Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • HoloBIM Structural
    HoloBIM Structural

  • Περιβάλλον

    Περιβάλλον

    1466 ειδήσεις in this category

    1. Περιβάλλον

      Engineer

      Σημαντική θεωρεί την προστασία του περιβάλλοντος το 97% των Ελλήνων σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Ευρωβαρομέτρου, ένα αποτέλεσμα που μόνο έκπληξη προκαλεί δεδομένων των περιβαλλοντικών προβλημάτων που σοβούν επί δεκαετίες στη χώρα μας (πχ διαχείριση απορριμμάτων, αυθαίρετη δόμηση, αποχαρακτηρισμοί δασών), αλλά και την εν γένει αδυναμία της ελληνικής κοινωνίας να υιοθετήσει πρακτικές όπως η ανακύκλωση.
       
      Στην έρευνα που διεξήχθη σε πανευρωπαϊκό επίπεδο συμμετείχαν περίπου 28.000 άτομα.
       
      Στα επί μέρους θέματα οι συμπατριώτες μας και οι συμμετέχοντες από άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έδωσαν τις παρακάτω απαντήσεις:
       
      Το 95% των Ευρωπαίων πιστεύει πως η προστασία του περιβάλλοντος είναι σημαντική (97% των Ελλήνων), ενώ το 95% θεωρεί πως μπορεί με την ατομική συμπεριφορά του να διαδραματίσει κάποιο ρόλο σε αυτό (ίδιο ποσοστό και στην Ελλάδα).
       
      Ποσοστό 88% των Ελλήνων πιστεύει πως η προστασία του περιβάλλοντος μπορεί να συνδράμει στην οικονομική ανάπτυξη της Ευρώπης (ΕΕ: 74%).
       
      Σε αυτό το πλαίσιο, το 79% των Ευρωπαίων συμμερίζεται την άποψη ότι η προστασία του περιβάλλοντος δεν είναι ανταγωνιστική με την οικονομική ανάπτυξη και το 74% ζητά αποδοτικότερη χρήση των φυσικών πόρων.
       
      Το 77% των ερωτηθέντων θεωρεί πως τα περιβαλλοντικά ζητήματα έχουν άμεση επίδραση στην καθημερινότητά τους ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στην Ελλάδα αγγίζει το 97%.
       
      Το 80% των Ευρωπαίων πολιτών πιστεύει ότι η οικονομία επηρεάζει αρνητικά και την ποιότητα της ζωής τους, ενώ το 77% θεωρεί πως τα περιβαλλοντικά προβλήματα έχουν άμεση επίπτωση στην καθημερινή τους ζωή
       
      Το 77% των Ευρωπαίων θεωρεί ότι οι μεγάλες εταιρείες και η βιομηχανία δεν κάνουν αρκετά και το 93% πιστεύει ότι οι ρυπαίνοντας θα πρέπει να υποχρεώνονται σε από κατάσταση της περιβαλλοντικής ζημιάς• το 70% ψέγουν τις κυβερνήσεις τους επειδή δεν εφαρμόζουν πολιτικές φιλικές προς το περιβάλλον. Το 65 % πιστεύει ότι οι ίδιοι οι πολίτες θα μπορούσαν να κάνουν περισσότερα.
       
      Σε ποσοστό 59% οι Ευρωπαίοι ιεραρχούν κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες ως εξίσου σημαντικές παραμέτρους όσο τα οικονομικά κριτήρια και η οικονομική πρόοδος μια χώρας
       
      Το 56% των Ευρωπαίων διατυπώνει ιδιαίτερη ανησυχία για την ατμοσφαιρική ρύπανση, το 50% για τη ρύπανση των υδάτων, ενώ εκφράζουν φόβους για τις επιπτώσεις των απόβλητων και για την εξάντληση των φυσικών πόρων.
       
      Ως προς την καταναλωτική συμπεριφορά, το 75% δηλώνει ότι εξακολουθεί να αγοράζει προϊόντα φιλικά προς το περιβάλλον, για την ανακύκλωση, παρότι πλήττονται από οικονομική κρίση.
       
      Τέλος, στο ερώτημα πώς θα πρέπει να λαμβάνονται οι αποφάσεις για την προστασία του περιβάλλοντος, σε επίπεδο εθνικό ή από κοινού με την ΕΕ, το 60% τάσσεται υπέρ της ευρωπαϊκής αντιμετώπισης ενώ το 36% υπέρ της εθνικής προσέγγισης.
       
      Αντίστοιχα, στην Ελλάδα, 62% είναι υπέρ των ευρωπαϊκών λύσεων στα ζητήματα περιβάλλοντος και το 37% ισχυρίζεται ότι τα μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος θα πρέπει να λαμβάνονται σε εθνικό επίπεδο.
       
      Πηγή: http://www.econews.gr/2014/09/10/ellada-perivallon-eurovarometro-117434/
    2. Περιβάλλον

      GTnews

      Αξιολόγηση της πορείας των μελετών και των παρεμβάσεων που προτείνονται, ώστε το Πεντελικό να αναβαθμιστεί περιβαλλοντικά και να αποκτήσει ανθεκτικότητα απέναντι στην κλιματική αλλαγή διενεργήθηκε στη συνάντηση εργασίας του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας με το Δήμαρχο Πεντέλης.
      Πιο συγκεκριμένα η πορεία των δράσεων:
      Μελέτη διαχείρισης του δασικού οικοσυστήματος της Πεντέλης
      Η εν λόγω διαχειριστική μελέτη βρίσκεται σε εξέλιξη, συντάσσεται και θα ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του έτους, ενώ θα έχει χρονικό διάστημα εφαρμογής μία δεκαετία. Με αυτή θα τεθεί, για πρώτη φορά, το δάσος της Πεντέλης σε διαχείριση, η οποία θα ακολουθεί τις αρχές της αειφορίας.
      Συγκεκριμένα, με τη μελέτη θα υπολογιστεί ο ξυλώδης όγκος, δηλαδή η βιομάζα του δάσους, θα εκτιμηθεί η ετήσια προσαύξηση του ξυλώδους όγκου και θα περιγραφούν οι παρεμβάσεις που απαιτούνται, προκειμένου να επιτευχθεί η ανόρθωση του δασικού οικοσυστήματος.
      Παράλληλα, θα προταθούν τα απαραίτητα έργα υποδομής, όπως η συντήρηση των δασικών δρόμων, η βελτίωση και διάνοιξη νέων δρόμων -όπου αυτό απαιτείται, η διάνοιξη και συντήρηση των μονοπατιών, η διευθέτηση των ορεινών υδάτων, τα έργα αντιπυρικής προστασίας κ.λπ.
      Δεδομένου ότι εντός του ορεινού όγκου υπάρχουν οικισμοί εφαπτόμενοι του δάσους, θα προταθούν αντιπυρικές ζώνες και γενικότερα προστατευτικά μέτρα τόσο για το δάσος όσο και για τους οικισμούς.
      Υδρολογική μελέτη για τη διαχείριση των υδάτων στο Πεντελικό
      Η μελέτη ολοκληρώθηκε και περιλαμβάνει:
      (α) Εντοπισμό θέσεων για παρεμβάσεις/δράσεις αντιπλημμυρικού χαρακτήρα για τη μείωση του πλημμυρικού κινδύνου και τον τεχνητό εμπλουτισμό των υδροφόρων οριζόντων, με κατασκευή ανασχετικών φραγμάτων από οπλισμένο σκυρόδεμα ή/και συρματοκιβώτια.
      (β) Διαχείριση υδάτινων πόρων στο Πεντελικό όρος για τις ανάγκες άρδευσης (δάσος Καλλιθέας κ.ά.) και προτάσεις για παρεμβάσεις υλοποίησής τους.
      (γ) Εντοπισμό θέσεων για κατασκευή λιμνοδεξαμενών για χρήση μικτού χαρακτήρα και συγκεκριμένα για αντιπλημμυρική προστασία, άρδευση, πυρόσβεση και αναψυχή.
      Μελέτη για την ανάλυση και εκτίμηση κινδύνων κλιματικής αλλαγής και φυσικών καταστροφών
      Η κλιματική αλλαγή, καθώς και οι κίνδυνοι φυσικών καταστροφών, επιβάλλουν τη σύνταξη σχεδίου αντιμετώπισής τους για το Πεντελικό Όρος. Η μελέτη εντοπίζει και αντιμετωπίζει τους κινδύνους πυρκαγιάς, κατολισθήσεων, πλημμυρών και σεισμού. Με την ολοκλήρωσή της, θα υπάρξει ανάλυση και εκτίμηση των κινδύνων από την κλιματική αλλαγή και τις φυσικές καταστροφές, καθώς και ολοκληρωμένο σχέδιο για την αντιμετώπισή τους. Γεγονός, που είναι σημαντικό για την τοπική κοινωνία, διότι θα ακολουθήσουν έργα για την αντιμετώπιση αυτών των κινδύνων, με τελικό ωφελούμενο τον πολίτη και επισκέπτη του Πεντελικού Όρους.
      Μελέτη για τη δημιουργία δικτύου πεζοπορικών διαδρομών και διαδρομών ποδηλάτου
      Στο πλαίσιο του προγράμματος «Δημιουργία Εθνικού Δικτύου Μονοπατιών και Διαδρομών Πεζοπορίας», που έχει προκηρύξει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) μέσω του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων (ΟΦΥΠΕΚΑ), έχει κατατεθεί από το Δήμο Πεντέλης πρόταση για 43 πεζοπορικές διαδρομές, μήκους περίπου 100 χιλιομέτρων και 12 ποδηλατικές διαδρομές, μήκους περίπου 105 χιλιομέτρων, προϋπολογισμού 1,5 εκατ. ευρώ. Αναμένεται η ένταξή τους στο πρόγραμμα και η χρηματοδότηση του έργου.
      Προμελέτη για την πρότυπη αναδάσωση των 9.500 στρεμμάτων που κάηκαν στην Καλλιθέα Πεντέλης τον Ιούλιο του 2022
      Στόχος της παρέμβασης είναι να αναγεννηθεί σε πρότυπο δασικό χώρο το δάσος που κάηκε από τη φωτιά του 2022. Προβλέπεται η φύτευση 205.000 βραδύκαυστων δέντρων και 80.000 θάμνων. Προγραμματίζεται η χρηματοδότησή του έργου, στο πλαίσιο των αναδασώσεων, οι οποίες επίσης προβλέπονται για την Πεντέλη στο πρόγραμμα που θα προκηρυχθεί, άμεσα, μέσω του ΤΑΙΠΕΔ, συνολικού προϋπολογισμού 17 εκατ. ευρώ.
      Μελέτη ενίσχυσης χλωρίδας και πανίδας του Πεντελικού – βιοποικιλότητας
      Με τη μελέτη για την προστασία και ανάδειξη της χλωρίδας και της πανίδας του βουνού (προστασία και ενίσχυση της βιοποικιλότητας) στο Όρος Πεντέλη και τη μελέτη για την αποκατάσταση της βλάστησης, θα καταγραφούν και θα αξιολογηθούν τα είδη χλωρίδας και πανίδας της Πεντέλης και θα προσδιοριστεί ποια χρήζουν προστασίας. Θα προβλεφθούν αναδασωτικές εργασίες με πυράντοχα είδη.
      Ολοκληρωμένο σύγχρονο σύστημα πυρασφάλειας του Δήμου Πεντέλης και επέκτασή του σε όλο το Πεντελικό Όρος
      Παρουσιάστηκε το νέο σύγχρονο σύστημα πυρασφάλειας του Δήμου Πεντέλης, με τη δημιουργία νέου Κέντρου Επιχειρήσεων (ΚΕΠΙΧ). Προμηθεύτηκαν σύγχρονα μέσα παρακολούθησης, drones και θερμοκάμερες. Συζητήθηκε πώς αυτό θα βελτιωθεί και θα καλύψει το σύνολο του Πεντελικού, στο πλαίσιο και της αντίστοιχης μελέτης που ολοκληρώνεται από τον ΣΠΑΠ, ο οποίος θα προτείνει ενδεδειγμένο σύστημα πυροπροστασίας – πυρασφάλειας, καθώς και τον εξοπλισμό που απαιτείται για τη λειτουργία του συστήματος αυτού, σε μέσα παρακολούθησης και πυρόσβεσης.
      Μελέτη για την παροχή υπηρεσιών περιβαλλοντικής εκπαίδευσης
      Η μελέτη προτείνει τη δημιουργία δύο κέντρων Περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, ένα σε κάθε πλευρά του Πεντελικού, ένα σε αχρησιμοποίητο χώρο του Δασαρχείου Πεντέλης και ένα σε πανεπιστημιακό χώρο, που δεν χρησιμοποιείται στην πλευρά του Διονύσου.
      Δημιουργία GIS εφαρμογής
      Η εφαρμογή με τη μορφή ιστοσελίδας έχει ολοκληρωθεί και συμπληρώνεται, διαρκώς, με χρήσιμα δεδομένα για το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, τις δασικές υπηρεσίες, τη Δημόσια Διοίκηση, αλλά και για τους πολίτες.
      Μετά το πέρας της ενημέρωσης για τις παραπάνω δράσεις, ο Υπουργός, μαζί με τη Δήμαρχο Πεντέλης και τον Πρόεδρο του ΣΠΑΠ, πήγε στις καμένες εκτάσεις του 2022 και είδε από κοντά την εξέλιξη των πρώτων προσπαθειών αναδάσωσης στην περιοχή.
    3. Περιβάλλον

      Engineer

      Τις εννέα περιοχές της Αττικής, στις οποίες υπάρχει η μεγαλύτερη πιθανότητα για μια καταστροφική πλημμύρα, εντοπίζει το Σχέδιο Διαχείρισης Κινδύνων Πλημμύρας που εγκρίθηκε από το υπουργείο Περιβάλλοντος. Πρόκειται για το τελευταίο από τα 15 σχέδια που εγκρίνεται και περιλαμβάνει εκτός από τον εντοπισμό των πιο ευάλωτων περιοχών, προτάσεις μέτρων για την αντιμετώπιση των προβλημάτων.
      Το σχέδιο, σύμφωνα με την εφημερίδα «Καθημερινή», εξετάζει τις παράκτιες περιοχές Σαρωνίδας - Αναβύσσου - Παλαιάς Φώκαιας, τη χαμηλή ζώνη Λουτρακίου, την περιοχή των Μεσογείων, τη χαμηλή ζώνη Μεγάρων - Νέας Περάμου, τη χαμηλή ζώνη Ασπροπύργου - Ελευσίνας, τη χαμηλή ζώνη της τεχνητής λίμνης Μαραθώνα, την παράκτια πεδινή περιοχή Μαραθώνα - Νέας Μάκρης, τη λεκάνη του Κηφισού και τις παράκτιες περιοχές Βάρης - Αγίας Μαρίνας Κορωπίου.
      Για παράδειγμα στα Μεσόγεια, το 55,7% της περιοχής χαρακτηρίζεται από υψηλό κίνδυνο πλημμύρας, με πιο ευαίσθητη την περιοχή βορείως των Καλυβίων Θορικού. Σε πλημμύρα 100ετίας η μελέτη εκτιμά ότι επηρεάζεται και η περιοχή δυτικά της Βραυρώνας, καθώς και το νότιο κομμάτι του λιμένα Μαρκοπούλου. Πιο επικίνδυνα σε περίπτωση πλημμύρας είναι το ρέμα του Αγίου Γεωργίου, από το ύψος του Ιππόδρομου στο Μαρκόπουλο έως τη συμβολή του με το ρέμα Ερασίνου, ο κύριος κλάδος του ρέματος Ερασίνου, το Μεγάλο Ρέμα στο τμήμα που δεν είναι διευθετημένο μέχρι τη συμβολή με το ρέμα Κρυονερίου και το ρέμα της Ραφήνας, μέχρι τη συμβολή με το ρέμα Αγίας Παρασκευής.
      Στη ζώνη Ασπροπύργου - Ελευσίνας, το ρέμα Γιαννούλας εκτιμάται ότι μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στο κομμάτι από τον Ασπρόπυργο «δεδομένου ότι η κοίτη μειώνεται και σχεδόν εξαφανίζεται», ενώ το ρέμα Αγίας Αικατερίνης υπό ακραίες συνθήκες μπορεί να οδηγήσει σε πλημμύρα το παραλιακό κομμάτι. Σε πλημμύρα 50ετίας, οι πιο ευάλωτες περιοχές είναι οι οικισμοί Μάνδρας και Ελευσίνας, καθώς και η περιοχή ανατολικά της Μαγούλας και του Ασπροπύργου.
      Στη ζώνη Μεγάρων - Νέας Περάμου, σε πλημμύρα 50ετίας επηρεάζεται η περιοχή των οικισμών Μεγάρων, Λάκκας Καλογήρου και Βλυχάδας, ενώ πολύ υψηλός θεωρείται ο κίνδυνος σε τμήματα των δύο πρώτων οικισμών.
      Στην περιοχή Μαραθώνα (χαμηλή ζώνη λεκάνης τεχνητής λίμνης) το 49,8% της περιοχής χαρακτηρίζεται από πολύ υψηλή τρωτότητα. Ο κίνδυνος πλημμύρας είναι υψηλός στην περιοχή των οικισμών Καπανδριτίου, Αφιδνών και Κρυονερίου, ενώ πολύ υψηλός κίνδυνος εντοπίζεται νότια του οικισμού Κοσμοθέα και σε περιοχή της Κηφισιάς.
      Στην πεδινή περιοχή Μαραθώνα - Νέας Μάκρης το μεγαλύτερο μέρος της δεν αντιμετωπίζει σοβαρό κίνδυνο. Στο ενδεχόμενο πλημμύρας 100ετίας υψηλότερο κίνδυνο έχει ο οικισμός του Αγίου Παντελεήμονα, η περιοχή δυτικά του οικισμού Μαραθώνα και τμήματα της Νέας Μάκρης.
      Στη λεκάνη του Κηφισού, σε μια πλημμύρα 50ετίας εκτιμάται ότι μπορεί να κατακλυστεί μια ζώνη 13,6 τ. χλμ. Το 61,1% της περιοχής που εξετάστηκε, εκτιμάται ότι αντιμετωπίζει υψηλό κίνδυνο τρωτότητας.
    4. Περιβάλλον

      Engineer

      Μια εντυπωσιακή αλλαγή νοοτροπίας συντελείται τα τελευταία χρόνια στις ελληνικές Ενοπλες Δυνάμεις. Η προστασία των περιοχών Natura και της βιοποικιλότητας, η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή είναι πλέον προτεραιότητες – όχι θεωρητικές, αλλά προτεραιότητες που «μεταφράζονται» σε συγκεκριμένους κανονισμούς λειτουργίας και δράσεις.
      Ορισμένες από αυτές είναι πρωτοποριακές και έχουν την προοπτική να συμβάλουν στην επιστημονική έρευνα, όπως η καταγραφή των ήχων των κητωδών στις ελληνικές θάλασσες από τα υποβρύχια του Πολεμικού Ναυτικού. Ενώ άλλες έχουν εφαρμογή και εκτός της δραστηριότητας των Ενόπλων Δυνάμεων, όπως η αποτύπωση στους ναυτικούς χάρτες των προστατευόμενων περιοχών και των ναυαγίων. Πέρασαν 14 χρόνια από τότε που το υπουργείο Εθνικής Αμυνας εξέδωσε το πρώτο κείμενο περιβαλλοντικής πολιτικής. Η πολιτική αυτή αναθεωρήθηκε το 2014 και εκ νέου το 2020, ανεβάζοντας υψηλότερα από ποτέ τον πήχη για τις Ενοπλες Δυνάμεις.
      Natura 2000
      «Γνωρίζουμε πλέον ότι η κλιματική αλλαγή θα επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν και επιχειρούν οι Ενοπλες Δυνάμεις της χώρας μας. Αυτή η νέα περιβαλλοντική πραγματικότητα αναμένεται να αναμορφώσει τη γεωπολιτική κατάσταση, με άμεσες συνέπειες στην παγκόσμια οικονομία, στο εμπόριο και στην ασφάλεια», εξηγεί στην «Κ» ο αντιπλοίαρχος Παναγιώτης Τριπόντικας, επιτελής του Τμήματος Υποδομής και Προστασίας Περιβάλλοντος της Διεύθυνσης Τεχνολογικής Υποστήριξης του υπουργείου Εθνικής Αμυνας. «Τα καθήκοντα που καλούμαστε να εκτελέσουμε, τα έργα που αναλαμβάνουμε, ο τρόπος που εκπαιδευόμαστε ήδη αλλάζουν, καθώς θα πρέπει να προσαρμοστούμε στη νέα πραγματικότητα. Αντίστοιχα, στην περιβαλλοντική πολιτική του ΥΠΕΘΑ τονίζεται ότι το σύνολο της φύσης και βιοποικιλότητας προστατεύεται μέσα από τη λειτουργία του ευρωπαϊκού δικτύου προστατευόμενων περιοχών Natura 2000. Η διαφύλαξη των ενδιαιτημάτων και της χλωρίδας – πανίδας που αυτά φιλοξενούν αποτελεί καθολική υποχρέωση και των Ενόπλων Δυνάμεων».
      Η προστασία της βιοποικιλότητας γίνεται σταδιακά μέρος του τρόπου λειτουργίας των Ενόπλων Δυνάμεων. Φωτ. ΥΠΕΘΑ Οι πολιτικές αυτές ενσωματώνονται στη λειτουργία των Ενόπλων Δυνάμεων με πολλούς τρόπους, από την αλλαγή του τρόπου πραγματοποίησης των ασκήσεων και γενικά των επιχειρήσεων έως τις καθημερινές δραστηριότητες και την ενεργειακή διαχείριση. «Για παράδειγμα, το Πολεμικό Ναυτικό έχει εκδώσει μια σειρά τυποποιημένων διαδικασιών που αφορούν στην προστασία των θαλάσσιων θηλαστικών και απειλούμενων ειδών από υποβρύχιες εκρήξεις, τη λειτουργία ενεργών ηχοεντοπιστικών συσκευών πολεμικών πλοίων και υποβρυχίων και άλλες στρατιωτικές δραστηριότητες.
      Τα πολεμικά πλοία δεν αγκυροβολούν σε θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές
      Σε αυτές τις οδηγίες περιγράφονται το σύνολο των προστατευόμενων περιοχών και οι διαδικασίες για την ελαχιστοποίηση επιπτώσεων από τις στρατιωτικές δραστηριότητες. Αξίζει να αναφέρουμε μερικά από τα πολλά που ήδη λαμβάνουν χώρα. Οταν τα πολεμικά πλοία και υποβρύχια κινούνται εντός θαλασσίων προστατευόμενων περιοχών ελέγχουν πάντα τις δραστηριότητές τους, οι οποίες θα μπορούσαν να απειλήσουν το περιβάλλον. Γενικότερα αποφεύγεται η διεξαγωγή ασκήσεων στις εν λόγω περιοχές. Τα πολεμικά πλοία δεν αγκυροβολούν σε θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές ή και σε απόσταση μέχρι και 1.000 γιάρδες από τα όριά της κυρίως για την προστασία των λιβαδιών Ποσειδωνίας. Οταν στην περιοχή που επιχειρούν ταχύπλοα σκάφη θεαθούν απειλούμενα είδη (πτηνά, θαλάσσια θηλαστικά κ.τ.λ.), οι χειριστές ελαττώνουν ταχύτητα και πλέουν με τέτοιες πορείες ώστε να αποκλείσουν τον κίνδυνο άσκοπης όχλησης των ειδών αυτών». 
      Η άνοδος της θερμοκρασίας λόγω κλιματικής αλλαγής θα επηρεάσει και τις πτήσεις των αεροσκαφών. Φωτ. ΥΠΕΘΑ Επίσης, ειδική μέριμνα λαμβάνεται για τα απορρίμματα και τη θαλάσσια ζωή. «Η ορθή περιβαλλοντική διαχείριση των απορριμμάτων, ώστε να μην καταλήγουν στη θάλασσα και στις ακτές, είναι απολύτως απαραίτητη για την προστασία της παράκτιας ζώνης. Η γνώση, δε, της σύστασης των απορριμμάτων αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την ορθή διαχείρισή τους. Γι’ αυτόν τον λόγο από το 2018 τα πολεμικά πλοία καλούνται να μειώσουν τα παραγόμενα απόβλητα, να τα καταμετρούν με την υιοθέτηση “Βιβλίου Απορριμμάτων” και να μεριμνήσουν για τον άμεσο περιορισμό, μέχρι κατάργησης των πλαστικών μιας χρήσεως», λέει ο κ. Τριπόντικας. «Οπως αντιλαμβάνεστε είμαστε οι οικοδεσπότες στις θάλασσές μας και οφείλουμε εμείς οι ίδιοι πρώτα να προστατεύσουμε το σπίτι μας από όλες τις απειλές». 
      Ενα πρόβλημα που συχνά αντιμετωπίζουν οι φορείς διαχείρισης που έχουν στην ευθύνη τους και θαλάσσιες περιοχές είναι ότι όσοι κινούνται με σκάφη σε αυτές ισχυρίζονται ότι δεν γνώριζαν τα όριά τους. Αυτό τώρα πρόκειται να αλλάξει, καθώς η Υδρογραφική Υπηρεσία θα ενσωματώσει στους ναυτικούς χάρτες και τις προστατευόμενες περιοχές και τα λιβάδια Ποσειδωνίας (όσα βέβαια έχουν καταγραφεί επιστημονικά), αλλά και τα ναυάγια.
      Μέλη των ΟΥΚ απομακρύνουν φωλιά χελώνας στην Κεφαλονιά για την εξουδετέρωση πυρομαχικών. Φωτ. ΥΠΕΘΑ Πρωτοβουλίες από το υπουργείο Εθνικής Αμυνας
      «Το υπουργείο Εθνικής Αμυνας αυτήν τη στιγμή έχει αναλάβει σημαντικές πρωτοβουλίες μέσω των Γενικών Επιτελείων που αφορούν στην προστασία του περιβάλλοντος, η πιο σημαντική εκ των οποίων αφορά στην αποτύπωση του συνόλου των προστατευόμενων περιοχών σε όλα τα προϊόντα της Υδρογραφικής Υπηρεσίας και της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού. Αναφέρομαι και στις σημαντικές περιοχές για τη φύση και τη βιοποικιλότητα, αλλά και για την υποβρύχια πολιτιστική κληρονομιά», λέει ο κ. Τριπόντικας. «Ηδη από το 2018 η Υδρογραφική Υπηρεσία του Πολεμικού Ναυτικού έχει ξεκινήσει να αποτυπώνει τους χώρους ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάς, ενώ αναμένεται σε λίγες ημέρες να εκδοθεί και ο πρώτος ναυτικός χάρτης που θα αποτυπώνονται τόσο το δίκτυο Natura 2000 ως “Marine Environmental Sensitive Area” όσο και τα λιβάδια Ποσειδωνίας, όπου βέβαια είναι εφικτό, κυρίως λόγω της κλίμακας». 
      Εκτός από περιβαλλοντικές πληροφορίες, οι νέοι ναυτικοί χάρτες θα συμπεριλάβουν και τα ναυάγια αλλά και τους ενάλιους αρχαιολογικούς χώρους, σε συνεργασία με το υπουργείο Πολιτισμού. «Η πολιτιστική κληρονομιά είναι πολύτιμη και αναντικατάστατη. Τα ιστορικά ναυάγια και ειδικά αυτά που η κυριότητά τους ανήκει στο ΥΠΕΘΑ, και πιο συγκεκριμένα στο Μετοχικό Ταμείο Ναυτικού (σ.σ. όσα έχουν χαρακτηριστεί “πολεμικά”), αποτελούν την υποβρύχια κληρονομιά των Ενόπλων Δυνάμεων», λέει ο κ. Τριπόντικας.
      Αποτύπωση των ιστορικών ναυαγίων
      «Κορυφαία προτεραιότητα αποτελεί η αποτύπωση των ιστορικών ναυαγίων σε προϊόντα τόσο της Υδρογραφικής Υπηρεσίας όσο και της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού. Προτεραιότητα αποτελεί επιπλέον η δημιουργία του πολιτιστικού αποθετηρίου των Ενόπλων Δυνάμεων. Εναν από τους βασικούς στόχους αποτελούν οι δημιουργίες των προτύπων και των οδηγιών για την επιστημονική καταγραφή και τεκμηρίωση των ναυαγίων».
      Με τις περιβαλλοντικές πληροφορίες και τις θέσεις των ναυαγίων, οι χάρτες θα αποτελέσουν πολύτιμο εργαλείο εφαρμογής της περιβαλλοντικής και πολιτιστικής νομοθεσίας. «Οι νέοι ενημερωμένοι χάρτες αποτελούν το μέσο εφαρμογής της νομοθεσίας, αποτρέποντας την εκτέλεση έκνομων δραστηριοτήτων (π.χ. παράνομη ανάκτηση αντικειμένων από εγχώρια ή διεθνή κυκλώματα αρχαιοκαπηλίας) και ταυτόχρονα αποτρέπουν την ακούσια ή εκούσια καταστροφή του θαλασσίου περιβάλλοντος, διευκολύνοντας παράλληλα το έργο της Ελληνικής Ακτοφυλακής».
      Για τις ασκήσεις των Ενόπλων Δυνάμεων πλέον αποφεύγονται οι προστατευόμενες περιοχές. Φωτ. ΥΠΕΘΑ Τα υποβρύχια καταγράφουν τους ήχους των κητωδών
      Μια πολύ ενδιαφέρουσα πρωτοβουλία των Ενόπλων Δυνάμεων, που έχει την προοπτική να συνεισφέρει ουσιαστικά στην επιστημονική έρευνα, είναι η καταγραφή των ήχων των θαλάσσιων θηλαστικών από τα υποβρύχια. «Η Υδρογραφική Υπηρεσία του Πολεμικού Ναυτικού συλλέγει όλες τις πληροφορίες που αφορούν σε θεάσεις θαλάσσιων θηλαστικών από τις μονάδες του Πολεμικού Ναυτικού. Αυτές τις θεάσεις τις υποβάλλει και στο ΝΑΤΟ», εξηγεί ο κ. Τριπόντικας. «Σε ό,τι αφορά τις καταγραφές ήχων θαλάσσιων θηλαστικών, αυτές ξεκίνησαν από τα υποβρύχιά μας το έτος 2018 με σκοπό την αξιοποίησή τους στην πλήρη κατανόηση του επιχειρησιακού περιβάλλοντος της δράσης τους. H εν λόγω κίνηση οδήγησε τα πληρώματα σε μία συνεχή προσπάθεια γνωριμίας και κατανόησης του τρόπου ζωής και των συνηθειών των θαλάσσιων θηλαστικών.
      Η οποία με τη σειρά της βοήθησε στην ευαισθητοποίηση των πληρωμάτων σε γενικότερα θέματα προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος, αφού υποβρύχια και θαλάσσια θηλαστικά μοιράζονται τον ίδιο θαλάσσιο χώρο. Μέσω της καταγραφής αυτών των ήχων, έχει δημιουργηθεί μία βάση δεδομένων η οποία βοηθάει τα πληρώματα να αναγνωρίζουν τα είδη τα θηλαστικών που κινούνται κοντά στα υποβρύχια. Αυτές οι καταγραφές μπορούν να τεθούν στη διάθεση της επιστημονικής κοινότητας, υπό προϋποθέσεις πάντα και αφού υπάρχει ένα πρωτόκολλο συνεργασίας. Κατά τη γνώμη μου, θα είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα στρατιωτικής συμβολής στην επιστήμη».
      Πάντως, η αλλαγή νοοτροπίας στις Ενοπλες Δυνάμεις δεν αρκεί να έρχεται μέσω της αλλαγής του τρόπου λειτουργίας τους, δηλαδή μέσω «διαταγών». Το ζητούμενο είναι πλέον και η περιβαλλοντική εκπαίδευση του προσωπικού τους (και, γιατί όχι, των στρατευσίμων), όπως συμβαίνει ήδη σε πολλές νατοϊκές χώρες. Πώς αντιμετωπίζεται στην Ελλάδα η προοπτική αυτή; «Η βελτίωση των γνώσεων, η ανάπτυξη δεξιοτήτων, οι πνευματικές και ηθικές ικανότητες που αναπτύσσουν τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων καλλιεργούνται μέσα από την εκπαίδευση που λαμβάνουν κατά τη διάρκεια της εξέλιξής τους», λέει ο κ. Τριπόντικας. «Για να είναι επιτυχής η εκπαίδευση θεωρούμε ότι πρέπει να υπάρχει το ενδιαφέρον από τον εκπαιδευόμενο, άρα θα πρέπει να υπάρχει το κίνητρο. Ολοι γνωρίζουμε ότι η αποξένωση από τη φύση αποδιοργανώνει ηθικά και ψυχικά τον άνθρωπο. Τα στελέχη μας όμως επιχειρούν, δρουν και λειτουργούν μέσα στη φύση. Επιπλέον, διοργανώνονται επιμορφωτικά συνέδρια και ημερίδες, συμμετέχουμε με προγράμματα εκπαίδευσης στο ΙΝΕΠ, ενώ διά βίου η εκπαίδευση που λαμβάνουμε είναι ίσως η πιο σημαντική, ακριβώς γιατί εκεί εμπνεόμαστε διά του παραδείγματος».
      Το Πολεμικό Ναυτικό έχει ορίσει τυποποιημένες διαδικασίες για τη λειτουργία ενεργών ηχοεντοπιστικών συσκευών υποβρυχίων και πλοίων. Φωτ. ΥΠΕΘΑ Στο πλαίσιο αυτό, το ΓΕΕΘΑ καθιέρωσε από το 2017 τον θεσμό «Φίλος του Περιβάλλοντος», όπου σε ετήσια βάση πραγματοποιείται εκδήλωση επιβράβευσης τόσο της μονάδας που διακρίθηκε για τις περιβαλλοντικές δράσεις της όσο και του προσωπικού σε ατομικό επίπεδο για τον ίδιο λόγο. Επίσης, τον Απρίλιο υπεγράφη μνημόνιο συνεργασίας με τη μη κυβερνητική οργάνωση Ecocity, με στόχο την ανάπτυξη στρατηγικής και δράσεων για θέματα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του προσωπικού των Ενόπλων Δυνάμεων. 
      Παράλληλα, την περίοδο αυτή έχει συσταθεί ομάδα στο υπουργείο Εθνικής Αμυνας, προκειμένου να καταρτιστεί ο «οδικός χάρτης» για την προσαρμογή των Ενόπλων Δυνάμεων στην κλιματική αλλαγή. Ο «χάρτης» θα εξασφαλίζει ότι οι Ενοπλες Δυνάμεις θα προσαρμόσουν το σύνολο των δραστηριοτήτων, τον εξοπλισμό και τις υποδομές τους ώστε να γίνουν ανθεκτικές στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και παράλληλα θα είναι πλήρως ικανές για την αποστολή τους. 
    5. Περιβάλλον

      Engineer

      Το μεγαλύτερο μέρος των καμένων δασών χαλεπίου Πεύκης στη Βόρεια Εύβοια αναμένεται να αποκατασταθεί φυσικά, τα μεν πεύκα με σπόρους τα δε πλατύφυλλα είδη (φυλλοβόλα και αείφυλλα) με παραβλάστηση, σύμφωνα με τη μελέτη Αναδάσωσης της Βόρειας Εύβοιας, η οποία εκπονείται από το Τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με επιστημονικά υπεύθυνη την καθηγήτρια Θέκλα Κ. Τσιτσώνη.
      «Παρά τη δυνατότητα φυσικής αποκατάστασης, εντούτοις ένα σημαντικό κομμάτι θα χρειαστεί αναδάσωση, όπως συστάδες που έχουν ξανακαεί και δεν υπάρχουν ώριμοι σπόροι ή εκτάσεις με κλίσεις >50% ή εκτάσεις με τουριστικό ή αναψυχικό ενδιαφέρον. Αξίζει να σημειωθεί ότι το σημαντικό πρόβλημα αποκατάστασης δασικών οικοσυστημάτων μετά την πυρκαγιά δημιουργείται στη μαύρη Πεύκη και στην Ελάτη, είδη που δεν είναι προσαρμοσμένα στις πυρκαγιές, λόγω της ζώνης εξάπλωσής τους», λέει στη Greenagenda.gr η κ. Τσιτσώνη.
      Στο πλαίσιο του Προγράμματος Ανασυγκρότησης της Βόρειας Εύβοιας, με επικεφαλής τον Σταύρο Μπένο, πρόεδρο του Σωματείου «Διάζωμα», ολοκληρώθηκε και κατατέθηκε προς υλοποίηση το Στρατηγικό Σχέδιο (Masterplan), το οποίο περιλαμβάνει 71 έργα και δράσεις. Για το έργο «Το Νέο Δάσος στο κέντρο της ζωής, της αειφορίας και της βιώσιμης ανάπτυξης της Βόρειας Εύβοιας», η επιστημονικά υπεύθυνη της ομάδας του Τμήματος Δασολογίας του ΑΠΘ, κ. Τσιτσώνη, κατέθεσε προς υλοποίηση το Τεχνικό Δελτίο Προτεινόμενου Έργου/Δράσης «Αναδάσωση – Α.Π.Θ. – Αρθρωτή κυλιόμενη δράση με την παρακάτω διαδοχή: Σπόροι, Φυτώρια/Φυτάρια, Αναδάσωση, Φυσική Αναγέννηση/Συνεχής παρακολούθηση, Νερό, Απορρόφηση CO2».
      Η δράση «Αναδάσωση - ΑΠΘ» εξειδικεύεται σε έξι κατηγορίες έργων (Α, Β, Γ, Δ, Ε, ΣΤ), τα οποία αφορούν:
      Α. Συλλογή δασικού αναπαραγωγικού υλικού,
      Β. Παραγωγή φυταρίων στο φυτώριο για την αναδάσωση,
      Γ. Παρακολούθηση της φυσικής αναγέννησης του Νέου Δάσους,
      Δ. Αναδάσωση – Βιώσιμη Διαχείριση - Βιώσιμος Καθαρισμός,
      Ε. Έργα αποκατάστασης υγρασίας εδάφους (Νερό)
      και τέλος
      ΣΤ. Υπολογισμό παρακολούθησης CO2 και αποθήκευσης άνθρακα
      Σκοπός του έργου Α για το νέο δάσος είναι η συλλογή του καταλληλότερου πολλαπλασιαστικού υλικού από την ευρύτερη περιοχή της Βόρειας Εύβοιας με στόχο την παραγωγή άριστου φυτευτικού υλικού με τοπικά ενδημικά χαρακτηριστικά για τις ανάγκες του Έργου Β και τελικά προς χρήση στις αναδασωτικές εργασίες του Έργου Δ που προβλέπεται να υλοποιηθούν σε καμένες εκτάσεις του νησιού σύμφωνα και με τις προβλέψεις της μελέτης Αναδάσωσης Βόρειας Εύβοιας. Για την υλοποίηση των αναδασώσεων των εκτάσεων, οι οποίες προβλέπονται στο σχετικό Έργο Δ, θα πρέπει να επισημανθούν οι άριστοι φαινότυποι για τα είδη ενδιαφέροντος ήτοι: χαλέπιος Πεύκη, μαύρη Πεύκη και Ελάτη.
      Για την κάλυψη των αναγκών σε αναδασωτικό φυτευτικό υλικό υπολογίστηκε με βάση:
      την έκταση αναδάσωσης με κάθε είδος το χλωρό βάρος των κώνων, τον αριθμό των σπόρων σε κάθε κώνο, τη φυτρωτικότητα και ένα περιθώριο ασφαλείας της τάξης του 20% το συνολικό βάρος του προς συλλογή υλικού το οποίο ανέρχεται σε 3.500 kg κώνων και για τα τρία είδη από τα οποία τελικά αναμένεται να παραχθούν προς χειρισμό και φύτευση σε δημόσια φυτώρια 1.800.000 σπόροι Ελάτης, 1.000.000 σπόροι μαύρης Πεύκης και 275.000 σπόροι χαλεπίου Πεύκης. Σκοπός του έργου Β είναι η οργάνωση, ο σχεδιασμός και η υλοποίηση της παραγωγής φυτευτικού υλικού για την αναδάσωση της Βόρειας Εύβοιας. Το Έργο Β εκκινεί από τη στιγμή που οι επιλεγμένοι, ταυτοποιημένοι και συσκευασμένοι σπόροι του Έργου Α αποστέλλονται σε δημόσια φυτώρια για παραγωγή φυταρίων και εκτείνεται μέχρι την ολοκλήρωση κατασκευής του τοπικού Σταθμού Προσωρινής Μεταστάθμευσης και Προσαρμογής Φυτευτικού Υλικού σε περιοχή της Εύβοιας για τις ανάγκες αναδάσωσης. Σκοπός του Έργου Β είναι η οργάνωση των συνοδών εργασιών που απαιτούνται για την άριστη οργάνωση υλοποίησης της επέμβασης αναδάσωσης του Έργου Δ. Η αναδάσωση αναμένεται να είναι εκτενής καταλαμβάνοντας εκτάσεις μεγαλύτερες των 15.000 στρεμμάτων, αλλά ταυτόχρονα θα εκτείνεται σε μεγάλο αριθμό θέσεων με διαφορετικό καθεστώς εμπλέκοντας όχι μόνο δημόσιες δασικές εκτάσεις αλλά και σημαντικές ιδιωτικές.
      Το Έργο Β ως συνέχεια του Έργου Α αναμένεται να καλύψει τις δράσεις παραγωγής του φυτευτικού υλικού που θα απαιτηθεί για την αναδάσωση εκτάσεων στη Βόρεια Εύβοια καθώς επίσης και την παραγωγή πιστοποιημένου και γενετικά ελεγμένου φυτευτικού υλικού με συγκεκριμένα φαινοτυπικά χαρακτηριστικά που θα πρέπει να φυτευτεί σε επιλεγμένες θέσεις εντός δημοσίων εκτάσεων στο πεδίο ώστε να παρακολουθούνται στο μέλλον για να λειτουργήσουν ως σποροπαραγωγές συστάδες τόσο για επιστημονικούς όσο και για λειτουργικούς σκοπούς.
      Επίσης, ο Σταθμός Μεταστάθμευσης και Προσαρμογής Φυτευτικού Υλικού αποτελεί ένα ακόμη καινοτόμο στοιχείο του Έργου του Νέου Δάσους. Η δημιουργία του Σταθμού θα εξασφαλίσει με πιστοποιημένο τρόπο την ασφάλεια αποθήκευσης και προσαρμογής (conditioning) που πιθανότατα θα χρειαστεί το φυτευτικό υλικό λόγω της αλλαγής των κλιματικών συνθηκών καθώς και εξαιτίας της ανάγκης «σκλήρυνσης» προ της φύτευσης στο πεδίο. «Η δράση αυτή εξασφαλίζει ότι το υγιές φυτευτικό υλικό φτάνει από το φυτώριο στον χώρο φύτευσης χωρίς να υποστεί υπερβολικό στρες εξαιτίας ακατάλληλων συνθηκών αποθήκευσης και χειρισμού έως την ημέρα της φύτευσης. Οι αναδασώσεις αποτελούν πλέον προτεραιότητα και έχουν υψηλό κόστος το οποίο θα πρέπει να δαπανάται με εξασφάλιση της επίτευξης στόχων της κλιματικής αλλαγής ή και παραγωγικών προτεραιοτήτων», υπογραμμίζει η κ. Τσιτσώνη.
      Σκοπός του έργου Γ είναι η παρακολούθηση της φυσικής αναγέννησης σε συνδυασμό με την πρόοδο της εφαρμογής αναδάσωσης (Έργο Δ) του Νέου Δάσους. Η παρακολούθηση καθίσταται αναγκαία ως κρίκος μιας αλυσίδας αξίας η οποία περιλαμβάνει την ex ante και την ex post αξιολόγηση της επιτυχίας των ενεργειών που προβλέπονται στο συγκεκριμένο τεχνικό δελτίο και την πρόταση υλοποίησης διορθωτικών ενεργειών σε περίπτωση που υπάρχουν αδυναμίες και κενά τόσο στην πρόοδο της αναγέννησης όσο και στην υλοποίηση της αναδάσωσης. Επιπλέον ως δεύτερος στόχος είναι η διαχρονική άντληση στοιχείων και δεδομένων για τον εμπλουτισμό της παρακολούθησης συγκράτησης CO2 του έργου ΣΤ.
      Σκοπός του έργου Δ είναι η ανασύσταση του δασικού περιβάλλοντος σε καμένες εκτάσεις της Βόρειας Εύβοιας με την υλοποίηση αναδασώσεων στο μέτρο που αυτό είναι απαραίτητο για την αποκατάσταση εκτάσεων οι οποίες παρουσιάζουν δυσκολίες στη διαδικασία φυσικής αναγέννησης. Προβλέπεται να υλοποιηθεί αναδάσωση κυρίως με Μαύρη Πεύκη και Ελάτη.» Το έργο Δ αποτελεί τον κόσμο των δράσεων του παρόντος Τεχνικού Δελτίου και συνδέεται άρρηκτα με το σύνολο των υπολοίπων έργων» επισημαίνει η κ. Τσιτσώνη.
      Επιπλέον, το έργο Δ δημιουργεί την πρώτη ολοκληρωμένη παρέμβαση για την προστασία των αγροτικών και αγροδασικών οικισμών στην Ελλάδα με την διενέργεια παρεμβάσεων σε περιαστικές εκτάσεις για την προστασία από πυρκαγιά. Οι επεμβάσεις αυτές (Φωτοδότες) σκοπό έχουν να εξασφαλίσουν τη βιώσιμη διαβίωση και προστασία των κατοίκων δημιουργώντας παράλληλα ένα πλαίσιο επεμβάσεων το οποίο, κατά την κ. Τσιτσώνη, να μπορεί να εφαρμοστεί και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας.
      Οι Φωτοδότες θα εφαρμοστούν σε τουλάχιστον 2 οικισμούς της περιοχής και αποτελούν μια πολύ απαιτητική δράση καθώς θα εμπλέξουν πέραν της δασικής υπηρεσίας και υπηρεσίες της περιφερειακής διοίκησης σε όλα τα επίπεδα αλλά και τους ιδιώτες κατόχους εκτάσεων πέριξ των οικισμών εφαρμογής.
      Σκοπός του έργου Ε είναι η παραγωγή και ολοκλήρωση έργων διακράτησης ύδατος από αρτεσιανές επιφανειακές ή όμβριες πηγές με σκοπό την αποθήκευση και χρήση τους για την βελτίωση των συνθηκών επιβίωσης των αναδασώσεων αλλά και για την μελλοντική αντιπυρική προστασία του νέου δάσους που θα ιδρυθεί στη Βόρεια Εύβοια.
      Και, τέλος, σκοπός του έργου ΣΤ είναι η δυναμική παρακολούθηση της συγκράτησης άνθρακα τόσο από τις περιοχές εφαρμογής αναδασώσεων όσο και από τις περιοχές με φυσική αναγέννηση. Για την επίτευξη του σκοπού μια διαδραστική ηλεκτρονική πλατφόρμα πληροφόρησης θα λειτουργήσει ώστε να καταστεί δυνατή η αξιοποίηση των στοιχείων, που αυτή θα παρέχει σε πραγματικό χρόνο, τόσο από το κράτος και την εκπαιδευτική κοινότητα όσο και από τους πολίτες.
      «Με τη χρήση των δεδομένων και την εφαρμογή εξισώσεων υπολογισμού δέσμευσης CO2 το δυναμικό αυτό παράθυρο θα αποδίδει κάθε στιγμή αποτελέσματα συνολικά αλλά και επί μέρους για την καμένη περιοχή», υπογραμμίζει η καθηγήτρια του ΑΠΘ.
      Η χρηματοδότηση υλοποίησης του Τεχνικού Δελτίου Προτεινόμενου Έργου/Δράσης «Αναδάσωση – ΑΠΘ» θα γίνει από το Ταμείο Ανάκαμψης ΠΑΑ 2021-2027.
    6. Περιβάλλον

      Engineer

      Έξι φιναλίστ επιλέχθηκαν για τα βραβεία EUROPEAN MOBILITY WEEK και MOBILITY ACTION. Τα βραβεία δίνουν έμφαση στην ευαισθητοποίηση και τη διαχείριση της κινητικότητας στον τομέα της βιώσιμης αστικής κινητικότητας και παρουσιάζονται ως αναγνώριση των δραστηριοτήτων που πραγματοποιήθηκαν το 2023. Και οι δύο νικητές θα ανακοινωθούν σε τελετή απονομής που θα πραγματοποιηθεί στις Βρυξέλλες στις 14 Μαρτίου.
      Οι υποψήφιοι για το Βραβείο EUROPEAN MOBILITY WEEK 2023 είναι:
      Η Amadora (Πορτογαλία) για τη συνεργασία με άλλες τοπικές και περιφερειακές αρχές, συμπεριλαμβανομένης της Μητροπολιτικής Περιοχής της Λισαβόνας, για την προώθηση του περπατήματος, της ποδηλασίας και των δημόσιων συγκοινωνιών. Οι δραστηριότητες και η δρομολόγηση μόνιμων μέτρων μεταδόθηκαν από τοπικούς τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς, εκτός από την ευρεία κοινή χρήση στις πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
      Η Βουδαπέστη (Ουγγαρία) για ένα φιλόδοξο Σαββατοκύριακο χωρίς αυτοκίνητα (16 – 17 Σεπτεμβρίου), μετρώντας 10.000 συμμετέχοντες και με δραστηριότητες για παιδιά και ενήλικες, και μια Ημέρα Χωρίς Αυτοκίνητο (22 Σεπτεμβρίου) κατά την οποία ο Δήμαρχος της Βουδαπέστης αποκάλυψε σχέδια για την κατασκευή μιας νέας, φιλικής προς τους πεζούς ζώνης χωρίς αυτοκίνητα στο ανάχωμα του Δούναβη. Πραγματοποιήθηκαν επίσης εκδηλώσεις σχετικά με τον τρόπο «εξοικονόμησης ενέργειας» στον τομέα των μεταφορών, παράλληλα με τη στενή συνεργασία με τον Δήμο της Βιέννης (Αυστρία) για την προώθηση βέλτιστων πρακτικών στις πολιτικές πεζοπορίας και ποδηλασίας.
      Ίνσμπρουκ (Αυστρία) για την αντιμετώπιση του θέματος του 2023 «Εξοικονόμηση ενέργειας» από όλες τις οπτικές γωνίες. Η πόλη προώθησε την εξοικονόμηση ενέργειας επιτρέποντας στους κατόχους συνδρομών στα μέσα μαζικής μεταφοράς να ταξιδεύουν με έως και τρεις φίλους, διοργανώνοντας μια εκδήλωση για τις πρακτικές πτυχές της ηλεκτροκίνησης και προσφέροντας δωρεάν ενοικίαση ποδηλάτων πόλης την Παγκόσμια Ημέρα Χωρίς Αυτοκίνητο. Το Ίνσμπρουκ εστίασε επίσης στη μετατόπιση του χώρου από τα αυτοκίνητα στους ανθρώπους ανοίγοντας θέσεις στάθμευσης για χρήση πεζών σε μια κεντρική πλατεία. η δράση ήταν τόσο δημοφιλής που παρατάθηκε για αρκετές εβδομάδες.
      Οι υποψήφιοι για το Βραβείο MOBILITY ACTION 2023 είναι:
      GSK (Wavre, Βέλγιο) για την ολοκληρωμένη προσέγγισή της στη διαχείριση της κινητικότητας, η οποία προσέφερε αναπαραγόμενα παραδείγματα για άλλους μεγάλους εργοδότες, συμπεριλαμβανομένων 13 δραστηριοτήτων για τη βιώσιμη αστική κινητικότητα και τις μετακινήσεις με συνείδηση της κινητικότητας. Τα παραδείγματα περιελάμβαναν μια συνεδρία «speed-dating» σε πισίνα με αυτοκίνητο. μια υπηρεσία συντήρησης ποδηλάτου για να διασφαλιστεί ότι οι εργαζόμενοι δεν αναγκάζονται να χειρίζονται θέματα συντήρησης στον ελεύθερο χρόνο τους. και συζητήσεις με εκπρόσωπο της Εθνικής Εταιρείας Σιδηροδρόμων του Βελγίου (SNCB) σχετικά με τις επιλογές εισόδου μεταφοράς για υβριδικές εργασίες.
      Nahverkehrsgesellschaft Baden-Württemberg mbH (NVBW) (Γερμανία) για την ενδυνάμωση των μαθητών σε ολόκληρη την πολιτεία της Βάδης – Βυρτεμβέργης να ταξιδεύουν στο σχολείο με ασφάλεια και βιωσιμότητα μέσω του προγράμματος «MOVERS – Active to School». Το 2023, το MOVERS (το οποίο υποστηρίζεται από το Υπουργείο Μεταφορών της Βάδης-Βυρτεμβέργης, το Υπουργείο Πολιτισμού, Νεολαίας και Αθλητισμού και το Υπουργείο Εσωτερικών) ενθάρρυνε τους μαθητές να συμμετάσχουν σε διαγωνισμό από ποδήλατο σε σχολείο σε όλη τη Γερμανία, εκτός από την υποστήριξη σχολεία και δήμοι με επιλεγμένα μέτρα κινητικότητας.
      Nudgd (Helsingborg, Σουηδία) για την καινοτόμο διαδικτυακή πλατφόρμα της που αξιοποιεί την επιστήμη της συμπεριφοράς για να ενθαρρύνει βιώσιμες σχολικές ταξιδιωτικές συνήθειες στο Helsingborg. Μαθητές, γονείς και δάσκαλοι προσκλήθηκαν να συμμετάσχουν σε μια διαδικτυακή πλατφόρμα όπου τους κινητοποιούν μηνύματα, προκλήσεις και κουίζ για να αυξήσουν το ενδιαφέρον – και να δείξουν τα οφέλη των ενεργών ταξιδιών. Η πλατφόρμα υποστηρίζει τους στόχους της πόλης του Helsingborg για την ενίσχυση της ποδηλασίας και την προώθηση ασφαλέστερων, πιο βιώσιμων ταξιδιών από τους γονείς/κηδεμόνες των μαθητών του δημοτικού σχολείου.
      Το βραβείο EUROPEAN MOBILITY WEEK αναγνωρίζει τους δήμους που έχουν διαπρέψει στην προώθηση της βιώσιμης αστικής κινητικότητας κατά τη διάρκεια της κύριας εβδομάδας της εκστρατείας 16-22 Σεπτεμβρίου. Εν τω μεταξύ, το βραβείο MOBILITY ACTION ξεκίνησε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 2022 για να αναγνωρίσει την αριστεία στις λύσεις σχεδιασμού διαχείρισης κινητικότητας που υποβλήθηκαν από επιχειρήσεις, οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, ιδρύματα ή τοπικές διοικήσεις καθ’ όλη τη διάρκεια του 2023. Το ετήσιο θέμα και των δύο βραβείων είναι «Εξοικονόμηση ενέργειας».
      Να υπενθυμίσουμε, ότι η ευρωπαϊκή εβδομάδα κινητικότητας είναι η εκστρατεία για την προώθηση της βιώσιμης αστική ςκινητικότητας που διοργανώνεται με την υποστήριξη της Γενικής Διεύθυνσης Κινητικότητας και Μεταφορών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
    7. Περιβάλλον

      Engineer

      Αυξημένες σημαντικά πρόκειται να είναι οι μέρες με θερμοκρασίες άνω των 35 βαθμών Κελσίου στην Ελλάδα, το καλοκαίρι, μέχρι το 2050, όπως προκύπτει, μεταξύ άλλων, από μελέτη ομάδας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο του CLIMPACT- Εθνικού Δικτύου για την Κλιματική Αλλαγή και τις Επιπτώσεις της.
      Συγκεκριμένα, όπως διαπιστώνει η μελέτη, οι ημέρες με θερμοκρασία μεγαλύτερη των 35°C το καλοκαίρι μπορεί να φτάσουν να είναι έως και 16 ημέρες περισσότερες σε κάποιες περιοχές μέχρι το 2050.
      Στο επίκεντρο της μελέτης της ομάδας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης που απαρτίσθηκε από τους καθηγητές του ΑΠΘ, Θ. Μαυρομμάτη, Δ. Μελά και Π. Ζάνη και τους μεταδιδάκτορες Α. Γεωργούλια και Δ. Ακριτίδη, στο πλαίσιο του CLIMPACT- Εθνικού Δικτύου για την Κλιματική Αλλαγή και τις Επιπτώσεις τέθηκαν οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, στο εγγύς (2021-2050) και μακρινό (2071-2100) μέλλον, στο σιτάρι, την ντομάτα, το βαμβάκι, την πατάτα, το αμπέλι, το ρύζι και την ελιά.
      Σύμφωνα με τη μελέτη μέχρι το τέλος του 21ου αιώνα δυσμενείς κλιματικοί δείκτες θερμοκρασίας και βροχοπτώσεων πρόκειται να παρουσιάσουν σημαντική μεταβολή στην εποχιακή συχνότητα τους κατά τη διάρκεια κρίσιμων περιόδων για την ανάπτυξη και παραγωγή βασικών καλλιεργειών της ελληνικής γεωργίας.
      Αρνητικές επιπτώσεις στις καλλιέργειες παρά την μείωση των ημερών παγετού
      Παράλληλα, όπως προκύπτει από την μελέτη, οι περισσότερες μέρες με αυξημένες θερμοκρασίες καθώς και η έλλειψη νερού θα έχουν αρνητικές επιπτώσεις στις παραπάνω καλλιέργειες παρά την μείωση των ημερών του παγετού.
      «Η αυξημένη θερμική καταπόνηση και έλλειψη νερού αναμένεται να έχει αρνητικές εποχιακές επιπτώσεις σε αυτές τις καλλιέργειες, σε αντίθεση με την μείωση των ημερών παγετού», αναφέρει χαρακτηριστικά η μελέτη ωστόσο, προσθέτει ότι το τελικό αποτέλεσμα των θετικών και αρνητικών επιπτώσεων στις αποδόσεις των καλλιεργειών είναι ακόμη αβέβαιο.
      Ειδικότερα λοιπόν, σύμφωνα με την μελέτη, οι αναλύσεις των ημερών με μέγιστη θερμοκρασία μεγαλύτερη των 30°C την άνοιξη και οι τροπικές νύχτες (με ελάχιστη θερμοκρασία μεγαλύτερη των 20°C) την άνοιξη-καλοκαίρι τόσο στο εγγύς όσο και στο μακρινό μέλλον παρουσιάζουν «ασήμαντες αυξήσεις» (εκτός από τις περιοχές με χαμηλό υψόμετρο στη Μακεδονία και τη Θεσσαλία) που θα φτάσουν τις 4 και 25 ημέρες/έτος για τον πρώτο και τον δεύτερο δείκτη, αντίστοιχα.
      Καύσωνας, παγετός και βροχοπτώσεις
      Αντίθετα, οι αντίστοιχες προβλέψεις στη συχνότητα των ημερών με μέγιστη θερμοκρασία μεγαλύτερη των 35 ° C το καλοκαίρι, παρουσιάζουν σημαντικές αυξήσεις (έως 16 ημέρες/έτος) (εκτός από τις ορεινές περιοχές στην Πίνδο, τη Μακεδονία και την Πελοπόννησο).
      Στον αντίποδα, όπως αναφέρει η μελέτη, οι ισχυρές μειώσεις στον αριθμό των ημερών παγετού την άνοιξη, αναμένεται να ευνοήσουν το σιτάρι, το βαμβάκι, την πατάτα, την ντομάτα και το αμπέλι, στο εγγύς και μακρινό μέλλον.
      Αναφορικά με τη συχνότητα των ημερών βροχής η μελέτη επισημαίνει ότι μέχρι το 2050 οι μειώσεις στη συχνότητα των ημερών με ύψος βροχής μεγαλύτερο του 1 χιλιοστού θα είναι ασήμαντες, την άνοιξη και το καλοκαίρι (έως 4-5 ημέρες/έτος), ωστόσο στο μακρινό μέλλον (έως το 2100) πιθανόν να ανέλθουν σε 8-9 ημέρες/έτος σε όλη την Ελλάδα .
      Συνεπώς, «το αυξημένο έλλειμμα νερού την άνοιξη αναμένεται να επηρεάσει αρνητικά το σιτάρι, την πατάτα και την ελιά το καλοκαίρι, την ντομάτα και το αμπέλι την άνοιξη-καλοκαίρι, ιδιαίτερα το 2ο μισό του 21ου αιώνα, σύμφωνα με το σενάριο για το μακρινό μέλλον», τονίζει η μελέτη.
      «Περίπου το 40% της ελληνικής γης αφιερώνεται στη γεωργία, εκ των οποίων το 30%, περίπου, είναι αρδευόμενο. Σαν αποτέλεσμα, η γεωργία αποτελεί ένα σημαντικό τομέα της Ελληνικής οικονομίας που επηρεάζεται όμως άμεσα από τον καιρό και το κλίμα με διάφορους τρόπους, και αυτό θα συνεχιστεί και στο μέλλον», σημειώνουν στη μελέτη τους οι ερευνητές του ΑΠΘ.
      Η γεωργία συμβάλλει σημαντικά στην κλιματική αλλαγή
      «Παράλληλα, όμως, η γεωργία συμβάλλει σημαντικά στην κλιματική αλλαγή μέσω των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και των ατμοσφαιρικών ρύπων (European Environment Agency 2019). Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής (και ιδιαίτερα ο συνδυασμός της θερμοκρασίας, της βροχόπτωσης με τη συγκέντρωση CO2 της ατμόσφαιρας) στον γεωργικό τομέα διαφέρουν από περιοχή σε περιοχή της Ευρώπης.
      Ειδικότερα στην περιοχή της Μεσογείου, η αύξηση της θερμοκρασίας και η μείωση της βροχόπτωσης θα έχουν άμεσες επιπτώσεις στις αποδόσεις των καλλιεργειών και έμμεσες επιπτώσεις στη διαθεσιμότητα του νερού. Οι υψηλότερες θερμοκρασίες θα διαμορφώσουν καταλληλότερες συνθήκες για τον πολλαπλασιασμό των ζιζανίων και των παρασίτων ενώ οι μειώσεις των βροχοπτώσεων αναμένεται να αυξήσουν την πιθανότητα βραχυπρόθεσμων αποτυχιών των καλλιεργειών και μακροπρόθεσμης μείωσης της παραγωγής», υπογραμμίζει η μελέτη.
      Ταυτόχρονα, όπως επισημαίνεται, η περιοχή της νοτιοανατολικής Ευρώπης είναι αυτή που συγκεντρώνει τις υψηλότερες θερμοκρασίες ενώ ειδικότερα η περιοχή της Μεσογείου.
      Σύμφωνα με την παραπάνω μελέτη του European Environment Agency (EEA), οι κύριες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στη Μεσόγειο μεταξύ άλλων περιλαμβάνουν την αύξηση των ημερών με καύσωνα, την μείωση των βροχοπτώσεων, την αυξημένη συχνότητα ξηρασίας, την μείωση της βιοποικιλότητας, το έλλειμμα νερού στις καλλιέργειες και την μείωση της παραγωγής σε καλλιέργειες.
      Σημειώνεται ότι η ανάλυση βασίσθηκε σε ένα σύνολο 11 προσομοιώσεων, υψηλής ανάλυσης, από περιοχικά κλιματικά μοντέλα, που έγιναν στα πλαίσια της ευρωπαϊκής δράσης EURO-CORDEX. Αυτές, κάλυψαν την ιστορική περίοδο 1950-2005 και τη μελλοντική περίοδο 2006-2100, υπό την επιρροή τριών σεναρίων εκπομπής θερμοκηπίων αερίων που υποθέτουν ισχυρό, μέτριο και κανένα μετριασμό.
      Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
    8. Περιβάλλον

      Engineer

      Σύμφωνα με τις επιχειρήσεις που συμμετείχαν στην πρόσφατη παγκόσμια έρευνα της EY, Sustainable Value Study, η πρόοδος για τη βιώσιμη ανάπτυξη έχει επιβραδυνθεί, με τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (GHG) να έχει περιοριστεί, κατά μέσο όρο, στο 20%, σε σύγκριση με 30% το 2022.
      Παράλληλα, πολλές επιχειρήσεις παρατείνουν τις προθεσμίες που έχουν θέσει για την επίτευξη των στόχων τους, με τα χρονικά ορόσημα να μετατοπίζονται, κατά μέσο όρο, από το 2036 στο 2050, καθώς απαιτούνται επενδύσεις μεγάλης κλίμακας, σχεδιασμός και συνεργασία μεταξύ των κλάδων της οικονομίας.
      Η έρευνα κατέγραψε τις απόψεις περισσότερων από 500 Chief Sustainability Officers (CSOs) και επαγγελματιών βιώσιμης ανάπτυξης, από εταιρείες με έσοδα άνω του ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων, από ολόκληρο τον κόσμο.
      Ο αυξανόμενος πληθωρισμός και οι γεωπολιτικές αναταράξεις, ακόμη, επηρεάζουν την ικανότητα των επιχειρήσεων να επιταχύνουν τις προσπάθειές τους για τη βιώσιμη ανάπτυξη. Είναι χαρακτηριστικό ότι, μόνο το 34% των ερωτηθέντων σχεδιάζουν να αυξήσουν τις επενδύσεις για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, από 61% το 2022. Επιπλέον, ο αριθμός των δράσεων που αναλαμβάνουν οι οργανισμοί σχετικά με το κλίμα, έχει, επίσης, μειωθεί, από 10 ενέργειες κατά μέσο όρο το 2022, σε μόλις τέσσερις, από τα συνολικά 32 σημεία αναφοράς που παρακολουθεί η έρευνα.
      Παρά τις προκλήσεις, η έρευνα εξακολουθεί να αναδεικνύει τα σημαντικά χρηματοοικονομικά οφέλη που προκύπτουν από την υλοποίηση πρωτοβουλιών βιώσιμης ανάπτυξης, με το 52% των ερωτηθέντων να δηλώνουν ότι έχουν αποκομίσει από σχετικές δράσεις, χρηματοοικονομική αξία που υπερβαίνει τις προσδοκίες τους. Επιπλέον, το 63% των ερωτηθέντων παρατήρησαν καλύτερες από τις αναμενόμενες βελτιώσεις στην αξία του προϊόντος και του brand του. Αντίστοιχα, στη χώρα μας, σύμφωνα με την έρευνα Sustainability Value Study Ελλάδα 2023, που παρουσίασε η EY Ελλάδος τον Ιούλιο του 2023, το 45% των ελληνικών επιχειρήσεων του δείγματος αποκόμισαν υψηλότερη χρηματοοικονομική αξία από τις πρωτοβουλίες τους για το κλίμα, σε σχέση με τις προσδοκίες τους.
      Διευρύνεται το χάσμα μεταξύ «πρωτοπόρων» και «παρατηρητών», καθώς λιγότεροι οργανισμοί αναλαμβάνουν δημόσιες δεσμεύσεις για το κλίμα
      Καθώς η πρόοδος επιβραδύνεται, μειώνεται και ο αριθμός των οργανισμών που ηγούνται της δράσης για το κλίμα. Μόνο το 7% των ερωτηθέντων πληρούν, πλέον, τα κριτήρια των «πρωτοπόρων» – δηλαδή των οργανισμών που αναλαμβάνουν τις περισσότερες δράσεις για την κλιματική αλλαγή – σε σύγκριση με 32% το 2022. Υπενθυμίζεται ότι, βάσει των στοιχείων της αντίστοιχης έρευνας της EY Ελλάδος το 2023, το ποσοστό των «πρωτοπόρων» οργανισμών στη χώρα μας, κυμαίνεται στο 9%.
      Το χάσμα μεταξύ των «πρωτοπόρων» και των «παρατηρητών», εκείνων δηλαδή που λαμβάνουν τα λιγότερα μέτρα για την κλιματική αλλαγή, συνεχίζει να διευρύνεται. Το 95% των «πρωτοπόρων» οργανισμών εξακολουθούν να αναλαμβάνουν δημόσιες δεσμεύσεις για το κλίμα, ωστόσο μεταξύ των «παρατηρητών» το ποσοστό αυτό έχει μειωθεί στο 67%. Συνολικά, ο αριθμός των οργανισμών που αναφέρουν ότι δεν προχωρούν σε δημόσιες δεσμεύσεις, έχει τριπλασιαστεί σε σύγκριση με το 2022.
      Ωστόσο, η εξωτερική πίεση από την αγορά για δράση για το κλίμα, παραμένει. Περισσότεροι από τους μισούς CSOs που ερωτήθηκαν, ανέφεραν ότι οι επενδυτές (58%) και οι πελάτες (51%) λειτουργούν ως «επιταχυντές» της αλλαγής, παρακινώντας τις επιχειρήσεις να υλοποιήσουν τα προγράμματά τους για τη βιώσιμη ανάπτυξη. Επιπλέον, όσοι παραμένουν προσηλωμένοι στους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης, εντοπίζουν οφέλη από τις δράσεις τους, με οκτώ στους 10 «πρωτοπόρους» οργανισμούς του δείγματος, να αποκομίζουν υψηλότερη από την αναμενόμενη οικονομική αξία, σε σύγκριση με μόλις 45% των «παρατηρητών».
      Ο ρόλος του «μετασχηματιστικού» Chief Sustainability Officer
      Η μελέτη υπογραμμίζει, επίσης, την ανάγκη οι επικεφαλής βιώσιμης ανάπτυξης (CSOs), να γίνουν καταλύτες του μετασχηματισμού. Σύμφωνα με τα δεδομένα, οι οργανισμοί σημειώνουν μεγαλύτερη επιτυχία στα προγράμματα βιώσιμης ανάπτυξης, όταν οι CSOs έχουν τη δύναμη να δρουν μετασχηματιστικά, λαμβάνοντας σαφή εντολή από τη διοίκηση και έχοντας σημαντική επιρροή στον οργανισμό, ενεργό ρόλο στη χάραξη της εταιρικής στρατηγικής, καθώς και την αρμοδιότητα να αξιολογούν τις επιδόσεις των υπολοίπων στελεχών ως προς τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης.
      Οι «μετασχηματιστικοί» Chief Sustainability Officers (οι οποίοι, επί του παρόντος, δεν ξεπερνούν τον έναν στους πέντε από το δείγμα της έρευνας) επιτυγχάνουν υψηλότερες από τον μέσο όρο μειώσεις των εκπομπών (21,2%) και αναλαμβάνουν περισσότερες δράσεις για την κλιματική αλλαγή – κατά μέσο όρο, στους 27 από τους 32 τομείς δράσης που εξετάζει η έρευνα. Κατορθώνουν, επίσης, να εξασφαλίσουν μεγαλύτερη συνεργασία σε επίπεδο διοικητικής ομάδας (C-suite), ένα ζήτημα στο οποίο οι συμμετέχοντες εξακολουθούν να εντοπίζουν περιθώρια για βελτίωση. 
      Σχολιάζοντας τα ευρήματα της έρευνας, η κυρία Κιάρα Κόντη, Εταίρος και Επικεφαλής Υπηρεσιών Κλιματικής Αλλαγής και Βιώσιμης Ανάπτυξης της ΕΥ Ελλάδος, δήλωσε: «Ένας μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων παγκοσμίως, αλλά και στην ελληνική αγορά, έχουν ανακοινώσει φιλόδοξους στόχους για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Η επίτευξη αυτών των στόχων, δε θα πρέπει να καθυστερήσει υπό την πίεση της παγκόσμιας οικονομικής επιβράδυνσης και των γεωπολιτικών εντάσεων. Οι επιχειρήσεις καλούνται σήμερα να λάβουν θαρραλέες αποφάσεις και να προχωρήσουν σε σημαντικές επενδύσεις, εξουσιοδοτώντας τους επικεφαλής βιώσιμης ανάπτυξης να επιμείνουν στην εφαρμογή των πολιτικών για το κλίμα, οι οποίες πρέπει να αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της ευρύτερης στρατηγικής του οργανισμού. Όπως μας δείχνουν οι επιχειρήσεις που πρωτοπορούν στις δράσεις βιωσιμότητας, εντός και εκτός συνόρων, μία ολοκληρωμένη και φιλόδοξη πολιτική για τη βιώσιμη ανάπτυξη, δε συμβάλει απλώς στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, αλλά μπορεί να οδηγήσει, συγχρόνως και στη δημιουργία πρόσθετης οικονομικής αξίας για τον οργανισμό». 
    9. Περιβάλλον

      Engineer

      Είναι πια δυνατή η πρόγνωση της εξάπλωσης μιας ενεργής δασικής πυρκαγιάς, αν είναι γνωστό το ακριβές σημείο και η ώρα έναρξής της. Οι καιρικές συνθήκες και η κατάσταση της καύσιμης ύλης παίζουν τον πιο σημαντικό ρόλο στην εκδήλωση και στην εξάπλωση των δασικών πυρκαγιών. Για το λόγο αυτό, κρίνεται αναγκαία η περαιτέρω επέκταση του δικτύου των μετεωρολογικών σταθμών στη χώρα μας.
      Αυτά αναφέρουν, μεταξύ άλλων, οι ερευνητές και επιστημονικοί συνεργάτες του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών-meteo Θόδωρος Γιάνναρος, Κωνσταντίνος Λαγουβάρδος, Σταύρος Ντάφης, Βασιλική Κοτρώνη και Σάκης Καραγιαννίδης σε τέσσερις ερωταπαντήσεις τους σχετικά με την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών.
      ΕΡ: Πώς γίνεται η εκτίμηση του κινδύνου εκδήλωσης και εξάπλωσης των πυρκαγιών;
      ΑΠ: Οι καιρικές συνθήκες και η κατάσταση της καύσιμης ύλης παίζουν τον πιο σημαντικό ρόλο στην εκδήλωση και στην εξάπλωση των δασικών πυρκαγιών. Τόσο προγνωστικά όσο και σε πραγματικό χρόνο χρειαζόμαστε πληροφορίες για τις επικρατούσες καιρικές συνθήκες (θερμοκρασία, άνεμο, υγρασία, βροχόπτωση). Για το σκοπό αυτό, στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών χρησιμοποιούμε προγνωστικά μετεωρολογικά μοντέλα και το πυκνό δίκτυο επίγειων μετεωρολογικών σταθμών. Για τον υπολογισμό των πυρο-μετεωρολογικών δεικτών, μέσω των οποίων γίνεται η εκτίμηση της επικινδυνότητας εκδήλωσης και εξάπλωσης μιας πυρκαγιάς, χρησιμοποιούνται δεδομένα θερμοκρασίας, σχετικής υγρασίας, ταχύτητας του ανέμου και ύψους βροχόπτωσης. Επιπροσθέτως, υψηλής ανάλυσης γεωχωρικά δεδομένα για τον τύπο βλάστησης μάς δίνουν πληροφορίες για το είδος της καύσιμης ύλης (π.χ. πεύκα, θάμνοι), η κατάσταση της οποίας (πόσο ξηρή είναι) μεταβάλλεται ανάλογα με τις επικρατούσες καιρικές συνθήκες.
      ΕΡ: Είναι δυνατή η πρόγνωση της εξάπλωσης των πυρκαγιών σε πραγματικό χρόνο;
      ΑΠ: Πλέον είναι δυνατή η πρόγνωση της εξάπλωσης μιας ενεργής δασικής πυρκαγιάς γνωρίζοντας το ακριβές σημείο και την ώρα έναρξής της. Το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών ανέπτυξε και εφαρμόζει επιχειρησιακά το προγνωστικό σύστημα IRIS, το οποίο βασίζεται στην προσομοίωση και στην παραμετροποίηση των τριών βασικών στοιχείων που καθορίζουν τη συμπεριφορά κάθε δασικής πυρκαγιάς: (1) του καιρού, (2) της τοπογραφίας και (3) της καύσιμης ύλης. Το IRIS είναι ένα σύστημα ταχείας απόκρισης, το οποίο λαμβάνει υπόψη την αμφίδρομη αλληλεπίδραση καιρού-φωτιάς («η φωτιά δημιουργεί το δικό της καιρό») και το οποίο μέσα σε λιγότερο από μία ώρα μπορεί να παράσχει στις αρμόδιες αρχές προγνώσεις εξάπλωσης πυρκαγιάς για τις επόμενες 24 ώρες. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι στην πρόγνωση της εξάπλωσης από το αριθμητικό μοντέλο "IRIS" δεν λαμβάνονται υπόψη οι προσπάθειες πυρόσβεσης, δίνοντας έτσι στις αρμόδιες αρχές το χειρότερο σενάριο εξάπλωσης της πυρκαγιάς με σκοπό την βέλτιστη προετοιμασία.
      ΕΡ: Πώς εντοπίζουμε έγκαιρα τις δασικές πυρκαγιές;
      ΑΠ: Ο εντοπισμός των πυρκαγιών είναι δυνατός είτε μέσω επίγειων μέσων (κάμερες, περιπολίες), είτε από δορυφορικά δεδομένα υψηλής ανάλυσης. Σήμερα, οι δορυφόροι μάς δίνουν πληροφορίες για το θερμικό πεδίο μιας δασικής πυρκαγιάς σε ικανοποιητική χωρική και χρονική ανάλυση. Το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αθηνών, έχουν αναπτύξει ειδικούς αλγόριθμους για τον έγκαιρο εντοπισμό πυρκαγιών από γεωστατικούς και πολικής τροχιάς δορυφόρους, δεδομένα τα οποία είναι δημόσια στο κοινό και κυρίως παρέχονται επιχειρησιακά στην αρμόδιες αρχές.
      ΕΡ: Τι πρέπει να γίνει ακόμη για περαιτέρω θωράκιση της χώρας μας απέναντι στις δασικές πυρκαγιές;
      ΑΠ: Αρχικά, τα προγνωστικά μοντέλα εξάπλωσης πυρκαγιών μπορούν να χρησιμοποιηθούν για προσομοιώσεις υποθετικών σεναρίων εκδήλωσης πυρκαγιών με σκοπό την καλύτερη προετοιμασία των αρμόδιων αρχών. Επιπροσθέτως, η περαιτέρω επέκταση του δικτύου των μετεωρολογικών σταθμών κρίνεται απαραίτητη για τη μάχη κατά των πυρκαγιών, ώστε να γνωρίζουμε εγκαίρως τις επικίνδυνες συνθήκες που διαμορφώνονται πριν ακόμη ξεκινήσει μια δασική πυρκαγιά, αλλά και κατά τη διάρκεια της πυρόσβεσης και αναχαίτισης των μετώπων της φωτιάς.
      Στο πλαίσιο του διακρατικού ερευνητικού έργου INTERREG-BALKAN-MEDITERRANEAN 2014-2020-DISARM (Drought and fIreobServatory and eArly waRning systeM) το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών/meteo.gr ανέπτυξε την τελευταία διετία εργαλεία πρόγνωσης εκδήλωσης και εξάπλωσης πυρκαγιών. Στο έργο συμμετέχει η Ελλάδα ως συντονιστής, η Κύπρος και η Βουλγαρία. Το έργο συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και εθνικούς πόρους των συμμετεχόντων κρατών.
      (πηγή: ΑΠΕ/ΜΠΕ)
    10. Περιβάλλον

      Engineer

      Εκατομμύρια τόνοι σκουπιδιών καταλήγουν κάθε χρόνο στη θάλασσα. Το πρόβλημα φέρνουν για άλλη μια φορά στην επιφάνεια οι άκαρπες έρευνες για τον εντοπισμό του αεροσκάφους της Malaysian Airlines.
       
      Οι έρευνες για τον εντοπισμό του μοιραίου αεροσκάφους της Malaysian Airlines συνεχίζονται από την ημέρα της συντριβής του στις 8 Μαρτίου. Κατά τις άκαρπες μέχρι στιγμής προσπάθειες εντοπισμού στον Ινδικό Ωκεανό το μόνο που κατάφεραν να ανασύρουν οι ομάδες έρευνας ήταν σκουπίδια, τα οποία ουδεμία σχέση είχαν με τα συντρίμμια του χαμένου αεροσκάφους.
       
      Τα άχρηστα αντικείμενα που εντοπίστηκαν στη θάλασσα δεν αναστέλλουν όμως μόνο τις πυρετώδεις έρευνες των συνεργείων, αλλά αποτελούν σοβαρότατο κίνδυνο για τη θαλάσσια πανίδα. Όπως εξηγεί ο Στέφαν Λούτερ, ειδικός για τη θαλάσσια προστασία της περιβαλλοντικής οργάνωσης WWF, «πολλές θαλάσσιες χελώνες τρώνε μέδουσες. Όταν βλέπουν μπλε πλαστικές σακούλες να επιπλέουν στη θάλασσα, τις καταπίνουν νομίζοντας ότι είναι τροφή και πνίγονται».
       
      Σισύφειο έργο ο εντοπισμός του αεροσκάφους
       
      Οι δορυφόροι στην υπηρεσία των ερευνών εντοπισμού του μοιραίου Boeing 777
      Σύμφωνα με εκτιμήσεις του WWF, περίπου οκτώ εκατομμύρια άχρηστα αντικείμενα κάθε είδους καταλήγουν καθημερινά στη θάλασσα. Για την αποσύνθεσή τους στο νερό χρειάζονται δεκαετίες, ίσως και αιώνες. «Ανακάλυψα ακόμη και ένα ψυγείο στη θάλασσα» λέει η Μπρίτα Ντενίζ Χάρντεστι, οικολόγος της αυστραλιανής υπηρεσίας ερευνών CSIRO. Στο μεταξύ, δεν υπάρχει καμία θάλασσα αμόλυντη από πλαστικό, τονίζει ο Τίλο Μάακ, ακτιβιστής της Greenpeace. Μέσα ενημέρωσης έχουν καταγράψει μάλιστα ακόμη και εγκαταλειμμένα πλοία ή ακόμη και σπίτια που παρασύρθηκαν, για παράδειγμα, από το καταστροφικό τσουνάμι στην Ιαπωνία.
       

       
      Σε ό,τι αφορά τα συντρίμμια του χαμένου αεροσκάφους της Malaysia Airlines, ο εντοπισμός τους -τρεις και πλέον εβδομάδες μετά τη συντριβή του στον ωκεανό- αποτελεί σισύφειο έργο σύμφωνα με τον ωκεανογράφο του αυστραλιανού Πανεπιστημίου Flinders, Γιόχεν Κέμφ. Όπως επισημαίνει ο ίδιος, «ακόμη κι αν ξέραμε το ακριβές σημείο της συντριβής, η ακτίνα των ερευνών θα ήταν τεράστια», εξαιτίας των ανυπολόγιστων στροβίλων και των ρευμάτων που δημιουργούνται στον ωκεανό.
       
      Πηγή: http://www.dw.de/%CE%BF%CE%B9-%CE%B8%CE%AC%CE%BB%CE%B1%CF%83%CF%83%CE%B5%CF%82-%CF%80%CE%BD%CE%AF%CE%B3%CE%BF%CE%BD%CF%84%CE%B1%CE%B9-%CF%83%CF%84%CE%B1-%CF%83%CE%BA%CE%BF%CF%85%CF%80%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%B1/a-17544486
    11. Περιβάλλον

      Engineer

      Χρησιμοποιώντας έρευνες από το Πανεπιστήμιο της Notre Dame, η Eco Experts δημιούργησε έναν χάρτη με τις χώρες που θα τα πήγαιναν καλύτερα - και χειρότερα- στο κακό σενάριο της κλιματικής αλλαγής.
       
      Τα δεδομένα της Notre Dame κατατάσσουν τις χώρες με βάση παράγοντες όπως η υγειονομική περίθαλψη, η προσφορά τροφίμων και η σταθερότητα της κυβέρνησης.
       
      Αξιοσημείωτο είναι ότι αν και οι ΗΠΑ το 2015 ήταν μεταξύ των 10 πρώτων χωρών που πιθανότατα θα επιβίωναν των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής, φέτος έπεσαν στη 12η θέση.
       
      «Σε τελική ανάλυση θα είναι άσχημα παντού» υποστηρίζει μιλώντας στο Business Insider, ο Bruce Riordan, διευθυντής του Ινστιτούτου Ετοιμότητας για το κλίμα στο Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϋ. «Το θέμα είναι ποιος οργανώνεται σχετικά με αυτό» πρόσθεσε.
       

       

       

       

       

       

       

       

       
      Πηγή: http://www.newmoney.gr/diethni/344284-oi-kaliteres-xores-gia-na-ksefigete-apo-tis-epiptoseis-tis-klimatikis-allagis
    12. Περιβάλλον

      Engineer

      Κοντά στον μέσο όρο της δεκαετίας 2010-2019 κυμάνθηκε ο αριθμός των σιφώνων ξηράς (ανεμοστρόβιλοι) και θαλάσσης (υδροσίφωνες) που καταγράφηκαν στη χώρα μας το 2021. Το γράφημα δείχνει σε χάρτη την κατανομή των κυριότερων καταγραφών και τον αριθμό των καταγραφών τα τελευταία 5 έτη.
      Συνολικά καταγράφηκαν 97 υδροσίφωνες και 9 ανεμοστρόβιλοι οι οποίοι προκάλεσαν υλικές ζημιές. Οι περισσότεροι σίφωνες εμφανίστηκαν τον Οκτώβριο (24) και τον Ιανουάριο (23) αλλά οι πιο καταστροφικοί σίφωνες καταγράφηκαν τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο.

      Πιο συγκεκριμένα, στις 28 Ιανουαρίου 2021 ένας εκ των δύο σιφώνων θαλάσσης κοντά στον Κίσσαμο Χανίων πέρασε στην ξηρά καταστρέφοντας θερμοκήπια και ανατρέποντας ένα βαρύ όχημα, ευτυχώς χωρίς να τραυματιστούν κάτοικοι της περιοχής. Στις 26 Νοεμβρίου 2021 ένας ανεμοστρόβιλος στο Καλαμάκι Ζακύνθου κατάστρεψε στέγες κτιρίων κατά τη διάρκεια ισχυρής καταιγίδας που προκάλεσε και πλημμύρα. Την ίδια ημέρα, στη Νέα Πέραμο Αττικής ακόμη ένας ανεμοστρόβιλος προκάλεσε υλικές ζημιές σε επιχειρήσεις στον οικισμό Νεράκι. Την επόμενη ημέρα, 27 Νοεμβρίου, δύο ανεμοστρόβιλοι στην Ηλεία και ένας στη Μεσσηνία προκάλεσαν σοβαρές υλικές ζημιές μετακινώντας οχήματα και καταστρέφοντας στέγες σπιτιών και επιχειρήσεων. Δύο ημέρες αργότερα, στις 29 Νοεμβρίου 2021 υδροσίφωνας που πέρασε στη στεριά ξερίζωσε δέντρα και κατέστρεψε στέγες και προσόψεις κτιρίων στην Καστροσυκιά Πρεβέζης, ευτυχώς και πάλι χωρίς να αναφερθούν τραυματισμοί. Ο τελευταίος ισχυρός σίφωνας που καταγράφηκε το 2021 ήταν στη Σπιάντζα Ηλείας, κοντά στο Κατάκολο στις 27 Δεκεμβρίου όταν και πάλι ένας σίφωνας θαλάσσης πέρασε στη στεριά και περνώντας πάνω από κατοικημένες περιοχές προκάλεσε υλικές ζημιές.
      Την πρώτη ημέρα του έτους μάλιστα καταγράφηκε η μεγαλύτερη “οικογένεια υδροσιφώνων” για το 2021 και ο Σταύρος Κεσεδάκης κατέγραψε με τον φωτογραφικό του φακό συνολικά 11 υδροσίφωνες σε λιγότερο από 3 ώρες στη Ρόδο.
      Τρεις από τους συνολικά 11 υδροσίφωνες που κατέγραψε ο Σταύρος Κεσεδάκης στη Ρόδο την 1 Ιανουαρίου 2021.
      Η μικρή έκταση και χρονική διάρκεια των σιφώνων δυσκολεύει την παρατήρηση και καταγραφή τους, έτσι οι καταγραφές που έχουμε θεωρητικά αποτελούν ένα μέρος του συνολικού αριθμού των σιφώνων που εκδηλώνονται στην πραγματικότητα. Η διάδοση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και η χρήση smartphones έχει βοηθήσει σε μεγάλο βαθμό την καταγραφή όλων των καιρικών φαινομένων. Αν έχετε καταγράψει σίφωνες στο παρελθόν παρακαλούμε να επικοινωνήσετε μαζί μας, στέλνοντας πληροφορίες σχετικά με την περιοχή και τη χρονική στιγμή που τους καταγράψατε, και αν γνωρίζετε τη χρονική διάρκεια που είχε το φαινόμενο.
    13. Περιβάλλον

      Engineer

      Αν δεν ληφθούν μέτρα αποτροπής, 90.000 Ευρωπαίοι υπάρχει κίνδυνος να πεθαίνουν κάθε χρόνο εξαιτίας των πολύ υψηλών θερμοκρασιών ως το τέλος του αιώνα.
      Αν δεν ληφθούν μέτρα αποτροπής, 90.000 Ευρωπαίοι υπάρχει κίνδυνος να πεθαίνουν κάθε χρόνο εξαιτίας των πολύ υψηλών θερμοκρασιών ως το τέλος του αιώνα, καθώς οι καύσωνες εγείρουν τη σοβαρότερη απειλή για την ανθρώπινη υγεία που συνδέεται με την κλιματική αλλαγή, προειδοποιεί σήμερα ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος (ΕΟΠ).
      «Αν δεν ληφθούν μέτρα προσαρμογής, βάσει του σεναρίου αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη κατά 3° Κελσίου ως το 2100, 90.000 Ευρωπαίοι μπορεί να πεθαίνουν κάθε χρόνο εξαιτίας των κυμάτων ζέστης», τονίζει στα μηνύματα-κλειδιά έκθεσης που δίνει στη δημοσιότητα σήμερα ο ΕΟΠ.
      Αν η αύξηση της θερμοκρασίας περιοριστεί στον 1,5° Κελσίου, τον στόχο της συμφωνίας του Παρισιού, ο αριθμός αυτούς θα μειωθεί «στους 30.000 θανάτους τον χρόνο», προσθέτει, παραπέμποντας σε μελέτη του 2020.
      Από το 1980 ως το 2020, εκτιμάται πως πέθαναν εξαιτίας των κυμάτων ζέστης 129.000 Ευρωπαίοι, σύμφωνα με τους αριθμούς του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος, που τονίζει ότι καταγράφηκε ανησυχητική αύξησή τους τα τελευταία χρόνια.
      Ο συνδυασμός των ολοένα πιο συχνών καυσώνων, της γήρανσης του πληθυσμού και της υψηλής αστικοποίησης κάνει πιο ευάλωτους τους Ευρωπαίους στις υψηλές θερμοκρασίες, ειδικά στα κράτη του νότου, επισημαίνει ο ΕΟΠ.
      Προχθές Δευτέρα, το ευρωπαϊκό γραφείο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) τόνισε ότι τουλάχιστον 15.000 θάνατοι στην Ευρώπη συνδέονταν άμεσα με τα κύματα ζέστης το καλοκαίρι του 2022.
      Πέρα από τους αλλεπάλληλους καύσωνες, η κλιματική αλλαγή κάνει την Ευρώπη ολοένα πιο επιρρεπή στην εκδήλωση και στη μετάδοση μολυσματικών ασθενειών.
      Ορισμένα είδη κουνουπιών, που μεταδίδουν την ελονοσία και τον δάγκειο πυρετό, ζουν για μεγαλύτερα διαστήματα στην Ευρώπη, τονίζει ο Οργανισμός. Η άνοδος των θερμοκρασιών ευνοεί εξάλλου την εξάπλωση στο νερό βακτηρίων, ιδίως στη Βαλτική θάλασσα των βακτηρίων Vibrio, το πιο γνωστό από τα οποία ευθύνεται για τη χολέρα.
      Μέτρα πρόληψης και επιτήρησης μπορούν πάντως να αποτρέψουν τις θανάσιμες συνέπειες για τους ανθρώπους.
      «Πρέπει να τεθεί σε εφαρμογή ευρύ φάσμα λύσεων, όπως η κατάρτιση αποτελεσματικών σχεδίων δράσης για την αντιμετώπιση των κυμάτων ζέστης, η οικολογική μεταμόρφωση των πόλεων (‘urban greening’), η βελτίωση της κλιματικής αποδοτικότητας κτιρίων και η προσαρμογή των ωραρίων και συνθηκών εργασίας», σύμφωνα με την έκθεση, που τονίζει ότι μπορεί έτσι να αποφευχθεί μεγάλο μέρος των θανάτων που οφείλονται στους καύσωνες.
    14. Περιβάλλον

      GTnews

      Η κλιματική αλλαγή και η σχετιζόμενη αύξηση της θερμοκρασίας έχουν απασχολήσει την επιστημονική κοινότητα παγκοσμίως καθώς οδηγούν σε σημαντικές αλλαγές στα οικοσυστήματα, και επηρεάζουν σημαντικά την οικονομία και την κοινωνία. Συγκεκριμένα, οι παρατεταμένες περίοδοι με πολύ υψηλές θερμοκρασίες, δηλαδή οι καύσωνες,  επηρεάζουν την θερμοφυσιολογία του ανθρώπου δημιουργώντας θερμικό στρες, το οποίο με τη σειρά του μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε πρόωρο θάνατο. Οι καύσωνες θεωρούνται το πιο θανατηφόρο καιρικό φαινόμενο. Για τους λόγους αυτούς, οι κλιματολογικές αναλύσεις των χαρακτηριστικών και των τάσεων των καυσώνων μπορούν να έχουν σημαντική συνεισφορά στη δημιουργία ενός συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης καυσώνων καθώς και στην αποτελεσματική εφαρμογή σχεδίων προσαρμογής και βελτίωσης της ετοιμότητας από τις τοπικές αρχές.
      Η μονάδα ΜΕΤΕΟ/meteo.gr του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών δημοσίευσε πρόσφατα ένα άρθρο στο διεθνές επιστημονικό περιοδικό Climate σχετικά με την κλιματολογική μεταβολή των καυσώνων και άλλων δεικτών που σχετίζονται με τη θερμική αίσθηση του ανθρώπινου σώματος στην Ελλάδα. Η μελέτη αφορά στη χρονική περίοδο 1950-2020 και για την εκπόνησή της χρησιμοποιήθηκαν μετεωρολογικά δεδομένα υψηλής ανάλυσης (~10 km) από τη βάση δεδομένων ERA5-Land της ευρωπαϊκής υπηρεσίας Copernicus. Στο σχήμα που ακολουθεί παρουσιάζεται η τάση μεταβολής του μέσου ετήσιου αριθμού επεισοδίων καύσωνα ανά δεκαετία για την περίοδο 1950–2020.
       

       
      Τα κύρια αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν ότι:
      Η Ελλάδα αντιμετωπίζει κατά μέσο όρο 0,7 καύσωνες ετησίως από το 1950 έως το 2020. Η μέση τιμή αυτή έχει αυξηθεί σε 1,1 καύσωνα ετησίως από το 1990 έως το 2020. Η διάρκεια των επεισοδίων καύσωνα κυμαίνεται από 3,7 έως 7,5 ημέρες κατά μέσο όρο. Υπάρχει αυξητική τάση σε όλα τα χαρακτηριστικά των καυσώνων (π.χ. ένταση, διάρκεια, συχνότητα εμφάνισης) την περίοδο 1950 - 2020. Οι περιοχές της Ελλάδας που βιώνουν τουλάχιστον έναν καύσωνα ετησίως έχουν σχεδόν διπλασιαστεί από το 1990 και μετά. Οι περιοχές της χώρας μας στις οποίες έχει σημειωθεί η μεγαλύτερη αύξηση των επεισοδίων καύσωνα είναι το μεγαλύτερο μέρος της Μακεδονίας και της Θεσσαλίας καθώς και τα δυτικά τμήματα της Ηπείρου και της Πελοποννήσου. Τις τελευταίες δύο δεκαετίες εντοπίστηκε μια ιδιαίτερα μεγάλη αύξηση στον αριθμό των καυσώνων που σημειώθηκαν τον μήνα Ιούνιο. Περισσότερες πληροφορίες για τη μελέτη αυτή μπορείτε να διαβάσετε στον παρακάτω σύνδεσμο https://www.mdpi.com/2225-1154/11/1/5

       
    15. Περιβάλλον

      Engineer

      Η Γερμανία και η Πολωνία είναι οι χώρες που θα ωφεληθούν περισσότερο από το νέο, ύψους 100 δισεκατομμυρίων ευρώ ταμείο της ΕΕ που σχεδιάστηκε για να βοηθήσει τις εξαρτημένες από τον άνθρακα περιφέρειες να κινηθούν προς μια πιο πράσινη οικονομία, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που δόθηκαν στη δημοσιότητα.
      Η δημιουργία του ταμείου αυτού είναι πολύ καλή είδηση για την Πολωνία, δήλωσε ο πολωνός πρωθυπουργός Ματέους Μοραβιέτσκι, ενώ ο γερμανός υπουργός Οικονομικών Όλαφ Σολτς υποσχέθηκε 4,35 δισεκατομμύρια ευρώ ως αποζημιώσεις στις εταιρείες που εκμεταλλεύονται σταθμούς παραγωγής ενέργειας από άνθρακα στη Γερμανία.
      Όλες οι χώρες της ΕΕ εκτός της Πολωνίας συμφώνησαν τον περασμένο μήνα ότι μέσα στα επόμενα 30 χρόνια θα πρέπει να μετατρέψουν τις οικονομίες τους για να καταπολεμήσουν την κλιματική αλλαγή και να διασφαλίσουν ότι δεν θα εκπέμπουν περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα απ' αυτό που απορροφούν.
      Σε μια προσπάθεια να επιτύχει και τη συμμετοχή της Βαρσοβίας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε αυτή την εβδομάδα λεπτομέρειες για το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης. «Αυτή η κατανόηση για τη θέση μας είναι ... πολύ καλή είδηση για την Πολωνία», δήλωσε σήμερα σε συνέντευξη Τύπου στην Πράγα ο πολωνός πρωθυπουργός Ματέους Μοραβιέτσκι.
      Στο Βερολίνο, ο υπουργός Οικονομικών Όλαφ Σολτς ανακοίνωσε πως η γερμανική κυβέρνηση υποσχέθηκε σήμερα ότι, στο πλαίσιο της εγκατάλειψης του πολύ ρυπογόνου άνθρακα το αργότερο μέχρι το 2038, θα διαθέσει 4,35 δισεκατομμύρια ευρώ ως αποζημιώσεις στις εταιρείες που εκμεταλλεύονται θερμοηλεκτρικούς σταθμούς παραγωγής ενέργειας.
      «Το ποσό αυτό αντιπροσωπεύει 2,6 δισεκατομμύρια ευρώ για τα συγκροτήματα παραγωγής ενέργειας της δυτικής Γερμανίας και 1,75 δισεκατομμύριο ευρώ για το ανατολικό τμήμα της χώρας», και θα διατεθεί «σ' ένα διάστημα 15 ετών μετά το κλείσιμο» των σταθμών, δήλωσε ο υπουργός στους δημοσιογράφους.
      Εξάλλου, σύμφωνα με έγγραφα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που δόθηκαν σήμερα στη δημοσιότητα, η Πολωνία και η Γερμανία θα λάβουν περίπου το 40% του συνόλου των 100 δισεκατομμυρίων ευρώ που θα διατεθούν για επενδύσεις σε περιφέρειες με τις υψηλότερες εκπομπές CO2 και τις περισσότερες θέσεις εργασίας που συνδέονται με τα ορυκτά καύσιμα.
      Οι βιομηχανίες αυτών των δύο χωρών εκπέμπουν τις μεγαλύτερες ποσότητες CO2 και έχουν τον μεγαλύτερο αριθμό τέτοιων θέσεων εργασίας.
      Τα 100 δισεκατομμύρια ευρώ του ταμείου μετάβασης θα προέλθουν, σε διάστημα επτά ετών, από τη μόχλευση μικρού ποσού δημοσίου χρήματος από τον προϋπολογισμό της ΕΕ, 7,5 δισεκατομμυρίων ευρώ, ώστε να προσελκυθούν μεγαλύτερα ποσά ιδιωτικών επενδύσεων καλύπτοντας τα τμήματα των προγραμμάτων που έχουν το μεγαλύτερο ρίσκο.
      Η Πολωνία θα είναι μακράν η χώρα που θα ωφεληθεί περισσότερο από το ταμείο, καθώς θα λάβει 2 δισεκ. ευρώ από τα 7,5 δισεκατομμύρια, σύμφωνα με τα έγγραφα. Η Γερμανία θα είναι δεύτερη με 877 εκατομμύρια.
      Όταν ενισχυθούν με μετρητά από το Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης της ΕΕ και το Κοινωνικό Ταμείο, καθώς και με τα χρήματα που οι εθνικές κυβερνήσεις είναι υποχρεωμένες να συνεισφέρουν βάσει των κανόνων της ΕΕ, το ποσό της Πολωνίας θα αυξηθεί σε περίπου 7,7 δισεκατομμύρια ευρώ και αυτό της Γερμανίας θα φθάσει συνολικά τα 4,6 δισεκατομμύρια.
      Τα ποσά αυτά στη συνέχεια θα ανέβουν στα 27,3 δισεκατομμύρια ευρώ για την Πολωνία και στα 13,4 δισεκατομμύρια για τη Γερμανία, μόλις συμμετάσχουν και οι ιδιώτες επενδυτές.
    16. Περιβάλλον

      Engineer

      Η δέσμευση της χώρας ότι θα οδηγεί σε ταφή λιγότερο από 10% των αστικών απορριμμάτων της μέχρι το τέλος της δεκαετίας είναι ίσως η μεγαλύτερη «έκπληξη» του νέου Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων. Χαρακτηριστικό του νέου σχεδιασμού είναι η προσήλωση στους στόχους που θέτουν οι κοινοτικές Οδηγίες και η αποφυγή ανατροπών σε σχέση με τον υφιστάμενο σχεδιασμό, καθώς θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τη χρηματοδότηση έργων – στα περισσότερα το τρέχον ΕΣΠΑ είναι η τελευταία ευκαιρία. Ως προς το «φλέγον» θέμα της καύσης των απορριμμάτων, ο νέος σχεδιασμός την επιτρέπει πιο ξεκάθαρα από τον προηγούμενο, αλλά στη θέση που η πυραμίδα της κοινοτικής νομοθεσίας υποδεικνύει, δηλαδή κάτω από την ανακύκλωση και πάνω από την ταφή.
      Το νέο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) αναμένεται να δοθεί σε δημόσια διαβούλευση μέσα στον Ιούλιο. Ο υφιστάμενος σχεδιασμός εγκρίθηκε τον Δεκέμβριο του 2015 και προέβλεπε την αναθεώρησή του το 2020. Σε επίπεδο φιλοσοφίας, ο νέος σχεδιασμός έχει δύο βασικές διαφορές από τον υφιστάμενο. Κατά πρώτον, ο νέος σχεδιασμός ακολουθεί τις υποχρεώσεις της χώρας βάσει των τελευταίων κοινοτικών Οδηγιών (ακόμα κι αυτών που πρόκειται να ενσωματωθούν μέσα στο καλοκαίρι). Κατά δεύτερον, αφαιρεί το «πολιτικό πρόσημο» που είχε προσπαθήσει να δώσει στο ΕΣΔΑ η προηγούμενη κυβέρνηση.
      Η μόνη «έκπληξη» του νέου εθνικού σχεδίου είναι ο στόχος να οδηγείται σε ταφή λιγότερο από το 10% των απορριμμάτων (σήμερα πάνω από 80%) έως το 2030, έναντι 2035 των κοινοτικών Οδηγιών. Να σημειωθεί ότι η κοινοτική νομοθεσία δίνει το δικαίωμα στα κράτη-μέλη δύο χρόνια πριν από τη λήξη της προθεσμίας αυτής να ζητήσουν την παράτασή της κατά πέντε έτη, όχι μόνο αιτιολογώντας την αναγκαιότητα της παρέκκλισης, αλλά κυρίως καταθέτοντας σχέδιο δράσης που να αποδεικνύει ότι ο κοινοτικός στόχος θα επιτευχθεί μέσα στο διάστημα της παράτασης.
      Ως προς τους υπόλοιπους στόχους, το νέο Εθνικό Σχέδιο ακολουθεί εκείνους της κοινοτικής νομοθεσίας. Ως προς τους γενικούς στόχους, προβλέπει την ανακύκλωση του 55% του συνόλου των αστικών αποβλήτων έως το 2025 και του 60% έως το 2030 – μάλιστα δεν κάνει χρήση της δυνατότητας που δίνει η κοινοτική νομοθεσία για παρέκκλιση (ο παλαιός στόχος ήταν 50% για τα 4 ρεύματα ανακύκλωσης έως το 2020, σήμερα βρισκόμαστε κάτω από το 20%). Στην ανακύκλωση συσκευασιών προβλέπει την ανακύκλωση του 60% κατά βάρος έως το 2025 και το 70% έως το 2030. Ενα ενδιαφέρον σημείο, που έρχεται με την ενσωμάτωση των νέων Οδηγιών, είναι η δημιουργία έως το 2025 δύο νέων ρευμάτων ανακύκλωσης: για κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα (ρούχα, υφάσματα κ.λπ.) και για τα επικίνδυνα οικιακά απόβλητα (όπως συσκευασίες από αεροζόλ, από μπογιές, κ.ά.). Η δημιουργία των δύο ρευμάτων προβλέπεται και στον υφιστάμενο σχεδιασμό, ωστόσο μέχρι στιγμής δεν έχει γίνει τίποτα.
      Ως προς την καύση (ενεργειακή αξιοποίηση) απορριμμάτων στον υφιστάμενο σχεδιασμό η ανάκτηση ενέργειας από δευτερογενή στερεά καύσιμα επιτρέπεται, αλλά «δεν ενδείκνυται».
      Αυτά βέβαια στη θεωρία, καθώς η παραγωγή RDF από το εργοστάσιο της Φυλής και η καύση του σε τσιμεντοβιομηχανία στον Βόλο συνεχίστηκε κανονικά, ενώ το υπουργείο Περιβάλλοντος υπέγραψε εθελοντική συμφωνία με την τσιμεντοβιομηχανία τον Ιούλιο του 2019 για τη χρήση «δευτερογενών καυσίμων».
      Στο νέο ΕΣΔΑ οι αναφορές αυτές έχουν παραλειφθεί, ωστόσο η κάθε μορφής ενεργειακή αξιοποίηση βρίσκεται σχεδόν στη βάση της ιεραρχίας της διαχείρισης αποβλήτων (πρόληψη παραγωγής, ανάκτηση- επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση, ενεργειακή αξιοποίηση, ταφή), όπως ορίζουν οι κοινοτικές Οδηγίες.
    17. Περιβάλλον

      GTnews

      Ένα ακόμη σημαντικό βήμα προς τον βιώσιμο τουρισμό πραγματοποίησαν οι Λειψοί, με στόχο την oρθή χρήση υδάτινων πόρων που παράγονται μέσω αφαλάτωσης. Στο πλαίσιο παγκόσμιας πρωτοβουλίας που υλοποιούν στην Ελλάδα το finish με τη Global Water Partnership - Mediterranean (GWP-Med), ομάδα δράσης με την ενεργή στήριξη του Δήμου Λειψών, εξόπλισαν όλα τα νοικοκυριά του νησιού με ειδικά φίλτρα εξοικονόμησης νερού, δείχνοντας τον σωστό τρόπο χρήσης των συσκευών και βοηθώντας στην τοποθέτησή τους.
      Παράλληλα, έπειτα από ενέργειες του Δήμου για την αγορά ψηφιακού εντοπιστή βλαβών στο δίκτυο ύδρευσης, μηδενίζονται οι διαρροές νερού καθώς πλέον εντοπίζεται και αποκαθίσταται κάθε πρόβλημα που θα οδηγούσε σε σπατάλη πόρων. Για το επόμενο διάστημα θα δρομολογηθεί η προμήθεια και εγκατάσταση αυτόματου συστήματος χλωρίωσης και θα γίνει αναβάθμιση της μονάδας αφαλάτωσης ύστερα από μελέτη και αίτημα του Δήμου στη Γενική Γραμματεία Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής. Με αυτόν τον τρόπο στόχος είναι ο πλήρης έλεγχος της ποιότητας του νερού αλλά και η ενίσχυση της ημερήσιας παραγωγής κατά 15%, ώστε να προβλεφθεί η αυξανόμενη τουριστική κίνηση με 24ωρη και χωρίς διακοπές, παροχή νερού.«Το αποτέλεσμα των ενεργειών που ήδη υλοποιούνται εντυπωσιάζει.
      Μόνο για τον Ιούνιο του 2023 δαπανήθηκαν 4.000 κυβικά νερού λιγότερα σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2022, οδηγώντας σε μια εντυπωσιακή μείωση κατανάλωσης νερού της τάξης του 32%», δήλωσε ο Δήμαρχος Λειψών Φώτης Μάγγος και πρόσθεσε πως, «η αποδοχή των τουριστών στο βιώσιμο κάλεσμα μας είναι μεγάλη και οι κρατήσεις για τους Λειψούς έχουν ανοδική πορεία με την πληρότητα στο νησί της Καλυψούς να εκτιμάται πως θα "αγγίξει" το 95% για τον Ιούλιο και Αύγουστο. Μέσα από τις παρεμβάσεις μας, θα διατίθεται στο μέλλον επαρκές πόσιμο νερό με πολύ καλύτερη ποιότητα τόσο για τους κατοίκους, όσο και για τους επισκέπτες μας».
    18. Περιβάλλον

      Engineer

      Μια πιο καθαρή ατμόσφαιρα είχαν την ευκαιρία να απολαύσουν οι Θεσσαλονικείς έστω και από τα σπίτια τους την περίοδο των περιοριστικών μέτρων για τον κορωνοϊό, αφού η μείωση της κυκλοφορίας των οχημάτων είχε ως αποτέλεσμα να πέσουν κατακόρυφα οι δείκτες εκπομπής αιωρούμενων μικροσωματιδίων.
      Τα συγκριτικά αποτελέσματα των μετρήσεων για το διάστημα των 41 ημερών από τις 11 Μαρτίου έως και τις 20 Απριλίου σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2019, που δίνει στη δημοσιότητα η Αντιπεριφέρεια Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος Κεντρικής Μακεδονίας είναι άκρως ενδιαφέροντα.
      Λόγου χάριν, είναι χαρακτηριστικό ότι είχαμε σημαντική μείωση των τιμών των αιωρούμενων σωματιδίων.
      Μάλιστα η μείωση ήταν μεγαλύτερη στην περιοχή της Σίνδου φτάνοντας στο 25, 6%. Πρόκειται για μια ημιαστική περιοχή  που «επηρεάζεται» κατά βάση από  τα καυσαέρια των Ι.Χ. και ο δραστικός περιορισμός της κίνησης των οχημάτων, τόσο εντός αυτής της περιοχής όσο και στην εθνική οδό που είναι δίπλα, είναι οι βασικοί λόγοι της μείωσης.
      Στην περιοχή της Αγίας Σοφίας όμως, στο κέντρο της πόλης, οι τιμές των αιωρούμενων σωματιδίων μειώθηκαν μόνο κατά 14%  σε σχέση με την ίδια περίοδο  πέρυσι. Σε αυτή την περίπτωση, αν και  μειώθηκαν στο ελάχιστο οι εκπομπές  καυσαερίων, έπαιξαν τον ρόλο τους οι κεντρικές θερμάνσεις που έως τις 20 Απριλίου  τουλάχιστον,  ήταν  σε λειτουργία.
      Εντυπωσιακές μειώσεις  κατέγραψαν οι σταθμοί μέτρησης  της Περιφέρειας και σε ό, τι αφορά στο διοξείδιο του αζώτου. Αν και ποτέ τα τελευταία  χρόνια οι τιμές του διοξειδίου του αζώτου δεν υπερέβησαν τα  επιτρεπόμενα όρια στην ατμόσφαιρα της Θεσσαλονίκης, εξαιτίας της πανδημίας και των περιοριστικών μέτρων μειώθηκαν έως και 58% στο Πανόραμα, έως 46% στην περιοχή του ΑΠΘ και έως 26,3% στην περιοχή του Κορδελιού.
      Οι γενικώς χαμηλές τιμές του διοξειδίου του αζώτου και προ κορωνοϊού,  καθώς και η σχεδόν μηδενική κυκλοφορία οχημάτων, είναι οι βασικοί παράγοντες για τις  πρόσφατες εντυπωσιακές  μειώσεις των τιμών  του που καταγράφουν οι Σταθμοί Μέτρησης Αέριων Ρύπων της ΠΚΜ.  «Η σημαντική βελτίωση  της ποιότητας της ατμόσφαιρας, κατά το διάστημα που ’μένουμε σπίτι‘, μπορεί να είναι επακόλουθο της απουσίας οποιασδήποτε  δραστηριότητας, μπορεί ωστόσο, να γίνει αφορμή για σκέψη και προβληματισμό σχετικά με τις δυνατότητες μας να διατηρήσουμε χαμηλά  τα επίπεδα των αέριων ρύπων και μετά την επάνοδό μας στην κανονικότητα. Είναι μια καλή αφορμή για να επανεξετάσουμε όλοι, πολίτες και φορείς,  τις επιλογές  μας  και να γίνουμε  πιο δεκτικοί στη χρήση  εναλλακτικών μέσων μεταφοράς», επισημαίνει ο Αντιπεριφερειάρχης Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Κ.  Γιουτίκας.
      Μέσοι όροι τιμών NO2 από 11/3 ως 20/4   ΣΙΝΔΟΣ Α.Π.Θ. ΠΑΝΟΡΑΜΑ ΚΟΡΔΕΛΙΟ ΑΓ. ΣΟΦΙΑ 2019 19,51 30,78 7,52 23,29 21,46 2020 16,32 16,68 3,17 17,17 19,12 μείωση 16,4% 46% 58% 26,3% 11% Μέσοι όροι τιμών PM10c από 11/3 ως 20/4   ΣΙΝΔΟΣ ΠΑΝΟΡΑΜΑ ΚΟΡΔΕΛΙΟ ΑΓ. ΣΟΦΙΑ 2019 33,32 19 33,71 36,27 2020 24,8 17,41 30,46 31,2 μείωση 25,6% 8,4% 9,6% 14%  
    19. Περιβάλλον

      Engineer

      Ανάμεσα σε αυτές οι  Πρέσπες, η τεχνητή λίμνη του Πολυφύτου και η τεχνητή λίμνη των Κρεμαστών
      Περισσότερες από το 50% των μεγαλύτερων λιμνών στον κόσμο χάνουν νερό, σύμφωνα με νέα έρευνα που δημοσιεύεται στο περιοδικό «Science». Οι βασικοί ένοχοι γι’ αυτό είναι η αύξηση της θερμοκρασίας, η μη βιώσιμη ανθρώπινη κατανάλωση και η καθίζηση.
      Ερευνητές από το Ινστιτούτο CIRES του Πανεπιστημίου του Κολοράντο στο Μπόλντερ, το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Κάνσας, το Πανεπιστήμιο της Τουλούζης στη Γαλλία και το Πανεπιστήμιο Επιστήμης και Τεχνολογίας KAUST στη Σαουδική Αραβία δημιούργησαν μια τεχνική για τη μέτρηση των μεταβολών της στάθμης του νερού σε σχεδόν 2.000 από τις μεγαλύτερες λίμνες, φυσικές και τεχνητές, του κόσμου, οι οποίες αντιπροσωπεύουν το 95% της συνολικής αποθήκευσης νερού στις λίμνες της Γης.
      Ανάμεσα σε αυτές, μελέτησαν και ελληνικές, στις οποίες εντοπίζουν τάση ξήρανσης: τις Πρέσπες, την τεχνητή λίμνη του Πολυφύτου και την τεχνητή λίμνη των Κρεμαστών.
      Η ομάδα συνδύασε παρατηρήσεις τριών δεκαετιών από μια σειρά δορυφόρων με μοντέλα για να ποσοτικοποιήσει τις τάσεις στην αποθήκευση νερού στις λίμνες, σε παγκόσμιο επίπεδο. Χρησιμοποίησε 250.000 στιγμιότυπα από 1.972 από τις μεγαλύτερες λίμνες της Γης, που καταγράφηκαν από δορυφόρους την περίοδο 1992-2020. Επίσης, συγκέντρωσαν μετρήσεις για τις στάθμες νερού από εννέα δορυφορικά αλτίμετρα και μελέτησαν τις μετρήσεις αυτές σε βάθος χρόνου για να μειώσουν την όποια αβεβαιότητα. Για τις λίμνες χωρίς μακροχρόνια καταγραφή στάθμης, χρησιμοποίησαν πρόσφατες μετρήσεις νερού που έγιναν από δορυφόρους. Ο συνδυασμός των πρόσφατων μετρήσεων στάθμης με πιο μακροπρόθεσμες μετρήσεις του εμβαδού τους, επέτρεψε στους επιστήμονες να ανακατασκευάσουν τον όγκο των λιμνών πριν από δεκαετίες.
      Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, το 53% των λιμνών παγκοσμίως, τόσο στις ξηρές όσο και στις υγρές περιοχές, παρουσίασε μείωση του όγκου τους. Οι ερευνητές παρομοιάζουν αυτή τη μείωση με το μέγεθος 17 λιμνών Μιντ, που είναι η μεγαλύτερη τεχνητή λίμνη στις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι απώλειες στις υγρές τροπικές λίμνες και στις λίμνες της Αρκτικής υποδηλώνουν πιο εκτεταμένες τάσεις ξήρανσης από ό,τι είχε γίνει προηγουμένως αντιληπτό. Στις τεχνητές λίμνες αυτή η μείωση είναι μεγαλύτερη: σχεδόν τα δύο τρίτα τους παγκοσμίως, παρουσίασαν σημαντικές απώλειες νερού.
      Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι λίμνες αποθηκεύουν το 87% του νερού του πλανήτη, γεγονός που τις καθιστά πολύτιμο πόρο για το οικοσύστημα της Γης. Σε αντίθεση με τα ποτάμια, σημειώνουν οι ερευνητές, οι λίμνες δεν παρακολουθούνται επαρκώς, αν και παρέχουν νερό για ένα μεγάλο μέρος της ανθρωπότητας. Μάλιστα, εκτιμούν ότι περίπου το ένα τέταρτο του παγκόσμιου πληθυσμού, δηλαδή δύο δισεκατομμύρια άνθρωποι κατοικεί στη λεκάνη μιας λίμνης που ξηραίνεται, γεγονός που υποδηλώνει την ανάγκη για αλλαγές στη βιώσιμη διαχείριση των υδάτινων πόρων.
      Πάντως, ενώ η πλειονότητα των λιμνών συρρικνώθηκε, το 24% είδε σημαντική αύξηση στην αποθήκευση νερού, κυρίως σε περιοχές με λίγο πληθυσμό στο εσωτερικό του οροπεδίου του Θιβέτ, στις βορειότερες Μεγάλες Πεδιάδες στη βόρεια Αμερική και σε περιοχές με νεότερες τεχνητές λίμνες, όπως οι λεκάνες των ποταμών Γιανγκτσέ στην Κίνα, Μεκόνγκ στη νοτιοανατολική Ασία και Νείλου.
      Ο επικεφαλής συγγραφέας Φάνγκφανγκ Γιάο, συνεργάτης στο Ινστιτούτο CIRES και στο Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια, αναφέρει ότι τα νέα δεν είναι εντελώς δυσοίωνα. Με αυτή τη νέα μέθοδο παρακολούθησης της αποθήκευσης νερού στις λίμνες και των λόγων πίσω από αυτή, οι επιστήμονες μπορούν να δώσουν στις κοινότητες πληροφορίες για το πώς μπορούν να προστατεύσουν καλύτερα τις κρίσιμες πηγές νερού και τα σημαντικά περιφερειακά οικοσυστήματα.
      Οι ερευνητές αναφέρουν στη δημοσίευσή τους πιθανές λύσεις για τη μείωση της ξήρανσης των λιμνών και παρουσιάζουν το παράδειγμα της λίμνης Σεβάν στην Αρμενία, όπου παρατηρήθηκε αύξηση της αποθήκευσης νερού τα τελευταία 20 χρόνια, την οποία οι επιστήμονες συνδέουν με τη νομοθεσία που έχει ψηφιστεί από τις αρχές της δεκαετίας του 2000 για τη ρύθμιση της άντλησης νερού.
    20. Περιβάλλον

      Engineer

      Σχεδόν οι μισές από τις αμμώδεις παραλίες στον κόσμο και πολλές στην Ελλάδα, θα έχουν υποχωρήσει σημαντικά μέχρι τα τέλη του αιώνα, ως αποτέλεσμα των παράκτιων πλημμυρών που προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή και της ανθρώπινης παρέμβασης, σύμφωνα με νέα έρευνα.
      Η διάβρωση της άμμου θα θέσει σε κίνδυνο την άγρια φύση και θα μπορούσε να προκαλέσει σημαντικά προβλήματα στους παράκτιους οικισμούς που δεν θα έχουν πλέον ζώνες προστασίας για να τους προστατεύσουν από την άνοδο των επιπέδων της θάλασσας. Επιπλέον, τα μέτρα των κυβερνήσεων για την άμβλυνση των ζημιών, προβλέπεται να γίνουν ολοένα και πιο δαπανηρά και σε ορισμένες περιπτώσεις μη βιώσιμα.
      Σε 30 χρόνια, η διάβρωση θα έχει καταστρέψει 36.097 χιλιόμετρα (22,430 μίλια) ή το 13,6% από τις αμμώδεις ακτές. Οι ακτές προσδιορίζονται σε δορυφορικές εικόνες από επιστήμονες του Κοινού Κέντρου Ερευνών, την εσωτερική επιστημονική υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Προβλέπεται επίσης πως η κατάσταση θα επιδεινωθεί κατά το δεύτερο μισό του αιώνα, καθώς θα εξαφανιστούν άλλα 95.061 χλμ ή 25.7% των παραλιών της Γης.
      Οι εκτιμήσεις αυτές απέχουν πολύ από τις πιο καταστροφικές καθώς βασίζονται σε μια αισιόδοξη πρόβλεψη της διεθνούς δράσης για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, ένα σενάριο γνωστό ως RCP4.5. Σε αυτό το σενάριο, οι ωκεανοί θα αυξηθούν μόνο κατά 50 εκατοστά μέχρι το 2100.
      Ωστόσο, αν συνεχίσει η εκπομπή άνθρακα με τον τρέχοντα ρυθμό, τα επίπεδα της θάλασσας θα αυξηθούν κατά περίπου 80 εκατοστά, σύμφωνα με την Διακυβερνητική Επιτροπή για την Αλλαγή του Κλίματος. Εάν συμβεί αυτό, συνολικά 131.745 χιλιόμετρα παραλιών, θα βρεθούν κάτω από το νερό.
      Σε όλο τον πλανήτη, η μέση υποχώρηση στην ακτογραμμή θα είναι 86,4 μέτρα στο σενάριο RCP4.5 ή 128,1 μέτρα στο σενάριο κατά το οποίο διατηρούνται οι υψηλές εκπομπές άνθρακα, αν και τα ποσά θα διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των τοποθεσιών. Οι πιο πλατιές ακτές θα επηρεαστούν περισσότερο από τις πιο απότομες ή αυτές που διατηρούνται τεχνητά στο πλαίσιο της παράκτιας ανάπτυξης.
      Στο βέλτιστο σενάριο, το Ηνωμένο Βασίλειο θα χάσει 1.531 χλμ ακτών. 2,415 χλμ. (43,7%) στη χειρότερη περίπτωση. Η Αυστραλία θα χάσει 14.849 χιλιόμετρα και ο Καναδάς 14.425 χιλιόμετρα, η Χιλή 6.659 χιλιόμετρα, το Μεξικό 5.488 χιλιόμετρα, η Κίνα(5.440 χιλιόμετρα και οι ΗΠΑ 5.530 χιλιόμετρα.
      H κατάσταση στην Ελλάδα
      Σχεδόν οι μισές αμμώδεις παραλίες της Ελλάδας μπορεί να έχουν εξαφανιστεί έως το τέλος του αιώνα μας αν συνεχιστεί η κλιματική αλλαγή με το σημερινό ρυθμό. Τουλάχιστον μία στις δέκα ελληνικές παραλίες με άμμο μπορεί να έχει εξαφανιστεί έως τα μέσα του αιώνα μας (2050). Αυτή είναι η δυσοίωνη εκτίμηση της μελέτης για την Ελλάδα.
      Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Έλληνα Μιχάλη Βουσδούκα του Joint Research Centre στην Ίσπρα της Ιταλίας, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό για θέματα κλιματικής αλλαγής "Nature Climate Change", ανέλυσαν δορυφορικές εικόνες, οι οποίες αποκαλύπτουν τη διαχρονική αλλαγή που έχει συμβεί στις παραλίες μετά το 1984. Με βάση αυτά τα ιστορικά στοιχεία, η μελέτη κάνει προβολή των εξελίξεων στο μέλλον με βάση δύο διαφορετικά σενάρια κλιματικής αλλαγής.
      Όπως δήλωσε στο ΑΜΠΕ ο κ. Βουσδούκας, «για την Ελλάδα προβλέπουμε την απώλεια του 40% έως 50% των παραλιών με άμμο έως το τέλος του αιώνα μας και το 10% έως 13% έως το 2050. Μεταξύ των περιοχών όπου προβλέπεται η μεγαλύτερη διάβρωση των αμμωδών παραλιών, είναι ο Κόλπος Καλλονής στη Λέσβο, η Νότια Λήμνος, ο Πύργος, η Νότια Αττική, ο Θερμαϊκός Κόλπος, η Δυτική Θράκη και πολλές νότιες παραλίες στις Κυκλάδες».
      Το επιστημονικό μοντέλο λαμβάνει υπόψη του γεωλογικούς και ανθρωπογενείς παράγοντες, καθώς επίσης την αναμενόμενη άνοδο της στάθμης των θαλασσών εξαιτίας της μελλοντικής ανόδου της θερμοκρασίας, όπως επίσης τη διάβρωση του εδάφους από καταιγίδες και άλλα ακραία καιρικά φαινόμενα.
      Σήμερα οι αμμώδεις παραλίες καταλαμβάνουν πάνω από το ένα τρίτο της παγκόσμιας ακτογραμμής και έχουν μεγάλη κοινωνικο-οικονομική σημασία ως πόλοι οικονομικής-τουριστικής ανάπτυξης και αναψυχής. Επίσης αυτές οι παραλίες παρέχουν φυσική προστασία των ακτών από καταιγίδες και κυκλώνες.
      Εκτός του Μ.Βουσδούκα, απόφοιτου του Τμήματος Χημικών Μηχανικών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (2002), με διδακτορικό στη μορφοδυναμική των ακτών και από το 2015 καθηγητή του Τμήματος Ωκεανογραφίας και Θαλάσσιων Επιστημών του Πανεπιστημίου του Αιγαίου, στη μελέτη συμμετείχαν δύο ακόμη Έλληνες ερευνητές της διασποράς, οι Θεοχάρης Πλωμαρίτης (Πανεπιστήμιο Κάντιθ Ισπανίας και Πανεπιστήμιο Αλγκάρβε Πορτογαλίας) και Παναγιώτης Αθανασίου (Πανεπιστήμιο Τβέντε Ολλανδίας).
    21. Περιβάλλον

      Engineer

      Η κλιματική αλλαγή επηρέασε και επιδείνωσε τις καταστροφικές πλημμύρες του Ιουλίου στην Ευρώπη, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύεται σήμερα (24/8), αλλά ήταν μόνο ένας παράγοντας της καταστροφής.
      Δύο ημέρες με ρεκόρ βροχής και επακόλουθες πλημμύρες ποταμών έφεραν καταστροφές σε μέρη του Βελγίου και της Γερμανίας, κοστίζοντας τη ζωή σε τουλάχιστον 220 ανθρώπους. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη κατέστησε εννέα φορές πιθανότερη την εμφάνιση τέτοιων ακραίων καιρικών φαινομένων στη Δυτική Ευρώπη.
      Οι νεροποντές στην περιοχή είναι 3-19% σφοδρότερες εξαιτίας της υπερθέρμανσης που προκάλεσε ο ανθρώπινος παράγοντας, γεγονός που σημαίνει ότι μια ημέρα βροχόπτωσης μπορεί να είναι έως και κατά 19% εντονότερη στη συγκεκριμένη περιοχή σε σχέση με το τι θα ήταν αν δεν είχε αυξηθεί κατά 1,2 βαθμούς Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα η θερμοκρασία της ατμόσφαιρας παγκοσμίως, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας της υπηρεσίας World Weather Attribution (WWA).
      «Σε ένα θερμαινόμενο κλίμα σαφώς και θα έχουμε περισσότερα τέτοια (φαινόμενα)», είπε η κλιματολόγος στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, Φριντερίκε Οτο, η οποία είναι μια από τις επικεφαλής της υπηρεσίας. «Τα ακραία καιρικά φαινόμενα είναι φονικά», συμπλήρωσε η ίδια, ανακαλώντας στη μνήμη της ότι είχε καλέσει επειγόντως μέλη της οικογένειάς της που ζουν στις πληγείσες εκείνες περιοχές για να διασφαλίσει ότι ήταν ασφαλείς όταν πλημμύρισαν οι περιοχές αυτές. «Για μένα ήταν πολύ κοντά στο σπίτι μου», τόνισε.
      Με τα ακραία καιρικά φαινόμενα να κυριαρχούν στους τίτλους των ειδήσεων τα τελευταία χρόνια οι επιστήμονες δέχονται αυξανόμενες πιέσεις για να διευκρινίσουν σε ποιόν βαθμό ευθύνεται γι αυτά η κλιματική αλλαγή.
      Μόνο κατά τον περασμένο χρόνο οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι η ξηρασία στις ΗΠΑ, ο φονικός καύσωνας στον Καναδά και οι δασικές πυρκαγιές στην Αρκτική Σιβηρία επιδεινώθηκαν από την υπερθέρμανση της ατμόσφαιρας.
      «Το γεγονός ότι χάνουν τη ζωή τους άνθρωποι σε μια από τις πλουσιότερες χώρες στον κόσμο είναι αληθινά σοκαριστικό», επισήμανε ο κλιματολόγος Ραλφ Τούμι του Ινστιτούτου Γκρέινθαμ, στο πανεπιστήμιο του Λονδίνου Imperial College, αναφερόμενος στην πρόσφατη φυσική καταστροφή στη Γερμανία. «Κανένα μέρος δεν είναι ασφαλές», επισήμανε στη συνέχεια, αν και δεν συμμετείχε στην έρευνα.
      Παρότι η καταστροφή ήταν χωρίς προηγούμενο, οι 39 επιστήμονες που συμμετείχαν στην έρευνα διαπίστωσαν ότι οι κατά τόπους τάσεις βροχοπτώσεων διαφέρουν κατά πολύ.
      Για τον λόγο αυτό διενήργησαν μια ανάλυση σε μια ευρύτερη περιοχή που κάλυπτε τμήματα της Γαλλίας, της Γερμανίας, του Βελγίου, της Ολλανδίας, του Λουξεμβούργου και της Ελβετίας. Χρησιμοποίησαν προσομοιώσεις σε υπολογιστή και τοπικά αρχεία για τα καιρικά φαινόμενα για να συγκρίνουν τις πλημμύρες του Ιουλίου με αυτό που θα συνέβαινε σε έναν κόσμο ανεπηρέαστο από την κλιματική αλλαγή.
      Επειδή ο θερμότερος αέρας συγκρατεί περισσότερη υγρασία, οι καλοκαιρινές βροχές στη συγκεκριμένη περιοχή είναι σήμερα κατά 3-19% σφοδρότερες σε σχέση με το τι θα ήταν χωρίς την υπερθέρμανση του πλανήτη, καταλήγουν οι επιστήμονες.
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.