Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • Buildinghow
    HoloBIM Structural

  • Περιβάλλον

    Περιβάλλον

    1509 ειδήσεις in this category

    1. Περιβάλλον

      Engineer

      Για 400 διαδοχικούς μήνες, δηλαδή για μία περίοδο που ξεπερνά τα 33 χρόνια, η θερμοκρασία της Γης βρίσκεται πάνω από το μέσο όρο, με την κλιματική αλλαγή λόγω των ανθρωπογενών δραστηριοτήτων να αποτελεί τον κυριότερο λόγο πίσω από αυτή την ανησυχητική τάση. Το αρνητικό ορόσημο αναφέρθηκε στη μηνιαία έκθεση παγκόσμιου κλίματος της Εθνικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (ΝΟΑΑ) των Ηνωμένων Πολιτειών, για το μήνα Απρίλιο.
      Η έκθεση αναφέρει επίσης ότι ο Απρίλιος του 2018 είχε την τρίτη υψηλότερη θερμοκρασία κάθε Απριλίου από τότε που η NOAA άρχισε να διατηρεί αρχεία θερμοκρασίας το 1880. Επίσης, 18 από τα θερμότερα 19 έτη στην καταγεγραμμένη ιστορία έχουν συμβεί από το 2000 έως το 2017.
      «Η παγκόσμια υπερθέρμανση οφείλεται κυρίως στην ανθρωπογενή δραστηριότητα», δήλωσε στο CNN η κλιματολόγος του NOAA, Αχίρα Σάντσεζ. «Η κλιματική αλλαγή είναι πραγματική και θα συνεχίσουμε να βλέπουμε αύξηση των παγκόσμιων θερμοκρασιών στο μέλλον», πρόσθεσε.
      Οι θερμοκρασίες επηρεάζονται και από φυσικά φαινόμενα όπως το Ελ Νίνιο, το οποίο επηρέασε ιδιαίτερα τις υψηλές θερμοκρασίες του 2016. Ωστόσο, αν δεν υπήρχε ο ανθρώπινος παράγοντας, ο αντίκτυπος στην παγκόσμια μέση θερμοκρασία θα χαρακτηριζόταν από μεταβλητότητα, αλλά τόσο προς τα πάνω όσο και προς τα κάτω. Για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια σημαντικών ηφαιστειακών εκρήξεων, η παγκόσμια θερμοκρασία μπορεί να μειωθεί, επειδή η τέφρα και το νέφος αντανακλούν την ηλιακή ακτινοβολία μακριά από τη Γη.
      Όταν οι κλιματολόγοι αναφέρονται σε μέσες θερμοκρασίες, συγκρίνουν τους αριθμούς με τους μέσους όρους του 20ού αιώνα για ένα συγκεκριμένο μήνα ή έτος. Συνεπώς, στην περίπτωση αυτή, οι 400 διαδοχικοί μήνες με υψηλότερη θερμοκρασία από το μέσο όρο, αναφέρονται στις μέσες θερμοκρασίες των 100 ετών μεταξύ του 1900 και του 2000.
    2. Περιβάλλον

      Engineer

      Υπεγράφη από τον αναπληρωτή υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σωκράτη Φάμελλο, και δημοσιεύτηκε νωρίτερα σε ΦΕΚ (Β´ 5351) η Υπουργική Απόφαση (ΥΑ) με την οποία θεσμοθετείται για πρώτη φορά στην Ελλάδα Εθνική Στρατηγική για τα Δάση (ΕΣΔ) με 20ετή χρονικό ορίζοντα (2018-2038).
      Την κατάρτιση της ΕΣΔ υποστήριξε εξ αρχής η Επιτροπή Περιβάλλοντος της Βουλής και στην εκπόνησή της συμμετείχαν 30μελής ομάδα εργασίας, 250 επιστήμονες και εκπρόσωποι 90 φορέων, συναρμόδια Υπουργεία και Υπηρεσίες του ΥΠΕΝ, φορείς εποπτευόμενοι από το ΥΠΕΝ (όπως είναι οι Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών), ερευνητικά και ακαδημαϊκά ιδρύματα, επιστημονικοί φορείς, παραγωγικοί φορείς, ΓΕΩΤΕΕ, συνδικαλιστικές οργανώσεις, ΜΚΟ, κυνηγετικές οργανώσεις, η δασική βιομηχανία και ορειβατικοί σύλλογοι.
      Σχέδιο της ΥΑ είχε αναρτηθεί στη διαδικτυακή σελίδα οpengov.gr και η διαβούλευσή του συγκέντρωσε 315 σχόλια, τα οποία ενσωματώθηκαν στην τελική Απόφαση.
      Η ΕΣΔ έχει 3 οριζόντιους άξονες (διακυβέρνηση δασικού τομέα, απογραφή-παρακολούθηση, έρευνα-καινοτομία) και 4 κάθετους άξονες (οικονομία του δάσους, κλιματική αλλαγή, προστασία δασικών οικοσυστημάτων και βελτιστοποίηση υπηρεσιών οικοσυστήματος, διεθνείς και ευρωπαϊκές πολιτικές).
      Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, ο άξονας της προστασίας περιλαμβάνει ειδικό κεφάλαιο για τις δασικές πυρκαγιές με κυρίαρχη τη δημόσια πολιτική πρόληψης. Σε κάθε άξονα περιγράφονται οι γενικοί του στόχοι, οι κατευθύνσεις δράσεων τους, καθώς και οι δείκτες παρακολούθησης υλοποίησής τους. Ακόμη, ορίζονται τα μέσα υλοποίησης και ο τρόπος σύνταξης των Σχεδίων Δράσης. Τα Σχέδια Δράσης θα αναπτυχθούν άμεσα και γι' αυτό νομοθετήθηκε πρόσφατα η δυνατότητα κύρωσης τους.
      Στην ΕΣΔ υπάρχουν πολλές νέες δράσεις, αλλά και άλλες που ήταν υπό συζήτηση χωρίς να έχουν θεσμοθετηθεί για δεκαετίες, ενώ το πλάνο υλοποίησής τους είναι 20ετές.
      Ενδεικτικά αναφέρονται:
      Ανασυγκρότηση κεντρικών και περιφερειακών δομών Δασικής Υπηρεσίας και καθετοποίηση αυτών, η οποία θα στοχεύει στη βελτιστοποίηση της αειφορικής διαχείρισης των υπηρεσιών οικοσυστήματος και των δασικών προϊόντων Ανάπτυξη εθνικού, περιφερειακών και τοπικών οδικών χαρτών για την ενίσχυση του προληπτικού αντιπυρικού σχεδιασμού και την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών Συστηματική διαχείριση όλων των δασικών οικοσυστημάτων με σκοπό τον περιορισμό των δασικών πυρκαγιών, αλλά και της έντασης αυτών υπό το πρίσμα της αειφορίας και των πολλαπλών υπηρεσιών των δασικών οικοσυστημάτων Ανάπτυξη ανθεκτικών και προσαρμοσμένων οικισμών σε δασικές πυρκαγιές στις περιοχές άμεσης προτεραιότητας μέσα από τη θεσμοθετημένη συνεργασία μεταξύ αρμόδιων δημόσιων υπηρεσιών (πχ. Δασική Υπηρεσία, Γενική Γραμματεία, Πολιτικής Προστασίας, Πυροσβεστική Υπηρεσία, Τοπική Αυτοδιοίκηση Α' και Β' βαθμού) και την εθελοντική συνεργασία μεταξύ δημοσίων υπηρεσιών και πολιτών Δημιουργία μόνιμου και ευέλικτου μηχανισμού εθνικής απογραφής και παρακολούθησης των δασικών οικοσυστημάτων Ενίσχυση της καινοτομίας σε προϊόντα και υπηρεσίες Διαρκής κατάρτιση και ενημέρωση των εργαζομένων που συνδέονται με τα δασικά οικοσυστήματα με στόχο την ενσωμάτωση στη δασική πράξη των αποτελεσμάτων της έρευνας, της καινοτομίας και των διεθνών πρακτικών και πολιτικών Αύξηση της συμβολής του δασικού τομέα στο ΑΕΠ της χώρας Βελτίωση της μεθοδολογίας καταγραφής των παραγομένων προϊόντων και υπηρεσιών του δάσους με έμφαση στην απασχόληση και στον κοινωνικοοικονομικό ρόλο των δασικών οικοσυστημάτων Αναγνώριση της αξίας και ενίσχυση της συμβολής των δασικών οικοσυστημάτων στη βιοοικονομία και στην κυκλική οικονομία Διαχείριση με σκοπό την προσαρμογή των δασικών οικοσυστημάτων στην κλιματική αλλαγή Συμβολή στο μετριασμό της κλιματικής αλλαγής με αύξηση της δέσμευσης και αποθήκευσης του άνθρακα στα δασικά οικοσυστήματα Διαχείριση και αποκατάσταση των δασικών οικοσυστημάτων με σκοπό τη διατήρησή τους και την ανάσχεση της απώλειας της βιοποικιλότητας Διατήρηση, αποκατάσταση και βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών οικοσυστήματος Βελτίωση των νομικών εργαλείων απογραφής και παρακολούθησης (πχ. δασικοί χάρτες στο πλαίσιο του Εθνικού Κτηματολογίου, δασολόγιο, διασύνδεση δασικών διαχειριστικών μελετών) για τη θεσμική θωράκιση των δασικών οικοσυστημάτων Δικτύωση και συνέργειες θεσμικών και μη φορέων που σχετίζονται με τα δασικά οικοσυστήματα για την ενίσχυση της δημόσιας συμμετοχής, την ενίσχυση της αποδοτικότητας και της απλοποίησης των διαδικασιών Συνοχή της εθνικής πολιτικής με τις πολιτικές, στόχους και δεσμεύσεις σε ευρωπαϊκό, περιφερειακό και διεθνές επίπεδο για τα δασικά οικοσυστήματα Ενίσχυση των διεθνών πολιτικών παρεμβάσεων και πρωτοβουλιών της χώρας σε τομείς που σχετίζονται με τα δασικά οικοσυστήματα, όπως της κλιματικής αλλαγής, και ανάληψη πρωτοβουλιών στη χάραξη διεθνούς πολιτικής για τα δασικά οικοσυστήματα, με έμφαση στις περιοχές των Βαλκανίων και της Μεσογείου
    3. Περιβάλλον

      Engineer

      Για πρώτη φορά από τη δημιουργία του Ταμείου Καινοτομίας, η Ευρωπαϊκή Ένωση επενδύει 118 εκατ. ευρώ σε 32 καινοτόμα έργα μικρής κλίμακας που βρίσκονται σε 14 κράτη μέλη της ΕΕ, την Ισλανδία και τη Νορβηγία. Οι επιχορηγήσεις θα στηρίξουν έργα που αποσκοπούν στη διάθεση τεχνολογιών χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στην αγορά για τις ενεργοβόρες βιομηχανίες, το υδρογόνο, την αποθήκευση ενέργειας και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Εκτός από τις ανωτέρω επιχορηγήσεις, 15 έργα που βρίσκονται σε 10 κράτη μέλη της ΕΕ και τη Νορβηγία θα ωφεληθούν από συνδρομή για την ανάπτυξη έργων, ύψους έως 4,4 εκατ. ευρώ, με στόχο να βελτιωθεί το επίπεδο ωριμότητας.
      Ο Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος, κ. Φρανς Τίμερμανς, δήλωσε σχετικά: «Με τις επενδύσεις που ανακοινώνονται σήμερα, η ΕΕ παρέχει απτή στήριξη σε έργα καθαρών τεχνολογιών σε ολόκληρη την Ευρώπη, με σκοπό την κλιμάκωση τεχνολογικών λύσεων που μπορούν να συμβάλουν στην επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050. Η αύξηση των πόρων του Ταμείου Καινοτομίας που προτείνεται στη δέσμη μέτρων ‟Fit for 55ˮ θα επιτρέψει στην ΕΕ να στηρίξει ακόμη περισσότερα έργα στο μέλλον, να τα επιταχύνει και να τα διαθέσει στην αγορά το συντομότερο δυνατόν.».
      Τα 32 έργα που επιλέχτηκαν για χρηματοδότηση αξιολογήθηκαν από ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες ως προς την ικανότητα μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σε σύγκριση με τις συμβατικές τεχνολογίες και την ικανότητα καινοτομίας πέραν των τεχνολογιών αιχμής, ενώ παράλληλα έπρεπε να βρίσκονται σε αρκετά ώριμο στάδιο ώστε να καταστεί δυνατή η ταχεία παράδοσή τους. Άλλα κριτήρια περιλάμβαναν τις δυνατότητες κλιμάκωσης και την ικανοποιητική σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας των έργων. Τα επιλεγμένα έργα καλύπτουν ευρύ φάσμα τομέων σχετικών με την απανθρακοποίηση διαφόρων τμημάτων του βιομηχανικού και ενεργειακού τομέα της Ευρώπης. Το ποσοστό επιτυχίας των επιλέξιμων προτάσεων της παρούσας πρόσκλησης υποβολής προτάσεων είναι 18 %.
      Τα 15 έργα που μπορούν να ωφεληθούν από συνδρομή για την ανάπτυξη έργων κρίθηκαν επαρκώς καινοτόμα και πολλά υποσχόμενα όσον αφορά την ικανότητα μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, αλλά δεν ήταν ακόμη αρκετά ώριμα ώστε να λάβουν επιχορήγηση. Η στήριξη, που θα παρέχεται με τη μορφή εξατομικευμένης τεχνικής βοήθειας από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, αποσκοπεί στην ενίσχυση της χρηματοοικονομικής ή τεχνικής ωριμότητάς τους, με προοπτική για πιθανή εκ νέου υποβολή τους στο πλαίσιο μελλοντικών προσκλήσεων του Ταμείου Καινοτομίας.
      Επόμενα βήματα
      Μεμονωμένες συμφωνίες επιχορήγησης αρχίζουν να προετοιμάζονται για τα επιτυχημένα έργα στο πλαίσιο της πρόσκλησης για έργα μικρής κλίμακας. Αυτές θα πρέπει να οριστικοποιηθούν το τέταρτο τρίμηνο του 2021, επιτρέποντας στην Επιτροπή να εκδώσει την αντίστοιχη απόφαση χορήγησης και να αρχίσει την εκταμίευση των επιχορηγήσεων. Τα έργα έχουν προθεσμία έως και τέσσερα έτη για το χρηματοοικονομικό τους κλείσιμο.
      Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων θα επικοινωνήσει με τα έργα που επιλέχθηκαν για συνδρομή ανάπτυξης έργων στο πλαίσιο της πρόσκλησης για έργα μεγάλης κλίμακας, προκειμένου να συνάψει μεμονωμένες συμφωνίες και να καταστήσει δυνατή την έναρξη της υπηρεσίας κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2021.
      Για περισσότερες πληροφορίες 
      Χάρτης επιτυχημένων έργων
      Περιγραφή των επιτυχημένων έργων μικρής κλίμακας
      Περιγραφή των επιτυχημένων έργων μεγάλης κλίμακας
      Ιστότοπος του Ταμείου Καινοτομίας
      Eπόμενες προσκλήσεις υποβολής προτάσεων στο πλαίσιο του Ταμείου Καινοτομίας
    4. Περιβάλλον

      Engineer

      Η Γιουβέντους παρουσίασε τη νέα γκρι φανέλα της, η οποία είναι φτιαγμένη από ανακυκλωμένα πλαστικά των ωκεανών.
      Η περιβαλλοντική οργάνωση «Parley for the Oceans» («Συζήτηση για του Ωκεανούς») θέλει να μετατρέψει τα πλαστικά που συλλέγει από θάλασσες και ωκεανούς σε πολυτελή αγαθά και, για αυτόν τον λόγο, συνεργάζεται με την Adidas.
      Ως αποτέλεσμα της πράσινης συνεργασίας, η νέα κιτρινογκρί τρίτη στολή της Γιουβέντους είναι φτιαγμένη από 100% ανακυκλωμένο πολυεστέρα, ενσωματωμένο σε ανακυκλωμένα πλαστικά από συλλέχθηκαν από ωκεανούς.
      «Η σκούρα γκρι απόχρωση με κίτρινους τόνους την κάνουν την τέλεια φανέλα για να φορεθεί είτε στο γήπεδο είτε στους δρόμους», είπε η σχεδιάστρια της Adidas, Φραντσέσκα Βεντουρίνι, κάνοντας λόγο για μια φανέλα - σύμβολο οικοκαινοτομίας και μακροβιότητας.

      Οι πρωταθλητές Ιταλίας είναι το τελευταίο μεγάλο ποδοσφαιρικό κλαμπ της Ευρώπης που υποστηρίζει την εκστρατεία για τη μείωση της πλαστικής ρύπανσης.
      Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και η Ρεάλ Μαδρίτης έχουν, επίσης, λανσάρει στολές της «Parley for the Oceans».

       
    5. Περιβάλλον

      Engineer

      Είμαστε η πρώτη γενιά που γνωρίζει ότι καταστρέφουμε τον πλανήτη μας και η τελευταία που μπορεί να κάνει κάτι για αυτό, προειδοποίησε η WWF στην ετήσια έκθεσή της που δημοσίευσε σήμερα, τονίζοντας ότι ο πληθυσμός των άγριων ζώων μειώθηκε κατά 60% σε διάστημα 40 ετών.
      Οι προσπάθειες που καταβάλλονται για να σωθεί η φύση δεν αρκούν και χρειάζεται «μια παγκόσμια συμφωνία», κατά το πρότυπο της Συμφωνίας του Παρισιού για το Κλίμα, προκειμένου να επιβιώσει ο πλανήτης μας, τονίζει το Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση στην έκθεσή του “Living Planet”.
      Ο πληθυσμός των θηλαστικών, των πτηνών, των ερπετών, των αμφίβιων και των ψαριών μειώθηκε κατά 60% από το 1970 ως το 2014, τονίζει η οργάνωση στη δωδέκατη, ετήσια έκθεσή της, που δημοσιεύθηκε με τη συνεργασία της Ζωολογικής Εταιρείας του Λονδίνου και βασίζεται στην παρακολούθηση 16.700 πληθυσμών (4.000 ειδών).
      Η περιοχή της Καραϊβικής/ Λατινικής Αμερικής εμφανίζει τη χειρότερη εικόνα με την εξαφάνιση του 89% του πληθυσμού των άγριων ζώων σε διάστημα 44 ετών. Η Βόρεια Αμερική και η Γροιλανδία είναι στην καλύτερη κατάσταση με μόλις το 23% των άγριων ζώων να έχει χαθεί. Η περιοχή της Ευρώπης, της Βόρειας Αφρικής και της Μέσης Ανατολής καταγράφει απώλειες σε ποσοστό 31%.
      Η πρώτη εξήγηση για τη δραματική μείωση των πληθυσμών των άγριων ζώων είναι η απώλεια του φυσικού τους περιβάλλοντος, η εκτεταμένη γεωργία, οι εξορύξεις, η αστικοποίηση, ενέργειες που ενισχύουν την αποψίλωση των δασών και μολύνουν το έδαφος.
      Στη Βραζιλία, η οποία μόλις εξέλεξε πρόεδρο τον Ζαΐχ Μπολσονάρου ο οποίος στη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας δεν αναφέρθηκε ούτε στην κλιματική αλλαγή ούτε στην αποψίλωση των δασών, το δάσος του Αμαζονίου συρρικνώνεται συνεχώς, όπως και η σαβάνα του Σεράντου, καθώς επεκτείνεται η καλλιέργεια της σόγιας και η εκτροφή βοοειδών.
      Σε παγκόσμιο επίπεδο μόνο το 25% των εδαφών έχει γλιτώσει από το αποτύπωμα του ανθρώπου, το 2050 θα έχει μειωθεί σε λιγότερο από 10%. Σε αυτό προστίθενται η υπεραλιεία, η μόλυνση, η λαθροθηρία, οι ασθένειες, η κλιματική απορρύθμιση…
      «Η ευκαιρία μας»

      «Είμαστε η πρώτη γενιά που γνωρίζει ότι καταστρέφουμε τον πλανήτη μας και η τελευταία που μπορεί να κάνει κάτι για αυτό», υπογράμμισε η Τάνια Στιλ στέλεχος της WWF.
      «Η κατάρρευση του παγκόσμιου πληθυσμού της άγριας πανίδας είναι ένα προειδοποιητικό σημάδι ότι η φύση πεθαίνει. Όμως αντί να βάλουμε τον πλανήτη σε μηχανική υποστήριξη, του βάζουμε ένα τσιρότο», πρόσθεσε.
      Ωστόσο ο καθηγητής Κεν Νόρις, διευθυντής επιστημών στην Ζωολογική Εταιρεία του Λονδίνου, υποστήριξε ότι παρά τα σοκαριστικά στοιχεία «δεν έχει χαθεί κάθε ελπίδα».
      «Έχουμε την ευκαιρία να δημιουργήσουμε ένα νέο μονοπάτι για να προχωρήσουμε το οποίο θα μας επιτρέψει να συγκατοικήσουμε με βιώσιμο τρόπο με την άγρια φύση, από την οποία εξαρτόμαστε», δήλωσε.
      Προκειμένου να διατηρηθεί η βιοποικιλότητα της Γης για τις επόμενες γενιές η WWF ζήτησε να υπάρξει μια παγκόσμια δέσμευση που θα στηρίζεται από τις κυβερνήσεις και τις επιχειρήσεις σε όλο τον κόσμο.
      «Χρειαζόμαστε μια νέα διεθνή συμφωνία, μια νέα παγκόσμια συμφωνία για τη φύση προκειμένου να βοηθήσουμε τις χώρες να αντιμετωπίσουν τις ρίζες του προβλήματος», τόνισε ο Τόνι Τζούνιπερ εκτελεστικός διευθυντής της WWF.
      Η ανακοίνωση του WWF Ελλάς 

      «60% των πληθυσμών σπονδυλωτών ζώων έχει «χαθεί» σε λιγότερο από 50 χρόνια 
      Η έκθεση «Ζωντανός πλανήτης» του WWF αποκαλύπτει την καταστροφική επίδραση του ανθρώπου στον πλανήτη και υποδεικνύει το τελευταίο παράθυρο ευκαιρίας για τη σωτηρία του
      Παρά το γεγονός ότι παγκοσμίως, η φύση παρέχει στις κοινωνίες υπηρεσίες αξίας περίπου 125 τρισεκ. δολαρίων τον χρόνο, όπως φρέσκο αέρα, καθαρό νερό, φαγητό, ενέργεια, φάρμακα και άλλα πολύτιμα προϊόντα και πρώτες ύλες, η ανθρωπότητα και ο τρόπος που τρεφόμαστε, καταναλώνουμε, παρέχουμε ενέργεια και χρηματοδοτούμε τις κοινωνίες και οικονομίες μας, σπρώχνουν τη φύση στο χείλος του γκρεμού. Αυτό αποδεικνύει η έκθεση «Ζωντανός πλανήτης 2018» (Living Planet Report 2018) της περιβαλλοντικής οργάνωσης WWF(1) και της Ζωολογικής Εταιρίας του Λονδίνου (ZSL-Zoological Society of London). Η έκθεση που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα παρουσιάζει μια απογοητευτική εικόνα για την καταστροφική επίδραση της ανθρώπινης δραστηριότητας στην άγρια ζωή, τα δάση, τους ωκεανούς, τα ποτάμια και το κλίμα του πλανήτη μας, υποδεικνύοντας μια τελευταία ευκαιρία δράσης που ωστόσο χάνεται μέρα με τη μέρα, καθώς και την επείγουσα ανάγκη της παγκόσμιας κοινότητας πολιτών, κυβερνήσεων και αρμόδιων αρχών να ξανασκεφτεί συλλογικά τον τρόπο με τον οποίον προστατεύουμε και συνυπάρχουμε με τη φύση.

      Η έκθεση «Ζωντανός Πλανήτης 2018» παρουσιάζει μία περιεκτική περιγραφή της «υγείας» του πλανήτη. Ειδικότερα, μέσα από την παρατήρηση συγκεκριμένων δεικτών, η φετινή έκθεση –καταλήγει στο βασικό συμπέρασμα ότι η ανθρώπινη δραστηριότητα σπρώχνει στα άκρα το σύνολο των φυσικών οικοσυστημάτων που «τροφοδοτούν» τη Γη με ζωή. Συγκεκριμένα:
      Ο δείκτης του ζωντανού πλανήτη(2) φανερώνει ότι διεθνώς οι πληθυσμοί των ψαριών, πουλιών, θηλαστικών, αμφιβίων και ερπετών έχουν ήδη μειωθεί κατά 60% σε λιγότερο από 50 χρόνια (1970 – 2014). Οι κύριες απειλές που προκαλούν αυτή την απώλεια βιοποικιλότητας είναι η υπερεκμετάλλευση των ζώων και φυτών και η εντατική γεωργία παράγοντες, οι οποίοι και οι δύο είναι απόλυτα συνυφασμένοι με τη διαρκώς αυξανόμενη ανθρώπινη κατανάλωση. Ο εκτροχιασμός των καταναλωτικών συνηθειών εξασθενίζει βαρύτατα την ικανότητα της φύσης να συντηρεί τις ζωές, τις κοινωνίες και τις οικονομίες μας. Τα τροπικά δάση συρρικνώνονται. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το γεγονός ότι το 20% περίπου του Αμαζονίου έχει εξαφανιστεί σε μόλις 50 χρόνια. Το 90% των θαλασσοπουλιών εκτιμάται ότι έχουν θραύσματα πλαστικού στα στομάχια τους. Το αντίστοιχο ποσοστό το 1960 ήταν μόλις 5%(3). Τα τελευταία 50 χρόνια η παγκόσμια μέση θερμοκρασία έχει αυξηθεί 170 φορές γρηγορότερα από τον φυσιολογικό ρυθμό. Στο πλαίσιο δεκαετούς μελέτης που πραγματοποιήθηκε για τις θαλάσσιες χελώνες καρέτα, το 35% του δείγματος που αναλύθηκε έδειξε ότι ο οργανισμός των χελωνών έχει απορροφήσει απορρίμματα, στην πλειοψηφία τους πλαστικά. Το 18% του πληθυσμού τόνου και ξιφία της Μεσογείου εκτιμάται ότι έχει απορροφήσει θραύσματα πλαστικού. «Η επιστήμη μας δείχνει τη σκληρή πραγματικότητα που δάση, ωκεανοί και ποτάμια υπομένουν εξαιτίας των ανθρώπων. Εκατοστό προς εκατοστό, είδος προς είδος, οι διαρκώς μειούμενοι αριθμοί της άγριας ζωής και των φυσικών περιοχών αποτελούν απόδειξη της τερατώδους πίεσης που ασκούμε στον πλανήτη γεγονός που υπονομεύει τον ιστό της ίδιας μας της ύπαρξης: τη φύση και τη βιοποικιλότητα» δήλωσε το Γενικός Διευθυντής του διεθνούς WWF Marco Lambertini.
      Η ανθρώπινη δραστηριότητα υπονομεύει την ικανότητα της φύσης να υποστηρίξει τη ζωή
      Τις τελευταίες δεκαετίες ο αντίκτυπος της ανθρώπινης δραστηριότητας έχει δυστυχώς μεγαλώσει επιβαρύνοντας τους οικοτόπους και τους φυσικούς πόρους, στους οποίους στηρίζεται η επιβίωση τόσο της άγριας ζωής, όσο και του ανθρώπου.
      Πέρα από το εύρος και τις επιπτώσεις της ανθρώπινης δραστηριότητας στη φύση η έκθεση «Ζωντανός Πλανήτης 2018» επικεντρώνεται επίσης στη σημασία της φύσης για την ανθρώπινη υγεία και ευημερία. Η φετινή έκθεση αναφέρεται ιδιαίτερα στη σημασία των επικονιαστών (π.χ. μέλισσες), από τους οποίους εξαρτάται αγροτική παραγωγή αξίας 235-577 δισεκ. δολαρίων τον χρόνο μόνο στις ΗΠΑ, καθώς και στο πώς η κλιματική αλλαγή, οι εντατικές γεωργικές πρακτικές και οι ασθένειες έχουν επηρεάσει τους πληθυσμούς τους.
      Οδικός χάρτης δράσης για τη φύση
      Όλα τα δεδομένα δείχνουν ότι η περιβαλλοντική και η αναπτυξιακή ατζέντα πρέπει να συγκλίνουν προκειμένου να χτίσουμε ένα βιώσιμο μέλλον για όλους. Η έκθεση τονίζει τη μοναδική ευκαιρία της διεθνούς κοινότητας να το πετύχει αυτό μέσα από την επικαιροποίηση το 2020 των διεθνών συμφωνιών για τους αναπτυξιακούς στόχους, τη βιοποικιλότητα και τη συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα. Η 14η συνδιάσκεψη των 196 κρατών-μελών της Σύμβασης για τη Βιοποικιλότητα (CBD) που θα πραγματοποιηθεί στην Αίγυπτο σε λίγες ημέρες, μπορεί να είναι το πρώτο βήμα για τη δημιουργία μιας επείγουσας, φιλόδοξης και αποτελεσματικής παγκόσμιας συμφωνίας για τη φύση, όπως συνέβη με τη συμφωνία για το κλίμα στο Παρίσι το 2015.
      Το WWF καλεί πολίτες, επιχειρήσεις και κυβερνήσεις να κινητοποιηθούν για να διαμορφωθεί μια περιεκτική συμφωνία πλαίσιο για τη φύση και τον άνθρωπο. Μία συμφωνία που θα πυροδοτήσει δημόσια και ιδιωτική δράση για την προστασία της φύσης και την αναστροφή των καταστροφικών συνεπειών της ανθρώπινης δραστηριότητας στον πλανήτη, όπως αυτές σκιαγραφούνται στην έκθεση «Ζωντανός Πλανήτης 2018».
      «Η έκθεση «Ζωντανός Πλανήτης 2018» εκπέμπει σήμα κινδύνου για τον πλανήτη μας. Μας δίνει όμως και ένα δυνατό μήνυμα ανάληψης δράσης για να αντιστρέψουμε αυτή την κατάσταση. Ο καθένας από εμάς πρέπει να αναλάβει την ευθύνη και τη δράση που του αναλογεί. Το ίδιο καλούμε και την ελληνική κυβέρνηση να κάνει, εγκαταλείποντας τα καταστροφικά για το περιβάλλον σχέδια εξόρυξης πετρελαίου στις ελληνικές θάλασσες»,δήλωσε ο Γενικός Διευθυντής του WWF Ελλάς, Δημήτρης Καραβέλλας.
      -------------------------------------------------
      Η έκθεση «Ζωντανός Πλανήτης 2018» αποτελεί τη δωδέκατη έκδοση. Η εμβληματική έκθεση μελετά την υγεία του πλανήτη μέσα από την παρατήρηση συγκεκριμένων δεικτών. Ο δείκτης Living Planet Index (LPI) περιλαμβάνει τα πιο πρόσφατα στοιχεία, όπως προκύπτουν από την παρατήρηση 16.704 πληθυσμών 4.005 ειδών ψαριών, πουλιών, θηλαστικών, αμφιβίων και ερπετών από το 1970 έως το 2014. Μία από τις μεγαλύτερες απειλές για την υγεία των θαλασσών του πλανήτη που οφείλεται σε ανθρώπινη δραστηριότητα είναι και τα πλαστικά. Το WWF, συμμετέχει και φέτος στο παγκόσμιο συνέδριο Our Ocean, το οποίο πραγματοποιείται στην Ινδονησία 29-30 Οκτωβρίου 2018. Στο Συνέδριο συμμετέχουν ηγέτες κρατών, κοινωνία των πολιτών, επιχειρήσεις, για να ενημερωθούν για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι παγκόσμιες θάλασσες, να προτείνουν λύσεις και να δεσμευτούν για την εφαρμογή τους. Πρόκειται για τον ετήσιο σταθμό  για την προστασία των θαλασσών της γης και φέτος κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου ανακοινώθηκε και η καινούρια πρωτοβουλία του WWF που θα υλοποιηθεί στο πλαίσιο της παγκόσμιας εκστρατείας της οργάνωσης ενάντια στα πλαστικά. Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία, θα διαρκέσει τρία χρόνια και θα υλοποιηθεί με τη στήριξη της κυβέρνησης της Νορβηγίας με στόχο την προώθηση λύσεων για την καταπολέμηση της ρύπανσης των θαλασσών από τα πλαστικά.  Για περισσότερα: https://ourocean2018.org/ Διαβάστε στα αγγλικά το πλήρες κείμενο και τις περιλήψεις της έκθεσης «Ζωντανός Πλανήτης 2018» εδώ. Βρείτε εδώ διαθέσιμο φωτογραφικό υλικό και βίντεο.
    6. Περιβάλλον

      Engineer

      Η ανθρωπότητα εξάντλησε ήδη τους φυσικούς πόρους που μπορεί να ανανεώσει η Γη φέτος, μέσα σε 234 ημέρες. Αυτό το στοιχείο εμπεριέχει και ένα «καλό» νέο, αν και αυτό αποτελεί συνέπεια της τεράστιας κρίσης που προκάλεσε η πανδημία.
      «Από το Σάββατο 22 Αυγούστου η Γη δεν μπορεί να αναπληρώσει ό,τι παίρνουμε. Αυτό αφορά κάθε δέντρο που κόβεται, κάθε ψάρι που πιάνεται, κάθε τόνο διοξειδίου άνθρακα που εκπέμπεται» αναφέρει χαρακτηριστικά το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ σε σχετικό βίντεο που ανάρτησε στα social media για την Earth Overshoot Day, όπως ονομάζεται η ημέρα κάθε χρονιάς κατά την οποία η ανθρωπότητα εξαντλεί τους φυσικούς πόρους που μπορεί να ανανεώσει ο πλανήτης μας.
      Φέτος, αυτή η ημέρα ήρθε τρεις εβδομάδες αργότερα σε σύγκριση με το 2019, όταν η εξάντληση των φυσικών πόρων σημειώθηκε στις 29 Ιουλίου. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη μετάθεση της συγκεκριμένης ημερομηνίας σε ετήσια βάση από τη δεκαετία του '70, όταν υιοθετήθηκε η Earth Overshoot Day. Παρ' όλα αυτά, θα χρειαζόταν 1,6 φορές η Γη για να στηριχτεί ο ρυθμός κατανάλωσης της ανθρωπότητας.

      Αυτή η φετινή «επιτυχία» σημειώθηκε λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού. Χάρη στο lockdown, το οικολογικό αποτύπωμα της ανθρωπότητας μειώθηκε κατά 9,3% σε σύγκριση με πέρυσι, σύμφωνα με τον διεθνή οργανισμό έρευνας Global Footprint Network.
      «Η Earth Overshoot Day είναι ένας τρόπος αποτύπωσης του μεγέθους της βιολογικής πρόκλησης που αντιμετωπίζουμε» εξήγησε ο επικεφαλής του οργανισμού Μάτις Γουακερνάγκελ. Παρότι τα φετινά στοιχεία είναι ενθαρρυντικά, πρέπει να γίνει περαιτέρω πρόοδος «βάσει σχεδιασμού, όχι λόγω καταστροφής», υπογράμμισε.
      «Υπάρχει ελπίδα. Για να μην καταναλώνουμε περισσότερα από αυτά που παράσχει ο πλανήτης η Earth Overshoot Day πρέπει να μετατίθεται κατά 5 ημέρες κάθε χρόνο, ως το 2050» αναφέρει το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ. «Η αντικατάσταση του 50% του κρέατος με γεύματα λαχανικών θα προκαλούσε τη μετάθεση της ημερομηνίας κατά δύο εβδομάδες. Το ίδιο θα συνέβαινε με τη μείωση κατά το ήμισυ των μετακινήσεων με αυτοκίνητο» επισημαίνει.
      Πηγή: Lifo.gr, με πληροφορίες από «Guardian»
    7. Περιβάλλον

      Engineer

      Τις πρόσφατες πυρκαγιές στην Ελλάδα ακτινογραφούν σε τεύχος 260 και πλέον σελίδων ο καθηγητής Δυναμικής Τεκτονικής Εφαρμοσμένης Γεωλογίας και Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών και Πρόεδρος του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του ΕΚΠΑ Ευθύμης Λέκκας και ομάδα 46 επιστημόνων, συγκεντρώνοντας στοιχεία από επιτόπια έρευνα και σύγχρονα μέσα τηλεπισκόπησης.
      Από την ακτινογραφία των δασικών πυρκαγιών στη χώρα μας το τελευταίο διάστημα προκύπτουν τα ακόλουθα συμπεράσματα:
      Οι δασικές πυρκαγιές του Αυγούστου 2021 ήταν μέρος μιας από τις πιο σοβαρές αντιπυρικές περιόδους των τελευταίων δεκαετιών στην Ελλάδα, και εκδηλώθηκαν με τη μορφή μεγα-πυρκαγιών και πολλαπλών ταυτόχρονων πυρκαγιών σε διάστημα περίπου 25 ημερών. Μεταξύ των σημαντικότερων επιπτώσεων των πυρκαγιών ήταν οι καταστροφές σε πολλαπλά δασικά οικοσυστήματα και σε εκατοντάδες ιδιοκτησίες, επηρεάζοντας τις κοινωνικοοικονομικές δραστηριότητες. Μεταξύ των πολλών παραγόντων, που δυσχέραναν τη μάχη για την κατάσβεση των δασικών πυρκαγιών, ήταν η πολύπλοκη γεωμορφολογία και η έλλειψη προσβασιμότητας σε τμήματα των περιοχών. Οι πυρκαγιές αναμένεται να επηρεάσουν σε διαφορετικό βαθμό (ανάλογα με την τοποθεσία και τη σοβαρότητα) τις υδρογεωμορφολογικές διεργασίες των καμένων περιοχών. Τα αυξημένα ποσοστά διάβρωσης και απορροής αναμένεται να οδηγήσουν σε αυξημένη συχνότητα μεταπυρικών πλημμυρών, λασπορροών και κατολισθήσεων για χρονική περίοδο, που δεν μπορεί να εκτιμηθεί, αλλά μπορεί να κυμαίνεται από 2 έως 15 χρόνια με βάση την τρέχουσα βιβλιογραφία. Λόγω των μεταπυρικών αυτών φαινομένων, μέρος του οδικού δικτύου και των πλημμυρικών πεδίων των πυρόπληκτων περιοχών αναμένεται να παρουσιάζουν σε μεγάλο βαθμό πρόσθετους κινδύνους κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Ειδικά, κατολισθήσεις, λασπορροές και πλημμύρες σε δρόμους, ιρλανδικές διαβάσεις και παράκτιες οδούς. Μέρη των καμένων περιοχών έχουν υψηλό δυναμικό πλημμύρας, με πλούσιο ιστορικό πλημμυρών (ειδικά στη Βόρεια Εύβοια). Το πρόβλημα σε αυτές τις περιοχές αναμένεται να ενταθεί. Πρέπει να δοθεί προσοχή σε ροές πλούσιες σε φερτά, που θα μπορούσαν να βλάψουν τις υποδομές και να μπλοκάρουν κρίσιμες διατομές του υδρογραφικού δικτύου (όπως συνέβη στις πλημμύρες της Κινέτας και της Μάνδρας). Τα παραπάνω πρέπει να ληφθούν υπόψιν στον σχεδιασμό ή επανασχεδιασμό των υποδομών. Είναι σημαντική η διεξαγωγή λεπτομερών μελετών μετριασμού των μεταπυρικών κινδύνων σε όλες τις πυρόπληκτες περιοχές με ταχεία αξιολόγηση τους και ο προγραμματισμός έξυπνων δομικών και μη δομικών μέτρων για τη μείωση κινδύνου από πλημμύρες, κατολισθήσεις κ.ά. φαινόμενα. Πρόκειται για το 25ο τεύχος της έκδοσης Newsletter of Environmental, Disaster, and Crises Management Strategies, το οποίο είναι διαθέσιμο εδώ, η ψηφιακή αποτύπωση (Ηub) του οποίου είναι προσβάσιμη εδώ.
       
    8. Περιβάλλον

      Engineer

      Μια νέα έρευνα του Ευρωβαρομέτρου που δημοσιεύεται σήμερα δείχνει ότι οι Ευρωπαίοι πολίτες πιστεύουν ότι η κλιματική αλλαγή είναι το πιο σοβαρό πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο πλανήτης. Περισσότερα από εννέα στα δέκα άτομα που απάντησαν στην έρευνα θεωρούν ότι η κλιματική αλλαγή αποτελεί σοβαρό πρόβλημα (93 %), με σχεδόν οκτώ στα δέκα άτομα (78 %) να το θεωρούν πολύ σοβαρό. Όταν τους ζητήθηκε να επιλέξουν το σοβαρότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο πλανήτης, πάνω από το ένα τέταρτο (29 %) επέλεξε είτε την κλιματική αλλαγή (18 %) είτε την υποβάθμιση της φύσης (7 %) είτε τα προβλήματα υγείας που οφείλονται στη ρύπανση (4 %).
      Όσον αφορά την απάντηση σε επίπεδο πολιτικής, εννέα στους δέκα Ευρωπαίους (90 %) συμφωνούν ότι οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου θα πρέπει να μειωθούν στο ελάχιστο, αντισταθμίζοντας παράλληλα τις εναπομένουσες εκπομπές ώστε να καταστεί η ΕΕ κλιματικά ουδέτερη έως το 2050. Σχεδόν εννέα στους δέκα Ευρωπαίους (87 %) πιστεύουν ότι είναι σημαντικό να θέσει η ΕΕ φιλόδοξους στόχους για την αύξηση της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ενώ το ίδιο ποσοστό πιστεύει ότι είναι σημαντικό η ΕΕ να παράσχει στήριξη για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης.
      Ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, κ. Φρανς Τίμερμανς, δήλωσε: «Παρά την πανδημία και τις οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι Ευρωπαίοι, η στήριξη της δράσης για το κλίμα παραμένει υψηλή. Οι Ευρωπαίοι αναγνωρίζουν τους μακροπρόθεσμους κινδύνους που θέτουν οι κρίσεις του κλίματος και της βιοποικιλότητας, και αναμένουν από τη βιομηχανία, τις κυβερνήσεις και την Ευρωπαϊκή Ένωση να αναλάβουν δράση. Οι αριθμοί αυτής της έρευνας του Ευρωβαρόμετρου χρησιμεύουν ως έκκληση κινητοποίησης για πολιτικούς και επιχειρήσεις. Για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρέχουν πρόσθετα κίνητρα για την οριστικοποίηση της νομοθεσίας «Fit for 55» που θα παρουσιάσουμε αργότερα αυτόν τον μήνα για να διασφαλίσουμε ότι θα επιτύχουμε τους στόχους μας για το κλίμα.»
      Η πλειονότητα (64 %) των πολιτών της ΕΕ έχουν αναλάβει ήδη σε ατομικό επίπεδο δράση για το κλίμα και προβαίνουν συνειδητά σε βιώσιμες επιλογές στην καθημερινή τους ζωή. Όταν ρωτήθηκαν ποιον θεωρούν αρμόδιο για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, οι πολίτες υπογράμμισαν την ανάγκη για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που θα συνοδεύουν την ατομική δράση, υποδεικνύοντας τις εθνικές κυβερνήσεις (63 %), τις επιχειρήσεις και τη βιομηχανία (58 %) και την ΕΕ (57 %).
      Περισσότεροι από οκτώ στους δέκα Ευρωπαίους που συμμετείχαν στην έρευνα (81 %) συμφωνούν ότι οι καθαρές μορφές ενέργειας θα πρέπει να λαμβάνουν μεγαλύτερη δημόσια χρηματοδοτική στήριξη, ακόμη και αν αυτό οδηγήσει σε μείωση των επιδοτήσεων για τα ορυκτά καύσιμα. Τρία τέταρτα των Ευρωπαίων (75 %) πιστεύουν ότι οι επενδύσεις στην οικονομική ανάκαμψη θα πρέπει να στοχεύουν κυρίως στη νέα πράσινη οικονομία.
      Αναγνωρίζεται σαφώς ότι η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής προσφέρει ευκαιρίες στους πολίτες της ΕΕ και στην ευρωπαϊκή οικονομία. Σχεδόν οκτώ στους δέκα Ευρωπαίους (78 %) συμφωνούν ότι η ανάληψη δράσης για το κλίμα θα οδηγήσει σε καινοτομία που θα καταστήσει τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις πιο ανταγωνιστικές. Σχεδόν οκτώ στους δέκα (78 %) συμφωνούν ότι η προώθηση της εμπειρογνωσίας της ΕΕ στον τομέα των καθαρών τεχνολογιών σε χώρες εκτός ΕΕ μπορεί να συμβάλει στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στην ΕΕ. Επτά στους δέκα Ευρωπαίους (70 %) πιστεύουν ότι η μείωση των εισαγωγών ορυκτών καυσίμων μπορεί να ωφελήσει οικονομικά την ΕΕ. Περισσότεροι από επτά στους δέκα Ευρωπαίους (74 %) συμφωνούν ότι το κόστος των ζημιών που οφείλονται στην κλιματική αλλαγή είναι πολύ υψηλότερο από τις επενδύσεις που απαιτούνται για την πράσινη μετάβαση.
      Ιστορικό
      Το ειδικό Ευρωβαρόμετρο 513 για την κλιματική αλλαγή πραγματοποίησε έρευνα σε 26.669 πολίτες από διαφορετικές κοινωνικές και δημογραφικές ομάδες στα 27 κράτη μέλη της ΕΕ. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από τις 15 Μαρτίου έως τις 14 Απριλίου 2021. Όπου ήταν δυνατόν διεξήχθησαν προσωπικές συνεντεύξεις, αλλά ορισμένοι συμμετέχοντες απάντησαν στην έρευνα διαδικτυακά, σύμφωνα με τους περιορισμούς της πανδημίας COVID-19.
      Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία αποτελεί την υπ' αριθμόν ένα πολιτική προτεραιότητα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Με βάση τις προτάσεις που υπέβαλε η Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα κράτη μέλη έχουν δεσμευτεί να καταστήσουν την ΕΕ κλιματικά ουδέτερη έως το 2050 και να μειώσουν τις καθαρές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55 % έως το 2030, σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990. Οι δεσμεύσεις αυτές κατοχυρώνονται πλέον στον ευρωπαϊκό νόμο για το κλίμα, ο οποίος υπογράφηκε επίσημα στις 30 Ιουνίου 2021. Για την επίτευξη αυτών των στόχων, η Επιτροπή θα παρουσιάσει στις 14 Ιουλίου 2021 τη δέσμη νομοθετικών προτάσεων «Fit for 55». Αυτή η συνολική μεταρρύθμιση της εργαλειοθήκης της ΕΕ για την πολιτική για το κλίμα και την ενέργεια θα περιλαμβάνει αναθεωρήσεις της ισχύουσας νομοθεσίας και σειρά νέων μέσων.
    9. Περιβάλλον

      Engineer

      Τα φυσικά εδάφη αναπτύχθηκαν και αναπτύσσονται κατά τη διάρκεια των αιώνων ως αποτέλεσμα φυσικών χημικών και βιολογικών διαδικασιών. Μέσα στη μεγάλη αυτή χρονική διάρκεια το έδαφος έχει δεχθεί την επίδραση εξωγενών παραγόντων και κυρίως μεταβολές του κλίματος που έχουν παρατηρηθεί κατά το διάστημα αυτό. Ενώ λοιπόν κάτω από τις συνθήκες αυτές το έδαφος έως πριν από μερικές δεκάδες χρόνια εξελισσόταν ανάλογα με τις συνθήκες του φυσικού ατμοσφαιρικού περιβάλλοντος, πλέον λιγότερο ή περισσότερο αυτό έχει αρχίσει να δέχεται μεγάλο μέρος των ανθρωπίνων δραστηριοτήτων. Ο άνθρωπος αποτελεί έτσι έναν από τους κύριους παράγοντες μεταβολής του εδάφους σημαντικότερο πολλές φορές και από τους φυσικούς παράγοντες που είναι η αλληλεπίδραση μεταξύ του κλίματος, των οργανισμών, των τοπογραφικών συνθηκών, του μητρικού υλικού και του χρόνου.
      Το έδαφος αποτελεί βάση για πολυάριθμες περιβαλλοντικές, οικονομικές, κοινωνικές και πολιτιστικές λειτουργίες, οι οποίες είναι καθοριστικές για τη ζωή. Για τον λόγο αυτόν η ορθή διαχείριση της γης και των εδαφικών πόρων αποτελεί προϋπόθεση για τη βιωσιμότητα και ανθεκτικότητα των οικοσυστημάτων.
      Η 17η Ιουνίου καθιερώθηκε από τα Ηνωμένα Έθνη ως Παγκόσμια ημέρα για την καταπολέμηση της Ερημοποίησης και της Ξηρασίας (Word Day to Combat Desertification and Drought). Στόχος ήταν και είναι η ευαισθητοποίηση και η ενημέρωση για τους κινδύνους του φαινομένου, καθώς και η συνεργασία των κρατών και της διεθνούς κοινότητας για την δημιουργία βασικών εργαλείων που θα βοηθούσαν στην αντιμετώπισή του.
      Ο φετινός εορτασμός εστιάζει και επικεντρώνεται όχι μόνο στην μείωση της έντασης της ερημοποίησης και της ξηρασίας, αλλά και στη σταδιακή ανατροπή τους με την μετατροπή του υποβαθμισμένου εδάφους σε εύφορο. Η αποκατάσταση του υποβαθμισμένου εδάφους, σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη μπορεί να έχει πολλαπλά οφέλη για την παγκόσμια κοινότητα, όπως οικονομική ανθεκτικότητα, δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, αύξηση των εισοδημάτων και της επισιτιστικής ασφάλειας. Η προσπάθεια αυτή θα συνεισφέρει επίσης στην προστασία της βιοποικιλότητας, θα επιβραδύνει την κλιματική αλλαγή και θα στηρίξει την πράσινη ανάκαμψη.
      Η σημερινή μέρα μας καλεί ως πρόσωπα και ως κοινότητα να δούμε το έδαφος ως έναν πολύτιμο φυσικό πόρο που καλεί για βοήθεια. Ο καθένας από εμάς έχει ένα ρόλο να παίξει στην πορεία προς το μέλλον. Ο κόσμος προχωράει και με το δικό μας βήμα.
      *Ο Ευάγγελος Ματζίρης είναι Δασολόγος – Εδαφολόγος M.Sc, Ph.D, Προϊστάμενος Τμήματος Μελετών και Σχεδιασμού Αστικού Αστικού Πρασίνου του δήμου Θεσσαλονίκης
    10. Περιβάλλον

      Engineer

      Μια νέα επιστημονική μελέτη που δημοσιεύτηκε στο έγκριτο περιοδικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης Γεωεπιστημών “Cryosphere” αποκαλύπτει την ταχύτατη απώλεια πάγου το καλοκαίρι του 2019 λόγω της ζώνης υψηλών πιέσεων στο εσωτερικό της Γροιλανδίας που δεν λαμβάνεται υπόψη από τα κλιματικά μοντέλα.
      Το στρώμα του πάγου έλιωσε με ρυθμό ρεκόρ το 2019, πολύ πιο γρήγορα από τον μέσο όρο των προηγούμενων δεκαετιών (Εικόνα). Οι αριθμοί έχουν δείξει ότι μόνο τον Ιούλιο το επιφανειακό στρώμα πάγου μειώθηκε κατά 197 γιγατόνους - ισοδύναμο με περίπου 80 εκατομμύρια πισίνες Ολυμπιακών διαστάσεων.
      Ο αριθμός ημερών κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού 2019 (Ιούνιος - Αύγουστος) που καταγράφηκε τήξη των πάγων της Γροιλανδίας σύμφωνα με δορυφορικές παρατηρήσεις (αριστερά) και η απόκλιση του αριθμού ημερών με τήξη από τον μέσο όρο της περιόδου 1981-2010 (δεξιά) Στην έρευνα, οι επιστήμονες εξέτασαν τα επίπεδα τήξης με περισσότερες λεπτομέρειες, αποκαλύπτοντας τα βαθύτερα αίτιά της. Όπως σημειώνει η επιστημονική ομάδα, οι συνθήκες υψηλής ατμοσφαιρικής πίεσης διήρκησαν 63 από τις 92 καλοκαιρινές ημέρες το 2019, σε σύγκριση με έναν μέσο όρο μόλις 28 ημερών για την περίοδο των ετών μεταξύ 1981 και 2010.
      Η μελέτη επίσης αναφέρει ότι τα κλιματικά μοντέλα της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) δεν λαμβάνουν υπόψιν τέτοιες ασυνήθιστες συνθήκες. Εάν αυτές οι ζώνες υψηλής πίεσης προσλάβουν κανονικό, ετήσιο χαρακτήρα, η μελλοντική τήξη θα μπορούσε να είναι διπλάσια από την προβλεπόμενη, με σοβαρότατες συνέπειες για την άνοδο της στάθμης της θάλασσας. Οι επικρατούσες ατμοσφαιρικές συνθήκες ήταν απίθανο να έχουν επηρεαστεί από τη φυσική κλιματική μεταβλητότητα, αλλά θα μπορούσαν να οφείλονται στην παγκόσμια θέρμανση.
      Μεταξύ των ευρημάτων τους οι ερευνητές, ανέφεραν ότι σχεδόν το 96% του πάγου υπέστη τήξη κάποια στιγμή το 2019, σε σύγκριση με το μέσο όρο -μόνο 64% μεταξύ 1981 και 2010. Με τη χρήση σχετικών μοντέλων, διαπίστωσαν επίσης ότι περίπου 560 γιγατόνοι απορροής νερού από την τήξη, δημιουργήθηκαν το καλοκαίρι του 2019.
      Το ισοζύγιο επιφανειακής μάζας -η ποσότητα πάγου που «κέρδισε» το στρώμα πάγου από τη βροχή και τις χιονοπτώσεις μείον την ποσότητα που έχασε μέσω της απορροής και της εξάτμισης του νερού- βρέθηκε μόνο 54 γιγατόνοι το χρόνο- περίπου 320 γιγατόνοι το χρόνο χαμηλότερο από το μέσο όρο των προηγούμενων δεκαετιών, και η μεγαλύτερη μείωση στα χρονικά.
    11. Περιβάλλον

      Engineer

      Σε συμφωνία κατέληξαν σήμερα οι Βρυξέλλες όσον αφορά σχέδιο της ΕΕ για την απαγόρευση των πλαστικών προϊόντων μιας χρήσης, όπως τα καλαμάκια και τα πλαστικά πιάτα.
      Η Ελίζαμπετ Κέστινγκερ, υπουργός Βιωσιμότητας και Τουρισμού της Αυστρίας, ανακοίνωσε με μήνυμά της στο Twitter ότι επετεύχθη συμφωνία, υπογραμμίζοντας ότι πρόκειται για «ένα ορόσημο στις προσπάθειές μας να μειωθούν τα πλαστικά σκουπίδια». Η Αυστρία ασκεί την τρέχουσα περίοδο την εναλλασσόμενη προεδρία της ΕΕ.
      Η προσωρινή αυτή συμφωνία θα πρέπει τώρα να εγκριθεί επισήμως από τα κράτη μέλη της ΕΕ και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και αναμένεται να τεθεί σε ισχύ σε δύο χρόνια.
      Τον Μάιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την απαγόρευση μιας σειράς από πλαστικά προϊόντα μιας χρήσης για τα οποία υπάρχουν ήδη διαθέσιμα εναλλακτικά προϊόντα που δεν είναι πλαστικά, παράλληλα με τη μείωση της χρήσης ειδών, όπως τα πλαστικά δοχεία για φαγητό.
      Περισσότερο από το 80% των απορριμμάτων που μολύνουν τις θάλασσες είναι πλαστικά, ήταν το επιχείρημα που διατύπωσε κατά την παρουσίαση της πρότασής της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
      Τα πλαστικά απορρίμματα αποτελούν ιδιαίτερο πρόβλημα για τους ωκεανούς, επειδή λόγω του αργού ρυθμού αποσύνθεσής τους ίχνη τους εντοπίζονται συχνά στα θαλάσσια είδη, όπως οι θαλάσσιες χελώνες, οι φάλαινες και τα θαλάσσια πουλιά, όπως και στα ψάρια και τα θαλασσινά που καταλήγουν στη διατροφική αλυσίδα του ανθρώπου.
      Εν τω μεταξύ, η γερμανική Die Welt γράφει σήμερα στο κύριο άρθρο της ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε οριστικά ότι τα πλαστικά προϊόντα μιας χρήσης αποσύρονται από την αγορά. Όπως δε ανακοίνωσε η αυστριακή Προεδρία της ΕΕ οι διαπραγματευτές από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα κράτη- μέλη συμφώνησαν στις Βρυξέλλες για την εφαρμογή του μέτρου. Οι αλλαγές αναμένεται να τεθούν σε εφαρμογή μόλις μέσα σε δύο χρόνια. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δικαιολογεί την απόφασή της κυρίως με την προστασία των ωκεανών, καθώς περισσότερο από το 80% των σκουπιδιών στους ωκεανούς είναι πλαστικά.
      Η στρατηγική κατά των πλαστικών απορριμμάτων θα επιφέρει αισθητές αλλαγές σχεδόν στην καθημερινή ζωή των πολιτών. Το πακέτο αφορά κυρίως τη βιομηχανία πλαστικών, η οποία σύμφωνα με τις αρχές του 2015 είχε έναν κύκλο εργασιών 340 δισ. ευρώ και απασχολούσε 1,5 εκατομμύρια άτομα.
      Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ελπίζει ότι το σχέδιο θα έχει σημαντικά περιβαλλοντικά οφέλη. Τα μέτρα έχουν σχεδιαστεί για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 3,4 εκατομμύρια τόνους. Μέχρι το 2030, θα μπορούσαν να αποφευχθούν περιβαλλοντικές ζημίες αξίας 22 δισεκατομμυρίων ευρώ. Οι καταναλωτές θα μπορούσαν να εξοικονομήσουν έως και 6,5 δισ. ευρώ.
    12. Περιβάλλον

      Engineer

      Η Ειδική Γραμματεία Υδάτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας ολοκλήρωσε και δημοσιοποίησε την αξιολόγηση της ποιότητας των υδάτων κολύμβησης της χώρας για το έτος 2017 σε συμμόρφωση με τις απαιτήσεις της Οδηγίας 2006/7/ΕΚ. Η ποιότητα των υδάτων κολύμβησης αποτυπώνεται στην αντίστοιχη Εθνική Έκθεση αξιολόγησης για το 2017 (http://www.ypeka.gr) που μαζί με τα αποτελέσματα της παρακολούθησης των υδάτων κολύμβησης γνωστοποιήθηκαν ήδη στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
      H εν λόγω αξιολόγηση πραγματοποιήθηκε με άκρως επιστημονικό τρόπο και κατόπιν στατιστικής επεξεργασίας των αποτελεσμάτων παρακολούθησης των τεσσάρων τελευταίων ετών (2014-2017), ενώ έλαβε χώρα σε 1598 σημεία (ακτές κολύμβησης). Το 95,9% των υδάτων κολύμβησης της χώρας μας ταξινομούνται ως ύδατα εξαιρετικής ποιότητας ενώ το σύνολο (100%) των υδάτων αποτελούν ύδατα κατάλληλα για κολύμβηση, ικανοποιώντας πλήρως τις απαιτήσεις της Οδηγίας 2006/7/ΕΚ. Πενήντα τρία (53) επιπλέον σημεία για τα οποία διεξάγονται μετρήσεις δεν έχουν συμπεριληφθεί στην αξιολόγηση και τη στατιστική επεξεργασία, διότι τα 52 από αυτά εντάχθηκαν στο δίκτυο παρακολούθησης το 2015 και επομένως δεν έχουν συμπληρωθεί ακόμα τα 4 χρόνια παρακολούθησης που απαιτεί η Οδηγία. Όσον αφορά στο 53ο υπάρχουν κενά στις μετρήσεις λόγω δυσκολίας πρόσβασης και δεν έχει ακόμα συμπληρωθεί  ο ελάχιστος αριθμός δειγμάτων που απαιτεί η νομοθεσία της ΕΕ.  Σημειώνεται, όμως, ότι όλες οι μετρήσεις και στα 53 αυτά σημεία είναι εξαιρετικές.
      Ειδικότερα:
      1.533 σημεία (95.9%) ταξινομούνται στην κατηγορία «εξαιρετικής ποιότητας»
      53 σημεία (3.3%) νέα σημεία.
      Μόλις 12 σημεία (0,8%) δεν χαρακτηρίζονται ως "εξαιρετικής ποιότητας", αλλά ως «επαρκούς ποιότητας».
      Τα αποτελέσματα αξιολόγησης, όπως εμφανίζονται συγκριτικά στις δυο τελευταίες Εθνικές Εκθέσεις 2016-2017, καταδεικνύουν την σταθερά υψηλή ποιότητα των υδάτων κολύμβησης της χώρας μας:
      Κατηγορία Ποιότητα Πλήθος σημείων 2016 Ποσοστό 2016 Πλήθος σημείων 2017 Ποσοστό 2017 Κατηγορία 1 εξαιρετική 1496 97.0 1533 95.9 Κατηγορία 2 Τουλάχιστον
      Επαρκής 11 97.7 12 96.7 Κατηγορία 3 Νέες Ακτές 35 2.3 53 3.3 Για την κολυμβητική περίοδο του έτους 2018 βρίσκεται σε εξέλιξη πρόγραμμα παρακολούθησης της ποιότητας των υδάτων κολύμβησης της χώρας, το οποίο πραγματοποιείται από την Ειδική Γραμματεία Υδάτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και τις οικείες Διευθύνσεων Υδάτων των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων. Τα αποτελέσματα της παρακολούθησης του εν λόγω προγράμματος αναρτώνται στις ιστοσελίδες των ανωτέρω Υπηρεσιών.
    13. Περιβάλλον

      Engineer

      Τρεις επιπλέον σταθμοί τοποθετήθηκαν και λειτουργούν στο δίκτυο μέτρησης αιωρούμενων σωματιδίων του δήμου θέρμης, έπειτα από πρωτοβουλία του δημάρχου Θέρμης Θεόδωρου Παπαδόπουλου και μετά τη σύμφωνη γνώμη του δημάρχου Θερμαϊκού Γεωργίου Τσαμασλή. Οι τρεις νέοι σταθμοί τοποθετήθηκαν στο κτήριο ΚΑΠΠΑ 2000 και σε άλλα δύο σημεία της περιοχής Τσαΐρια, η οποία βρίσκεται στα όρια μεταξύ των δύο δήμων, ανάμεσα στο Πλαγιάρι και την Περαία. Ήδη, με μία επίσκεψη στην ιστοσελίδα thermiair μπορεί κανείς να δει μετρήσεις των τριών νέων σταθμών οι οποίοι προστέθηκαν στο υπάρχον δυναμικό των είκοσι πέντε που έχουν τοποθετηθεί σε όλον τον δήμο Θέρμης.
      Το πιλοτικό αυτό πρόγραμμα παρακολούθησης και καταγραφής των αιωρούμενων σωματιδίων στον δήμο Θέρμης έχει φορέα υλοποίησης το Εργαστήριο Φυσικής της Ατμόσφαιρας του Πανεπιστημίου Πατρών. Στόχος είναι, μέσα από τη γνώση για τις ατμοσφαιρικές συνθήκες και την ποιότητα του αέρα, η ανάπτυξη περιβαλλοντικής συνείδησης στους πολίτες, η πρόληψη και η προστασία από τις επιπτώσεις στην υγεία. Τα αιωρούμενα σωματίδια αποτελούν έναν από τους βασικούς παράγοντες που επηρεάζουν την ανθρώπινη υγεία. Οι επιπτώσεις θεωρούνται σημαντικές για μια σειρά από νοσήματα του αναπνευστικού συστήματος και ευαίσθητες κατηγορίες πληθυσμού, όπως οι ηλικιωμένοι και τα μικρά παιδιά, αναφέρει ο δήμος.
      Επιπλέον, μέσω της εφαρμογής για κινητά τηλέφωνα οι πολίτες μπορούν να ενημερώνονται σχετικά με τις συγκεντρώσεις αιωρούμενων σωματιδίων, την τυχόν υπέρβαση των ορίων και τις τυχόν απαιτούμενες ενέργειες για αποφυγή επιπτώσεων στην υγεία.

      Στο δίκτυο του thermiair.gr είχαν τοποθετηθεί εδώ και πολύ καιρό 25 σταθμοί μέτρησης σε δημοτικά κτήρια και σχολεία, σε όλο τον δήμο, με έμφαση στις πιο πυκνοκατοικημένες περιοχές. Παράλληλα, ένας κινητός σταθμός μέτρησης πραγματοποιεί μετρήσεις που θα χρησιμοποιηθούν για να διερευνηθεί πώς αλλάζει η συγκέντρωση των αιωρούμενων σωματιδίων όσο απομακρυνόμαστε από μια σημαντική πηγή (οδική αρτηρία ή το κέντρο μιας αστικής περιοχής), αλλά και να γίνει ο εντοπισμός τοπικών πηγών που μπορεί να επηρεάζουν σημαντικά την εγγύτερη περιοχή.

      Ειδικότερα, σταθμοί λειτουργούν: σε Θέρμη (5 σταθμοί), Βασιλικά (2 σταθμοί), Άγιο Αντώνιο, Αγία Παρασκευή, Λακκιά, Λιβάδι, Μονοπήγαδο, Περιστερά, Σουρωτή, Νέα Ραιδεστός, Νέο Ρύσιο, Ταγαράδες, Τριάδι, Καρδία (2 σταθμοί), Πλαγιάρι (2 σταθμοί), Τρίλοφος (2 σταθμοί) και Κάτω Σχολάρι. Οι σταθμοί αυτοί ανιχνεύουν και μετρούν τα πολύ μικρά σωματίδια με διάμετρο μικρότερη από 1μm (PM1), τα μικρά σωματίδια με διάμετρο μικρότερη από 2.5μm (PM2.5) και τα μεγάλα σωματίδια με διάμετρο μέχρι 10μm (PM10).
      Για την καταγραφή των μετρήσεων χρησιμοποιούνται όργανα τελευταίας γενιάς για την παρακολούθηση των συγκεντρώσεων των αιωρούμενων σωματιδίων σε πραγματικό χρόνο. Τα όργανα έχουν ελεγχθεί από ειδικό εργαστήριο στις Η.Π.Α. τόσο σε εργαστηριακές όσο και σε πραγματικές συνθήκες περιβάλλοντος.
    14. Περιβάλλον

      Engineer

      Σε δημόσια διαβούλευση τίθεται το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), που εγκρίθηκε χθες από το υπουργικό συμβούλιο και θα υποβληθεί μέχρι το τέλος του έτους στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
      Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, αποτελεί το βασικό εργαλείο σχεδιασμού της εθνικής πολιτικής για την Ενέργεια και το Κλίμα για την επόμενη δεκαετία, λαμβάνοντας υπόψη τις συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αλλά και τους στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ.
      Αποτελεί επίσης τον οδικό χάρτη που εξειδικεύει τις βασικές προτεραιότητες της κυβέρνησης στους δύο αυτούς τομείς (ενέργεια-κλίμα), από την ταχεία απολιγνιτοποίηση, έως την αυξημένη διείσδυση των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα και την προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων στα δίκτυα διανομής φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού, ως εργαλεία προώθησης των απαραίτητων επενδύσεων για την ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό των εν λόγω δικτύων.
      Ειδικότερα, μέσω του ΕΣΕΚ αναδεικνύονται οι προτεραιότητες σε θέματα ενέργειας και αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής και προβλέπεται ένας συγκεκριμένος οδικός χάρτης για την επίτευξη συγκριμένων ποσοτικών και ποιοτικών στόχων, σχετικά με τομείς όπως:
      Κλιματική Αλλαγή και Εκπομπές Αερίων του Θερμοκηπίου Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας Βελτίωση Ενεργειακής Απόδοσης Ασφάλεια Ενεργειακού Εφοδιασμού Αγορά Ενέργειας Έρευνα, Καινοτομία και Ανταγωνιστικότητα Αγροτικός Τομέας, Ναυτιλία, Τουρισμός. Εκτιμάται ότι μόνο από την υλοποίηση των μέτρων και πολιτικών για τις ΑΠΕ και την ενεργειακή αναβάθμιση κτηρίων μπορούν να δημιουργηθούν και να διατηρηθούν πάνω από 60.000 θέσεις εργασίας έως το 2030. Το εισόδημα των εργαζομένων που σχετίζονται με τους κλάδους αυτούς υπολογίζεται ότι μπορεί να εμφανίσει δυνητική αύξηση 8,2 δισ. ευρώ και η εγχώρια προστιθέμενη αξία στους δύο αυτούς κλάδους να ενισχυθεί κατά 20,7 δισ. ευρώ.
      Η δε επίτευξη των στόχων σε όλους τους πυλώνες του ΕΣΕΚ θα κινητοποιήσουν, όπως υπολογίζεται, επενδύσεις, εκτιμώμενου ύψους 44 δισ. ευρώ για την επόμενη δεκαετία. Στο επίκεντρο της επενδυτικής δραστηριότητας αναμένεται να βρεθούν η ηλεκτροπαραγωγή από ΑΠΕ, οι νέες υποδομές στα δίκτυα ηλεκτρισμού, τα μέτρα ενεργειακής απόδοσης και οι δράσεις ανακύκλωσης και κυκλικής οικονομίας.
      To αναθεωρημένο ΕΣΕΚ:
      - Θέτει υψηλότερο στόχο μείωσης εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, για να γίνει δυνατή η μετάβαση σε μια οικονομία κλιματικής ουδετερότητας έως το έτος 2050
      - Δρομολογεί τη δέσμευση για την απολιγνιτοποίηση του τομέα της ηλεκτροπαραγωγής, οδηγώντας σε ριζικό μετασχηματισμό τον ενεργειακό τομέα
      - Αυξάνει τη διείσδυση των ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας
      - Ενισχύει τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης θέτοντας πιο φιλόδοξο στόχο εξοικονόμησης ενέργειας
      - Εστιάζει στη λειτουργία απελευθερωμένων και ανταγωνιστικών εγχώριων ενεργειακών αγορών
      - Ενισχύει τον περιφερειακό ενεργειακό ρόλο της χώρας και επιταχύνει την ολοκλήρωση των ενεργειακών υποδομών.
      Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, οι βασικοί ποσοτικοί στόχοι πολιτικής έως το 2030 αποτελούν παράλληλα «ενδιάμεσους» στόχους για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου έως το 2050, όπου στόχος της κυβέρνησης είναι να υιοθετήσει τη δέσμευση για μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία σε επίπεδο ΕΕ.

        Οι νέοι, πιο φιλόδοξοι στόχοι του αναθεωρημένου ΕΣΕΚ, σε σχέση τόσο με το αρχικό σχέδιο, όσου και τους στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης
      Απολιγνιτοποίηση
      Φιλόδοξο στόχο στο πλαίσιο του νέου σχεδιασμού αποτελεί το πρόγραμμα για την εμπροσθοβαρή απολιγνιτοποίηση της χώρας, με πλήρη «απόσυρση» του εν λόγω καυσίμου από το εγχώριο σύστημα ηλεκτροπαραγωγής έως το 2028.
      Σύμφωνα με την κυβέρνηση, η απόσυρση όλων των λιγνιτικών μονάδων μέχρι τότε θα γίνει συντεταγμένα και υπεύθυνα. Απόλυτη προτεραιότητα είναι η μετάβαση στη μεταλιγνιτική εποχή να γίνει με τρόπο δίκαιο για τις περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης.
      Για τον λόγο αυτόν, υπό την αιγίδα διυπουργικής επιτροπής, θα εκπονηθεί και θα παρουσιαστεί στα μέσα του 2020 ένα ολοκληρωμένο Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (Master Plan) που θα αποτελεί τον αναπτυξιακό οδικό χάρτη στην μετά τον λιγνίτη εποχή.
      Αυτό θα περιλαμβάνει πλέγμα μέτρων και προβλέψεων που θα αφορούν, μεταξύ άλλων: επενδυτικά και φορολογικά κίνητρα, νέες υποδομές, αξιοποίηση των τοπικών φυσικών πόρων, την στήριξη της αγροτικής παραγωγής και του τουρισμού, την μετεκπαίδευση των εργαζομένων, την εξασφάλιση των θέσεων εργασίας και την δημιουργία νέων μέσω ενός ευέλικτου αναπτυξιακού μετασχηματισμού και της ανάπτυξης όλων των τομέων της παραγωγής.
      Ήδη έχουν αναληφθεί οι απαραίτητες πρωτοβουλίες για να αποδοθεί στις ενεργειακές περιοχές το τέλος ανάπτυξης της ΔΕΗ, ένα ποσό κοντά στα 130 εκατομμύρια ευρώ που τους οφείλεται από το 2014, ενώ οι περιοχές αυτές θα συνεχίσουν να λαμβάνουν χρηματοδότηση από τα έσοδα πλειστηριασμών δικαιωμάτων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου μέσω του Πράσινου Ταμείου.
      Παράλληλα, στο πλαίσιο του νέου Ευρωπαϊκού Προϋπολογισμού για την περίοδο 2021-2027, θα διεκδικηθεί η αυξημένη εισροή κεφαλαίων από το νέο Ευρωπαϊκό Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης (Just Transition Fund), για να διασφαλιστεί ότι οι περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης θα πληρούν τα κριτήρια χρηματοδότησης, διαθέτοντας έργα σε προχωρημένο στάδιο ωρίμανσης. Σημαντικός προς αυτήν την κατεύθυνση θεωρείται και ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, που φιλοδοξεί να μετατραπεί σε μια «Κλιματική Τράπεζα». Επιπλέον, κονδύλια από προγράμματα όπως το Horizon, το Connecting Europe Facility και το Invest EU θα υποστηρίξουν αυτήν την προσπάθεια.
      Αυξημένη διείσδυση ΑΠΕ
      Με το ΕΣΕΚ αναθεωρείται ο στόχος για συμμετοχή των ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας στο 35% έως το 2030, επίπεδο σχεδόν διπλάσια από τα σημερινό επίπεδο του 18%. Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, η σημαντικά υψηλότερη συμμετοχή ΑΠΕ συνδέεται με τη δέσμευση για οριστική απόσυρση των λιγνιτικών μονάδων έως το 2028, απόφαση που δημιουργεί χώρο για επιπλέον εγκατάσταση μονάδων ΑΠΕ, ενώ ενισχύει τον ρόλο των μονάδων φυσικού αερίου που θα παρέχουν και την απαραίτητη ευελιξία στο σύστημα.
      Η επίτευξη του κεντρικού στόχου για τις ΑΠΕ προϋποθέτει υπερδιπλασιασμό της εγκατεστημένης ισχύος του συνόλου των τεχνολογιών ΑΠΕ, εξαιρουμένων των μεγάλων υδροηλεκτρικών.
      Ειδικά στον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής, οι ΑΠΕ θα αποτελούν τη βασική πηγή ήδη από τα μέσα της επόμενης δεκαετίας, ξεπερνώντας ως μερίδιο το 65% της εγχώριας ηλεκτροπαραγωγής μέχρι το 2030, αξιοποιώντας με τον βέλτιστο οικονομικά τρόπο το υψηλό δυναμικό που διαθέτει χώρα, κυρίως για ειδικούς και φωτοβολταϊκούς σταθμούς. Όσον αφορά στα θαλάσσια αιολικά πάρκα, τίθεται ως ενδεικτικός στόχος το 2030 να λειτουργούν τέτοια πάρκα συνολικής εγκατεστημένης ισχύος της τάξης των 250 MW.

        Εξέλιξη εγκατεστημένης ισχύος μονάδων ΑΠΕ για ηλεκτροπαραγωγή
      Επιπλέον στόχοι είναι το μερίδιο των ΑΠΕ για τις ανάγκες θέρμανσης και ψύξης να ξεπεράσει το 40% και στον τομέα των μεταφορών να προσεγγίσει το 19 %. Ποσοτικός στόχος τίθεται επίσης και για την προώθηση συστημάτων ΑΠΕ στα κτήρια και των συστημάτων διεσπαρμένης παραγωγής, μέσω αυτοπαραγωγής, ενεργειακού συμψηφισμού και ενεργειακών κοινοτήτων. Προβλέπεται συγκεκριμένα έως το 2030 η λειτουργία τέτοιων συστημάτων ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ εγκατεστημένης ισχύος 1 GW, ικανών να καλύψουν την μέση ηλεκτρική κατανάλωση τουλάχιστον 330.000 νοικοκυριών. Τέλος, επιδιώκεται να αξιολογηθούν μέσω πιλοτικών εγκαταστάσεων νέες εφαρμογές/τεχνολογίες για ηλεκτροπαραγωγή από ΑΠΕ (π.χ. κυματική ενέργεια) ή συνδυαστικές εγκαταστάσεις από ΑΠΕ π.χ. για παραγωγή υδρογόνου.
      Για την επίτευξη των στόχων για τις ΑΠΕ, η συνολική αναμόρφωση του αδειοδοτικού πλαισίου και η επιτάχυνση των διαδικασιών αποτελεί επιτακτική ανάγκη ώστε να προσεγγίσει η Ελλάδα το ευρωπαϊκό benchmark (δύο χρόνια). Στο πλαίσιο αυτό, έχει συσταθεί ειδική Επιτροπή με αποστολή να απλοποιήσει την αδειοδοτική διαδικασία σε δυο στάδια:
      1ο στάδιο (Δεκέμβριος 2019): Απλοποίηση της διαδικασίας χορήγησης της Άδειας Παραγωγής και σύνταξη των απαιτούμενων νομοθετικών ρυθμίσεων. 2ο στάδιο (Άνοιξη 2020): Απλοποίηση  των αδειοδοτικών διαδικασιών μετά την Άδεια Παραγωγής (περιβαλλοντικά, προσφορά σύνδεσης, άδεια εγκατάστασης, άδεια λειτουργίας και σύνταξη των απαιτούμενων νομοθετικών ρυθμίσεων). Σε τεχνικό επίπεδο, κρίσιμη είναι η ανάπτυξη του θεσμικού πλαισίου για τις μονάδες αποθήκευσης και τη συμμετοχή τους στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, με έμφαση στην αντλησιοταμίευση, που είναι η πιο διαδεδομένη τεχνολογία διεθνώς για την αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας σε μεγάλα μεγέθη.
      Ενεργειακή απόδοση
      Η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης αποτελεί βασική οριζόντια προτεραιότητα για το ΥΠΕΝ, άξονας πάνω στον οποίο σχεδιάζονται όλες οι άλλες πολιτικές. Επιδίωξη της κυβέρνησης είναι να υπάρξει συνδυασμός κανονιστικών παρεμβάσεων και χρηματοδοτικών εργαλείων, ώστε η τελική κατανάλωση ενέργειας το 2030 να περιοριστεί στα επίπεδα του 2017, με στόχο να επιτευχθεί βελτίωση ενεργειακής απόδοσης της τάξης του 38%.
      Για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός, σχεδιάζονται ειδικά μέτρα για τον κτηριακό τομέα, τόσο για τα δημόσια κτήρια (πρόγραμμα ΗΛΕΚΤΡΑ που αφορά στη χρηματοδότηση παρεμβάσεων ενεργειακής απόδοσης, με συμμετοχή Επιχειρήσεων Ενεργειακών Υπηρεσιών), όσο και για τα ιδιωτικά. Στο πλαίσιο αυτό έχει τεθεί ως στόχος η ανακαίνιση και αντικατάσταση του 12-15% του αποθέματος των κτηρίων κατοικίας με νέα, σχεδόν μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης έως το 2030. Επιδιώκεται κάθε χρόνο να αναβαθμίζονται ενεργειακά κατά μέσο όρο 60.000 κτήρια. Ο συγκεκριμένος στόχος θα συμβάλλει στη ριζική αναβάθμιση του κτηριακού αποθέματος, δίνοντας παράλληλα σημαντική ώθηση στον κατασκευαστικό κλάδο. Συνολικά η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης του κτηριακού αποθέματος αναμένεται να οδηγήσει σε αύξηση της εγχώριας προστιθέμενης αξίας κατά 8 δισ. ευρώ και στη δημιουργία και διατήρηση περισσότερων από 22.000 νέων θέσεων εργασίας πλήρους απασχόλησης.
      Τέλος, η ίδρυση του Ταμείου Ενεργειακής Απόδοσης θα ενισχύσει σημαντικά την υλοποίηση μέτρων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης σε όλους τους τομείς κατανάλωσης ενέργειας. Κι αυτό γιατί αναμένεται να διευκολύνει την πρόσβαση σε χρηματοδότηση των εμπλεκομένων μερών, να συμβάλλει στη βελτίωση του δείκτη κόστους αποτελέσματος των υλοποιούμενων προγραμμάτων και στην αποτελεσματικότερη αξιοποίηση ανεκμετάλλευτου δυναμικού εξοικονόμησης ενέργειας σε συγκεκριμένους κλάδους.
      Ηλεκτροκίνηση
      Προτεραιότητα αποτελεί η προώθηση της ηλεκτροκίνησης, που θα στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στην ηλεκτροπαραγωγή από ΑΠΕ, ενώ θα προσφέρει και σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας μέσω της βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης. Γι’ αυτό στο ΕΣΕΚ εντάσσεται και το Στρατηγικό Σχέδιο για την προώθηση της Ηλεκτροκίνησης, ενώ τίθεται ως ποσοτικός στόχος το μερίδιο των ηλεκτρικών επιβατικών οχημάτων στις νέες ταξινομήσεις κατά το 2030 να ανέρχεται στο 30%, με πρόβλεψη για ραγδαία ανάπτυξη του ποσοστού των ηλεκτροκίνητων ΙΧ μετά το 2027.
      Ειδικότερα, η χάραξη της εθνικής πολιτικής προώθησης της ηλεκτροκίνησης κινείται σε πέντε άξονες:
      Tη διεύρυνση της «αγοραστικής βάσης» της ελληνικής αγοράς, μέσω της διαφοροποίησης της καταναλωτικής ταυτότητας (προφίλ). Tην αντικατάσταση παλαιότερων οχημάτων με «καθαρά» οχήματα υβριδικής και αμιγώς ηλεκτρικής τεχνολογίας. Tην αύξηση του υφιστάμενου 0,3% μεριδίου των ηλεκτροκίνητων οχημάτων στην ελληνική αγορά σε 6,6% επί των ταξινομήσεων εντός χρονικού διαστήματος πέντε ετών (2020-2024). Tην ανάπτυξη νέου «περιβάλλοντος χρήσης» τόσο από πλευράς υποδομών, όσο και παροχών (κινήτρων). Tην ενημέρωση του κοινού μέσω της προώθησης επικοινωνιακών προγραμμάτων. Για να διευκολυνθεί η ομαλή μετάβαση προς την κινητικότητα μηδενικών εκπομπών, θα πρέπει, σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, να σχεδιαστεί ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα παροχής κινήτρων, αφενός οικονομικού χαρακτήρα (επιδότηση στην τιμή αγοράς, μείωση κόστους ταξινόμησης και χρήσης μέσω φορολογικών απαλλαγών, ειδική τιμολογιακή πολιτική στα προγράμματα ασφάλισης, μειωμένα διόδια, έκπτωση στην ακτοπλοΐα για το ηλεκτρικό όχημα κ.α.), αφετέρου σε αυτά που εμφανίζουν τη μορφή κινήτρων χρήσης (είσοδος και καθημερινή κυκλοφορία εντός των μεγάλων αστικών κέντρων, ελεύθερη στάθμευση στους δήμους που εφαρμόζεται ελεγχόμενη στάθμευση, υποστήριξη δημιουργίας δικτύων παροχής ενέργειας για την επαναφόρτιση των οχημάτων κλπ.). Τα κίνητρα αυτά διαφοροποιούνται και ανάλογα με το αν παρέχονται για ιδιωτικά οχήματα, ΤΑΧΙ ή κρατικά οχήματα.
      Ενεργειακή ασφάλεια
      Για την ενεργειακή ασφάλεια, οι βασικοί στόχοι του ΕΣΕΚ είναι η βέλτιστη αξιοποίηση και χρήση των εγχώριων ενεργειακών πηγών, κατά κύριο λόγο του αιολικού και ηλιακού δυναμικού, καθώς οι ΑΠΕ θα αναδειχθούν βαθμιαία ως ο νέος εθνικός ενεργειακός πόρος. Συμπληρωματικά, στο ευρύτερο πλαίσιο αξιοποίησης των εθνικών ενεργειακών πηγών εντάσσονται οι έρευνες για εξόρυξη και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων. Επιδιώκεται επίσης:
      - Το αργότερο έως το 2030 να έχει αρθεί η ενεργειακή απομόνωση των νησιών και η συντριπτική πλειοψηφία αυτών να έχει διασυνδεθεί με το Ηπειρωτικό Σύστημα. Ο στόχος αυτός συνδέεται και με τον στόχο μείωσης της ενεργειακής εξάρτησης (που κυμαίνεται σήμερα στο 75%), με δεδομένο τον κυρίαρχο ρόλο του εισαγόμενου πετρελαίου για την ηλεκτροπαραγωγή των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών.
      - Να αυξηθεί η διαφοροποίηση των ενεργειακών πηγών και των προμηθευτών.
      - Να αναδειχθεί η χώρα ως περιφερειακός ενεργειακός κόμβος, μέσω της ενίσχυσης των διασυνοριακών διασυνδέσεων (Ελλάδα-Βουλγαρία, Ελλάδα-Β. Μακεδονία κλπ), αλλά και των κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος έργων μεταφοράς/αποθήκευσης φυσικού αερίου (αγωγοί TAP, IGB, υπόγεια αποθήκη Καβάλας, FSRU Αλεξανδρούπολης).
      Έρευνα-Καινοτομία-Ανταγωνιστικότητα
      Η προώθηση της Έρευνας και Καινοτομίας θα εξακολουθήσει να αποτελεί προτεραιότητα και την περίοδο 2020-2030, ενισχύοντας σημαντικά τεχνολογίες που θα συμβάλλουν στην επίτευξη των ενεργειακών στόχων. Προς αυτή την κατεύθυνση, η ακαθάριστη εγχώρια δαπάνη για έρευνα και τεχνολογική ανάπτυξη αναμένεται να διπλασιαστεί στη συγκεκριμένη περίοδο, με αποτέλεσμα να ανέλθει στο 0,13% του ΑΕΠ για το 2030 στον τομέα Ενέργεια-Περιβάλλον, έναντι 0,06% του ΑΕΠ που ήταν το 2017.
      Σε σχέση με την ανταγωνιστικότητα, ως προτεραιότητες αναδεικνύονται η βελτίωση της ενεργειακής έντασης και της έντασης εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, η μείωση του ενεργειακού κόστους και η αύξηση της εγχώριας προστιθέμενης αξίας του ενεργειακού τομέα. Η αξιοποίηση εξειδικευμένου επιστημονικού και τεχνικού ανθρώπινου δυναμικού αποτελεί επίσης κεντρική προτεραιότητα του ενεργειακού σχεδιασμού.
      Χατζηδάκης: «Πράσινο» Εθνικό Σχέδιο
      Σύμφωνα με τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστή Χατζηδάκη, είναι ένα κείμενο που εκφράζει συνολικά τη φιλοσοφία της κυβέρνησης, τη δέσμευση να ληφθούν όλα τα αναγκαία μέτρα, ώστε η Ελλάδα όχι μόνο να μην υστερεί στις πολιτικές για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής και την προστασία του μέλλοντος των παιδιών μας, αλλά να βρεθεί στην πρωτοπορία αυτής της πολιτικής».
      Όπως εξήγησε, το εν λόγω «πράσινο» σχέδιο φιλοδοξεί να ενσωματώσει στον εθνικό σχεδιασμό τον στόχο της Συμφωνίας των Παρισίων για περιορισμό της αύξησης της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη στον 1,5 βαθμό Κελσίου (σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή). «Προς αυτή την κατεύθυνση, κινούμαστε με γνώμονα τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ (SDGs) Και, παράλληλα, υιοθετούμε το μακροπρόθεσμο στρατηγικό όραμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία μέχρι το έτος 2050» σημείωσε.
      Αναφερόμενος στη δέσμευση για πλήρη απολιγνιτοποίηση της χώρας μέχρι το 2028, που ανακοινώθηκε από τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στη Σύνοδο Κορυφής του ΟΗΕ, ο ΥΠΕΝ επισήμανε ότι η μετάβαση αυτή οφείλει να είναι δίκαιη για τις περιοχές που επηρεάζονται. «Γι' αυτό και στα μέσα του 2020 στοχεύουμε να παρουσιάσουμε ένα ολοκληρωμένο Σχέδιο Δίκαιης Μετάβασης (Master Plan) που θα αποτελεί τον αναπτυξιακό οδικό χάρτη στη μετά-λιγνίτη εποχή. Αυτό θα περιλαμβάνει ένα πλέγμα μέτρων και προβλέψεων που θα αφορούν, μεταξύ άλλων: επενδυτικά και φορολογικά κίνητρα, νέες υποδομές, αξιοποίηση των τοπικών φυσικών πόρων, τη στήριξη της αγροτικής παραγωγής και του τουρισμού, τη μετεκπαίδευση των εργαζομένων, την εξασφάλιση των θέσεων εργασίας και τη δημιουργία νέων μέσω ενός ευέλικτου αναπτυξιακού μετασχηματισμού και της ανάπτυξης όλων των τομέων της παραγωγής. Θα συσταθεί διυπουργική επιτροπή και θα οριστεί ένας συντονιστής υψηλού επιπέδου, ο οποίος θα συντονίζει τις δράσεις» είπε.
      Κατά τον κ. Χατζηδάκη, ο δεύτερος πυλώνας κλιματικής πολιτικής - μετά τον μετριασμό εκπομπών - είναι η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. «Τα απαιτούμενα μέτρα προσαρμογής περιλαμβάνουν ένα ευρύ φάσμα παρεμβάσεων. Μιλάω, ενδεικτικά, για παρεμβάσεις που στοχεύουν στη διατήρηση της βιοποικιλότητας, τη διαχείριση δασών και υδάτων, την προσαρμογή των προδιαγραφών κατασκευής κτηρίων και υποδομών σε πιθανές μελλοντικές κλιματικές συνθήκες και την προστασία παράκτιων πόλεων από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας. Στόχος μας είναι, ιδιαίτερα με την αξιοποίηση του ευρωπαϊκού έργου LIFE-IP AdaptInGR - Boosting the implementation of adaptation policy across Greece, να εφαρμόσουμε μια ολοκληρωμένη πολιτική προσαρμογής, η οποία θα λαμβάνει υπόψη τις ιδιαιτερότητες της κάθε περιφέρειας.
      Επιπλέον, στο σχέδιό μας ενσωματώνουμε τις αρχές της βιώσιμης κινητικότητας, για να μειώσουμε τις εκπομπές ρύπων και να συμβάλλουμε στη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών, ιδιαίτερα στις πόλεις. Θέλουμε να βοηθήσουμε τις αστικές περιοχές να περάσουν σε νέα εποχή, με σύγχρονα κοινόχρηστα μεταφορικά μέσα, με άνετο περπάτημα και εκτεταμένη χρήση ποδηλάτου» ανέφερε ο υπουργός.
      Ο ίδιος σημείωσε πως και ο τομέας της διαχείρισης αποβλήτων αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του εθνικού σχεδιασμού για την ενέργεια και το κλίμα. «Το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) και τα αντίστοιχα Περιφερειακά Σχέδια Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) είναι υπό αναθεώρηση, με στόχο να μπει τέλος στις εικόνες ντροπής και να καλύψουμε το χαμένο έδαφος σε τομείς όπως η ανακύκλωση» τόνισε, συμπληρώνοντας πως η ενίσχυση της κυκλικής οικονομίας - με την επαναχρησιμοποίηση υλικών - και η καταπολέμηση της πλαστικής ρύπανσης είναι προτεραιότητες, «γι' αυτό προχωράμε στην άμεση εφαρμογή της σχετικής ευρωπαϊκής οδηγίας για απαγόρευση πλαστικών μιας χρήσης με μια ειδική ομάδα έργου που έχουμε δημιουργήσει στο υπουργείο».
      Το πλήρες κείμενο του ΕΣΕΚ που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση, ΕΔΩ.
    15. Περιβάλλον

      Engineer

      Σε μία πρωτότυπη έκδοση Εγχειριδίου Αντιμετώπισης Δασικών Παραβάσεων προχώρησε η Διεύθυνση Συντονισμού και Επιθεώρησης Δασών, της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης, στο πλαίσιο του προγράμματος LIFE Natura 2000 Value Crete: “Οι οικολογικές υπηρεσίες, τα κοινωνικά οφέλη και η οικονομική αξία των υπηρεσιών των οικοσυστημάτων στις περιοχές Natura 2000 στην Κρήτη” (LIFE13 INF/GR/000188).
      Στο έργο, το οποίο χρηματοδοτείται σε ποσοστό 50% από το χρηματοδοτικό εργαλείο LIFE της Ευρωπαϊκής Επιτροπής – Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος, και συγχρηματοδοτείται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) και από το Πράσινο Ταμείο, συνεργάζονται η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης, το Πανεπιστήμιο Κρήτης - Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης (ΜΦΙΚ) και η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία (ΕΟΕ).
      Το έργο LIFE Natura 2000 Value Crete με θέμα “Οι οικολογικές υπηρεσίες, τα κοινωνικά οφέλη και η οικονομική αξία των υπηρεσιών των οικοσυστημάτων στις περιοχές Natura 2000 στην Κρήτη” υλοποιήθηκε από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης, το Πανεπιστήμιο Κρήτης-Μ.Φ.Ι.Κ. και την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία κατά την τετραετία 2014-2018 και ουσιαστικά, επιχειρεί να αφυπνίσει, με επιστημονικά τεκμηριωμένες μεθόδους διάδοσης της πληροφορίας, όλες τις κοινωνικές ομάδες που δραστηριοποιούνται επαγγελματικά ή διαμένουν στις προστατευόμενες περιοχές του δικτύου Natura 2000 σχετικά με την προστιθέμενη αξία και τις δυνατότητες ανάπτυξης που προσδίδει η περιβαλλοντική προστασία και διατήρηση σε όλους τους παραγωγικούς τομείς της οικονομίας.
      Οι Δασικές Υπηρεσίες της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης έχουν να επιδείξουν ένα σημαντικό έργο με την πολυετή συμμετοχή τους σε ευρωπαϊκά προγράμματα LIFE (Περιβάλλον & Κλιματική Αλλαγή, Φύση & Βιοποικιλότητα, Πληροφόρηση & Επικοινωνία). Η γνώση και η εμπειρία που έχουν κατακτηθεί μέσω των έργων LIFE αποτελούν εχέγγυο για τη σύγχρονη και επιστημονικά άρτια παροχή υπηρεσιών των Διευθύνσεων Δασών της Α.Δ.Κ., με σκοπό την προστασία του περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας, τη διατήρηση του κρητικού τοπίου και την εξυπηρέτηση του πολίτη.
      Το "Εγχειρίδιο Αντιμετώπισης Δασικών Παραβάσεων" είναι ένας πρακτικός οδηγός για την εφαρμογή της δασικής νομοθεσίας προς αυτή την κατεύθυνση της αποτελεσματικής προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος και της άγριας πανίδας. Αποτελεί το πόνημα ενός έμπειρου και δραστήριου συναδέλφου, του Προϊστάμενου της Διεύθυνσης Δασών Ηρακλείου κ. Γιώργου Παπαδόπουλου, ο οποίος καταπιάστηκε με αυτό το εγχείρημα εξειδικευμένης ενημέρωσης γνωρίζοντας, από πρώτο χέρι, την επιτακτική ανάγκη για την αποτελεσματική πάταξη της εγκληματικότητας εναντίον του περιβάλλοντος, των δασών και της άγριας ζωής.
      Η έκδοση του δασικού εγχειριδίου αποτελεί έργο της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης με σκοπό την πληροφόρηση και ενημέρωση ομάδων στόχων για τα αποτελέσματα της έρευνας και των δράσεων του προγράμματος LIFE Natura 2000 Value Crete. Η επιμόρφωση των δασικών υπαλλήλων της Γενικής Διεύθυνσης Δασών της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, πάνω σε θέματα εφαρμογής των διατάξεων της νομοθεσίας για την ανάσχεση των δασικών ανομημάτων, είναι μια δράση που υλοποιεί τα αποτελέσματα του έργου LIFE δια της άσκησης των καθηκόντων των κρατικών δασικών και περιβαλλοντικών Υπηρεσιών μετά τη λήξη του συγχρηματοδοτούμενου Ευρωπαϊκού προγράμματος.
      Δείτε το εγχειρίδιο των 165 σελίδων, ΕΔΩ. - https://www.apdkritis.gov.gr/sites/default/files/eggrafa/egheiridio_dasikon_paravaseon_.pdf
    16. Περιβάλλον

      Engineer

      Εγκρίθηκε σήμερα από το Υπουργικό Συμβούλιο  -μετά από εισήγηση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστή Χατζηδάκη-  το νέο 10ετές Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ). Σε αυτό ελήφθησαν υπόψη τα σχόλια της διαβούλευσης που υπέβαλαν οι ενδιαφερόμενοι φορείς και οι πολίτες.  
      Βασικοί στόχοι νέου ΕΣΔΑ
      Μερικοί από τους στόχους για το νέο ΕΣΔΑ 2020-2030 είναι οι εξής:
      Ταφή των απορριμμάτων στο 10% το 2030, πέντε χρόνια νωρίτερα από την κοινοτική υποχρέωση (2035) Παύση της ανεξέλεγκτης διάθεσης απορριμμάτων και αποκατάσταση των παράνομων χωματερώνμέχρι το 2022 Αύξηση της ανακύκλωσης στο 55% το 2025 και στο 60% το 2030 (συμπεριλαμβανομένων και των βιοαποβλήτων) Χωριστή συλλογή οργανικών αποβλήτων (καφέ κάδος) και ανάπτυξη σχετικών υποδομών σε όλη την επικράτεια μέχρι το 2022 Πλήρης κάλυψη της χώρας μέχρι το 2030 με 43 Μονάδες Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) και 43 - 46 Μονάδες Επεξεργασίας Βιοαποβλήτων (ΜΕΒΑ). Λειτουργία τεσσάρων (4) μονάδων παραγωγής ενέργειας με ενεργειακή αξιοποίηση των υπολειμμάτων των ΜΕΑ, όπως γίνεται σε όλη την Ευρώπη. Μετά την έγκριση του νέου ΕΣΔΑ 2020- 2030 από το Υπουργικό Συμβούλιο,  ο Κωστής Χατζηδάκης δήλωσε:
      «Με οδηγό τις καλές ευρωπαϊκές πρακτικές, προσπαθούμε να καλύψουμε το χαμένο έδαφος. Προτάσσοντας την ανακύκλωση, στοχεύουμε να αναστρέψουμε τη θλιβερή εικόνα με τις παράνομες χωματερές και το θάψιμο των σκουπιδιών!
      Καθώς είναι γεγονός ότι η Ελλάδα  καταλαμβάνει την 4η χειρότερη επίδοση στη διαχείριση απορριμμάτων σε όλη την Ευρώπη, με το νέο ΕΣΔΑ επιχειρούμε με πράξεις, αυτή η θέση να γίνει οριστικά παρελθόν. Για παράδειγμα, μέχρι τα τέλη του 2020 θα έχουν δημοπρατηθεί 17 σύγχρονες Μονάδες Επεξεργασίας Απορριμμάτων, από 6 που λειτουργούν σήμερα.
      Με τον νέο Οδικό Χάρτη δείχνουμε τον δρόμο στην Αυτοδιοίκηση, στη Βιομηχανία, στους φορείς και σε όλους τους εμπλεκόμενους  πώς μπορεί να εκσυγχρονισθεί η διαχείριση απορριμμάτων. Ταυτόχρονα, κάνουμε συμμέτοχο τον πολίτη σε αυτή τη νέα εθνική προσπάθεια.
      Η μεγάλη καθυστέρηση της Ελλάδας καθιστά το έργο της διαχείρισης των απορριμμάτων ένα Ηράκλειο έργο. Ίσως, είναι το πιο δύσκολο ζήτημα στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Είμαστε όμως αποφασισμένοι να επιτύχουμε. Είναι θέμα εθνικού φιλότιμου».
      Ο γενικός γραμματέας συντονισμού διαχείρισης αποβλήτων, Μανώλης Γραφάκος δήλωσε:
      «Με το νέο ΕΣΔΑ η προσπάθεια ανακύκλωσης – φιλική προς το Περιβάλλον- ξεκινά μέσα από το κάθε σπίτι, δίνοντας στους πολίτες οικονομικά κίνητρα».
      Στο νέο ΕΣΔΑ προβλέπονται:
      Δημοπράτηση συνολικά 17 ΜΕΑ έως το τέλος του 2020 Κατασκευή συνολικά 27 ΜΕΑ έως το τέλος του 2023 Ήδη, 3 Μονάδες Επεξεργασίας Απορριμμάτων έχουν δημοπρατηθεί (Ζάκυνθος, Λευκάδα, Ναύπακτος) και άλλες 7 βρίσκονται σε στάδιο κατασκευής (Αλεξανδρούπολη, Θήβα, Ηλεία, Αμάρι, Αρκαδία, Μεσσηνία, Λακωνία). Για το 2020, ο στόχος είναι να έχουν δημοπρατηθεί συνολικά 17 ΜΕΑ. Προβλέπεται δε ότι έως το τέλος του 2023 θα έχουνκατασκευαστεί 27 Μονάδες Επεξεργασίας Απορριμμάτων σε όλη την Ελλάδα.
      Τα 10 κυριότερα μέτρα
      Οι στόχοι που προαναφέρθηκαν θα επιτευχθούν με τη λήψη10 απαραίτητων μέτρων:
      Τον εκσυγχρονισμό του «τέλους ταφής» αποβλήτων σε ΧΥΤΑ και την εφαρμογή στην πράξη της αρχής «Πληρώνω όσο Πετάω». Την προώθηση της χωριστής συλλογής και την ενίσχυση δικτύου συλλογής ανακυκλώσιμων υλικών με 4 ρεύματα ανακύκλωσης (χαρτί, γυαλί, πλαστικό, αλουμίνιο). Την ολοκληρωμένη ανάπτυξη δικτύου συλλογής οργανικών αποβλήτων (καφέ κάδος) μέχρι το τέλος του 2022. Την αύξηση και αναβάθμιση των Κέντρων Διαλογής Ανακυκλώσιμων  Υλικών (ΚΔΑΥ) προκειμένου να ανταποκρίνονται στις νέες αυξημένες ανάγκες ανακύκλωσης της χώρας. Την ανάκτηση ενέργειας από την επεξεργασία των οργανικών αποβλήτων (βιομάζα) αλλά και την παραγωγή δευτερογενών υλικών (κόμποστ) στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας. Τη δημιουργία του πρώτου ΧΥΤΕΑ (Χώρος Υγειονομικής Ταφής Επικίνδυνων Αποβλήτων) με σκοπό την ολιστική διαχείριση των αποβλήτων της χώρας σύμφωνα με τις επιταγές της ΕΕ. Τη δημιουργία συστήματος ευθύνης παραγωγών για τα πλαστικά απόβλητα θερμοκηπίων και τα τις πλαστικές συσκευασίας φυτοφαρμάκων. Τη επέκταση της διευρυμένης Ευθύνης του Παραγωγού σε νέες κατηγορίες προϊόντων, όπως έπιπλα, στρώματα, ληγμένα φάρμακα, απόβλητα φωτοβολταϊκών και αιολικών πάρκων, παιγνίδια κλπ. Τη συνεχή ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση των ενδιαφερομένων μερών. Την αύξηση της ενεργειακής αξιοποίησης των υπολειμμάτων των αποβλήτων και την ανάπτυξη μονάδων παραγωγής ενέργειας με σκοπό τη μείωση της ταφής. Ειδικά γι’ αυτό το μέτρο τονίζονται τα εξής:
      Σε αντίθεση με τους ισχυρισμούς ορισμένων πλευρών, το μέτρο αυτό είναι σε απόλυτη αρμονία με την πρακτική όλων σχεδόν των ευρωπαϊκών κρατών. Δεν είναι καύση αλλά ενεργειακή αξιοποίηση. Πάνω από 400 τέτοιες μονάδες λειτουργούν σε όλα σχεδόν τα κράτη – μέλη της ΕΕ και ορισμένες από αυτές μέσα στα κέντρα των πόλεων
      Σημείωση:  
      Της ηλεκτρονικής διαβούλευσης που διήρκεσε το διάστημα 6 – 25 Αυγούστου,  είχε προηγηθεί προ-διαβούλευση -με παρουσιάσεις και συναντήσεις της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου- με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς της Αυτοδιοίκησης, καθώς και με συλλογικούς φορείς. Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα σχόλια και τις παρατηρήσεις τους, στο νέο ΕΣΔΑ αποσαφηνίζονται ότι:
      Αναδεικνύεται η διάσταση «κόστος για τον πολίτη» έτσι ώστε να γίνει κατανοητό ότι μέσω της αρχής του «Πληρώνω όσο Πετάω (Π.ο.Π.)» και της προώθησης της ανακύκλωσης, το όφελος για τον καθένα δεν είναι μόνο περιβαλλοντικό αλλά μπορεί να γίνει και οικονομικό. Το ΥΠΕΝ αποτελεί τον αρμόδιο φορέα για την υλοποίηση των απαραίτητων μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης που θα γίνουν με ΣΔΙΤ, το οποίο και καθορίζει: Τον αριθμό των μονάδων Τις προδιαγραφές Τη χωροθέτηση αλλά και Τη διαγωνιστική διαδικασία Προβλέπεται πλέον η θεσμοθέτηση προδιαγραφών και ελέγχου του παραγόμενου κομπόστ από τις Μονάδες Επεξεργασίας ΒιοΑποβλήτων (ΜΕΒΑ). Για την αξιοποίηση των υπολειμμάτων επεξεργασίας αποβλήτων, προκρίνονται οι εγχώριες ενεργοβόρες βιομηχανίες (τσιμεντοβιομηχανία, κεραμοποιία κλπ), χωρίς να εγκαταλείπονται οι νέες μονάδες ενεργειακής αξιοποίησης που θα δημιουργηθούν. Η διαχείριση της λυματολάσπης από τους βιολογικούς καθαρισμούς θα γίνεται μέσω των Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ). Συζήτηση για την ενσωμάτωση της νέας γενιάς ευρωπαϊκών Οδηγιών για τα απόβλητα
      Σήμερα στο Υπουργικό Συμβούλιο συζητήθηκε επίσης η ενσωμάτωση στο εθνικό δίκαιο 4 ευρωπαϊκών Οδηγιών για τα απόβλητα. Ιδιαίτερη συζήτηση έγινε για τις 2 από αυτές, την 2018/851 και την 2018/852, για τις οποίες απαιτείται νόμος.
      Ο Κωστής Χατζηδάκης παρουσίασε τις βασικές αρχές του σχετικού νομοσχεδίου στο οποίο αντανακλάται η φιλοσοφία του ΕΣΔΑ. Αυτό το νομοσχέδιο  θα περιλαμβάνει τους υποχρεωτικούς στόχους που τίθενται από τις Οδηγίες, εθνικά μέτρα συμμόρφωσης τα οποία εξειδικεύονται από κάθε κράτος -μέλος της ΕΕ με βάση τις προβλέψεις των Οδηγιών, καθώς και επιπλέον μέτρα για την αποτελεσματικότερη διαχείριση των αποβλήτων στην Ελλάδα.
      Η πρώτη οδηγία 2018/851 προβλέπει τη θέσπιση ξεχωριστής συλλογής κλωστοϋφαντουργικών και επικίνδυνων αποβλήτων από νοικοκυριά  κατά δύο χρόνια νωρίτερα (μέχρι 1/1/2025). Το Σχέδιο Νόμου προβλέπει μεταξύ άλλων, την θεσμοθέτηση της δυνατότητας από τους Ο.Τ.Α. να εφαρμόσουν την αρχή «Πληρώνω όσο Πετάω». Την υποχρεωτική εφαρμογή της αρχής αυτής από μεγάλους Ο.Τ.Α., στα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος για τα βιοαπόβλητα. Τον εκσυγχρονισμό του τέλους ταφής των αποβλήτων που θα χρηματοδοτεί μέσω του Πράσινου Ταμείου δράσεις των Ο.Τ.Α. για το περιβάλλον και τη διαχείριση αποβλήτων, την  ανακύκλωσης και δράσεις για την έρευνα και την καινοτομία στη διαχείριση των αποβλήτων. Την υποχρέωση μεγάλων βιομηχανιών και ξενοδοχείων να οδηγούν τα απόβλητα τροφίμων σε μονάδες επεξεργασίας. Την ενίσχυση και επέκταση του Ηλεκτρονικού Μητρώου Αποβλήτων. Την διασύνδεση του ΓΕΜΗ και του Εθνικού Μητρώου Παραγωγών αποβλήτων για την καταπολέμηση της εισφοροδιαφυγής υπόχρεων επιχειρήσεων από την καταβολή της εισφοράς τους σε ΣΣΕΔ. Την πρόβλεψη ύπαρξης χώρου για τον εξοπλισμό ξεχωριστής συλλογής αστικών αποβλήτων στις νέες οικοδομές. Την θέσπιση μέτρων για την επαναχρησιμοποίηση υλικών συσκευασίας.
      Η δεύτερη οδηγία 2018/852 αφορά στις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας και θέτει συγκεκριμένους στόχους μέχρι το 2025 και το 2030. Το Σχέδιο Νόμου για τα θέματα αυτά προβλέπει, μεταξύ άλλων, την υποχρέωση αναβάθμισης των Κέντρων Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών. Την δημιουργία συστήματος επιστροφής εγγυήσεων για συσκευασίες ποτών. Την θέσπιση ενιαίου ξεχωριστού χρώματος για τους κάδους απορριμμάτων ανά υλικό. Την υποχρέωση ξεχωριστής συλλογής των αποβλήτων συσκευασίας στα δωμάτια των ξενοδοχείων. Την υποχρέωση τοποθέτησης στους δημόσιους χώρους και στα δημόσια κτίρια κάδων πολλαπλών ρευμάτων μέχρι 31/12/2022.
      Το νομοσχέδιο θα παρουσιασθεί όταν τεθεί σε δημόσια διαβούλευση.
    17. Περιβάλλον

      Engineer

      Τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου υιοθέτησαν τη θέση τους για τον προϋπολογισμό της ΕΕ για το 2020 την Τετάρτη, δηλώνοντας ότι πρέπει «να αποτελέσει μια καλή αφετηρία για τη νέα γενιά προγραμμάτων της ΕΕ». Οι βουλευτές τονίζουν, στο σχετικό σχέδιο ψηφίσματος, ότι ο προϋπολογισμός της ΕΕ για το 2020 αποτελεί την «τελευταία ευκαιρία για να προσπαθήσει η Ένωση να υλοποιήσει τις πολιτικές δεσμεύσεις που έχει θέσει για την περίοδο αυτή, όπως η επίτευξη του στόχου της για το κλίμα». Θα πρέπει επίσης να προετοιμάσει το έδαφος για το μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ 2021-2027, το λεγόμενο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΠΔΠ). Το ΕΚ ενίσχυσε το σχέδιο προϋπολογισμού της Επιτροπής προσθέτοντας συνολικά περισσότερα από 2 δισ. ευρώ για την κλιματική αλλαγή. Αύξησε επίσης τη χρηματοδότηση για την πρωτοβουλία για την απασχόληση των νέων (Youth Employment Initiative, YEI) και τα προγράμματα Erasmus+, ενώ ενέκρινε και πρόσθετη στήριξη σύμφωνα με τις προτεραιότητες του Κοινοβουλίου σε τομείς όπως οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, η ψηφιοποίηση, η μετανάστευση και η εξωτερική πολιτική, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης και της ανθρωπιστικής βοήθειας.
      Το Κοινοβούλιο ψήφισε επίσης προϋπολογισμό σχεδόν 171 δισ. ευρώ για τις πιστώσεις υποχρεώσεων (δηλ. τις δεσμεύσεις της ΕΕ για τις επενδύσεις του 2020 ή των επόμενων ετών, καθώς τα προγράμματα διαρκούν αρκετά χρόνια), ο οποίος αντιπροσωπεύει αύξηση περίπου κατά 2,7 δισ. ευρώ σε σύγκριση με το σχέδιο προϋπολογισμού της Επιτροπής. Οι πιστώσεις πληρωμών (δηλ. οι βεβαιωμένες δαπάνες για το 2020) ανέρχονται σε 159 δισ. ευρώ.
      Δηλώσεις
      Η γενική εισηγήτρια για τον προϋπολογισμό της ΕΕ για το 2020 (τμήμα Επιτροπής), Monika Hohlmeier (ΕΛΚ, Γερμανία) δήλωσε: «Η σημερινή ψηφοφορία για τον προϋπολογισμό του 2020 δείχνει ότι υπάρχει ενιαίο μέτωπο στο Κοινοβούλιο και ομόνοια μεταξύ των πολιτικών ομάδων: οι φιλόδοξοι στόχοι για το κλίμα και την προστασία του περιβάλλοντος μπορούν να συνυπάρξουν με προγράμματα για τη δημιουργία θέσεων εργασίας, τη στήριξη της ευρωπαϊκής έρευνας και των αναπτυξιακών εγκαταστάσεων, καθώς και με την αύξηση της ανταγωνιστικότητας. Τα μέλη του ΕΚ επιβεβαίωσαν επίσης την προσήλωσή μας στην περαιτέρω αύξηση της χρηματοδότησης του Youth Employment Initiative, του Erasmus+ και του DiscoverEU, ενός εξαιρετικά επιτυχημένου προγράμματος που παρέχει εισιτήρια Interrail σε νέους και νέες 18 ετών ώστε να εξερευνήσουν την Ευρώπη χωρίς σύνορα».
      Μπορείτε να «κατεβάσετε» μαγνητοσκοπημένη τη συνέντευξη με τη γενική εισηγήτρια Monika Hohlmeier. Είναι επίσης διαθέσιμο σχετικό ενημερωτικό σημείωμα.
      Επόμενα βήματα
      Η ψηφοφορία στη σύνοδο της ολομέλειας αποτελεί την αφετηρία των συνομιλιών «συνδιαλλαγής» με το Συμβούλιο που θα κρατήσουν τρεις βδομάδες, με στόχο την εξεύρεση έγκαιρης συμφωνίας μεταξύ των δύο θεσμικών οργάνων για τον προϋπολογισμό που θα ψηφιστεί από το Κοινοβούλιο και θα υπογραφεί από τον Πρόεδρό του κατά τη δεύτερη σύνοδο της ολομέλειας του Νοεμβρίου (25-28 Νοεμβρίου). Σε περίπτωση που δεν επιτευχθεί συμφωνία, η Επιτροπή θα πρέπει να υποβάλει νέο σχέδιο προϋπολογισμού.
      Σχετικές πληροφορίες
      Περίπου 93% του προϋπολογισμού της ΕΕ χρηματοδοτεί πραγματικές δραστηριότητες στο έδαφος των χωρών μελών της ΕΕ αλλά και έξω από αυτή. Οι πόροι κατευθύνονται σε πολίτες, περιφέρειες, πόλεις, αγρότες, ερευνητές, μαθητές και σπουδαστές, ΜΚΟ και επιχειρήσεις.
      Ο προϋπολογισμός της ΕΕ είναι μοναδικός στο είδος του. Σε αντίθεση με τους εθνικούς προϋπολογισμούς, οι οποίοι χρησιμοποιούνται σε μεγάλο βαθμό για την παροχή δημόσιων υπηρεσιών και τη χρηματοδότηση συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης, ο προϋπολογισμός της ΕΕ έχει πρωτίστως επενδυτικό χαρακτήρα και δε μπορεί να παρουσιάσει έλλειμμα.
      Το κείμενο που υιοθετήθηκε, ΕΔΩ.
    18. Περιβάλλον

      Engineer

      Μία νέα έρευνα του ΑΠΘ πρόκειται να αλλάξει τα δεδομένα στην παρακολούθηση της ρύπανσης που παράγεται από τα πλοία, αφού για πρώτη φορά ένας δορυφόρος μπορεί να ξεχωρίσει από το διάστημα τη ρύπανση μεμονωμένων πλοίων και μάλιστα μέσα σε λίγες ώρες από το πέρασμά τους.
      Μέχρι σήμερα η χωρική ανάλυση και η ποιότητα των μετρήσεων από δορυφόρους παρατήρησης της Γης επέτρεπαν μόνο τον εντοπισμό των επιπέδων αέριας ρύπανσης που παράγεται από πολλά πλοία σε διάστημα μηνών ή ετών πάνω από πολυσύχναστες θαλάσσιες οδούς.
      Οι ερευνητές στηρίχθηκαν σε δεδομένα διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2) από τον αισθητήρα TROPOMI που βρίσκεται στον ευρωπαϊκό δορυφόρο Sentinel-5P, καθώς οι συγκεντρώσεις του διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2 ) στην τροπόσφαιρα αποτελούν έναν από τους βασικούς δείκτες ποιότητας του αέρα. Μελετώντας ημερήσιους χάρτες τροποσφαιρικού διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2) σε παγκόσμιο επίπεδο οι ερευνητές εντόπισαν μια σειρά από σχηματισμούς για διάφορες μέρες και σε διάφορες περιοχές που θύμιζαν ίχνη πλοίων και τους κίνησαν το ενδιαφέρον.
      Για την έρευνα επιλέχθηκε μία συγκεκριμένη ημέρα, η Δευτέρα 2 Ιουλίου 2018 και ως πεδίο μελέτης η θαλάσσια περιοχή μεταξύ Σικελίας και Πελοποννήσου όπου οι συνθήκες ήταν ιδανικές για τον εντοπισμό, με σαφήνεια, τέτοιων σχηματισμών (καθαρός ουρανός, άπνοια και υψηλή ανακλαστικότητα λόγω της σχετικής θέσης δορυφόρου και Γης).
      Παράλληλα με τα δορυφορικά δεδομένα, χρησιμοποιήθηκαν οι θέσεις 185 πλοίων που βρέθηκαν στην περιοχή τρεις ώρες πριν περάσει ο δορυφόρος όπως καταγράφηκαν από το σύστημα αυτόματης αναγνώρισής τους (AIS). Οι θέσεις αυτών των πλοίων, των οποίων οι ερευνητές γνώριζαν την ταυτότητα ήταν κοντά αλλά όχι ακριβώς πάνω στους παρατηρούμενους σχηματισμούς κάτι που ήταν αναμενόμενο δεδομένου ότι οι άνεμοι στην περιοχή παρασέρνουν τους αέριους ρύπους που εκπέμπονται από τα διάφορα πλοία.
      Εφαρμόζοντας μία κατάλληλη μέθοδο που λαμβάνει υπόψη τους ανέμους στην περιοχή και τον χρόνο που μεσολάβησε μεταξύ της θέσης των πλοίων και του περάσματος του δορυφόρου οι ερευνητές κατάφεραν να προβλέψουν πού θα έπρεπε να βρίσκονται οι αέριοι ρύποι που παράχθηκαν από κάθε πλοίο τη στιγμή που πέρασε ο δορυφόρος. Πράγματι, οι προβλεπόμενες θέσεις των ρύπων συνέπιπταν πλήρως με τα ίχνη του διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2 ) στους χάρτες για τα μεγαλύτερα πλοία στην περιοχή, κυρίως κοντέινερ και τάνκερ. Έτσι αποδείχτηκε για πρώτη φορά ότι είναι δυνατός ο εντοπισμός της ρύπανσης που προκαλείται από μεμονωμένα πλοία από το διάστημα.
      Η έρευνα όμως δεν τελείωσε εκεί, καθώς οι ερευνητές ήθελαν να δουν αν ο δορυφόρος, πέρα από τον εντοπισμό, μπορεί να παρέχει και ποσοτική πληροφορία για τη ρύπανση που προκαλείται από κάθε πλοίο. Πράγματι, αποδείχθηκε ότι ο δορυφόρος κατέγραψε αναλογικά υψηλότερα επίπεδα διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2) σε περιοχές που έπλεαν μεγαλύτερα και ταχύτερα πλοία που εκπέμπουν περισσότερο. Επίσης, υψηλότερες τιμές καταγράφηκαν σε περιοχές που πλοία έπλεαν παράλληλα ή που οι τροχιές τους συναντήθηκαν.
      Οι τιμές του διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2) που παράχθηκαν από τα πιο ρυπογόνα πλοία ή από συστάδες πλοίων είναι συγκρίσιμες με αυτές που συναντιούνται πάνω από τοπικές πηγές ρύπανσης στην ξηρά (π.χ. πάνω από εργοστάσια). Μελλοντικά αναμένεται η εφαρμογή της μεθόδου σε μεγαλύτερες κλίμακες.
      «Το όλο εγχείρημα παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη χώρα μας, καθώς κάποιες από τις πιο πολυσύχναστες θαλάσσιες οδούς βρίσκονται στην περιοχή μας» αναφέρει ο Μεταδιδακτορικός Ερευνητής του Τομέα Μετεωρολογίας και Κλιματολογίας του Τμήματος Γεωλογίας του ΑΠΘ και επιστημονικός συνεργάτης του Βασιλικού Μετεωρολογικού Ινστιτούτου της Ολλανδίας (ΚΝΜΙ), Δρ Αριστείδης Κ. Γεωργούλιας.
      Στην έρευνα συμμετέχει ο Τομέας Μετεωρολογίας και Κλιματολογίας του Τμήματος Γεωλογίας του ΑΠΘ και συγκεκριμένα ο Δρ Αριστείδης Κ. Γεωργούλιας και ο Καθηγητής Πρόδρομος Ζάνης. Επίσης, συμμετέχει το Βασιλικό Μετεωρολογικό Ινστιτούτο της Ολλανδίας (ΚΝΜΙ), το Πανεπιστήμιο του Wageningen (WUR) της Ολλανδίας, η Επιθεώρηση Ανθρώπινου Περιβάλλοντος και Μεταφορών (ILT) της Ολλανδίας και το Πανεπιστήμιο Επιστημών και Τεχνολογίας της Πληροφορίας της Nanjing (NUIST) της Κίνας.
      Η εργασία έγινε πρόσφατα δεκτή προς δημοσίευση στο διεθνές επιστημονικό περιοδικό «Environmental Research Letters» και αναμένεται να συνδράμει τις προσπάθειες του Διεθνούς Οργανισμού Ναυσιπλοΐας (ΙΜΟ) για αυστηροποίηση των ελέγχων στις εκπομπές αέριων ρύπων.
      Αξίζει να σημειωθεί ότι η διεθνής ναυσιπλοΐα είναι υπεύθυνη για το 13% των παγκόσμιων εκπομπών αζωτούχων ενώσεων και για 400 χιλιάδες πρόωρους θανάτους ανά έτος.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2020/12/sat-pollution-1.jpg
      Εικόνα 1: Συγκεντρώσεις διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2) στην τροπόσφαιρα όπως μετρήθηκαν από το δορυφορικό όργανο TROPOMI/S5P στις 2/7/2018. Στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Σικελίας και Πελοποννήσου διακρίνονται ίχνη ρύπανσης από πλοία.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2020/12/sat-pollution.jpg
      Εικόνα 2: Τροποσφαιρικό ΝΟ2, οι προβλεπόμενες θέσεις της ρύπανσης (σταυροί) που παράγουν τα μεγαλύτερα πλοία στην περιοχή τη στιγμή που πέρασε ο δορυφόρος και πεδία ανέμου. Στην ένθετη εικόνα φαίνεται η διαδρομή ενός μεγάλου κοντέινερ (τελείες) και η θέση του εκλυόμενου ΝΟ2 τη στιγμή που πέρασε ο δορυφόρος (σταυροί).
    19. Περιβάλλον

      Engineer

      Χαμηλές «πτήσεις» καταγράφει η Ελλάδα στην υιοθέτηση και δημοσιοποίηση πληροφοριών και δεδομένων για την εφαρμογή εθνικών πολιτικών με στόχο την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
      Όπως επισημαίνει σε έκθεση της η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Περιβάλλοντος (ΕΕΑ), το 2017 τα κράτη-μέλη της ΕΕ ανακοίνωσαν 1.513 πολιτικές και μέτρα για τον περιορισμό της κλιματικής αλλαγής (αύξηση κατά 9%, σε σχέση με την αντίστοιχη επίδοση του 2015).
      Η Ελλάδα κατατάσσεται προτελευταία στη σχετική λίστα ισοβαθμώντας με την Κύπρο με 17 νέες πολιτικές και μέτρα, που ξεκίνησαν να εφαρμόζονται το 2017 στην μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής.
      Χειρότερη επίδοση έχει μόνο η Αυστρία με 15 πολιτικές, ενώ στην κορυφή της λίστας βρίσκεται το Βέλγιο με 115 πολιτικές και ακολουθεί η Γαλλία με 114 και στην 3η θέση ισοβαθμούν η Αγγλία, η Ισπανία, η Σλοβενία και το Λουξεμβούργο με 75 η κάθε μία.
      Ο μέσος όρος της Ε.Ε., από τον οποίο απέχει πολύ η Ελλάδα, είναι 54 πολιτικές και μέτρα, τα οποία μπορούν να εκτείνονται από την εξοικονόμηση ενέργειας μέχρι την γεωργία, την βιομηχανία, τις μεταφορές, την διαχείριση απορριμμάτων κ.ά..
      Σύμφωνα με την ΕΕΑ, παρόλη την κινητικότητα για τα θέματα της κλιματικής αλλαγής στο κοινοτικό και στο διεθνές επίπεδο, τα κράτη-μέλη γενικά υιοθέτησαν σχετικά λίγα νέα μέτρα μεταξύ των ετών 2015 και 2017, προκειμένου να «πιάσουν» τους στόχους για το κλίμα του έτους 2030.
      Τα κράτη-μέλη δημοσιοποιούν πληροφορίες για την περιβαλλοντική τους πολιτική, η οποία έχει σχέση κυρίως με εποπτικά και οικονομικά «εργαλεία» μέτρησης των επιδόσεων τους για την κλιματική αλλαγή, για την ενεργειακή αποτελεσματικότητα (με έμφαση στα κτήρια), για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και για τις εκπομπές των ρύπων από τα οχήματα.
      Αντίθετα, δεν ανακοινώνουν επαρκώς ποσοτικές πληροφορίες για τις εθνικές πολιτικές και μέτρα, που αφορούν στα αποτελέσματα και στα κόστη των δράσεων τους για το περιβάλλον, ενώ είναι ιδιαίτερα φειδωλά και σε στοιχεία μείωσης εκπομπών αερίων, τα οποία είναι υπεύθυνα για το φαινόμενο του θερμοκηπίου.
      Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι τα κράτη-μέλη σε μεγάλο βαθμό στερούνται εθνικών πρωτοβουλιών για το περιβάλλον, αφού το 74% των σχετικών πολιτικών τους είναι εφαρμογή των κοινοτικών κανονισμών.
      Number of PaMs reported with ex post or ex ante emission savings= Αριθμός πολιτικών και μέτρων με εκ των υστέρων ή εκ των προτέρων εκτιμήσεις για εξοικονόμηση εκπομπών
      Σκούρο Μπλε= Συνολικές πολιτικές
      Ανοιχτό Γαλάζιο= Συνολικές πολιτικές με εκ των προτέρων εκτιμήσεις
      Κίτρινο=Συνολικές πολιτικές με εκ των υστέρων εκτιμήσεις
    20. Περιβάλλον

      Engineer

      Γνωρίζουμε ότι τα δέντρα είναι μηχανισμοί απορρόφησης διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα. Για αυτό άλλωστε οργανώνονται τα τελευταία 20 χρόνια προγράμματα μαζικών αναδασώσεων σε όλο τον πλανήτη τα οποία μάλιστα χρηματοδοτούν σε πολλές περιπτώσεις μεγάλες εταιρείες ως αντίμετρο στην μόλυνση που προκαλούν.
      Όμως για διαφόρους λόγους πολλές από αυτές τις αναδασώσεις δεν προχώρησαν όπως ήταν σχεδιασμένο και τελικά το όλο εγχείρημα δεν πέτυχε του στόχους του συνολικότερα. Το περιβαλλοντικό πρόγραμμα The Trillion Trees που δημιουργήθηκε το 2016 με στόχο την προστασία των δασών του πλανήτη αλλά και την αποκατάσταση όσων δασών έχουν καταστραφεί ανακοίνωσε τα αποτελέσματα μιας πολύ ενδιαφέρουσας έρευνας που πραγματοποίησε.
      Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας από το 2000 έχουν αναπτυχθεί με φυσικό τρόπο στον πλανήτη δάση συνολικής έκτασης ίσης με αυτή της Γαλλίας. Αυτές οι νέες δασικές εκτάσεις έχουν απορροφήσει μέχρι στιγμής σύμφωνα με τους υπολογισμούς των ειδικών περίπου έξι δισεκατομμύρια τόνους διοξειδίου του άνθρακα. Οι εκτάσεις αυτές μπορούν να απορροφούν περισσότερες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα από αυτές που παράγουν ετησίως οι ΗΠΑ που είναι μετά την Κίνα ο δεύτερος μεγαλύτερος παραγωγός βλαβερών ρύπων στον πλανήτη.
      Αυτά, σύμφωνα με το Naftemporiki.gr, είναι τα ευχάριστα νέα γιατί σύμφωνα με τους περιβαλλοντολόγους ο άνθρωπος συνεχίζει να αποψιλώνει κάθε χρόνο με διαφόρους τρόπους και για διαφόρους λόγους πολύ περισσότερες δασικές εκτάσεις από αυτές που δημιουργούνται στον πλανήτη. Τα στελέχη του προγράμματος κάνουν έκκληση στην διεθνή κοινότητα για να αναλάβει μεγαλύτερη δράση για την προστασία των δασών και ειδικά των μεγάλων όπως αυτών του Αμαζονίου.
      Όπως αναφέρουν θα πρέπει όταν ξεκινά σε μια περιοχή μια αναδάσωση φυσική ή τεχνητή να υποστηρίζεται από τους ανθρώπους με διαφόρους τρόπους. Η φύτευση περισσότερων δέντρα και φυτών ίδια με αυτά που υπάρχουν σε κάθε περιοχή αναδάσωσης, η προστασία δασικών περιοχών από τη βοσκή ζώων, η απομάκρυνση μη ενδημικών ειδών τα οποία προκαλούν διαφόρων ειδών καταστροφές στα οικοσυστήματα είναι τέτοιους είδους ενέργειες.
      «Για να αποφύγουμε τα προβλήματα που προκαλούν οι κλιματικές αλλαγές και να αντιστρέψουμε τις απώλειες στην φύση υπάρχει η ανάγκη της παρεμπόδισης της αποψίλωσης των δασών και της αποκατάστασης τους» αναφέρει ο Γουίλιαμ Μπάλντουιν-Καντέλο, στέλεχος της WWF που είναι μια από τις μεγάλες περιβαλλοντικές οργανώσεις που στηρίζουν το πρόγραμμα The Trillion Trees.
    21. Περιβάλλον

      Engineer

      Η ατμοσφαιρική ρύπανση απειλεί τους πάντες, προειδοποίησαν κατά τη χθεσινή Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος τα Ηνωμένα Έθνη, με 9 στους 10 ανθρώπους στον πλανήτη να αναπνέουν μολυσμένο αέρα.
      Το φαινόμενο αυτό έχει προκαλέσει μια εντεινόμενη, παγκόσμια κρίση υγείας, η οποία ήδη ευθύνεται για περίπου επτά εκατομμύρια θανάτους ετησίως, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
      Η καύση ορυκτών καυσίμων για την παραγωγή ενέργειας, για τα μέσα μεταφοράς και για την βιομηχανία συμβάλλει κατά κύριο λόγο στην ατμοσφαιρική ρύπανση, ενώ είναι και η κύρια πηγή των εκπομπών άνθρακα που προκαλούν την υπερθέρμανση του πλανήτη.
      Η αντιμετώπιση και των δύο αυτών προβλημάτων θα μπορούσε να ωφελήσει σημαντικά τη δημόσια υγεία.
      Ακολουθούν κάποια σημαντικά γεγονότα αναφορικά με τις επιπτώσεις της ρύπανσης του αέρα στον άνθρωπο:
      1. Η ατμοσφαιρική ρύπανση σκοτώνει 800 ανθρώπους την ώρα ή 13 το λεπτό, δηλαδή τρεις φορές περισσότερους από τον ετήσιο αριθμό των θυμάτων της φυματίωσης, της ελονοσίας και του AIDS μαζί.
      2. Σε ορισμένες περιπτώσεις οι ίδιοι ρυπαντές συμβάλλουν τόσο στην κλιματική αλλαγή, όσο και στην τοπική ατμοσφαιρική ρύπανση, ανάμεσά τους ο μαύρος άνθρακας ή αιθάλη-- που παράγονται από την αναποτελεσματική καύση σε πηγές όπως οι φούρνοι και οι ντιζελοκινητήρες--και το μεθάνιο.
      3. Οι πέντε κυριότερες πηγές της ατμοσφαιρικής ρύπανσης είναι η καύση ορυκτών καυσίμων σε εσωτερικούς χώρους, η χρήση ξύλων και άλλων βιομαζών για το μαγείρεμα, η θέρμανση και ηλεκτροδότηση των σπιτιών, η βιομηχανία, ανάμεσά τους και η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας όπως μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα και οι γεννήτριες ντίζελ, τα μέσα μεταφοράς και ειδικά τα πετρελαιοκίνητα αυτοκίνητα, η κτηνοτροφία, περιλαμβανομένων των ζώων που παράγουν μεθάνιο και αμμωνία, οι ορυζώνες που παράγουν μεθάνιο και η καύση των γεωργικών απόβλητων, η καύση απόβλητων σε εξωτερικούς χώρους και η υγειονομική ταφή οργανικών απόβλητων.
      4. Η μόλυνση της ατμόσφαιρας από τα νοικοκυριά προκαλεί κάθε χρόνο περίπου 3,8 εκατομμύρια πρόωρους θανάτους, η μεγάλη πλειονότητα εκ των οποίων στον αναπτυσσόμενο κόσμο, και σχεδόν το 60% από αυτούς τους θανάτους αφορούν γυναικόπαιδα.
      5. Το 93% των παιδιών σε όλον τον κόσμο ζουν σε περιοχές όπου τα επίπεδα της ατμοσφαιρικής μόλυνσης ξεπερνούν τα επιτρεπτά όρια που έχει θέσει ο ΠΟΥ, με 600.000 παιδιά κάτω των 15 ετών να έχουν πεθάνει από λοιμώξεις του αναπνευστικού το 2016.
      6. Η ρύπανση της ατμόσφαιρας ευθύνεται για το 26% των θανάτων από ισχαιμική καρδιοπάθεια, το 24% των θανάτων από εγκεφαλικά, το 43% από χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) και το 29% από καρκίνο των πνευμόνων. Σε ό,τι αφορά τα παιδιά (η ρύπανση της ατμόσφαιρας) σχετίζεται, μεταξύ άλλων προβλημάτων υγείας, με την γέννηση λιποβαρών βρεφών, άσθμα, παιδικούς καρκίνους, παχυσαρκία, ανεπαρκή ανάπτυξη των πνευμόνων και αυτισμό.
      7. Το 97% των πόλεων σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος με περισσότερους από 100.000 κατοίκους δεν πληρεί τα κατώτερα επίπεδα ποιότητας του αέρα που θέτει ο ΠΟΥ και στις χώρες υψηλού εισοδήματος το 29% των πόλεων απέχει από τα επιτρεπόμενα όρια.
      8. Σχεδόν το 25% της ατμοσφαιρικής ρύπανσης από την ύλη των μικρών σωματιδίων στα αστικά κέντρα προκαλείται από την κίνηση στους δρόμους, το 20% από την καύση οικιακών καυσίμων και το 15% από την λειτουργία των βιομηχανιών, περιλαμβανομένης της παραγωγής ηλεκτρισμού.
      9. Η διατήρηση των επιπέδων της υπερθέρμανσης του πλανήτη "αρκετά πιο κάτω" από τους 2 βαθμούς Κελσίου--όπως έχουν δεσμευτεί με τη Συμφωνία των Παρισίων για την Κλιματική Αλλαγή του 2015 να πράξουν οι κυβερνήσεις--θα μπορούσε να σώζει περίπου ένα εκατομμύριο ζωές τον χρόνο έως το 2050 και μόνο μέσω της μείωσης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.
      10. Στις 15 χώρες που εκπέμπουν τα αέρια που ευθύνονται περισσότερο για την υπερθέρμανση του πλανήτη το κόστος της μόλυνσης της ατμόσφαιρας για τη δημόσια υγεία εκτιμάται ότι ανέρχεται σε περισσότερο από το 4% του ΑΕΠ.
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.