Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • HoloBIM Structural
    HoloBIM Structural

  • Περιβάλλον

    Περιβάλλον

    1477 ειδήσεις in this category

    1. Περιβάλλον

      Engineer

      Πολλές ιταλικές συνεχίζουν να καλύπτονται από πρωτοφανές νέφος. Το Μιλάνο ανακοίνωσε την απαγόρευση κυκλοφορίας των αυτοκινήτων μέχρι την Τετάρτη, ενώ το θέμα έχει λάβει έντονες πολιτικές διαστάσεις.
       
       
      Τα αυτοκίνητα δεν θα κινούνται μέχρι την Τετάρτη στους δρόμους του Μιλάνου, σύμφωνα με απόφαση των δημοτικών αρχών προκειμένου να μειωθεί το νέφος που πνίγει την ιταλική πόλη εδώ και μέρες . Αιτία, η υπερβολικά υψηλή ατμοσφαιρική ρύπανση των τελευταίων δυο μηνών. Η απαγόρευση κυκλοφορίας, βέβαια, ισχύει μόνον από τις δέκα το πρωί μέχρι τις τέσσερεις το απόγευμα.
       
      «Πρόκειται μόνον για λίγες ώρες, οι οποίες δεν είναι αρκετές για να υπάρξουν ουσιαστικές θετικές επιπτώσεις», εκτιμούν στο μεταξύ πολλοί ειδικοί. Θεωρούν μάλιστα ότι το «στοπ» στην κυκλοφορία θα έπρεπε να διαρκέσει τουλάχιστον δύο εβδομάδες.
       
      Παρόμοια είναι η κατάσταση και στην ιταλική πρωτεύουσα, όπου οι τιμές των ρύπων ξεπέρασαν τα προβλεπόμενα όρια. Τελικά, όμως, ο έκτακτος επίτροπος της αιώνιας πόλης επέλεξε και πάλι να μειώσει την κίνηση μόνον κατά 50%, με την εναλλαγή μονών- ζυγών πινακίδων.
       
      Πολιτική διάσταση… στο νέφος
       
       
      Στο μεταξύ οι καιρικές συνθήκες αναμένεται να βελτιωθούν με λίγες βροχοπτώσεις και πιο χαμηλές θερμοκρασίες από την επόμενη εβδομάδα. Το όλο θέμα, λαμβάνει πάντως και πολιτικές διαστάσεις. Το Κίνημα Πέντε Αστέρων του Μπέπε Γκρίλο τονίζει ότι αυξάνονται διαρκώς οι νεκροί λόγω της μολυσμένης ατμόσφαιρας εν μέσω γενικευμένης αδιαφορίας.
       
      Παράλληλα ο δήμος του Μιλάνου προτίθεται να απαγορεύσει τις κροτίδες για την Πρωτοχρονιά, με το σκεπτικό ότι αποτελούν επιβαρυντικό παράγοντα για ατμοσφαιρική ρύπανση αυτές τις μέρες. Την ίδια ώρα ο ιταλός υπουργός περιβάλλοντος Λούκα Γκαλέτι ετοιμάζει έκτακτη σύσκεψη με όλους τους δημάρχους των περιοχών που αντιμετωπίζουν τις τελευταίες μέρες έντονο πρόβλημα νέφους. Από την πλευρά της, η Λέγκα του Βορρά του Ματτέο Σαλβίνι κατηγορεί την κυβέρνηση ότι δεν στήριξε καν την αγορά οικολογικών λεωφορείων, φιλικών προς το περιβάλλον. Στο πλαίσιο αυτό αναμένονται σύντομα πειστικές απαντήσεις και από τον πρωθυπουργό της χώρας, Ματέο Ρέντσι.
       
      Πηγή: http://www.dw.com/el/%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%80-%CF%83%CF%84%CE%B1-%CE%B1%CF%85%CF%84%CE%BF%CE%BA%CE%AF%CE%BD%CE%B7%CF%84%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%BF-%CE%BC%CE%B9%CE%BB%CE%AC%CE%BD%CE%BF-%CE%BB%CF%8C%CE%B3%CF%89-%CE%BD%CE%AD%CF%86%CE%BF%CF%85%CF%82/a-18944975
    2. Περιβάλλον

      Engineer

      Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας προσεγγίζει τις παρεμβάσεις του στο ζήτημα της περιβαλλοντικής αδειοδότησης και ειδικά σε ότι αφορά τον νόμο 4014/11, με έμφαση στην απλοποίηση και στη διαφάνεια, επεσήμανε η γενική γραμματέας του ΥΠΕΝ, Χριστίνα Μπαριτάκη, μιλώντας στην ημερίδα του ΣΕΒ «Ελλάδα φιλική στις Επενδύσεις Κρίσιμες Παρεμβάσεις στο Επιχειρηματικό Περιβάλλον».
       
      Η κυρία Μπαριτάκη, η οποία συμμετείχε σε στρογγυλό τραπέζι για την «Αδειοδότηση – Χωροταξία – Έλεγχος & Εποπτεία: Καταλύτες για τις Επενδύσεις», ανέφερε, απαντώντας σε σχετική ερώτηση για την καθυστέρηση της πλήρους ενεργοποίησης του Ν.4014/11- για την οποία απαιτείται η έκδοση δύο Υπουργικών Αποφάσεων και δύο Προεδρικών Διαταγμάτων- ότι κατά τη διαδικασία εξέτασης και προώθησης των συγκεκριμένων παρεμβάσεων, διαπιστώθηκαν πρόσθετα γραφειοκρατικά προβλήματα.
       
      Αυτή η διαπίστωση, είπε, οδήγησε στην απόφαση να υπάρξει συνολική αντιμετώπιση του θέματος, για την άρση αδικιών και γραφειοκρατικών δυσλειτουργιών.
      Στο ζήτημα των ελέγχων των περιβαλλοντικών παραβάσεων, τόνισε ότι πρόθεση του υπουργείου είναι να απομακρυνθεί από τη λογική της επιβολής προστίμων, τα οποία μπορεί να εκκρεμούν για χρόνια στις δικαστικές αίθουσες, δίνοντας έμφαση στην ανάγκη αύξησης του βαθμού συμμόρφωσης με τη νομοθεσία.
       
      Τέλος, ανέπτυξε ορισμένες από τις άμεσες προτεραιότητες -κατευθύνσεις του υπουργείου σχετικά με τον χωρικό σχεδιασμό.
       
      Μεταξύ αυτών είναι η ενίσχυση του ρόλου των Περιφερειακών Σχεδίων ως πλαισίων διασύνδεσης της αναπτυξιακής και χωροταξικής πολιτικής, καθώς και σύνθεσης στον περιφερειακό χώρο των τομεακών κατευθύνσεων, (Ειδικών Χωροταξικών Πλαισίων) με άμεση εφαρμογή στη χωροθέτηση επενδύσεων, έργων και παρεμβάσεων.
       
      Επίσης, είναι η ολοκλήρωση, στο μέτρο του δυνατού όπως ανέφερε, των τοπικών σχεδίων χρήσεων γης, καθώς και η βελτίωση της διαδικασίας Στρατηγικής Περιβαλλοντικής Εκτίμησης, με έμφαση στην ουσιαστική αξιολόγηση παραμέτρων χωρικής ανάπτυξης.
       
      Πηγή: http://polytexnikanea.gr/WP3/?p=42555
    3. Περιβάλλον

      basgoud

      Παράταση της διάρκειας ζωής ενός ΧΥΤΑ και αντιμετώπιση περιβαλλοντικών προβλημάτων υπόσχεται η μέθοδος της εξόρυξης σκουπιδιών, που εφαρμόστηκε με επιτυχία το περασμένο χρονικό διάστημα στο ΧΥΤΑ Πολυγύρου.
       
      Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η εν λόγω μέθοδος θεωρείται η ενδεδειγμένη λύση για τις παραπάνω περιπτώσεις, ενώ όσο εξελίσσεται η μέθοδος και αναπτύσσονται νέες τεχνολογίες, το ενδιαφέρον αυξάνεται κυρίως στο εξωτερικό.
       
      Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Ευρώπη εκτιμάται ότι μπορεί να υπάρχουν από 150.000 έως 500.000 χώροι, όπου θα μπορούσε να γίνει εξόρυξη αποβλήτων.
       
      Στη δε Ελλάδα υπολογίζεται ότι υπάρχουν πάνω από 6.000 χώροι, στους οποίους έχουν ταφεί απορρίμματα κα σε όλους αυτούς μπορεί να εφαρμοστεί η εξόρυξη σκουπιδιών.
       
      Τα παραπάνω αναφέρει στο ΑΠΕ - ΜΠΕ η μεταλλειολόγος του ευρωπαϊκού προγράμματος LIFE+ reclaim, Ζωή Γαϊτανάρου, με αφορμή την ολοκλήρωσή του.
       
      Στη διάρκεια του προγράμματος, εκσκαφείς, τροχήλατα μηχανήματα, κόσκινα αλλά και πολύτιμα ανθρώπινα χέρια διαχώρισαν 1300 κυβικά μέτρα σκουπιδιών από τον ΧΥΤΑ Πολυγύρου, αναζητώντας αξιοποιήσιμα υλικά όπως μέταλλα, αλουμίνιο, γυαλί και πλαστικό αλλά και υλικά που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στους ΧΥΤΑ ως υλικό επικάλυψης όπως οι πέτρες και το χώμα.
       
      Το ποσοστό των παραπάνω υλικών που ανακτήθηκαν έφτασε το 30% ενώ τα υπολείμματα προσέγγισαν το 70%.
       
      Ωστόσο, η κ. Γαϊτανάρου διευκρινίζει ότι η μονάδα του Πολυγύρου είναι σχετικά καινούρια και λειτουργεί παράλληλα με τις διαδικασίες της ανακύκλωσης.
       
      Συνεπώς, τα παραπάνω ποσοστά αναμένεται να είναι κατά πολύ μεγαλύτερα σε εφαρμογές μεγαλύτερης κλίμακας σε ΧΥΤΑ και ΧΑΔΑ, που έχουν αποκατασταθεί ή απλώς έχουν καλυφθεί πρόχειρα, κρατώντας στο εσωτερικό τους τα σκουπίδια που κατέληγαν στο έδαφος τα τελευταία 100 χρόνια στην Ελλάδα. "Το ότι ένας ΧΥΤΑ έχει αποκατασταθεί, δεν σημαίνει ότι απαλείφονται τα περιβαλλοντικά του προβλήματα, που παραμένουν κληρονομιά για τις επόμενες γενιές" λέει και προσθέτει ότι "η μέθοδος της εξόρυξης σκουπιδιών μπορεί να εξαλείψει εντελώς τα σκουπίδια από μια περιοχή".
       
      Αυτός είναι, άλλωστε, και ο λόγος που η μέθοδος, ως τμήμα ενός εθνικού σχεδίου δράσης για τη συστηματική εφαρμογή της εξόρυξης αποβλήτων, θα προταθεί στο αρμόδιο υπουργείο, από την πλευρά των φορέων του προγράμματος που υλοποιήθηκε με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, συντονίστηκε από την εταιρεία ENVECO A.E. και είχε ως συμπράττοντες την ΗΛΕΚΤΩΡ Α.Ε., τον Δήμο Πολυγύρου και τη Σχολή Μηχανικών Μεταλλείων-Μεταλλουργών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.
       
      Επτά στους δέκα πολίτες θα στήριζαν οικονομικά ένα έργο του είδους
       
      Μάλιστα, η εξόρυξη σκουπιδιών φαίνεται να βρίσκει θετική ανταπόκριση και στους πολίτες, καθώς κοινωνικοοικονομική έρευνα που πραγματοποιήθηκε από τον Απρίλιο μέχρι τον Ιούλιο του 2015 σε 392 νοικοκυριά, έδειξε ότι το 72% των ερωτηθέντων απάντησε πως θα στήριζε οικονομικά ένα τέτοιο έργο.
       
      "Είναι χαρακτηριστικό ότι εν μέσω οικονομικής κρίσης και capital controls, ένα τόσο μεγάλο ποσοστό ανθρώπων δήλωσε ότι θα έδινε τον οβολό του και μάλιστα βγήκε ένας μέσος όρος διάθεσης πληρωμής, που διαμορφώθηκε στα 50 ευρώ το χρόνο ανά νοικοκυριό. Αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο ποσοστό αν το δούμε συνολικά" σχολιάζει η κ. Γαϊτανάρου.
       
      Η ίδια υπογραμμίζει ότι σύμφωνα με την κοινωνικοοικονομική μελέτη, ένα τέτοιο έργο είναι απόλυτα βιώσιμο σε μια μικρή πόλη, δηλαδή η χρηματοδότησή του είναι εξασφαλισμένη κατά 100%.
       
      "Υπάρχουν περιοχές τόσο στην Πελοπόννησο όσο και στα νησιά, που έχουν εκφράσει ενδιαφέρον για τη μέθοδο της εξόρυξης αποβλήτων, καθώς αντιμετωπίζουν άμεσες ανάγκες σε σχέση με τη διάθεση των αποβλήτων τους, προβλήματα χωρητικότητας, επέκτασης ζωής των ΧΥΤΑ μέχρι να βρεθεί η επόμενη λύση για τη διαχείριση των αποβλήτων κτλ", επισημαίνει από την πλευρά του, ο Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας ENVECO AE, Σπύρος Παπαγρηγορίου.
       
      Τεχνική ανάκτησης πολύτιμων μετάλλων από ηλεκτρονικά απόβλητα
       
      Στο μεταξύ, νέες δυνατότητες φαίνεται να ανοίγει μια καινούρια τεχνική για την ανάκτηση μετάλλων από ηλεκτρονικά απόβλητα, η οποία εφαρμόστηκε στο πλαίσιο του προγράμματος LIFE+ reclaim.
       
      "Πήραμε υλικό από ήδη διαχωρισμένα απόβλητα και από ηλεκτρονικές συσκευές που προήλθαν από διαλογή στην πηγή, ξεχωρίσαμε τις πλακέτες και κάναμε κάποιες εργαστηριακές δοκιμές στο Εργαστήριο Εμπλουτισμού της Σχολής των Μηχανικών Μεταλλείων Μεταλλουργών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Οι δοκιμές έγιναν σε μικρές ποσότητες για να δούμε αν μπορούμε να πετύχουμε ποσοστά διαχωρισμού πολύτιμων μετάλλων που υπάρχουν στα ηλεκτρονικά απόβλητα όπως ο χρυσός, το ασήμι, η πλατίνα" λέει η κ. Γαϊτανάρου.
       
      Διευκρινίζει ότι χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος της επίπλευσης, μια φυσική μέθοδος εμπλουτισμού που χρησιμοποιείται ευρέως στην μεταλλευτική. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι από ένα τόνο πλακετών θα μπορούσε να γίνει ανάκτηση 15,5 κιλών χρυσού (Au), 210,2 κιλών αργύρου (Ag), 3,1 κιλών παλλάδιου (Pd) και 2,4 κιλών χαλκού (Cu).
       
      "Η μέθοδος της επίπλευσης δεν χρησιμοποιείται στα ηλεκτρονικά απόβλητα αυτή τη στιγμή ούτε έχει αναπτυχθεί σε τέτοιο βαθμό ώστε να λειτουργήσει σε μια γραμμή παραγωγής. Απαιτείται περισσότερη έρευνα. Ωστόσο σήμερα τα ηλεκτρονικά απόβλητα πηγαίνουν για λιώσιμο και η ανάκτηση των μετάλλων γίνεται με αυτό τον τρόπο. Τα περισσότερα ηλεκτρονικά απόβλητα καταλήγουν σε χώρες του τρίτου κόσμου όπου υφίστανται ημιπαράνομες διαδικασίες για να ανακτηθούν τα μέταλλα. Υπάρχει ένα καθεστώς που συντηρείται από το δυτικό κόσμο και είναι επιβλαβές για το περιβάλλον και τους ανθρώπους που ασχολούνται με αυτό. Αντίθετα η επίπλευση είναι μια φυσική μέθοδος που δεν χρησιμοποιεί χημικά και προϋποθέτει μια λιοτρίβιση, στην οποία τα απόβλητα γίνονται σαν πούδρα και μετά εισάγονται σε δεξαμενές επίπλευσης" τονίζει και εκτιμά ότι η συγκεκριμένη πρόταση είναι μια καλή ιδέα για τη δημιουργία μονάδων ανακύκλωσης τέτοιου είδους υλικών σε μεγάλη κλίμακα.
       
      Πηγή: http://www.real.gr/DefaultArthro.aspx?page=arthro&id=543480&catID=14
    4. Περιβάλλον

      Engineer

      Μόλις ένα χρόνο ζωής έχει ακόμη ο ΧΥΤΑ Φυλής, όπως διαπίστωσε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης που επισκέφθηκε χθες το πρωί τον Χώρο Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ) Φυλής, συνοδευόμενος από τον γενικό γραμματέα Διαχείρισης Αποβλήτων Μανώλη Γραφάκο. Ο κίνδυνος να βρεθούν οι κάτοικοι της πρωτεύουσας αντιμέτωποι με βουνά σκουπιδιών είναι πολύ κοντινός, όπως υποστήριξε ο κ. Χατζηδάκης, εάν δεν ληφθούν άμεσα τα απαραίτητα μέτρα.
      «Στον ΧΥΤΑ Φυλής είδαμε μπροστά μας το πρόβλημα που μας είχαν περιγράψει οι αρμόδιοι στα γραφεία μας. Ο ΧΥΤΑ έχει κορεστεί. Με πρόσφατη απόφαση για την εκμετάλλευση ενός χώρου μέσα στα όρια του ΧΥΤΑ πήρε παράταση ζωής 4-5 μηνών. Με την αξιοποίηση ενός ακόμα χώρου μέσα στα όρια του ΧΥΤΑ μπορεί να δοθεί άλλη μια μικρή παράταση. Αθροιστικά μπορούμε να μιλάμε για παράταση ζωής του ΧΥΤΑ Φυλής, καλώς εχόντων των πραγμάτων, για ένα έτος. Απαιτείται επομένως μια ριζική λύση προκειμένου οι Αθηναίοι να μη βρεθούν απέναντι σε βουνά σκουπιδιών», δήλωσε ο κ. Χατζηδάκης και διευκρίνισε ότι «αυτή η λύση πρέπει να συνδέεται είτε με τη λεγόμενη Γ’ φάση του ΧΥΤΑ είτε με κάποια άλλη ιδέα. Σίγουρα όμως η όποια σφαιρική λύση δοθεί πρέπει να συνδυαστεί και με μονάδες σύγχρονης ολοκληρωμένης επεξεργασίας απορριμμάτων που βρίσκονται εδώ και καιρό στα χαρτιά (ΣΔΙΤ κ.λπ.)».
      Το θέμα πρόκειται να βρεθεί άμεσα στο επίκεντρο συζητήσεων μεταξύ του νεοεκλεγέντος περιφερειάρχη Αττικής Γιώργο Πατούλη και των συναρμόδιων υπουργείων Περιβάλλοντος, Εσωτερικών και Ανάπτυξης.
      Ο κ. Χατζηδάκης μάλιστα εξέφρασε την απορία γιατί δεν προχώρησαν οι ενέργειες για τη δημιουργία σύγχρονων μονάδων που είχαν ήδη σχεδιαστεί.
      «Μου προκαλεί πάντως εντύπωση –ακόμα μία φορά– για ποιο λόγο, στο όνομα ενός μεγαλεπήβολου σχεδιασμού, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και η απερχόμενη περιφερειάρχης εγκατέλειψαν τις λύσεις για σύγχρονες μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων στην Αττική, που είχαν σχεδιαστεί το 2014. Για ποιο λόγο δεν είδαν τα επιτυχημένα παραδείγματα της Δυτικής Μακεδονίας και της Ηπείρου. Για ποιο λόγο άφησαν την κατάσταση να φτάσει στο παρά πέντε». «Είμαστε εδώ τα συναρμόδια υπουργεία για να αντιμετωπίσουμε αυτό το μεγάλο πρόβλημα για την ποιότητα ζωής των Αθηναίων», σημείωσε ο κ. Χατζηδάκης.
    5. Περιβάλλον

      GTnews

      Η μείωση αυτή χαρακτηρίζεται ακόμη σημαντικότερη διότι ο Ιούλιος, που σηματοδοτεί την έναρξη της ξηρής περιόδου (ως τον Σεπτέμβριο), συγκαταλέγεται συνήθως στους χειρότερους κάθε χρονιάς ως προς την καταστροφή του μεγαλύτερου τροπικού δάσους του πλανήτη. Σύμφωνα με δορυφορικά δεδομένα από το Εθνικό Ινστιτούτο Διαστημικών Ερευνών της Βραζιλίας (INPE), η αποψίλωση στον Αμαζόνιο ήταν 500 τετραγωνικά χιλιόμετρα τον περασμένο μήνα, το χαμηλότερο από το 2017.
      Αυτό σημαίνει μείωση κατά 66% σε σύγκριση με τα 1.487 τετραγωνικά χιλιόμετρα που καταγράφηκαν τον Ιούλιο του 2022, το τελευταίο έτος της προεδρικής θητείας του ακροδεξιού Γκίξ Μπολσονάρου. Ο κεντροαριστερός διάδοχός του, Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα, ο οποίος κυβέρνησε τη χώρα από το 2003 έως το 2010, ξεκίνησε την τρίτη θητεία του τον Ιανουάριο, υποσχόμενος να καταστήσει την προστασία του Αμαζονίου ύψιστη προτεραιότητα και να λάβει μέτρα για τον τερματισμό της παράνομης αποψίλωσης των δασών έως το 2030. «Έχουμε εισέλθει σε έναν ενάρετο κύκλο. Όσοι διαπράττουν εγκλήματα κατά του περιβάλλοντος δεν είναι πλέον πεπεισμένοι ότι δεν θα τιμωρηθούν, οπότε το σκέφτονται δύο φορές πριν αναλάβουν δράση», δήλωσε η υπουργός Περιβάλλοντος Μαρίνα Σίλβα σε συνέντευξη Τύπου χθες.
      Τους πρώτους επτά μήνες της διακυβέρνησης Λούλα, η αποψίλωση των δασών ήταν κατά 42,5% χαμηλότερη από ό,τι την ίδια περίοδο το 2022, όταν ο Μπολσονάρου ήταν ακόμη στην εξουσία. Κατά την περίοδο αναφοράς από τον Αύγουστο έως τον Ιούλιο, την οποία χρησιμοποιούν οι ειδικοί για να αναλύσουν την κατάσταση κατά τη διάρκεια του έτους από τη μία περίοδο ξηρασίας στην επόμενη, υπήρξε μείωση κατά 7% σε σύγκριση με τους προηγούμενους 12 μήνες.
      Τα στοιχεία δόθηκαν στη δημοσιότητα μια εβδομάδα πριν από τη συνάντηση των εκπροσώπων των οκτώ κρατών μελών του Οργανισμού του Συμφώνου Συνεργασίας για τον Αμαζόνιο στο Μπελέμ της βόρειας Βραζιλίας.
      Ανησυχία για τον Αμαζόνιο
      Πριονιστήριο στο Moraes Almeida στην πολιτεία Para της Βραζιλίας, στις 13 Σεπτεμβρίου 2019.
      (Nelson Almedia/AFP/Getty Image)

      «Η μείωση της αποψίλωσης του Αμαζονίου τον Ιούλιο αποτελεί σημαντική ένδειξη πως ανακτάται ο έλεγχος της κατάστασης», εκτίμησε σε δελτίο Τύπου που δημοσιοποιήθηκε χθες η Μαριάνα Ναπολιτάνου του βραζιλιάνικου παραρτήματος του Παγκόσμιου Ταμείου για τη Φύση (WWF). Οι αριθμοί είναι ωστόσο πολύ πιο ανησυχητικοί όσον αφορά τη Σεχάντου, την ιδιαίτερα πλούσια σε βιοποικιλότητα τροπική σαβάνα νότια του Αμαζονίου.
      Αποψιλώθηκαν 612 τετραγωνικά χιλιόμετρα τον περασμένο μήνα, έκταση αυξημένη κατά 26% σε σύγκριση με τον Ιούλιο του 2022.
      Ορισμένοι ειδικοί εκφράζουν την ολοένα πιο έντονη ανησυχία τους πως η επικέντρωση των προσπαθειών στον Αμαζόνιο απλούστατα θα μεταφέρει τα περιβαλλοντικά εγκλήματα στη Σεχάντου, όπου η αποψίλωση τους τελευταίους δώδεκα μήνες έφθασε τα 6.359 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Πρόκειται για τον υψηλότερο αριθμό που έχει καταγραφεί από το 2017.
      Μετάφραση – Επιμέλεια : Μπικιάκου Ελένη
    6. Περιβάλλον

      GTnews

      Το βίντεο συνοψίζει τις μεγάλες δασικές πυρκαγιές που εκδηλώθηκαν κατά τη διάρκεια του Ιουλίου 2022 στη χώρα μας και οι οποίες επηρέασαν συνολική έκταση μεγαλύτερη των 130.000 στρεμμάτων. 
      Η έκταση που επηρεάστηκε τον Ιούλιο 2022 (~132.720 στρέμματα) αντιστοιχεί περίπου στο 60% των αθροιστικά καμένων εκτάσεων της χώρας μας από την 01.01.2022 (~215.000 στρέμματα), όπως φαίνεται και στην επόμενη εικόνα.

      Τα δεδομένα άντλησε και επεξεργάστηκε η πυρομετεωρολογική ομάδα FLAME του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ) / meteo.gr από το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Δασικών Πυρκαγιών (EFFIS) και την Υπηρεσία Ταχείας Χαρτογράφησης Copernicus της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
    7. Περιβάλλον

      ΝΙΚΟΣΤΡΙ

      Χιλιάδες στρέμματα γόνιμης παραγωγικής γης αλλάζουν χρήση και στην θέση τους ξεφυτρώνουν φωτοβολταϊκοί σταθμοί, μάλιστα εκτιμάται ότι με την νομοθετική διάταξη του 2020 στο σύνολο της Επικράτειας 320.000 στρέμματα γεωργικής γης υψηλής παραγωγικότητας σύντομα θα απωλεσθούν.
      Καμπανάκι για την άκριτη διασπορά φωτοβολταϊκών σταθμών, χτυπάει το Παράρτημα Κεντρικής Μακεδονίας του ΓΕΩΤΕΕ, σύμφωνα με το οποίο η συνταγματικώς επιβεβλημένη προστασία της γης υψηλής παραγωγικότητας αυτού του μη ανανεώσιμου φυσικού πόρου είναι κατ΄ ουσίαν ανύπαρκτη.
      Σύμφωνα με το ΓΕΩΤΕΕ Κεντρικής Μακεδονίας παρατηρείται διασπορά φωτοβολταϊκών σταθμών ακόμη και μέσα σε περιοχή αναδασμού που με κόπο και χρόνο δημιουργήθηκε ή μέσα σε συλλογικά αρδευτικά δίκτυα της πεδιάδας της Θεσσαλονίκης για τα οποία επενδύθηκαν για δεκαετίες τα χρήματα του Έλληνα φορολογούμενου. «Η σημερινή άναρχη και παράλογη ανάπτυξη φωτοβολταϊκών σταθμών χωρίς κεντρικό σχεδιασμό και χωροθέτηση θα αποβεί μεσομακροπρόθεσμα καταστροφική», τονίζει.
      Η γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας, τονίζει το ΓΕΩΤΕΕ, αποτελεί φυσικό πόρο μη ανανεώσιμο, που βρίσκεται ήδη σε ανεπάρκεια στη χώρα μας. Πάνω από 500 χρόνια απαιτούνται για να δημιουργηθούν δύο (2) μόλις εκατοστά επιφανειακού γόνιμου εδάφους με φυσικές διαδικασίες, ενώ η απώλεια γόνιμων εδαφών με την διάβρωση και την ερημοποίηση είναι μη αναστρέψιμη και η διαδικασία της εδαφογένεσης δεν μπορεί πλέον να επαναληφθεί στις ίδιες τοποθεσίες.
      «Σε μια χώρα που η βάση της πολυπόθητης οικονομικής ανάπτυξης είναι η πρωτογενής παραγωγή θα πρέπει πρώτα από όλα να διασφαλισθεί η επάρκεια των φυσικών πόρων και ειδικότερα της ποιοτικής γεωργικής γης και του αρδευτικού νερού. Η ταυτόχρονη ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας είναι ζωτικής σημασίας για μία βιώσιμη ανάπτυξη, αλλά θα πρέπει να γίνεται με σωστό σχεδιασμό και ορθή χωροθέτηση που δεν θα ανταγωνίζεται άλλους φυσικούς πόρους και την πρωτογενή παραγωγή. Σε αυτήν την κατεύθυνση, θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην εγκατάσταση των Α.Π.Ε. για την υποστήριξη των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων, των αγροτοβιομηχανιών, καθώς και των εγκαταστάσεων μεταποίησης και συντήρησης νωπών και μεταποιημένων τροφίμων. Θα πρέπει, επίσης, να αξιοποιηθούν για την εγκατάσταση Α.Π.Ε. περιοχές μη παραγωγικές, όπως εγκαταλελειμμένα ορυχεία λιγνιτών της ΔΕΗ κ.α. Τότε μόνο θα έχουμε εκπληρώσει τους στόχους μίας ισόρροπης περιφερειακής και εθνικής πολιτικής.», καταλήγει.
      «ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΚΗΣ ΓΗΣ ΥΨΗΛΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑΣ ΟΡΘΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΤΗΣ ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗΣ ΤΩΝ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ»
      Αξιότιμοι κύριοι,
      Γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας είναι τα εδάφη που η γεωργική τους χρήση επιφέρει υψηλή παραγωγικότητα λόγω των βέλτιστων φυσικοχημικών ιδιοτήτων εξαιτίας της ειδικής σύστασης και μορφολογίας τους ή λόγω της δυνατότητας άρδευσής τους ή λόγω του βέλτιστου μικροκλίματος της περιοχής ή λόγω της θέσης τους (π.χ. αναδασμός ή ειδικές και παραδοσιακές καλλιέργειες). Η γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας αποτελεί φυσικό πόρο μη ανανεώσιμο, που βρίσκεται ήδη σε ανεπάρκεια στη χώρα μας. Πάνω από 500 χρόνια απαιτούνται για να δημιουργηθούν δύο (2) μόλις εκατοστά επιφανειακού γόνιμου εδάφους με φυσικές διαδικασίες, ενώ η απώλεια γόνιμων εδαφών με την διάβρωση και την ερημοποίηση είναι μη αναστρέψιμη και η διαδικασία της εδαφογένεσης δεν μπορεί πλέον να επαναληφθεί στις ίδιες τοποθεσίες. Γι΄αυτό η γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας αποτελεί πραγματικό εθνικό πλούτο που δεν το δημιουργήσαμε εμείς, αλλά το δανειστήκαμε από όλες τις επόμενες γενεές.
      Κατά συνέπεια, η γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας προστατεύεται: (α) από το Σύνταγμα της Ελλάδας (άρθρο 24, παρ.1) στα πλαίσια της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος, (β) από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή που έχει αναπτύξει μια θεματική στρατηγική για την προστασία του εδάφους (COM (2006) 231) και (γ) από τον ΟΗΕ μέσω της Agenda 21, η οποία επιβάλλει την καταγραφή και συστηματική διαχείριση της γεωργικής γης, απαγορεύει την υποβάθμισή της και συνιστά την ανάκτησή της. Ειδικότερα, όσον αφορά στη συνταγματική προστασία και σύμφωνα με τη νομολογία του ΣτΕ (Ε΄ Τμήμα αποφ. 3698/2000) προκύπτει ότι «…φυσικό περιβάλλον εμπίπτον στην προστασία του άρθρ. 24 παρ. 1 του Συντάγματος, αποτελούν όχι μόνον τα φυσικά οικοσυστήματα αλλά και τα τεχνητά, ιδίως δε η γεωργική γη… Ταύτα ισχύουν κατά μείζονα λόγον προκειμένου περί κατ' εξοχήν της γεωργικής γης υψηλής παραγωγικότητας, της οποίας η κατ' αρχήν διατήρηση και προστασία είναι συνταγματικώς επιβεβλημένη…».
      Ως συνέπεια των ανωτέρω, με τις διατάξεις του άρθρου 56 του ν. 2637/1998 (ΦΕΚ Α΄ 200) όπως τροποποιήθηκε και ισχύει θεσπίστηκε (στην παρ. 1 του άρθρου 56) η έκδοση σχετικής ΚΥΑ για τον καθορισμό των κριτηρίων με τα οποία διαβαθμίζεται σε ποιότητες και κατατάσσεται σε κατηγορίες παραγωγικότητας η γεωργική γη (εκδόθηκε η υπ΄ αριθμ. 168040/3-9-2010 ΦΕΚ Β΄ 1528 ΚΥΑ όπως τροποποιήθηκε και ισχύει) και η έκδοση (στην παρ. 2 του άρθρου 56) σχετικής ΚΥΑ ανά νομό μετά από εισήγηση της Δ/νσης Αγροτικής Ανάπτυξης των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων για τον καθορισμό των γεωγραφικών ορίων της γεωργικής γης υψηλής παραγωγικότητας (δεν έχουν εκδοθεί οι σχετικές ΚΥΑ ανά νομό και οι ανωτέρω υπηρεσίες ορίστηκαν αρμόδιες για το χαρακτηρισμό των αγροτεμαχίων ως γης υψηλής παραγωγικότητας μέχρι τον καθορισμό γεωγραφικών ορίων), ενώ απαγορεύθηκε (στην παρ. 6 του άρθρου 56) στα αγροτεμάχια που χαρακτηρίζονται από τη Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης του οικείου νομού ως γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας, η άσκηση οποιασδήποτε άλλης δραστηριότητας, εκτός από τη γεωργική εκμετάλλευση και την υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από σταθμούς Α.Π.Ε. Φυσικά, η απαγόρευση αυτή δεν αφορά σε έργα μεγάλου εθνικού συμφέροντος και στη μεταποίηση των αγροτικών προϊόντων.
      Με την πρόσφατη, όμως, τροποποίηση της περ. α΄ της παρ. 6 του άρθρου 56 του ν. 2637/1998 (ΦΕΚ Α΄ 200) με το άρθρο 7 του ν. 4711/2020 (ΦΕΚ Α΄ 145): «… η παραγωγή ενέργειας από φωτοβολταϊκούς σταθμούς εγκατεστημένης ισχύος μικρότερης ή ίσης του 1 MW επιτρέπεται σε αγροτεμάχια που χαρακτηρίζονται ως αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας… υπό την προϋπόθεση ότι οι φωτοβολταϊκοί σταθμοί, για τους οποίους χορηγούνται δεσμευτικές προσφορές σύνδεσης από τον αρμόδιο Διαχειριστή, καλύπτουν αγροτικές εκτάσεις που αθροιζόμενες με τις αγροτικές εκτάσεις που καλύπτουν φωτοβολταϊκοί σταθμοί που έχουν ήδη τεθεί σε λειτουργία ή έχουν χορηγηθεί δεσμευτικές προσφορές σύνδεσης και τις εκτάσεις που καλύπτουν φωτοβολταϊκοί σταθμοί που εγκαθίστανται σύμφωνα με την παρ. 11 του άρθρου 51 του ν. 4178/2013 (Α' 174), δεν υπερβαίνουν το 1% του συνόλου των καλλιεργούμενων εκτάσεων της κάθε Περιφερειακής Ενότητας».
      Κατ΄ αρχάς, οποιαδήποτε ποσοτικοποίηση της καταπάτησης της συνταγματικής προστασίας της γεωργικής γης υψηλής παραγωγικότητας με την αλλαγή χρήσης της θα έπρεπε να θεωρείται αδιανόητη σε μια ευνομούμενη πολιτεία, όπως θα θεωρούνταν απαράδεκτη η νομοθέτηση της δυνατότητας αλλαγής χρήσης π.χ. του 1% της έκτασης των δασών της Ελλάδας…
      Επιπροσθέτως, η διάταξη αυτή εντέχνως παραπλάνησε τους βουλευτές που την υπερψήφισαν τον Ιούλιο του 2020 ως προς το ποσοστό συμμετοχής της γεωργικής γης υψηλής παραγωγικότητας στη συνολική έκταση εγκατάστασης φωτοβολταϊκών σταθμών παραγωγής ενέργειας, καθώς το 1% φαντάζει μεν μικρό ως ποσοστό, αλλά δεν θεσπίζεται στο σύνολο της γεωργικής γης υψηλής παραγωγικότητας (άλλωστε σε πολλούς νομούς της χώρας συμπεριλαμβανομένου του νομού Θεσσαλονίκης δεν έχει ποτέ καθοριστεί το σύνολο της γεωργικής γης υψηλής παραγωγικότητας), αλλά στο σύνολο της αγροτικής γης όλων των κατηγοριών.
      Μετά από ένα χρόνο εφαρμογής, όμως, «ο βασιλιάς είναι γυμνός» και η αλήθεια ήδη μας έδειξε το σκληρό πρόσωπό της. Στη Μητροπολιτική Ενότητα Θεσσαλονίκης και στις Περιφερειακές Ενότητες Ημαθίας και Κιλκίς, οι οποίες είχαν τη μεγαλύτερη ζήτηση στην Κεντρική Μακεδονία για το χαρακτηρισμό της γεωργικής γης με σκοπό την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σταθμών η εικόνα είναι η εξής:
      1.Στην Περιφερειακή Ενότητα Ημαθίας κατά το έτος 2020 εκδόθηκαν από την αρμόδια Περιφερειακή Επιτροπή Χωροταξίας Περιβάλλοντος (Π.Ε.ΧΩ.Π.) συνολικά 196 γνωμοδοτήσεις για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σταθμών. Από αυτές οι 97 εκδόθηκαν για γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας (ποσοστό 50% επί του συνόλου), οι 77 είναι μέσα σε Γ.Π.Σ. ή Σ.Χ.Ο.Α.Π ή Ζ.Ο.Ε (τα Γ.Π.Σ. και τα ΣΧΟΑΠ της Ημαθίας επιτρέπουν σε περιοχές που τις ονομάζουν «γεωργική γη πρώτης προτεραιότητας» δηλ. στην ουσία υψηλής παραγωγικότητας, τις εγκαταστάσεις ΑΠΕ ανεβάζοντας έτι περεταίρω το ποσοστό κάλυψης σε γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας), μόνο 11 εκδόθηκαν για απλή γεωργική γη (χαμηλής παραγωγικότητας) και 11 ήταν για γη δασικού χαρακτήρα. Η ίδια εικόνα παραμένει για το 2021.
      Στη Μητροπολιτική Ενότητα Θεσσαλονίκης κατά το έτος 2020 εκδόθηκαν από την αρμόδια Περιφερειακή Επιτροπή Χωροταξίας Περιβάλλοντος (Π.Ε.ΧΩ.Π.) συνολικά 703 γνωμοδοτήσεις για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σταθμών. Από αυτές οι 278 εκδόθηκαν για γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας (ποσοστό 40% επί του συνόλου) και οι υπόλοιπες 425 για απλή γεωργική γη (χαμηλής παραγωγικότητας), ενώ στη Θεσσαλονίκη τα εγκεκριμένα Γ.Π.Σ. ή Σ.Χ.Ο.Α.Π ή Ζ.Ο.Ε δεν περιέχουν χαρακτηρισμό της γεωργικής γης ως προς την παραγωγικότητά της. Η ίδια εικόνα παραμένει για το 2021. 3.Στη Περιφερειακή Ενότητα Κιλκίς κατά το έτος 2020 εκδόθηκαν από την αρμόδια Περιφερειακή Επιτροπή Χωροταξίας Περιβάλλοντος (Π.Ε.ΧΩ.Π.) συνολικά 1.339 γνωμοδοτήσεις και από αυτές οι γνωμοδοτήσεις για γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας αφορούσαν σε ποσοστό 26% του συνόλου της έκτασης της αγροτικής γης για την οποία εκδόθηκαν γνωμοδοτήσεις. Ειδικότερα, στο Κιλκίς διαθέτουμε τις εκτάσεις των αγροτεμαχίων για τα οποία εκδόθηκαν οι γνωμοδοτήσεις και διαπιστώνουμε ότι οι γνωμοδοτήσεις σε γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας αφορούσαν σε 11.693 στρέμματα για το 2020, ενώ τα στρέμματα υψηλής παραγωγικότητας για τα οποία εκδόθηκαν γνωμοδοτήσεις ήταν 9.010 για το 2019, δηλαδή συνολικά 20.703 στρέμματα σε γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας τη διετία, ενώ υπάρχει ίδια εικόνα μέχρι στιγμής για το 2021. Συνεπώς, και αν λάβουμε υπόψη τα στοιχεία του σχετικού Πίνακα της με αρ. ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕΕΚ/74123/2971/2020 (ΦΕΚ Β΄ 3149) ΚΥΑ, στον οποίο το 1% του συνόλου των καλλιεργούμενων εκτάσεων της Περιφερειακής Ενότητας Κιλκίς έχει καθοριστεί σε μόλις 10.415 στρέμματα, προφανώς είτε έχει δημιουργηθεί μια «βιομηχανία» παραγωγής αιτήσεων και φακέλων για διασύνδεση φωτοβολταϊκών σταθμών σε γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας που τελικά θα απορριφθούν (ταλαιπωρώντας τις υπηρεσίες και την Π.Ε.ΧΩ.Π. με άσκοπο φόρτο εργασίας), είτε έχουν πληροφόρηση για ενδεχόμενη μελλοντική αύξηση του ποσοστού αυτού σε τιμή άνω του 1%.
      Από τα παραπάνω στοιχεία προκύπτει το συμπέρασμα ότι υπάρχει μία σαφής προτίμηση για αιτήσεις δημιουργίας φωτοβολταϊκών σταθμών σε γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας και στην πράξη η συνταγματικώς επιβεβλημένη προστασία αυτού του μη ανανεώσιμου φυσικού πόρου είναι κατ΄ ουσίαν ανύπαρκτη. Πολλοί αγρότες, μπροστά στο εύκολο και υψηλό κέρδος, δεν διστάζουν να χαλάσουν τα γονιμότερα και αποδοτικότερα χωράφια τους και να καταστρέψουν το φυσικό περιβάλλον, στερώντας τη χώρα από ένα μη ανανεώσιμο φυσικό πόρο στρατηγικής σημασίας για την αυτάρκεια και την ανεξαρτησία της. Πολλές φορές γινόμαστε μάρτυρες στην διασπορά φωτοβολταϊκών σταθμών μέσα σε περιοχή αναδασμού που με κόπο και χρόνο δημιουργήθηκε ή μέσα σε συλλογικά αρδευτικά δίκτυα της πεδιάδας της Θεσσαλονίκης για τα οποία επενδύθηκαν για δεκαετίες τα χρήματα του Έλληνα φορολογούμενου. Η σημερινή άναρχη και παράλογη ανάπτυξη φωτοβολταϊκών σταθμών χωρίς κεντρικό σχεδιασμό και χωροθέτηση θα αποβεί μεσομακροπρόθεσμα καταστροφική. Αυτή η θλιβερή εικόνα της αλλαγής χρήσης σε μυριάδες στρέμματα της γόνιμης παραγωγικής γης της Μακεδονίας δείχνει έναν άκρατο καιροσκοπισμό που υποθηκεύει το μέλλον των παιδιών μας.
      Η αντισυνταγματική κατά τη γνώμη μας νομοθετική διάταξη (αρμόδιο για την τελική κρίση είναι το Συμβούλιο της Επικρατείας που έχει, όμως, ήδη εκδόσει σχετικές αποφάσεις για την προστασία της γεωργικής γης υψηλής παραγωγικότητας) της περ. α΄ της παρ. 6 του άρθρου 56 του ν. 2637/1998 (ΦΕΚ Α΄ 200) όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 7 του ν. 4711/2020 (ΦΕΚ Α΄ 145), η οποία επιτρέπει την αλλαγή χρήσης της γεωργικής γης υψηλής παραγωγικότητας κατά την θέληση και την κρίση του κάθε νόμιμου κατόχου και μάλιστα σε έκταση χιλιάδων στρεμμάτων σε κάθε Περιφερειακή Ενότητα που φθάνουν στο σύνολο της Επικράτειας σε 320.000 στρέμματα γεωργικής γης υψηλής παραγωγικότητας που σύντομα θα απωλεσθούν (σύμφωνα με την ΚΥΑ με αρ. ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕΕΚ/74123/2971/2020 - ΦΕΚ Β΄ 3149), θα πρέπει άμεσα να καταργηθεί, όχι μόνο για λόγους συνταγματικής νομιμότητας και σεβασμού των διεθνών υποχρεώσεων της χώρας, αλλά και για τους λόγους ουσίας της ορθολογικής πολιτικής, του στρατηγικού σχεδιασμού, της σωστής χωροθέτησης δράσεων και της βιώσιμης ανάπτυξης της χώρας.
      Με το ίδιο ακριβώς σκεπτικό θα πρέπει να καταργηθεί και η κατ΄ εξαίρεση δόμηση σε ακίνητα εντός εκτάσεων γεωργικής γης υψηλής παραγωγικότητας εφόσον αυτά έχουν πρόσωπο σε εθνικές, επαρχιακές και δημοτικές οδούς ή και βρίσκονται εντός αποστάσεως διακοσίων (200) μέτρων από τον άξονα εθνικών, επαρχιακών οδών και εκατόν πενήντα (150) μέτρων από τον άξονα των δημοτικών οδών που προβλέφθηκε με το άρθρο 51, παρ. 11α του ν. 4178/2013 (ΦΕΚ Α΄ 174). Εάν συνυπολογίσουμε ότι σε κάθε αγρόκτημα υπάρχουν 4 ή 5 επαρχιακοί ή δημοτικοί δρόμοι με μέσο μήκος 3 ή 4 χιλιόμετρα και εφαρμοσθεί η ζώνη όπου επιτρέπεται η δόμηση πλάτους 300 ή 400 μέτρων, τότε κατά μέσο όρο θα μπορούν να δομηθούν 4.000 στρέμματα σε κάθε αγρόκτημα και με μέσο όρο συνολικής έκτασης τα 13.000 περίπου στρέμματα ανά αγρόκτημα, γίνεται αντιληπτό ότι με τις παραπάνω διατάξεις μπορεί να δομηθεί χωρίς κανένα περιορισμό ως προς την κατηγορία παραγωγικότητας της γεωργικής γης το 30% περίπου της έκτασης των ελληνικών αγροκτημάτων. Συνεπώς, θα πρέπει άμεσα να καταργηθεί η εν λόγω διάταξη που επεκτείνει την εξαίρεση προστασίας της γεωργικής γης υψηλής παραγωγικότητας και στις επαρχιακές και δημοτικές οδούς.
      Τέλος, η ορθή χωροθέτηση της εγκατάστασης φωτοβολταϊκών σταθμών παραγωγής ενέργειας θα πρέπει, ως προς τον γενικότερο σχεδιασμό της παραγωγικής κατεύθυνσης, να συνυπολογίζει κι άλλες δύο παραμέτρους:
      Η Ελλάδα είναι ελλειμματική ως προς τη ζωική παραγωγή σε σχέση με τη μέση ευρωπαϊκή αναλογία φυτικής προς ζωική παραγωγή, αλλά και σε σχέση με την αντίστοιχη εθνική κατανάλωση ζωικών προϊόντων, γεγονός που οδηγεί σε ένα σοβαρό έλλειμμα εμπορικού ισοζυγίου. Συγκριτικό μειονέκτημα της ελληνικής ζωικής παραγωγής είναι το υψηλό κόστος ζωοτροφών και η ανύπαρκτη διαχείριση των βοσκήσιμων εκτάσεων. Για αυτό το λόγο θα πρέπει άμεσα να εκπονηθούν και στη συνέχεια να εφαρμοσθούν, τα Διαχειριστικά Σχέδια Βόσκησης, στο πλαίσιο εφαρμογής των διατάξεων του ν. 4351/2015 (ΦΕΚ 164 Α') όπως αυτός έχει τροποποιηθεί και ισχύει. Μία πιθανή μείωση των ήδη ελλειμματικών βοσκήσιμων εκτάσεων στη χώρα μας θα δημιουργήσει και απώλεια ευρωπαϊκών επιδοτήσεων στον τομέα της κτηνοτροφίας και συνεπώς, θα πρέπει υποχρεωτικά να συνεκτιμάται το ποσοστό κάλυψης των αναγκών σε βοσκήσιμη γη σε κάθε αγρόκτημα για την επιλογή ανάλογων εκτάσεων που δεν θα είναι άκρως απαραίτητες για την τοπική κτηνοτροφία για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σταθμών. Και η απλή γεωργική γη (χαμηλής παραγωγικότητας) χρήζει στοιχειώδους προστασίας σύμφωνα με τα ανωτέρω και συνεπώς προτείνεται η νομοθέτηση και εφαρμογή της σχετικής πρότασης της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Γεωτεχνικών Δημοσίων Υπαλλήλων (Π.Ο.ΓΕ.Δ.Υ.) για τη θεσμοθέτηση μέγιστων ποσοστών χρήσης της απλής γεωργικής γης για εγκατάσταση Α.Π.Ε σε επίπεδο Τοπικής/Δημοτικής Κοινότητας, Δήμου και Περιφερειακής Ενότητας κατά φθίνουσα σειρά (π.χ. 1 % για Τοπική/Δημοτική Κοινότητα, 0,5 % για σύνολο του Δήμου και 0,3 % για το σύνολο της Περιφερειακής Ενότητας). Σε μια χώρα που η βάση της πολυπόθητης οικονομικής ανάπτυξης είναι η πρωτογενής παραγωγή θα πρέπει πρώτα από όλα να διασφαλισθεί η επάρκεια των φυσικών πόρων και ειδικότερα της ποιοτικής γεωργικής γης και του αρδευτικού νερού. Η ταυτόχρονη ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας είναι ζωτικής σημασίας για μία βιώσιμη ανάπτυξη, αλλά θα πρέπει να γίνεται με σωστό σχεδιασμό και ορθή χωροθέτηση που δεν θα ανταγωνίζεται άλλους φυσικούς πόρους και την πρωτογενή παραγωγή. Σε αυτήν την κατεύθυνση, θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην εγκατάσταση των Α.Π.Ε. για την υποστήριξη των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων, των αγροτοβιομηχανιών, καθώς και των εγκαταστάσεων μεταποίησης και συντήρησης νωπών και μεταποιημένων τροφίμων. Θα πρέπει, επίσης, να αξιοποιηθούν για την εγκατάσταση Α.Π.Ε. περιοχές μη παραγωγικές, όπως εγκαταλελειμμένα ορυχεία λιγνιτών της ΔΕΗ κ.α. Τότε μόνο θα έχουμε εκπληρώσει τους στόχους μίας ισόρροπης περιφερειακής και εθνικής πολιτικής. Στο πλαίσιο του θεσμικού μας ρόλου στα θέματα της πρωτογενούς παραγωγής και των φυσικών πόρων είμαστε στη διάθεσή σας για κάθε απαραίτητη διευκρίνιση.
      Με τιμή,
      Για την Διοικούσα Επιτροπή του Παραρτήματος Κεντρικής Μακεδονίας του ΓΕΩΤ.Ε.Ε.
      Ο Πρόεδρος
       Δρ. Αθανάσιος Σαρόπουλος
    8. Περιβάλλον

      dimitris GM

      Σε υλοποίηση των αποφάσεων της Γενικής Συνέλευσης της 10/2/2023, ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων κηρύσσει από Δευτέρα 20/2/2023 έως Παρασκευή 24/2/2023 απεργία αποχή από συγκεκριμένα καθήκοντα, τα οποία περιγράφονται πλήρως στο συνημμένο εξώδικο που επιδόθηκε σήμερα στην πολιτική ηγεσία. Συνεχίζουμε να εκτελούμε μόνο όσα καθήκοντά μας δεν περιγράφονται ή δεν εξαιρούνται ρητά στη συνημμένη εξώδικη πρόσκληση.
       
      Με τις απεργιακές κινητοποιήσεις μας, με τη ματαίωση δύο συνεδριάσεων του ΚΑΣ, δείξαμε ότι έχουμε τη δύναμη και θυμίσαμε ότι η Αρχαιολογική Υπηρεσία βασίζεται πρώτα από όλα στο έμψυχο δυναμικό της, το οποίο οφείλει να σέβεται κάθε πολιτική ηγεσία.
       
      Η συμμετοχή όλων μας στην απεργία-αποχή είναι απαραίτητη! Κατεβάζουμε τα μολύβια και συνεχίζουμε τις κινητοποιήσεις.
       
      ΑΠΑΙΤΟΥΜΕ:
       
      1. Την κατάργηση των άρθρων 1-34 και 72-81  του ψηφισθέντος νόμου του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού με τίτλο «Εκσυγχρονισμός της μουσειακής πολιτικής και ζητημάτων διαχείρισης της πολιτιστικής κληρονομιάς: ίδρυση μουσείων-ν.π.δ.δ., κρατική ασφάλιση της κινητικότητας των πολιτιστικών αγαθών, δράσεις του Ο.Δ.Α.Π. και του Μουσείου Ακρόπολης, ρυθμίσεις ποινικής προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς, Συμβούλια του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, Μητρώο Προσωπικού Αρχαιολογικών Εργασιών και λοιπές διατάξεις σχετικά με το προσωπικό του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας στον πολιτισμό».
      2. Την άμεση διενέργεια κρίσεων σε θέσεις ευθύνης Διευθυντών και αμέσως μετά Τμηματαρχών, με ισότιμη συμμετοχή όλων των μελών μας, στις Υπηρεσίες της ΓΔΑΠΚ.
      3. Την επαρκή χρηματοδότηση της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας για να μπορεί να ανταποκριθεί στις αρμοδιότητές της.
      4. Την κάλυψη των κενών όλων των ειδικοτήτων των υπηρεσιών της ΓΔΑΠΚ με προσλήψεις μόνιμου προσωπικού με διαφανή και αξιοκρατική διαδικασία, για την εύρυθμη λειτουργία της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και την αποτελεσματική άσκηση των καθηκόντων μας.
      5. Τη θεσμοθέτηση ειδικού μισθολογίου - βαθμολογίου για τον Κλάδο μας, που αναγνωρίστηκε ως επιστημονικός, ο οποίος απαιτεί ειδικές επιστημονικές γνώσεις, σε εφαρμογή του άρθρου 45 του Ν. 4674/2020.
      6.   Την καταβολή του ανθυγιεινού επιδόματος στον κλάδο μας, καθώς η εργασία μας σε ανασκαφές, αναστηλώσεις, αυτοψίες, ακόμη και σε σπήλαια ή σε ενάλιες αρχαιότητες, πραγματοποιείται σε αντίξοες συνθήκες.
      7. Την καταβολή της νόμιμης υπερωριακής απασχόλησης στους υπαλλήλους μέλη μας που εργάζονται πέραν του νομίμου ωραρίου τους  στις Περιφερειακές και Ειδικές Περιφερειακές Υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ.
      8. Την καταβολή της επιπλέον αμοιβής του άρθρου 24 του νόμου 4940/2022 (ΦΕΚ 112/Α/14-6-2022) στους υπαλλήλους των ΓΔΑΠΚ και ΓΔΑΜΤΕ του ΥΠΠΟΑ που υλοποιούν και εποπτεύουν έργα μέσω αρχαιολογικής αυτεπιστασίας, σύμφωνα με το ΠΔ 24/2019, τον Ν. 4858/21, τις Υπουργικές Αποφάσεις Αυτεπιστασίας και τις Αποφάσεις ορισμού ομάδων επιβλεπόντων.
       
      Το ΔΣ είναι στη διάθεση όλων των μελών για διευκρινίσεις σχετικά με την απεργία-αποχή.
      https://www.sea.org.gr/details.php?id=1334
    9. Περιβάλλον

      Engineer

      Τα στοιχεία είναι αποκαλυπτικά. Οι συνολικές οικονομικές απώλειες που προκλήθηκαν από ακραίες καιρικές συνθήκες και κλιματικές συνθήκες στην Ευρώπη κατά την περίοδο 1980-2016 ανήλθαν σε πάνω από 450 δισ. ευρώ. Επίσης, για την ίδια πάντα χρονική περίοδο ακραία καιρικά φαινόμενα όπως καύσωνες, παρατεταμένες ξηρασίες αλλά και δασικές πυρκαγιές προκάλεσαν απώλειες 89.873 ανθρώπων σε όλη την Ευρώπη. Τα στατιστικά αυτά αναφέρθηκαν κατά τη διάρκεια παρουσίασης της νέας έκθεσης του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και τη διαχείριση των καταστροφών χτες (17 Οκτωβρίου) στις Βρυξέλλες. Η Euractiv.gr μεταδίδει.
       
       
       
      «Η έκταση των καταστροφών μετά τις δασικές πυρκαγιές, τις πλημμύρες, τις καταιγίδες όχι μόνο στην Ευρώπη και αλλού, έχει δείξει ότι το κόστος της μη δράσης για την κλιματική αλλαγή, καθώς και της προσαρμογής και της πρόληψης είναι εξαιρετικά υψηλό. Η έκθεσή μας δείχνει ότι οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν αρχίσει να προετοιμάζονται, αλλά πρέπει να γίνουν περισσότερα ξεκινώντας από την καλύτερη συνοχή για τη βελτίωση της ανθεκτικότητας και τη μείωση των κινδύνων», δήλωσε ο Hans Bruyninckx, Εκτελεστικός Διευθυντής του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος.
       
      Το μεγαλύτερο μερίδιο των οικονομικών επιπτώσεων προκλήθηκαν από πλημμύρες (περίπου 40%), ακολουθούμενες από τις καταιγίδες (25%), τις ξηρασίες (περίπου 10%) και τα κύματα καύσωνα (περίπου 5%). Η ασφαλιστική κάλυψη όλων αυτών των κινδύνων ανέρχεται συνολικά περίπου στο 35%. Είναι ενδεικτικό επίσης ότι ένα μεγάλο μερίδιο των συνολικών ζημιών προκλήθηκε από ένα μικρό αριθμό γεγονότων.
       
      Όσον αφορά τις επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία, τα κύματα καύσωνα είναι τα πιο θανατηφόρα, ειδικά για τις ευάλωτες ομάδες όπως οι ηλικιωμένοι, εξαιτίας, για παράδειγμα, της επιδείνωσης των αναπνευστικών και καρδιαγγειακών παθήσεων που επιδεινώνεται από την ατμοσφαιρική ρύπανση. Οι πλημμύρες, οι κατολισθήσεις και οι δασικές πυρκαγιές προκαλούν επίσης θανάτους, αλλά λιγότερους από τα κύματα καύσωνα.
       
      «Πέντε χρόνια μετά την εκπόνηση της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για την Προσαρμογή βρισκόμαστε ενώπιον ενός κόσμου που αντιμετωπίζει πολλαπλούς κινδύνους. Είμαστε ικανοποιημένοι για το γεγονός ότι 25 χώρες της ΕΕ έχουν υιοθετήσει εθνικές στρατηγικές για την προσαρμογή» είπε η κα. Slingenberg από τη Γενική Διεύθυνση της Επιτροπή για τη δράση για το Κλίμα ενώ επίσης ανέφερε σχετικά με τη χρηματοδότηση της προσαρμογής «επιθυμούμε να προχωρήσουμε με την ενσωμάτωση (mainstreaming) της προσαρμογής στον κοινοτικό προϋπολογισμό και έχοντας μια άριστη συνεργασία με τη ΓΔ Περιφερειακής πολιτικής της Κομισιόν έχουμε προβλέψει 50 δις ευρώ στα διαρθρωτικά ταμεία για τη χρηματοδότηση της προσαρμογής ενώ ο συνολικός προϋπολογισμός τόσο για το μετριασμό των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου όσο και για την προσαρμογή θα ανέλθει περίπου στα 150 δις ευρώ» είπε.
       
      Υπενθυμίζουμε ότι η Ελλάδα είναι από τις τελευταίες χώρες της ΕΕ που εκπόνησε Εθνική Στρατηγική υπό τον κίνδυνο απένταξης έργων ύψους 5 δις ευρώ από την νέα προγραμματική περίοδο (2014-2020). Απαντώντας σε ερώτηση της Euractiv.gr για το διεθνή ρόλο της ΕΕ στην κλιματική πολιτική η κα. Slingenberg απάντησε ότι «είναι αλήθεια ότι όσον αφορά την στρατηγική για την προσαρμογή η ΕΕ έχει ακολουθήσει μια εσωστρεφή πολιτική. Θα πρέπει να συνδυάσουμε τις πολιτικές για την αναπτυξιακή συνεργασία, τη βιώσιμη ανάπτυξη και φυσικά για την προσαρμογή σε μια ενιαία γραμμή έτσι ώστε πάντα σύμφωνα με το πλαίσιο της Συμφωνίας του Παρισιού να επιτύχουμε ένα εποικοδομητικό διάλογο με τους εταίρους μας στις αναπτυσσόμενες χώρες».
       
      «Φέτος είναι μια από τις χειρότερες χρονιές. Είχαμε τις μεγαλύτερες πυρκαγιές στη Χιλή, τους κυκλώνες Ίρμα και Μαρία στην Αμερική την Οφήλια στην Ευρώπη και τις χειρότερες πυρκαγιές στην Ευρώπη, ενώ η περίοδος των δασικών πυρκαγιών άρχισε φέτος τον Απρίλιο Μάϊο ενώ ακόμη δεν έχουν σταματήσει όπως βλέπουμε στην Πορτογαλία όπου έχουν θρηνούμε πάνω από εκατό νεκρούς» είπε ο κ. Luchner εκπροσωπώντας τη ΓΔ για την Πολιτική Προστασία και τις Ανθρωπιστικές Επιχειρήσεις. «Κάθε έτος οι καμένες δασικές εκτάσεις ανέρχονται περίπου στα 600.000 στρέμματα ενώ φέτος έχουμε φτάσει στα πάνω από 1.800.000 στρέμματα» δήλωσε ο κ. Luchner.
       
      Πηγή: http://www.euractiv.gr/section/periballon/news/komision-150-dis-evro-gia-tin-antimetopisi-tis-klimatikis-allagis/
    10. Περιβάλλον

      Engineer

      Περιπετειώδες αναμένεται να είναι από καιρικής απόψεως το φετινό καλοκαίρι με τους μετεωρολόγους να προβλέπουν υψηλές θερμοκρασίες και περιόδους καύσωνα που θα διακόπτονται αιφνιδιαστικά από μπόρες, βροχοπτώσεις ακόμα και χαλαζοπτώσεις.
      Η κλιματική αλλαγή που συντελείται τα τελευταία χρόνια είναι η πηγή των νέων καιρικών συνθηκών που επικρατούν σχεδόν σε όλες τις εποχές του χρόνου ενώ το κύριο γνώρισμα των φαινομένων είναι η ένταση και η σφοδρότητά τους.
      Εξάλλου μια πρόγευση του καιρού που θα χαρακτηρίσει τελικά όλο το καλοκαίρι έχουμε ήδη λάβει στη Θεσσαλονίκη και τη Χαλκιδική με τις καιρικές συνθήκες να είναι για κάποιες ώρες της ημέρας καυτές, με τον υδράργυρο στα ύψη, και άλλες ώρες να βρέχει έντονα και να πέφτει η θερμοκρασία.
      Όπως ανέφερε στη Voria.gr ο μετεωρολόγος Μιχάλης Σιούτας, το φετινό καλοκαίρι θα είναι θερμό με έντονες διακυμάνσεις.
      «Περιμένουμε και κύματα καύσωνα αλλά και κύματα αστάθειας με μπουρίνια και σφοδρές καταιγίδες ακόμα και χαλαζοπτώσεις» είπε χαρακτηριστικά.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/06/sun1-600-x-400.jpg
      Τα φαινόμενα όπως επισήμανε ο μετεωρολόγος θα είναι έντονα και σφοδρά «και σε ένταση και σε συχνότητα».
      Έτσι, από τη μία ο υδράργυρος φέτος το καλοκαίρι θα εκτινάσσεται στα ύψη «και θα βιώσουμε περιόδους καύσωνα», οι οποίες όμως «αιφνιδιαστικά θα διακόπτονται από τα κύματα αστάθειας».
      Οι έντονες εναλλαγές του καιρού που αναμένεται να σημαδέψουν το φετινό καλοκαίρι όπως είπε ο κ. Σιούτας μπορεί να προσομοιάσουν κάπως και έως ένα σημείο με τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν σε τροπικές περιοχές όμως επί της ουσίας πλέον έχουμε έναν νέο τύπο καιρού που εισάγεται όλο και περισσότερο εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής.
      «Τελευταία υπάρχει αυτή η τάση, δηλαδή η αντίφαση του καιρού με την εμφάνιση υψηλών θερμοκρασιών και μετά διαστήματα έντονης αστάθειας. Είναι μια τάση που θα τη δούμε μπροστά μας στο μέλλον, στην πορεία των αλλαγών του κλίματος. Έχει κάποια τροπικά χαρακτηριστικά, αλλά είναι ένας νέος τύπου καιρού που εισάγει η κλιματική αλλαγή με κύρια χαρακτηριστικά τις έντονες και αντιφατικές διακυμάνσεις από τον καύσωνα στις μπόρες, στις πλημμύρες και ξανά πάλι στον καύσωνα» είπε.
    11. Περιβάλλον

      Engineer

      Οι τρόποι μέσω των οποίων η μεγέθυνση των πόλεων και η κλιματική αλλαγή αλληλεπιδρούν είναι το αντικείμενο μεγάλης έρευνας αιχμής τεσσάρων ερευνητικών ομάδων από Ελλάδα, Γερμανία και Βρετανία, που βρίσκει στη θέση τού συντονιστή Ελληνα ερευνητή. Πρόκειται για το ερευνητικό έργο «Urbisphere, σύζευξη δυναμικών πόλεων και κλίματος», το οποίο θα χρηματοδοτηθεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ερευνας (ERC) για τα επόμενα έξι χρόνια, με ποσό που υπερβαίνει τα 12 εκατ. ευρώ.
      Ως συντονιστής του προγράμματος, που ανήκει στην κατηγορία των Synergy Grant 2019 (Επιχορηγήσεις Συνέργειας), επιλέχθηκε ο δρ Νεκτάριος Χρυσουλάκης, διευθυντής Ερευνών στο Ινστιτούτο Υπολογιστικών Μαθηματικών του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Ερευνας (ΙΤΕ). Πρόκειται για μια πολύ σημαντική όσο και τιμητική διάκριση, καθώς είναι η πρώτη φορά που Ελληνας ερευνητής αναλαμβάνει συντονιστής ερευνητικού έργου της κατηγορίας Synergy Grant. Ταυτόχρονα, αναδεικνύεται η ικανότητα του ΙΤΕ να λειτουργεί ως συλλέκτης επιλεγμένων και υψηλών ερευνητικών χρηματοδοτήσεων, έχοντας αναλάβει τον μεγαλύτερο αριθμό χρηματοδοτούμενων έργων από το ERC, με συνολικό ποσό άνω των 32 εκατ. ευρώ.
      «Πρόκειται για μια μεγάλη διάκριση για το ινστιτούτο και το ΙΤΕ και ένα μεγάλο έργο. Δύο χρόνια προετοιμάζαμε την πρόταση που τελικά επιλέχθηκε από το ERC. Εχουμε πραγματοποιήσει πολλές έρευνες για το αστικό οικοσύστημα και το αστικό κλίμα, ενώ επιλεχθήκαμε για τον ρόλο του συντονιστή λόγω της εμπειρίας μας σε αυτόν τον τομέα. Στα θετικά της πρότασης, η ύπαρξη πολύ καλών συνεργατών, όπως για παράδειγμα το Τμήμα Μετεωρολογίας του Πανεπιστημίου του Ρέντινγκ, το οποίο θεωρείται το καλύτερο στον κόσμο», λέει στην εφημερίδα «Καθημερινή» ο δρ Χρυσουλάκης.
      Πού στοχεύει το έργο urbi-sphere; «Στόχος είναι η παραγωγή καινούργιας γνώσης, που θα καλύψει το χάσμα μεταξύ της μελέτης της κλιματικής αλλαγής και της αστικοποίησης, τις δύο παγκόσμιες μεγα-τάσεις στην εποχή μας. Παρότι έχουν άμεση αλληλεπίδραση και μετασχηματίζουν την ανθρώπινη ζωή, δεν υπάρχει μέχρι σήμερα θεμελιώδης διαφοροποίηση στον τρόπο με τον οποίο η επιστήμη του κλίματος, αφενός, και το αστικό σύστημα, αφετέρου, μελετούν αυτές τις διαδικασίες και τα φαινόμενα. Για παράδειγμα, τα μέχρι τώρα σενάρια κλιματικής αλλαγής δεν εξετάζουν αναλυτικά και δυναμικά τις τάσεις εξέλιξης των πόλεων και το πώς θα επιδράσουν στην κλιματική διαφοροποίηση», σημειώνει ο δρ Χρυσουλάκης. Οι πόλεις παράγουν σήμερα το 75% των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες ενέργειας, άρα επηρεάζουν το κλίμα, ενώ ταυτόχρονα δέχονται τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, όπως για παράδειγμα τα κύματα καύσωνα.
      «Θα διερευνήσουμε αφενός πώς η αστικοποίηση, η ανθρώπινη συμπεριφορά και η εξέλιξη της τεχνολογίας στις πόλεις επηρεάζουν την αλλαγή του κλίματος, αφετέρου, πώς οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής επηρεάζουν τους αστικούς πληθυσμούς», τονίζει ο δρ Νεκτάριος Χρυσουλάκης.
      Νέα γνώση
      «Με το urbisphere θα επιχειρήσουμε να δημιουργήσουμε ένα δυναμικό και ενιαίο σύστημα προσομοιώσεων και εκτιμήσεων, το οποίο θα χρησιμοποιηθεί για την καλύτερη κατανόηση των μηχανισμών της αλληλεπίδρασης μεταξύ των πόλεων και της κλιματικής αλλαγής, θα βάλουμε όλα τα στοιχεία μαζί και θα δούμε τους τρόπους αλληλοεπηρεασμού», εξηγεί ο συντονιστής του έργου. «Συγκεκριμένα, θα διερευνήσουμε αφενός πώς η αστικοποίηση, η ανθρώπινη συμπεριφορά και η εξέλιξη της τεχνολογίας στις πόλεις επηρεάζουν την αλλαγή του κλίματος, αφετέρου πώς οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής επηρεάζουν τους αστικούς πληθυσμούς, την τρωτότητά τους και την προσαρμοστική τους ικανότητα. Αναμένεται να δημιουργήσουμε νέα γνώση σε ό,τι αφορά την εκτίμηση των κλιματικών κινδύνων στο παρόν και στο μέλλον και να είμαστε σε θέση να προβλέπουμε μελλοντικές καταστάσεις αστικής δομής και κλίματος, λαμβάνοντας υπόψη τον καιρό, την ποιότητα του αέρα, τη διαφορική έκθεση και την τρωτότητα του πληθυσμού, σε τοπική κλίμακα».
      Από πού θα ξεκινήσουν; Το urbisphere θα ξεκινήσει από το Λονδίνο, όπου υπάρχει μια υποδομή παρατηρήσεων και μάλιστα με χρονοσειρές που πάνε βαθιά στο πέρασμα του χρόνου. Στη βρετανική πρωτεύουσα υπάρχει μεγάλη υποδομή αστικής καταγραφής των εκπομπών και γι’ αυτό θα μελετηθεί η έκθεση του πληθυσμού σε ρύπους και άλλους παράγοντες, εντός και εκτός κτηρίων. Ταυτόχρονα, το έργο διαθέτει κονδύλι άνω των 2,5 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία υποδομής αστικών παρατηρήσεων μέσα στο 2020, η οποία θα περιλαμβάνει εξοπλισμό παρατήρησης της αστικής δομής (UAVs και drones με υπερφασματικές κάμερες ακριβείας κλπ.), της αστικής λειτουργίας και των εκπομπών (Eddy Covariance, Wind Lidars, Scintillometers, Ceilometers, όργανα μέτρησης συγκεντρώσεων και ισοτόπων στην αστική επιφάνεια κλπ.), καθώς και εξοπλισμό παρατήρησης της έκθεσης του πληθυσμού (θερμικές κάμερες, φορητούς αισθητήρες, δίκτυα έξυπνων αισθητήρων εντός και εκτός των κτηρίων κ.λπ.).
      Η μελέτη στο Λονδίνο υπολογίζεται πως θα διαρκέσει δύο με τρία χρόνια· στη συνέχεια, και αφού δημιουργηθούν τα κατάλληλα εργαλεία, το ερευνητικό έργο θα επεκταθεί σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, όπως το Φράιμπουργκ (Γερμανία), το Λοτζ (Πολωνία) και η Βασιλεία (Ελβετία), όπου υπάρχουν επίσης αρχεία παλαιότερων μετρήσεων. Στη φάση αυτή θα ενταχθεί και το Ηράκλειο Κρήτης, όπου το ΙΤΕ έχει αναπτύξει ένα πυκνό δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών, ενώ έχει εγκαταστήσει στο κέντρο της πόλης έναν μικρομετεωρολογικό πύργο για απευθείας μέτρηση ροών θερμότητας και CO2. Το Ηράκλειο είναι η μοναδική πόλη στην Ελλάδα που διαθέτει τέτοιο εξοπλισμό. Στη συνέχεια, η έρευνα θα επεκταθεί σε πολλές πόλεις σε όλη την Ευρώπη. «Ο στόχος μας είναι να κατέβει η ικανότητα ανάλυσής μας σε επίπεδο γειτονιάς και όχι πόλεως», υπογραμμίζει ο κ. Χρυσουλάκης.
      Ο ερευνητής του ΙΤΕ σημειώνει και την ευνοϊκή χρονική συγκυρία του μεγάλου προγράμματος: «Θα είμαστε σε θέση να συμβάλουμε στις μελλοντικές Εκθέσεις της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Αλλαγή του Κλίματος (IPCC) και κυρίως στην Ειδική Εκθεση για τις Πόλεις και το Κλίμα που αναμένεται στον κύκλο της 7ης Εκθεσης του IPCC μετά το 2023, όταν το urbisphere θα έχει ώριμα αποτελέσματα». Σε κάθε περίπτωση, η συμμετοχή του Ινστιτούτου Υπολογιστικών Μαθηματικών του ΙΤΕ σε μια τόσο συνολική και καινοτόμο πολυετή έρευνα, και μάλιστα από τη θέση του συντονιστή, θα συνεισφέρει στην παραγωγή νέας γνώσης και στη διάχυσή της και στην Ελλάδα και διεθνώς, με θετικά αποτελέσματα για την επιστημονική κοινότητα και την κοινωνία.
    12. Περιβάλλον

      Engineer

      Το έδαφος αποτελεί ένα βασικό στοιχείο των χερσαίων οικοσυστημάτων, τόσο των φυσικών όσο και των γεωργικών, απαραίτητο για την ανάπτυξη των φυτών, καθώς και για την αποσύνθεση και ανακύκλωση της νεκρής βιομάζας. Πρόκειται για ένα πολύπλοκο ετερογενές μέσο που περιέχει ανόργανα και οργανικά υλικά, νερό και αέρα. Επιπλέον, αποτελεί ενδιαίτημα για πολλούς οργανισμούς, παίζει κρίσιμο ρόλο στον κύκλο των θρεπτικών στοιχείων, στη δέσμευση του άνθρακα καθώς επίσης και στην ανάπτυξη των φυτών. Το έδαφος είναι δυναμικό σύστημα, το οποίο παρουσιάζει βραχυπρόθεσμες διακυμάνσεις ως προς την υγρασία, το pH και τις οξειδοαναγωγικές συνθήκες και επίσης, ακολουθεί μια σταδιακή μεταβολή ως αντίδραση στις αλλαγές των περιβαλλοντικών παραγόντων. Θεωρείται μη ανανεώσιμος φυσικός πόρος, λόγω της ταχείας φθοράς και της αργής φάσης σχηματισμού του. Επομένως, η υποβάθμιση των βιολογικών, χημικών και φυσικών ιδιοτήτων των δασικών εδαφών μειώνει την ικανότητά τους να λειτουργούν πλήρως, με επιπτώσεις είτε προσωρινές είτε μόνιμες. Βασικοί παράγοντες υποβάθμισης του εδάφους στα δασικά οικοσυστήματα είναι η αποψίλωση των δασών, οι πυρκαγιές, η διάβρωση και η ρύπανση. Η διαχείριση του εδάφους πρέπει να εξασφαλίζει, πέραν των άλλων, την πρόληψη της υποβάθμισής του ή καλύτερα τη συνεχή βελτίωσή του, γιατί θεωρείται ένας σημαντικός πλουτοπαραγωγικός πόρος που εξασφαλίζει στον άνθρωπο, μέσω των λειτουργιών του, σημαντικά υλικά αγαθά.
      Σήμερα, τα δάση της χώρας μας καταλαμβάνουν τα αβαθή, φτωχά, πετρώδη, με μεγάλες κλίσεις εδάφη, που δεν μπορούν εύκολα να καλλιεργηθούν και συνήθως βρίσκονται μακριά από κατοικημένες περιοχές. Τα δασικά εδάφη μπορούν να θεωρηθούν φυσικοί σχηματισμοί, με σχετικά καλά καθορισμένους φυσικούς ορίζοντες, ενώ στα γεωργικά εδάφη επιδιώκεται με τεχνικά μέσα η δημιουργία επιθυμητών φυσικών και χημικών συνθηκών. Η γονιμότητα των δασικών εδαφών μπορεί να διατηρηθεί καλύτερα με την ανάπτυξη υγιών και συμπαγών συστάδων από δασικά είδη, καλά προσαρμοσμένων στο εκάστοτε κλιματεδαφικό περιβάλλον. Κάτω από ευνοϊκές κλιματολογικές συνθήκες, για ένα συγκεκριμένο δασοπονικό είδος, η παραγωγικότητα ενός τόπου εξαρτάται αποκλειστικά από τις εδαφικές συνθήκες. Ορισμένες από τις εδαφικές ιδιότητες που επηρεάζουν την αύξηση των δέντρων είναι πρακτικά σταθερές και δεν επηρεάζονται εύκολα από τον άνθρωπο, όπως είναι η μηχανική σύσταση, το βάθος και η τοπογραφική διαμόρφωση. Άλλες, όπως είναι η περιεκτικότητα σε οργανική ουσία, η δομή, το πορώδες και η διηθητικότητα του εδάφους, μπορούν να μεταβληθούν. Για τις αυξητικές συνθήκες των δασικών δέντρων στη χώρα μας, μεγάλη σημασία έχει ο όγκος του εδάφους, τον οποίο εκμεταλλεύονται οι ρίζες τους, επειδή από τον όγκο αυτόν εξαρτώνται άμεσα η ποσότητα και το είδος των διαθέσιμων για τα φυτά θρεπτικών στοιχείων και η διαθέσιμη υγρασία.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/11/%CE%B122-539-x-600.jpg Σανιδότοιχοι για τον περιορισμό της επιφανειακής διάβρωσης και απορροής.
      Ο διαθέσιμος για τα δέντρα όγκος του εδάφους εξαρτάται κυρίως από το βάθος του. Στην Ελλάδα, ο σπουδαιότερος παράγοντας για την αύξηση της δασικής βλάστησης είναι το βάθος του εδάφους, όχι τόσο γιατί αυτό εξασφαλίζει καλή στήριξη στα δέντρα, αλλά γιατί με το μεγάλο όγκο εδάφους που εκμεταλλεύονται οι ρίζες, εξασφαλίζονται θρεπτικά στοιχεία και υγρασία για τις ανάγκες των φυτών. Το ριζικό σύστημα πολλών δασοπονικών ειδών εμφανίζει μεγάλη παραλλακτικότητα. Δηλαδή, οι ρίζες έχουν την ικανότητα να μεταβάλλουν τη μορφή τους ανάλογα με τις εδαφικές συνθήκες. Η πεύκη σε βαθιά, χαλαρά εδάφη σχηματίζει βαθύ και ισχυρό ριζικό σύστημα με πασσαλόριζα και φθάνει σε βάθος μεγαλύτερο από 4 μέτρα, ενώ σε αβαθή εδάφη δεν σχηματίζει πασσαλόριζα, αλλά πλάγιες ρίζες που εκτείνονται σε μεγάλο χώρο.
      Επειδή η παραγωγικότητα του εδάφους συνδέεται άμεσα με την αύξηση των φυτών, των οποίων οι ανάγκες συχνά είναι διαφορετικές σε θρεπτικά στοιχεία, είναι δυνατόν ένα έδαφος να έχει την ικανότητα να εφοδιάζει ικανοποιητικά με τα απαραίτητα θρεπτικά στοιχεία ένα δασοπονικό είδος, όχι όμως και ένα άλλο με διαφορετικές απαιτήσεις. Η ικανότητα αυτή των δασικών εδαφών δεν είναι πάντα σταθερή, αλλά εξαρτάται από τα αποθηκευμένα στο έδαφος θρεπτικά στοιχεία που μπορούν να προσληφθούν από τα φυτά, από το μητρικό πέτρωμα, τις κλιματολογικές συνθήκες, την ανακύκλωση των θρεπτικών στοιχείων, τη δραστηριότητα των μικροοργανισμών, καθώς και από τις τοπογραφικές συνθήκες της περιοχής. Με την τρέχουσα υπερθέρμανση του πλανήτη, οι υψηλότερες θερμοκρασίες και οι ακραίες ξηρασίες αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο δασικών πυρκαγιών. Υπάρχουν αρκετές πρόσφατες προβλέψεις σχετικά με την πιθανή αύξηση της διάρκειας, της έντασης και της συχνότητας των πυρκαγιών σε δασικές περιοχές, λόγω υψηλότερων θερμοκρασιών. Επομένως, ο αυξημένος κίνδυνος πυρκαγιάς δεν θα επηρεάσει μόνο τη δασική χλωρίδα, αλλά και τις φυσικές, χημικές και βιολογικές ιδιότητες του εδάφους. Οι πυρκαγιές αποτελούν καταστροφικό παράγοντα στα περισσότερα δασικά οικοσυστήματα των εύκρατων περιοχών και θεωρούνται παγκόσμια φαινόμενα που επηρεάζουν τις περισσότερες χερσαίες περιοχές. Επιδρούν στην οικολογία και τη λειτουργία των δασών, επηρεάζοντας την ανανέωση των θρεπτικών στοιχείων, την υδροφοβία, τη σύνθεση και την αναγέννηση των ειδών και την οικολογική βιοποικιλότητα. Οι πυρκαγιές είναι συχνά αποτέλεσμα ανθρωπογενών δραστηριοτήτων, ενώ οι φυσικές πυρκαγιές αντιπροσωπεύουν μόνο ένα μικρό ποσοστό των παγκόσμιων πυρκαγιών. Οι δασικές πυρκαγιές αποτελούν σημαντική αιτία υποβάθμισης του εδάφους και απώλειας θρεπτικών στοιχείων μέσω της εξαέρωσης και της διάβρωσης. Επίσης, επηρεάζουν τη βιολογική και φυσικοχημική ποιότητα των εδαφών και μειώνουν τα αποθέματα θρεπτικών στοιχείων μέσω διαφόρων μηχανισμών, όπως η εξάτμιση, η οξείδωση, η μεταφορά τέφρας και η διάβρωση. Πολλές μελέτες αναφέρουν μια δραστική μείωση του άνθρακα και της μικροβιακής βιομάζας σε βραχυπρόθεσμη βάση, μετά από δασικές πυρκαγιές. Επιπλέον, μετά την πυρκαγιά παρατηρείται μείωση των θρεπτικών στοιχείων του εδάφους, καθώς ελαττώνονται κατά 50-75% το άζωτο (Ν), 35-50% ο φώσφορος (P) και 25-50% το μαγνήσιο (Mg) μέσω της εξαέρωσης και των διεργασιών της οξείδωσης. Δασικές πυρκαγιές με θερμοκρασίες μεγαλύτερες των 300°C είχαν ως αποτέλεσμα την καταστροφή της υδατοϊκανότητας του εδάφους, με σημαντικό αντίκτυπο στον κύκλο του νερού του εδάφους και στα χαρακτηριστικά της διάβρωσης. Ωστόσο, το αποτέλεσμα των πυρκαγιών στους δείκτες ποιότητας του εδάφους, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ένταση και τη συχνότητά τους.
      Μια έντονη πυρκαγιά που κινείται με αργό ρυθμό έχει ως αποτέλεσμα μεγαλύτερη επίπτωση στο έδαφος από μια πυρκαγιά που κινείται γρήγορα. Επιπλέον, θερμοκρασίες 850°C και υψηλότερες μπορούν να αναπτυχθούν σε επιφάνειες εδάφους με μεγάλη ποσότητα ξηρής καύσιμης ύλης και μπορεί να έχουν καταστροφικές επιπτώσεις στις εδαφικές ιδιότητες.
      Για τον περιορισμό όλων αυτών των καταστρεπτικών συνεπειών, μετά από κάθε πυρκαγιά θα πρέπει να λαμβάνονται άμεσα και όσο το δυνατόν αποτελεσματικά μέτρα. Αυτά τα μέτρα θα πρέπει να ακολουθούν ορισμένες συνθήκες που αφορούν τόσο την καμένη έκταση όσο και τις καλλιεργήσιμες και κατοικημένες περιοχές. Σε μια καμένη λεκάνη απορροής είναι αναμενόμενο ότι οποιαδήποτε επέμβαση που αφορά την απομάκρυνση της εναπομείνουσας βιομάζας θα έχει σαν αποτέλεσμα την καταστροφή των επιφανειακών συσσωματωμάτων του εδάφους και την απώλεια εδαφικού υλικού πλούσιου σε οργανική ουσία. Να σημειωθεί ότι η υλοτομία και η μεταφορά της ξυλείας πρέπει να περιορίζεται μέχρι την τρέχουσα βλαστική περίοδο και όχι παραπάνω από ένα έτος. Ανάλογα με τη μορφολογία της καμένης επιφάνειας, καθορίζονται συγκεκριμένες θέσεις οι οποίες σε περιπτώσεις έντονων βροχοπτώσεων παρουσιάζουν τα φαινόμενα της πλημμυρικής απορροής. Οι θέσεις αυτές πρέπει να εντοπίζονται, ιδιαίτερα όταν έχουν άμεση επίδραση σε κατοικημένες περιοχές και να δρομολογούνται έργα που θα προστατεύσουν το έδαφος της ίδιας της θέσης από φαινόμενα διάβρωσης, αλλά και όλης της περιοχής που βρίσκεται προς τα κατάντη. Η διάβρωση προκαλεί καταστροφές στην περιοχή που λαμβάνει χώρα και συγχρόνως έχει ανεπιθύμητα αποτελέσματα σε θέσεις έξω από την περιοχή διάβρωσης, μέσα στο ευρύτερο τοπίο. Οι επιπτώσεις έξω από τη βασική περιοχή που υπέστη διάβρωση, οφείλονται στην περίσσεια νερού, ιζημάτων και στο χημικό φορτίο προς τα κατάντη των λόφων και των ρεμάτων. Η περισσότερο εμφανής καταστροφική πλευρά της διάβρωσης είναι η ίδια η απώλεια του εδάφους. Στην πραγματικότητα, η υποβάθμιση που υφίσταται το έδαφος είναι μεγαλύτερη από ότι δείχνει η απώλειά του, γιατί το εδαφικό υλικό που απομακρύνθηκε έχει μεγαλύτερη αξία από αυτό που έμεινε πίσω.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/11/%CE%B133-270-x-600.jpg Μικρό ξύλινο φράγμα.
      Τα αντιδιαβρωτικά έργα που θα πραγματοποιηθούν για τη συγκράτηση του επιφανειακού εδάφους στην ευρύτερη δασική περιοχή θα πρέπει να διατηρήσουν την αποτελεσματικότητά τους σε ισχύ, τουλάχιστον μέχρι την αποκατάσταση της δασικής βλάστησης. Επειδή το κόστος των αντιδιαβρωτικών έργων κρίνεται αρκετά υψηλό, θα πρέπει να εξετάζεται η δυνατότητα της χρησιμοποίησης υλικών από την ίδια την περιοχή. Τα σημαντικότερα από τα αντιδιαβρωτικά και αντιπλημμυρικά έργα στις πλαγιές και στα ρέματα μπορεί να είναι:
      Κορμοδέματα Κλαδοπλέγματα Σανιδότοιχοι Μικρά ξύλινα φράγματα Φράκτες από συρματοπλέγματα και ξύλινους πασσάλους. Φράγματα από οπλισμένο σκυρόδεμα Φράγματα από συρματόπλεκτα κιβώτια Τοίχοι από ξηρολιθοδομή Στις περιπτώσεις που λόγω αποστάσεων και απουσίας δασικών δρόμων, δεν είναι δυνατή η απομάκρυνση των κορμών των καμένων δένδρων, θα πρέπει να γίνεται υλοτομία και τοποθέτηση των κορμών κατά τις χωροσταθμικές καμπύλες. Παράλληλα, κρίνεται σκόπιμο όλα τα υλικά που θα προκύψουν από την αποκλάδωση των κορμών να παραμείνουν στην επιφάνεια του εδάφους, με σκοπό να ενισχυθεί η γονιμότητά του.
      *Η Ευγενία Παπαϊωάννου είναι κάτοχος MSc και PhD Εδαφολογίας, ΑΠΘ
      Κεντρική φωτογραφία: Αντιδιαβρωτικά και αντιπλημμυρικά έργα πλησίον κατοικημένων περιοχών.
    13. Περιβάλλον

      Engineer

      Η Ευρωπαϊκή Κοινότητα, θέλοντας να εξετάσει την εφαρμογή της υπάρχουσας νομοθεσίας σχετικά με την εθελοντική περιβαλλοντική σήμανση (Ecolabel), που εισήχθη με τον κανονισμό 66/2010, άνοιξε δημόσια διαβούλευση. Απευθύνεται σε χρήστες της σήμανσης, σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, τουριστικές επιχειρήσεις, καταναλωτές.
       
      Η διαβούλευση βρίσκεται εδώ: http://www.survey-ecolabel.eu/
       
      Πηγή: http://www.pedmede.gr/site/index.php?option=com_content&view=article&id=1405:2014-05-29-06-35-06&catid=98:2013-04-11-23-43-31&Itemid=519&lang=el
    14. Περιβάλλον

      Engineer

      Αντιμέτωπη με πρωτοφανή ξηρασία, η κυβέρνηση της Πορτογαλίας συνέστησε σε 43 δήμους να αυξήσουν προσωρινά την τιμή του νερού για τους μεγαλύτερους καταναλωτές και να αναστείλουν τον καθαρισμό των δρόμων και το πότισμα των δημόσιων πάρκων και των κήπων.
      Η Πορτογαλία πλήττεται από σοβαρή ή ακραία ξηρασία μετά τα κύματα καύσωνα των τελευταίων μηνών, ανακοίνωσε το ινστιτούτο μετεωρολογίας της χώρας IPMA.
      Αργά χθες Τετάρτη ο υπουργός Περιβάλλοντος της χώρας Ντουάρτε Κορντέιρο δήλωσε ότι από τα 61 φράγματα στην Πορτογαλία, τα 10 είναι σε κρίσιμη κατάσταση με τον αποθηκευμένο όγκο νερού να έχει πέσει κάτω από το 20% της χωρητικότητάς τους.
      Αυτά τα σχεδόν άδεια φράγματα παρέχουν νερό σε 40 δήμους στο βόρειο και το κεντρικό τμήμα της χώρας και σε τρεις στο Αλγκάρβε στον νότο.
      Αν και η χώρα στο σύνολό της διαθέτει επαρκή αποθέματα νερού για δύο χρόνια, το νερό που υπάρχει στα 10 φράγματα που βρίσκονται σε κρίσιμη κατάσταση αρκεί μόλις για ένα χρόνο, εξήγησε ο Κορντέιρο.
      Συνολικά στην Πορτογαλία υπάρχουν 278 δήμοι που είναι αρμόδιοι για την παροχή νερού στους δημότες τους.
      Στους 43 δήμους που έχουν επηρεαστεί περισσότερο η κυβέρνηση συνέστησε, για την περίοδο που η ξηρασία είναι πιο σοβαρή, να αυξήσουν την τιμή του νερού για τις οικογένειες και τις εταιρείες που καταναλώνουν περισσότερα από 15 κυβικά μέτρα νερού μηνιαίως. Η μέση οικογένεια στην Πορτογαλία καταναλώνει 10 κυβικά μέτρα νερού τον μήνα.
      Επίσης θα πρέπει «να αναστείλουν προσωρινά τη μη απαραίτητη χρήση νερού, κυρίως για τον καθαρισμό των δρόμων και το πότισμα του πρασίνου, όπως και στα σιντριβάνια και τις πισίνες», επεσήμανε ο υπουργός Περιβάλλοντος. Πρόσθεσε εξάλλου ότι η κυβέρνηση θα βοηθήσει να διασφαλιστεί ότι τα μέτρα αυτά θα εφαρμοστούν άμεσα, αν και εκτίμησε ότι οι δημοτικές αρχές συμμορφώνονται με τις συστάσεις.
      Τον Φεβρουάριο η κυβέρνηση της Πορτογαλίας ζήτησε να σταματήσει η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από έξι φράγματα, ενώ από τον Αύγουστο οι αρχές έχουν πάψει να ποτίζουν τα γήπεδα του γκολφ, τα δημόσια πάρκα και τους κήπους στο Αλγκάρβε προκειμένου να αποφύγουν να επιβάλλουν δελτίο στην κατανάλωση νερού από τους πολίτες.
      Εικόνες από: https://24.sapo.pt/atualidade/artigos/em-montalegre-nao-ha-memoria-de-tao-pouca-agua-na-barragem-do-alto-rabagao#


    15. Περιβάλλον

      Engineer

      Σήμα κινδύνου εξαιτίας της λειψυδρίας εκπέμπουν αρκετές περιοχές της χώρας. Στη Θεσσαλία οι παραγωγοί βρίσκονται σε απόγνωση ενόψει της αρδευτικής περιόδου, με τη στάθμη του νερού στη λίμνη Πλαστήρα να παραμένει σε πολύ χαμηλά επίπεδα, ενώ ιδιαίτερα δύσκολη διαγράφεται η φετινή χρονιά και στη Χίο, όπου λαμβάνονται μέτρα υπό τον φόβο ανεπάρκειας πόσιμου νερού το καλοκαίρι.
      Μετά την πρωτοφανή ξηρασία που επικράτησε το 2022 στην Ευρώπη, ο κίνδυνος για καταστροφική εκδήλωση του φαινομένου παραμένει ορατός και φέτος, με το Eurasia Group να προειδοποιεί πρόσφατα πως η λειψυδρία θα είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την οικονομία το 2023.
      Ο όρος κλιματική αλλαγή δεν αποτελεί πλέον μια θεωρητική έννοια αλλά μια πραγματικότητα που βιώνουν καθημερινά οι πολίτες του κόσμου…
      2 μέτρα κάτω η λίμνη
      Το σοβαρότερο πρόβλημα εντοπίζεται φέτος στη Θεσσαλία: στα τέλη Ιανουαρίου η στάθμη της λίμνης Πλαστήρα ήταν κατά 1,80 μέτρα χαμηλότερη από πέρυσι. Από τότε μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου, σύμφωνα με τα στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου, δεν έβρεξε καθόλου, ενώ οι περιορισμένες βροχοπτώσεις που σημειώθηκαν τις πρώτες ημέρες του Μαρτίου δεν ήταν ικανές να αλλάξουν την εικόνα. Η κατάσταση έχει εντείνει την αγωνία των παραγωγών, οι οποίοι επισημαίνουν πως οι καλλιέργειες αντιμετωπίζουν ήδη προβλήματα. Η ανησυχία είναι ακόμη μεγαλύτερη στους καλλιεργητές σιταριού και κριθαριού καθώς τα φυτά έχουν ήδη μεγαλώσει, λόγω του ήπιου χειμώνα, και έχουν ανάγκη από νερό. Η λήψη μέτρων θεωρείται επιτακτική. Σύμφωνα με πρόσφατη επιστημονική μελέτη, περίπου το 24% των εδαφών σε λοφώδεις περιοχές της Θεσσαλίας θα καταστεί ως το 2050 ακατάλληλο για καλλιέργεια λόγω διάβρωσης και το 7% λόγω αλάτωσης. «Η απώλεια εδάφους θα έχει αναπόφευκτα αρνητικό αντίκτυπο στη συνολική γεωργική παραγωγή», ανέφερε πρόσφατα ο Ανδρέας Ι. Καραμάνος, ακαδημαϊκός, πρώην πρύτανης του Γεωπονικού Πανεπιστημίου, ο οποίος συμμετείχε στην έρευνα.
      Στη Βόρεια Ελλάδα
      Σοβαρή ανομβρία βιώνουν, επίσης, η Μακεδονία και η Θράκη ενώ συνολικά στη Βόρεια Ελλάδα από τον Οκτώβριο μέχρι σήμερα καταγράφεται ο μεγαλύτερος αριθμός ημερών με θερμοκρασίες υψηλότερες από το κανονικό για την εποχή που συνοδεύτηκαν και από σημαντική έλλειψη βροχοπτώσεων.
      Χάθηκε πολύτιμο νερό
      Ανησυχία επικρατεί και στην Ανατολική Κρήτη, καθώς η ανομβρία έχει μειώσει σημαντικά τα αποθέματα νερού στα φράγματά της. Οι ραγδαίες βροχοπτώσεις των τελευταίων ημερών αύξησε μεν το συνολικό άθροισμα του νερού, αλλά λόγω της βιαιότητας της βροχής σημαντικό μέρος της χάθηκε καθώς απέρρευσε γρήγορα.
      Επιβολή μέτρων
      Στις περιοχές που αντιμετωπίζουν λειψυδρία οι αρμόδιοι δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο επιβολής περιορισμού στην κατανάλωση. Μία από αυτές τις περιπτώσεις είναι η Χίος όπου στις αρχές Φεβρουαρίου οι βροχομετρικοί σταθμοί της Κεντρικής Χίου, όπου διαμένει ο κύριος όγκος του πληθυσμού, είχαν καταγράψει σχεδόν 35 εκατοστά νερού, ενώ πιο ανησυχητική ήταν η κατάσταση στη Νότια Χίο και στα βορειοδυτικά, στη Βολισσό, με 22,9 εκατοστά. Τα δεδομένα σήμαναν συναγερμό για ενδεχόμενη έλλειψη νερού τη θερινή και τη φθινοπωρινή περίοδο. «Για πρώτη χρονιά ύστερα από πολλά χρόνια έχουμε 30 πόντους νερού, όταν τις άλλες χρονιές είχαμε κατά μέσο όρο 60-80 πόντους. Αυτό σημαίνει ότι δεν έχει βρέξει καθόλου και πως όσα επιφανειακά νερά είχαμε για να γεμίσουν οι λιμνοδεξαμενές και οι πηγές, δεν έχουν τρέξει. Ετσι είμαστε στο μηδέν. Και έχουμε μπροστά μας το καλοκαίρι που οι ανάγκες αυξάνονται λόγω τουρισμού», λέει στα «ΝΕΑ» ο Βασίλης Μυριαγκός, πρόεδρος της Δημοτικής Επιχείρησης Υδρευσης Χίου. «Για να βρούμε νερό υπάρχουν δύο τρόποι: ο ένας είναι να βρέξει ο Θεός και ο δεύτερος να λάβουμε μέτρα. Αυξήσαμε τις μονάδες αφαλάτωσης, θα δώσουμε νερό από γεωτρήσεις προσπαθώντας να βελτιώσουμε την ποιότητά του. Πιστεύουμε πως θα βγάλουμε το καλοκαίρι – το τραγικό, όμως, είναι ότι δεν ξέρουμε τι θα γίνει του χρόνου…».
      Οι προβλέψεις για λειψυδρία στην Ελλάδα είχαν διατυπωθεί εδώ και χρόνια. Η Επιτροπή Μελέτης Επιπτώσεων Κλιματικής Αλλαγής της Τράπεζας της Ελλάδος, το 2011 ανέφερε πως το 40% της ελληνικής επικράτειας, ιδίως στα ανατολικά και νότια, κινδυνεύει έως το 2100 να ερημοποιηθεί λόγω μειωμένων βροχοπτώσεων και αυξημένων θερμοκρασιών.
      Εφημερίδα: Τα Νέα
    16. Περιβάλλον

      Engineer

      Οι δήμαρχοι 20 μεγάλων ευρωπαϊκών πόλεων, συμπεριλαμβανομένης της Αθήνας, προειδοποιούν ότι τα υψηλά επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης από τα αυτοκίνητα ντίζελ απειλούν τους πολίτες τους, και καλούν για σκληρότερη πανευρωπαϊκή δράση για τη ρύθμιση των επιβλαβών εκπομπών.
       
      Σε δημόσια επιστολή τους, οι δήμαρχοι υποστηρίζουν ότι οι νέοι κανόνες που διέπουν τις εκπομπές των αυτοκινήτων προσφέρουν ουσιαστικά μια «άδεια ρύπανσης» σε βάρος της δημόσιας υγείας.
       
      Τον περασμένο μήνα τη Ευρωβουλή καταψήφισε ένα σχέδιο για την αντιμετώπιση των κενών στους ελέγχους της ατμοσφαιρικής ρύπανσης για τα νέα πετρελαιοκίνητα αυτοκίνητα, που σημαίνει ότι τα όρια για τα οξείδια του αζώτου θα χαλαρώσουν από το 2019.
       
      «Είναι απαράδεκτο να εισάγουμε όρια εκπομπών, μόνο για να επιτρέπουμε να παραβιάζονται», αναφέρει η επιστολή, την οποία υπογράφουν ηγέτες από την Αθήνα, το Παρίσι, τη Μαδρίτη, το Άμστερνταμ, το Μιλάνο, το Όσλο, τη Βαρσοβία και άλλες μεγάλες πόλεις.
       
      «Τι μπορούμε να πούμε στους γονείς των οποίων τα παιδιά πάσχουν από οξεία αναπνευστικά προβλήματα ή σε ηλικιωμένους και ευάλωτους ανθρώπους;», καταλήγει η επιστολή.
       
      Αξίζει να σημειωθεί ότι ο δήμαρχος του Λονδίνου Μπόρις Τζόνσον κλήθηκε να υποστηρίξει τη διαμαρτυρία, αλλά το δημαρχείο του Παρισίου, που συντόνισε την προσπάθεια, ισχυρίζεται ότι δεν έλαβε θετική απάντηση στην πρόσκληση.
       
      Η πρωτεύουσα του Ηνωμένου Βασιλείου έχει από τα υψηλότερα επίπεδα των εκπομπών οξειδίων του αζώτου στην Ευρώπη και μάλιστα το ζήτημα κυριαρχεί ενόψει των εκλογών, με κάποιους υποψηφίους δημάρχους να δεσμεύονται να καταργήσουν σταδιακά τα ταξί ντίζελ.
       
      Εξάλλου, άλλες ευρωπαϊκές πόλεις λαμβάνουν ήδη ριζικά μέτρα για τη μείωση των επιπέδων ρύπανσης. Η Μαδρίτη σχεδιάζει να απαγορεύσει έως και το 50% των αυτοκινήτων από το ιστορικό κέντρο της, όταν πέφτει η ποιότητα του αέρα, ενώ το Μιλάνο και το Παρίσι έχουν ψηφίσει παρόμοια μέτρα.
       
      Τέλος, το Όσλο εξετάζει μία πρόταση για την απαγόρευση όλων των ιδιωτικών οχημάτων από το κέντρο από το 2019.
       
      Πηγή: http://www.naftemporiki.gr/story/1081472/oi-dimarxoi-ton-europaikon-proteuouson-zitoun-austirotera-metra-gia-tous-kinitires-ntizel
    17. Περιβάλλον

      Engineer

      Εγκρίθηκε σήμερα από το Υπουργικό Συμβούλιο  -μετά από εισήγηση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστή Χατζηδάκη-  το νέο 10ετές Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ). Σε αυτό ελήφθησαν υπόψη τα σχόλια της διαβούλευσης που υπέβαλαν οι ενδιαφερόμενοι φορείς και οι πολίτες.  
      Βασικοί στόχοι νέου ΕΣΔΑ
      Μερικοί από τους στόχους για το νέο ΕΣΔΑ 2020-2030 είναι οι εξής:
      Ταφή των απορριμμάτων στο 10% το 2030, πέντε χρόνια νωρίτερα από την κοινοτική υποχρέωση (2035) Παύση της ανεξέλεγκτης διάθεσης απορριμμάτων και αποκατάσταση των παράνομων χωματερώνμέχρι το 2022 Αύξηση της ανακύκλωσης στο 55% το 2025 και στο 60% το 2030 (συμπεριλαμβανομένων και των βιοαποβλήτων) Χωριστή συλλογή οργανικών αποβλήτων (καφέ κάδος) και ανάπτυξη σχετικών υποδομών σε όλη την επικράτεια μέχρι το 2022 Πλήρης κάλυψη της χώρας μέχρι το 2030 με 43 Μονάδες Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) και 43 - 46 Μονάδες Επεξεργασίας Βιοαποβλήτων (ΜΕΒΑ). Λειτουργία τεσσάρων (4) μονάδων παραγωγής ενέργειας με ενεργειακή αξιοποίηση των υπολειμμάτων των ΜΕΑ, όπως γίνεται σε όλη την Ευρώπη. Μετά την έγκριση του νέου ΕΣΔΑ 2020- 2030 από το Υπουργικό Συμβούλιο,  ο Κωστής Χατζηδάκης δήλωσε:
      «Με οδηγό τις καλές ευρωπαϊκές πρακτικές, προσπαθούμε να καλύψουμε το χαμένο έδαφος. Προτάσσοντας την ανακύκλωση, στοχεύουμε να αναστρέψουμε τη θλιβερή εικόνα με τις παράνομες χωματερές και το θάψιμο των σκουπιδιών!
      Καθώς είναι γεγονός ότι η Ελλάδα  καταλαμβάνει την 4η χειρότερη επίδοση στη διαχείριση απορριμμάτων σε όλη την Ευρώπη, με το νέο ΕΣΔΑ επιχειρούμε με πράξεις, αυτή η θέση να γίνει οριστικά παρελθόν. Για παράδειγμα, μέχρι τα τέλη του 2020 θα έχουν δημοπρατηθεί 17 σύγχρονες Μονάδες Επεξεργασίας Απορριμμάτων, από 6 που λειτουργούν σήμερα.
      Με τον νέο Οδικό Χάρτη δείχνουμε τον δρόμο στην Αυτοδιοίκηση, στη Βιομηχανία, στους φορείς και σε όλους τους εμπλεκόμενους  πώς μπορεί να εκσυγχρονισθεί η διαχείριση απορριμμάτων. Ταυτόχρονα, κάνουμε συμμέτοχο τον πολίτη σε αυτή τη νέα εθνική προσπάθεια.
      Η μεγάλη καθυστέρηση της Ελλάδας καθιστά το έργο της διαχείρισης των απορριμμάτων ένα Ηράκλειο έργο. Ίσως, είναι το πιο δύσκολο ζήτημα στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Είμαστε όμως αποφασισμένοι να επιτύχουμε. Είναι θέμα εθνικού φιλότιμου».
      Ο γενικός γραμματέας συντονισμού διαχείρισης αποβλήτων, Μανώλης Γραφάκος δήλωσε:
      «Με το νέο ΕΣΔΑ η προσπάθεια ανακύκλωσης – φιλική προς το Περιβάλλον- ξεκινά μέσα από το κάθε σπίτι, δίνοντας στους πολίτες οικονομικά κίνητρα».
      Στο νέο ΕΣΔΑ προβλέπονται:
      Δημοπράτηση συνολικά 17 ΜΕΑ έως το τέλος του 2020 Κατασκευή συνολικά 27 ΜΕΑ έως το τέλος του 2023 Ήδη, 3 Μονάδες Επεξεργασίας Απορριμμάτων έχουν δημοπρατηθεί (Ζάκυνθος, Λευκάδα, Ναύπακτος) και άλλες 7 βρίσκονται σε στάδιο κατασκευής (Αλεξανδρούπολη, Θήβα, Ηλεία, Αμάρι, Αρκαδία, Μεσσηνία, Λακωνία). Για το 2020, ο στόχος είναι να έχουν δημοπρατηθεί συνολικά 17 ΜΕΑ. Προβλέπεται δε ότι έως το τέλος του 2023 θα έχουνκατασκευαστεί 27 Μονάδες Επεξεργασίας Απορριμμάτων σε όλη την Ελλάδα.
      Τα 10 κυριότερα μέτρα
      Οι στόχοι που προαναφέρθηκαν θα επιτευχθούν με τη λήψη10 απαραίτητων μέτρων:
      Τον εκσυγχρονισμό του «τέλους ταφής» αποβλήτων σε ΧΥΤΑ και την εφαρμογή στην πράξη της αρχής «Πληρώνω όσο Πετάω». Την προώθηση της χωριστής συλλογής και την ενίσχυση δικτύου συλλογής ανακυκλώσιμων υλικών με 4 ρεύματα ανακύκλωσης (χαρτί, γυαλί, πλαστικό, αλουμίνιο). Την ολοκληρωμένη ανάπτυξη δικτύου συλλογής οργανικών αποβλήτων (καφέ κάδος) μέχρι το τέλος του 2022. Την αύξηση και αναβάθμιση των Κέντρων Διαλογής Ανακυκλώσιμων  Υλικών (ΚΔΑΥ) προκειμένου να ανταποκρίνονται στις νέες αυξημένες ανάγκες ανακύκλωσης της χώρας. Την ανάκτηση ενέργειας από την επεξεργασία των οργανικών αποβλήτων (βιομάζα) αλλά και την παραγωγή δευτερογενών υλικών (κόμποστ) στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας. Τη δημιουργία του πρώτου ΧΥΤΕΑ (Χώρος Υγειονομικής Ταφής Επικίνδυνων Αποβλήτων) με σκοπό την ολιστική διαχείριση των αποβλήτων της χώρας σύμφωνα με τις επιταγές της ΕΕ. Τη δημιουργία συστήματος ευθύνης παραγωγών για τα πλαστικά απόβλητα θερμοκηπίων και τα τις πλαστικές συσκευασίας φυτοφαρμάκων. Τη επέκταση της διευρυμένης Ευθύνης του Παραγωγού σε νέες κατηγορίες προϊόντων, όπως έπιπλα, στρώματα, ληγμένα φάρμακα, απόβλητα φωτοβολταϊκών και αιολικών πάρκων, παιγνίδια κλπ. Τη συνεχή ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση των ενδιαφερομένων μερών. Την αύξηση της ενεργειακής αξιοποίησης των υπολειμμάτων των αποβλήτων και την ανάπτυξη μονάδων παραγωγής ενέργειας με σκοπό τη μείωση της ταφής. Ειδικά γι’ αυτό το μέτρο τονίζονται τα εξής:
      Σε αντίθεση με τους ισχυρισμούς ορισμένων πλευρών, το μέτρο αυτό είναι σε απόλυτη αρμονία με την πρακτική όλων σχεδόν των ευρωπαϊκών κρατών. Δεν είναι καύση αλλά ενεργειακή αξιοποίηση. Πάνω από 400 τέτοιες μονάδες λειτουργούν σε όλα σχεδόν τα κράτη – μέλη της ΕΕ και ορισμένες από αυτές μέσα στα κέντρα των πόλεων
      Σημείωση:  
      Της ηλεκτρονικής διαβούλευσης που διήρκεσε το διάστημα 6 – 25 Αυγούστου,  είχε προηγηθεί προ-διαβούλευση -με παρουσιάσεις και συναντήσεις της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου- με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς της Αυτοδιοίκησης, καθώς και με συλλογικούς φορείς. Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα σχόλια και τις παρατηρήσεις τους, στο νέο ΕΣΔΑ αποσαφηνίζονται ότι:
      Αναδεικνύεται η διάσταση «κόστος για τον πολίτη» έτσι ώστε να γίνει κατανοητό ότι μέσω της αρχής του «Πληρώνω όσο Πετάω (Π.ο.Π.)» και της προώθησης της ανακύκλωσης, το όφελος για τον καθένα δεν είναι μόνο περιβαλλοντικό αλλά μπορεί να γίνει και οικονομικό. Το ΥΠΕΝ αποτελεί τον αρμόδιο φορέα για την υλοποίηση των απαραίτητων μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης που θα γίνουν με ΣΔΙΤ, το οποίο και καθορίζει: Τον αριθμό των μονάδων Τις προδιαγραφές Τη χωροθέτηση αλλά και Τη διαγωνιστική διαδικασία Προβλέπεται πλέον η θεσμοθέτηση προδιαγραφών και ελέγχου του παραγόμενου κομπόστ από τις Μονάδες Επεξεργασίας ΒιοΑποβλήτων (ΜΕΒΑ). Για την αξιοποίηση των υπολειμμάτων επεξεργασίας αποβλήτων, προκρίνονται οι εγχώριες ενεργοβόρες βιομηχανίες (τσιμεντοβιομηχανία, κεραμοποιία κλπ), χωρίς να εγκαταλείπονται οι νέες μονάδες ενεργειακής αξιοποίησης που θα δημιουργηθούν. Η διαχείριση της λυματολάσπης από τους βιολογικούς καθαρισμούς θα γίνεται μέσω των Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ). Συζήτηση για την ενσωμάτωση της νέας γενιάς ευρωπαϊκών Οδηγιών για τα απόβλητα
      Σήμερα στο Υπουργικό Συμβούλιο συζητήθηκε επίσης η ενσωμάτωση στο εθνικό δίκαιο 4 ευρωπαϊκών Οδηγιών για τα απόβλητα. Ιδιαίτερη συζήτηση έγινε για τις 2 από αυτές, την 2018/851 και την 2018/852, για τις οποίες απαιτείται νόμος.
      Ο Κωστής Χατζηδάκης παρουσίασε τις βασικές αρχές του σχετικού νομοσχεδίου στο οποίο αντανακλάται η φιλοσοφία του ΕΣΔΑ. Αυτό το νομοσχέδιο  θα περιλαμβάνει τους υποχρεωτικούς στόχους που τίθενται από τις Οδηγίες, εθνικά μέτρα συμμόρφωσης τα οποία εξειδικεύονται από κάθε κράτος -μέλος της ΕΕ με βάση τις προβλέψεις των Οδηγιών, καθώς και επιπλέον μέτρα για την αποτελεσματικότερη διαχείριση των αποβλήτων στην Ελλάδα.
      Η πρώτη οδηγία 2018/851 προβλέπει τη θέσπιση ξεχωριστής συλλογής κλωστοϋφαντουργικών και επικίνδυνων αποβλήτων από νοικοκυριά  κατά δύο χρόνια νωρίτερα (μέχρι 1/1/2025). Το Σχέδιο Νόμου προβλέπει μεταξύ άλλων, την θεσμοθέτηση της δυνατότητας από τους Ο.Τ.Α. να εφαρμόσουν την αρχή «Πληρώνω όσο Πετάω». Την υποχρεωτική εφαρμογή της αρχής αυτής από μεγάλους Ο.Τ.Α., στα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος για τα βιοαπόβλητα. Τον εκσυγχρονισμό του τέλους ταφής των αποβλήτων που θα χρηματοδοτεί μέσω του Πράσινου Ταμείου δράσεις των Ο.Τ.Α. για το περιβάλλον και τη διαχείριση αποβλήτων, την  ανακύκλωσης και δράσεις για την έρευνα και την καινοτομία στη διαχείριση των αποβλήτων. Την υποχρέωση μεγάλων βιομηχανιών και ξενοδοχείων να οδηγούν τα απόβλητα τροφίμων σε μονάδες επεξεργασίας. Την ενίσχυση και επέκταση του Ηλεκτρονικού Μητρώου Αποβλήτων. Την διασύνδεση του ΓΕΜΗ και του Εθνικού Μητρώου Παραγωγών αποβλήτων για την καταπολέμηση της εισφοροδιαφυγής υπόχρεων επιχειρήσεων από την καταβολή της εισφοράς τους σε ΣΣΕΔ. Την πρόβλεψη ύπαρξης χώρου για τον εξοπλισμό ξεχωριστής συλλογής αστικών αποβλήτων στις νέες οικοδομές. Την θέσπιση μέτρων για την επαναχρησιμοποίηση υλικών συσκευασίας.
      Η δεύτερη οδηγία 2018/852 αφορά στις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας και θέτει συγκεκριμένους στόχους μέχρι το 2025 και το 2030. Το Σχέδιο Νόμου για τα θέματα αυτά προβλέπει, μεταξύ άλλων, την υποχρέωση αναβάθμισης των Κέντρων Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών. Την δημιουργία συστήματος επιστροφής εγγυήσεων για συσκευασίες ποτών. Την θέσπιση ενιαίου ξεχωριστού χρώματος για τους κάδους απορριμμάτων ανά υλικό. Την υποχρέωση ξεχωριστής συλλογής των αποβλήτων συσκευασίας στα δωμάτια των ξενοδοχείων. Την υποχρέωση τοποθέτησης στους δημόσιους χώρους και στα δημόσια κτίρια κάδων πολλαπλών ρευμάτων μέχρι 31/12/2022.
      Το νομοσχέδιο θα παρουσιασθεί όταν τεθεί σε δημόσια διαβούλευση.
    18. Περιβάλλον

      Engineer

      Νέος οδηγός διευκολύνει τη συμμετοχή των πολιτών στον αγώνα για προστασία του περιβάλλοντος και συμμετοχή στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων. Πώς και πού μπορώ να υποβάλω καταγγελία για καταπάτηση αιγιαλού; Τι μπορώ να κάνω όταν βρεθώ μπροστά σε μπάζωμα υγροτόπου, αποψίλωση δάσους ή χτίσιμο αυθαίρετης οικοδομής; Έχω δικαίωμα παρέμβασης αν αρνηθούν να μου δώσουν πληροφορίες; Γιατί είναι σημαντικοί οι δασικοί χάρτες; Μπορώ στ’ αλήθεια να συμμετάσχω σε διαβούλευση για περιβαλλοντικό νομοσχέδιο; Όταν ο πλανήτης καταστρέφεται, πώς μπορώ εγώ να διαμαρτυρηθώ και να ακουστώ;
      Απαντήσεις στα ‘καυτά’ ερωτήματα που απασχολούν κάθε περιβαλλοντικά ενεργό και ευαισθητοποιημένο πολίτη δίνονται στον νέο οδηγό που δημοσιεύουν σήμερα η περιβαλλοντική οργάνωση WWF Ελλάς  και ο Οργανισμός Ανοιχτών Τεχνολογιών (ΕΕΛ/ΛΑΚ). Ο οδηγός αυτός παρέχει στους πολίτες ελεύθερη πρόσβαση σε πρακτικές πληροφορίες και συμβουλές, έχοντας ως στόχο την ενδυνάμωσή τους προκειμένου να είναι σε θέση να αναλάβουν ενεργό δράση και να συμμετέχουν στη διαμόρφωση και λήψη αποφάσεων για περιβαλλοντικά ζητήματα.
      Το σημαντικό αυτό εργαλείο ενίσχυσης των πολιτών κατά την άσκηση του δικαιώματός τους για προστασία του περιβάλλοντος αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος Active citizens fund και του έργου «Πολίτες για το περιβάλλον: Η εκπαίδευση ως εργαλείο αποτελεσματικής συμμετοχής στα κοινά και στη λήψη αποφάσεων».
      Μέσα από τον οδηγό, ο οποίος είναι διαθέσιμος μαζί με άλλα ενημερωτικά υλικά στην πλατφόρμα του έργου, οι πολίτες μπορούν να αποκτήσουν πρόσβαση σε χρήσιμη περιβαλλοντική πληροφορία, να αναζητήσουν τρόπους με τους οποίους μπορούν να συμμετέχουν στη διαμόρφωση και λήψη περιβαλλοντικών αποφάσεων στην Ελλάδα, καθώς και σε αντίστοιχες διαδικασίες της Ε.Ε. για το περιβάλλον, αλλά και να αναφέρουν οποιαδήποτε παραβίαση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας αντιληφθούν. Παράλληλα, μέσα από την πλατφόρμα του έργου, οι πολίτες μπορούν πλέον να αναζητήσουν άλλες ομάδες πολιτών που δραστηριοποιούνται σε τοπικό επίπεδο και να έρθουν σε επαφή μαζί τους για να ανταλλάξουν γνώσεις και απόψεις γύρω από ένα περιβαλλοντικό ζήτημα που τους απασχολεί από κοινού. Η λειτουργία αυτή είναι αποτέλεσμα μίας πρώτης χαρτογράφησης, η οποία θα επικαιροποιείται τακτικά.
      “Στον αγώνα για την προστασία του περιβάλλοντος δεν είμαστε και δεν πρέπει να αισθανόμαστε μόνοι. Όλοι αποτελούμε μέρη ενός ευρύτερου συνόλου, με το οποίο είμαστε σε άμεση αλληλεπίδραση και γι΄αυτό, η συμμετοχή μας στα κοινά, και τα περιβαλλοντικά ζητήματα ειδικότερα, είναι απαραίτητη”, δήλωσε η Άννα Βαφειάδου, υπεύθυνη νομικού τομέα στο WWF Ελλάς.“Αναγνωρίζοντας τα κενά γνώσης και πληροφόρησης που υπάρχουν και αποτρέπουν τους πολίτες από την ενεργή συμμετοχή, ο οδηγός αυτός έχει ως στόχο να συγκεντρώσει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες και να τις επικοινωνήσει με απλό τρόπο στο κοινό, προκειμένου να ενισχυθεί σημαντικά η συμμετοχή του στη διαμόρφωση και λήψη αποφάσεων και εν τέλει, να ενδυναμωθεί η σχέση μεταξύ κοινωνίας και περιβάλλοντος.”
      “Στο σημερινό κόσμο των εντεινόμενων προκλήσεων για το περιβάλλον, οι πολίτες χρειάζονται περισσότερο από ποτέ χώρους και εργαλεία για να ασκήσουν αποτελεσματικά τα περιβαλλοντικά τους δικαιώματα.” σημειώνει ο γενικός διευθυντής του Οργανισμού Ανοιχτών Τεχνολογιών ΕΕΛΛΑΚ, Αλέξανδρος Μελίδης.  “Δημιουργήσαμε ένα πρακτικό οδηγό για να αναδείξουμε ένα νέο υπόδειγμα δημόσιας συμμετοχής φορέων και πολιτών. Ένα υπόδειγμα δημόσιου διαλόγου και συμμετοχής με ουσιαστικό αντίκτυπο στη διαμόρφωση και λήψη αποφάσεων. Η ενημερωμένη δημόσια συμμετοχή, ο δομημένος διάλογος με τη στάθμιση εναλλακτικών προσεγγίσεων είναι ζωτικής σημασίας. Ειδικά για τις ευάλωτες κοινότητες που επηρεάζονται δυσανάλογα από την κλιματική αλλαγή, αλλά που συνήθως δεν έχουν θέση στους χώρους λήψης αποφάσεων.”
      Το έργο ξεκίνησε να υλοποιείται τον Απρίλιο 2021 και θα ολοκληρωθεί τον Σεπτέμβριο 2023 με την συνδιαμόρφωση από κοινού με την κοινωνία των πολιτών μίας πρότασης πολιτικής για την βελτίωση των διαδικασιών δημόσιας συμμετοχής. Στα μέσα Νοεμβρίου έχει προγραμματιστεί η διεξαγωγή ενός εργαστηρίου επιμόρφωσης στην Αθήνα, ώστε περισσότεροι ενεργοί πολίτες να μπορέσουν να συμβάλουν πιο ενεργητικά στη συζήτηση για τη βελτίωση του νομοθετικού και θεσμικού πλαισίου για τις διαδικασίες δημόσιας συμμετοχής. Από τον Δεκέμβριο 2022 έως το Φεβρουάριο 2023 πρόκειται να διεξαχθούν ακόμα περισσότερα εργαστήρια σε διαφορετικές πόλεις της Ελλάδας, με στόχο την εκπαίδευση τοπικών ομάδων και ενεργών πολιτών και τη συνεργασία τους με δημοσίους υπαλλήλους για τη συνδιαμόρφωση προτάσεων σχετικών με την ενίσχυση της δημόσιας συμμετοχής.
      Tο έργο «Πολίτες για το Περιβάλλον» υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος Active citizens fund, με φορέα υλοποίησης το WWF Ελλάς και εταίρο την Εταιρεία Ελεύθερου Λογισμικού/Λογισμικού Ανοικτού Κώδικα (ΕΕΛ/ΛΑΚ). Το πρόγραμμα Active citizens fund, ύψους € 13,5 εκ., χρηματοδοτείται από την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και τη Νορβηγία και είναι μέρος του χρηματοδοτικού μηχανισμού του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ) περιόδου 2014 – 2021, γνωστού ως EEA Grants. Το πρόγραμμα στοχεύει στην ενδυνάμωση και την ενίσχυση της βιωσιμότητας της κοινωνίας των πολιτών και στην ανάδειξη του ρόλου της στην προαγωγή των δημοκρατικών διαδικασιών, στην ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών στα κοινά και στην προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Τη διαχείριση της επιχορήγησης του προγράμματος Active citizens fund για την Ελλάδα έχουν αναλάβει από κοινού το Ίδρυμα Μποδοσάκη και το SolidarityNow. Περισσότερες πληροφορίες: www.activecitizensfund.gr
      Ο Οργανισμός Ανοιχτών Τεχνολογιών (ΕΕΛ/ΛΑΚ) ιδρύθηκε το 2008, σήμερα έχει μετόχους 37 Πανεπιστήμια, Ερευνητικά Κέντρα και κοινωφελείς φορείς.  Έχει ως κύριο στόχο να συμβάλει στην ανοιχτότητα και ειδικότερα στην προώθηση και ανάπτυξη των Ανοιχτών Προτύπων, του Ελεύθερου Λογισμικού, του Ανοιχτού Περιεχομένου, των Ανοιχτών Δεδομένων και των Τεχνολογιών Ανοιχτής Αρχιτεκτονικής στο χώρο της εκπαίδευσης, του δημόσιου τομέα, των επιχειρήσεων και της Κοινωνικής Οικονομίας στην Ελλάδα, ενώ παράλληλα φιλοδοξεί να αποτελέσει κέντρο γνώσης και πλατφόρμα διαλόγου για τις ανοιχτές τεχνολογίες. Ανάμεσα στους φορείς που συμμετέχουν στον Οργανισμό Ανοιχτών Τεχνολογιών (ΕΕΛΛΑΚ) είναι τα πιο πολλά ελληνικά Πανεπιστήμια και Ερευνητικά Κέντρα, ενώ για την υλοποίηση των δράσεων του, βασίζεται στη συνεργασία και ενεργή συμμετοχή των μελών του και της ελληνικής κοινότητας χρηστών και δημιουργών Ελεύθερου Λογισμικού, Ανοιχτού Περιεχομένου και Τεχνολογιών Ανοιχτής Αρχιτεκτονικής.
    19. Περιβάλλον

      Engineer

      Αλλαγές με φιλοπεριβαλλοντικό πρόσημο αλλά και αυστηρούς ελέγχους φέρνει στον πρωτογενή τομέα, από τη νέα χρονιά, η ενεργοποίηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) 2023-2027 και στη χώρα μας.
      Το ελληνικό Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο για την ΚΑΠ έλαβε πριν από λίγες ημέρες άτυπα το «πράσινο φως» για την εκκίνηση της τυπικής διαδικασίας έγκρισης από τη Γενική Διεύθυνση Γεωργίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με την «επίσημη» έγκριση να αναμένεται περί τα τέλη του Νοεμβρίου.
      Δύο είναι οι βασικές μεταβολές που θα δουν από τη νέα καλλιεργητική χρονιά οι αγρότες καθώς οι κύριοι στόχοι της νέας ΚΑΠ είναι ο φιλοπεριβαλλοντικός / ψηφιακός μετασχηματισμός αλλά και η αυστηροποίηση των ελέγχων.
      «Η μεγάλη αλλαγή που έχουμε πλέον είναι η στροφή προς μια «φιλοπεριβαλλοντική» κατεύθυνση, με δράσεις όμως που θα πρέπει να κάνουν οι παραγωγοί μας, τόσο στον Πυλώνα I, που είναι οι άμεσες ενισχύσεις, όσο και στον Πυλώνα ΙΙ, που αφορά τις επενδύσεις» δήλωσε στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο γ.γ. Αγροτικής Πολιτικής και Διεθνών Σχέσεων του ΥΠΑΑΤ, Κώστας Μπαγινέτας.
      Σε ό,τι αφορά τους ελέγχους στα προγράμματα, ο K. Μπαγινέτας υπογράμμισε ότι πλέον θα γίνονται βάσει δεικτών και σε περιπτώσεις παραβίασής τους η χώρα θα δέχεται πρόστιμο από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
      Τα Eco – Schemes του Πυλώνα Ι
      Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για τα κονδύλια της προγραμματικής περιόδου, η Ελλάδα κατάφερε να διατηρήσει τα ίδια κεφάλαια που είχε και στην προηγούμενη ΚΑΠ, όταν ο συνολικός Προϋπολογισμός της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής για την υπόλοιπη Ευρώπη έπεσε περίπου 10%.
      Κάθε χρόνο από τον Πυλώνα Ι διατίθεται για άμεσες ενισχύσεις το ποσό του 1,9 δισ. ευρώ. Πλέον, με την εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας στην ΚΑΠ το 25% των πόρων (περί τα 460 εκατ. ευρώ) θα πρέπει να οδηγείται προς το καθεστώς των οικολογικών σχημάτων (eco-schemes).
      «Από τη νέα χρονιά οι αγρότες με τη δήλωση ΟΣΔΕ 2023, εκτός των όσων δήλωναν τις περασμένες χρονιές θα πρέπει να επιλέξουν και μια δράση από τη λίστα των οικολογικών σχημάτων που θα είναι αναρτημένη στον ΟΠΕΚΕΠΕ,  όπως είναι η εφαρμογή αμειψισποράς, η διατήρηση βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας κ.α.» τόνισε ο κ. Μπαγινέτας.
      Έτσι εφόσον ένας παραγωγός έχει δηλώσει φέτος και την επόμενη χρονιά τις ίδιες εκτάσεις, και στη δήλωση ΟΣΔΕ 2023 δεν περιλαμβάνεται κάποια δράση οικολογικού σχήματος, θα δει «ψαλιδισμένες» τις ενισχύσεις του κατά 25%.
      Η συγκεκριμένη διαδικασία είναι υποχρεωτική για κάθε Κράτος-Μέλος αλλά εθελοντική για τον παραγωγό. Μάλιστα σύμφωνα με τον κ. Μπαγινέτα, κατά τα δυο πρώτα χρόνια, από το 2023 έως το 2025 όποιο ποσό από τα 460 εκατ. ευρώ των eco-schemes δεν απορροφηθεί θα μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί για τη Βασική Ενίσχυση. Ωστόσο από το 2025 στην ίδια περίπτωση τα χρήματα χάνονται για τη χώρα μας.
      Φιλοπεριβαλλοντικές επενδύσεις στον Πυλώνα ΙΙ
      Αναφορικά με τον Πυλώνα ΙΙ με την ενσωμάτωση της «Πράσινης Συμφωνίας» προβλέπεται ότι το 35% των συνολικών πόρων θα πρέπει να κατευθυνθούν σε φιλοπεριβαλλοντικές επενδύσεις.
      «Όταν θα προκηρυχθούν τα νέα Σχέδια Βελτίωσης, ενδεχομένως το Σεπτέμβριο του 2023, θα καταστεί υποχρεωτική η ένταξη φιλοπεριβαλλοντικών επενδύσεων, όπως η εγκατάσταση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η επαναχρησιμοποίηση υπολειμμάτων, η παραγωγή βιοαερίου κ.α.» επισήμανε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Μπαγινέτας.
      Σε περίπτωση που κατά την υποβολή φακέλου για ένταξη στα Σχέδια Βελτίωσης ο ενδιαφερόμενος δεν έχει προσθέσει κάποια φιλοπεριβαλλοντική επένδυση, «κατά πάσα πιθανότητα θα κόβεται» σημείωσε.
    20. Περιβάλλον

      Engineer

      Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε σήμερα ένα σχέδιο δράσης για την ανάπτυξη μιας βιώσιμης και κυκλικής βιοοικονομίας που να υπηρετεί την κοινωνία, το περιβάλλον και την οικονομία της Ευρώπης.
      Όπως ανακοινώθηκε από τον Πρόεδρο Γιούνκερ και τον πρώτο Αντιπρόεδρο Τίμερμανς στην επιστολή προθέσεών τους που συνόδευε την ομιλία του Προέδρου Γιούνκερ για την κατάσταση της Ένωσης το 2018, η νέα στρατηγική για τη βιοοικονομία εντάσσεται στο πλαίσιο της προσπάθειας της Επιτροπής να προωθήσει την απασχόληση, την ανάπτυξη και τις επενδύσεις στην ΕΕ. Στόχος της είναι να βελτιώσει και να ενισχύσει τη βιώσιμη χρήση των ανανεώσιμων πόρων για την αντιμετώπιση των παγκόσμιων και τοπικών προκλήσεων, όπως η κλιματική αλλαγή και η βιώσιμη ανάπτυξη.
      Σε έναν κόσμο που χαρακτηρίζεται από περιορισμένους βιολογικούς πόρους και οικοσυστήματα, απαιτούνται προσπάθειες στον τομέα της καινοτομίας για να εξασφαλιστεί τροφή, καθαρό νερό και ενέργεια για τους ανθρώπους. Με τη βιοοικονομία μπορούν να μετατραπούν τα φύκια σε καύσιμα, να ανακυκλωθούν τα πλαστικά, να μετατραπούν τα απόβλητα σε νέα έπιπλα ή ρουχισμό ή να μετατραπούν τα βιομηχανικά υποπροϊόντα σε βιολιπάσματα. Η βιοοικονομία μπορεί να συμβάλει στη δημιουργία 1 εκατομ. νέων πράσινων θέσεων εργασίας έως το 2030.
      Ο Aντιπρόεδρος της Επιτροπής, αρμόδιος για την Απασχόληση, την Ανάπτυξη, τις Επενδύσεις και την Ανταγωνιστικότητα, Γίρκι Κατάινεν δήλωσε σχετικά: «Είναι πλέον σαφές ότι πρέπει να προβούμε σε μια συστημική αλλαγή του τρόπου παραγωγής και κατανάλωσης αγαθών, καθώς και δημιουργίας απορριμμάτων. Με την ανάπτυξη της βιοοικονομίας μας, δηλαδή του ανανεώσιμου τομέα της κυκλικής οικονομίας, μπορούμε να βρούμε νέες και καινοτόμες λύσεις για την εξασφάλιση τροφίμων, προϊόντων και ενέργειας, χωρίς να εξαντλούμε τους περιορισμένους βιολογικούς πόρους του πλανήτη μας. Επιπλέον, ο αναπροσανατολισμός της οικονομίας μας και ο εκσυγχρονισμός των μοντέλων παραγωγής δεν αφορά μόνο το περιβάλλον και το κλίμα. Προσφέρει επίσης μεγάλες δυνατότητες για νέες «πράσινες» θέσεις εργασίας, ιδίως στις αγροτικές και παράκτιες περιοχές.»
      Ο Επίτροπος Έρευνας, Καινοτομίας και Επιστήμης Κάρλος Μοέντας πρόσθεσε: «Στόχος της ΕΕ είναι να πρωτοστατήσει στη μετατροπή των αποβλήτων, των καταλοίπων και των απορριμμάτων σε προϊόντα υψηλής αξίας, οικολογικές χημικές ουσίες, ζωοτροφές και υφαντικές ίνες. Η έρευνα και η καινοτομία διαδραματίζουν καίριο ρόλο τόσο στην επιτάχυνση της μετάβασης της ευρωπαϊκής οικονομίας στην πράσινη οικονομία όσο και στην επίτευξη των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών.»
      Για την υλοποίηση μιας βιώσιμης κυκλικής βιοοικονομίας απαιτούνται συντονισμένες προσπάθειες από τις δημόσιες αρχές και τη βιομηχανία. Η Επιτροπή για να προωθήσει αυτήν την συλλογική προσπάθεια, και βάσει των τριών πρωταρχικών στόχων, θα δρομολογήσει 14 συγκεκριμένα μέτρα το 2019, που περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων:
      Αναβάθμιση και ενίσχυση των κλάδων της βιοοικονομίας: Για να ελευθερωθεί το δυναμικό της βιοοικονομίας ώστε να συμβάλει στον εκσυγχρονισμό της ευρωπαϊκής οικονομίας και βιομηχανίας με σκοπό την επίτευξη μακροπρόθεσμης και διατηρήσιμης ευημερίας, η Επιτροπή:
      θα δημιουργήσει Θεματική Πλατφόρμα Επενδύσεων για την Κυκλική Βιοοικονομία με προϋπολογισμό 100 εκατ. ευρώ, με σκοπό να φέρει πιο κοντά στην αγορά τις καινοτομίες που βασίζονται στη βιοτεχνολογία και να ελαχιστοποιήσει τους κινδύνους των ιδιωτικών επενδύσεων σε βιώσιμες λύσεις· θα διευκολύνει την ανάπτυξη νέων βιώσιμων βιοδιϋλιστηρίων σε όλη την Ευρώπη·  
      Γρήγορη ανάπτυξη βιοοικονομιών σε όλη την Ευρώπη: Τα κράτη μέλη και οι περιφέρειες, ιδίως της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, διαθέτουν σημαντικό αναξιοποίητο δυναμικό στους τομείς της βιομάζας και των αποβλήτων. Για τον σκοπό αυτό, η Επιτροπή:
      θα αναπτύξει ένα στρατηγικό θεματολόγιο για την εισαγωγή βιώσιμων συστημάτων γεωργίας και τροφίμων, δασοκομίας και προϊόντων βιολογικής προέλευσης· θα θεσπίσει μηχανισμό της ΕΕ για τη στήριξη της πολιτικής στον τομέα της βιοοικονομίας στις χώρες της ΕΕ στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020», με σκοπό την κατάρτιση εθνικών και περιφερειακών προγραμμάτων βιοοικονομίας· θα δρομολογήσει πιλοτικές δράσεις για την ανάπτυξη βιοοικονομιών σε αγροτικές, παράκτιες και αστικές περιοχές, για παράδειγμα στους τομείς της διαχείρισης αποβλήτων ή της ανθρακοδεσμευτικής γεωργίας·  
      Προστασία του οικοσυστήματος και κατανόηση των οικολογικών περιορισμών της βιοοικονομίας Το οικοσύστημά μας βρίσκεται αντιμέτωπο με σοβαρές απειλές και προκλήσεις, όπως η αύξηση του πληθυσμού, η κλιματική αλλαγή και η υποβάθμιση του εδάφους. Για να ανταποκριθεί στις ανωτέρω προκλήσεις, η Επιτροπή:
      θα θέσει σε εφαρμογή πανευρωπαϊκό σύστημα παρακολούθησης για την καταγραφή της προόδου προς μια βιώσιμη και κυκλική βιοοικονομία· θα ενισχύσει τη βάση γνώσεων και την κατανόηση των ειδικών τομέων της βιοοικονομίας με τη συλλογή στοιχείων και την εξασφάλιση καλύτερης πρόσβασης σε αυτήν μέσω του Κέντρου Γνώσεων για τη Βιοοικονομία· θα παρέχει καθοδήγηση και θα προωθεί ορθές πρακτικές σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας της βιοοικονομίας εντός ασφαλών οικολογικών ορίων. Στις 22 Οκτωβρίου, η Επιτροπή διοργανώνει διάσκεψη στις Βρυξέλλες για να συζητήσει με τους ενδιαφερόμενους φορείς το σχέδιο δράσης και να αναδείξει συγκεκριμένα προϊόντα βιολογικής προέλευσης.
      Ιστορικό
      Στην επιστολή προθέσεων προς τις προεδρίες του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και του Κοινοβουλίου, ο Πρόεδρος Γιούνκερ και ο πρώτος Αντιπρόεδρος Τίμερμανς ανήγγειλαν την παρούσα ανακοίνωση ως μέρος της προτεραιότητας της Επιτροπής για την προώθηση της απασχόλησης, της ανάπτυξης και των επενδύσεων στην ΕΕ. Πρόκειται για επικαιροποίηση της στρατηγικής για τη βιοοικονομία του 2012.
      Η βιοοικονομία περιλαμβάνει όλους τους κλάδους και τα συστήματα που βασίζονται σε βιολογικούς πόρους. Είναι ένας από τους μεγαλύτερους και σημαντικότερους τομείς στην ΕΕ, περιλαμβάνει τη γεωργία, τη δασοκομία, την αλιεία, τα τρόφιμα, τη βιοενέργεια και τα προϊόντα βιολογικής προέλευσης, έχει ετήσιο κύκλο εργασιών περίπου 2 τρισ. ευρώ και προσφέρει απασχόληση σε περίπου 18 εκατομμύρια εργαζομένους. Αποτελεί επίσης βασικό μοχλό για την τόνωση της ανάπτυξης στις αγροτικές και τις παράκτιες περιοχές.
      Η ΕΕ χρηματοδοτεί ήδη έργα στον τομέα της έρευνας, της επίδειξης και της ανάπτυξης βιώσιμων και χωρίς αποκλεισμούς λύσεων που στηρίζονται στην κυκλική βιοοικονομία, μεταξύ άλλων με 3,85 δισ. ευρώ στο πλαίσιο του τρέχοντος προγράμματος χρηματοδότησης «Ορίζων 2020» της ΕΕ. Για την περίοδο 2021-2027, η Επιτροπή έχει προτείνει τη διάθεση 10 δισ. ευρώ στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» για τρόφιμα και φυσικούς πόρους, συμπεριλαμβανομένης της βιοοικονομίας.
      Περισσότερες πληροφορίες
      Τα ακόλουθα έγγραφα διατίθενται στην ακόλουθη διεύθυνση:
      Η νέα στρατηγική για τη βιοοικονομία Ενημερωτικό δελτίο Φυλλάδιο Ενημερωτικό γράφημα Βίντεο
    21. Περιβάλλον

      Engineer

      Το πιο εκτεταμένο πρόγραμμα αναδασώσεων σε όλη τη χώρα εδώ και 30 χρόνια σχεδιάζει το υπουργείο Περιβάλλοντος. Το πρόγραμμα αφορά τη φύτευση περίπου μισού εκατομμυρίου στρεμμάτων σε βάθος δεκαετίας, με 30 εκατομμύρια φυτά. Eμφαση θα δοθεί στις περιοχές που επλήγησαν από μεγάλες δασικές πυρκαγιές την τελευταία δεκαετία και η αναδάσωση δεν έχει προχωρήσει με φυσικό τρόπο. Στοίχημα, η επαναλειτουργία των κρατικών φυτωρίων, που ήταν από τα πρώτα «θύματα» της οικονομικής κρίσης, αλλά και η συμπλήρωση του σχεδίου με ανάλογης έντασης μέτρα προστασίας των δασών και των δασικών εκτάσεων.
      Επικεφαλής του εθνικού σχεδίου αναδασώσεων τέθηκε η Μαρία Κοζυράκη, συντονίστρια της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης. «Η πολιτική βούληση του υπουργείου είναι να προχωρήσουμε με εκτεταμένες αναδασώσεις σε διαταραγμένα οικοσυστήματα», λέει στην «Κ». «Προτεραιότητα θα δοθεί σε περιοχές που γειτνιάζουν με οικιστικές ζώνες ή περιοχές με ισχυρή ανθρώπινη παρουσία, σε περιοχές όπου υπάρχει δυσκολία στη φυσική αναγέννηση του οικοσυστήματος –ή όπου αυτό επανέρχεται σε χαμηλότερη ποιότητα– και σε περιοχές που έχουν έντονο ανάγλυφο και απειλούνται από φαινόμενα διάβρωσης».

      Το πρώτο στάδιο ήταν η απογραφή των εκτάσεων αυτών. Το έργο ανέλαβε η Σχολή Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. «Μέσω τηλεπισκόπησης, εντοπίσαμε τις περιοχές που κάηκαν από δασικές πυρκαγιές την τελευταία δεκαετία», εξηγεί ο πρόεδρος της σχολής, Θεοχάρης Ζιάγκας. «Καταλήξαμε σε 13 περιοχές κατανεμημένες σε όλη τη χώρα, καλύπτοντας περί τις 500.000 στρέμματα γης. Στόχος μας ήταν οι περιοχές που θα προταθούν να μη βρίσκονται μόνο στην Αττική και στη Θεσσαλονίκη, όπου όντως υπάρχει μεγάλο πρόβλημα στην αναγέννηση των δασών, αλλά να κατανεμηθούν σε όλη τη χώρα, σύμφωνα με τα κριτήρια που μας τέθηκαν».
      Πού βρίσκονται οι περιοχές που έχουν προεπιλεγεί; Η μεγαλύτερη έκταση (157.000 στρέμματα) βρίσκεται στην Ομηρούπολη της Χίου και είχε καεί το 2012 (στο νησί επελέγησαν και ακόμη 49.000 στρέμματα που κάηκαν το 2016). Ακολουθεί έκταση 55.100 στρεμμάτων στην Κινέτα και 14.800 στρεμμάτων στο Μάτι που κάηκαν το 2018 (στην Αττική έχουν επιλεγεί ακόμα 11.800 στρέμματα στον Κάλαμο, που κάηκαν το 2010). Επίσης επελέγησαν 43.200 στρέμματα στη Μεγαλόπολη Αρκαδίας (κάηκαν το 2012), 44.000 στρέμματα στη Ρόδο (κάηκαν το 2013), 35.000 στρέμματα και 44.500 στρέμματα στον Πρίνο και στην Αλυκή Θάσου και μικρότερες εκτάσεις στην Εύβοια, στο Ρέθυμνο και στη Ζάκυνθο.
      Οι περιοχές αυτές όμως δεν θα είναι οι τελικές. «Ζητήσαμε από όλες τις διευθύνσεις δασών των αποκεντρωμένων διοικήσεων να οριοθετήσουν τις εκτάσεις που κατά τη γνώμη τους πρέπει να αναδασωθούν, έως τον Ιανουάριο του 2021», λέει η κ. Κοζυράκη. «Θέλουμε να κατατεθούν από μία έως πέντε προτάσεις ανά περιφερειακή ενότητα (σ.σ.: νομό), ιεραρχημένες ως προς τη σπουδαιότητά τους. Ο στόχος μας είναι να συμπληρωθεί ο κατάλογος των προς αναδάσωση περιοχών και να οριοθετηθούν με ακρίβεια, ώστε να υπάρξουν μελέτες για κάθε περιοχή ανάλογα με τις ανάγκες της».
      To χρονοδιάγραμμα
      Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που έχει τεθεί, η επιτροπή συντονισμού του εγχειρήματος, που δημιουργήθηκε στο υπουργείο Περιβάλλοντος, σε συνεργασία με τη Γενική Διεύθυνση Δασών του υπουργείου, θα καταλήξει μέχρι το τέλος του χειμώνα στις εκτάσεις που τελικώς θα ενταχθούν στο εθνικό σχέδιο αναδασώσεων. Παράλληλα, το υπουργείο θα επικαιροποιήσει τις προδιαγραφές των μελετών και έργων αναδάσωσης. «Η πρόθεση του υπουργείου είναι να προκηρυχθούν έως το καλοκαίρι από τις αποκεντρωμένες διοικήσεις όλοι οι διαγωνισμοί για τις μελέτες και τις εργασίες αναδάσωσης και να συμβασιοποιηθούν μέσα στο 2022. Μελέτες και έργα θα πραγματοποιηθούν από τον ίδιο ανάδοχο». Η ύπαρξη «σφιχτού» χρονοδιαγράμματος είναι όρος που θέτει το Ταμείο Ανάκαμψης, από το οποίο το υπουργείο φιλοδοξεί να εξασφαλίσει περί τα 300 εκατ. ευρώ για το εγχείρημα. Ακόμη 390 εκατ. εκτιμάται ότι μπορούν να εξασφαλιστούν μέσω ΕΣΠΑ, προγραμμάτων του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και άλλες πηγές.
      Πώς θα γίνουν οι αναδασώσεις; Σύμφωνα με την κ. Κοζυράκη, τα αναγκαία (περίπου 30 εκατομμύρια) φυτά θα προέλθουν από κρατικά φυτώρια. «Οσο μικρότερο είναι το δασικό φυτό, τόσο καλύτερη πιθανότητα έχει να προσαρμοστεί στις συνθήκες. Επομένως αυτό που χρειάζεται είναι φυτά ενός – δύο ετών. Ο ανάδοχος θα τα φυτέψει και θα αρδεύει την περιοχή για μία διετία, συμπληρώνοντας όσα κενά προκύψουν». 
      «Παλαιότερα, όλες οι δασικές υπηρεσίες είχαν καλά οργανωμένα φυτώρια και είχαν εμπειρία στις αναδασώσεις», λέει ο κ. Ζιάγκας. «Η οικονομική κρίση περιόρισε τις δυνατότητες των φυτωρίων και οδήγησε στην κατάργηση σημαντικών υπηρεσιών, όπως οι τοπικές διευθύνσεις αναδασώσεων. Στη Χαλκηδόνα και στον Λαγκαδά, για παράδειγμα, υπήρχαν δύο μεγάλα κρατικά φυτώρια που τροφοδοτούσαν όλη τη Βόρεια Ελλάδα, μέχρι που διέθεταν φυτά και σε ιδιώτες έναντι κάποιου αντιτίμου. Τώρα υπολειτουργούν. Είναι εύκολο να καταργήσεις ένα δασικό φυτώριο, αλλά πολύ δύσκολο να το επαναλειτουργήσεις, γιατί χάνεται η πολύτιμη εμπειρία των ανθρώπων που ασχολούνταν με το αντικείμενο αυτό μια ζωή. Αυτά είναι πράγματα που δεν γράφονται στα βιβλία», λέει ο κ. Ζιάγκας. «Επομένως, είναι μεγάλο στοίχημα η επαναλειτουργία των κρατικών φυτωρίων, ώστε να υποστηρίξουν το εθνικό σχέδιο αναδασώσεων».
      «Θα δώσουν εργασία σε αρκετό κόσμο»
      Σύμφωνα με την κ. Κοζυράκη, το σχέδιο αναδασώσεων είναι το μεγαλύτερο που θα πραγματοποιηθεί στη χώρα μας την τελευταία 30ετία. «Τα τελευταία χρόνια, λόγω της υποστελέχωσης των υπηρεσιών και των μικρών χρηματοδοτήσεων, αναδασώσεις γίνονται μόνο αποσπασματικά. Θα είναι η πρώτη φορά από τις αρχές της δεκαετίας του ’90 που όλες οι δασικές υπηρεσίες θα προχωρήσουν συντονισμένα, με τα ίδια κριτήρια και με μελέτες. Επιπλέον, το εθνικό σχέδιο έρχεται σε μια περίοδο που οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής γίνονται ολοένα και πιο έντονες στη χώρα μας. Οι προστατευτικές αναδασώσεις είναι δράσεις στο πνεύμα της στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ενωσης για το κλίμα και την προστασία της βιοποικιλότητας». 
      «Την τελευταία δεκαετία οι αναδασώσεις έχουν ουσιαστικά σταματήσει, με τραγικές συνέπειες για τα οικοσυστήματά μας», λέει ο κ. Ζιάγκας. «Οι αναδασώσεις, εκτός από την αποκατάσταση οικολογικά ευαίσθητων ή υποβαθμισμένων περιοχών, θα δώσουν και εργασία σε αρκετό κόσμο σε μια δύσκολη περίοδο». Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις του υπουργείου Περιβάλλοντος, το πρόγραμμα αναδασώσεων δεν θα τελειώσει το 2026 (ορίζοντας ολοκλήρωσης των δράσεων που θα χρηματοδοτήσει το Ταμείο Ανάκαμψης), αλλά θα συνεχιστεί μέχρι το τέλος της δεκαετίας. Παράλληλα βέβαια, το υπουργείο θα πρέπει να μεριμνήσει αναλόγως και για την προστασία και διατήρηση των δασών, καθώς οι αναδασώσεις από μόνες τους –όσο εκτεταμένες κι αν είναι– δεν επαρκούν για να έχει μια χώρα ολοκληρωμένη δασική πολιτική.
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.