Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • HoloBIM Structural
    HoloBIM Structural

  • Περιβάλλον

    Περιβάλλον

    1466 ειδήσεις in this category

    1. Περιβάλλον

      Επιστημονικό κονσένσους: η κλιματική αλλαγή είναι ανθρωπογενής

      Engineer

      Κονσένσους ανάμεσα σε κλιματικούς επιστήμονες και μετεωρολόγους για τα ανθρωπογενή αίτια της κλιματικής αλλαγής διαπιστώνει έρευνα του Πανεπιστημίου Τζωρτζ Μέισον στην Ουάσιγκτον των ΗΠΑ.
       
      Η άποψη των κλιματικών επιστημόνων πάνω στο ζήτημα είναι γνωστή, όπως άλλωστε καταγράφεται στις εκθέσεις της Διακυβερνητικής Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC).
       
       
       
      Ωστόσο, υπήρχαν υπόνοιες ότι το ίδιο δεν συνέβαινε στους κόλπους των μετεωρολόγων, οι οποίοι φέρονταν να υιοθετούν διαφορετική στάση.
       
      Η νέα μελέτη που εστίασε αφενός σε 1.038 μετεωρολόγους που εργάζονται στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και αφετέρου στα μέλη της Αμερικανικής Μετεωρολογικής Εταιρείας που δεν «μεταδίδουν» την πρόγνωση για τον καιρό είναι αποκαλυπτική.
       
      Σε ποσοστό 96% οι μετεωρολόγοι πιστεύουν ότι η κλιματική αλλαγή συμβαίνει και ότι σε ποσοστό 95% ο άνθρωπος είναι εν μέρει ή εν πολλοίς υπεύθυνος.
       
      Οι μετεωρολόγοι συμφωνούν επίσης ότι η κατάσταση μπορεί να αντιστραφεί εάν επιλέξουμε να μειώσουμε τις εκπομπές ρύπων.
       
      Η στάση των αμερικανών μετεωρολόγων δεν ήταν η ίδια πριν από μερικά χρόνια. Σε αντίστοιχη έρευνα του 2012, μόλις το 19% των συμμετεχόντων είχαν κατονομάσει τον ανθρώπινο παράγοντα ως κινητήριο μοχλό της κλιματικής αλλαγής, με το 81% να την αποδίδει σε φυσικά κατά κύριο λόγο αίτια.
       
      Την ίδια άποψη συμμερίζεται άλλωστε και η μετεωρολογική υπηρεσία της Βρετανίας, το περίφημο Met Office.
       
      —Λιώσιμο ρεκόρ για τους πάγους της Αρκτικής
       
      Το 1979 ξεκίνησε η δορυφορική παρατήρηση και μέτρηση των πάγων που σχηματίζονται στην επιφάνεια του Αρκτικού Ωκεανού. Οι πάγοι αυτοί αρχίζουν κατά τη διάρκεια της άνοιξης να λιώνουν και το λιώσιμο κορυφώνεται κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.
       
      Η κατάσταση αντιστρέφεται με την έναρξη του φθινοπώρου όπου αρχίζουν να σχηματίζονται εκ νέου οι πάγοι στην αρκτική θάλασσα και το φαινόμενο κορυφώνεται φυσικά τον χειμώνα.
       
      Το Εθνικό Κέντρο Δεδομένων Χιονιού και Πάγου των ΗΠΑ (NSIDC) και η NASA ανακοίνωσαν ότι η μέγιστη έκταση των θαλάσσιων πάγων της Αρκτικής φέτος διαμορφώθηκε στα 14,52 εκατ. τετραγωνικά χιλιόμετρα, η μικρότερη έκταση από τότε που ξεκίνησαν οι καταγραφές.
       
      Το 2003 σημειώθηκε η πρώτη συρρίκνωση-ρεκόρ των θαλάσσιων αρκτικών πάγων από τότε που ξεκίνησαν οι καταγραφές.
       
      Έκτοτε κάθε χρόνο σημειώνεται νέο αρνητικό ρεκόρ διαμόρφωσης θαλάσσιων πάγων στον Αρκτικό Ωκεανό.
       
      Στο video που ακολουθεί δείτε τον κύκλο των θαλάσσιων πάγων της Αρκτικής από το καλοκαίρι του 2015 ως τις 24 Μαρτίου 2016.
       

       
      Πηγή: http://www.econews.gr/2016/03/30/meteorologoi-klima-129368/
      Περισσότερα...

      1189 • 19

    2. Περιβάλλον

      Επιταχύνεται η άνοδος της στάθμης των θαλασσών

      Engineer

      Η άνοδος της στάθμης των θαλασσών παγκοσμίως κατά τις δύο τελευταίες δεκαετίες έχει επιταχυνθεί πολύ περισσότερο από ό,τι νόμιζαν μέχρι σήμερα οι επιστήμονες, ενώ αντίθετα πιο πριν η άνοδος των υδάτων ήταν μικρότερη σε σχέση με τις παλαιότερες εκτιμήσεις, σύμφωνα με μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα.
       
      Μετά το 1990, εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, η στάθμη αυξάνεται πολύ πιο γρήγορα από τις έως τώρα εκτιμήσεις, με ρυθμό υπερδιπλάσιο από ό,τι πριν το 1990.
       
      Οι ερευνητές των πανεπιστημίων Χάρβαρντ και Ράτγκερς, με επικεφαλής την Κάρλινγκ Χέι και τον Έρικ Μόροου, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Nature", σύμφωνα με το BBC και τους «Τάιμς της Νέας Υόρκης», εκτιμούν ότι μέχρι το 1990 υπήρχε υπερεκτίμηση της ανόδου της στάθμης των υδάτων.
       
      Πηγή: http://topontiki.gr/article/93149
      Περισσότερα...

      885 • 0

    3. Περιβάλλον

      Επιτροπή της UNESCO αξιολογεί το Γεωπάρκο Λαυρεωτικής με στόχο την ένταξή του στο Παγκόσμιο Δίκτυο Γεωπάρκων

      Engineer

      Αξιολογητές της UNESCO υποδέχεται ο δήμος Λαυρεωτικής, από τις 15 έως και 18 Οκτωβρίου και θα τους παρουσιάσει το Γεωπάρκο Λαυρεωτικής, με στόχο την ένταξή του στο Παγκόσμιο Δίκτυο Γεωπάρκων της της UNESCO.
      Κατά την επίσκεψή τους τα μέλη της επιτροπής αξιολόγησης θα ξεναγηθούν στους γεώτοπους του δήμου Λαυρεωτικής, όπου θα έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν τις μοναδικές πτυχές της περιοχής, η οποία αποτελεί μοναδικό παράδειγμα γεω-μεταλλευτικής κληρονομιάς.

      Ο δήμαρχος Λαυρεωτικής και πρόεδρος του Φορέα Διαχείρισης του Γεωπάρκου δήλωσε σχετικά: «Σύμφωνα με την UNESCO, ως Γεωπάρκο χαρακτηρίζεται μια περιοχή με ικανό αριθμό θέσεων γεωλογικής κληρονομιάς, ένα μωσαϊκό γεωτόπων ιδιαίτερου ενδιαφέροντος, σπανιότητας ή κάλλους, αντιπροσωπευτικών της περιοχής, των γεγονότων και διαδικασιών της γεωλογικής ιστορίας της. Ο δήμος μας είναι μια περιοχή που χαρακτηρίζεται από τεράστιο πολιτιστικό, ιστορικό και γεωλογικό πλούτο, ο οποίος θέλουμε να αναδειχθεί, ώστε να αποτελέσει η περιοχή μας σημείο αναφοράς για τους επισκέπτες. Στόχος μας να δημιουργήσουμε ένα Γεωπάρκο που θα συμβάλλει στη βιώσιμη και αειφόρο ανάπτυξη της περιοχής μας μέσα από την αξιοποίηση των φυσικών πόρων, την ενίσχυση της επιστημονικής έρευνας: και την προαγωγή της περιβαλλοντικής παιδείας. Πιστεύουμε στις δυνατότητες του δήμου μας και εργαζόμαστε ακατάπαυστα για την υλοποίηση του στόχου μας».
      Περισσότερα...

      608 • 0

    4. Περιβάλλον

      Επτά νέες επενδύσεις Αιολικών Πάρκων

      delta_delta

      Τους περιβαλλοντικούς όρους για την κατασκευή και λειτουργία επτά μεγάλων Αιολικών Σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, συνολικής ισχύος 204,2 MW υπέγραψε ο υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, κ. Γιάννης Μανιάτης.
       
      Η κατασκευή των έργων στις Περιφέρειες Δυτικής Μακεδονίας, Θεσσαλίας και Δυτικής Ελλάδας υπολογίζεται ότι θα αποφέρει περίπου 245 εκατ. ευρώ στην πραγματική οικονομία, ενώ με την έναρξη λειτουργίας τους θα προσφέρουν ετησίως περίπου 472 GWh πράσινης ηλεκτρικής ενέργειας, σχεδόν της 1% της ηλεκτρικής ζήτησης στο διασυνδεδεμένο ηλεκτρικό σύστημα.
       
      Ειδικότερα, οι εγκρίσεις των περιβαλλοντικών όρων, αφορούν έργα ισχύος:
       
      - 30,6 MW στον δήμο Πάτρας της ΘΕΜΕΛΗ ΑΤΕ,
      - 39 ΜW στον δήμο Ερυμάνθου, της εταιρείας «ΑΙΟΛΙΚΑ ΠΑΡΚΑ ΕΠΕ»,
      - 39,95 ΜW στο Αμύνταιο της εταιρείας «ΑΙΟΛΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΚΕΛΛΑΣ Α. Ε.»
      - 12 ΜW στο δήμο Βοϊου της εταιρείας «VOLTERRA Α. Ε»
      - 24,65 ΜW στο δήμο Πύλη από την «ΑΝΕΜΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Α. Ε. Ε.»
      - 26 ΜW στο δήμο Γρεβενών από την «ΑΝΕΜΟΣΤΡΟΒΙΛΟΣ RENWIND A. E.»
      - 32 ΜW στο δήμο Γρεβενών από την «ΑΝΕΜΟΣ ΗΠΕΙΡΟΥ Α. Ε. Ε.»
       
       
      Οι Ανανεώσιµες Πηγές Ενέργειας ακολουθούσαν µια ραγδαία αναπτυσσόµενη πορεία τα τελευταία χρόνια, η οποία δεν ανεστάλη στα χρόνια της ύφεσης. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2011 ήταν έτος ρεκόρ για την αιολική ενέργεια και το 2012 για τα φωτοβολταϊκά. Συνολικά, από την αρχή του 2011 έως και το τέλος του 2012, είχαν πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα επενδύσεις περίπου 3 δις ευρώ.
       
      Παράλληλα, η αιολική ενέργεια στην Ελλάδα έχει δηµιουργήσει περισσότερες θέσεις ανά εγκατεστηµένο MW σε σχέση µε τις σύγχρονες µονάδες φυσικού αερίου.
       
      Πηγή: http://www.tovima.gr/society/article/?aid=546241
      Περισσότερα...

      1326 • 0

    5. Περιβάλλον

      Έρευνα Grant Thornton: Αυτή είναι η διάθεση των επιχειρήσεων για μια πιο βιώσιμη κουλτούρα

      Engineer

      Μετά από έρευνα που πραγματοποιήθηκε από την Grant Thornton, η ελληνική επιχειρηματικότητα φαίνεται θετική απέναντι σε ζητήματα βιωσιμότητας και "πράσινης" μετάβασης, με αμφιβολίες, ωστόσο, να υπάρχουν ακόμη.
      Η Grant Thorton πραγματοποίησε έρευνα για το Eλληνικό Eπιχειρείν, στο πλαίσιο της οποίας ζήτησε από τους Έλληνες επιχειρηματίες να αξιολογήσουν την σημερινή κατάσταση της επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα. Οι επιχειρηματίες, επίσης, ερωτήθηκαν και για το ποιες είναι οι προσδοκίες τους για τους επόμενους 12 μήνες. 
      Τα αποτελέσματα φαίνονται να έχουν σημαντικό ενδιαφέρον. Τα θέματα ESG, θα πρέπει σήμερα να αποτελούν προτεραιότητα για κάθε σύγχρονη δυναμική επιχείρηση και αυτό φαίνεται πως έχουν αρχίσει να κατανοούν οι επιχειρήσεις σήμερα. Σύμφωνα με την έρευνα, οι 6 στις 10 ελληνικές επιχειρήσεις δηλώνουν ότι έχουν εντάξει στη διαδικασία διαχείρισης κινδύνων τους, την κλιματική αλλαγή και τους περιβαλλοντικούς κινδύνους. Επιπλέον, οι 5 στις 10 επιχειρήσεις δηλώνουν ότι το στρατηγικό τους πλάνο ενσωματώνει θέματα κλιματικής αλλαγής και βιώσιμης ανάπτυξης.
      Αναφορικά με το εάν η διαδικασία κινδύνων της επιχείρησης εξετάζει την κλιματική αλλαγή και τους περιβαλλοντικούς κινδύνους, το 60% απάντησε θετικά, με το υπόλοιπο 40% να απαντάει αρνητικά κάτι που είναι ενθαρρυντικό για μελλοντικές περισσότερες κινήσεις.
      Λαμβάνοντας υπόψη ότι από την αξιολόγηση των σημαντικότερων κινδύνων που αναμένεται να αντιμετωπίσουν οι επιχειρήσεις, μόνο οι 3 στις 10 προκύπτει ότι αξιολογούν ως σημαντικούς τους κινδύνους που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή, θα στεκόμασταν με σκεπτικισμό απέναντι στην ευρύτητα και στην πραγματική εμβάθυνση αυτής της επικέντρωσης σε θέματα ESG που δηλώνουν σήμερα οι επιχειρήσει, δηλώνει η έρευνα. 
      Σε ποιον πυλώνα θα εστιάσουν οι επιχειρηματίες τους επόμενους 12 μήνες;
      Αναφορικά με τους πυλώνες του ESG και την πιθανότητα επένδυσης των επιχειρήσεων σε κάθε πυλώνα τους επόμενους 12 μήνες, παρατηρούμε ότι οι 3 στις 10 επιχειρήσεις αναμένουν να επενδύσουν έμπρακτα, με σχεδόν ίδια αναλογία, μεταξύ περιβάλλοντος, κοινωνίας και διακυβέρνησης. Πιο συγκεκριμένα, σε ερώτηση για το πόσο πιθανό θεωρούν το να επενδύσουν σε πρωτοβουλίες εταιρικής υπευθυνότητας το επόμενο έτος, το 33% απάντησε πως το θεωρεί σχεδόν βέβαιο το να επενδύσει σε ενέργειες που αφορούν το περιβάλλον και τους περιβαλλοντικούς κινδύνους, κάτι που σίγουρα επιβεβαιώνει τη θέληση κάποιων μεγάλων εταιριών για επένδυση στη βιωσιμότητα.
      Αντιθέτως, το 38% των ερωτηθέντων απάντησε πως θεωρεί σχεδόν απίθανο να επενδύσει σε τέτοιου είδους πρωτοβουλίες, ενώ το υπόλοιπο το 29% απάντησε πως το θεωρεί πιθανό, συμπέρασμα που υποδηλώνει τις αμφιβολίες που υπάρχουν ακόμη για τις κινήσεις αυτές. Αναφορικά με πρωτοβουλίες που αφορούν γενικότερα την κοινωνία, το 37% απάντησε πως θεωρεί πιθανό το να επενδύσει σε τέτοιες δράσεις, με το 37% να το θεωρεί σχεδόν βέβαιο και το άλλο 27% να το θεωρεί σχεδόν απίθανο.
      Τέλος, σχετικά με τις πρωτοβουλίες για την εταιρική διακυβέρνηση το 36% των συμμετεχόντων απάντησε πως θεωρεί σχεδόν απίθανες τις επενδύσεις προς αυτήν την κατεύθυνση, ενώ το 34% δήλωσε πως το θεωρεί πιθανό και το 30% το θεωρεί βέβαιο.
      Περισσότερα...

      443 • 0

    6. Περιβάλλον

      Έρευνα MIIR: Ο ρόλος της διαφάνειας στη δασοπυροπροστασία

      Engineer

      Έρευνα για την καταγραφή των πόρων που δαπανά η χώρα για την πρόληψη αλλά και την καταστολή δασικών πυρκαγιών, υλοποιεί το Μεσογειακό Ινστιτούτο Ερευνητικής Δημοσιογραφίας (MIIR) με το WWF Greece στο πλαίσιο του προγράμματος Active Citizens Fund των EEA Grants στην οποίο παρουσιάζονται συγκριτικά  πρακτικές διαχείρισης των οικονομικών των πυρκαγιών 11 χωρών που φέρουν ομοιότητες με την Ελλάδα και αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα καθώς όπως επισημαίνεται, απαραίτητη προϋπόθεση για την κατανόηση της αποτελεσματικότητας των στρατηγικών αντιμετώπισης των πυρκαγιών είναι η διαφάνεια.
      Όπως αναφέρεται στην έρευνα, στην Ελλάδα, μπορεί μεν η νομοθεσία να προβλέπει τη δημοσίευση εγγράφων, πληροφοριών και δεδομένων σχετικά με τις δημόσιες πολιτικές, ωστόσο σε πολλές περιπτώσεις το είδος της πληροφορίας που παρέχεται δεν επαρκεί για την κατανόηση της ενδεχόμενης κακής διαχείρισης των πόρων που δαπανώνται για την πρόληψη και καταστολή των δασικών πυρκαγιών. Αλλά και τα οικονομικά στοιχεία δεν είναι σε πολλές περιπτώσεις δημόσια διαθέσιμα και η απόκτηση τους είναι από δύσκολη ως και αδύνατη, όπως στην περίπτωση των δαπανών για τα εναέρια μέσα δασοπυρόσβεσης.
      Ο ρόλος της διαφάνειας στη δασοπυροπροστασία
      Οι καταστροφικές πυρκαγιές που ξέσπασαν στην ελληνική επικράτεια το καλοκαίρι του 2021 θα καταλογογραφηθούν στο τέλος του έτους στο αρχείο συμβάντων για τις δασικές πυρκαγιές που τηρεί το Πυροσβεστικό Σώμα με την υποχρέωση του ν. 4305/2014. Το «ήπιο» 2020 καταγράφηκαν 11.799 συμβάντα δασικών πυρκαγιών σε όλη την επικράτεια, αφήνοντας πίσω τους 167.000 στρέμματα καμένων δασών και δασικών εκτάσεων. Μόνο μέσα σε μία εβδομάδα του φετινού Αυγούστου κάηκαν περισσότερα από 1.200.000 στρέμματα σε όλη τη χώρα…
      «Η γυναίκα του Καίσαρα δεν αρκεί να είναι τίμια, πρέπει και να φαίνεται τίμια». Πόσο όμως το καταφέρνουμε αυτό στη χώρα μας σε σύγκριση με άλλες χώρες όσον αφορά το κόστος πρόληψης και καταστολής δασικών πυρκαγιών;
      Tο Mεσογειακό Ινστιτούτο Ερευνητικής Δημοσιογραφίας (MIIR) προσπαθεί να απαντήσει το παραπάνω ερώτημα ερευνώντας την καταγραφή των πόρων που δαπανά η χώρα για την πρόληψη αλλά και την καταστολή δασικών πυρκαγιών, και η οποία υλοποιείται με το WWF Ελλάς στο πλαίσιο του προγράμματος Active Citizens Fund των EEA Grants.
      Θα περίμενε κανείς ότι μετά από μεγάλες καταστροφές όπως το 2007 και το 2018 αλλά και τις φετινές, θα άλλαζε συνολικά ο τρόπος με τον οποίο διαχειριζόμαστε τις δασικές πυρκαγιές και κυρίως ο τρόπος με τον οποίο δίνουμε σαφή εικόνα για τις αποφάσεις και τον τρόπο λήψης τους. Και τα οικονομικά στοιχεία παίζουν τεράστιο ρόλο σε αυτό. Η αποτελεσματική κατανομή και η διαθεσιμότητα των πόρων θα πρέπει επίσης να συμβαδίζει με το ολοένα αυξανόμενο πρόβλημα των δασικών πυρκαγιών, και ειδικά λόγω των προκλήσεων που προσθέτει η κλιματική αλλαγή. Καθώς οι κυβερνήσεις δεν έχουν απεριόριστους πόρους για τις δασικές πυρκαγιές θα πρέπει να εφαρμόσουν ένα σύστημα που θα πετύχει το μεγαλύτερο δυνατό αποτέλεσμα με το μικρότερο δυνατό κόστος. H ισορροπία μεταξύ κόστους και οφέλους αποδεικνύει την αποτελεσματικότητα των δράσεων της διοίκησης και δημιουργεί ένα αίσθημα στους πολίτες ότι τα χρήματα τους δεν πάνε σε ένα βαρέλι δίχως πάτο.
      Η υποχρέωση τήρησης αρχείου συμβάντων  πυρκαγιών και των εκτάσεων τους από το Πυροσβεστικό Σώμα βάσει του ν.4305/2014  είναι μόνο ένα ελάχιστο προαπαιτούμενο για τη διαμόρφωση και τη χρηματοδότηση των πολιτικών που εστιάζουν στην πρόληψη και την καταστολή τους, καθώς γίνεται ορατό το εύρος και η περιοδικότητα του φαινομένου. Η απλή παρουσίαση αποτελεσμάτων περιστατικών και καμένων εκτάσεων από μόνη της δεν αρκεί για να μετρήσουμε την αποτελεσματικότητα ενός συστήματος.
      Παγκοσμίως, παρατηρείται μία ανησυχητική τάση αύξησης της έντασης των περιστατικών δασικών πυρκαγιών, οφειλόμενη στις υψηλές θερμοκρασίες που επιφέρει η κλιματική αλλαγή και στην περίσσεια της καύσιμης ύλης που προκύπτει, μεταξύ άλλων, από τις σύγχρονες αγροτικές πρακτικές και τις αλλαγές χρήσεων γης. Έτσι στις Ηνωμένες Πολιτείες το κόστος της δασοπυροπροστασίας (πρόληψη και καταστολή) τη δεκαετία του 1990 ήταν μικρότερο του 1 δισ. δολαρίων ετησίως, για να ανέλθει από το 2002 και εξής σε περισσότερα από 3 δισεκατομμύρια. Η αύξηση του προϋπολογισμού, αν και επιβεβλημένη, δεν είναι από μόνη της επαρκής λύση για τον περιορισμό των καταστροφικών πυρκαγιών. Η πολιτεία της Καλιφόρνια στις ΗΠΑ βρίσκεται εδώ και χρόνια αντιμέτωπη με μερικές από τις πιο φονικές και περιβαλλοντικά επιζήμιες δασικές πυρκαγιές στον πλανήτη. Η πύρινη κόλαση που κατέστρεψε την πόλη Paradise το 2018, αφήνοντας πίσω της 85 θύματα, αλλά και η φωτιά που κατέκαψε περισσότερο από 1 εκατομμύριο εκτάρια γης το 2020, καθώς και η φετινή πυρκαγιά “Caldor”, αποτελούν ενδεικτικά παραδείγματα των επικίνδυνων και επιζήμιων δασικών πυρκαγιών που καλούνται οι αρχές να καταστείλουν. Οι αποφάσεις για την πυροπροστασία επηρεάζονται από την κεντρική πολιτική των ΗΠΑ, που ορίζει ότι οι δράσεις πρόληψης και καταστολής δασικών πυρκαγιών χρηματοδοτούνται από την Ομοσπονδιακή Δασική Υπηρεσία με βάση το μέσο οικονομικό κόστος της προηγούμενης δεκαετίας. Βάσει αυτού συντάσσεται ο προϋπολογισμός από το Τμήμα Εσωτερικών και το Γραφείο Δασικών Πυρκαγιών της Πολιτείας της Καλιφόρνια. Η κυβέρνηση της Καλιφόρνια εκδίδει ετήσια αναφορά με τα στατιστικά των δασικών πυρκαγιών χωρίς να περιλαμβάνει οικονομική ανάλυση, αφού στην πολιτεία δεν υπάρχει σχετικό νομικά δεσμευτικό πλαίσιο διαφάνειας και λογοδοσίας. Τα αποτελέσματα της πολιτικής αυτής γίνονται ορατά, αφού η πολιτεία μοιάζει ανήμπορη να αντιμετωπίσει προς το παρόν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Για την περίπτωση των ΗΠΑ υπάρχει και Ομοσπονδιακή νομοθεσία αποκλειστικά για τα θέματα χρηματοδότησης δασικών πυρκαγιών (Wildfire Disaster Funding Act). Θεσπίστηκε προκειμένου να μην απομυζώνται πόροι από άλλες πηγές εις βάρος άλλων δράσεων δασικής και περιβαλλοντικής προστασίας.
      Πολλά μοντέλα υπολογισμού του μελλοντικού κόστους πρόληψης και αντιμετώπισης δασικών πυρκαγιών, όπως και το ελληνικό, βασίζονται κατά κύριο λόγο στα ιστορικά δεδομένα των πυρκαγιών και του κόστους την τελευταία δεκαετία ή την τελευταία χρονιά και δεν συμβαδίζουν με μελλοντικά σενάρια σχετικά με την επίδραση της κλιματικής αλλαγής και της αλλαγής συμπεριφοράς των δασικών πυρκαγιών.
      Στην Ελλάδα σήμερα, το συνολικό κόστος καταστολής (από όλα τα χρηματοδοτικά εργαλεία και φορείς) για το 2020 υπολογίζεται στα 169.000.000 ευρώ,  ενώ της πρόληψης μόνο στα 72.000.000 ευρώ, τα οποία κατά κύριο λόγο αφορούν το κόστος της εμπλοκής του Πυροσβεστικού Σώματος και των Ενόπλων Δυνάμεων. Το αυξημένο κόστος της καταστολής σε σχέση με την πρόληψη, αποτελεί ένα πρώτο προβληματικό σημείο της οικονομικής διαχείρισης της δασοπυροπροστασίας. Όπως έχουμε ξαναγράψει, στρεβλά κριτήρια χρηματοδότησης έχουν ως αποτέλεσμα να δίνονται μεγαλύτερες οικονομικές ενισχύσεις  για τη δασοπυροπροστασία σε δήμους που δεν έχουν στην επικράτειά τους μεγάλες δασικές εκτάσεις, εις βάρος άλλων που αντιμετωπίζουν αυξημένη επικινδυνότητα για καταστροφικές πυρκαγιές.
      Απαραίτητη προϋπόθεση για την κατανόηση της αποτελεσματικότητας των υπαρχουσών στρατηγικών αντιμετώπισης των πυρκαγιών είναι η διαφάνεια.
      Έτσι επιχειρήσαμε να συγκρίνουμε πρακτικές διαχείρισης των οικονομικών των πυρκαγιών, χωρών που φέρουν ομοιότητες με την Ελλάδα και αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα.
      Οι τομείς σύγκρισης μεταξύ έντεκα κρατών (Αυστραλία, Βολιβία, Βουλγαρία, Πολιτεία της Καλιφόρνια/ΗΠΑ, Κύπρος, Γαλλία, Ιταλία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Ισπανία και Τουρκία) αφορούσαν σε πρακτικές που σχετίζονται με τη δημοσίευση εθνικών αναφορών που αφορούν την ανάλυση των οικονομικών της δασοπυροπροστασίας ως προς την πρόληψη και την καταστολή, αλλά και την κουλτούρα διαφάνειας και λογοδοσίας που υπάρχει στις υπό εξέταση χώρες. Η Ισπανία φαίνεται πως είναι η χώρα που συγκεντρώνει τις περισσότερες βέλτιστες πρακτικές στον τομέα, καθώς δημοσιεύει στον ιστότοπο του Υπουργείου Οικολογικής Μετάβασης την αναλυτική ετήσια αναφορά για τα οικονομικά των δασικών πυρκαγιών που περιλαμβάνει νομικές, επιχειρησιακές και οικονομικές παραμέτρους, ενώ είναι δημόσια και εύκολα προσβάσιμη στο κοινό. Περιλαμβάνει επίσης στατιστικές αναλύσεις και επικαιροποιημένες εκθέσεις τοπικών φορέων.  Η αναφορά αυτή πληροί τα κριτήρια της έρευνας: 1. να εκδίδεται σε ετήσια βάση, 2. να είναι δημόσια και εύκολα προσβάσιμη στο κοινό και 3. να περιλαμβάνει συγκεκριμένα οικονομικά στοιχεία και αναλύσεις για τα οικονομικά της πρόληψης και καταστολής δασικών πυρκαγιών. Στη σωστή κατεύθυνση και η Τουρκία που -παρά το συνολικότερο έλλειμμα διαφάνειας- φαίνεται πως δημοσιεύει στοιχεία για εσωτερική, διοικητική χρήση των εμπλεκόμενων φορέων στη δασοπυροπροστασία καθώς δεσμεύεται για αυτό από την εσωτερική της νομοθεσία. Η γενική αυτή υποχρέωση περιλαμβάνει και απολογισμό για τον προϋπολογισμό και τον σχεδιασμό για την πρόληψη και καταστολή δασικών πυρκαγιών.
      Στην Ελλάδα, η νομοθεσία (ειδικά μετά την ενσωμάτωση της Οδηγίας 2013/37) ενθαρρύνει τη διαφάνεια προβλέποντας τη δημοσίευση εγγράφων, πληροφοριών και δεδομένων σχετικά με τις δημόσιες πολιτικές. Δεν διευκρινίζεται ωστόσο το είδος των πληροφοριών που είναι κάθε φορά κρίσιμες για έναν τομέα. Έτσι, ενώ σε πολλές περιπτώσεις οι φορείς συμμορφώνονται τυπικά με τις κείμενες διατάξεις, το είδος της πληροφορίας που παρέχεται δεν επαρκεί για την κατανόηση της ενδεχόμενης κακής διαχείρισης των πόρων που δαπανώνται για την πρόληψη και καταστολή των δασικών πυρκαγιών. Τα οικονομικά στοιχεία δεν είναι σε πολλές περιπτώσεις δημόσια διαθέσιμα και η απόκτηση τους είναι από δύσκολη ως και αδύνατη ακόμα και με συγκεκριμένα αιτήματα πληροφοριών. Την απουσία αυτών των δεδομένων διαπιστώνει άλλωστε και η Έκθεση Goldhammer (που ολοκληρώθηκε μετά την καταστροφική πυρκαγιά στο Μάτι το 2018) όπως χαρακτηριστικά αναφέρει: «Δεν έχει υπάρξει μια ολοκληρωμένη μελέτη -με βάση το υπάρχον σύστημα- που να καθορίζει το ελάχιστο, το ιδανικό και το μέγιστο επίπεδο προϋπολογισμού, που αξιοποιούμενος κατάλληλα θα μπορεί να επιτύχει ένα καθορισμένο επίπεδο αποτελέσματος (π.χ. ετήσια μέση καιγόμενη έκταση). Σε συνέχεια της ανωτέρω έλλειψης, οι διατιθέμενες πιστώσεις για τη διαχείριση των πυρκαγιών δασών και υπαίθρου ορίζονται ως προς το συνολικό ύψος και κατανέμονται χωρίς σαφή αντικειμενικά κριτήρια, με βάση υποκειμενικές προσεγγίσεις/αντιλήψεις πολιτικών στελεχών, συγκυρίες όπως πολιτικές πιέσεις για προσλήψεις με κοινωνικά κριτήρια, πίεση προερχόμενη από καταστροφές, συσχετισμοί δυνάμεων και επιρροής φορέων, οικονομική δυσπραγία του κράτους, κ.λπ.»
      Από τις χώρες του δείγματος προκύπτει ότι η Ελλάδα δεν είναι η μόνη χώρα με έλλειψη στοχευμένης πληροφόρησης του κοινού. Εθνική αναφορά σχετικά με τα οικονομικά της δασοπυροπροστασίας και δασοπυρόσβεσης δημοσιεύουν μόνο η Ισπανία και η Τουρκία, ενώ στατιστικά των πυρκαγιών και κάποια γενικά οικονομικά στοιχεία είναι διαθέσιμα για ορισμένες χώρες μέσω του Ευρωπαϊκού Πληροφοριακού συστήματος για τις δασικές πυρκαγιές (EFFIS). Μόνο η Τουρκία και σε περιορισμένο βαθμό η Γαλλία προχωρούν και σε περαιτέρω ανάλυση της σχέσης κόστους-οφέλους σχετικά με τον τρόπο που δαπανώνται οι διατιθέμενοι πόροι, ενώ η Βουλγαρία, η Ισπανία και η Κύπρος έχουν νομική υποχρέωση να το πράττουν, άρα προφανώς παραβαίνουν την ίδια τη νομοθεσία τους.
      Αν και για τις περισσότερες χώρες ο γλωσσικός περιορισμός δεν επιτρέπει την ανάλυση στοιχείων που είναι δημόσια διαθέσιμα, η περίπτωση της Κύπρου προσφέρεται για σύντομη ανασκόπηση: σε αυτό το μικρό ευρωπαϊκό κράτος σημειώθηκαν τη διετία 2018-2019 συνολικά 230 δασικές πυρκαγιές, ενώ τόσο πέρυσι όσο και φέτος μεγάλες φωτιές έχουν καταφέρει να πληγώσουν τους δασικούς πνεύμονες του νησιού. Η Κυπριακή κυβέρνηση λαμβάνει σοβαρά υπόψη της την απειλή των πυρκαγιών και μέσω του Τμήματος Δασών του Υπουργείου Γεωργίας, Ανάπτυξης Υπαίθρου και Περιβάλλοντος χαράσσει τον στρατηγικό σχεδιασμό πρόληψης, που ρίχνει σημαντικό βάρος στις δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των κατοίκων της χώρας. Η σύνταξη ετήσιου προϋπολογισμού πρόληψης και καταστολής και η διαμόρφωση ετήσιας οικονομικής αναφοράς πραγματοποιείται βάσει αυτού του σχεδιασμού από το Τμήμα Δασών, αλλά και συγκεκριμένων λογιστικών οδηγιών από το Κυπριακό Λογιστήριο του Κράτους, χωρίς ωστόσο να περιλαμβάνει κάποια ανάλυση κόστους-οφέλους που να βοηθά στην εκτίμηση της αποτελεσματικότητας των πόρων, ενώ απουσιάζουν και νομικά δεσμευτικοί κανόνες διαφάνειας και λογοδοσίας. Παρόλα αυτά, τα κριτήρια που διαμορφώνουν την κατανομή των πόρων προκύπτουν μέσα από μία διαδικασία που συμπεριλαμβάνει την εθνική ηγεσία της χώρας, αφού απαιτείται η έγκριση του ετήσιου οικονομικού σχεδιασμού από το Υπουργικό Συμβούλιο και η ψήφιση από το Κυπριακό Κοινοβούλιο. Για τον σχεδιασμό του Τμήματος Δασών προετοιμάζεται κάθε χρόνο μία μελέτη σκοπιμότητας που περιλαμβάνει τους στόχους για τη διαχείριση των πυρκαγιών. Οι προκαθορισμένοι στόχοι μπορεί να μην καθιστούν εύκολη την προσαρμογή σε πιθανές έκτακτες καταστάσεις, ωστόσο η εκπόνηση της μελέτης σκοπιμότητας μοιάζει να συμβάλει στην ορθή διαχείριση της πρόληψης και της καταστολής, καθώς και την αποτελεσματική σύνδεση του σχεδιασμού με την πράξη στο πεδίο, που πολλές φορές είναι το κρίσιμο ζητούμενο.
      Από την έρευνα προκύπτει επίσης ότι τα υπό εξέταση κράτη έχουν διαφορετικές νομοθετικές προσεγγίσεις όσον αφορά την υποχρέωση σε διαφάνεια και λογοδοσία σχετικά με τα ζητήματα των δασικών πυρκαγιών. Γενικό συμπέρασμα είναι πως η (κακή) πρακτική προκύπτει από το νομοθετικό κενό. Για τις περισσότερες υπό εξέταση χώρες, το νομικό κενό για τη διαφάνεια και τη λογοδοσία αποτελεί τη βάση για τη μη εδραίωση καλών πρακτικών.
      Η σημασία της πρόληψης
      Η ανάγκη για καλές πρακτικές διαφάνειας και λογοδοσίας δεν υπογραμμίζεται μόνο για να ικανοποιηθεί το αίτημα των πολιτών να γνωρίζουν πού πηγαίνουν τα χρήματά τους -για να το πούμε με απλά λόγια. Η δημοσίευση στοιχείων που αφορούν κυρίως τις στρατηγικές πρόληψης και καταστολής και τη χρηματοδότηση των σχετιζόμενων ενεργειών είναι το πρώτο βήμα για να καταλάβουμε τι πηγαίνει προοδευτικά λάθος με τις πυρκαγιές.
      Το ΜΙΙR αναζήτησε πληροφορίες για τις μεθόδους πρόληψης και καταστολής σε χώρες που έχουν κοινά στοιχεία με την Ελλάδα, παρόμοιες περιβαλλοντικές συνθήκες ή αντιμετωπίζουν υψηλό κίνδυνο πυρκαγιάς για άλλους λόγους. Χώρες όπως η Κροατία, το Ισραήλ, η Χιλή και η Νότιος Αφρική έρχονται ολοένα και περισσότερο αντιμέτωπες με καταστροφικές πυρκαγιές για τα οικοσυστήματά τους αλλά για και την ανθρώπινη διαβίωση και δραστηριότητα στις ζώνες μίξης δασών και οικισμών (Wildland Urban Interface).
      Στα δημόσια διαθέσιμα στοιχεία για τις χώρες αυτές γίνεται φανερή η έλλειψη επάρκειας δεδομένων για τη χάραξη αποτελεσματικότερων στρατηγικών πρόληψης (Ισραήλ), ο συνεπακόλουθος μικρός βαθμός ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των τοπικών κοινωνιών (Χιλή) και η ανάγκη για μελέτη και εδραίωση πρόσθετων πρακτικών πρόληψης, όπως η χρήση προδιαγεγραμμένου πυρός (Νότιος Αφρική).
      Γίνεται ευρέως αποδεκτό από το σύνολο των στοιχείων που μελετήσαμε για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών, πως το στοίχημα είναι η ανάπτυξη δράσεων πρόληψης. Η καταστολή αποτελεί το τελευταίο χαρτί στη μάχη με τη φωτιά και μπορεί συχνά να γίνει το προκάλυμμα για την εξυπηρέτηση άλλων οικονομικών συμφερόντων (π.χ. δημόσιες συμβάσεις για εξοπλισμό). Οι αιτίες πρόκλησης πυρκαγιών (η διαθέσιμη καύσιμη ύλη, το κλίμα) έχουν καταγραφεί από όλες τις χώρες, μαζί με τους ανθρώπινους παράγοντες (την ακούσια, την εκούσια και την πρόκληση πυρκαγιάς λόγω αμέλειας) και οι λύσεις που έχουν διατυπωθεί συμπεριλαμβάνουν την ενδυνάμωση των τοπικών κοινωνιών με καλύτερη πληροφόρηση και ανάληψη δράσης, αλλά και ένα σύνολο ενεργειών από την Πολιτεία, όπως η δασική διαχείριση, η χρήση δορυφορικών συστημάτων και τεχνολογίας για έγκαιρη προειδοποίηση, η συστηματική παρουσία εκπαιδευμένου προσωπικού (εθελοντών και μη) σε δασικές περιοχές κ.α. Τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι: κατά πόσο αυτά ήδη εφαρμόζονται; Πόσα χρήματα θα εξοικονομούνταν εάν αυτά ήταν παγιωμένες πρακτικές που ενθαρρύνει η Πολιτεία; Δεν θα ήταν ορθότερο να επενδύσουμε στην πρόληψη δημιουργώντας παράλληλα και νέες οικονομικές δραστηριότητας παρά να δίνουμε το βάρος στην καταστολή και εν τέλει να πληρώνουμε τεράστια ποσά στην αποκατάσταση φυσικού περιβάλλοντος και περιουσιών;
      Η συχνότητα και η σφοδρότητα των πυρκαγιών πλέον, δεν δημιουργούν περιθώρια για περισυλλογή και ανασύνταξη, κάνοντας επιτακτική την ανάγκη να μπορούμε όλοι να έχουμε πρόσβαση σε μία αναλυτική εθνική αναφορά για τα οικονομικά των δασικών πυρκαγιών. H συνολική οικονομοτεχνική ανάλυση των αναγκών πρόληψης και καταστολής, η τεκμηρίωση τους και η αιτιολόγηση τους σε βάθος χρόνου είναι ο μόνος δρόμος για την ορθολογική κατανομή των πόρων και βασικός πυλώνας για την βελτίωση τους συστήματος δασοπυροπροστασίας.
      Το έργο με τίτλο «Ενίσχυση της διαφάνειας και λογοδοσίας στη χρηματοδότηση της πρόληψης και της καταστολής των δασικών πυρκαγιών με τη συμβολή της κοινωνίας των πολιτών» υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος Active citizens fund, με φορέα υλοποίησης το WWF Ελλάς και εταίρο το Μεσογειακό Ινστιτούτο Ερευνητικής Δημοσιογραφίας (MIIR).
      To Μεσογειακό Ινστιτούτο Ερευνητικής Δημοσιογραφίας (MIIR)
      To Μεσογειακό Ινστιτούτο Ερευνητικής Δημοσιογραφίας (MIIR) ιδρύθηκε τον Ιανουάριο του 2019 με στόχο να ενισχύσει τη δημοσιογραφική έρευνα που έχει ως αντικείμενο τον έλεγχο της εξουσίας και την προάσπιση του κοινωνικού συμφέροντος.
      Η ομάδα του φιλοδοξεί μέσα σε ένα περιβάλλον κρίσης και απαξίωσης της δημοσιογραφίας, να συμβάλλει στη δημιουργία ενός οικοσυστήματος ερευνητών στην Ελλάδα και στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου.
      Στον πυρήνα της φιλοσοφίας του βρίσκονται οι αρχές της ανεξάρτητης, μαχητικής δημοσιογραφίας, η διαφάνεια, η συνεργασία και η αλληλεπίδραση, η διαρκής εκπαίδευση δημοσιογράφων και κοινού. Το δημοσιογραφικό περιεχόμενο του MIIR παρέχεται δωρεάν στους αναγνώστες, ενώ ο οργανισμός δεν δέχεται οποιουδήποτε είδους διαφήμιση και δημοσιεύει τις πηγές των οικονομικών του πόρων.
      Περισσότερα...

      506 • 0

    7. Περιβάλλον

      Έρευνα για τις συνέπειες της ρύπανσης από μικροπλαστικά - Εντοπίζονται 132 μικροπλαστικά ανά τ.μ.

      Engineer

      Δεν υπάρχει ούτε ένα μέρος σε ολάκερο τον κόσμο που να μην υποφέρει από την πλαστική ρύπανση. Σύμφωνα με νέα έρευνα επιστημόνων, καθημερινά εναποτίθενται περί τα 132 μικροπλαστικά σωματίδια, ανά τετραγωνικό μέτρο, στα πιο απομονωμένα δημόσια πάρκα αλλά και σε προστατευόμενες περιοχές άγριας και αδιατάρακτης φύσης των Νοτιοδυτικών Πολιτειών της Αμερικής, είτε με τη βοήθεια του αέρα είτε της βροχής. Περισσότεροι από έντεκα τόνους μικροπλαστικών θραυσμάτων εκτιμάται ότι επικάθονται και μολύνουν τα εδάφη σε ετήσια βάση. Ακίνδυνο; Μπα! Για κανέναν πολίτη του κόσμου ΝΕΑ ΕΡΕΥΝΑ
      Η νέα επιστημονική έρευνα που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο Science αποκαλύπτει όχι μόνο το μέγεθος της πλαστικής ρύπανσης της υδρογείου, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο «ταξιδεύουν» τεράστιες ποσότητες μικροπλαστικών θραυσμάτων -τόσο σε τοπικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο- με τη βοήθεια του ανέμου και της βροχής. Υπολογίστηκε ότι περίπου έντεκα δισεκατομμύρια τόνοι πλαστικών μικροσκοπικών σωματιδίων θα συσσωρευτούν στο περιβάλλον μέχρι το 2025.
      Εμείς οι άνθρωποι όταν πετάμε τα πλαστικά απορρίμματά μας στα σκουπίδια και όχι στους κάδους ανακύκλωσης γνωρίζουμε πλέον ότι, καθώς τα πλαστικά είναι πολύ δύσκολο να βιοαποδομηθούν, «σπάνε» σε μικρά κομμάτια -πολλών μεγεθών, από έναν κόκκο ρυζιού έως μικρότερα και από ένα μόριο σκόνης- και διαρρέουν στο περιβάλλον. Θάλασσες, ποτάμια, λίμνες, βουνά είναι βαριά τραυματισμένα από την πλαστική ρύπανση όπως άλλωστε και η ατμόσφαιρα.
      Η νέα επιστημονική έρευνα αποτύπωσε το πώς αυτά τα μικρά πλαστικά σωματίδια μεταφέρονται, τι αποστάσεις διανύουν με τη βοήθεια του αέρα ή της βροχής, αν μολύνουν μόνο σε τοπικό επίπεδο (κοντά δηλαδή στο σημείο απόρριψής τους) τα εδάφη αλλά και -εφόσον έχουν τη δυνατότητα να ταξιδέψουν- πόσο μακριά καταφέρνουν να «πετάξουν». Κατέγραψαν όμως και τις πηγές της μόλυνσης (π.χ. αστικά κέντρα) όπως και την ταυτότητα των μικροπλαστικών αυτών σωματιδίων (από τι υλικό προέρχονται, ρούχα, πλαστικές συσκευασίες κ.ά.).
      Οι επιστήμονες που εκπόνησαν την έρευνα, υπό την καθοδήγηση της Janice Brahney επίκουρης καθηγήτριας διαχείρισης και προστασίας των υδροφόρων οριζόντων στο Πανεπιστήμιο της Γιούτα, πέρασαν έναν ολόκληρο χρόνο συλλέγοντας μικροπλαστικά θραύσματα από έντεκα εθνικά πάρκα και προστατευόμενες περιοχές άγριας φύσης των νοτιοδυτικών πολιτειών της Αμερικής. Χρησιμοποιώντας συγκεκριμένη μέθοδο μπόρεσαν να εξετάσουν ξεχωριστά τα σωματίδια που «προσγειώνονταν» στο έδαφος τις ημέρες ξηρασίας και ξεχωριστά όσα μικροπλαστικά «έπεφταν» από τον ουρανό τις βροχερές ημέρες ή όταν χιόνιζε. Κατέγραψαν, ακόμη, τις ιδιαιτερότητες της «συμπεριφοράς» τους κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους στην ατμόσφαιρα.
      Τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης έρευνας ανέδειξαν το αποτροπιαστικό μέγεθος της πλαστικής ρύπανσης· αποτροπιαστικό καθώς αφορά μονάχα τις προαναφερθείσες περιοχές και όχι την υδρόγειο.
      Οπως ήδη γνωρίζουμε, με τη βοήθεια του αέρα, μόρια σκόνης που έρχονται από περιοχές όπως η έρημος της Σαχάρα, μπορούν να «ταξιδέψουν» περίπου στη μισή επιφάνεια της Γης προτού να πέσουν στο έδαφος. Με τον ίδιο τρόπο αποδείχτηκε ότι ταξιδεύουν και τα κάθε λογής μικροπλαστικά θραύσματα.
      Οι επιστήμονες με την μέθοδο Fourier (Φασματοσκοπία Υπερύθρου Μετασχηματισμού Fourier) καταμέτρησαν τον ακριβή αριθμό μικροπλαστικών
      JANICE BRAHNEY / UTAH STATE UNIVERSITY Περισσότεροι λοιπόν από χίλιοι τόνοι μικροπλαστικών επικάθονται και συσσωρεύονται στα πιο απομονωμένα και προστατευόμενα εδάφη (εθνικά πάρκα και άγρια φύση) των νοτιοδυτικών πολιτειών και εισχωρούν στα οικοσυστήματα, κάθε χρόνο. Χίλιοι τόνοι μικροπλαστικών ισοδυναμούν, κατά τα στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα, με το βάρος 120 έως 300 εκατομμυρίων πλαστικών μπουκαλιών νερού.
      Αρα, εύκολα αναρωτιέται κανείς, πόσα από αυτά τα μικροσωματίδια καταλήγουν στους πνεύμονες των ανθρώπων διά της αναπνοής, τα οποία λόγω της προέλευσης αλλά και σύστασής τους κουβαλάνε στο σώμα τους την ιστορία τους που είναι καθόλα βρόμικη; Βρόμικη γιατί κουβαλάνε χημικές ενώσεις, φυτοφάρμακα, βαρέα μέταλλα. Καταλήγουν όμως και στο στομάχι των ανθρώπων διαμέσου της τροφικής αλυσίδας. Γι’ αυτό και η πλαστική ρύπανση μας αφορά όλους, αφού δεν είναι τοπικό φαινόμενο αλλά τραγική παγκόσμια πραγματικότητα.
      Τα ψαράκια που καταναλώνουμε ή το κρέας, όταν ήταν ζωντανά βοσκούσαν είτε στα θαλάσσια λιβάδια είτε στα χερσαία. Και μαζί με πλαγκτόν, άλλα ψαράκια, μαλάκια, χορτάρι ή ό,τι άλλο, έφαγαν και μικροπλαστικά, τα οποία βρίσκονται πλέον παντού σύμφωνα με τους επιστήμονες όλου του κόσμου. Στις πόλεις, στους πάγους της Αρκτικής μέχρι την πιο απάτητη βουνοκορφή. Ας μην ξεχνάμε ότι η πρώτη επίσημη «ανέλκυση» μικροπλαστικών από τους ωκεανούς έλαβε χώρα τη δεκαετία του 1970.
      Επομένως, τρώγοντάς, αναπνέοντας, πίνοντας νερό, δηλαδή κάνοντας τα απαραίτητα για να ζήσουμε, καταναλώνουμε και αποθηκεύουμε στο πεπτικό, αναπνευστικό μας σύστημα μικροπλαστικά σωματίδια. Δεν θα αναρωτηθούμε αν είναι καλό για την υγεία μας – είναι δεδομένο το αρνητικό αποτύπωμα, αλλά θα χρησιμοποιήσουμε την πληροφορία για να συνειδητοποιήσουμε αυτό που ίσως μέχρι τώρα δεν είχαμε καταλάβει. Οτι κάθε πράξη μας έχει αποτέλεσμα. Κάποιος μπορεί να πετάει το μπουκάλι του νερού του στον δρόμο της γειτονιάς του και τα κομμάτια αυτού του μπουκαλιού να τα καταναλώσει ένας κάτοικος μακριά, στο αντικρινό μισό του πλανήτη, στο ψάρι του, στο μπιφτέκι, στο νερό που πίνει ή στον αέρα που αναπνέει.
      Γιατί αυτό ακριβώς μπόρεσαν να καταγράψουν οι επιστήμονες που εκπόνησαν την εν λόγω έρευνα. Και απέδειξαν ότι τα περισσότερα μικροπλαστικά που περισυνέλεξαν ήταν συνθετικές μικροΐνες, δηλαδή προέρχονταν από συνθετικά υφάσματα (ως γνωστόν σε κάθε πλύση που βάζουμε, χίλιες εννιακόσιες συνθετικές ίνες καταλήγουν στη θάλασσα μέσω της αποχέτευσης - https://archipelago.gr/ti-kanoume/ergastiriaki-erevna/mikroplastika/). Ο υπόλοιπος όγκος μικροπλαστικών είχε πηγή προέλευσης: χαλιά, μοκέτες, συσκευασίες από υλικά βαφής και καλλυντικών, εξοπλισμό κατασκήνωσης κ.ά., και δυστυχώς οι ερευνητές βρήκαν ποσότητες μκροπλαστικών σε κάθε ένα δείγμα που συνέλεξαν.
      Αναλύοντας επίσης τις καιρικές συνθήκες και τη συσσώρευση μορίων σκόνης στα εθνικά πάρκα και σε προστατευόμενες περιοχές άγριας φύσης, οι επιστήμονες μπόρεσαν να καταγράψουν τις επιπτώσεις της ρύπανσης των συγκεκριμένων περιοχών από τις τριγύρω πόλεις αλλά και τον μηχανισμό «πτήσεων» των πλαστικών σωματιδίων σε ολόκληρο τον πλανήτη, μηχανισμός που λειτουργεί όπως ακριβώς ο «κύκλος σκόνης», ο τρόπος δηλαδή που μεταφέρεται η φυσική σκόνη. Συγκεκριμένα, το 4% στο σύνολο των μορίων σκόνης που εξετάστηκαν, ήταν μικροπλαστικά.
      Τα μικροπλαστικά που εναποτέθηκαν στα εδάφη κατά τη διάρκεια καταιγίδων ήταν μεγαλύτερου μεγέθους και έφτασαν με τη βοήθεια των ανέμων που φυσούσαν από τη μεριά κατοικημένων περιοχών, παρατήρηση που έδειξε ότι η υγρή εναπόθεση μετέφερε θραύσματα που προέρχονταν από τις τριγύρω πόλεις και ότι τα μεγαλύτερου μεγέθους μικροπλαστικά ανιχνεύονται πιο κοντά στο σημείο όπου βιοαποδομούνται. Ενώ τα μικροπλαστικά σωματίδια που «προσγειώθηκαν» κατά τη διάρκεια ξηρής εναπόθεσης ήταν μικρότερου μεγέθους, πολύ περισσότερα σε αριθμό και μεταφέρθηκαν μέσω ρευμάτων αέρα από υψηλότερα στρώματα της ατμόσφαιρας, παρατήρηση που ανέδειξε ότι είχαν διανύσει μεγάλες αποστάσεις. Επομένως, αν πούμε ότι «βρέχει ο ουρανός μικροπλαστικά» θα είμαστε απόλυτα ακριβείς.
      Περισσότερα...

      661 • 0

    8. Περιβάλλον

      Έρευνα στην Γαλλία αποδεικνύει ότι τα φωτοβολταϊκά προστατεύουν τις αγροτικές καλλιέργειες από τον καύσωνα

      GTnews

      Δοκιμαστικές έρευνες που έγιναν στην Γαλλία έδειξαν πώς οι αγροβολταϊκές εγκαταστάσεις μειώνουν αποτελεσματικά τη θερμοκρασία και τη σχετική υγρασία σε περιόδους ξηρασίας.
      Τις έρευνες δημοσίευσε η εταιρεία Sun’Agri, η οποία διεξήγαγε μια ανάλυση σχετικά με τις επιπτώσεις των ηλιακών συλλεκτών σε μηλιές, κερασιές και νεκταρίνια σε τρεις τοποθεσίες στο La Pugère, στο Etoile sur Rhône και στο Loriol, στη νότια Γαλλία.
      Η μελέτη έδειξε ότι οι φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις μείωσαν τη θερμοκρασία και αύξησαν τη σχετική υγρασία για τις καλλιέργειες κάτω από τα πάνελ κατά τη διάρκεια της ζέστης, σε σύγκριση με περιοχές αναφοράς χωρίς προστασία.
      Μειώθηκε η θερμοκρασία
      Στην τοποθεσία La Pugère, η σκίαση από τα πάνελ οδήγησε σε μείωση της θερμοκρασίας του αέρα κατά 3,8 C και αύξηση της σχετικής υγρασίας έως και 14% μεταξύ 2019 και 2021. Κατά μέσο όρο, οι θερμοκρασίες Ιουλίου μειώθηκαν κατά 1,2 C και η σχετική υγρασία αυξήθηκε κατά 2% την ίδια περίοδο.
      Η εταιρεία διαπίστωσε επίσης ότι το αγροβολταϊκό σύστημα συνέβαλε στη διατήρηση του νερού, με τις εισροές άρδευσης να είναι έως και 30% χαμηλότερες σε σύγκριση με τις περιοχές αναφοράς (μέση μείωση 22% μεταξύ 2019 και 2021). Η μείωση της άρδευσης παρατηρήθηκε χρησιμοποιώντας μετρητές ροής που τοποθετήθηκαν κατά μήκος των σωλήνων άρδευσης. Τα δέντρα ελέγχου έλαβαν περισσότερο νερό άρδευσης για να διατηρήσουν την άνεση του νερού.
      Το νερό
      Η μελέτη έδειξε επίσης ότι η διαθεσιμότητα νερού στο έδαφος μειώθηκε λιγότερο κάτω από την αγροβολταϊκή δομή. Η επίδραση αυτή αποδόθηκε στη ρύθμιση του μικροκλίματος στη σκιά των πάνελ, η οποία παρείχε ευνοϊκές συνθήκες για τα φυτά και μείωσε τη διαπνοή και το πότισμα.
      Επιπλέον, η Sun’Agri ανέφερε ότι η κατάσταση του νερού των μηλιών κάτω από τη δομή του αγροβολταϊκού παρέμεινε ανώτερη από αυτή της ζώνης ελέγχου καθ’ όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού. Κατά τη διάρκεια της ημέρας, το υδάτινο δυναμικό των μηλιών κάτω από φωτοβολταϊκά πάνελ παρέμεινε περίπου 20% υψηλότερο από αυτό της περιοχής αναφοράς, αντικατοπτρίζοντας καλύτερη άνεση νερού για σκιασμένα δέντρα παρά τη μειωμένη παροχή νερού.
      Αυτά τα ευρήματα υποστηρίζονται από διάφορους δείκτες, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης της πιθανής εξατμισοδιαπνοής και της μείωσης κατά 63% του υδατικού στρες σε σύγκριση με την περιοχή αναφοράς, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια του έντονου καύσωνα τον Ιούλιο του 2019.
      Μείωση στην άρδευση
      Στην τοποθεσία Etoile sur Rhône, όπου καλλιεργούνται τα νεκταρίνια, καταγράφηκαν διαφορές θερμοκρασίας από 2 C έως 3 C μια καλοκαιρινή μέρα χωρίς αέρα τον Αύγουστο του 2022. Επιπλέον, η εταιρεία παρατήρησε μείωση 25% στην άρδευση στο αγροβολταϊκό σύστημα σε σύγκριση με τον έλεγχο περιοχή.
      Στο αγρόκτημα κερασιών Loriol, η ελάχιστη καλοκαιρινή κατάσταση νερού στα αγροβολταϊκά ήταν περίπου 30% έως 40% πιο ευνοϊκή από αυτή των κερασιών ελέγχου, όπως μετρήθηκε στις 31 Αυγούστου 2022.) ήταν επίσης πιο ευνοϊκή στα αγροβολταϊκά από εκείνη των ελέγχουν τις κερασιές κατά περίπου 30% έως 40%.
      Περισσότερα...

      1341 • 0

    9. Περιβάλλον

      Έρευνα του ΑΠΘ «βλέπει» τη ρύπανση που προκαλεί στην ατμόσφαιρα ένα πλοίο (χάρτες)

      Engineer

      Μία νέα έρευνα του ΑΠΘ πρόκειται να αλλάξει τα δεδομένα στην παρακολούθηση της ρύπανσης που παράγεται από τα πλοία, αφού για πρώτη φορά ένας δορυφόρος μπορεί να ξεχωρίσει από το διάστημα τη ρύπανση μεμονωμένων πλοίων και μάλιστα μέσα σε λίγες ώρες από το πέρασμά τους.
      Μέχρι σήμερα η χωρική ανάλυση και η ποιότητα των μετρήσεων από δορυφόρους παρατήρησης της Γης επέτρεπαν μόνο τον εντοπισμό των επιπέδων αέριας ρύπανσης που παράγεται από πολλά πλοία σε διάστημα μηνών ή ετών πάνω από πολυσύχναστες θαλάσσιες οδούς.
      Οι ερευνητές στηρίχθηκαν σε δεδομένα διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2) από τον αισθητήρα TROPOMI που βρίσκεται στον ευρωπαϊκό δορυφόρο Sentinel-5P, καθώς οι συγκεντρώσεις του διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2 ) στην τροπόσφαιρα αποτελούν έναν από τους βασικούς δείκτες ποιότητας του αέρα. Μελετώντας ημερήσιους χάρτες τροποσφαιρικού διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2) σε παγκόσμιο επίπεδο οι ερευνητές εντόπισαν μια σειρά από σχηματισμούς για διάφορες μέρες και σε διάφορες περιοχές που θύμιζαν ίχνη πλοίων και τους κίνησαν το ενδιαφέρον.
      Για την έρευνα επιλέχθηκε μία συγκεκριμένη ημέρα, η Δευτέρα 2 Ιουλίου 2018 και ως πεδίο μελέτης η θαλάσσια περιοχή μεταξύ Σικελίας και Πελοποννήσου όπου οι συνθήκες ήταν ιδανικές για τον εντοπισμό, με σαφήνεια, τέτοιων σχηματισμών (καθαρός ουρανός, άπνοια και υψηλή ανακλαστικότητα λόγω της σχετικής θέσης δορυφόρου και Γης).
      Παράλληλα με τα δορυφορικά δεδομένα, χρησιμοποιήθηκαν οι θέσεις 185 πλοίων που βρέθηκαν στην περιοχή τρεις ώρες πριν περάσει ο δορυφόρος όπως καταγράφηκαν από το σύστημα αυτόματης αναγνώρισής τους (AIS). Οι θέσεις αυτών των πλοίων, των οποίων οι ερευνητές γνώριζαν την ταυτότητα ήταν κοντά αλλά όχι ακριβώς πάνω στους παρατηρούμενους σχηματισμούς κάτι που ήταν αναμενόμενο δεδομένου ότι οι άνεμοι στην περιοχή παρασέρνουν τους αέριους ρύπους που εκπέμπονται από τα διάφορα πλοία.
      Εφαρμόζοντας μία κατάλληλη μέθοδο που λαμβάνει υπόψη τους ανέμους στην περιοχή και τον χρόνο που μεσολάβησε μεταξύ της θέσης των πλοίων και του περάσματος του δορυφόρου οι ερευνητές κατάφεραν να προβλέψουν πού θα έπρεπε να βρίσκονται οι αέριοι ρύποι που παράχθηκαν από κάθε πλοίο τη στιγμή που πέρασε ο δορυφόρος. Πράγματι, οι προβλεπόμενες θέσεις των ρύπων συνέπιπταν πλήρως με τα ίχνη του διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2 ) στους χάρτες για τα μεγαλύτερα πλοία στην περιοχή, κυρίως κοντέινερ και τάνκερ. Έτσι αποδείχτηκε για πρώτη φορά ότι είναι δυνατός ο εντοπισμός της ρύπανσης που προκαλείται από μεμονωμένα πλοία από το διάστημα.
      Η έρευνα όμως δεν τελείωσε εκεί, καθώς οι ερευνητές ήθελαν να δουν αν ο δορυφόρος, πέρα από τον εντοπισμό, μπορεί να παρέχει και ποσοτική πληροφορία για τη ρύπανση που προκαλείται από κάθε πλοίο. Πράγματι, αποδείχθηκε ότι ο δορυφόρος κατέγραψε αναλογικά υψηλότερα επίπεδα διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2) σε περιοχές που έπλεαν μεγαλύτερα και ταχύτερα πλοία που εκπέμπουν περισσότερο. Επίσης, υψηλότερες τιμές καταγράφηκαν σε περιοχές που πλοία έπλεαν παράλληλα ή που οι τροχιές τους συναντήθηκαν.
      Οι τιμές του διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2) που παράχθηκαν από τα πιο ρυπογόνα πλοία ή από συστάδες πλοίων είναι συγκρίσιμες με αυτές που συναντιούνται πάνω από τοπικές πηγές ρύπανσης στην ξηρά (π.χ. πάνω από εργοστάσια). Μελλοντικά αναμένεται η εφαρμογή της μεθόδου σε μεγαλύτερες κλίμακες.
      «Το όλο εγχείρημα παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη χώρα μας, καθώς κάποιες από τις πιο πολυσύχναστες θαλάσσιες οδούς βρίσκονται στην περιοχή μας» αναφέρει ο Μεταδιδακτορικός Ερευνητής του Τομέα Μετεωρολογίας και Κλιματολογίας του Τμήματος Γεωλογίας του ΑΠΘ και επιστημονικός συνεργάτης του Βασιλικού Μετεωρολογικού Ινστιτούτου της Ολλανδίας (ΚΝΜΙ), Δρ Αριστείδης Κ. Γεωργούλιας.
      Στην έρευνα συμμετέχει ο Τομέας Μετεωρολογίας και Κλιματολογίας του Τμήματος Γεωλογίας του ΑΠΘ και συγκεκριμένα ο Δρ Αριστείδης Κ. Γεωργούλιας και ο Καθηγητής Πρόδρομος Ζάνης. Επίσης, συμμετέχει το Βασιλικό Μετεωρολογικό Ινστιτούτο της Ολλανδίας (ΚΝΜΙ), το Πανεπιστήμιο του Wageningen (WUR) της Ολλανδίας, η Επιθεώρηση Ανθρώπινου Περιβάλλοντος και Μεταφορών (ILT) της Ολλανδίας και το Πανεπιστήμιο Επιστημών και Τεχνολογίας της Πληροφορίας της Nanjing (NUIST) της Κίνας.
      Η εργασία έγινε πρόσφατα δεκτή προς δημοσίευση στο διεθνές επιστημονικό περιοδικό «Environmental Research Letters» και αναμένεται να συνδράμει τις προσπάθειες του Διεθνούς Οργανισμού Ναυσιπλοΐας (ΙΜΟ) για αυστηροποίηση των ελέγχων στις εκπομπές αέριων ρύπων.
      Αξίζει να σημειωθεί ότι η διεθνής ναυσιπλοΐα είναι υπεύθυνη για το 13% των παγκόσμιων εκπομπών αζωτούχων ενώσεων και για 400 χιλιάδες πρόωρους θανάτους ανά έτος.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2020/12/sat-pollution-1.jpg
      Εικόνα 1: Συγκεντρώσεις διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2) στην τροπόσφαιρα όπως μετρήθηκαν από το δορυφορικό όργανο TROPOMI/S5P στις 2/7/2018. Στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Σικελίας και Πελοποννήσου διακρίνονται ίχνη ρύπανσης από πλοία.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2020/12/sat-pollution.jpg
      Εικόνα 2: Τροποσφαιρικό ΝΟ2, οι προβλεπόμενες θέσεις της ρύπανσης (σταυροί) που παράγουν τα μεγαλύτερα πλοία στην περιοχή τη στιγμή που πέρασε ο δορυφόρος και πεδία ανέμου. Στην ένθετη εικόνα φαίνεται η διαδρομή ενός μεγάλου κοντέινερ (τελείες) και η θέση του εκλυόμενου ΝΟ2 τη στιγμή που πέρασε ο δορυφόρος (σταυροί).
      Περισσότερα...

      835 • 0

    10. Περιβάλλον

      Έρευνα του ΟΗΕ: Το στρώμα του όζοντος ανακάμπτει κατά 1-3% ανά δεκαετία

      Engineer

      Η εφαρμογή του Πρωτοκόλλου του Μόντρεαλ ανέκοψε μια «πολύ πιο σοβαρή εξασθένηση», σημειώνεται στην έκθεση
      Το στρώμα του όζοντος που προστατεύει τη ζωή από την καρκινογόνο ηλιακή ακτινοβολία ανακάμπτει με ρυθμό ένα έως τρία τοις εκατό τη δεκαετία, αντιστρέφοντας πολλά χρόνια επικίνδυνης μείωσης του στρώματος αυτού εξαιτίας της απελευθέρωσης επικίνδυνων χημικών, σύμφωνα με έρευνα του ΟΗΕ που δημοσιεύεται σήμερα.
      Η ανασκόπηση ανά τέσσερα χρόνια του Πρωτοκόλλου του Μόντρεαλ, μιας απαγόρευσης που επιβλήθηκε το 1987 στα αέρια που προκαλούνται από την ανθρώπινη δραστηριότητα τα οποία βλάπτουν το ευαίσθητο στρώμα του όζοντος που βρίσκεται σε μεγάλο ύψος, ανακάλυψε μακροπρόθεσμες μειώσεις στην ατμόσφαιρα ουσιών που προκαλούν εξασθένηση του όζοντος, και την εν εξελίξει ανάκαμψη του στρατοσφαιρικού όζοντος.
      «Η τρύπα του όζοντος στην Ανταρκτική ανακάμπτει, ενώ εξακολουθεί να συμβαίνει κάθε χρόνο. Ως αποτέλεσμα του Πρωτοκόλλου του Μόντρεαλ έχει αποφευχθεί μια πολύ πιο σοβαρή εξασθένιση του όζοντος στις πολικές περιοχές», σημειώνεται στην έκθεση.
      Η τρύπα του όζοντος στην Ανταρκτική αναμενόταν να κλείσει σταδιακά, επιστρέφοντας στα επίπεδα του 1980, τη δεκαετία του 2060, σύμφωνα με την έκθεση.
      «Στοιχεία που παρουσίασαν οι συγγραφείς δείχνουν πως το στρώμα του όζοντος σε ορισμένα τμήματα της στρατόσφαιρας ανακάμπτει με ρυθμό 1-3% ανά δεκαετία από το 2000», ανέφερε σε μια ανακοίνωση ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός.
      «Με αυτούς τους ρυθμούς προβολής, το όζον του Βορείου Ημισφαιρίου και του μεσαίου γεωγραφικού πλάτους προβλέπεται να επανέλθει πλήρως μέχρι τη δεκαετία του 2030, ακολουθούμενο από το Νότιο Ημισφαίριο στη δεκαετία του 2050 και τις πολικές περιοχές μέχρι το 2060».
      Ο ΟΗΕ έχει ήδη χαιρετίσει την επιτυχία του Πρωτοκόλλου, με βάση το οποίο απαγορεύθηκαν ή σταμάτησε σταδιακά η χρήση των χημικών που προκαλούν εξασθένιση του στρώματος του όζοντος, περιλαμβανομένων των χλωροφθορανθράκων (CFC) που χρησιμοποιούνταν ευρέως κάποτε στα ψυγεία και στα σπρέι, ωστόσο, σύμφωνα με την έκθεση, είναι η πρώτη φορά που υπάρχουν ενδείξεις ότι η τρύπα του όζοντος στην Ανταρκτική έχει μειωθεί σε μέγεθος και βάθος από το 2000.
      Στην Αρκτική, οι ετήσιες μεταβολές είναι πολύ μεγαλύτερες, με αποτέλεσμα να είναι δύσκολο να επιβεβαιωθεί αν έχει υπάρξει μια οριστική ανάκαμψη του στρώματος του όζοντος από το 2000.
      Ωστόσο, αν και η χρήση των περισσότερων απαγορευμένων αερίων έχει σταματήσει σταδιακά, η έκθεση εντοπίζει τουλάχιστον μία παραβίαση του πρωτοκόλλου: μια απροσδόκητη αύξηση της παραγωγής και των εκπομπών CFC-11 από την ανατολική Ασία από το 2012.
      Η χώρα ή οι χώρες από την οποία/τις οποίες προήλθε δεν έχει ακόμη προσδιοριστεί, σύμφωνα με την έκθεση.
      Αν οι εκπομπές CFC-11 συνεχίζονταν με τον ίδιο ρυθμό, η επιστροφή των χημικών που προκαλούν εξασθένιση του όζοντος στο μέσο γεωγραφικό πλάτος και στους πόλους στις τιμές τους του 1980 θα καθυστερούσε περίπου κατά επτά και είκοσι χρόνια, αντίστοιχα, αναφέρεται στην έκθεση.
      Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
      Περισσότερα...

      689 • 0

    11. Περιβάλλον

      Έρευνα–Ανάλυση: 35 εκατ. SUV το 2010, 250 εκατ. το 2021 - Αποτελούν βασική πηγή αύξησης εκπομπών αερίων ρύπων

      Engineer

      Τα SUV, λόγω της αυξημένης κατανάλωσης καυσίμου σε σχέση με τα συνήθη Ι.Χ., αποτελούν βασική πηγή αύξησης των εκπομπών αερίων ρύπων. Ο παγκόσμιος στόλος SUV αυξήθηκε από 35 εκατ. το 2010 σε πάνω από 250 εκατ. το 2021, αποτελώντας την κύρια αιτία αύξησης της ζήτησης πετρελαίου και τη δεύτερη αύξησης εκπομπών CO2, μετά τον ηλεκτρισμό. Από τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας – IEA χαρακτηρίζονται «τερατώδεις» ρυπαντές, αφού εάν ο στόλος των SUV ήταν χώρα, θα ήταν ο 6ος μεγαλύτερος παγκόσμιος ρυπαντής.

      Ηλεκτρισμός το 50% της ζήτησης
      Σύμφωνα με τον ΔΕΣΦΑ, στην τελική ζήτηση ενέργειας ανά τομέα (σε TWh) σε μεταφορές, βιομηχανία και κατοικία/γεωργία θα υπάρξει αύξηση της διείσδυσης ηλεκτρισμού, ο οποίος το 2050 αναμένεται να αποτελεί το 50% της συνολικής τελικής ζήτησης (70 ΤWh σε σύνολο 143 TWh). Η χρήση αερίου θα αυξηθεί από 23 TWh το 2020 σε 40 TWh το 2050. Στο επίπεδο των εκπομπών, από 31,7 Mt CO2 το 2020 προβλέπεται ανθρακική ουδετερότητα το 2050.

      Η Κίνα, κορυφαία στις πρώτες ύλες
      Η Κίνα είναι η κυρίαρχη χώρα στην αγορά των κρίσιμων πρώτων υλών, με το 45% του ποσοστού της αγοράς, ενώ οι δεύτερες ΗΠΑ έχουν μόλις το 7% της διεθνούς αγοράς. Η κινεζική κυριαρχία επεκτείνεται στις ανανεώσιμες πηγές και την κατασκευή μπαταριών, κατέχοντας μερίδιο 50% στην κατασκευή ανεμογεννητριών, 66% στα φωτοβολταϊκά (+20% από κινεζικές εταιρείες που είναι εγκατεστημένες σε γειτονικές χώρες) και 90% στον τομέα των μπαταριών.

      Πρωταγωνίστρια στις μπαταρίες
      Στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα μπαταριών ηλεκτρικών οχημάτων η Κίνα είναι η κυρίαρχη δύναμη:
      • Στην εξόρυξη γραφίτη (με περισσότερο από το 75% της παγκόσμιας εξόρυξης).
      • Στην επεξεργασία λιθίου, κοβαλτίου αλλά και γραφίτη (με περισσότερο από το 60% για το καθένα).
      • Στους ηλεκτρολύτες ανόδου και καθόδου (με ποσοστό έως και 75%).
      • Στην παραγωγή μπαταριών (με περισσότερο από 75%).
      • Στην παραγωγή ηλεκτρικών οχημάτων (με πάνω από 50%).
      Το ντόμινο της ενεργειακής κρίσης
      Η παγκόσμια ενεργειακή κρίση, η οποία έχει επιδεινωθεί με τον πόλεμο Ρωσίας – Ουκρανίας, έχει συμπαρασύρει σε εκτόξευση τιμών τόσο τις ορυκτές πρώτες ύλες όσο και τις τιμές του αργού πετρελαίου, των λιπασμάτων αλλά και του σιταριού. Στους πρώτους μήνες του 2022, η τιμή των πρώτων υλών που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή ηλιακών πάνελ είχε εκτοξευθεί έως και 400% σε σχέση με τις αντίστοιχες τιμές των πρώτων μηνών του 2020. Τον Φεβρουάριο του 2022, οι δείκτες τιμών του σιταριού και των λιπασμάτων είχαν αυξηθεί κατά 75 μονάδες βάσης, κυρίως εξαιτίας της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία.

      Περιζήτητα τα ορυκτά έως το 2040
      Η ανταπόκριση στους φιλόδοξους κλιματικούς στόχους που έχουν θέσει οι χώρες θα εκτοξεύσει τις ανάγκες σε ορυκτά για πράσινες τεχνολογίες. Η παγκόσμια ζήτηση στον τομέα των κρίσιμων ορυκτών για την παραγωγή τεχνολογιών πράσινης ενέργειας αναμένεται ότι θα εκτοξευθεί τις επόμενες δύο δεκαετίες, έως το 2040. Συγκεκριμένα προβλέπεται ότι οι συνολικές απαιτήσεις θα αυξηθούν έως και έξι φορές, ενώ σε κάποια μεμονωμένα ορυκτά, όπως το λίθιο, ο γραφίτης, το κοβάλτιο, το νικέλιο αλλά και οι σπάνιες γαίες, οι ανάγκες εκτιμάται ότι θα αυξηθούν από επτά έως και 42 φορές(!) σε σχέση με το 2020.

      Περισσότερα...

      718 • 0

    12. Περιβάλλον

      Έρευνα: Άμυνα ενάντια στις πλημμύρες με «πράσινες» υποδομές

      Engineer

      Οι επενδύσεις σε «πράσινες υποδομές» όπως η αποκατάσταση της κοίτης ποταμών ή υγροτόπων αποτελούν παρεμβάσεις που παράγουν όχι μόνο περιβαλλοντικά και κοινωνικοοικονομικά οφέλη μακροπρόθεσμα, αλλά συρρικνώνουν και τα κονδύλια που απαιτούνται για άμυνα ενάντια στις πλημμύρες.
       
      Στο συμπέρασμα αυτό μεταξύ άλλων καταλήγει επίκαιρη έρευνα του European Environment Agency (EEA), η οποία έρχεται λίγες ημέρες μετά τα πρόσφατα γεγονότα με τις πλημμύρες στην Αττική.
       
      Ειδικότερα, η έρευνα αναδεικνύει εκείνες τις «πράσινες επενδύσεις», οι οποίες με μία πολύ ικανοποιητική σχέση κόστους-οφέλους, μπορούν να αποτελέσουν ένα ανάχωμα στις πλημμύρες και στις εκτεταμένες ζημιές που προκαλούν.
       
      Οι πλημμύρες ποταμών είναι σήμερα μία από τις συνηθέστερες φυσικές καταστροφές στην Ευρώπη και βέβαια δεν είναι μόνο αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής των τελευταίων ετών, αλλά συμβαίνουν εδώ και αιώνες, όπως επισημαίνεται στην έρευνα.
       
      Σχεδόν το 20% των Ευρωπαϊκών πόλεων είναι ευάλωτες στις πλημμύρες, καθώς η αυξημένη αστικοποίηση, η χειροτέρευση της ποιότητας του εδάφους και η μετατροπή-υποβάθμιση των υγροτόπων οδηγούν στα πλημμυρικά φαινόμενα, τα οποία αναμένεται μάλιστα ότι θα αυξηθούν τα επόμενα χρόνια.
       
      Οι προσπάθειες για να αποτραπούν πλημμύρες πραγματοποιούνται στην Ευρώπη εδώ και εκατοντάδες χρόνια και το αποτέλεσμα είναι ότι έχει αλλάξει το φυσικό ανάγλυφο, ενώ έχει μεταβληθεί η ροή ποταμών σε όλη την Γηραιά Ήπειρο. Παράλληλα, υγρότοποι μετατράπηκαν σε αγροτική και αστική γη, ενώ ποτάμια αποσυνδέθηκαν από τις φυσικές κοίτες τους. Όλες αυτές οι ανθρώπινες παρεμβάσεις είναι ιδιαίτερα κοστοβόρες, ενώ υπάρχει και περιβαλλοντικός αντίκτυπος για την άγρια ζωή, τα ψάρια και τα ποτάμια οικοσυστήματα.
       
      Στο πλαίσιο αυτό πλέον οι περιορισμένοι προϋπολογισμοί και οι αναθεωρημένες κοινοτικές οδηγίες για την διαχείριση υδάτων, την γεωργία και την κλιματική αλλαγή επιβάλλουν πιο αειφόρες λύσεις για την αποτροπή των πλημμυρών.
       
      Οι «πράσινες υποδομές» όπως η αποκατάσταση της κοίτης ποταμών και η βιώσιμη διαχείριση υγροτόπων χρειάζονται πολύ λίγη συντήρηση και είναι πολύ πιο περιβαλλοντικά φιλικές παρεμβάσεις, σε σχέση με τα φράγματα, τα οποία αλλάζουν τα τοπικά οικοσυστήματα.
       
      Ανάλογες «πράσινες υποδομές» δίνουν ακόμη την δυνατότητα και για μεγαλύτερη δέσμευση αερίων του θερμοκηπίου, παρέχουν «φωλιές» στην άγρια ζωή, δημιουργούν συνθήκες αναψυχής και εξασφαλίζουν την ύπαρξη καθαρών υδάτινων αποθεμάτων.
       
      Η έρευνα του European Environment Agency (EEA) καταλήγει στο ότι μπορούν πολλά ακόμη να γίνουν τόσο στο επίπεδο της διασυνοριακής συνεργασίας σε θέματα διαχείρισης ποταμών, όσο και στην υλοποίηση φιλοπεριβαλλοντικών υποδομών για να καταστεί εφικτός ο έλεγχος των πλημμυρικών φαινομένων.
       
      Πηγή: http://greenagenda.gr/%CE%AD%CF%81%CE%B5%CF%85%CE%BD%CE%B1-%CE%AC%CE%BC%CF%85%CE%BD%CE%B1-%CE%B5%CE%BD%CE%AC%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%B9%CF%82-%CF%80%CE%BB%CE%B7%CE%BC%CE%BC%CF%8D%CF%81%CE%B5%CF%82-%CE%BC/
      Περισσότερα...

      755 • 0

    13. Περιβάλλον

      Έρευνα: Βελτιώθηκε την τελευταία 20ετία η ποιότητα του αέρα στην Ευρώπη

      Engineer

      Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προειδοποιεί όμως ότι το 98% των Ευρωπαίων ζει σε περιοχές με επικίνδυνα υψηλά επίπεδα μικροσωματιδίων ΡΜ2,5
      Τα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης έχουν βελτιωθεί στην Ευρώπη τα τελευταία 20 χρόνια, σύμφωνα με έρευνα που διενήργησε το Ινστιτούτο Παγκόσμιας Υγείας της Βαρκελώνης (ISGlobal).
      Παρά την πρόοδο, όμως, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) επισημαίνει ότι η συντριπτική πλειονότητα του ευρωπαϊκού πληθυσμού εξακολουθεί να ζει σε περιοχές με υψηλή ρύπανση, κυρίως από μικροσωματίδια και διοξείδιο του αζώτου.
      Συγκεκριμένα, το 98% των Ευρωπαίων ζει σε περιοχές με βλαβερά για την υγεία επίπεδα μικροσωματιδίων που είναι γνωστά ως PM2,5. Το 80% ζει σε περιοχές με υπερβολικά πολλά μεγαλύτερα σωματίδια, γνωστά ως PM10, ενώ το 86% ζει σε περιοχές που πνίγονται στο διοξείδιο του αζώτου (ΝΟ2).
      Τα πανταχού παρόντα (ακόμη) στην Ευρώπη σωματίδια ΡΜ2,5 και PM10 είναι τα πλέον επικίνδυνα για τον ανθρώπινο οργανισμό. Έχοντας διάμετρο μικρότερη από 2,5 και 10 μικρόμετρα (mμ) αντίστοιχα, όπου κάθε μικρόμετρο ισούται με ένα χιλιοστό του χιλιοστού του μέτρου, εισχωρούν κατά την εισπνοή βαθιά στους πνεύμονες και μένουν εκεί καθώς δεν αποβάλλονται με την εκπνοή, προκαλώντας καρκίνους, καρδιοπάθειες, σοβαρές αναπνευστικές ασθένειες, ακόμα και ανωμαλίες στην κύηση με πρόωρους τοκετούς.
      «Απαιτείται να γίνουν στοχευμένες ενέργειες εκ μέρους των εθνικών κυβερνήσεων υπό τον συντονισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την αντιμετώπιση των επιπέδων PM2,5, του όζοντος και άλλων ρύπων. Οι ενέργειες αυτές πρέπει να ενταχθούν στο πλαίσιο της κοινής αντιμετώπισης των ταχέως αυξανόμενων απειλών από την κλιματική αλλαγή», δήλωσε ο ερευνητής του ISGlobal και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Ζάο-Γιούε Τσεν.
      Καλό, αλλά δεν φτάνει
      Η μελέτη του ISGlobal εξέτασε τα επίπεδα ρύπανσης σε περισσότερες από 1.400 περιοχές σε 35 ευρωπαϊκές χώρες, όπου κατοικούν περί τα 543 εκατομμύρια άνθρωποι. Τα αποτελέσματα της έρευνας που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Nature Communications είναι ενθαρρυντικά, καθώς φαίνεται πως έπειτα από δεκαετίες ολόκληρες ανακόπτεται μια πορεία υποβάθμισης της ποιότητας του αέρα που αναπνέουν οι Ευρωπαίοι. Ωστόσο, δεν χωρεί αμφιβολία ότι έχουν ακόμα πολλά να γίνουν.
      Η έρευνα έδειξε ότι τα συνολικά επίπεδα αιωρούμενων σωματιδίων (PM2,5 και PM10) και διοξειδίου του αζώτου (NO2) έχουν μειωθεί στις περισσότερες περιοχές της Ευρώπης. Συνολικά τα μικροσωματίδια PM10 είχαν ετήσια μείωση 2,72%, τα PM2,5 είχαν ετήσια πτώση 2,45%, ενώ το διοξείδιο του αζώτου μειώθηκε κατά 1,72%.
      Τα μικροσωματίδια ΡΜ2,5 και ΡΜ10 εκτιμάται ότι προκαλούν περισσότερους από 400.000 θανάτους στην Ευρώπη κάθε χρόνο. Οι επιστήμονες υπολογίζουν ότι περισσότεροι από 200.000 θάνατοι από ασθένειες που συνδέονται με την ατμοσφαιρική ρύπανση θα μπορούσαν να αποφευχθούν αν δεν ξεπερνιούνταν τα όρια που έχει θέσει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας για τις εκπομπές μικροσωματιδίων.
      Η ρύπανση από μικροσωματίδια προέρχεται από την καύση στερεών και υγρών καυσίμων κυρίως για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, για τις μεταφορές (οδικές, αεροπορικές και θαλάσσιες) και επίσης στις κεντρικές θερμάνσεις.
      «Οι εκτιμήσεις μας για την έκθεση του πληθυσμού σε συνθήκες σύνθετης ατμοσφαιρικής ρύπανσης παρέχει μια σταθερή βάση για τη μελλοντική έρευνα και την ανάπτυξη μιας πολιτικής για την αντιμετώπιση των προβλημάτων διαχείρισης της ποιότητας του αέρα και διασφάλισης της δημόσιας υγείας σε ολόκληρη την Ευρώπη», δήλωσε ο Κάρλος Πέρες Γκαρσία-Πάντο, που συμμετείχε στη συγγραφή της μελέτης.
      «Οι οδηγίες της ΕΕ για τις βιομηχανικές εκπομπές ρύπων έχουν περιορίσει τη ρύπανση από τις επιχειρήσεις. Επίσης πολλές ευρωπαϊκές πόλεις έχουν εφαρμόσει ζώνες χαμηλών εκπομπών ρύπων περιορίζοντας κυρίως την κυκλοφορία των οχημάτων και έχουν καταφέρει να μειώσουν τη ρύπανση από τις εκπομπές μικροσωματιδίων. Επίσης ορισμένες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Πολωνίας, έχουν μειώσει την εξάρτησή τους από σόμπες με καύση άνθρακα», αναφέρει η έκθεση του ISGlobal.
      Όπου φτωχός κι η μοίρα του
      Πρέπει εδώ να σημειωθεί ότι η χρήση καυσόξυλων για τη θέρμανση οικιών και καταστημάτων, όσο γραφική κι αν είναι, απαγορεύεται σε όλες τις ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις της Δυτικής Ευρώπης, εξαιρουμένων των ελληνικών. Σε ό,τι αφορά τη γεωγραφική κατανομή της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, η συσσώρευση μικροσωματιδίων ΡΜ2,5 και ΡΜ10 είναι δραματική στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και στη βιομηχανικά υπερανεπτυγμένη Βόρεια Ιταλία.
      Στη Βόρεια Ιταλία καταγράφονται και τα υψηλότερα επίπεδα διοξειδίων του αζώτου, σε ό,τι αφορά τη Δυτική Ευρώπη. Υψηλή ρύπανση με NO2, που συνδέεται με την ανάπτυξη άσθματος και με αναπνευστικές φλεγμονές, καταγράφεται επίσης στη Βρετανία, στο Βέλγιο και στην Ολλανδία.
      Παρατηρώντας κανείς το χάρτη ρύπανσης της Ευρώπης με μικροσωματίδια, που δημοσίευσε ο βρετανικός «Guardian», διαπιστώνει τεράστια συσσώρευση στην Ανατολική Ευρώπη και στα Βαλκάνια, κυρίως στη Σερβία και στη Βουλγαρία.
      Εντυπωσιακά «καθαρές» είναι η Γαλλία και η Ιβηρική Χερσόνησος. Η Ελλάδα βρίσκεται στο μέσον όρο της Δυτικής Ευρώπης εκτός από την Αττική που πνίγεται στους ρύπους, ορισμένες περιοχές της Μακεδονίας λόγω εισαγόμενης ρύπανσης από τους βόρειους γείτονες προφανώς, αλλά και τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, πιθανώς επίσης λόγω εισαγόμενης ρύπανσης από την Τουρκία, την οποία όμως δεν καλύπτει η έρευνα του Ινστιτούτου της Βαρκελώνης.
      Περισσότερα...

      407 • 0

    14. Περιβάλλον

      Έρευνα: Η άσφαλτος των δρόμων εκπέμπει ρύπους και επιβαρύνει την ατμόσφαιρα

      Engineer

      Η πανταχού παρούσα άσφαλτος, που βρίσκεται κυρίως στους δρόμους και στις στέγες των σπιτιών ως μόνωση, εκπέμπει χημικές ουσίες που επιβαρύνουν τη ρύπανση του αέρα, σύμφωνα με Αμερικανούς επιστήμονες. 
      Μια νέα έρευνα τους δείχνει ότι η άσφαλτος αποτελεί σημαντική πηγή ρυπαντών της ατμόσφαιρας, ιδίως κατά τις ζεστές καλοκαιρινές μέρες.
      Οι ερευνητές του Τμήματος Χημικών και Περιβαλλοντικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Γιέηλ, με επικεφαλής τον αναπληρωτή καθηγητή Ντρου Γκέντνερ, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Science Advances", διαπίστωσαν ότι η άσφαλτος στους δρόμους και στις στέγες παράγει πολύπλοκα μίγματα οργανικών ουσιών (με βάση τον άνθρακα), μεταξύ των οποίων επικίνδυνους ρύπους.
      Τα δευτερογενή οργανικά αερολύματα, όπως αυτά που παράγει η άσφαλτος, τείνουν να γίνουν ολοένα σημαντικότερος παράγων παγκοσμίως στη δημιουργία μικροσωματιδίων (ΡΜ2,5) με διάμετρο μικρότερη των δυόμισι εκατομμυριοστών του μέτρου, τα οποία μπορούν να εισχωρήσουν στο σώμα και να επηρεάσουν δυσμενώς τη δημόσια υγεία.
      Οι εκπομπές της ασφάλτου διπλασιάζονται, όταν η θερμοκρασία τους αυξάνει από τους 40 στους 60 βαθμούς Κελσίου, κάτι που συχνά συμβαίνει το καλοκαίρι. Τα πειράματα των ερευνητών, οι οποίοι θέρμαναν την άσφαλτο σε διάφορες θερμοκρασίες, έδειξαν ότι όταν αυτή εκτίθεται ακόμη και σε μέτρια ηλιακή ακτινοβολία, όπως αυτή που παρατηρείται το καλοκαίρι με τη λιακάδα, οι εκπομπές των οργανικών ουσιών αυξάνονται έως κατά 300%.
      Αυτό, κατά τους επιστήμονες, επιβαρύνει την ποιότητα του αέρα στις περιοχές με εκτεταμένη ασφαλτόστρωση, όπως στις πόλεις, ιδίως στη διάρκεια των ζεστών ημερών με ηλιοφάνεια. Η σταδιακή εξάπλωση των ηλεκτρικών οχημάτων, που οδηγεί σε αντικατάσταση των κινούμενων με βενζίνη και πετρέλαιο, μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της ρύπανσης από τα οχήματα, όμως, από την άλλη, εκτιμάται ότι θα αυξηθεί η επιβάρυνση του ατμόσφαιρας -και της κλιματικής αλλαγής- από την άσφαλτο, σύμφωνα με τους ερευνητές.
      Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
      Περισσότερα...

      584 • 1

    15. Περιβάλλον

      Έρευνα: Καταναλωτικά είδη περιέχουν επιβλαβείς χημικές ουσίες ακόμα και σε πολύ υψηλές συγκεντρώσεις

      Engineer

      Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, Ερευνητικά Κέντρα και Δημόσιες Αρχές συνεργάστηκαν στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Έργου «LIFE AskREACH» που υλοποιείται σε 15 χώρες και διεξήγαγαν αναλύσεις σε προϊόντα κολύμβησης, κηπουρικής και DIY. Η έρευνα έδειξε ότι πολλά είδη εξακολουθούν να περιέχουν χημικές ουσίες που είναι επιβλαβείς για τον άνθρωπο, το περιβάλλον ή ακόμα και για τα δύο. Οι ουσίες αυτές ενδέχεται να προκαλέσουν καρκίνο, να επιδράσουν βλαπτικά στο DNA, να διαταράξουν το ορμονικό σύστημα ή είναι εξαιρετικά σταθερές και συσσωρευτούν στο περιβάλλον. Ορισμένα από τα αντικείμενα που αναλύθηκαν δεν θα έπρεπε καν να κυκλοφορούν νόμιμα στην ευρωπαϊκή αγορά.
      Με βάση την αναλυτική αναφορά, αγοράστηκαν 106 είδη τα οποία στάλθηκαν σε ανεξάρτητο και διαπιστευμένο εργαστήριο και αναλύθηκαν για ουσίες που προκαλούν πολύ μεγάλη ανησυχία (SVHC).  Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι:
      Σχεδόν το ένα τρίτο των αντικειμένων που αναλύθηκαν περιείχαν τουλάχιστον μια SVHC 10 αντικείμενα περιείχαν SVHC πάνω από το όριο του 0,1% κατά βάρος. Οι ενώσεις SVHC που ανιχνεύτηκαν είναι: οι φθαλικοί εστέρες DIBP, DEHP και DBP που δρουν ως πλαστικοποιητές – τουλάχιστον μία από τις ενώσεις αυτές βρέθηκε σε 6 από τα προϊόντα που ελέγχθηκαν. Οι φθαλικοί εστέρες βρέθηκαν σε συγκεντρώσεις έως και 23% κατά βάρος, πράγμα που σημαίνει ότι σχεδόν το ένα τέταρτο του προϊόντος ήταν κατασκευασμένο από αυτές τις επιβλαβείς ουσίες. Τέτοιες υψηλές συγκεντρώσεις πλαστικοποιητών βρέθηκαν για παράδειγμα σε γάντια κηπουρικής και ακόμη και σε μια ποδιά ζωγραφικής για παιδιά. χλωριωμένες παραφίνες μικρής ανθρακικής αλυσίδας short-chain chlorinated paraffins (SCCPs) – ανιχνεύτηκαν σε δύο αντικείμενα και πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάνθρακες (PAHs) benz[a]anthracene, benzo[a]pyrene, chrysene και benzo[k]fluoranthene – βρέθηκαν σε ένα προϊόν. Αυτές οι ενώσεις υπόκεινται σε περιορισμούς σύμφωνα με τον κανονισμό της ΕΕ για τα χημικά REACH και το προϊόν δεν ήταν κατάλληλο για διάθεση στην αγορά της ΕΕ. Παρόλο που η ύπαρξη πολλών SVHC εξακολουθεί να επιτρέπεται σε καταναλωτικά προϊόντα, πρέπει  να κοινοποιείται κατά μήκος της αλυσίδας εφοδιασμού όπως και στους καταναλωτές. Οι καταναλωτές μπορούν να ζητήσουν πληροφορίες για την ύπαρξη SVHC σε οποιοδήποτε προϊόν, από οποιαδήποτε εταιρεία που πωλεί ή μεταπωλεί αυτό το προϊόν. Εάν υπάρχει SVHC πάνω από συγκέντρωση 0,1 % κατά βάρος, ο έμπορος λιανικής, ο εισαγωγέας και ο παραγωγός είναι νομικά υποχρεωμένος να παράσχει στον καταναλωτή αυτές τις πληροφορίες. Αυτό είναι θεσμοθετημένο δικαίωμα σύμφωνα με τον κανονισμό REACH της ΕΕ για τα χημικά. Κάνοντας χρήση αυτού του «δικαιώματος στη γνώση», οι καταναλωτές μπορούν να προστατευθούν από το να αγοράζουν, να χρησιμοποιούν και να έχουν στο σπίτι τους προϊόντα με όλο και περισσότερες τοξικές χημικές ουσίες.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/02/ask-600-x-400.jpg
      Η εφαρμογή smartphone «Scan4Chem», μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τους καταναλωτές για τη σάρωση του γραμμικού κώδικα (barcode) ενός προϊόντος και την άμεση λήψη πληροφοριών από την ευρωπαϊκή βάση δεδομένων μας, σχετικά με την ύπαρξη SVHC σε αυτό. Εάν οι ζητούμενες πληροφορίες δεν έχουν εισαχθεί από τις αρμόδιες εταιρείες στη βάση δεδομένων, ένα αίτημα που δημιουργείται αυτόματα μπορεί να σταλεί στον πωλητή λιανικής ή/και στον παραγωγό.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/02/ask2-600-x-400.jpg
      Συνιστούμε ανεπιφύλακτα στους καταναλωτές να κατεβάσουν την εφαρμογή «Scan4Chem» και να ζητήσουν πληροφορίες για όλα τα αντικείμενα που τους ενδιαφέρουν. Η ανταπόκριση των εταιρειών και τελικά η υποκατάσταση επιβλαβών ουσιών σε καταναλωτικά προϊόντα θα βελτιωθεί μόνο εάν οι καταναλωτές δείξουν το ενδιαφέρον τους και αρχίσουν να το απαιτούν. Το "Scan4Chem" διευκολύνει τους καταναλωτές να υψώσουν τη φωνή τους. Μετά την αρχική ρύθμιση, τα αιτήματα SVHC μπορούν να σταλούν σε λιγότερο από ένα λεπτό, απευθείας στα καταστήματα.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/02/ask3-600-x-400.jpg
      Στην Ελλάδα η εφαρμογή Scan4Chem και το έργο AskREACH υλοποιείται και υποστηρίζεται από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών σε συνεργασία με τον εθελοντικό οργανισμό ECOCITY.
      Η εφαρμογή είναι διαθέσιμη δωρεάν για iOS και Android:
      GOOGLE PLAY: https://play.google.com/store/apps/details?id=de.uba.scan4chem
      APP STORE: https://apps.apple.com/us/app/scan4chem/id1205416098
      Επιπλέον, έχει αναπτυχθεί και αντίστοιχο web-app https://www.askreach.eu/web-scan4chem/
      Οι προμηθευτές που επιθυμούν να συνεισφέρουν στο πρόγραμμα και να καταχωρίσουν τα στοιχεία των προϊόντων τους στη βάση δεδομένων AskREACH μπορούν να επικοινωνήσουν στο email [email protected] και [email protected]. Κατά τη διάρκεια του προγράμματος επιλεγμένες εταιρείες μπορούν επίσης να δοκιμάσουν δωρεάν ένα εργαλείο ΙΤ που διευκολύνει την επικοινωνία τους κατά μήκος όλης της εφοδιαστικής αλυσίδας (επικοινωνία στο email: [email protected]).
      Αναλυτική αναφορά σχετικά με τα αποτελέσματα της έρευνας που διενεργήθηκε σε προϊόντα κολύμβησης, κηπουρικής και DIY Βίντεο με επεξηγήσεις για τις SVHCs και τη λειτουργία της εφαρμογής Scan4Chem (στον σύνδεσμο https://we.tl/t-v59klMHaVA) Περισσότερες πληροφορίες για το ευρωπαϊκό πρόγραμμα LIFE AskREACH και την εφαρμογή Scan4Chem μπορείτε να βρείτε:
      https://www.askreach.eu/
      Υποχρεώσεις και απαγορεύσεις που απορρέουν από τη νομοθεσία:
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/02/ask4-600-x-600.jpg
      SVHCs (Substances of Very High Concern): Εάν κάποιο αντικείμενο περιέχει SVHCs σε συγκεντρώσεις μεγαλύτερες από 0,1% w/w, ο κατασκευαστής είτε ο λιανοπωλητής του αντικειμένου υποχρεούται να παρέχει πληροφορίες σχετικά με την παρουσία SVHCs, εφόσον αυτό ζητηθεί από κάποιον καταναλωτή (Κανονισμός REACH).
      Τέσσερις φθαλικοί εστέρες (DEHP, DBP, BBP, and DIBP) έχουν απαγορευτεί στα αντικείμενα καθημερινής χρήσης στην ΕΕ από τον Ιούλιο του 2020 (Παράρτημα XVII Κανονισμός REACH).
      SCCPs (short chain chlorinated paraffins): Αντικείμενα που περιέχουν τις ουσίες αυτές σε συγκεντρώσεις μεγαλύτερες από 0,15% δεν θα πρέπει να διατίθενται στην αγορά της ΕΕ (Κανονισμός POP, Persistent Organic Pollutants).
      Πληροφορίες σχετικά με τις χημικές ουσίες που ανιχνεύθηκαν:
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/02/ask5-600-x-400.jpg
      Φθαλικοί εστέρες - Phthalates: Οι φθαλικοί εστέρες, είναι μια ομάδα περίπου 40 ενώσεων που χρησιμοποιούνται κυρίως ως πλαστικοποιητές στην παραγωγή του  PVC. Κάποιοι από αυτούς έχουν επιδράσεις στο ενδοκρινικό σύστημα, το οποίο σημαίνει πως παρεμβαίνουν στη λειτουργία των ορμονών του οργανισμού προκαλώντας επιπλοκές γονιμότητας ή βλάβες στα έμβρυα, διαταράσσοντας την παραγωγή τεστοστερόνης ή επιδρώντας στη λειτουργία των όρχεων.
      Οι πλαστικοποιητές μπορεί να εξατμίζονται από τα αντικείμενα και οι άνθρωποι εκτίθενται σε αυτούς μέσω της αναπνοής ή της δερματικής επαφής.
      Οι ενώσεις SCCPs είναι τοξικές για του υδρόβιους οργανισμούς ακόμα και σε χαμηλές συγκεντρώσεις, διαταράσσουν ενδοκρινικές λειτουργίες και είναι ύποπτες για καρκινογένεση στους ανθρώπους. Χρησιμοποιούνται κυρίως ως λιπαντικές ουσίες κατά την κοπή των μετάλλων αλλά και στην παραγωγή μαλακών πλαστικών και ως επιβραδυντές φλόγας σε αντικείμενα από PVC. Από το 2017 οι ενώσεις αυτές προστέθηκαν στη λίστα των ενώσεων της Συνθήκης της Στοκχόλμης προκειμένου να απαγορευτούν παγκοσμίως. Έκτοτε απαγορεύεται η διάθεση στην αγορά αντικειμένων με περιεκτικότητα σε SCCPs μεγαλύτερη από 0,15%.
      Περισσότερα...

      737 • 0

    16. Περιβάλλον

      Έρευνα: Οι αστικοί χώροι πρασίνου αυξάνουν τα επίπεδα ευτυχίας

      Engineer

      Η ύπαρξη πρασίνου σήμερα ίσως φαντάζει πολυτέλεια, λόγω του ρυθμού αστικοποίησης και δόμησης. Ωστόσο, επιστήμονες δείχνουν ότι είναι άκρως σημαντικό για την υγεία των κατοίκων.
      Καθώς ο αστικός πληθυσμός αυξάνεται, η διαθεσιμότητα αστικών χώρων πρασίνου μειώνεται, ενώ η ποιότητα των οικοσυστημάτων τείνει να μειώνεται πέφτοντας θύμα της αστικής πυκνότητας.
      Μέχρι σήμερα, επιστήμονες -ανάμεσά τους και Έλληνες- προειδοποιούσαν ότι η αστική μορφή ζωής επηρεάζει την ποιότητα ζωής των πολιτών, την αστική οικονομική απόδοση, τους τρόπους μεταφοράς εντός της πόλης, και τις ανθρώπινες αλληλεπιδράσεις, μεταξύ άλλων παραγόντων.
      Η παρουσία και η προσβασιμότητα χώρων πρασίνου σε όλες τις πόλεις αναδεικνύονται πλέον ως πολύ σημαντικά θέματα για τις αστικές πολιτικές παγκοσμίως. Σύμφωνα με τους επιστήμονες η φτώχεια και οι κοινωνικοί παράγοντες είναι οι κύριοι καθοριστικοί παράγοντες της ανθρώπινης υγείας στις αστικές περιοχές. Στη Γαλλία για παράδειγμα, υπάρχει άμεση συσχέτιση ανθρώπων με χαμηλό εισόδημα που ζουν σε περιοχές με ελάχιστο ή καθόλου πράσινο.
      Η ευτυχία είναι μετρήσιμη
      Ωστόσο, νέα έρευνα ομάδας επιστημόνων που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Landscape and Urban Planning, καταδεικνύει ότι η συμβολή του πράσινου είναι εξαιρετικά σημαντική και για την ευτυχία των ανθρώπων.
      Στην έρευνά τους με τίτλο «Happiness, life satisfaction, and the greenness of urban surroundings», οι ερευνητές εξετάζουν για πρώτη φορά η συμβολή του πράσινου χώρου στην ευτυχία σε μια πόλη μεσαίου μεγέθους στον Παγκόσμιο Νότο, όπως το Κάλι, μια πόλη 2.068.386 κατοίκων στην Κολομβία.
      Η η αύξηση του πράσινου περιβάλλοντος και της ποιότητάς του σε πυκνά αστικά περιβάλλοντα θα μπορούσε να συμβάλει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής και της ευημερίας των αστικών πληθυσμών.
      Τα αποτελέσματά της έρευνας υποδεικνύουν ότι οι αυξήσεις κατά 10% στην περιβάλλουσα πρασινάδα σε διαφορετικές αποστάσεις, από 100 έως 500 μέτρα, αυξάνουν την πιθανότητα ευτυχίας μεταξύ 13% και 18%.
      Όταν λαμβάνονται υπόψη οι ποιοτικές πτυχές των χώρων πρασίνου, συσχετίζονται επίσης σημαντικά με την ευτυχία.
      Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν ανοιχτές δορυφορικές εικόνες, κάνοντας έρευνα κοινού, για να αξιολογήσουν τη σχέση μεταξύ της ευτυχίας και του πράσινου περιβάλλοντος του τόπου κατοικίας του ερωτώμενου, ενώ έλαβαν υπόψιν την ηλικία, το φύλο και την κοινωνικοοικονομική κατάσταση.
      Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι, ενώ η ηλικία και η περιβάλλουσα πρασινάδα συσχετίζονται σημαντικά με την ευτυχία, ενώ οι σχέσεις με το φύλο και την κοινωνικοοικονομική κατάσταση φαίνεται να μην είναι τόσο σημαντικές.
      Το πιο αστικοποιημένο μέρος του πλανήτη
      Ο λόγος που οι επιστήμονες κεντράρουν στον Παγκόσμιο Νότο είναι διότι πέραν της φτώχειας που ταλανίζει αυτό το σημείο το πλανήτη, σύμφωνα με τον ΟΗΕ η Λατινική Αμερική και η Καραϊβική είναι μια από τις πιο αστικοποιημένες περιοχές του πλανήτη, με περισσότερο από το 80% του πληθυσμού της να ζει σε πόλεις.
      Οι πόλεις της Λατινικής Αμερικής έχουν περάσει από μια ταχεία διαδικασία αστικοποίησης από τη δεκαετία του 1980, μαζί με περιορισμένες επενδύσεις υποδομής, που μπορεί να οδήγησαν σε αστικές μορφές που αποτελούν εμπόδιο στην οικονομική ανάπτυξη.
      Επί του παρόντος, οι πόλεις της Λατινικής Αμερικής εξακολουθούν να είναι διαχωρισμένες σε κοινωνικό και χωρικό επίπεδο, με υψηλό εισόδημα και κοινωνική ανισότητα, την εμμονή και την ανάπτυξη των άτυπων οικισμών, και άνιση πρόσβαση σε πράσινο και δημόσιους χώρους, μεταξύ άλλων θεμάτων.
      Τα τελευταία χρόνια οι επιστήμονες καταδεικνύον ότι οι περιβαλλοντικοί παράγοντες και ο χώρος πρασίνου κερδίζουν έδαφος στη μελέτη της υποκειμενικής ποιότητας ζωής. Ορισμένα χαρακτηριστικά του δομημένου περιβάλλοντος -σχεδόν όλα όσα μπορεί να δει το μάτι στο άμεσο περιβάλλον- έχουν δείξει σημαντικές συσχετίσεις με την αύξηση των θετικών συναισθημάτων των ανθρώπων, την ευτυχία, τις ευκαιρίες για κοινωνικές αλληλεπιδράσεις και την αυξημένη οικιακή ευημερία.
      Περισσότερα...

      1617 • 0

    17. Περιβάλλον

      Έρευνα: Προβληματικό νερό λόγω νιτρορύπανσης σε 15 περιοχές της Ελλάδας

      Engineer

      Ένας αόρατος κίνδυνος, για την ακρίβεια ένα... δηλητήριο, βρίσκεται στο ποτήρι και στο πιάτο - κυρίως - όσων ζουν σε αγροτικές περιοχές επηρεάζοντας την υγεία τους αλλά και το περιβάλλον. Ο αόρατος κίνδυνος έχει όνομα: ονομάζεται νιτρορρύπανση και προέρχεται από την υπερβολική χρήση λιπασμάτων με μεγάλη περιεκτικότητα σε νιτρικά ιόντα. Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα επιβάρυνσης των υδάτων που έχει κάνει την εμφάνισή του ήδη από τη δεκαετία του '80 σε όλη την Ευρώπη - και στην Ελλάδα.
      Κατά διαστήματα παίρνονται μέτρα (υπάρχει άλλωστε και Κοινοτική Οδηγία ήδη από το 1991), αλλά ακόμη και σήμερα υπάρχουν περιοχές από τον Εβρο έως την Κρήτη, οι οποίες αντιστοιχούν - σε ένα πολύ μεγάλο ποσοστό των αγροτικών εκτάσεων -, όπου η ποιότητα των υδάτων κρίνεται προβληματική ως προς τις χρήσεις τους (πόση, άρδευση, βιομηχανική χρήση, αστική χρήση). Πρόκειται για τις λεγόμενες «ευπρόσβλητες» ζώνες από νιτρική ρύπανση (σ.σ.: θεσπίστηκαν από τον Μάιο του 2019).
      Τα όρια και οι υπερβάσεις
      Στα υπόγεια ύδατα η νιτρορύπανση εμφανίζεται κυρίως με τη μορφή αθροιστικής συσσώρευσης νιτρικών, τα οποία σε ορισμένες περιπτώσεις φθάνουν σε επίπεδα που είναι απαγορευτικά για τη χρήση του νερού για σκοπούς ύδρευσης. Ως οριακή τιμή έχει καθορισθεί από την ελληνική και τη διεθνή νομοθεσία η συγκέντρωση των 50 mg/l, ωστόσο ακόμα και σε μικρότερες συγκεντρώσεις (μεγαλύτερες από 25 mg/l) δημιουργείται προβληματισμός για μακροχρόνια χρήση του νερού για πόση.
      Ενδεικτική είναι η περίπτωση στο Ωραιόκαστρο Θεσσαλονίκης όπου τα όρια χτύπησαν... κόκκινο. Για παράδειγμα, στη Λητή Συγκρότημα Καμάρη (13/9/2022) έφτασαν τα 113 mg/l, στο Μελισσοχώρι / Ξερή βρύση Μελισσοχωρίου (13/9/2022) άγγιξαν τα 74,3 mg /l. Υψηλές συγκεντρώσεις καταγράφονται και στην Ορεστιάδα, στον Εβρο, καθώς μέτρηση στα Ρίζια (Εκκλησία στις 26 Σεπτεμβρίου) έδειξε 42,2 mg/l. Επίσης, 42 mg/l ήταν οι συγκεντρώσεις νιτρικών αλάτων και στον Αγιο Μάμα Μυλοποτάμου Ρεθύμνης (16/4/2022) και στην Κομοτηνή στη ΔΕ Νέου Σιδηροχωρίου Παγούρια (23/2/2022), 40,3 mg.
      Η ευρω-καταδίκη της Ελλάδας
      Σύμφωνα με ειδικούς, ο δρόμος είναι ακόμη μακρύς για την απορρύπανση των υδάτων και του εδάφους από τη νιτρορρύπανση. Και η αλήθεια είναι πως η διασφάλιση της πλήρους συμμόρφωσης με την Οδηγία (91/676/ΕΟΚ) αποτελεί δυστυχώς ακόμη ζητούμενο για πολλά κράτη-μέλη (Βέλγιο, Τσεχία, Γερμανία κ.ά.).
      Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, η χώρα μας έχει ήδη καταδικαστεί, με επιβολή προστίμου 3,5 εκατομμυρίων ευρώ από το Ευρωδικαστήριο στις αρχές του 2020 διότι καθυστέρησε να εφαρμόσει την κοινοτική Οδηγία για τη νιτρορρύπανση γεωργικής προέλευσης. Πρωτοδίκως είχε καταδικαστεί το 2015 διότι δεν είχε χαρακτηρίσει ως «ευπρόσβλητες» ζώνες, μεταξύ των οποίων οι πεδιάδες Θεσσαλίας και Εβρου, στις οποίες είχαν καταγραφεί συγκεντρώσεις νιτρικών ιόντων στα ύδατα μεγαλύτερες από 50 mg/l και φαινόμενα ευτροφισμού.
      Ο περιορισμός της νιτρορρύπανσης αποτελεί προτεραιότητα για την ΕΕ καθώς εξαιτίας της εντατικοποίησης της γεωργίας έχει αυξηθεί η χρήση λιπασμάτων τα οποία περιέχουν άζωτο (Ν) και φώσφορο (Ρ), τα οποία οδηγούν σε ρύπανση των υδάτων, του αέρα και του εδάφους επηρεάζοντας την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον.
      Μέτρα έχουν παρθεί, ωστόσο πλήρη εικόνα του προβλήματος δεν έχουμε, λέει στα «ΝΕΑ» ο καθηγητής Βιολογικής Γεωργίας στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Δημήτρης Μπιλάλης.
      Γιατί συμβαίνει αυτό; Επειδή, όπως εξηγεί, δεν έχουμε επικαιροποιημένη εθνική έκθεση ποιότητας υδάτων. Είναι ένα πρόβλημα που αφορά όλη την Ευρώπη, γι' αυτό και η νέα ΚΑΠ ('21-'27) που ξεκινάει από την 1η Ιανουαρίου 2023 προβλέπει μείωση των λιπασμάτων πάνω από 30% σε σχέση με την προηγούμενη ΚΑΠ (αφορά την περίοδο '14-'21).
      Προβλήματα υγείας από τη νιτρορρύπανση
      Η νιτρορρύπανση επηρεάζει πρωτίστως τα επιφανειακά και μετά τα υπόγεια ύδατα. Και το ερώτημα που τίθεται είναι: τι προβλήματα προκαλεί στον ανθρώπινο οργανισμό; «Αυτά που ξέρουμε είναι όσα περιγράφονται στην έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα νιτρικά ιόντα που δημοσιεύτηκε το 2018» λέει ο Δημήτρης Μπιλάλης.
      Και συμπληρώνει: «Στον ανθρώπινο οργανισμό προκαλούνται αιματολογικά προβλήματα, ειδικά στα παιδιά ή στα νεογνά (ειδικά στα βρέφη μπορεί να προκληθεί ακόμη και θάνατος). Ειδικότερα, μπορεί να προκαλέσει μεθαιμοσφαιριναιμία που εμποδίζει την κανονική μεταφορά οξυγόνου από το αίμα στους ιστούς με συνέπεια να προκαλείται κυάνωση και σε υψηλότερες συγκεντρώσεις ασφυξία που μπορεί να αποδειχθεί θανάσιμη για τα βρέφη».
      Οπως επισημαίνουν από το υπουργείο Περιβάλλοντος, οι κύριες πηγές νιτρορύπανσης προέρχονται κατά κύριο λόγο από ανθρωπογενείς δραστηριότητες. Οι αγροτικές δραστηριότητες, γεωργικές και κτηνοτροφικές, αποτελούν τις σημαντικότερες αιτίες της νιτρορρύπανσης. Υψηλές συγκεντρώσεις νιτρικών ενώσεων παρατηρούνται σε περιοχές με αυξημένη γεωργική δραστηριότητα, όπου γίνεται εντατική χρήση αζωτούχων λιπασμάτων καθώς και σε περιοχές με μεγάλη συγκέντρωση ζωικών αποβλήτων.
      Πηγή: Εφημερίδα «Τα Νέα»
      Περισσότερα...

      766 • 1

    18. Περιβάλλον

      Έρευνα: Τα δέντρα στα αστικά πάρκα «απορροφούν» περισσότερο άνθρακα από ό,τι των δεντροστοιχιών

      Engineer

      Τα δέντρα στα πάρκα, επειδή δεν κλαδεύονται όπως των δεντροστοιχιών, έχουν πλούσια κώμη που συντελεί στη μεγαλύτερη απορρόφηση άνθρακα γι΄αυτό και είναι αναγκαία η ενίσχυση των πάρκων
       
      Τα πάρκα και όχι οι δενδροστοιχίες δίνουν βαθιές «ανάσες» στο αστικό περιβάλλον, σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποίησε το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) και καταγράφεται ότι η ποσότητα άνθρακα που δεσµεύεται ανά έτος από τα δένδρα, μόλις τριών πάρκων είναι πάνω 319 τόνους!
       
      Η έρευνα έγινε στο πλαίσιο της μεταπτυχιακής διατριβής της Δ. Παπαγιαννοπούλου, με επιβλέπουσα την καθηγήτρια στη Σχολή Γεωπονίας, Δασολογίας & Φυσικού Περιβάλλοντος του ΑΠΘ Θέκλα Τσιτσώνη και τη συνεργάτιδά της, υποψήφια διδάκτορα Α.Β. Κοντογιάννη, με την τεχνολογική υποστήριξη της εταιρείας "Τεχνοομοιόσταση".
       
      Για την έρευνα χρησιμοποιήθηκε το λογισμικό GreenTree,το οποίο αναπτύχθηκε για το ερευνητικό πρόγραμμα «Δημιουργία ολοκληρωμένου προτύπου συστήματος για την κυβερνητική στη διαχείριση της αστικής δασοπονίας και την προσαρμογή των πόλεων στην κλιματική αλλαγή» που υλοποιεί ο δήμος Θεσσαλονίκης με επιστημονικά υπεύθυνη την κ. Τσιτσώνη.
       
      «Τα δέντρα στα πάρκα, επειδή δεν κλαδεύονται όπως των δεντροστοιχιών, έχουν πλούσια κώμη που συντελεί στη μεγαλύτερη απορρόφηση άνθρακα γι΄αυτό και είναι αναγκαία η ενίσχυση των πάρκων και φυσικά η δημιουργία ενός μεγάλου μητροπολιτικού πάρκου στη Θεσσαλονίκη» εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κ. Τσιτσώνη.
       
      Σκοπός της έρευνας ήταν να µελετηθεί η συµβολή των δένδρων των αστικών πάρκων στη βελτίωση των οικολογικών συνθηκών των πόλεων, µε αποτέλεσµα την προσαρµογή τους στην κλιµατική αλλαγή. Χρησιµοποιώντας το λογισµικό GreenTree, καταρτίστηκε ψηφιακό µητρώο δένδρων για τρία πάρκα του δήµου Θεσσαλονίκης. Οπως προέκυψε, υπάρχουν 661 δένδρα, εκ των οποίων τα 638 είναι ζωντανά, ανήκουν σε 53 είδη και 27 οικογένειες και δεσμεύουν πάνω από 319 τόνους άνθρακα κατά έτος.
       
      Για την εργασία επελέγησαν τρία πάρκα του δήμου, τα οποία αποτελούν χώρους ιδιαίτερης σημασίας για την πόλη και τους κατοίκους της.
       
      Το πρώτο είναι το πάρκο της ΧΑΝΘ, που βρίσκεται στο κέντρο της πόλης και είναι ιδιαίτερα πυκνό ως προς τα δασοπονικά είδη που περιέχει, τόσο από άποψη πληθώρας ατόμων όσο και από ποικιλότητα των ειδών. Το δεύτερο, που βρίσκεται στο ανατολικό τμήμα της πόλης, είναι το πάρκο Κυρίλλου και Μεθοδίου και χαρακτηρίζεται ως πάρκο γειτονιάς, λόγω της έκτασής του. Το τρίτο είναι το πάρκο Μηνά Πατρικίου, βρίσκεται και αυτό στο ανατολικό τμήμα και συνορεύει με δρόμους χαμηλού κυκλοφοριακού φόρτου.
       
      Τα αποτελέσματα για την κατάσταση υγείας των δένδρων, δείχνουν ότι το 85,5% ήταν μέσης έως άριστης κατάστασης και το 11,20% ήταν κακής και χείριστης κατάστασης. Πιο συγκεκριμένα, όμως, αυτό του Μηνά Πατρικίου φαίνεται να έχει τα μεγαλύτερα ποσοστά δένδρων κακής και χείριστης κατάστασης, 22% (11 στα 50 δένδρα).
       
      Η έρευνα έδειξε ότι σχεδόν τα μισά είδη είναι ξενικά, ενώ σύμφωνα με τους επιστήμονες, θα πρέπει τα είδη που επιλέγονται να είναι αυτόχθονα, διότι αφενός μεν δεν αλλοιώνεται η φυσιογνωμία της περιοχής και αφετέρου είναι προσαρμοσμένα στις επικρατούσες κλιματικές και εδαφικές συνθήκες. Επιπλέον, θα πρέπει να εμφανίζουν ανθεκτικότητα στις ασθένειες και στις προσβολές.
       
      «Κουρεμένα» δέντρα δεσμεύουν λιγότερο άνθρακα

      Σχετικά με την απορρόφηση CO2, επισημαίνεται στην έρευνα ότι «με μία θεωρητική προσέγγιση βρέθηκε ότι τα δένδρα των πάρκων αποθήκευσαν μεγαλύτερη ποσότητα (638 δένδρα αποθήκευσαν 319 τόνους C /έτος) σε σχέση με τις δενδροστοιχίες (38000 δένδρα αποθηκεύουν 6000 τόνους/έτος)».
       
      «Αυτό εξηγείται», αναφέρεται σχετικά, «αφενός λόγω της ύπαρξης υψηλοτέρων δένδρων στα πάρκα (εφόσον η συγκράτηση C, σύμφωνα με την εξίσωση, εξαρτάται και από το ύψος), γεγονός που οφείλεται στην απουσία κλαδεύσεων και αφετέρου, λόγω της καλύτερης κατάστασης υγείας των δένδρων στα πάρκα».
       
      Στις προτάσεις των ερευνητών για τα τρία πάρκα του δήμου Θεσσαλονίκης, περιλαμβάνονται η χρήση ιθαγενών ειδών καθώς εμφανίζουν μεγαλύτερη προσαρμοστικότητα στις οικολογικές συνθήκες του περιβάλλοντος και συνάδουν αισθητικά με το τοπίο και η τακτική συντήρηση των δένδρων, ώστε να παρέχουν τη μέγιστη ωφέλειά τους.
       
      Προτείνονται επίσης, η πλήρωση των κενών θέσεων και η αντικατάσταση των νεκρών ατόμων, για να αυξηθεί ο αριθμός των δένδρων των πάρκων κατά 3,5% και η δημιουργία μητρώου για κάθε πάρκο της Θεσσαλονίκης και κάθε πάρκο της Ελλάδας αφού τα μητρώα, αποτελούν αξιόπιστα εργαλεία διαχείρισης και κατάλληλοι σύμβουλοι για τη λήψη αποφάσεων.
       
      «Με βάση και τα ποσοστά πρασίνου ανά κάτοικο σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, είναι εμφανές ότι στη Θεσσαλονίκη , τα πάρκα είναι ελάχιστα. Εμείς, θα συνεχίσουμε τις μελέτες και σε άλλα πάρκα με στόχο να επιτύχουμε την πλήρη καταγραφή τους, με βάση πάντα τις προδιαγραφές του GreenTree» κατέληξε η κ. Τσιτσώνη.
       
      Πηγή: http://www.protothema.gr/environment/article/719818/ereuna-ta-dedra-sta-astika-parka-aporrofoun-perissotero-anthraka-apo-oti-ton-dedrostoihion/
      Περισσότερα...

      1684 • 46

    19. Περιβάλλον

      Έρευνα: Το 92% δηλώνει ότι ανακυκλώνει

      Engineer

      Σε ποσοστό 97% οι πολίτες θεωρούν την ανακύκλωση σημαντική προτεραιότητα. Το 92% δηλώνει πως πραγματοποιείται ανακύκλωση στο νοικοκυριό του.
      Τα ευρήματα αυτά προκύπτουν από έρευνα ευρείας κλίμακας για την ανακύκλωση συσκευασιών, που διενήργησε πρόσφατα η εταιρεία ALCO, για λογαριασμό της Ελληνικής Εταιρείας Αξιοποίησης Ανακύκλωσης (ΕΕΑΑ). Το δείγμα ήταν 1.000 πολίτες (50% άνδρες, 50% γυναίκες, ηλικίας 25-65 ετών) σε ολόκληρη τη χώρα, όπου λειτουργεί ανακύκλωση συσκευασιών – μπλε κάδος.
      Εκτός από τους πολίτες, διερευνήθηκε και η άποψη που έχουν τόσο οι συνεργαζόμενοι δήμοι, όσο και οι συμβεβλημένες με το σύστημα της ΕΕΑΑ επιχειρήσεις.
      Τα αποτελέσματα της έρευνας είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά τόσο για την προοπτική της ανακύκλωσης συσκευασιών, όσο και για τη λειτουργία του συστήματος του Μπλε Κάδου στη χώρα.
      Τα ευρήματα αποκαλύπτουν ότι οι πολίτες θεωρούν την ανακύκλωση κομμάτι της καθημερινότητάς τους, καθώς τα δηλούμενα ποσοστά ανακύκλωσης συσκευασιών είναι σχεδόν καθολικά (σε ποσοστό που ανέρχεται στο 92%). Μάλιστα, στα άτομα ηλικίας 25-44 ετών, το ποσοστό ανεβαίνει στο 96%.
      Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, εξίσου εντυπωσιακή καταγράφεται στην έρευνα της ALCO η αναγνώριση και αποδοχή του Μπλε Κάδου: «Το 94% γνωρίζει πως η ανακύκλωση συσκευασιών γίνεται στο Μπλε Κάδο, ενώ το 79% δηλώνει πως έχει Μπλε Κάδο το πολύ στα 100 μέτρα από το σπίτι του».
      Η έρευνα της ALCO κατέδειξε, επίσης, την υψηλή συχνότητα χρήσης του Μπλε Κάδου σε όσους ανακυκλώνουν (95% τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα και 69% τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα), ενώ ως πρόβλημα εντοπίζεται η ύπαρξη κοινών σκουπιδιών στους Μπλε Κάδους.
      Όπως προκύπτει από την έρευνα, όσοι δηλώνουν πως δεν ανακυκλώνουν τις συσκευασίες τους (αποτελούν μόνο το 8% του δείγματος) επικαλούνται στην πλειονότητά τους χρηστικούς/πρακτικούς λόγους (π.χ. θεωρούν ότι δεν υπάρχει Μπλε Κάδος κοντά στο σπίτι τους) και οι μισοί εξ αυτών δηλώνουν ότι θα αρχίσουν να ανακυκλώνουν, εφόσον λυθούν τα χρηστικά/πρακτικά ζητήματα, που τους προκαλούν δυσχέρειες.
      Τα αποτελέσματα της έρευνας καταδεικνύουν ότι οι πολίτες έχουν πειστεί για την αξία της ανακύκλωσης συσκευασιών και πως σε μεγάλο ποσοστό η ανακύκλωση έχει γίνει γι’ αυτούς τρόπος ζωής.
      Συγκριτικά με ανάλογη έρευνα που διενήργησε η ίδια εταιρεία το 2014, για λογαριασμό της ΕΕΑΑ, οι διαφορές είναι σε θετική κατεύθυνση για την ανακύκλωση. Τα σημεία στα οποία οι ερωτώμενοι θα ήθελαν βελτίωση, είναι ο αριθμός των ενεργών Μπλε Κάδων, καθώς και η ένταση στην επικοινωνιακή προσπάθεια.
      Περισσότερα...

      782 • 0

    20. Περιβάλλον

      Έρευνα: το CO2 αυξάνεται αντί να μειώνεται

      Engineer

      Μέχρι το τέλος του 2017 θα αυξηθούν οι εκπομπές ρύπων προεδοποιεί η έκθεση Global Carbon Budget. Εάν συνεχιστεί η αύξηση, θα είναι όμως αδύνατον να υλοποιηθούν οι στόχοι της Συμφωνίας των Παρισίων για το Κλίμα.
       
       
      Όλα κυλούσαν σύμφωνα με το πρόγραμμα. Η Γερμανία ως φιλοξενούσα χώρα της Παγκόσμιας Διάσκεψης για το Κλίμα μετέδιδε κλίμα αισιοδοξίας για το αποτέλεσμα, οι απεσταλμένοι του αμερικανού προέδρου συμπεριφέρονταν με μετριοπάθεια και στο χώρο της Διάσκεψης με τα εθνικά περίπτερα η μουσική από τα νησιά Φίτζι, που προεδρεύει των εργασιών, προκαλούσε θετικά συναισθήματα. Ξαφνικά στο κέντρο τύπου ομάδα φημισμένων ερευνητών αποκάλυπτε το αποτέλεσμα μιας έρευνας με κακές ειδήσεις: ότι το διοξείδιο του άνθρακα που ευθύνεται για την κλιματική αλλαγή συνεχώς αυξάνεται.
       
      «Οι εκπομπές θα αυξηθούν»
       

       
      Η έκθεση Global Carbon Budget προαναγγέλλει για το 2017 αύξηση των εκπομπών CO2 κατά 2%, ενώ τα προηγούμενα τρία χρόνια οι εκπομπές παρέμειναν στάσιμες. Περαιτέρω αύξηση θα παρατηρηθεί και το 2018 σύμφωνα με τους ειδικούς. Το μεγαλύτερο ποσοστό των εκπομπών ρύπων οφείλεται στους συνήθεις υπόπτους, το κάρβουνο, το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο. «Υπάρχουν ακόμη ορισμένες αβεβαιότητες, αλλά όλα δείχνουν ότι οι εκπομπές των ρύπων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου θα αυξηθούν» δηλώνει ο Γκλεν Πέτερς, ένας εκ των συγγραφέων της μελέτης.
       
      Συγκεκριμένα μέχρι τέλος του χρόνου οι εκπομπές θα φτάσουν τους 41 γιγατόνους. Εάν η εξέλιξη επιβεβαιωθεί, θα σημαίνει ότι θα χρησιμοποιηθεί όλος ο προϋπολογισμός για εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα τα επόμενα 20 με 30 χρόνια και στη συνέχεια δεν θα είναι δυνατόν η ανθρωπότητα να πιάσει τους στόχους που έχει θέσει η Συμφωνία των Παρισίων, δηλαδή τον περιορισμό στην αύξηση της θερμοκρασίας κάτω από 2 βαθμούς Κελσίου.
       
      Τα βλέμματα στην Κίνα
       
      Αλλά ποιος φέρει την ευθύνη γι αυτήν την εξέλιξη; «Σχετίζεται πολύ με ότι συμβαίνει στην Κίνα και την Ινδία» ρίχνει το ανάθεμα ο Γκλεν Πέτερς. Οι επιστήμονες υπολόγισαν ότι στην Κίνα οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα μέχρι τέλος του χρόνου θα ανέβουν κατά 3,5% σε σχέση με πέρσι. Κι αυτό πάλι σχετίζεται με το ρυθμό ανάπτυξης του υπ΄αριθμόν ένα ρυπαντή στον κόσμο που τα πρώτα τρία τρίμηνα του χρόνου άγγιξε το 6,9%. Παράλληλα, έχει αυξηθεί η παραγωγή άνθρακα τους πρώτους 9 μήνες της χρονιάς κατά 5,7% κατά μέσον όρο. Όλα αυτά ρίχνουν βαριά σκιά στην Κίνα που μετά την καταγγελία της Συμφωνίας των Παρισίων από τον πρόεδρο Τραμπ υπογράμμισε την προσήλωσή της στους στόχους της Συμφωνίας των Παρισίων.
       
      Αντίθετα, στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ οι εκπομπές μειώθηκαν ελαφρά κατά 0,2% και 0,4% αντίστοιχα χωρίς να επηρεασθεί η οικονομική τους δραστηριότητα. Ωστόσο η μείωση είναι τόσο αργή που δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως σημαντική στροφή της κλιματικής πολιτικής τους. Είναι σαφές ότι με αυτές τις «επιδόσεις» δεν είναι δυνατόν να υλοποιηθούν ο στόχος μείωσης της θερμοκρασίας γύρω στους 1,5 βαθμούς Κελσίου. Για να επιτευχθεί ο στόχος θα πρέπει να μηδενιστεί η χρήση ορυκτών καυσίμων ανάμεσα στο 2050 και το 2070.
       
      Κλίμα εποικοδομητικού διαλόγου
       

       
      «Χρειάζεται μεγάλη φαντασία και αισιοδοξία για να πιστέψει κανείς ότι κάτι τέτοιο είναι εφικτό» δηλώνει ο Νίκλας Χένε από τη δεξαμενή σκέψης New Climate Institute. «Οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας μπορεί να περνούν φάση ακμής, αλλά εφόσον η οικονομία, που αναπτύσσεται με γοργό ρυθμό και χρειάζεται επιπλέον ενέργεια, καταφεύγει στα ορυκτά καύσιμα για να καλύψει τις ανάγκες της η αύξηση της θερμοκρασίας θα συνεχίζεται. Η τελευταία έρευνα αποδεικνύει ότι η πρόοδος για την προστασία του κλίματος πατά σε τρεμάμενα πόδια».
       
      Από την πλευρά της η γερμανίδα υπουργός Περιβάλλοντος Μπάρμπαρα Χέντριξ, είπε ότι η νέα έρευνα θα επηρεάσει τις διαπραγματεύσεις της Βόννης «αλλά δεν πιστεύω ότι χρειάζεται να ασκηθεί επιπλέον πίεση, διότι όσοι διαπραγματεύονται έχουν επίγνωση των ευθυνών τους». Κατά την άποψή της όλα πηγαίνουν σύμφωνα με το πρόγραμμα και καταγράφεται κλίμα εποικοδομητικού διαλόγου.
       
      Πηγή: http://www.dw.com/el/%CE%AD%CF%81%CE%B5%CF%85%CE%BD%CE%B1-%CF%84%CE%BF-co2-%CE%B1%CF%85%CE%BE%CE%AC%CE%BD%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%B9-%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%AF-%CE%BD%CE%B1-%CE%BC%CE%B5%CE%B9%CF%8E%CE%BD%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%B9/a-41369293
      Περισσότερα...

      834 • 2

    21. Περιβάλλον

      Ερευνητική αποστολή στη Δρακόλιμνη Τύμφης

      GTnews

      Η αλπική λίμνη του όρους Τύμφη (2.050 μέτρα υψόμετρο) - γνωστή και ως Δρακόλιμνη Τύμφης - είναι ένας από τους πιο γραφικούς και δημοφιλείς ορειβατικούς προορισμούς της Ελλάδας. Κάθε χρόνο, περίπου 20.000 άνθρωποι από την Ελλάδα και τον κόσμο επισκέπτονται την λίμνη προκειμένου να θαυμάσουν από κοντά το μοναδικό τοπίο όπως αυτό σχηματίστηκε από παγετώνες χιλιάδες χρόνια πριν. Σήμερα, καθώς οι ελληνικοί παγετώνες έχουν εξαφανιστεί προ πολλού, οι αλπικές λίμνες έχουν μείνει πίσω να στηρίζουν τη ζωή στα βουνά. Η ύπαρξή τους είναι κρίσιμη για την ορεινή χλωρίδα και πανίδα των μεγάλων υψομέτρων, καθώς αποτελούν μία “αποθήκη” νερού που υποστηρίζει ζωή όλο το χρόνο - ειδικά κατά τη διάρκεια των ζεστών και ξηρών καλοκαιριών του Μεσογειακού κλίματος.
      Καθώς όμως ασκούνται συνεχείς πιέσεις από την κλιματική αλλαγή και τις ανθρώπινες δραστηριότητες, το σημαντικό αυτό οικοσύστημα τίθεται σε κίνδυνο. Για πολλά χρόνια, η δύσκολη πρόσβαση στη Δρακόλιμνη Τύμφης - όπως και σε πολλές άλλες αλπικές λίμνες - αποτέλεσε σημαντικό περιοριστικό παράγοντα στην διεξαγωγή επιστημονικής έρευνας σε τέτοια περιβάλλοντα, περιορίζοντας τις γνώσεις που έχουμε για αυτά και επομένως και τις δυνατότητες ουσιαστικής προστασίας τους.

       
      Στις 9 Οκτωβρίου 2022,  μία ομάδα από οκτώ νέους επιστήμονες από την Ελλάδα και το εξωτερικό ξεκίνησε την πρώτη ερευνητική αποστολή στη Δρακόλιμνη Τύμφης, στα πλαίσια του έργου “Λιμνάδες” (LiMnADs Project). Αυτό το έργο είναι μία εθελοντική προσπάθεια για τη μελέτη των Μεσογειακών αλπικών λιμνών με σκοπό την κατανόηση και προστασία αυτού του οικοσυστήματος. Το LiMnADs Project πραγματοποιείται σε συνεργασία με το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών/meteo.gr και τον φορέα διαχείρισης του Παγκόσμιου Γεωπάρκου UNESCO Βίκου-Αώου - Αναπτυξιακή Ηπείρου Α.Ε.

      Κατά τη διάρκεια της αποστολής τους στην Τύμφη, τα μέλη της ομάδας του LiMnADs Project συνέλεξαν σημαντικά δεδομένα για την διατήρηση της Δρακόλιμνης. Ανάμεσα σε αυτά συμπεριλαμβάνονται δείγματα νερού για ανάλυση μικροπλαστικών, δημιουργήθηκε ένας υψηλής ανάλυσης χάρτης της λεκάνης της λίμνης, και μετρήσεις σχετικά με την κατάσταση της χλωρίδας στην περιφέρεια της λίμνης. Επιπλέον, τα μέλη της ομάδας με τη βοήθεια των επιστημόνων του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr εγκατέστησαν έναν μετεωρολογικό σταθμό στην περιοχή για καταγραφή ατμοσφαιρικών δεδομένων. Τέλος, στο πλαίσιο της έρευνας εγκαταστήθηκε επίσης ένας υποβρύχιος σταθμός που θα καταγράφει δεδομένα σχετικά με τις συνθήκες του νερού της λίμνης. Ο σταθμός αυτός είναι μία καινοτομία που αναπτύχθηκε από τους μηχανικούς του LiMnADs Project, με τη συγχρηματοδότηση του Cambridge University Engineering Society και την υποστήριξη της Blue Robotics Inc. και του Trezos Marine.

      Αυτή η αποστολή σηματοδοτεί ένα σημαντικό ορόσημο ως το ξεκίνημα της μονοετούς πιλοτικής έρευνας στη Δρακόλιμνη Τύμφης. Η ομάδα του LiMnADs Project ελπίζει στην επιτυχή έκβαση αυτής της μελέτης για την διεξαγωγή αντίστοιχων μελετών και σε άλλες αλπικές λίμνες της Ελλάδας μέσα στα επόμενα χρόνια, με απώτερο σκοπό φυσικά την προστασία αυτών των παρθένων και μαγικών τοπίων για τις επόμενες γενιές.
      Ακολουθήστε το έργο LiMnADs στα κοινωνικά δίκτυα: https://twitter.com/LiMnADs_Project, https://www.instagram.com/limnads_project/
      Οι φωτογραφίες είναι του Κωνσταντίνου Σοφικίτη
      Περισσότερα...

      672 • 0

×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.