση αυτή της θερμοκρασίας πυροδοτεί σοβαρότερες επιπτώσεις σε σχέση με τις αγροτικές περιοχές, ανακοίνωσε ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος (EEA) σε ανάλυσή του για τον τρόπο με τον οποίο η Ευρώπη μπορεί να προσαρμοστεί στην κλιματική αλλαγή.
      Κατά το φαινόμενο της «αστικής θερμονησίδας», πυκνές συστάδες κτηρίων και υποδομών, όπως είναι οι δρόμοι απορροφούν και διατηρούν περισσότερη θερμότητα σε σχέση με τις πράσινες περιοχές.
      Αυτό έχει σοβαρές επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία σημειώνει ο Μπλαζ Κούρνικ, επικεφαλής του τμήματος κλιματικής προσαρμογής του ΕΕΑ.
      Η κλιματική αλλαγή, που προκαλείται από τη συνεχιζόμενη καύση ορυκτών καυσίμων από τη βιομηχανία, έχει ως αποτέλεσμα οι καύσωνες να είναι σφοδρότεροι και συχνότεροι. Η τάση αυτή αν συνδυαστεί με τις «αστικές θερμονησίδες», δημιουργεί κινδύνους, μεταξύ αυτών και οι αυξημένοι θάνατοι από θερμοπληξία, ειδικά για τους ευάλωτους πληθυσμούς όπως είναι οι ηλικιωμένοι.
      «Η ευαλωτότητα στην Ευρώπη επίσης αυξάνεται λόγω του γηράσκοντος πληθυσμού, λόγω των πιο πυκνοκατοικημένων πόλεων. Αυτό είναι κάτι το οποίο, σε συνδυασμό με τους καύσωνες, θα αποτελέσει κίνδυνο για τις κοινωνίες του μέλλοντος», διευκρίνισε ο Μπλαζ Κούρνικ.
      Ενδεικτικά αναφέρονται οι περιπτώσεις όπου έχει παρατηρηθεί το φαινόμενο: κατά τη διάρκεια του καύσωνα στον Αύγουστο του 2020, η συνδεόμενη με τις υψηλές θερμοκρασίες θνητότητα σε πόλεις της περιοχής της Βρετανίας Γουέστ Μίντλαντς ήταν δύο φορές υψηλότερη σε σχέση με τις επαρχιακές περιοχές εκεί.
      Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος κάλεσε επειγόντως τις κυβερνήσεις να λάβουν μέτρα για τον περιορισμό του φαινομένου της «αστικής θερμονησίδας» στα αστικά κέντρα. Ένας τρόπος περιορισμού του φαινομένου είναι και η κατασκευή περισσότερων πράσινων χώρων δροσιάς και νερού.
      Άλλα μέτρα μπορεί να είναι η έναρξη των σχολικών διακοπών νωρίτερα από το καθορισμένο ούτως ώστε να αποφεύγεται η διδασκαλία σε συνθήκες υπερβολικής ζέστης.
      Περισσότερα...

      520 • 0

    12. Περιβάλλον

      Έρευνα: Καταναλωτικά είδη περιέχουν επιβλαβείς χημικές ουσίες ακόμα και σε πολύ υψηλές συγκεντρώσεις

      Engineer

      Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, Ερευνητικά Κέντρα και Δημόσιες Αρχές συνεργάστηκαν στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Έργου «LIFE AskREACH» που υλοποιείται σε 15 χώρες και διεξήγαγαν αναλύσεις σε προϊόντα κολύμβησης, κηπουρικής και DIY. Η έρευνα έδειξε ότι πολλά είδη εξακολουθούν να περιέχουν χημικές ουσίες που είναι επιβλαβείς για τον άνθρωπο, το περιβάλλον ή ακόμα και για τα δύο. Οι ουσίες αυτές ενδέχεται να προκαλέσουν καρκίνο, να επιδράσουν βλαπτικά στο DNA, να διαταράξουν το ορμονικό σύστημα ή είναι εξαιρετικά σταθερές και συσσωρευτούν στο περιβάλλον. Ορισμένα από τα αντικείμενα που αναλύθηκαν δεν θα έπρεπε καν να κυκλοφορούν νόμιμα στην ευρωπαϊκή αγορά.
      Με βάση την αναλυτική αναφορά, αγοράστηκαν 106 είδη τα οποία στάλθηκαν σε ανεξάρτητο και διαπιστευμένο εργαστήριο και αναλύθηκαν για ουσίες που προκαλούν πολύ μεγάλη ανησυχία (SVHC).  Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι:
      Σχεδόν το ένα τρίτο των αντικειμένων που αναλύθηκαν περιείχαν τουλάχιστον μια SVHC 10 αντικείμενα περιείχαν SVHC πάνω από το όριο του 0,1% κατά βάρος. Οι ενώσεις SVHC που ανιχνεύτηκαν είναι: οι φθαλικοί εστέρες DIBP, DEHP και DBP που δρουν ως πλαστικοποιητές – τουλάχιστον μία από τις ενώσεις αυτές βρέθηκε σε 6 από τα προϊόντα που ελέγχθηκαν. Οι φθαλικοί εστέρες βρέθηκαν σε συγκεντρώσεις έως και 23% κατά βάρος, πράγμα που σημαίνει ότι σχεδόν το ένα τέταρτο του προϊόντος ήταν κατασκευασμένο από αυτές τις επιβλαβείς ουσίες. Τέτοιες υψηλές συγκεντρώσεις πλαστικοποιητών βρέθηκαν για παράδειγμα σε γάντια κηπουρικής και ακόμη και σε μια ποδιά ζωγραφικής για παιδιά. χλωριωμένες παραφίνες μικρής ανθρακικής αλυσίδας short-chain chlorinated paraffins (SCCPs) – ανιχνεύτηκαν σε δύο αντικείμενα και πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάνθρακες (PAHs) benz[a]anthracene, benzo[a]pyrene, chrysene και benzo[k]fluoranthene – βρέθηκαν σε ένα προϊόν. Αυτές οι ενώσεις υπόκεινται σε περιορισμούς σύμφωνα με τον κανονισμό της ΕΕ για τα χημικά REACH και το προϊόν δεν ήταν κατάλληλο για διάθεση στην αγορά της ΕΕ. Παρόλο που η ύπαρξη πολλών SVHC εξακολουθεί να επιτρέπεται σε καταναλωτικά προϊόντα, πρέπει  να κοινοποιείται κατά μήκος της αλυσίδας εφοδιασμού όπως και στους καταναλωτές. Οι καταναλωτές μπορούν να ζητήσουν πληροφορίες για την ύπαρξη SVHC σε οποιοδήποτε προϊόν, από οποιαδήποτε εταιρεία που πωλεί ή μεταπωλεί αυτό το προϊόν. Εάν υπάρχει SVHC πάνω από συγκέντρωση 0,1 % κατά βάρος, ο έμπορος λιανικής, ο εισαγωγέας και ο παραγωγός είναι νομικά υποχρεωμένος να παράσχει στον καταναλωτή αυτές τις πληροφορίες. Αυτό είναι θεσμοθετημένο δικαίωμα σύμφωνα με τον κανονισμό REACH της ΕΕ για τα χημικά. Κάνοντας χρήση αυτού του «δικαιώματος στη γνώση», οι καταναλωτές μπορούν να προστατευθούν από το να αγοράζουν, να χρησιμοποιούν και να έχουν στο σπίτι τους προϊόντα με όλο και περισσότερες τοξικές χημικές ουσίες.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/02/ask-600-x-400.jpg
      Η εφαρμογή smartphone «Scan4Chem», μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τους καταναλωτές για τη σάρωση του γραμμικού κώδικα (barcode) ενός προϊόντος και την άμεση λήψη πληροφοριών από την ευρωπαϊκή βάση δεδομένων μας, σχετικά με την ύπαρξη SVHC σε αυτό. Εάν οι ζητούμενες πληροφορίες δεν έχουν εισαχθεί από τις αρμόδιες εταιρείες στη βάση δεδομένων, ένα αίτημα που δημιουργείται αυτόματα μπορεί να σταλεί στον πωλητή λιανικής ή/και στον παραγωγό.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/02/ask2-600-x-400.jpg
      Συνιστούμε ανεπιφύλακτα στους καταναλωτές να κατεβάσουν την εφαρμογή «Scan4Chem» και να ζητήσουν πληροφορίες για όλα τα αντικείμενα που τους ενδιαφέρουν. Η ανταπόκριση των εταιρειών και τελικά η υποκατάσταση επιβλαβών ουσιών σε καταναλωτικά προϊόντα θα βελτιωθεί μόνο εάν οι καταναλωτές δείξουν το ενδιαφέρον τους και αρχίσουν να το απαιτούν. Το "Scan4Chem" διευκολύνει τους καταναλωτές να υψώσουν τη φωνή τους. Μετά την αρχική ρύθμιση, τα αιτήματα SVHC μπορούν να σταλούν σε λιγότερο από ένα λεπτό, απευθείας στα καταστήματα.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/02/ask3-600-x-400.jpg
      Στην Ελλάδα η εφαρμογή Scan4Chem και το έργο AskREACH υλοποιείται και υποστηρίζεται από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών σε συνεργασία με τον εθελοντικό οργανισμό ECOCITY.
      Η εφαρμογή είναι διαθέσιμη δωρεάν για iOS και Android:
      GOOGLE PLAY: https://play.google.com/store/apps/details?id=de.uba.scan4chem
      APP STORE: https://apps.apple.com/us/app/scan4chem/id1205416098
      Επιπλέον, έχει αναπτυχθεί και αντίστοιχο web-app https://www.askreach.eu/web-scan4chem/
      Οι προμηθευτές που επιθυμούν να συνεισφέρουν στο πρόγραμμα και να καταχωρίσουν τα στοιχεία των προϊόντων τους στη βάση δεδομένων AskREACH μπορούν να επικοινωνήσουν στο email [email protected] και [email protected]. Κατά τη διάρκεια του προγράμματος επιλεγμένες εταιρείες μπορούν επίσης να δοκιμάσουν δωρεάν ένα εργαλείο ΙΤ που διευκολύνει την επικοινωνία τους κατά μήκος όλης της εφοδιαστικής αλυσίδας (επικοινωνία στο email: [email protected]).
      Αναλυτική αναφορά σχετικά με τα αποτελέσματα της έρευνας που διενεργήθηκε σε προϊόντα κολύμβησης, κηπουρικής και DIY Βίντεο με επεξηγήσεις για τις SVHCs και τη λειτουργία της εφαρμογής Scan4Chem (στον σύνδεσμο https://we.tl/t-v59klMHaVA) Περισσότερες πληροφορίες για το ευρωπαϊκό πρόγραμμα LIFE AskREACH και την εφαρμογή Scan4Chem μπορείτε να βρείτε:
      https://www.askreach.eu/
      Υποχρεώσεις και απαγορεύσεις που απορρέουν από τη νομοθεσία:
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/02/ask4-600-x-600.jpg
      SVHCs (Substances of Very High Concern): Εάν κάποιο αντικείμενο περιέχει SVHCs σε συγκεντρώσεις μεγαλύτερες από 0,1% w/w, ο κατασκευαστής είτε ο λιανοπωλητής του αντικειμένου υποχρεούται να παρέχει πληροφορίες σχετικά με την παρουσία SVHCs, εφόσον αυτό ζητηθεί από κάποιον καταναλωτή (Κανονισμός REACH).
      Τέσσερις φθαλικοί εστέρες (DEHP, DBP, BBP, and DIBP) έχουν απαγορευτεί στα αντικείμενα καθημερινής χρήσης στην ΕΕ από τον Ιούλιο του 2020 (Παράρτημα XVII Κανονισμός REACH).
      SCCPs (short chain chlorinated paraffins): Αντικείμενα που περιέχουν τις ουσίες αυτές σε συγκεντρώσεις μεγαλύτερες από 0,15% δεν θα πρέπει να διατίθενται στην αγορά της ΕΕ (Κανονισμός POP, Persistent Organic Pollutants).
      Πληροφορίες σχετικά με τις χημικές ουσίες που ανιχνεύθηκαν:
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/02/ask5-600-x-400.jpg
      Φθαλικοί εστέρες - Phthalates: Οι φθαλικοί εστέρες, είναι μια ομάδα περίπου 40 ενώσεων που χρησιμοποιούνται κυρίως ως πλαστικοποιητές στην παραγωγή του  PVC. Κάποιοι από αυτούς έχουν επιδράσεις στο ενδοκρινικό σύστημα, το οποίο σημαίνει πως παρεμβαίνουν στη λειτουργία των ορμονών του οργανισμού προκαλώντας επιπλοκές γονιμότητας ή βλάβες στα έμβρυα, διαταράσσοντας την παραγωγή τεστοστερόνης ή επιδρώντας στη λειτουργία των όρχεων.
      Οι πλαστικοποιητές μπορεί να εξατμίζονται από τα αντικείμενα και οι άνθρωποι εκτίθενται σε αυτούς μέσω της αναπνοής ή της δερματικής επαφής.
      Οι ενώσεις SCCPs είναι τοξικές για του υδρόβιους οργανισμούς ακόμα και σε χαμηλές συγκεντρώσεις, διαταράσσουν ενδοκρινικές λειτουργίες και είναι ύποπτες για καρκινογένεση στους ανθρώπους. Χρησιμοποιούνται κυρίως ως λιπαντικές ουσίες κατά την κοπή των μετάλλων αλλά και στην παραγωγή μαλακών πλαστικών και ως επιβραδυντές φλόγας σε αντικείμενα από PVC. Από το 2017 οι ενώσεις αυτές προστέθηκαν στη λίστα των ενώσεων της Συνθήκης της Στοκχόλμης προκειμένου να απαγορευτούν παγκοσμίως. Έκτοτε απαγορεύεται η διάθεση στην αγορά αντικειμένων με περιεκτικότητα σε SCCPs μεγαλύτερη από 0,15%.
      Περισσότερα...

      759 • 0

    13. Περιβάλλον

      Έκθεση: Η Ευρώπη βίωσε το 2021 μια χρονιά κλιματικού χάους

      Engineer

      Οι Ευρωπαίοι έζησαν πέρυσι το θερμότερο καλοκαίρι που έχει καταγραφεί ποτέ, με πυρκαγιές, πλημμύρες και έντονα κύματα καύσωνα να πλήττουν τη Γηραιά Ήπειρο, σύμφωνα με έκθεση Ευρωπαίων επιστημόνων που δημοσιεύθηκε τη Μεγάλη Παρασκευή.
      Οι θερινές θερμοκρασίες ήταν κατά περίπου 1 βαθμό Κελσίου πάνω από τον μέσο όρο των τριών τελευταίων δεκαετιών, με την Ιταλία να καταγράφει ακόμα και θερμοκρασία 48,8° Κελσίου – ανεπίσημο ρεκόρ σε όλη την Ευρώπη.
      Ιδιαίτερα σφοδρό κύμα καύσωνα στη Μεσόγειο συνέβαλε να ξεσπάσουν σοβαρές πυρκαγιές στην Ελλάδα, στην Τουρκία, στην Ιταλία… Ενώ βροχοπτώσεις-ρεκόρ προκάλεσαν καταστροφικές πλημμύρες στο Βέλγιο και τη δυτική Γερμανία και στοίχισαν τη ζωή σε πάνω από 200 ανθρώπους.
      Η έκθεση, που δημοσιεύεται κάθε χρόνο από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Κοπέρνικος για την Κλιματική Αλλαγή (C3S), βασίζεται σε δορυφορικές παρατηρήσεις, επιτόπου μετρήσεις και υπολογιστικά μοντέλα για να σχηματιστεί επικαιροποιημένη εικόνα για το κλίμα στην Ευρώπη.
      «Αντιμετωπίζουμε πολλές προκλήσεις», σημείωσε ο Μάουρο Φατσίνι, επικεφαλής της διεύθυνσης της Μονάδας Κοπέρνικος για την ΕΕ. Εξήγησε ότι οι θερμοκρασίες-ρεκόρ του 2021 και οι ακραίες καιρικές συνθήκες αποτυπώνουν την επείγουσα ανάγκη να μειώσουν οι χώρες τις εκπομπές αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου προκειμένου να αποφευχθεί περαιτέρω αύξηση της θερμοκρασίας στον πλανήτη που θα προκαλούσε ακόμα πιο καταστροφικά καιρικά φαινόμενα.
      Παγκοσμίως, τα τελευταία επτά χρόνια ήταν τα θερμότερα που έχουν καταγραφεί ποτέ. Η περυσινή χρονιά, ωστόσο, ήταν λίγο πιο ψυχρή συγκριτικά με τα τελευταία χρόνια καθώς οι θερμοκρασίες μετριάστηκαν από το φαινόμενο Λα Νίνια.
      Αν και όλες οι χώρες δεσμεύθηκαν στο πλαίσιο της Συμφωνίας του Παρισιού να περιορίσουν την αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη στον 1,5° Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα, οι περισσότερες δεν έχουν καταφέρει να σημειώσουν επαρκή πρόοδο και την περασμένη χρονιά οι παγκόσμιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα ανέκαμψαν πολύ, μετά την προσωρινή μείωσή τους λόγω της πανδημίας.
      Οι χώρες ήδη βιώνουν τις συνέπειες της έλλειψης δράσης.
      Επιστήμονες του κλίματος κατέληξαν πέρυσι ότι οι καταστροφικές πλημμύρες στη δυτική Ευρώπη το περασμένο καλοκαίρι έγιναν κατά τουλάχιστον 20% πιο πιθανές λόγω της κλιματικής αλλαγής – γεγονός που αντανακλά μια ήδη γνωστή αρχή: για κάθε ένα βαθμό που αυξάνεται η θερμοκρασία στην ατμόσφαιρα, μπορεί να συγκρατηθεί 7% περισσότερη υγρασία, αυξάνοντας τις πιθανότητες σφοδρών βροχοπτώσεων.
      «Είναι μια από τις πιο εμφανείς και αισθητές αλλαγές που βλέπουμε με την υπερθέρμανση του πλανήτη», δήλωσε στο Reuters ο Βιμ Τιερί, επιστήμονας κλίματος στο Vrije Universiteit στις Βρυξέλλες.
      Περισσότερα...

      579 • 0

    14. Περιβάλλον

      Στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης η Ελλάδα λόγω της κακής ποιότητας του αέρα

      Engineer

      H Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να παραπέμψει την Ελλάδα στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης λόγω της κακής ποιότητας του αέρα που οφείλεται στα υψηλά επίπεδα διοξειδίου του αζώτου (NO2).
      Όταν σημειώνεται υπέρβαση των οριακών τιμών που καθορίζονται από την ενωσιακή νομοθεσία για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα (οδηγία 2008/50/ΕΚ), τα κράτη μέλη υποχρεούνται να εγκρίνουν σχέδια για την ποιότητα του αέρα και να διασφαλίσουν τη λήψη των κατάλληλων μέτρων ώστε η περίοδος υπέρβασης να είναι όσο το δυνατόν συντομότερη.
      Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και το σχέδιο δράσης για μηδενική ρύπανση δίνουν έμφαση στη σημασία που έχει η μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, η οποία συγκαταλέγεται στους βασικούς παράγοντες που επηρεάζουν δυσμενώς την ανθρώπινη υγεία. Η πλήρης εφαρμογή των προτύπων ποιότητας του αέρα που κατοχυρώνονται στη νομοθεσία της ΕΕ έχει καίρια σημασία για την αποτελεσματική προστασία της ανθρώπινης υγείας και τη διαφύλαξη του φυσικού περιβάλλοντος.
      Το διοξείδιο του αζώτου (NO2) εκπέμπεται κυρίως από ανθρώπινες δραστηριότητες, όπως η οδική κυκλοφορία —ιδίως των πετρελαιοκίνητων οχημάτων— και η βιομηχανία. Η συγκεκριμένη μορφή ρύπανσης προκαλεί σοβαρές ασθένειες, όπως άσθμα και μειωμένη πνευμονική λειτουργία.
      Η Ελλάδα καταγράφει συνεχώς και σταθερά υπέρβαση της ετήσιας οριακής τιμής NO2 στην Αθήνα. Επίσης, δεν έλαβε τα κατάλληλα μέτρα ώστε η περίοδος υπέρβασης να είναι όσο το δυνατόν συντομότερη. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θεωρεί ότι οι προσπάθειες που έχουν καταβάλει μέχρι σήμερα οι ελληνικές αρχές δεν ήταν ικανοποιητικές και επαρκείς και, επομένως, παραπέμπει την Ελλάδα στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
      Ιστορικό
      Βάσει της αρχής της επικουρικότητας, η νομοθεσία της ΕΕ για τον ατμοσφαιρικό αέρα αφήνει στα κράτη μέλη την ευχέρεια να επιλέξουν τα μέσα για τη συμμόρφωση με τις οριακές τιμές που καθορίζονται στην ενωσιακή νομοθεσία. Παρά την υποχρέωση των κρατών μελών να εξασφαλίζουν καλή ποιότητα του αέρα για τους πολίτες τους, η ατμοσφαιρική ρύπανση εξακολουθεί να αποτελεί πρόβλημα σε πολλά μέρη, ενώ η κατάσταση είναι ιδιαίτερα σοβαρή στις αστικές περιοχές.
      Η ατμοσφαιρική ρύπανση εξακολουθεί να αποτελεί στην ΕΕ το κυριότερο πρόβλημα υγείας που οφείλεται στο περιβάλλον. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος, κάθε χρόνο περίπου 400.000 πρώιμοι θάνατοι στην ΕΕ μπορούν να αποδοθούν στην ατμοσφαιρική ρύπανση. Η συγκεκριμένη μορφή ρύπανσης προκαλεί σοβαρές ασθένειες, όπως άσθμα, καρδιαγγειακά προβλήματα και καρκίνο των πνευμόνων.
      Περισσότερα...

      756 • 0

    15. Περιβάλλον

      WWF: Χάθηκαν 430 εκατομμύρια στρέμματα δασών στα 24 κύρια «μέτωπα» αποψίλωσης στον κόσμο

      Engineer

      Περίπου 430 εκατομμύρια στρέμματα δασών, δηλαδή η έκταση μιας χώρας όπως το Ιράκ, χάθηκαν στα 24 κύρια «μέτωπα» της αποψίλωσης των δασών στον κόσμο στο διάστημα από το 2004 έως το 2017, σύμφωνα με έκθεση του Παγκόσμιου Ταμείου για τη Φύση (WWF) που δόθηκε  στη δημοσιότητα.
      Η εμπορική γεωργία, η οποία αποψιλώνει για τις καλλιέργειες και την εκτροφή ζώων, είναι η κύρια αιτία αυτής της καταστροφής των δασών, ιδιαίτερα στη Νότια Αμερική, σύμφωνα με τη μη κυβερνητική οργάνωση. Τα ορυχεία, αλλά και οι υποδομές, ιδιαίτερα οι οδικές, η δασική βιομηχανία και οι καλλιέργειες για προϊόντα διατροφής, κυρίως στην Αφρική, αναφέρονται επίσης ως σημαντικοί παράγοντες.
      Απ’ αυτά τα 24 «θερμά σημεία» της παγκόσμιας αποψίλωσης των δασών, τα 9 βρίσκονται στη Λατινική Αμερική, 8 στην Αφρική και 7 στην περιοχή της Ασίας-Ειρηνικού. Σ’ αυτά συγκεντρώνεται πάνω από το μισό (52%) της παγκόσμιας καταστροφής των τροπικών δασών, σύμφωνα με τη μκο.
      Οι ζώνες που έχουν πληγεί περισσότερο είναι η βραζιλιάνικη Αμαζονία και η περιοχή της Σεράντο στην Βραζιλία, η Αμαζονία της Βολιβίας, η Παραγουάη, η Αργεντινή, η Μαδαγασκάρη και τα νησιά Σουμάτρα και Βόρνεο στην Ινδονησία και τη Μαλαισία.
      Η βραζιλιάνικη περιφέρεια της Σεράντο, για παράδειγμα, πλήττεται κυρίως από την ανάπτυξη της γεωργίας και έχει χάσει 30 εκατομμύρια στρέμματα δάσους στο διάστημα από το 2004 έως το 2017, ενώ από το έτος 2000 έχει εξαφανισθεί άνω του 30% της συνολικής δασικής επιφάνειας.
      Εξάλλου, σχεδόν το μισό (45%) των δασών, που έχουν απομείνει σ’ αυτές τις 24 ζώνες, έχουν υποστεί ζημιές ή έχουν κατατεμαχιστεί, πράγμα που τα καθιστά περισσότερο ευάλωτα, ιδιαίτερα στις πυρκαγιές, οι οποίες ενισχύονται και πολλαπλασιάζονται τις τελευταίες δεκαετίες.
      Η κατάσταση αυτή θέτει σε κίνδυνο τα ευάλωτα οικοσυστήματα που φιλοξενούν τα δάση και συνεπώς τις κατοικίες πολυάριθμων ειδών. Επίσης ευνοεί τις επαφές ανάμεσα σε άγρια είδη και ανθρώπους και κατά συνέπεια το πέρασμα στον άνθρωπο ασθενειών ζωικής προέλευσης (ζωονόσων), όπως φάνηκε με την πανδημία της Covid-19.
      Τα δάση είναι επίσης πολύ σημαντικές αποθήκες άνθρακα, καθώς επιτρέπουν να απορροφάται σημαντική ποσότητα των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου και εκλύονται από την ανθρώπινη δραστηριότητα.
      Στην έκθεση καλούνται τα κράτη και ο οικονομικός τομέας να δώσουν μάχη κατά της αποψίλωσης των δασών, ιδιαίτερα μέσω της εγγύησης των δικαιωμάτων των αυτόχθονων πληθυσμών. Καλούνται επίσης οι πληθυσμοί να αποφεύγουν τα προϊόντα που ευνοούν το φαινόμενο αυτό, κυρίως τροποποιώντας τη δίαιτά τους προς λιγότερες ζωικές πρωτεΐνες.
      «Η κακή διαχείριση των παγκόσμιων δασών ευνοεί τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, αφανίζει τη βιοποικιλότητα, καταστρέφει ζωτικής σημασίας οικοσυστήματα και πλήττει την επιβίωση και την ευημερία τοπικών κοινοτήτων και κοινωνιών γενικότερα», προειδοποιεί ο Μάρκο Λαμπερτίνι, γενικός διευθυντής του WWF.
      Η επικεφαλής του γαλλικού κλάδου της μκο Βερονίκ Αντριέ υπογράμμισε από την πλευρά της «τη σημασία να προστατευθεί η φύση και ιδιαίτερα να διαφυλαχθουν τα δάση μας, κυρίως για να προλάβουμε τις επόμενες πανδημίες. (…) Χωρίς ζωντανά δάση, δεν θα έχουμε υγιή πλανήτη και υγιείς ανθρώπους».
      Τον περασμένο Σεπτέμβριο, έκθεση του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) του ΟΗΕ, ο οποίος επιβλέπει τον τομέα, προειδοποιούσε ότι τα δάση είχαν χάσει «σχεδόν 1 δισεκατομμύριο στρέμματα» μέσα σε δύο δεκαετίες στον πλανήτη, πέφτοντας στο 31,2% (41 δισεκ. στρέμματα) της γήινης επιφάνειας το 2020, από 31,5% που ήταν το 2010 και 31,9% το 2000.
       
      Περισσότερα...

      516 • 0

    16. Περιβάλλον

      Τα πλαστικά απορρίμματα φέρνουν κέρδος - Η γενετική μηχανική είναι το μέλλον

      Engineer

      Η μόλυνση από τα πλαστικά καταστρέφει τον πλανήτη μας από τους ωκεανούς μέχρι τα βουνά. Τι θα συνέβαινε όμως αν μετατρέπαμε τα πλαστικά απορρίμματα σε κάτι χρήσιμο και επικερδές; Αυτό ακριβώς αποφάσισαν να κάνουν τέσσερις Κενυάτες μηχανικοί.
      Πριν από τρία χρόνια η Κένυα επέβαλε την πιο αυστηρή απαγόρευση στον κόσμο στην κατασκευή, τη χρήση και την εισαγωγή πλαστικού. Όπως επισημαίνει ο Έιμος Γουεμάνια από την Greenpeace, το πλαστικό βρίσκεται παντού στη ζωή μας, ακόμη και στο φαγητό: «H Greenpeace έκανε μια μελέτη το 2018 σε όλο τον κόσμο για την παρουσία μικροπλαστικών σε εταιρίες που πωλούσαν αλάτι. Βρήκαμε ότι υπάρχουν σημαντικές ποσότητες μικροπλαστικών στο θαλασσινό αλάτι, στο αλάτι των λιμνών ακόμη και σε αυτό των βράχων. Τα μικροπλαστικά λοιπόν είναι στο φαγητό μας, στον αέρα που αναπνέουμε, στο νερό και προκαλούν προβλήματα στην υγεία μας».
      Μια εταιρία παραγωγής στο Ναϊρόμπι στοχεύει να βάλει φρένο στην ατελείωτη ροή πλαστικών απορριμμάτων, μετατρέποντάς τα σε φιλικές για το περιβάλλον πλάκες πεζοδρομίων. Η Ενζάμπι Μπατέ είναι συνιδρύτρια της Τζιτζένγκε: «Μόνο στο Ναϊρόμπι, παράγουμε περίπου 500 μετρικούς τόνους πλαστικών απορριμμάτων κάθε μέρα. Ελάχιστα από αυτά ανακυκλώνονται. Τα υπόλοιπα καταλήγουν στο περιβάλλον και στις χωματερές. Σ’ αυτό διακρίναμε μια μοναδική ευκαιρία, γιατί τα απορρίμματα είναι ένας χρήσιμος πόρος. Ξεκινήσαμε μαζεύοντας πλαστικά απορρίμματα και τα πουλάγαμε σε εταιρίες ανακύκλωσης. Αυτό ήταν το 2017. Μετά από λίγο χρονικό διάστημα έξι μηνών καταλάβαμε ότι μαζεύαμε πολύ περισσότερα από όσα πουλούσαμε, από όσα αυτές οι εταιρίες μπορούν να πάρουν. Έτσι αποφασίσαμε να καλύψουμε το κενό και αντί να στέλνουμε τα πλαστικά στη χωματερή, να τα χρησιμοποιούμε. Και έτσι ξεκίνησε η συγκεκριμένη δραστηριότητα με τις πλάκες. Σκεφτήκαμε τι παραπάνω μπορούμε να κάνουμε με το πλαστικό που μας απομένει για να κάνουμε κάτι που θα έχει προστιθέμενη αξία και να είναι ένα προϊόν που μπορεί να φτάσει στην αγορά και να έχει ως βάση του τα πλαστικά απορρίμματα. Και αρχίσαμε να φτιάχνουμε τις πλάκες».
      Το πλαστικό διαλύεται σε μικρά πέλετ που ταξινομούνται ανά χρώμα. Αφού αναμιχθούν με άμμο και με την επιθυμητή χρωστική ουσία, μορφοποιούνται και μπαίνουν σε μια υδραυλική πρέσα. Η Αν Μουτόνι είναι συντονίστρια του προγράμματος ανάπτυξης των φτωχογειτονιών Μουκούρου: «Χρησιμοποιούσαμε και πριν την σκυρόστρωση, αλλά οι περισσότεροι εκπαιδευόμενοι παραπονούνταν ότι κατέστρεφε τα παπούτσια τους. Οι πλάκες τζιτζένγκε ήταν πολύ καλύτερες. Είναι σαν να περπατάς σε καουτσούκ, γιατί έχουν λίγο πλαστικό στη σύνθεσή τους. Είναι φιλικές προς το περιβάλλον. Είναι επίσης όμορφες, γιατί έχουν διαφορετικά χρώματα. Μπορούν να καθαριστούν εύκολα, όταν τις σκουπίζουν οι οδοκαθαριστές. Πραγματικά άλλαξαν εντελώς τον οργανισμό μας».
      Η εταιρία μπορεί να παράγει 1500 πλάκες την ημέρα. Τις πωλούν 8-10 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο. Έτσι κατάφερε να γίνει επικερδής και ταυτόχρονα να είναι φιλική προς το περιβάλλον.
      Γενετική μηχανική: Ο κλάδος του 1 τρισεκατομμυρίου δολαρίων με τις απίθανες προοπτικές
      Η γενετική μηχανική και η γονιδιωματική θα είναι ο επόμενος κλάδος με τζίρο πολλά τρισεκατομμύρια δολάρια, καθώς ο τομέας της υγείας και τα εμβόλια για την Covid-19, χρησιμοποιούν αυτή την τεχνολογία. Η Τζέιν Γουίδερσπουν από το euronews συντόνισε μια συζήτηση κορυφαίων ειδικών στην Έκθεση Τεχνολογίας της Πληροφορίας στον Κόλπο, στο Ντουμπάι.
      Τζέιν Γουίδερσπουν, Euronews:
      Είναι η ερώτηση του ενός τρισεκατομμυρίου δολαρίων. Πού θα γίνει η επόμενη μεγάλη επιστημονική καινοτομία;
      Ζέεβ Ρότσταϊν, Καθηγητής-Γενικός Διευθυντής του Ιατρικού Οργανισμού Χαντασάχ:
      Στη γονιδιωματική. Όλη η παραγωγή εμβολίων κατά της Covid-19, στηρίζεται στην γονιδιωματική τεχνική CRISPR και στην πραγματική κατανόηση του αγγελιοφόρου RNA. Σ’ αυτό στηρίζουν η Pfizer και η Moderna το εμβόλιό τους.
      Δρ. Μανάλ Ταριάμ, Διευθύνουσα Σύμβουλος στον Πρωτοβάθμιο Τομέα Υγείας στην Υπηρεσία Υγείας του Ντουμπάι:
      Τη θεωρούμε ως το μέλλον της αντιμετώπισης πολλών ασθενειών. Όχι μόνο της πανδημίας αλλά και χρόνιων νοσημάτων. Το να μπορέσουμε να κατανοήσουμε τον γονιδιωματικό χάρτη του πώς μια κοινότητα ή ένας πληθυσμός πρόκειται να αντιδράσουν σε οποιοδήποτε ιό ή βακτήριο, είναι ορόσημο για την πρόγνωση του αποτελέσματος οποιασδήποτε ασθένειας ή πανδημίας. Τι κάνει λοιπόν η γονιδιωματική; Δεν θα μας προσφέρει μόνο τη βάση δεδομένων πάνω στην οποία μπορούμε να στηρίξουμε οποιοδήποτε σχέδιο διαχείρισης, αλλά θα μας δείξει και τον γρηγορότερο δρόμο προς την εξατομικευμένη ιατρική. Και τότε δεν θα έχουμε την ανάγκη να θεραπεύσουμε τη νόσο. Θα θεραπεύουμε τον ασθενή που έχει προσβληθεί από αυτήν.
      Τζέιν Γουίδερσπουν, Euronews:
      Τι απαιτείται για να φτιάξουμε ένα οικοσύστημα που μπορεί να στηρίζει τις καινοτομίες στον τομέα υγείας;
      Ασάφ Μπαρνέα, Διευθύνων Σύμβουλος Sanara Ventures:
      Ενόψει της επόμενης πανδημίας, πρέπει να είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι. Θα υπάρξουν τρόποι υιοθέτησης των καινοτομιών, με τη χρήση της ψηφιακής υγείας και της τεχνητής νοημοσύνης. Υπάρχει μια τεράστια προσπάθεια που βλέπουμε να εξελίσσεται τώρα να προχωρήσουμε στην ιατρική που βασίζεται στις επιδόσεις και στα αποτελέσματα σε αντίθεση με την αμοιβή ανά υπηρεσία. Όλες αυτές οι αλλαγές θα δημιουργήσουν τελικά ένα οικοσύστημα, που θα υποχρεώσει να υπάρξουν ρυθμίσεις, να υιοθετηθεί η νέα τεχνολογία και η ιατρική που βασίζεται στα αποτελέσματα. Αυτό θα ενισχύσει γιατρούς και νοσοκομεία όχι μόνο να υιοθετήσουν τις νέες τεχνολογίες, αλλά κι εμάς ως αγορά, ως επενδυτές και να υπάρξουν νέα επιχειρηματικά μοντέλα. Η σημερινή κρίση είναι μια ευκαιρία για να αγκαλιάσουμε την ιατρική καινοτομία.
      Προσωπικές εμπειρίες αγορών στο Λονδίνο
      Με το 1/3 των χριστουγεννιάτικων αγορών στη Βρετανία να γίνονται από το διαδίκτυο, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, τα καταστήματα πρέπει να προσαρμόσουν τα επιχειρηματικά τους μοντέλα για να ανταποκριθούν στην πανδημία. Για όσους αγοράζουν από κοντά, υπάρχει αυτό που αποκαλούν προσωπικές εμπειρίες αγορών.
      Σύμφωνα με το Κέντρο Έρευνας Λιανικής Αγοράς, το 33% των συνολικών λιανικών πωλήσεων στην Βρετανία θα γίνουν διαδικτυακά στις γιορτές. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και το πιο παλιό εμπορικό πολυκατάστημα της Αγγλίας, το πολυτελές Burlington Arcade του Λονδίνου έχει ενισχύσει τις ψηφιακές του υπηρεσίες, όπως μας εξηγεί ο Μαρκ Λορντ: «Όλοι οι πωλητές μας έχουν προσαρμοστεί στην πρωτόγνωρη κατάσταση που ζούμε. Προσφέρουμε λοιπόν υπηρεσίες click-and-collect από το διαδίκτυο, όπου βλέπετε τα προϊόντα που είναι διαθέσιμα στο κατάστημα. Ανταποκριθήκαμε πολύ σ’ αυτό τον νέο ψηφιακό περιβάλλον λιανικών πωλήσεων. Με την υπηρεσία click-and-collect, σας παραδίδουμε τα πράγματα στο ξενοδοχείο σας, στο σπίτι σας στο Λονδίνο, ή στη χώρα που βρίσκεστε. Παρόλο που έχουμε ηλικία 201 ετών, προσαρμοστήκαμε στην σύγχρονη κατάσταση».
      Η Τζόρτζια Μπέντατ είναι κάτοικος Λονδίνου: «Θα κάνω περισσότερα ψώνια από το διαδίκτυο, γιατί η χρονιά φέτος είναι πρωτόγνωρη. Είναι δύσκολο να γνωρίζουμε αν τα μαγαζιά θα είναι ανοικτά. Είναι πιο εύκολο λοιπόν και διασφαλισμένο να ψωνίσεις διαδικτυακά.
      Ο Ντέιβιντ Σίλβερ είναι διευθυντής της εταιρίας Vintage Watch: «Για lockdown, είναι απίστευτη η άνοδος των διαδικτυακών αγορών. Είχαμε πάντα μια ιστοσελίδα από την αρχή της εταιρίας μας για να είμαι ειλικρινής. Οπότε ήμασταν μπροστά, είχαμε όλη τη συλλογή μας φωτογραφημένη. Δεν χρειαζόταν να κάνουμε επιπλέον δουλειά. Η ζήτηση είναι μεγάλη. Στέλνουμε είδη μας σε όλο τον κόσμο και είμαστε τυχεροί που είμαστε σ’ αυτή τη θέση».
      Όταν όμως αρθεί το lockdown στο Λονδίνο, ένας μικρός αριθμός αγοραστών μπορούν να κάνουν κράτηση για μια προσωπική εμπειρία αγορών: «__Ο κόσμος έχει ανάγκη να χαρεί. Παρόλο που έχουμε την δυνατότητα του click-and-collect και μπορούμε να παραδώσουμε τα πάντα στην πόρτα σας, οι άνθρωποι θέλουν να έχουν προσωπική εμπειρία, κάτι που να τους μείνει αξέχαστο. Να υπάρχει κάτι πιο εξειδικευμένο για σας προσωπικά. Αυτό σκοπεύουμε να κάνουμε στο Burlington Arcade. Θέλουμε να σας προσφέρουμε μια αξέχαστη εμπειρία από τη στιγμή που μπαίνετε στο κατάστημα και βρίσκετε εμένα ή κάποιον από τους συναδέλφους μου. Να εξαφανιστούν όλες οι έγνοιες του 2020 και να απολαύσετε πιο κανονικά Χριστούγεννα» τονίζει ο Μαρκ Λορντ, από το Burlington Arcade.
       
      Περισσότερα...

      628 • 0

    17. Περιβάλλον

      Περίπου 15.000 θάνατοι στην Ελλάδα συνδέονταν με τη ρύπανση του αέρα το 2018

      Engineer

      Η βελτίωση της ποιότητας του αέρα έχει οδηγήσει σε σημαντική μείωση των πρόωρων θανάτων κατά την τελευταία δεκαετία στην Ευρώπη. Ωστόσο, σύμφωνα με τα τελευταία επίσημα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (ΕΟΠ) για το 2018, σχεδόν όλοι οι Ευρωπαίοι εξακολουθούν να υποφέρουν από την ατμοσφαιρική ρύπανση, με αποτέλεσμα να σημειώνονται περισσότεροι από 400.000 πρόωροι θάνατοι ετησίως σε ολόκληρη την ήπειρο.

      Η βελτίωση της ποιότητας του αέρα έχει οδηγήσει σε σημαντική μείωση των πρόωρων θανάτων κατά την τελευταία δεκαετία στην Ευρώπη. Ωστόσο, σύμφωνα με τα τελευταία επίσημα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (ΕΟΠ) για το 2018, σχεδόν όλοι οι Ευρωπαίοι εξακολουθούν να υποφέρουν από την ατμοσφαιρική ρύπανση, με αποτέλεσμα να σημειώνονται περισσότεροι από 400.000 πρόωροι θάνατοι ετησίως σε ολόκληρη την ήπειρο.
      Η έκθεση του ΕΟΠ «Air quality in Europe -- 2020 report» (Η ποιότητα του αέρα στην Ευρώπη-έκθεση του 2020) εκτιμά ότι στην Ελλάδα το 2018, 11.800 πρόωροι θάνατοι θα μπορούσαν να αποδοθούν στα μικροσωματίδια (ΡΜ2,5), 3.000 στα οξείδια του αζώτου (ΝΟ2) και 650 στο όζον (Ο3) ή συνολικά 15.450. Η βελτίωση κατά την περίοδο 2009-2018 φαίνεται, σύμφωνα με την έκθεση, από το ότι το 2009 οι πρόωροι θάνατοι στη χώρα μας λόγω ρύπανσης του αέρα εκτιμώνταν αντίστοιχα σε 14.700 από μικροσωματίδια, σε 4.500 από οξείδια του αζώτου και σε 750 από όζον ή συνολικά σχεδόν 20.000.
      Σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι πρόωροι θάνατοι το 2018 εκτιμώνταν σε 379.000 για τα ΡΜ2,5, 54.000 για τα ΝΟ2 και 19.400 για το Ο3, δηλαδή συνολικά 443.400.
      Η έκθεση αναφέρει ότι, όσον αφορά το ποσοστό του αστικού πληθυσμού στην Ελλάδα που εκτίθετο σε ρύπους πάνω από τα ευρωπαϊκά όρια, ήταν μηδενικό όσον αφορά τα μικρότερα σωματίδια διαμέτρου έως δυόμισι εκατομμυριοστά του μέτρου ΡΜ2,5 (όριο τα 25 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο αέρα), 3,1% όσον αφορά τα μεγαλύτερα σωματίδια ΡΜ10 (όριο τα 50 μg/m3), 3,2% για τα οξείδια του αζώτου (όριο τα 40 μg/m3) και σχεδόν 96% για το όζον (όριο τα 120 μg/m3).
      Έξι κράτη είχαν υπερβεί το 2018 τα όρια της ΕΕ για τα λεπτά αιωρούμενα σωματίδια (PM2,5): η Βουλγαρία, η Κροατία, η Τσεχία, η Ιταλία, η Πολωνία και η Ρουμανία. Μόνο τέσσερις χώρες στην Ευρώπη --η Εσθονία, η Φινλανδία, η Ισλανδία και η Ιρλανδία-- είχαν συγκεντρώσεις μικροσωματιδίων ΡΜ2,5 κάτω από τις αυστηρότερες κατευθυντήριες τιμές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ). Στην έκθεση του ΕΟΠ επισημαίνεται ότι εξακολουθεί να υπάρχει χάσμα μεταξύ των ορίων που ισχύουν στην ΕΕ για την ποιότητα του αέρα και των κατευθυντήριων γραμμών του ΠΟΥ, ζήτημα που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιδιώκει να αντιμετωπίσει με την αναθεώρηση των προτύπων της στο πλαίσιο του σχεδίου δράσης για τη μηδενική ρύπανση.
      Σύμφωνα με την έκθεση, οι περικοπές εκπομπών σε βασικούς τομείς έχουν βελτιώσει την ποιότητα του αέρα στην Ευρώπη. Από το 2000, οι εκπομπές βασικών ατμοσφαιρικών ρύπων, συμπεριλαμβανομένων των οξειδίων του αζώτου (NOx), που προέρχονται από τις μεταφορές, έχουν μειωθεί σημαντικά. Οι εκπομπές ρύπων από τον ενεργειακό εφοδιασμό έχουν επίσης μειωθεί σημαντικά, σε αντίθεση με τη μείωση των εκπομπών από τα κτίρια και τη γεωργία, η οποία σημειώνει αργή πρόοδο.
      Χάρη στη βελτίωση της ποιότητας του αέρα, οι πρόωροι θάνατοι εξαιτίας της ρύπανσης από λεπτά αιωρούμενα σωματίδια μειώθηκαν κατά 60.000 το 2018, σε σύγκριση με το 2009. Όσον αφορά το διοξείδιο του αζώτου, η μείωση είναι ακόμη μεγαλύτερη, καθώς οι πρόωροι θάνατοι μειώθηκαν κατά περίπου 54% την τελευταία δεκαετία.
      Η έκθεση του ΕΟΠ παρέχει επίσης μια γενική περιγραφή της σχέσης που συνδέει την πανδημία Covid-19 με την ποιότητα του αέρα, επιβεβαιώνοντας προηγούμενες αξιολογήσεις που κατέδειξαν μείωση έως και 60% ορισμένων ατμοσφαιρικών ρύπων σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, όπου εφαρμόστηκαν μέτρα περιορισμού της κυκλοφορίας την άνοιξη του 2020. Ο ΕΟΠ δεν διαθέτει ακόμη εκτιμήσεις σχετικά με τις πιθανές θετικές επιπτώσεις του καθαρότερου αέρα στην υγεία για το 2020.
      Στην έκθεση επισημαίνεται επίσης ότι η μακροχρόνια έκθεση σε ατμοσφαιρικούς ρύπους προκαλεί καρδιαγγειακές και αναπνευστικές νόσους, οι οποίες έχουν προσδιοριστεί αμφότερες ως παράγοντες κινδύνου θανατηφόρου έκβασης σε ασθενείς με Covid-19. Ωστόσο, τονίζεται ότι η αιτιώδης συνάφεια μεταξύ της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και της σοβαρότητας των λοιμώξεων από τη νόσο δεν είναι σαφής και απαιτείται περαιτέρω επιδημιολογική έρευνα.
      Περισσότερα...

      612 • 1

    18. Περιβάλλον

      Χαμηλή ροή ποταμών: Η Ευρώπη αξιοποιεί τα κλιματικά δεδομένα για τη διαχείριση των περιόδων ξηρασίας

      Engineer

      Καθώς τα ολοένα πιο συχνά φαινόμενα ξηρασίας στους ποταμούς θα εξαντλούν τους υδάτινους πόρους της ηπείρου, οι λαοί και οι οικονομίες οφείλουν να αναζητήσουν νέες λύσεις προσαρμογής.
      Την 1η Ιουνίου του 2018, τα αποτελέσματα έδειξαν πτώση της τάξης του 4,5%. Έναν μήνα μετά, έδειξαν 10,8%. Σχεδόν τέσσερις μήνες αργότερα, στις 20 Οκτωβρίου, περίπου το 35,9% των ευρωπαϊκών ποταμών παρουσίαζαν αφύσικα χαμηλή ροή, τη χαμηλότερη από το 1991, τουλάχιστον. Οι ελάχιστες έως και απούσες θερινές βροχοπτώσεις στέρησαν από τα μεγάλα υδάτινα συστήματα τα άκρως απαραίτητα νερά, τα διαδοχικά κύματα καύσωνα επιτάχυναν την εξάτμιση και οι απώλειες νερού αυξήθηκαν. Φέτος, η ξηρασία, είτε μετρίου είτε ακραίου βαθμού, είχε κάνει την εμφάνισή της ήδη από τον Απρίλιο σε μεγάλο μέρος της Κεντρικής Ευρώπης, σύμφωνα με στοιχεία της Υπηρεσίας για την Κλιματική Αλλαγή του Κοπέρνικου (C3S), ενώ η ξηρασία συνεχίστηκε σε πολλές περιοχές μέχρι και τον Ιούνιο, καθιστώντας το 2020 το τρίτο κατά σειρά έτος με αναπάντεχα ξηρές συνθήκες, όπως αναφέρει η έκθεση της Υπηρεσίας Διαχείρισης Έκτακτων Περιστατικών του Κοπέρνικου (EMS).
          Πηγή: μοντέλο ποτάμιων απορροών της EMS του Κοπέρνικου. Εκπόνηση μελέτης: EMS του Κοπέρνικου / ΕΚΜΜΠ. Στο μέλλον, αυτό μπορεί να αποτελεί σύνηθες φαινόμενο. Έως τα μέσα του αιώνα, αναμένεται πως οι ξηρασίες θα γίνουν πιο συχνές, και αυτό συνιστά απειλή για ευρύ φάσμα τομέων, από την υδροδότηση και την παροχή ενέργειας μέχρι τις ποτάμιες μεταφορές και τη γεωργία. «Στην υπο-περιοχή της Μεσογείου, όπου ήδη σημειώνεται η χειρότερη κατάσταση λειψυδρίας, προβλέπεται να εκδηλωθούν οι αρνητικότερες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στις συνθήκες ξηρασίας», είπε στο Euronews η ομάδα που μελετά τις ξηρασίες στο Κοινό Κέντρο Ερευνών (JRC). «Καθώς η υπερθέρμανση του πλανήτη θα εντείνεται, η εμφάνιση ελλειμάτων ροής στην περιοχή αναμένεται να αυξηθεί, να οξυνθεί και να έχει μεγαλύτερη διάρκεια», ανέφερε η ομάδα του JRC. Αν η θερμοκρασία του πλανήτη ανέλθει κατά 3 βαθμούς Κελσίου, οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι θα αυξηθούν κατά 11 εκατομμύρια οι άνθρωποι και κατά 45 εκατομμύρια τα στρέμματα γης που θα πλήττονται κάθε έτος από την ξηρασία, ενώ παλιότερα αυτό συνέβαινε μονάχα μία φορά ανά δέκα χρόνια σχεδόν. «Μεγάλο χάσμα δημιουργείται στην Ευρώπη, με περισσότερη ξηρασία στον Νότο και λιγότερη στον Βορρά», λέει ο δρ Νίκο Βάντερς, ερευνητής ακραίων υδρολογικών συνθηκών στο Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης. «Παρατηρούμε ότι οι ακραίες ξηρασίες είναι πιθανό να γίνουν πιο δριμείες. Αιτία είναι ο συνδυασμός υψηλότερων θερμοκρασιών και αυξημένης εξάτμισης που οδηγεί σε μεγαλύτερες απώλειες νερού», κατά τον δρα Βάντερς.
      ©ESRI Αρνητική παράμετρο συνιστά το γεγονός ότι οι ποταμοί δέχονται λιγότερο νερό από τους παγετώνες, σύμφωνα με ειδικούς στο Πανεπιστήμιο του Μπέρμινχαμ. Η άνοδος της θερμοκρασίας στις Άλπεις κατά τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, σε συνδυασμό με τη μείωση των χιονοπτώσεων, έχει ως αποτέλεσμα την ελάττωση των παγετωνικών περιοχών κατά τι λιγότερο από 54% από τη δεκαετία του 1850· προβλέπεται πως μακροπρόθεσμα θα σημειωθεί περαιτέρω σημαντική μείωση.
      Στους ποταμούς που επηρεάζονται από την ξηρασία δεν παρατηρείται μόνο πτώση της στάθμης του νερού. Οι λιγότερες βροχές συνεπάγονται αναποτελεσματική αραίωση των ρύπων στα ποτάμια. Το αποτέλεσμα είναι υψηλότερες συγκεντρώσεις αζώτου, φωσφόρου, βαρέων μετάλλων αλλά και μικροπλαστικών, όπως υποστηρίζουν ειδικοί της ερευνητικής κοινοπραξίας MaRIUS. Η συσσώρευση οργανικής ύλης ευνοεί την παραγωγή άλγης, και είναι πιθανό οι άνθρωποι να μην μπορούν να χρησιμοποιούν το νερό εξαιτίας αυτής της ανάπτυξης. Επιπλέον, τα θερμά ποτάμια ύδατα συγκρατούν λιγότερο οξυγόνο από τα ψυχρά, γεγονός που βλάπτει τα ψάρια και άλλα είδη της υδρόβιας πανίδας.
      Φορτηγίδα μεταφέρει εμπορευματοκιβώτια σε συνθήκες ρηχίας επί του ποταμού Ρήνου στη Γερμανία. Η μείωση της στάθμης είναι επίσης ζημιογόνος για τις επιχειρηματικές και βιοποριστικές δραστηριότητες. Η σταθερή εισροή γλυκού νερού είναι απαραίτητη για την κάλυψη της ζήτησης στην ηλεκτροδότηση και την υδροδότηση, τη γεωργία και τη βιομηχανική παραγωγή, μεταξύ άλλων. Το 2018, ο Ρήνος έγινε ακατάλληλος για την πλεύση του μεγαλύτερου μέρους του στόλου εξαιτίας της χαμηλής στάθμης του, και ειδικά για υψηλό ποσοστό μεγαλύτερων και νεότερων πλεούμενων, εμποδίζοντας την αποστολή εμπορευμάτων από μεγάλους προμηθευτές και αναγκάζοντας εταιρείες ποικίλου τύπου να προχωρήσουν σε περιστολή της παραγωγής. Μολονότι αυτή η διακύμανση είναι φυσική για τον ποταμό, αναφέρει η Κεντρική Επιτροπή Ναυσιπλοΐας του Ρήνου (CCNR), η χαμηλή ποτάμια στάθμη επιφέρει μεγαλύτερες οικονομικές επιπτώσεις σε σύγκριση με το παρελθόν, όταν η βιομηχανική δραστηριότητα και οι ναυτιλιακές μεταφορές ήταν μειωμένες. Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση, ο κλάδος των ναυτιλιακών μεταφορών στη Γερμανία έχασε περίπου 2,4 δισεκατομμύρια ευρώ.
        Στην Ολλανδία, η πρωτοφανής ξηρασία του 2018 προκάλεσε πτώση της στάθμης του υδροφόρου ορίζοντα, θέτοντας σε κίνδυνο ένα εκατομμύριο σπίτια εξαιτίας της καθίζησης του εδάφους. Τον Σεπτέμβριο του 2003, έπειτα από έλλειψη βροχοπτώσεων και υψηλές καλοκαιρινές θερμοκρασίες, ο Κάτω Δούναβης έφτασε στο απόλυτο κατώτατο όριο από το 1840. Τα δρομολόγια πλοίων και φορτηγίδων διακόπηκαν από τη νότια Γερμανία έως και τη Ρουμανία, όπου έκλεισε για σχεδόν έναν μήνα ο εκεί πυρηνικός σταθμός λόγω έλλειψης νερού για την ψύξη των αντιδραστήρων. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, ειδικοί του MaRIUS εκτιμούν ότι δεν κατέστη δυνατή η ενεργειακή παραγωγή 4,6 τεραβατώρων κατά τα τελευταία 40 χρόνια, προκαλώντας στις εταιρείες ζημία ύψους 45 εκατομμυρίων λιρών ανά έτος.
      ©Copernicus Να πάμε με τα νερά του προβλήματος;
      Από κλιματική άποψη, το χειρότερο ενδεχόμενο είναι να αυξηθούν κατά πέντε φορές οι οικονομικές απώλειες εξαιτίας της ξηρασίας, όπως δείχνει πρόσφατη μελέτη του JRC. Αν όμως ληφθούν μέτρα άμβλυνσης, η αύξηση αυτή μπορεί να μειωθεί στο μισό, διαβάζουμε στην ίδια μελέτη. «Το παν είναι ο σχεδιασμός», λέει ο δρ Βάντερς. Η βελτίωση του υδρολογικού σχεδιασμού και ελέγχου εξαρτάται ολοένα περισσότερο από τα κλιματικά δεδομένα, τα οποία συμβάλλουν στην πρόγνωση της ξηρασίας. «Η προληπτική ποτάμια διαχείριση προαπαιτεί προβλέψεις ξηρασίας· οι καλές παρατηρήσεις πραγματικού χρόνου είναι το παν», προσθέτει ο δρ Βάντερς. Ειδικοί της C3S και του Σουηδικού Μετεωρολογικού και Υδρολογικού Ινστιτούτου (SMHI) διαμορφώνουν μια υπηρεσία που θα βοηθήσει τις αρχές και τις επιχειρήσεις να χειρίζονται καλύτερα τα ακραία φαινόμενα όπως η ξηρασία των ποταμών. Η υπηρεσία χρησιμοποιεί υδρολογικά μοντέλα και τοπικά μοντέλα κλίματος ώστε να παρέχει προβλέψεις με ορίζοντα πολλών μηνών για την απορροή υδάτων, καθώς και πληροφορίες για την πιθανή επίδραση της κλιματικής αλλαγής στις βροχοπτώσεις, τις θερμοκρασίες και τις στάθμες των ποταμών έως το 2100.
      Πρόγνωση μέσης απορροής ποτάμιων υδάτων για τον Μάρτιo του 2020, με σημείο εκκίνησης την 1η Φεβρουαρίου του 2020. «Νευραλγικοί τομείς που κάνουν χρήση των υδρολογικών προγνώσεων είναι αυτοί της διαχείρισης υδάτινων πόρων και αποβλήτων, της διαχείρισης κινδύνων πλημμύρας, της πολιτικής προστασίας, της υδροηλεκτρικής ενέργειας, των ποτάμιων μεταφορών, της γεωργίας και του τουρισμού», λέει ο δρ Σον Χάριγκαν, επιστήμονας υδρολογικών προγνώσεων στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Μεσοπρόθεσμων Μετεωρολογικών Προγνώσεων (ΕΚΜΜΠ). «Οι υδρολογικές προγνώσεις προειδοποιούν εγκαίρως αυτούς τους τομείς για ακραία φαινόμενα, όταν στα ποτάμια υπάρχει είτε περίσσεια είτε έλλειψη νερού, και έτσι αντιμετωπίζουν καλύτερα τα ακραία υδρολογικά φαινόμενα, λαμβάνοντας πιο εύστοχες αποφάσεις με θετικά κοινωνιο-οικονομικά αποτελέσματα», υποστηρίζει ο δρ Χάριγκαν.

      Οι τοπικές αρχές στην περιοχή της Μεσογείου στοχεύουν στην καλύτερη διαχείριση των υδάτινων πόρων σε ενδεχόμενο ξηρασίας. Στην ανατολική Ισπανία, οι αρχές ύδρευσης στη Λεκάνη του ποταμού Χούκαρ, που παρέχει νερό άρδευσης για σχεδόν ενάμισι εκατομμύριο στρέμματα γης, καθώς και σε πόλεις, σταθμούς υδροηλεκτρικής ενέργειας και βιομηχανικές μονάδες, χρησιμοποιούν κλιματικά δεδομένα από τη C3S με σκοπό την προσαρμογή της κατανομής του νερού σε σχέση με τον καιρό και τις συνθήκες απορροής, καθώς και για να θωρακίσουν την περιοχή, την οποία πλήττει ασταμάτητα η ξηρασία από το 2013. Στόχοι της δράσης αυτής είναι η σύνδεση των κλιματικών και υδρολογικών δεδομένων από όλη την Ευρώπη με τοπικά δεδομένα, αλλά και η στήριξη των τοπικών αρχών κατά τον σχεδιασμό καλύτερων στρατηγικών αντιμετώπισης της λειψυδρίας.

      Η Canal Isabel II, η εταιρεία διαχείρισης υδάτων της Κοινότητας της Μαδρίτης, παρεμβαίνει σε πολλά μέτωπα για να αντιμετωπίσει την ξηρασία στην περιοχή και να έχουν νερό οι 6 εκατομμύρια και πλέον κάτοικοι. «Υφιστάμεθα τις συνέπειες της έλλειψης νερού εδώ και καιρό. Η μέση αναπλήρωση στις υδατοδεξαμενές μας έχει πέσει σχεδόν κατά 20% τα τελευταία 30 χρόνια συγκριτικά με τις μέσες τιμές από το 1914 κι έπειτα», αναφέρουν εκπρόσωποι της εταιρείας. Πέραν των εφεδρικών πηγών νερού, η εταιρεία χρησιμοποιεί επίσης μοντέλα πρόγνωσης της διαθεσιμότητας νερού και σχεδιάζει να εξοπλίσει τις υδατοδεξαμενές της με συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης για ακραίες συνθήκες. Επιπροσθέτως, η Canal Isabel II έχει επενδύσει στην αναγέννηση λυμάτων προς ικανοποίηση των αστικών και βιομηχανικών αναγκών και είναι σε θέση να μειώνει την κατανάλωση πόσιμου νερού.
      Στην Ιταλία, μια εταιρεία συμβουλευτικών υπηρεσιών προσφέρει ψηφιακά εργαλεία βελτίωσης της διαχείρισης υδάτων. «Παρέχουμε υπηρεσίες πρόγνωσης των αναγκών και της διαθεσιμότητας νερού με γνώμονα την εποχικότητα και την κλιματική αλλαγή σε ένα ευρύ φάσμα χρηστών – αρδευτικές αρχές, διαχειριστές υδάτινων πόρων και επιχειρήσεις παροχής ενέργειας», λέει ο δρ Πάολο Ματσόλι, τεχνικός διευθυντής της GECOsistema. Η υπηρεσία smartRIVER χρησιμοποιεί δεδομένα από την C3S και άλλες πηγές, καθώς και επιτόπια δεδομένα (ήτοι, από μετεωρολογικούς σταθμούς) για τη δημιουργία προγνώσεων ποτάμιων ροών και διαθεσιμότητας νερού που είναι προσαρμοσμένες στις ανάγκες των χρηστών. «Η υπηρεσία smartRIVER έχει ήδη τεθεί σε λειτουργία και δύο φορές τον μήνα παρέχει προγνώσεις του όγκου των υδάτινων εισροών για τον υδροταμιευτήρα του Ριντράκολι», δηλώνει ο δρ Ματσόλι. «Αυτό το φράγμα κατασκευάστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1980 στα Απέννινα της περιφέρειας Εμίλια Ρομάνια. Έχει χωρητικότητα περίπου 30 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων και παρέχει πόσιμο νερό σε άνω του ενός εκατομμυρίου ανθρώπους σε τέσσερις επαρχίες», λέει ο δρ Ματσόλι. «Ο διαχειριστής του υδροταμιευτήρα κάνει χρήση των προγνώσεων για να βελτιστοποιήσει την κατανάλωση και την κατανομή του νερού».
      Οι ακριβείς προβλέψεις των ποτάμιων ροών απαιτούν την προσομοίωση ολόκληρου του κύκλου του νερού, εξηγεί ο δρ Χάριγκαν. «Κατά παράδοση, αυτό συνέβαινε με γνώμονα τις λεκάνες απορροής ποταμών, όπου κάναμε αρκετά καλής ποιότητας παρατηρήσεις του καιρού και της ποτάμιας ροής. Τώρα […] οι δορυφόροι μάς επιτρέπουν να κάνουμε υδρολογικές προβλέψεις περιοχών του κόσμου για τις οποίες υπάρχουν ελάχιστες έως μηδενικές παρατηρήσεις εδάφους», λέει ο δρ Χάριγκαν. Εξακολουθούν, βεβαίως, να υπάρχουν θολά σημεία. «Μία από τις μεγαλύτερες ασάφειες αφορά την πρόγνωση ακραίων καιρικών φαινομένων που προκαλούν ακραία υδρολογικά φαινόμενα, ειδικά αν πρόκειται για διάστημα μεγαλύτερο των δύο εβδομάδων», αναφέρει ο δρ Χάριγκαν. «Μία άλλη αφορά τη δυνατότητα να προσομοιώνουμε τι συμβαίνει στη βροχή όταν διαποτίζει και διαπερνά το έδαφος. Ωστόσο, οι καινοτομίες στην τηλεανίχνευση είναι πολλά υποσχόμενες».
      Ασφαλώς, στις προγνώσεις για τη στάθμη των ποταμών πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και άλλοι παράγοντες. Σύμφωνα με τους ειδικούς του JRC, εξακολουθούν να μην υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία για την ποσότητα νερού που καταναλώνεται για διάφορους σκοπούς ή για την επίδραση της άντλησης των υπόγειων υδάτων στις ποτάμιες ροές. «Η μεγαλύτερη δυσκολία κατά τη σύσταση υδρολογικών μοντέλων είναι η προσμέτρηση του ανθρώπινου συντελεστή στο ισοζύγιο νερού, ιδίως για μεγάλες γεωγραφικές εκτάσεις. Αν καταφέρουμε να μοντελοποιήσουμε αποδοτικότερα τέτοιους παράγοντες, θα ελαττωθεί σε σημαντικό βαθμό το επίπεδο αβεβαιότητας στις παρατηρήσεις και τις προβλέψεις ξηρασίας», σημειώνει η ομάδα του JRC.
      Περισσότερα...

      746 • 0

    19. Περιβάλλον

      Αντιμέτωπες με όλο και πιο συχνούς καύσωνες, οι ευρωπαϊκές πόλεις καλούνται να προσαρμοστούν

      Engineer

      «Πότε θα τελειώσει επιτέλους;» ρωτούσε, προ διμήνου, χρήστης στο Reddit, μια μη τυπική πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης με χαρακτηριστικά φόρουμ. Η συζήτηση «Καύσωνας στην Ευρώπη» είχε περισσότερα από 800 σχόλια από ανθρώπους από όλο τον κόσμο, πολλοί εξ αυτών θορυβημένοι από τον καυτό Ιούνιο και Ιούλιο του 2019 στην ήπειρο.
      «Μολονότι οι κατά τόπους θερμοκρασίες μπορεί να παρουσίαζαν αποκλίσεις προς τα επάνω ή προς τα κάτω από τις προβλεπόμενες, τα στοιχεία μας δείχνουν πως οι θερμοκρασίες στη νοτιοδυτική Ευρώπη την τελευταία εβδομάδα του Ιουνίου ήταν ασυνήθιστα υψηλές. Παρότι ήταν μια ιδιάζουσα περίπτωση, το φαινόμενο ενδέχεται να γίνει πιο συχνό στο μέλλον εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής» είπε ο Ζαν-Νοέλ Τεπό, Διευθυντής της Υπηρεσίας Κλιματικής Αλλαγής του Κοπέρνικου (C3S). Η αντιπαραβολή των πρόσφατων δεδομένων της C3S με παλαιότερα δείχνει ότι ο φετινός Ιούνιος ήταν κατά μέσο όρο 3°C θερμότερος από τον μέσο όρο για την περίοδο 1850-1900.
      Η Πρωτοβουλία για την Παγκόσμια Kατανομή του Kαιρού (World Weather Attribution Initiative) λέει ότι τέτοιες ακραίες θερμοκρασίες παρατηρούνταν συνήθως κάθε 50 με 150 χρόνια. Όμως, σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος, σεβαστός αριθμός ισχυρών κυμάτων καύσωνα πλήττει την Ευρώπη κάθε χρόνο από το 2014 – εκτός από το 2016 – θέτοντας τις ομάδες έκτακτης ανάγκης σε επιφυλακή, τις υποδομές σε δυσλειτουργία και σηματοδοτώντας την ανάγκη γρήγορης προσαρμογής της Ευρώπης σε ακραία καιρικά φαινόμενα.
      Μια μεγάλη πρόκληση για τις ευρωπαϊκές αστικές περιοχές
      Με το 76% περίπου του πληθυσμού της Ε.Ε. να ζει στις πόλεις και να αναμένεται να αυξηθεί στο 82% έως τα μέσα του αιώνα, οι πόλεις είναι αυτές που καλούνται, κατά κύριο λόγο, να προσαρμοστούν.
      Το τελευταίο τρίμηνο, ένα πλήθος δημοσιογραφικών ρεπορτάζ έδειξε ότι η υπερβολική ζέστη έπληξε νευραλγικούς τομείς της αστικής ζωής στην Ευρώπη, από σπίτια μέχρι μέσα μαζικής μεταφοράς, και από κοινωφελείς υπηρεσίες και επιχειρήσεις μέχρι την υγεία των πιο ευπαθών ομάδων. Η επανεξέταση των υποδομών και του τρόπου λειτουργίας των πόλεων υπό καυτές θερμοκρασίες είναι τα πρώτα βήματα προς την ανθεκτικότητα, καθώς πολλές αστικές περιοχές στην ήπειρο προετοιμάζονται για ένα πιο καυτό μέλλον.
      Υπερθέρμανση σιδηροδρομικών γραμμών και λεωφορείων, ένα συγκοινωνιακό κομφούζιο
      Ήταν απόγευμα της 25ης Ιουλίου, όταν ένας Γάλλος χειριστής αμαξοστοιχίας της Γαλλικής Εταιρείας Σιδηροδρόμων (SNCF) τουίταρε πως περισσότεροι από τους μισούς συρμούς που συνδέουν την πόλη Μετς με το Λουξεμβούργο – ένα πολυσύχναστο δρομολόγιο – παρουσίασαν βλάβη εξαιτίας της ζέστης. Την ίδια ημέρα, η σιδηροδρομική γραμμή RER A στο Παρίσι, η οποία εξυπηρετεί περί τα 50.000 άτομα την ώρα τις ώρες αιχμής, ακινητοποίησε τους συρμούς της, καθώς οι θερμοκρασίες που ξεπερνούσαν τους 40°C συνιστούσαν κίνδυνο για τις ράγες και τα υπέργεια καλώδια. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, αρκετά περιστατικά που προκλήθηκαν από την έντονη ζέστη επέφεραν αλλαγές στις υπηρεσίες του Εθνικού Σιδηρόδρομου, ενώ σοβαρά προβλήματα παρουσίασε η λειτουργία του Προαστιακού Σιδηρόδρομου του Λονδίνου κατά τις ώρες αιχμής. Τρεις ημέρες μετά, δύο ράγες στη Σουηδία κύρτωσαν από τη ζέστη.
      Η βραδεία κίνηση στις πόλεις ίσως γίνει κανόνας τις πολύ ζεστές ημέρες. Εκατοντάδες παράπονα κατέκλυσαν τους λογαριασμούς των μέσων μαζικής μεταφοράς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, την ώρα που οι νόμοι της φυσικής ήταν επί το έργον. «Καθώς θερμαίνονται – αγγίζοντας θερμοκρασίες κατά 20°C περίπου υψηλότερες από αυτές του αέρα – οι ράγες χάλυβα διαστέλλονται, επιμηκύνοντας τις γραμμές, κάτι που μπορεί να προξενήσει παραμόρφωσή τους, τη γνωστή κύρτωση», εξηγεί ο δρ Τζον Ίστον, ειδικός σιδηροδρομικού δικτύου στο Ίδρυμα Μηχανικής και Τεχνολογίας. Η προσαρμογή σε υψηλότερες θερμοκρασίες «σίγουρα θα αύξανε τον κίνδυνο να σπάσουν οι σιδηροδρομικές ράγες», λέει ο δρ Ίστον. «Η μόνη λύση είναι η μείωση της ταχύτητας των συρμών.»
      Ο χρωματισμός των ραγών με λευκό χρώμα, προκειμένου να αντανακλάται το φως, είναι επίσης μια διαδεδομένη επιλογή για τη μείωση της θερμοκρασίας τους κατά 5-10°C. Ωστόσο, η δροσιά για τους επιβάτες είναι ύψιστης προτεραιότητας στον σχεδιασμό μακροπρόθεσμων λύσεων. Ο Γαλλικός Σιδηρόδρομος SNCF δοκιμάζει νέα συστήματα κλιματισμού για τρένα και λεωφορεία και χαμηλής εκπομπής συστήματα κλιματισμού, ενώ μέσω του προγράμματος Εκσυγχρονισμός των Τεσσάρων Γραμμών για τις Συγκοινωνίες για το Λονδίνο (Transport for London), 192 νέοι κλιματιζόμενοι συρμοί έχουν τεθεί στη διάθεση των Λονδρέζων.
      Οι καύσωνες απειλούν τη λειτουργία των σταθμών ηλεκτρικής ενέργειας
      Με τη βιομηχανία, τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά στις πόλεις να βασίζονται ως επί το πλείστον στον ηλεκτρισμό, η αστική οικονομία και η ζωή στην πόλη θα πληγούν αν δεν προσαρμοστούν περαιτέρω. Στις 27 Ιουνίου, στο Μιλάνο, όπου η θερμοκρασία ξεπερνούσε τους 40°C, η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας κορυφώθηκε στα 1.635 μεγαβάτ. Επανειλημμένες γενικές διακοπές ρεύματος άφησαν τμήματα της οικονομικής πρωτεύουσας της Ιταλίας χωρίς ηλεκτροδότηση, σε κάποιες περιπτώσεις για το μεγαλύτερο διάστημα της ημέρας, καθώς η κατανάλωση αυξήθηκε κατά 40% από την προηγούμενη χρονιά.
      Το καλοκαίρι στην Aθήνα, η κατανάλωση ρεύματος για κλιματισμό διπλασιάζεται, κάτι που οδηγεί σε τριπλασιασμό της μέγιστης κατανάλωσης ηλεκτρικού φορτίου. Εν τω μεταξύ, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος λέει ότι η μέγιστη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας για κλιματισμό θα αυξηθεί στην Ευρώπη, προβλέποντας τη μεγαλύτερη αύξηση στην Ιταλία, την Ισπανία και τη Γαλλία. Στην Ιταλία, λόγου χάρη, η κατανάλωση για τον κλιματισμό νοικοκυριών και υπηρεσιών ενδέχεται να εκτοξευθεί από το 13% της συνολικής πρωτογενούς κατανάλωσης ενέργειας το 2010 στο 70% το 2050.
      Όμως, με το 66% της ενέργειας για ψύξη και θέρμανση στην Ευρώπη να παράγεται από ορυκτά καύσιμα, και τις μονάδες κλιματισμού να εκτιμώνται στις 60,5 εκατομμύρια το 2016, η περιζήτητη δροσιά ίσως εντείνει τη ζέστη ακόμα περισσότερο.
      Καθώς ο θερμότερος αέρας θα αυξάνει τις ανάγκες κλιματισμού, η παραγωγή ενέργειας καλείται να αντεπεξέλθει. Όμως, οι ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες, ιδίως όταν πρόκειται για ορυκτά καύσιμα και πυρηνική ενέργεια, μπορεί συνάμα να επιβραδύνουν την ενεργειακή απόδοση. Το πρωί της πιο ζεστής ημέρας στη Γαλλία, η Εταιρεία Ηλεκτρισμού Γαλλίας (EDF) μείωσε την ενεργειακή απόδοση σε έξι αντιδραστήρες· είχε ήδη διακόψει τη λειτουργία δύο αντιδραστήρων στα νότια της χώρας, όπου η υψηλή θερμοκρασία των υδάτων του ποταμού Γαρούνα δεν επέτρεπε την ψύξη των αντιδραστήρων .
      Μειωμένη απόδοση των δικτύων διανομής ηλεκτρικής ενέργειας υπό συνθήκες υπερβολικής ζέστης, καθώς αυξάνονται οι ανάγκες κλιματισμού
      Οι Ευρωπαίοι αναμένεται να επιζητούν περισσότερη δροσιά στα σπίτια τους. Καθώς οι ανάγκες κλιματισμού αυξάνονται και μεγαλύτερα φορτία ενέργειας πρέπει να περνούν μέσα από τα καλώδια, όταν οι θερμοκρασίες είναι υψηλές, τα σύρματα τείνουν να διαστέλλονται και να ξεχειλώνουν, δημιουργώντας έτσι κατάλληλες συνθήκες για βλάβες στις υποδομές. Μελέτες στις ΗΠΑ έδειξαν πως για κάθε βαθμό υπερθέρμανσης το καλοκαίρι, τα ηλεκτρικά καλώδια χάνουν το 1,5% περίπου της δυνατότητάς τους να μεταφέρουν ρεύμα, κάτι που προκαλεί ενεργειακή επισφάλεια όταν η ζήτηση κλιματισμού κορυφώνεται. Στο ΗΒ, οι χειριστές μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας χρησιμοποιούν ενσωματωμένα καλώδια μεγαλύτερης ανθεκτικότητας στη ζέστη, ενώ η Φινλανδία αντικαθιστά τα υπέργεια καλώδια με υπόγεια.
      Μολονότι το 2018 στην ΕΕ αντιστοιχούσε το 11% της παγκόσμιας κατανάλωσης ενέργειας για ψύξη – η οποία περιλαμβάνει τα ψυγεία και τις φορητές συσκευές ψύξης, όπως οι κινητές μονάδες κλιματισμού και οι ανεμιστήρες – είναι πιθανό η ενέργεια που χρησιμοποιείται για την ψύξη κτηρίων ανά την Ευρώπη να αυξηθεί κατά 72% έως το 2030, λένε οι ειδικοί του Διεθνούς Οργανισμού Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (IRENA).
      Οι πιο αποδοτικές μονάδες κλιματισμού, η δυνατότητα μεταφοράς αυξημένου φορτίου ενέργειας και η στροφή σε πηγές ενέργειας που δεν απαιτούν υδρόψυξη, όπως τα φωτοβολταϊκά, ίσως αποδειχτούν καίριες. Εναλλακτικές λύσεις, όπως η ψύξη απορρόφησης, που μετατρέπει τη θερμότητα σε ψύξη, και ο καλύτερος σχεδιασμός κτηρίων μπορούν επίσης να μειώσουν τις ανάγκες ψύξης, λέει ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος (ΕΟΠ).
      Θερμότερες αστικές θερμικές νησίδες
      Από τις 21 Ιουνίου έως τις 22 Αυγούστου, δύο νύχτες μόνο δεν ήταν τροπικές – με θερμοκρασίες κάτω από 20°C – το φετινό καλοκαίρι στη Νίκαια, σύμφωνα με την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία της Γαλλίας, καταρρίπτοντας ένα ακόμα αστικό ρεκόρ. Η διατήρηση της θερμοκρασίας σε υψηλά επίπεδα τις νύχτες οφείλεται στο φαινόμενο της αστικής θερμικής νησίδας, καθώς κτήρια και στεγανές επιφάνειες κατακρατούν και επανεκπέμπουν περισσότερη ζέστη στην ατμόσφαιρα της πόλης τη νύχτα σε σύγκριση με τις επαρχιακές και με βλάστηση περιοχές.
      «Είναι υψίστης σημασίας να βοηθηθούν οι άνθρωποι που εκτίθενται περισσότερο στη ζέστη» λέει η ομάδα των ειδικών στο Εργαστήριο Περιβαλλοντικής Δικαιοσύνης και Βιωσιμότητας (BCNUEJ). «Οι πολίτες με χαμηλά εισοδήματα στεγάζονται συνήθως υπό συνθήκες χαμηλής ψυκτικής ικανότητας ή ανεπαρκούς μόνωσης, διαθέτουν λιγοστούς πόρους για την αναβάθμιση των εστιών τους και ζουν σε συνοικίες με λιγότερα δέντρα και λιγότερες ανοιχτές εκτάσεις πράσινου».
      «Πρέπει να φυτέψουμε δέντρα στις περιοχές όπου το φαινόμενο της θερμικής νησίδας είναι εντονότερο, εκεί όπου οι άνθρωποι υποφέρουν, ιδίως στις γκρίζες περιοχές των περιφερειών», λέει ο Πιέρο Πελιτσάρο, επικεφαλής του τομέα Ανθεκτικότητας στον Δήμο του Μιλάνου. «Αν είσαι μεσοαστός, αντεπεξέρχεσαι στον καύσωνα, αγοράζεις κλιματιστικά. Αν είσαι φτωχός, υποφέρεις περισσότερο. Η ψαλίδα μεγαλώνει, οπότε εντείνει τον λεγόμενο κλιματικό εξευγενισμό. Στο Μιλάνο, η κατάσταση επιδεινώνεται». Η δημοτική αρχή του Μιλάνου σκοπεύει να φυτέψει τρία εκατομμύρια δέντρα έως το 2030 στη μητροπολιτική περιοχή της πόλης, μέσω ενός Προγράμματος Αστικής Αναδάσωσης, εξηγεί ο Πελιτσάρο. 80.000 περίπου δέντρα φυτεύτηκαν τον πρώτο χρόνο.
      Οι πόλεις της Ευρώπης, εστίες προβλημάτων υγείας;
      Το φαινόμενο της ενίσχυσης της ζέστης στις πόλεις και οι συχνότεροι καύσωνες θα εκθέτουν τον αστικό πληθυσμό της ΕΕ σε υπερθέρμανση τους καλοκαιρινούς μήνες και έχουν ήδη επιπτώσεις στην υγεία, σύμφωνα με πρόσφατες αναφορές. Οι 70.000 θάνατοι που προκάλεσε ο ευρωπαϊκός καύσωνας τον Αύγουστο του 2003 έχουν πείσει πολλές τοπικές αρχές να προετοιμαστούν. Το Σχέδιο Προσαρμογής του Παρισιού βασίζεται στην ενεργή συμμετοχή των πολιτών, ώστε να βοηθούν τους γείτονές τους δηλώνοντας τους ευπαθείς στη ζέστη, προκειμένου να παρακολουθούνται τις ημέρες που ο υδράργυρος χτυπά κόκκινο. Στρέφοντας εκ νέου την προσοχή της στις πράσινες ζώνες για να αντιμετωπίσει το φαινόμενο της θερμικής νησίδας, η γαλλική πρωτεύουσα έθεσε σε εφαρμογή το πρόγραμμα ΟΑΣΙΣ, στο πλαίσιο του οποίου αναδιαμορφώνει σχολικά προαύλια αντικαθιστώντας την άσφαλτο με πορώδη υλικά και δημιουργώντας πράσινους και δροσερούς χώρους. «Αυτό που καθιστά το πρόγραμμα καινοτόμο είναι ο τρόπος διαχείρισής του, καθώς προϋποθέτει τη συμβολή διάφορων τομέων της πόλης (σχολεία, υγεία, οδικό δίκτυο, εκτάσεις πράσινου και ύδρευση) με στόχο τον σχεδιασμό και την οριζόντια υλοποίηση του έργου», λέει η Λίνα Λιάκου, η διευθύνουσα σύμβουλος του Δικτύου 100 Ανθεκτικές Πόλεις.
      Οι υψηλές θερμοκρασίες σε αστικές περιοχές αυξάνουν επίσης το τροποσφαιρικό όζον– επιβλαβές για το αναπνευστικό και καρδιακό σύστημα των ανθρώπων και αιτία πρόωρων θανάτων – το οποίο παράγεται όταν τα οξείδια του αζώτου και οι πτητικές ενώσεις που εκπέμπονται κατά τις ανθρώπινες δραστηριότητες αντιδρούν υπό τον καυτό ήλιο και τις υψηλές θερμοκρασίες. Στον καύσωνα του περασμένου Ιουνίου, σε κάποιες ευρωπαϊκές πόλεις σημειώθηκαν επίπεδα όζοντος που κυμαίνονταν στα 180 περίπου µg/m³, το ανώτατο όριο της ΕΕ. Το 2016, περί το 98% του αστικού πληθυσμού της ΕΕ παρέμεινε εκτεθειμένο σε τιμές τροποσφαιρικού όζοντος που ξεπερνούσαν τα όρια ασφάλειας που συστήνει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.
      Ο Κοπέρνικος συμβάλλει στην προσαρμογή των πόλεων
      Η Υπηρεσία Κοπέρνικος για την Κλιματική Αλλαγή (C3S), με τη μεγαλύτερη τράπεζα δεδομένων για το κλίμα, τα οποία διαθέτει μέσω της πλήρως λειτουργικής Βάσης Δεδομένων για το Κλίμα, ή με την ανάπτυξη λύσεων σε συνεργασία με εταιρείες έρευνας και τεχνολογίας και με τοπικές αρχές, αναπτύσσει εργαλεία μέτρησης του κλίματος, προκειμένου να βοηθήσει τις δημοτικές αρχές να αντιμετωπίσουν τους κινδύνους για την υγεία που συνδέονται με τους καύσωνες.
      Εδώ και περισσότερους από έξι μήνες, συνεργάζεται με την εταιρεία VITO, η οποία εδρεύει στο Βέλγιο, για την παραγωγή δεδομένων υψηλής ευκρίνειας που μπορούν να χρησιμοποιούνται για τις στρατηγικές προσαρμογής στον αστικό σχεδιασμό και την πρόληψη σε θέματα υγείας. Τα υψηλής ευκρίνειας δεδομένα θα παρέχουν ένα στιγμιότυπο κατανομής της θερμοκρασίας και άλλες κλιματικές μεταβλητές για 100 περίπου πόλεις ανά την Ευρώπη, εστιάζοντας στις θερμικές νησίδες.
      Η πρωτοβουλία της VITO κάνει χρήση απλοποιημένων μοντέλων, συνεκτιμώντας τον τρόπο με τον οποίο διαφορετικά κτήρια και διαφορετικές επιφάνειες εδάφους αντιδρούν στη ζέστη και την ακτινοβολία. Σε συνδυασμό με την αύξηση της βλάστησης και τις φυσικές λύσεις, ο σχεδιασμός των πόλεων μπορεί να μειώσει τις επιπτώσεις των καυσώνων, με αλλαγή χρώματος στα κτήρια ή με λευκές στέγες, στοιχεία που αντανακλούν – αντί να απορροφούν – την ακτινοβολία. Επιπλέον, η γεωμετρία των κτηρίων ενδέχεται να τροποποιηθεί, ώστε να αποφευχθεί το φαινόμενο της υπερθέρμανσης στα αστικά φαράγγια. «Για να αναπτυχθεί μία αποτελεσματική στρατηγική προσαρμογής, είναι απαραίτητο να ξέρουμε ποια τμήματα της πόλης θα επηρεαστούν περισσότερο και, στη συνέχεια, να δημιουργήσουμε αποτρεπτικούς παράγοντες», λέει ο Κάρλο Μπουοντέμπο, Διευθυντής του Τομεακού Πληροφοριακού Συστήματος της C3S.
      Μία ακόμα πρωτοβουλία της υπηρεσίας C3S του Κοπέρνικου είναι η λειτουργία μιας επιχειρησιακής υπηρεσίας για τον ενεργειακό τομέα, που θα βοηθά να αποφεύγονται μελλοντικά σοβαρά προβλήματα στην παροχή ενέργειας. Όπως λέει ο Κάρλο Μπουοντέμπο, «Πρέπει να προβλέψουμε με ποιον τρόπο η σύνθεση ενεργειακών πηγών θα καλύπτει τις μελλοντικές ανάγκες, λαμβάνοντας υπόψη ότι η κλιματική αλλαγή ενδέχεται να οδηγήσει σε τροποποίηση τόσο των μοντέλων παραγωγής ανανεώσιμης ενέργειας όσο και αυτών της κατανάλωσης ενέργειας προκειμένου να προσαρμοστούν καταλλήλως».
      Περισσότερα...

      628 • 0

    20. Περιβάλλον

      Μπορούμε να ανακυκλώσουμε όλα τα υλικά σε ένα κτίριο ή μια πόλη;

      Engineer

      Μπορούμε να ανακυκλώσουμε μια ολόκληρη πόλη; Αυτή είναι η ερώτηση στην οποία αναζητούμε απάντηση στην Γένοβα της Ιταλίας. Είμαστε με τον ειδικό Ουμπέρτο Μπατίστα, που δουλεύει στην τεχνική επιχείρηση STAM. Μπορούμε να ανακυκλώσουμε όλη την πόλη, όλη την πέτρα, το γυαλί και το μέταλλο που υπάρχει γύρω μας;
      Ουμπέρτο Μπατίστα, STAM:
      Ναι. Μπορεί να μην μπορέσουμε να έχουμε 100% ανακυκλωμένα υλικά, αλλά σίγουρα μπορούμε να φτάσουμε το 90-95%. Αυτό προσπαθούμε να πετύχουμε στο ευρωπαϊκό πρότζεκτ RE4.
      Τζέρεμι Γουίλκς, Euronews:
      Εάν θέλουμε να διαλύσουμε αυτή την πόλη, να διαχωρίσουμε τα υλικά κατασκευής της. Ποια είναι τα βήματα;
      Ουμπέρτο Μπατίστα, STAM:
      Ουσιαστικά όταν διαλύεις ή όταν κατεδαφίζεις ένα κτίριο ή μια περιοχή σε μια πόλη, πρώτα απομακρύνεις όλα τα βασικά μέρη ή τα εξαρτήματα όπως παράθυρα, πλαίσια ή κομμάτια που μπορούν να αποσυναρμολογηθούν. Μετά κατεδαφίζεις όλο το κτίριο.
      Αυτό που μένει είναι ένα τεράστιο σύνολο από πρώτες ύλες που είναι μπερδεμένες μεταξύ τους. Το πιο δύσκολο είναι να κάνεις στη συνέχεια τη διαλογή και την ταξινόμηση των πρώτων υλών για να μπορέσεις να προχωρήσεις στην ανακύκλωση αυτών που μπορούν να ανακυκλωθούν.
      Τζέρεμι Γουίλκς, Euronews:
      Τι συμβαίνει με τα πράγματα που βλέπουμε κάτω από τα πόδια μας και μερικές φορές σε κτίρια, όπως πέτρα και μάρμαρο. Μπορούν να ανακυκλωθούν;
      Ουμπέρτο Μπατίστα, STAM:
      Εάν πρέπει να χτίσουμε ένα νέο κτίριο με τον παραδοσιακό τρόπο μπορούμε να ανακυκλώσουμε ή να επαναχρησιμοποιήσουμε τα ίδια μέρη κομμάτια, τα ίδια υλικά. Αλλά επειδή στοχεύουμε στην κατασκευή νέων κτιρίων, χρειάζεται να κόψουμε αυτά τα μέρη, τα στοιχεία, ώστε να μπορέσουμε να τα χρησιμοποιήσουμε με κάποιο τρόπο στα νέα υλικά που θα βάλουμε στα νέα κτίρια. Για παράδειγμα να φτιάξουμε νέα πάνελ για τους τοίχους, για τους εσωτερικούς τοίχους στα κτίρια και στις στέγες. Σ’ αυτή την περίπτωση δεν μπορούμε απλά να χρησιμοποιήσουμε ξανά τα μάρμαρα ή την πέτρα, όπως βλέπετε εδώ στην πόλη.
      Περισσότερα...

      875 • 0

    21. Περιβάλλον

      Νέα ΚΑΠ 2023-2027: Οι αλλαγές που έρχονται στον πρωτογενή τομέα

      Engineer

      Αλλαγές με φιλοπεριβαλλοντικό πρόσημο αλλά και αυστηρούς ελέγχους φέρνει στον πρωτογενή τομέα, από τη νέα χρονιά, η ενεργοποίηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) 2023-2027 και στη χώρα μας.
      Το ελληνικό Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο για την ΚΑΠ έλαβε πριν από λίγες ημέρες άτυπα το «πράσινο φως» για την εκκίνηση της τυπικής διαδικασίας έγκρισης από τη Γενική Διεύθυνση Γεωργίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με την «επίσημη» έγκριση να αναμένεται περί τα τέλη του Νοεμβρίου.
      Δύο είναι οι βασικές μεταβολές που θα δουν από τη νέα καλλιεργητική χρονιά οι αγρότες καθώς οι κύριοι στόχοι της νέας ΚΑΠ είναι ο φιλοπεριβαλλοντικός / ψηφιακός μετασχηματισμός αλλά και η αυστηροποίηση των ελέγχων.
      «Η μεγάλη αλλαγή που έχουμε πλέον είναι η στροφή προς μια «φιλοπεριβαλλοντική» κατεύθυνση, με δράσεις όμως που θα πρέπει να κάνουν οι παραγωγοί μας, τόσο στον Πυλώνα I, που είναι οι άμεσες ενισχύσεις, όσο και στον Πυλώνα ΙΙ, που αφορά τις επενδύσεις» δήλωσε στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο γ.γ. Αγροτικής Πολιτικής και Διεθνών Σχέσεων του ΥΠΑΑΤ, Κώστας Μπαγινέτας.
      Σε ό,τι αφορά τους ελέγχους στα προγράμματα, ο K. Μπαγινέτας υπογράμμισε ότι πλέον θα γίνονται βάσει δεικτών και σε περιπτώσεις παραβίασής τους η χώρα θα δέχεται πρόστιμο από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
      Τα Eco – Schemes του Πυλώνα Ι
      Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για τα κονδύλια της προγραμματικής περιόδου, η Ελλάδα κατάφερε να διατηρήσει τα ίδια κεφάλαια που είχε και στην προηγούμενη ΚΑΠ, όταν ο συνολικός Προϋπολογισμός της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής για την υπόλοιπη Ευρώπη έπεσε περίπου 10%.
      Κάθε χρόνο από τον Πυλώνα Ι διατίθεται για άμεσες ενισχύσεις το ποσό του 1,9 δισ. ευρώ. Πλέον, με την εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας στην ΚΑΠ το 25% των πόρων (περί τα 460 εκατ. ευρώ) θα πρέπει να οδηγείται προς το καθεστώς των οικολογικών σχημάτων (eco-schemes).
      «Από τη νέα χρονιά οι αγρότες με τη δήλωση ΟΣΔΕ 2023, εκτός των όσων δήλωναν τις περασμένες χρονιές θα πρέπει να επιλέξουν και μια δράση από τη λίστα των οικολογικών σχημάτων που θα είναι αναρτημένη στον ΟΠΕΚΕΠΕ,  όπως είναι η εφαρμογή αμειψισποράς, η διατήρηση βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας κ.α.» τόνισε ο κ. Μπαγινέτας.
      Έτσι εφόσον ένας παραγωγός έχει δηλώσει φέτος και την επόμενη χρονιά τις ίδιες εκτάσεις, και στη δήλωση ΟΣΔΕ 2023 δεν περιλαμβάνεται κάποια δράση οικολογικού σχήματος, θα δει «ψαλιδισμένες» τις ενισχύσεις του κατά 25%.
      Η συγκεκριμένη διαδικασία είναι υποχρεωτική για κάθε Κράτος-Μέλος αλλά εθελοντική για τον παραγωγό. Μάλιστα σύμφωνα με τον κ. Μπαγινέτα, κατά τα δυο πρώτα χρόνια, από το 2023 έως το 2025 όποιο ποσό από τα 460 εκατ. ευρώ των eco-schemes δεν απορροφηθεί θα μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί για τη Βασική Ενίσχυση. Ωστόσο από το 2025 στην ίδια περίπτωση τα χρήματα χάνονται για τη χώρα μας.
      Φιλοπεριβαλλοντικές επενδύσεις στον Πυλώνα ΙΙ
      Αναφορικά με τον Πυλώνα ΙΙ με την ενσωμάτωση της «Πράσινης Συμφωνίας» προβλέπεται ότι το 35% των συνολικών πόρων θα πρέπει να κατευθυνθούν σε φιλοπεριβαλλοντικές επενδύσεις.
      «Όταν θα προκηρυχθούν τα νέα Σχέδια Βελτίωσης, ενδεχομένως το Σεπτέμβριο του 2023, θα καταστεί υποχρεωτική η ένταξη φιλοπεριβαλλοντικών επενδύσεων, όπως η εγκατάσταση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η επαναχρησιμοποίηση υπολειμμάτων, η παραγωγή βιοαερίου κ.α.» επισήμανε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Μπαγινέτας.
      Σε περίπτωση που κατά την υποβολή φακέλου για ένταξη στα Σχέδια Βελτίωσης ο ενδιαφερόμενος δεν έχει προσθέσει κάποια φιλοπεριβαλλοντική επένδυση, «κατά πάσα πιθανότητα θα κόβεται» σημείωσε.
      Περισσότερα...

      707 • 0

×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.