Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • Buildinghow
    HoloBIM Structural

  • Περιβάλλον

    Περιβάλλον

    1507 ειδήσεις in this category

    1. Περιβάλλον

      GTnews

      Η κλιματική αλλαγή και η σχετιζόμενη αύξηση της θερμοκρασίας έχουν απασχολήσει την επιστημονική κοινότητα παγκοσμίως καθώς οδηγούν σε σημαντικές αλλαγές στα οικοσυστήματα, και επηρεάζουν σημαντικά την οικονομία και την κοινωνία. Συγκεκριμένα, οι παρατεταμένες περίοδοι με πολύ υψηλές θερμοκρασίες, δηλαδή οι καύσωνες,  επηρεάζουν την θερμοφυσιολογία του ανθρώπου δημιουργώντας θερμικό στρες, το οποίο με τη σειρά του μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε πρόωρο θάνατο. Οι καύσωνες θεωρούνται το πιο θανατηφόρο καιρικό φαινόμενο. Για τους λόγους αυτούς, οι κλιματολογικές αναλύσεις των χαρακτηριστικών και των τάσεων των καυσώνων μπορούν να έχουν σημαντική συνεισφορά στη δημιουργία ενός συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης καυσώνων καθώς και στην αποτελεσματική εφαρμογή σχεδίων προσαρμογής και βελτίωσης της ετοιμότητας από τις τοπικές αρχές.
      Η μονάδα ΜΕΤΕΟ/meteo.gr του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών δημοσίευσε πρόσφατα ένα άρθρο στο διεθνές επιστημονικό περιοδικό Climate σχετικά με την κλιματολογική μεταβολή των καυσώνων και άλλων δεικτών που σχετίζονται με τη θερμική αίσθηση του ανθρώπινου σώματος στην Ελλάδα. Η μελέτη αφορά στη χρονική περίοδο 1950-2020 και για την εκπόνησή της χρησιμοποιήθηκαν μετεωρολογικά δεδομένα υψηλής ανάλυσης (~10 km) από τη βάση δεδομένων ERA5-Land της ευρωπαϊκής υπηρεσίας Copernicus. Στο σχήμα που ακολουθεί παρουσιάζεται η τάση μεταβολής του μέσου ετήσιου αριθμού επεισοδίων καύσωνα ανά δεκαετία για την περίοδο 1950–2020.
       

       
      Τα κύρια αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν ότι:
      Η Ελλάδα αντιμετωπίζει κατά μέσο όρο 0,7 καύσωνες ετησίως από το 1950 έως το 2020. Η μέση τιμή αυτή έχει αυξηθεί σε 1,1 καύσωνα ετησίως από το 1990 έως το 2020. Η διάρκεια των επεισοδίων καύσωνα κυμαίνεται από 3,7 έως 7,5 ημέρες κατά μέσο όρο. Υπάρχει αυξητική τάση σε όλα τα χαρακτηριστικά των καυσώνων (π.χ. ένταση, διάρκεια, συχνότητα εμφάνισης) την περίοδο 1950 - 2020. Οι περιοχές της Ελλάδας που βιώνουν τουλάχιστον έναν καύσωνα ετησίως έχουν σχεδόν διπλασιαστεί από το 1990 και μετά. Οι περιοχές της χώρας μας στις οποίες έχει σημειωθεί η μεγαλύτερη αύξηση των επεισοδίων καύσωνα είναι το μεγαλύτερο μέρος της Μακεδονίας και της Θεσσαλίας καθώς και τα δυτικά τμήματα της Ηπείρου και της Πελοποννήσου. Τις τελευταίες δύο δεκαετίες εντοπίστηκε μια ιδιαίτερα μεγάλη αύξηση στον αριθμό των καυσώνων που σημειώθηκαν τον μήνα Ιούνιο. Περισσότερες πληροφορίες για τη μελέτη αυτή μπορείτε να διαβάσετε στον παρακάτω σύνδεσμο https://www.mdpi.com/2225-1154/11/1/5

       
    2. Περιβάλλον

      GTnews

      Ο παρακάτω χάρτης δείχνει τις τιμές των αποκλίσεων της θερμοκρασίας ανά μήνα σε επτά γεωγραφικά διαμερίσματα της χώρας. Οι αποκλίσεις υπολογίστηκαν ως προς τον μέσο όρο της τελευταίας δεκαετίας (2010-2019, η οποία σημειώνεται ότι ήταν μια θερμή δεκαετία)) σύμφωνα με τις καταγραφές 53 μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών.

      Διαπιστώνουμε ότι σε 3 από τις 7 περιοχές (Βόρεια Ελλάδα, Δυτική Ελλάδα, Πελοπόννησος), η θερμοκρασία ήταν υψηλότερη του μέσου όρου της δεκαετίας 2010-2019 στους 7 μήνες του χρόνου, στη Θεσσαλία 8 μήνες, στην Κρήτη 4 μήνες και στα Δωδεκάνησα/Νησιά Αιγαίου 5 μήνες. Ο ψυχρότερος μήνας σε όλες τις περιοχές ήταν ο Μάρτιος του 2022 και οι θερμότεροι μήνες ήταν ο Ιούνιος, ο Οκτώβριος, ο Νοέμβριος και ο Δεκέμβριος του 2022. Η καλύτερη κατάσταση από άποψη αποκλίσεων της θερμοκρασίας καταγράφηκε σε Κρήτη και Κυκλάδες. Αντιθέτως στη Θεσσαλία, Ήπειρο και Βόρεια Ελλάδα, οι αποκλίσεις της μέγιστης θερμοκρασίας τους τρεις τελευταίους μήνες του 2022 ήταν πολύ μεγάλη.
      Ο Δεκέμβριος του 2022 ήταν ο θερμότερος από το 2010, ενώ ο Μάρτιος του 2022 ήταν ο ψυχρότερος από το 2010.
      Μπορείτε να βλέπετε τις αποκλίσεις των τιμών της μέγιστης θερμοκρασίας ανά περιφέρεια και ανά μήνα από τη σελίδα μας πατώντας εδώ https://meteo.gr/climatic_deviation.cfm
    3. Περιβάλλον

      GTnews

      Η αλπική λίμνη του όρους Τύμφη (2.050 μέτρα υψόμετρο) - γνωστή και ως Δρακόλιμνη Τύμφης - είναι ένας από τους πιο γραφικούς και δημοφιλείς ορειβατικούς προορισμούς της Ελλάδας. Κάθε χρόνο, περίπου 20.000 άνθρωποι από την Ελλάδα και τον κόσμο επισκέπτονται την λίμνη προκειμένου να θαυμάσουν από κοντά το μοναδικό τοπίο όπως αυτό σχηματίστηκε από παγετώνες χιλιάδες χρόνια πριν. Σήμερα, καθώς οι ελληνικοί παγετώνες έχουν εξαφανιστεί προ πολλού, οι αλπικές λίμνες έχουν μείνει πίσω να στηρίζουν τη ζωή στα βουνά. Η ύπαρξή τους είναι κρίσιμη για την ορεινή χλωρίδα και πανίδα των μεγάλων υψομέτρων, καθώς αποτελούν μία “αποθήκη” νερού που υποστηρίζει ζωή όλο το χρόνο - ειδικά κατά τη διάρκεια των ζεστών και ξηρών καλοκαιριών του Μεσογειακού κλίματος.
      Καθώς όμως ασκούνται συνεχείς πιέσεις από την κλιματική αλλαγή και τις ανθρώπινες δραστηριότητες, το σημαντικό αυτό οικοσύστημα τίθεται σε κίνδυνο. Για πολλά χρόνια, η δύσκολη πρόσβαση στη Δρακόλιμνη Τύμφης - όπως και σε πολλές άλλες αλπικές λίμνες - αποτέλεσε σημαντικό περιοριστικό παράγοντα στην διεξαγωγή επιστημονικής έρευνας σε τέτοια περιβάλλοντα, περιορίζοντας τις γνώσεις που έχουμε για αυτά και επομένως και τις δυνατότητες ουσιαστικής προστασίας τους.

       
      Στις 9 Οκτωβρίου 2022,  μία ομάδα από οκτώ νέους επιστήμονες από την Ελλάδα και το εξωτερικό ξεκίνησε την πρώτη ερευνητική αποστολή στη Δρακόλιμνη Τύμφης, στα πλαίσια του έργου “Λιμνάδες” (LiMnADs Project). Αυτό το έργο είναι μία εθελοντική προσπάθεια για τη μελέτη των Μεσογειακών αλπικών λιμνών με σκοπό την κατανόηση και προστασία αυτού του οικοσυστήματος. Το LiMnADs Project πραγματοποιείται σε συνεργασία με το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών/meteo.gr και τον φορέα διαχείρισης του Παγκόσμιου Γεωπάρκου UNESCO Βίκου-Αώου - Αναπτυξιακή Ηπείρου Α.Ε.

      Κατά τη διάρκεια της αποστολής τους στην Τύμφη, τα μέλη της ομάδας του LiMnADs Project συνέλεξαν σημαντικά δεδομένα για την διατήρηση της Δρακόλιμνης. Ανάμεσα σε αυτά συμπεριλαμβάνονται δείγματα νερού για ανάλυση μικροπλαστικών, δημιουργήθηκε ένας υψηλής ανάλυσης χάρτης της λεκάνης της λίμνης, και μετρήσεις σχετικά με την κατάσταση της χλωρίδας στην περιφέρεια της λίμνης. Επιπλέον, τα μέλη της ομάδας με τη βοήθεια των επιστημόνων του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr εγκατέστησαν έναν μετεωρολογικό σταθμό στην περιοχή για καταγραφή ατμοσφαιρικών δεδομένων. Τέλος, στο πλαίσιο της έρευνας εγκαταστήθηκε επίσης ένας υποβρύχιος σταθμός που θα καταγράφει δεδομένα σχετικά με τις συνθήκες του νερού της λίμνης. Ο σταθμός αυτός είναι μία καινοτομία που αναπτύχθηκε από τους μηχανικούς του LiMnADs Project, με τη συγχρηματοδότηση του Cambridge University Engineering Society και την υποστήριξη της Blue Robotics Inc. και του Trezos Marine.

      Αυτή η αποστολή σηματοδοτεί ένα σημαντικό ορόσημο ως το ξεκίνημα της μονοετούς πιλοτικής έρευνας στη Δρακόλιμνη Τύμφης. Η ομάδα του LiMnADs Project ελπίζει στην επιτυχή έκβαση αυτής της μελέτης για την διεξαγωγή αντίστοιχων μελετών και σε άλλες αλπικές λίμνες της Ελλάδας μέσα στα επόμενα χρόνια, με απώτερο σκοπό φυσικά την προστασία αυτών των παρθένων και μαγικών τοπίων για τις επόμενες γενιές.
      Ακολουθήστε το έργο LiMnADs στα κοινωνικά δίκτυα: https://twitter.com/LiMnADs_Project, https://www.instagram.com/limnads_project/
      Οι φωτογραφίες είναι του Κωνσταντίνου Σοφικίτη
    4. Περιβάλλον

      GTnews

      Σύμφωνα με τις καταγραφές 53 μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr, η μέση μέγιστη ημερήσια θερμοκρασία στη χώρα μας κυμάνθηκε κοντά στον μέσο όρο της περιόδου 2010-2019, όμως το τελευταίο δεκαήμερο του μήνα καταγράφηκε ένα από τα πιο ψυχρά διαστήματα των τελευταίων 12 ετών για τον μήνα Σεπτέμβριο. 
      Πιο συγκεκριμένα, στη Βόρεια Ελλάδα η απόκλιση της μέσης μέγιστης θερμοκρασίας ήταν -0,9°C, στη Δυτική Ελλάδα -0,3°C, στη Θεσσαλία +0,3°C, στη Στερεά Ελλάδα και την Πελ/νησο -0.1°C, στα νησιά του Αιγαίου και την Κρήτη -0,2°C και 0,0°C αντίστοιχα. 

       
      Πρόκειται για τον 3ο πι ο ψυχρό Σεπτέμβριο από το 2010 για τη Βόρεια Ελλάδα, μετά το 2014 και το 2016 όταν είχαν καταγραφεί ακόμη χαμηλότερες θερμοκρασίες. Το επόμενο γράφημα δείχνει την κατάταξη του Σεπτεμβρίου 2022 ανά γεωγραφικό διαμέρισμα, σε σχέση με τους αντίστοιχους μήνες την περίοδο 2010-2019. Αξίζει να αναφερθεί ότι η μέση μέγιστη θερμοκρασία τον φετινό Σεπτέμβριο ήταν οριακά υψηλότερη από τον Σεπτέμβριο του 2021 για τη Στερεά Ελλάδα, τη Θεσσαλία, τα νησιά του Αιγαίου και την Κρήτη, παρά το ιδιαίτερα ψυχρό διάστημα στα τέλη του μήνα. 

       
      Οι μεγαλύτερες θερμοκρασιακές αποκλίσεις καταγράφηκαν στην Αλεξανδρούπολη, όπου η θερμοκρασία κυμάνθηκε έως και 8,4°C χαμηλότερα από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα μεταξύ 19 και 27 Σεπτεμβρίου 2022, και συνολικά τις 24 από τις 30 ημέρες του μήνα καταγράφηκαν αρνητικές αποκλίσεις. Στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη καταγράφηκαν παρόμοιες αρνητικές αποκλίσεις (-1,1°C), με 17 ημέρες του μήνα να καταγράφονται αρνητικές αποκλίσεις στην Αθήνα, και 18 ημέρες στη Θεσσαλονίκη. 
      Το επόμενο γράφημα παρουσιάζει τις αποκλίσεις της μέσης μέγιστης θερμοκρασίας από τον μέσο όρο της περιόδου 2010-2019, για κάθε έναν από τους 53 μετεωρολογικούς σταθμούς του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr. 

       

    5. Περιβάλλον

      GTnews

      Η αξιολόγηση των θερμοκρασιακών αποκλίσεων πάνω από μια περιοχή μπορεί να γίνει με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους χρησιμοποιώντας διάφορες μεθόδους και δεδομένα, όπως για παράδειγμα παρατηρήσεις μετεωρολογικών σταθμών, ραδιοβολήσεων καθώς και δεδομένα αριθμητικών μοντέλων καιρού.
      Στο συγκεκριμένο άρθρο παρουσιάζουμε καταρχάς την ανάλυση της θερμοκρασίας στο επίπεδο των 850 hPa (~1500 μέτρα πάνω από την επιφάνεια), επίπεδο το οποίο επιτρέπει την παρακολούθηση των θερμικών χαρακτηριστικών των αερίων μαζών που επηρεάζουν μια περιοχή.
      Ο χάρτης που ακολουθεί δίνει για το τρίμηνο Ιουνίου-Αυγούστου 2022 τη συνολική απόκλιση της θερμοκρασίας στη στάθμη των 1500 μέτρων πάνω από την Ευρώπη και ο οποίος δείχνει ότι η μέση θερμοκρασία κινήθηκε πάνω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα κυρίως στα δυτικά, κεντρικά και βορειοανατολικά τμήματα. Ιδιαίτερα αξιοσημείωτο αποτελεί το γεγονός ότι οι θετικές θερμοκρασιακές αποκλίσεις σε τμήματα της Ισπανίας, της Γαλλίας, της Ελβετίας και της Ιταλίας ξεπέρασαν τους 3 βαθμούς Κελσίου, γεγονός που συνδέεται με τα έντονα και μεγάλης διαρκείας επεισόδια καύσωνα που σημειώθηκαν κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού 2022. Ενδεικτικά το καλοκαίρι του 2022 αποτελεί το θερμότερο καλοκαίρι στην Ευρώπη των τελευταίων τουλάχιστον 140 ετών ξεπερνώντας κατα πολύ τα αντίστοιχα θερμά καλοκαίρια του 2010, του 2018 και του 2003. 
      Στην χώρα μας η θερμοκρασία κινήθηκε πάνω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα στα δυτικά και βόρεια τμήματα με την θερμοκρασιακή απόκλιση να ξεπερνάει τον 1 βαθμό Κελσίου (κόκκινα χρώματα), ενώ στα υπόλοιπα τμήματα δεν σημειώθηκαν αξιόλογες θερμοκρασιακές αποκλίσεις.

      Γράφημα 1: Θερμοκρασιακές αποκλίσεις στο ισοβαρικό επίπεδο των 850 hPa (~1500 μέτρα πάνω απο την επιφάνεια) κατα τους καλοκαιρινούς μήνες (Ιούνιο-Αύγουστο) του 2022 για την Ευρώπη.
      Στη συνέχεια επικεντρωνόμαστε στη χώρα μας και κατατάσσουμε τα τελευταία 72 καλοκαίρια (1950-2022) υπολογίζοντας το άθροισμα των ωρών όπου η θερμοκρασία στο ισοβαρικό επίπεδο των 850 hPa (~1500 μέτρα πάνω από την επιφάνεια) υπερβαίνει το 99% των τιμών κατανομής της θερμοκρασίας που έχουν παρατηρηθεί μεταξύ 1981-2010 και τις οποίες ορίζουμε ως  ακραία θερμές ώρες.
      Η ανάλυση δείχνει ότι το καλοκαίρι του 2022 ήταν το 8ο λιγότερο ακραία θερμό τα τελευταία 72 χρόνια ακολουθώντας αυτά του 2020, του 2013, του 1991, του 1976, του 1967, του 1959 και του 1953, με μόλις 6 θερμές ώρες (Γράφημα 2). Τα συγκεκριμένα αποτελέσματα όπως είναι φυσικό συσχετίζονται με την σημαντική απουσία ακραίων επεισοδίων καύσωνα κατά τη διάρκεια αυτών των καλοκαιριών. Αντιθέτως το καλοκαίρι του 2021, όπως είχαμε τονίσει και πέρυσι με αντίστοιχη ανακοίνωση, ήταν το καλοκαίρι με το μεγαλύτερο αριθμό ακραία θερμών ωρών.
        

      Γράφημα 2: Άθροισμα των ωρών ανά καλοκαίρι (Ιούνιο-Αύγουστο) κατά την περίοδο 1950-2022 όπου η θερμοκρασία στο ισοβαρικό επίπεδο των 850 hPa (~1500 μέτρα πάνω απο την επιφάνεια) υπερβαίνει το 99% των τιμών κατανομής της θερμοκρασίας στα 850 hPa με περίοδο αναφοράς το 1981-2010.
       
      Πηγή δεδομένων: Η ανάλυση βασίζεται στα δεδομένα reanalysis του ERA5 από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Μεσοπρόθεσμων Μετεωρολογικών Προγνώσεων (ECMWF).
    6. Περιβάλλον

      GTnews

      Κοντά στα φυσιολογικά για την εποχή επίπεδα κυμάνθηκε η θερμοκρασία τον Ιούλιο 2022 στο μεγαλύτερο μέρος της ηπειρωτικής και νησιωτικής χώρας, με εξαίρεση τη Δυτική Ελλάδα και την Πελ/νησο. Οι μεγαλύτερες θετικές αποκλίσεις της μέγιστης θερμοκρασίας καταγράφηκαν από το δίκτυο 53 μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr στην Ήπειρο, τα νησιά του Ιονίου, τη Δυτική Στερεά Ελλάδα και την Πελ/νησο, ενώ οριακά αρνητικές αποκλίσεις καταγράφηκαν στα νησιά του Αιγαίου λόγω της πνοής ισχυρών βοριάδων το μεγαλύτερο μέρος του μήνα. 
      O Ιούλιος του 2022 ήταν ένας μήνα με μεγάλο αριθμό ημερών με ισχυρούς ετησίες (μελτέμια). Ως κριτήριο για τον χαρακτηρισμό της ημέρας τέθηκε το όριο των 50 km/h ως μέγιστη ριπή ανέμου στο σταθμό του ΕΑΑ στην Τήνο-Δημαρχείο. Τον Ιούλιο του 2022 είχαμε 25 μέρες με ισχυρά μελτέμια, η δεύτερη μεγαλύτερη τιμή μετά τις 26 ημέρες με ισχυρά μελτέμια που είχαμε τον Ιούνιο του 2020.
       
      Πιο αναλυτικά, πρόκειται για τον δεύτερο πιο θερμό Ιούλιο για τη Δυτική Ελλάδα από την αρχή των συστηματικών καταγραφών το 2010, και τον 3ο πιο θερμό μήνα για την Πελ/νησο. Οι σχετικά χαμηλές θερμοκρασίες για την εποχή που σημειώθηκαν το διάστημα 8-15 Ιουλίου δεν επηρέασαν σημαντικά τα δυτικά τμήματα της χώρας, αντίθετα όμως στα βόρεια και ανατολικά τμήματα η μέγιστη θερμοκρασία κυμάνθηκε έως και 13 βαθμούς κάτω από τις φυσιολογικές τιμές (Φλώρινα). 
      Στην Κέρκυρα και τον Πύργο Ηλείας καταγράφηκαν οι περισσότερες ημέρες με θετικές αποκλίσεις της θερμοκρασίας, με 24 από τις 31 ημέρες του μήνα να είναι θερμότερες από τον μέσο όρο της περιόδου 2010-2019. Αντίθετα, στην Πάρο καταγράφηκαν 24 ημέρες με αρνητικές αποκλίσεις θερμοκρασίας, και στην Τήνο 22 ημέρες υπό την επίδραση του ισχυρού μελτεμιού.  
       
      Στην Αθήνα η θερμοκρασία κυμάνθηκε κοντά στον μέσο της τελευταίας 12ετίας, με 17 από τις 31 ημέρες του μήνα να καταγράφονται θετικές αποκλίσεις θερμοκρασίας στον μετεωρολογικό μας σταθμό στο Γκάζι. Στη Θεσσαλονίκη, οι περισσότερες ημέρες του μήνα ήταν ελαφρώς ψυχρότερες από το κανονικό, με 17 ημέρες του μήνα να καταγράφονται αρνητικές αποκλίσεις (έως και -10.7°C στις 9 Ιουλίου). 
      Μπορείτε να βλέπετε τις μηνιαίες αποκλίσεις των μεγίστων θερμοκρασιών από τη σελίδα μας πατώντας εδώ: https://www.meteo.gr/climatic_deviation.cfm
    7. Περιβάλλον

      GTnews

      Οι καύσωνες αποτελούν την πιο θανατηφόρο φυσική καταστροφή, παρόλο που δεν συνοδεύονται από την ένταση και τη βία που χαρακτηρίζει άλλα φαινόμενα (π.χ. πλημμύρες, θύελλες). Το γεγονός αυτό, ιδιαίτερα υπό το πρίσμα της κλιματικής κρίσης, καθιστά επιτακτική την ανάγκη αναγνώρισης και κατηγοριοποίησης των κινδύνων που εισάγουν οι καύσωνες στο ανθρώπινο περιβάλλον. 
      Σε αυτό το πλαίσιο, η μονάδα ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ), σε συνεργασία με την επιστημονική επιτροπή του Arsht-Rock Resilience Center του ιδρύματος Atlantic Council, και τον Δήμο Αθηναίων, έχει ξεκινήσει από την καλοκαιρινή περίoδο του 2022 την πιλοτική κατηγοριοποίηση των ημερών με υψηλές θερμοκρασίες για την πόλη της Αθήνας. 
      Το σύστημα κατηγοριοποίησης βασίζεται σε έναν αλγόριθμο πρόγνωσης των επιπτώσεων επερχόμενων ημερών με υψηλές θερμοκρασίες στην υγεία των κατοίκων της Αθήνας. Η ανάπτυξη του αλγορίθμου πραγματοποιήθηκε ειδικά για την πόλη της Αθήνας, μέσα από τη συσχέτιση ιστορικών μετεωρολογικών δεδομένων και δεδομένων επιπτώσεων στην ανθρώπινη υγεία. 
      Πριν την πιλοτική επιχειρησιακή εφαρμογή του αλγορίθμου κατηγοριοποίησης για την Αθήνα, προηγήθηκε ενδελεχής μελέτη ημερών με υψηλές θερμοκρασίες για περίοδο δύο δεκαετιών. Η στατιστική ανάλυση οδήγησε στη διαμόρφωση τεσσάρων κατηγοριών ταξινόμησης, όπως διακρίνεται στον παρακάτω πίνακα και σχήμα:

      Για παράδειγμα, ακραίες θερμοκρασίες (κατηγορία 3) παρατηρήθηκαν στην Αθήνα το καλοκαίρι του 2007 κατά τη διάρκεια του επεισοδίου καύσωνα μεταξύ 22 και 29 Ιουνίου, ενώ πολύ υψηλές θερμοκρασίες (κατηγορία 1) καταγράφηκαν στην Αθήνα από τις 26 Ιουλίου έως και τις 29 Ιουλίου του 2012. 

      Η παραπάνω προσέγγιση κατηγοριοποίησης ημερών με υψηλές θερμοκρασίας ακολουθείται σε μεγάλες πόλεις των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής (Λος Άντζελες, Κάνσας, Μαΐάμι, Μιλγουόκι), καθώς και στην Σεβίλλη, στην Ισπανία. Η συμμετοχή της Αθήνας στις πόλεις πιλοτικής εφαρμογής του συστήματος κατηγοριοποίησης αποτελεί μια πολύ σημαντική πρωτοβουλία, η οποία αποτελεί μέρος της συνεχούς παγκόσμιας προσπάθειας βελτίωσης των προειδοποιήσεων υψηλών θερμοκρασιών και σχετικών επιπτώσεων στην ανθρώπινη υγεία, με απώτερο σκοπό την προστασία και βελτίωση της ζωής εκατομμυρίων ανθρώπων.
      Τα στοιχεία επιπτώσεων στην ανθρώπινη υγεία που χρησιμοποιήθηκαν για την ανάπτυξη του παραπάνω συστήματος κατηγοριοποίησης, παρασχέθηκαν από την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ). Αποτελέσματα και συμπεράσματα που προκύπτουν από το παρόν έργο ανήκουν αποκλειστικά στην ερευνητική ομάδα που επεξεργάστηκε τα στοιχεία.

    8. Περιβάλλον

      Engineer

      Παρουσιάζονται οι σπάνιες καταγραφές μεταβολών της ατμοσφαιρικής πίεσης στη μέση στάθμη της θάλασσας από το δίκτυο μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr κατά τη διάρκεια περασμάτων του κρουστικού κύματος από την έκρηξη του ηφαιστείου Hunga Tonga–Hunga Haʻapai. 
      Στο βίντεο θα παρακολουθήσετε την απότομη άνοδο της ατμοσφαιρικής πίεσης κατά τη διάρκεια της πρώτης έλευσης του κύματος από τα βορειοανατολικά με κατεύθυνση νοτιοδυτικά, με τους μετεωρολογικούς σταθμούς του Αιγαίου να καταγράφουν πρώτοι ξαφνική άνοδο της πίεσης (έντονο κόκκινο χρώμα), και μέσα διάστημα 10 λεπτών η πίεση έπεσε κατά 2-5 hPa (σκούρο μπλε χρώμα) περίπου, ανάλογα την περιοχή. 
      Το κύμα καθώς ταξίδευε νοτιοδυτικά με ταχύτητα άνω των 1000 km/h, συνάντησε το αντίστοιχο κύμα προερχόμενο από τα δυτικά. Η συνάντησή τους προκάλεσε μια συμβολή στη Νότια Αλγερία, περίπου στο αντιδιαμετρικό σημείο της Γης από την Τόνγκα στην Ωκεανία. To αποτέλεσμα ήταν το δεύτερο πέρασμά του πάνω από τη χώρα μας λίγες ώρες αργότερα με κατεύθυνση βορειοανατολικά. 
      Η κίνηση του κύματος καταγράφηκε από τον ευρωπαϊκό δορυφόρο Meteosat, καθώς η απότομη πτώση της ατμοσφαιρικής πίεσης προκαλεί συμπύκνωση υδρατμών και ήταν δυνατή η καταγραφή των νεφώσεων στο υπέρυθρο φάσμα, καθώς και μεταβολές της θερμοκρασίας του αέρα. 
      Η μελέτη του φαινομένου που βρίσκεται σε εξέλιξη τη Δευτέρα 17/01 θα συνεχιστεί για την καλύτερη κατανόηση των καταγραφών. Για ακόμη μια φορά αποδεικνύεται η χρησιμότητα της ύπαρξης πυκνού δικτύου μετεωρολογικών σταθμών στη χώρα μας, εφάμιλλο μεγάλων μετεωρολογικών κέντρων του εξωτερικού.
    9. Περιβάλλον

      Engineer

      Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος, συγκεντρώσαμε και σας παρουσιάζουμε τα ρεκόρ βροχόπτωσης και θερμοκρασιών για το 2021, σύμφωνα με τις καταγραφές του δικτύου αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr, καθώς και άλλα αξιοσημείωτα μετεωρολογικά στοιχεία του έτους.
      Ως προς τις βροχοπτώσεις, η Ήπειρος ανέκτησε τα πρωτεία μετά από 3 χρόνια, με το μετεωρολογικό σταθμό στα Θεοδώριανα Άρτας να καταγράφει ετήσιο ύψος βροχόπτωσης 3761 χιλιοστά, τιμή που αποτελεί ρεκόρ ετήσιας βροχόπτωσης για όλους τους σταθμούς του δικτύου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr στα 15 χρόνια λειτουργίας του. Αντίθετα, τα μικρότερα ετήσια ύψη βροχόπτωσης εντοπίζονται στις Κυκλάδες, στη Νότια Κρήτη και στα Δωδεκάνησα. 
      Στο χάρτη που ακολουθεί παρουσιάζονται τα 10 μεγαλύτερα και τα 10 μικρότερα ετήσια ύψη βροχόπτωσης για το 2021. Με αστερίσκους επισημαίνονται σταθμοί στους οποίους έχει διαπιστωθεί έλλειψη δεδομένων βροχόπτωσης και ως εκ τούτου οι καταγραφές υστερούν των πραγματικών.

      Σε επίπεδο θερμοκρασιών το 2021 αποτέλεσε ακόμα μια θερμή χρονιά, για τις περισσότερες περιοχές της χώρας, κατά τη διάρκεια των περισσότερων μηνών με αποκορύφωμα το ακραίο κύμα καύσωνα της περιόδου 26 Ιουλίου - 10 Αυγούστου. Πρόκειται για το μεγαλύτερης διάρκειας καύσωνα που έχει εκδηλωθεί ποτέ στη χώρα και έναν από τους πιο ισχυρύς. Σύμφωνα με τις καταγραφές, σημειώθηκε πολύ μεγάλος αριθμός θερμοκρασιακών ρεκόρ σε ολόκληρη τη χώρα, ενώ περισσότεροι από 250 σταθμοί του δικτύου μας κατέγραψαν μέγιστες θερμοκρασίες που ξεπέρασαν τους 40 βαθμούς Κελσίου.
      Οι χαμηλότερες θερμοκρασίες του έτους καταγράφηκαν κυρίως κατά τη διάρκεια της κακοκαιρίας ΜΗΔΕΙΑ το διάστημα 15-17 Φεβρουαρίου, κακοκαιρία η οποία πέραν των εξαιρετικά χαμηλών θερμοκρασιών συνοδεύτηκε από ισχυρές χιονοπτώσεις στην ανατολική και βόρεια χώρα. Μάλιστα στην Αττική και στην Αθήνα σημειώθηκαν σημαντικές καταστροφές σε υποδομές και δίκτυα λόγω του βάρους του χιονιού.
      Στο χάρτη που ακολουθεί παρουσιάζονται 10 μέγιστες και 10 ελάχιστες θερμοκρασίες σε επιλεγμένους μετεωρολογικούς σταθμούς (πλην χιονοδρομικών κέντρων και δολινών) για το 2021.

      Πέραν των παραπάνω θερμοκρασιακών ρεκόρ, αξίζει να γίνει αναφορά και στις χαμηλότερες ελάχιστες θερμοκρασίες που καταγράφηκαν το 2021 σε μετεωρολογικούς σταθμούς που βρίσκονται σε χιονοδρομικά κέντρα και δολίνες. Στις 17/01 στο χιονοδρομικό κέντρο του Καϊμάκτσαλαν (υψόμετρο 2090 μέτρα) σημειώθηκε ελάχιστη θερμοκρασία -18.7 βαθμών, ενώ στις 23/12 στη δολίνη του Βαθύσταλλου Παρνασσού (υψόμετρο 1780 μέτρα) σημειώθηκε ελάχιστη θερμοκρασία -27.9 βαθμών Κελσίου.
      Κλείνοντας, θα αναφέρουμε ότι από το σύνολο των κακοκαιριών που εκδηλώθηκαν στη χώρα το 2021, δόθηκε όνομα στις ακόλουθες έξι: Λέανδρος (14-18/01/2021), Μήδεια (15-17/02/2021), Αθηνά (06-11/10/2021), Μπάλλος (14-16/10/2021), Μεσογειακός Κυκλώνας Νέαρχος (28-31/10/2021) και Κάρμελ (17-19/12/2021), ενώ 2 ανώνυμες κακοκαιρίες τις περιόδους 26-30/11/2021 και 09-11/12/2021 προκάλεσαν εκτεταμένα προβλήματα και σημαντικές καταστροφές σε πολλές περιοχές της χώρας.
      Πηγή: meteo.gr - https://www.meteo.gr/article_view.cfm?entryID=2076
    10. Περιβάλλον

      Engineer

      Ο παρακάτω χάρτης δείχνει τις τιμές των αποκλίσεων της θερμοκρασίας ανά μήνα σε επτά γεωγραφικά διαμερίσματα της χώρας. Οι αποκλίσεις υπολογίστηκαν ως προς τον μέσο όρο της τελευταίας δεκαετίας (2010-2019) σύμφωνα με τις καταγραφές 53 μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr.

      Διαπιστώνουμε ότι σε 5 από τις 7 περιοχές, η θερμοκρασία ήταν υψηλότερη του μέσου όρου της δεκαετίας 2010-2019 στους 7 μήνες του χρόνου, στην Πελοπόννησο 8 μήνες και στην Κρήτη 9 μήνες. Ο ψυχρότερος μήνας σε όλες τις περιοχές ήταν ο Οκτώβριος του 2021 και οι θερμότεροι μήνες ήταν ο Ιανουάριος και ο Αύγουστος του 2021.
      Μπορείτε να βλέπετε τις αποκλίσεις των τιμών της μέγιστης θερμοκρασίας ανά περιφέρεια και ανά μήνα από τη σελίδα μας πατώντας εδώ (https://meteo.gr/climatic_deviation.cfm)
      Πηγή: meteo.gr - https://www.meteo.gr/article_view.cfm?entryID=2071
    11. Περιβάλλον

      Engineer

      Κατά τη διάρκεια της πρόσφατης ανώνυμης κακοκαιρίας, σημειώθηκαν ιδιαίτερα μεγάλα ύψη βροχής στα ηπειρωτικά, καθώς επίσης και ισχυρές χιονοπτώσεις στα ορεινά. Αξιοσημείωτο είναι ότι καταρρίφθηκαν ρεκόρ 15 ετών στην ετήσια βροχόπτωση, καθώς επίσης και 17 ετών της ημερήσιας έκτασης χιονοκάλυψης στον Ελλαδικό χώρο για τις πρώτες ημέρες Δεκεμβρίου.  
      Συγκεκριμένα, στον αυτόματο μετεωρολογικό σταθμό στα Θεοδώριανα Άρτας το ετήσιο ύψος βροχής έως και την Κυριακή 12/12 έφτασε τα 3425 mm, τιμή που αποτελεί ρεκόρ ετήσιου ύψους βροχής 15 ετών στο δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr από το 2006 όπου λειτουργεί το δίκτυό του. Επίσης, έσπασε το ρεκόρ ετήσιου ύψους βροχής και του ίδιου σταθμού, από το 2009 όπου και ξεκίνησε η λειτουργία του. Το προηγούμενο ρεκόρ ετήσιας βροχόπτωσης είχε σημειωθεί στην περιοχή Ασκύφου Χανίων το 2019 με ύψος 3257 mm.        
      Παράλληλα, οι έντονες χιονοπτώσεις κατά τη διάρκεια της πρόσφατης κακοκαιρίας κάλυψαν το μεγαλύτερο τμήμα των κεντρικών και βόρειων ορεινών, όπως καταγράφτηκε από δορυφορικά δεδομένα, τα οποία επεξεργάστηκε το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών / meteo.gr και αποτυπώνεται στο Σχήμα 1.   

      Σχήμα 1. Χάρτης χιονοκάλυψης για τις 11/12/2021 όπως καταγράφτηκε από δορυφορικά δεδομένα και επεξεργάστηκε το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών / meteo.gr.  
      Σύμφωνα, με το αρχείο έκτασης χιονοκάλυψης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr από την επεξεργασία των δορυφορικών δεδομένων, η ημερήσια έκταση χιονοκάλυψης για το Σάββατο 11/12 έφτασε το 19%, τιμή που αποτελεί ρεκόρ ημερήσιας χιονοκάλυψης 17 ετών, όπως διακρίνεται στο Σχήμα 2. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η μέση ημερήσια έκταση χιονοκάλυψης για την περίοδο 2004 - 2021 για τις αρχές Δεκεμβρίου είναι περίπου 4%.
          
      Σχήμα 2. Χρονοσειρά ημερήσιας εκτίμησης της χιονοκάλυψης στην Ελλάδα από δορυφορικά δεδομένα, όπως τα επεξεργάστηκε το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών / meteo.gr, για την περίοδο 2004-2021.  
      Πηγή: meteo.gr - https://www.meteo.gr/article_view.cfm?entryID=2045
    12. Περιβάλλον

      Engineer

      Οι ισχυρές βροχές και καταιγίδες που προκάλεσε στην χώρα η κακοκαιρία «Μπάλλος» είχαν ως αποτέλεσμα την δημιουργία πάρα πολλών προβλημάτων. Υπερχειλίσεις χειμάρρων, πλημμυρισμένοι δρόμοι, σπίτια και επιχειρήσεις σε διάφορες περιοχές ήταν τα κυριότερα από αυτά. Στην Εύβοια ένας κτηνοτρόφος έχασε τη ζωή του ενώ στην Αττική πλημμύρησαν δρόμοι και απαγορεύτηκε η κυκλοφορία στον Κηφισό την νύχτα της Πέμπτης 14/10 προς Παρασκευή 15/10.
      Το δίκτυο αυτομάτων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr κατέγραψε μεγάλα ύψη βροχής από την Πέμπτη 14/10 έως και το πρωί του Σαββάτου 16/10. Όπως προκύπτει από τις καταγραφές ο μεγαλύτερος όγκος νερού έπεσε στην Ιθάκη (460 χιλιοστά) και ακολούθησαν η Ι.Μ. Βατοπεδίου στο Άγιον Όρος (297 χιλιοστά) και στο Αγγελόκαστρο Αιτωλοακαρνανίας (262 χιλιοστά). Μεγάλα ύψη βροχής καταγράφηκαν και στην Αθήνα όπου ο σταθμός των Πατησίων κατέγραψε 182 χιλιοστά βροχής.
      Στον χάρτη που ακολουθεί φαίνεται η κατανομή της βροχόπτωσης στη χώρα από την Πέμπτη 14/10 έως το μεσημέρι του Σαββάτου 16/10 και παρουσιάζονται συνοπτικά τα κυριότερα προβλήματα που καταγράφηκαν.

      Πηγή: meteo.gr - https://www.meteo.gr/article_view.cfm?entryID=1967
    13. Περιβάλλον

      Engineer

      Το καλοκαίρι του 2021 χαρακτηρίστηκε από ακραία υψηλές τιμές θερμοκρασίας με δύο σοβαρά κύματα καύσωνα κατά τη διάρκεια των οποίων καταγράψαμε νέα θερμοκρασιακά ρεκόρ. Τα γραφήματα παρουσιάζουν τις ημερήσιες αποκλίσεις της μέγιστης θερμοκρασίας από τη μέση μηνιαία τιμή της περιόδου 2010-2019, τους τρεις καλοκαιρινούς μήνες του 2021, σε 7 μετεωρολογικούς σταθμούς του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr. Η περίοδος σύγκρισης (2010-2019) αποτελεί τη θερμότερη περίοδο στη σύγχρονη ιστορία των καταγραφών θερμοκρασίας, επομένως οι θετικές αποκλίσεις των τιμών έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα. 
      Κιλκίς: 

      Ιωάννινα:

      Τρίκαλα: 

      Αθήνα (κέντρο): 

      Σπάρτη:

      Λίνδος: 

      Ρέθυμνο:

      Στους περισσότερους μετεωρολογικούς σταθμούς η θερμοκρασία ήταν υψηλότερη από τα φυσιολογικά για την εποχή επίπεδα περισσότερες από τις μισές ημέρες του καλοκαιριού. Στα Τρίκαλα Θεσσαλίας θετικές αποκλίσεις καταγράφηκαν τις 72 από τις 92 συνολικά ημέρες του καλοκαιριού, και 69 ημέρες με θετικές αποκλίσεις καταγράφηκαν στα Ιωάννινα. Ο παρακάτω πίνακας παρουσιάζει το σύνολο ημερών με θετικές αποκλίσεις θερμοκρασίας ανά μήνα και συνολικά το καλοκαίρι του 2021. 

      Μπορείτε να βλέπετε τις αποκλίσεις των τιμών της μέγιστης θερμοκρασίας ανά περιφέρεια και ανά μήνα από τη σελίδα μας πατώντας εδώ. 
      Πηγή: meteo.gr - https://www.meteo.gr/article_view.cfm?entryID=1909
    14. Περιβάλλον

      Engineer

      Με τις μεγάλες δασικές πυρκαγιές που επηρέασαν τη χώρα μας το τελευταίο χρονικό διάστημα να βρίσκονται σε ύφεση ή και να έχουν ελεχθεί πλήρως, εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα δεδομένα του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφόρησης για Δασικές Πυρκαγιές (European Forest Fire Information System - EFFIS - https://effis.jrc.ec.europa.eu).
      Σύμφωνα με αυτά, παρότι ο αριθμός των δασικών πυρκαγιών του 2021 στη χώρα μας παρουσιάζει σχετικά μικρή αύξηση (26%) σε σχέση με τον μέσο όρο της περιόδου 2008 - 2020 (Εικόνα 1), η συνολική καμένη έκταση καταγράφει εξαιρετικά μεγάλη αύξηση ίση με περίπου 450% ως προς τον αντίστοιχο μέσο όρο της ίδιας περιόδου (Εικόνα 2). Αξίζει να σημειωθεί πως με βάση αυτά τα στοιχεία, η Ελλάδα κατατάσσεται πρώτη μεταξύ των 15 εξετασθέντων χωρών της Μεσογείου, με μεγάλη μάλιστα διαφορά από τη δεύτερη Τουρκία και την τρίτη Κύπρο, που επίσης καταγράφουν σημαντικές αυξήσεις.

      Εικόνα 1. Αριθμός χαρτογραφημένων από το EFFIS δασικών πυρκαγιών στις χώρες της Μεσογείου έως και το βράδυ της Πέμπτης 12 Αυγούστου 2021. 

      Εικόνα 2. Συνολική καμένη έκταση με βάση τα στοιχεία του EFFIS στις χώρες της Μεσογείου έως και το βράδυ της Πέμπτης 12 Αυγούστου 2021. 
      Σε απόλυτους αριθμούς, μέχρι και το βράδυ της Πέμπτης 12 Αυγούστου 2021, έχουν καταγραφεί στη χώρα μας 58 μεγάλες δασικές πυρκαγιές (Εικόνα 1), οι οποίες έκαψαν συνολική έκταση ίση με 1.161.650 στρέμματα (Εικόνα 2). Χρησιμοποιώντας τα δεδομένα αυτά, προκύπτει ότι η μέση καμένη έκταση ανά δασική πυρκαγιά στην Ελλάδα ανέρχεται σε περίπου 20.000 στρέμματα για το 2021 (έως και 13.08.2021), γεγονός που κατατάσσει τη χώρα μας πρώτη στη Μεσόγειο, με πολύ σημαντική διαφορά ακόμα και από τη δεύτερη Τουρκία (Εικόνα 3).

      Εικόνα 3. Μέση καμένη έκταση ανά δασική πυρκαγιά με βάση τα στοιχεία του EFFIS στις χώρες της Μεσογείου έως και το βράδυ της Πέμπτης 12 Αυγούστου 2021. 
      Πηγή: meteo.gr - https://www.meteo.gr/article_view.cfm?entryID=1883&fbclid=IwAR2D-e4IPixNzS8TGIhh2BIkBQ-caWU5hnPSITBr7AbSFJj0uy8509HSuAE
    15. Περιβάλλον

      Engineer

      Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα πιο πρόσφατα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφόρησης για Δασικές Πυρκαγιές (European Forest Fire Information System - https://effis.jrc.ec.europa.eu) για την κατάσταση που επικρατεί στην Μεσόγειο κατά τη διάρκεια της τρέχουσας αντιπυρικής περιόδου. Όπως προκύπτει από το ακόλουθο γράφημα, η περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου παρουσιάζει εξαιρετικά άσχημη εικόνα, με σχεδόν όλες τις χώρες να καταγράφουν σημαντική αύξηση στα απόλυτα μεγέθη των καμένων εκτάσεων έως και το απόγευμα της Κυριακής 8 Αυγούστου 2021.

      Ειδικότερα, η χώρα μας κατατάσσεται τρίτη (μετά από Τουρκία και Ιταλία) σε ό,τι αφορά το απόλυτο μέγεθος της καμένης έκτασης (933.680 στρέμματα έως 08.08.2021) και δεύτερη (μετά την Κύπρο) σε ό,τι αφορά την αύξηση (+336%) συγκριτικά με τον μέσο όρο της περιόδου 2002 - 2020. Τα στοιχεία αυτά καταδεικνύουν ότι δεν αρκούν τα πολλά εναέρια ή άλλα μέσα δασοπυρόσβεσης, αλλά απαιτείται μια άμεση, δραστική αλλαγή προς ολοκληρωμένες λύσεις διαχείρισης και αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών. Σε αυτή την κατεύθυνση, η επιχειρησιακή μονάδα ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ) μπορεί να συνεισφέρει με εργαλεία και υπηρεσίες όπως ενδεικτικά είναι (1) το εκτεταμένο και πιο πυκνό δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών στην Ελλάδα, (2) το προηγμένο προγνωστικό σύστημα ταχείας απόκρισης IRIS 2.0, και (3) οι υψηλής ανάλυσης μετεωρολογικές και πυρό-μετεωρολογικές προγνώσεις.
      Πηγή: meteo.gr - https://www.meteo.gr/article_view.cfm?entryID=1875
    16. Περιβάλλον

      Engineer

      Το πρωί της Πέμπτης 20/05 ένας εκ των δύο ευρωπαϊκών δορυφόρων Sentinel-2 πέρασε πάνω από τη Δυτική Αττική και την Ανατολική Κορινθία και κατέγραψε την καμένη έκταση, καθώς και τα ενεργά μέτωπα της μεγάλης πυρκαγιάς που μαίνεται στην περιοχή από το βράδυ της Τετάρτης 19/05. Σύμφωνα με την παρακάτω δορυφορική εικόνα και την εκτίμηση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εκτάκτων Αναγκών Copernicus - EMS, περισσότερα από 25.000 στρέμματα είχαν γίνει στάχτη λίγο πριν το μεσημέρι της Πέμπτης 20/05. Η εκτίμηση έγινε πριν την απογευματινή ενίσχυση των ανέμων στην περιοχή και την ολονύχτια συνέχιση του καταστροφικού έργου της πυρκαγιάς.
      Σήμερα Παρασκευή 21/05 αναμένεται νέα εκτίμηση των καμένων εκτάσεων από δορυφορικές μετρήσεις και θα ενημερώσουμε με νέο άρθρο για ό,τι νεότερο. 

       
    17. Περιβάλλον

      Engineer

      Το 2020 ήταν άλλη μια χρονιά με ισχυρά καιρικά φαινόμενα. Ορισμένα από αυτά ήταν ιδιαιτέρως καταστροφικά, ενώ προκάλεσαν 14 ανθρώπινες απώλειες, εκ των οποίων οι 12 οφείλονται σε πλημμύρες που εκδηλώθηκαν κατά τη διάρκεια 2 ονοματισμένων επεισοδίων, την ‘Θάλεια’ και τον ‘Ιανό’, και οι 2 σε κεραυνούς (στη Μαγνησία και στη Λάρισα).
      Συνολικά καταγράφηκαν 25 ζημιογόνα καιρικά γεγονότα, εκ των οποίων τα 9 είχαν πολύ σοβαρές κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις. Δείτε παρακάτω τον χάρτη και την περιγραφή των 9 σοβαρότερων καιρικών γεγονότων του 2020.

      6-8 Ιανουαρίου: Η κακοκαιρία "Ηφαιστίωνας" εκδηλώνεται με θυελλώδεις ανέμους που προκαλούν σοβαρές ζημιές στο δίκτυο ηλεκτροδότησης σε περιοχές της Αττικής, στη Βοιωτία, σε νησιά των Κυκλάδων και στα Χανιά.
      4-7 Απριλίου: Σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κηρύσσονται Σκιάθος, Σκόπελος, Νότιο Πήλιο και Ζαγορά λόγω σοβαρών πλημμυρικών επεισοδίων.
      26 Μάιος: Στην Σκόπελο, κεραυνός προκαλεί το θάνατο 52-χρονης γυναίκας και τον σοβαρό τραυματισμό του συζύγου της.
      1 Ιουνίου: Στη Λέρο, ισχυρές βροχοπτώσεις προκαλούν υπερχείλιση χειμάρρων και σοβαρές ζημιές σε κτίρια και στο οδικό δίκτυο. Το νησί κηρύσσεται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. 
      10 Ιουνίου: Στην Κρήνη του δήμου Φαρσάλων, ένας άνδρας χάνει τη ζωή του από κεραυνό.
      5-9 Αυγούστου: Η κακοκαιρία "Θάλεια" εκδηλώνεται με πλημμύρες και κατολισθήσεις, αφήνει πίσω της 8 νεκρούς, ζημιές σε 2.500 σπίτια και εκτεταμένες καταστροφές στην Εύβοια. Η Πυροσβεστική καλείται να απεγκλωβίσει πάνω από 100 άτομα. Η κακοκαιρία πλήττει επίσης τον Λαγκαδά Θεσσαλονίκης και την Κέρκυρα.
      17-20 Σεπτεμβρίου: Ο Μεσογειακός Κυκλώνας 'Ιανός' αποδεικνύεται καταστροφικός, με εκτεταμένες πλημμύρες, μεταφορά λάσπης και φερτών και ανυπολόγιστες καταστροφές σε Ιόνιο και Θεσσαλία. 3 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στην Καρδίτσα και 1 στη Λάρισα. 5.000 κτήρια υφίστανται ζημιές, ενώ σοβαρά είναι τα προβλήματα σε υποδομές, ηλεκτροδότηση, και υδροδότηση. Πάνω από 2.500 οι κλήσεις στην Πυροσβεστική για παροχή βοήθειας. 
      19-22 Οκτωβρίου: Ραγδαίες βροχοπτώσεις και χαλαζοπτώσεις προκαλούν πλημμύρες, κατολισθήσεις, ροή φερτών υλικών και προβλήματα σε υποδομές και στην ηλεκτροδότηση στα βόρεια τμήματα των νομών Ηρακλείου και Χανίων. Κινδύνεψαν άνθρωποι στον Καρτερό Ηρακλείου και στη Σούδα.
      10 Νοεμβρίου: Νέες καταστροφικές πλημμύρες με ροή μεγάλου όγκου φερτών υλικών στο δήμου Χερσονήσου του νομού Ηρακλείου και σε περιοχές του νομού Ρεθύμνου. Σοβαρές είναι οι ζημιές στο δίκτυο ύδρευσης, σε καλλιέργειες και υποδομές.

      Παράλληλα, καταγράφηκαν 96 σίφωνες ξηράς και θαλάσσης εκ των οποίων 7 ανεμοστρόβιλοι προκάλεσαν ζημιές και τραυματισμούς. Πιο συγκεκριμένα, ο ανεμοστρόβιλος που έπληξε το Νέο Ηράκλειο Αττικής στις 13 Οκτωβρίου προκάλεσε σοβαρές υλικές ζημιές και 3 άνθρωποι τραυματίστηκαν. Επίσης στο Γιαννιτσοχώρι Ηλείας στις 24 Σεπτεμβρίου μια Αγγλίδα τουρίστρια τραυματίστηκε σοβαρά από πτώση δέντρου κατά τη διάρκεια ανεμοστρόβιλου που εκδηλώθηκε στην περιοχή όπου παραθέριζε. Υλικές ζημιές προκλήθηκαν από ανεμοστρόβιλους και στον Αστακό Αιτωλοακαρνανίας, στον Αγιόκαμπο Λάρισας, στο Κατάκολο, στον Ρωμανό Μεσσηνίας και στον Ν. Μαρμαρά Χαλκιδικής. Μερικοί ακόμη υδροσίφωνες κινήθηκαν και στη στεριά προκαλώντας μικρές υλικές ζημιές.
      Ο παρακάτω χάρτης δείχνει τις περιοχές όπου καταγράφηκαν οι 96 σίφωνες το 2020, καθώς και τον αριθμό των αντίστοιχων καταγραφών τα τελευταία 4 χρόνια. 
      Ο αριθμός των συνολικών καταγραφών σιφώνων το 2020 κυμάνθηκε κοντά στον μέσο όρο της δεκαετίας 2010-2019, δηλαδή περίπου 100 ανά έτος. Η μικρή έκταση και χρονική διάρκεια των σιφώνων δυσκολεύει την παρατήρηση και καταγραφή τους, έτσι οι καταγραφές που έχουμε θεωρητικά αποτελούν ένα μέρος του συνολικού αριθμού των σιφώνων που εκδηλώνονται στην πραγματικότητα. Η διάδοση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και η χρήση smartphones έχει βοηθήσει σε μεγάλο βαθμό την καταγραφή όλων των καιρικών φαινομένων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι οι χρήστες του Facebook και Twitter του Meteo Gr ανέφεραν το 49% των σιφώνων στην Ελλάδα το 2020.  
      Πηγή: meteo.gr - https://www.meteo.gr/article_view.cfm?entryID=1583
    18. Περιβάλλον

      Engineer

      Υπάρχει δυσκολία να παραμείνουν οι κάτοικοι στα σπίτια τους. Μετά από 1,5 μήνα lockdown, τα πράγματα γίνονται ακόμη δυσκολότερα.
      Ο κάθε ελεύθερος χώρος στους δήμους κατακλύζεται από πεζούς για να κάνουν βόλτα. Δεν είναι λίγες οι περιγραφές που ακούει καθημερινά ο καθένας μας, για πεζούς που μέχρι σήμερα δεν συνήθιζαν να κάνουν βόλτα, τώρα να την επιζητούν και να περπατούν, στον δρόμο, με τα λιγοστά ή συχνά ανεπαρκή πεζοδρόμια (με εμπόδια, δένδρα, στύλους, κολώνες και ό,τι κάποιος φανταστεί), ή και πάνω στην άσφαλτο με οχήματα να περνούν με μεγάλη ταχύτητα δίπλα τους….. Λιγότερα απ’ ό,τι συνήθως, αλλά με μεγαλύτερη ταχύτητα σίγουρα.
      Σε λίγες ημέρες, η απαίτηση για την αποστολή SMS, ή την συμπλήρωση της φόρμας για κατ’εξαίρεση μετακίνηση θα αρθεί. Ο κόσμος θα βγει έξω από το σπίτι. Πιο ελεύθερος. Ίσως για να βρει την ισορροπία του. Την ψυχική.
      Παράλληλα, οι υγειονομικές απαιτήσεις για την διατήρηση αποστάσεων και την αποφυγή συγχρωτισμού και συνωστισμού παραμένουν και είναι επιβεβλημμένες. Και απ’ότι φαίνεται θα παραμείνουν για κάμποσο καιρό ακόμη.

      Τι μπορούμε να κάνουμε; Για να μην πάει ο κόσμος στην παραλία του Φλοίσβου ή της Γλυφάδας ή να περπατήσει στην Φωκίωνος Νέγρη, θα πρέπει κοντά του να δημιουργηθεί χώρος για να περπατήσει.
      Η πρόταση είναι να ληφθεί μέριμνα για την προσωρινή δημιουργία ελεύθερων χώρων για περπάτημα, ποδήλατο, για να ξεσκάσει ο κόσμος δηλαδή. Και αυτό τηρώντας την απόσταση των 2μ που απαιτείται για την αποφυγή συγχρωτισμού.
      Που θα βρεθεί ο χώρος; Θα πρέπει να δώσουμε οδούς, προσεκτικά επιλεγμένες σε κάθε δήμο, όπου θα αποδοθούν στους πεζούς και την κυκλοφορία των παρόδιων. Αυτές πρέπει να είναι αμιγώς τοπικές οδοί, όπου μπορεί να γίνει αυτό, ικανού μήκους, χωρίς μεγάλες κλίσεις.
      Έτσι οι πολίτες θα χρησιμοποιούν αυτές που είναι κοντά στο σπίτι τους, και δεν θα οδεύουν κατά δεκάδες στον Φλοίσβο, την παραλία της Θεσσαλονίκης και στις λοιπές προνομιακές τοποθεσίες. Έτσι θα αυξηθούν τα διαθέσιμα τετραγωνικά μέτρα για βόλτα που θα έχει ο πεζός και θα μπορεί ευκολότερα να τηρήσει την απαιτούμενη απόσταση.
      Να δούμε ποιες περιοχές έχουν έλλειψη από πάρκα και ανοικτούς χώρους: Περιοχές, όπου για να φθάσει κάποιος σε ανοικτό χώρο χρειάζεται να περπατήσει μεγάλη απόσταση. Περιοχές με μεγάλες πυκνότητες πληθυσμού, αλλά με περιορισμένους ελεύθερους χώρους.
      Οδούς με ή χωρίς εμπορικές δραστηριότητες, ειδικά τώρα που τα καταστήματα δεν έχουν ανοίξει ακόμη. Με τέτοια κριτήρια και με τον χαρακτήρα κάθε οδού, να επιλέξουμε ποιες είναι οι υποψήφιες οδοί.
       
       
      Θα πρέπει σταδιακά, ίσως από τους περισσότερο τολμηρούς ή/και πρωτοπόρους δήμους να ξεκινήσουν τέτοια μέτρα. Αρχικά για το Σαββατοκύριακο και 3 ώρες το πρωί και 3 το απόγευμα και στην συνέχεια παρακολουθούμε την αποδοχή και προχωράμε. Με την συνεργασία όλων -πολιτών, τροχαίας, πολιτικής προστασίας, Δήμου. Δεν μπορούμε όμως να κάτσουμε αμέτοχοι.
      Προκλήσεις για αυτό το εγχείρημα υπάρχουν. Είναι π.χ. η πρόσβαση οχημάτων εκτάκτου ανάγκης, η διασφάλιση πρόσβασης στους διανομείς, θέματα οδικής ασφάλειας εάν οι οδηγοί παρκάρουν και αναπτύσσουν ταχύτητα.
      Πρέπει να αντιμετωπισθούν. Μπορούμε να το κάνουμε αυτό; Ναι μπορούμε. Ίσως να χρειάζεται και κάποια νομοθετική ρύθμιση, αλλά στις ιδιαίτερες συνθήκες που ζούμε, αυτό θα μπορούσε (ή και θα έπρεπε) να γίνει πολύ γρήγορα.
      Το έχουν κάνει αλλού; Ναι βέβαια. Σε πολλές πόλεις του κόσμου. Και συνεχίζουν να το κάνουν.
      Πρόσφατα, δημοσιεύθηκε άρθρο στο nypost.com (https://nypost.com/2020/04/27/nyc-aims-to-open-100-miles-of-streets-for-pedestrians-de-blasio/) όπου στην Νέα Υόρκη (των ~8,5 εκατομμυρίων πολιτών) σχεδιάζουν να δώσουν στους πεζούς και στο ποδήλατο περί τα 160 χλμ. οδών γύρω από πάρκα και πλατείες για να μπορέσουν να διατηρήσουν το social distancing (κοινωνική αποστασιοποίηση), που ορίζουν οι έκτακτοι κανόνες δημόσιας υγείας για την αντιμετώπιση του COVID-19.

      Και με αυτό τον τρόπο οι δήμοι όχι μόνον δεν κάθονται αμέτοχοι και οχυρωμένοι στο «δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι επειδή δεν έχουμε μεγάλο πάρκο και ελεύθερους χώρους» ή στο «τι να κάνουμε που δεν είμαστε κοντά στην παραλία», αλλά θα πάρουν μέτρα για την μετά το lockdown εποχή, και θα μεριμνούν για την σωματική και ψυχική υγεία των πολιτών. Από την δική τους πλευρά.
      Ας ελπίσουμε μάλιστα, ίσως κρυφά, ίσως φανερά, ότι αυτό θα είναι η αρχή για διάθεση περισσότερου χώρου για τους πεζούς, που τόσα χρόνια έχουν εκδιωχθεί από το αυτοκίνητο.
      Θέληση χρειάζεται. Ο Έλληνας σε τέτοιες προσπάθειες ανταποκρίνεται. Και έτσι όπως ανταποκρίθηκε στον αυτοπεριορισμό, και έγινε παράδειγμα σε όλο τον κόσμο, έτσι θα ανταποκριθεί και πάλι. Φτάνει κάποιος να το κάνει, γιατί μόνο του δεν γίνεται…..
      Ιωάννης Μάρης,                                                                                                                 
      Τοπογράφος Μηχ/κός – Συγκοινωνιολόγος
    19. Περιβάλλον

      Engineer

      Μια δέσμη προτάσεων, μέσω των οποίων οι ενωσιακές πολιτικές για τις μεταφορές, το κλίμα, την ενέργεια, τη χρήση γης, και τη φορολογία θα προσαρμοστούν κατάλληλα ώστε να επιτευχθεί μείωση των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030, ενέκρινε η Κομισιόν.
      Η επίτευξη μιας τέτοιας μείωσης εκπομπών κατά την επόμενη δεκαετία είναι ζωτικής σημασίας προκειμένου, αφενός, η Ευρώπη να καταστεί η πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρος στον κόσμο έως το 2050 και, αφετέρου, να γίνει πραγματικότητα η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία (European Green Deal).
      Με τις σημερινές προτάσεις, η Κομισιόν παρουσιάζει τα νομοθετικά εργαλεία για την επίτευξη των στόχων που συμφωνήθηκαν στον ευρωπαϊκό νόμο για το κλίμα και για τον ριζικό μετασχηματισμό της οικονομίας και της κοινωνίας μας για ένα δίκαιο, πράσινο και ευημερούν μέλλον.
      Μια ολοκληρωμένη και διασυνδεδεμένη δέσμη προτάσεων
      Οι προτάσεις συνδυάζουν: εφαρμογή της εμπορίας εκπομπών σε νέους τομείς και αυστηροποίηση του υφιστάμενου συστήματος εμπορίας εκπομπών της ΕΕ· αύξηση της χρήσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας· υψηλότερη ενεργειακή απόδοση· ταχύτερη ανάπτυξη μέσων μεταφοράς χαμηλών εκπομπών, καθώς και των υποδομών και των καυσίμων για τη στήριξή τους· ευθυγράμμιση των φορολογικών πολιτικών με τους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας· μέτρα για την πρόληψη της διαρροής άνθρακα· και εργαλεία για τη διατήρηση και την ανάπτυξη των φυσικών καταβοθρών άνθρακα.
      Το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών (ΣΕΔΕ) της ΕΕ καθορίζει την τιμή των ανθρακούχων εκπομπών και χαμηλώνει το ανώτατο όριο εκπομπών από ορισμένους οικονομικούς τομείς κάθε χρόνο. Τα τελευταία 16 χρόνια έχει μειώσει με επιτυχία τις εκπομπές από την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και τις ενεργοβόρες βιομηχανίες κατά 42,8 %. Σήμερα η Επιτροπή προτείνει να μειωθεί ακόμη περισσότερο το συνολικό ανώτατο όριο εκπομπών και να αυξηθεί το ετήσιο ποσοστό μείωσής του. Η Επιτροπή προτείνει επίσης τη σταδιακή κατάργηση των δωρεάν δικαιωμάτων εκπομπής για τις αεροπορικές μεταφορές και την ευθυγράμμιση με το παγκόσμιο σύστημα αντιστάθμισης και μείωσης των ανθρακούχων εκπομπών για τις διεθνείς αεροπορικές μεταφορές (CORSIA), καθώς και τη συμπερίληψη, για πρώτη φορά, των εκπομπών από τις θαλάσσιες μεταφορές στο ΣΕΔΕ της ΕΕ. Προκειμένου να αντιμετωπιστεί η αδυναμία μείωσης των εκπομπών στις οδικές μεταφορές και τα κτίρια, δημιουργείται ένα χωριστό νέο σύστημα εμπορίας εκπομπών για τη διανομή καυσίμων για τις οδικές μεταφορές και τα κτίρια. Η Επιτροπή προτείνει επίσης να αυξηθεί το μέγεθος των ταμείων καινοτομίας και εκσυγχρονισμού. Προκειμένου να συμπληρώσουν τις σημαντικές δαπάνες του ενωσιακού προϋπολογισμού για το κλίμα, τα κράτη-μέλη θα πρέπει να δαπανήσουν το σύνολο των εσόδων τους από την εμπορία εκπομπών σε έργα που σχετίζονται με το κλίμα και την ενέργεια. Ένα ειδικό μέρος των εσόδων από το νέο σύστημα για τις οδικές μεταφορές και τα κτίρια θα πρέπει να καλύπτει τον πιθανό κοινωνικό αντίκτυπο στα ευάλωτα νοικοκυριά, τις πολύ μικρές επιχειρήσεις και τους χρήστες των μεταφορών. Ο κανονισμός για τον επιμερισμό των προσπαθειών αναθέτει ενισχυμένους στόχους μείωσης των εκπομπών σε κάθε κράτος-μέλος για τα κτίρια, τις οδικές και τις εσωτερικές θαλάσσιες μεταφορές, τη γεωργία, τα απόβλητα και τις μικρές βιομηχανίες. Οι στόχοι αυτοί αναγνωρίζουν τα διαφορετικά σημεία εκκίνησης και τις διαφορετικές ικανότητες κάθε κράτους-μέλους· βασίζονται δε στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ των κρατών-μελών, με προσαρμογές ώστε να λαμβάνεται υπόψη η οικονομική αποδοτικότητα. Τα κράτη-μέλη μοιράζονται επίσης την ευθύνη για την απομάκρυνση του άνθρακα από την ατμόσφαιρα, και για τον λόγο αυτόν ο κανονισμός για τη χρήση γης, την αλλαγή χρήσης γης και τη δασοκομία θέτει έναν συνολικό ενωσιακό στόχο για τις απορροφήσεις άνθρακα από φυσικές καταβόθρες, ο οποίος ισοδυναμεί με 310 εκατομμύρια τόνους εκπομπών CO2 έως το 2030. Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, τα κράτη-μέλη θα πρέπει να θέσουν εθνικούς στόχους για τη φροντίδα και την επέκταση των καταβοθρών άνθρακα που διαθέτουν. Έως το 2035, η ΕΕ θα πρέπει να στοχεύει να επιτύχει κλιματική ουδετερότητα στους τομείς της χρήσης γης, της δασοκομίας και της γεωργίας, συμπεριλαμβανομένων και των γεωργικών μη ανθρακούχων εκπομπών, όπως αυτές που οφείλονται στη χρήση λιπασμάτων και στην κτηνοτροφία. Η ενωσιακή δασική στρατηγική αποσκοπεί στη βελτίωση της ποιότητας, της ποσότητας και της ανθεκτικότητας των δασών της ΕΕ. Στηρίζει τους δασοκόμους και τη δασική βιοοικονομία, ενώ παράλληλα φροντίζει ώστε η χρήση βιομάζας και η συγκομιδή να παραμείνουν βιώσιμες, να προστατεύεται η βιοποικιλότητα και να καθοριστεί ένα σχέδιο για τη φύτευση τριών δισεκατομμυρίων δέντρων σε ολόκληρη την Ευρώπη έως το 2030. Η παραγωγή και η χρήση ενέργειας ευθύνονται για το 75% των εκπομπών της ΕΕ· ως εκ τούτου, η επιτάχυνση της μετάβασης σε ένα πιο οικολογικό ενεργειακό σύστημα είναι ζωτικής σημασίας. Η οδηγία για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας θα θέσει αυξημένο στόχο για την παραγωγή του 40% της ενέργειάς μας από ανανεώσιμες πηγές έως το 2030. Όλα τα κράτη-μέλη θα συμβάλουν στην επίτευξη αυτού του στόχου και προτείνονται ειδικοί στόχοι για τη χρήση ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στις μεταφορές, τη θέρμανση και ψύξη, τα κτίρια και τη βιομηχανία. Προκειμένου να επιτευχθούν τόσο οι κλιματικοί όσο και οι περιβαλλοντικοί στόχοι μας, τα κριτήρια αειφορίας για τη χρήση βιοενέργειας ενισχύονται και τα κράτη-μέλη πρέπει να σχεδιάσουν τυχόν καθεστώτα στήριξης για τη βιοενέργεια κατά τρόπο που να σέβεται την αρχή της αλυσιδωτής χρήσης της ξυλώδους βιομάζας. Για τη μείωση της συνολικής χρήσης ενέργειας, τη μείωση των εκπομπών και την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας, η οδηγία για την ενεργειακή απόδοση θα θέσει έναν πιο φιλόδοξο δεσμευτικό ετήσιο στόχο για τη μείωση της χρήσης ενέργειας σε επίπεδο ΕΕ. Θα κατευθύνει τον τρόπο καθορισμού των εθνικών συνεισφορών και θα διπλασιάσει σχεδόν την υποχρέωση ετήσιας εξοικονόμησης ενέργειας για τα κράτη-μέλη. Ο δημόσιος τομέας θα υποχρεωθεί να ανακαινίζει το 3% των κτιρίων του κάθε χρόνο, ώστε να δοθεί ώθηση στο κύμα ανακαίνισης, στη δημιουργία θέσεων εργασίας και στη μείωση της χρήσης ενέργειας και του κόστους για τους φορολογούμενους. Η εμπορία εκπομπών θα πρέπει να συμπληρωθεί από συνδυασμό μέτρων για την αντιμετώπιση της αύξησης των εκπομπών στις οδικές μεταφορές. Η αυστηροποίηση των προτύπων εκπομπών CO2 για τα αυτοκίνητα και τα ημιφορτηγά θα επιταχύνει τη μετάβαση στην κινητικότητα μηδενικών εκπομπών, απαιτώντας μείωση των μέσων εκπομπών των καινούργιων αυτοκινήτων κατά 55% από το 2030 και κατά 100% από το 2035 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2021. Ως εκ τούτου, όλα τα καινούργια αυτοκίνητα που θα ταξινομηθούν από το 2035 θα έχουν μηδενικές εκπομπές. Προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι οι οδηγοί είναι σε θέση να φορτίζουν ή να τροφοδοτούν τα οχήματά τους σε ένα αξιόπιστο δίκτυο σε ολόκληρη την Ευρώπη, ο αναθεωρημένος κανονισμός για τις υποδομές εναλλακτικών καυσίμων θα απαιτεί από τα κράτη-μέλη να επεκτείνουν την ικανότητα φόρτισης ανάλογα με τις πωλήσεις αυτοκινήτων μηδενικών εκπομπών και να εγκαθιστούν σημεία φόρτισης και ανεφοδιασμού καυσίμων ανά τακτά διαστήματα σε μεγάλους αυτοκινητόδρομους: κάθε 60 χλμ. για ηλεκτρική φόρτιση και κάθε 150 χλμ. για ανεφοδιασμό με υδρογόνο. Τα καύσιμα της αεροπορίας και της ναυτιλίας προκαλούν σημαντική ρύπανση και απαιτούνται και γι’ αυτά ειδικές δράσεις, συμπληρωματικές στην εμπορία εκπομπών. Σύμφωνα με τον κανονισμό για τις υποδομές εναλλακτικών καυσίμων, τα αεροσκάφη και τα πλοία πρέπει να έχουν πρόσβαση σε παροχή καθαρής ηλεκτρικής ενέργειας σε μεγάλους λιμένες και αερολιμένες. Η πρωτοβουλία ReFuelEU Aviation θα υποχρεώσει τους προμηθευτές καυσίμων να αναμειγνύουν αυξανόμενα επίπεδα βιώσιμων καυσίμων αεροπορίας στα καύσιμα αεριωθουμένων με τα οποία τροφοδοτούνται τα αεροσκάφη στους αερολιμένες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των συνθετικών καυσίμων χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών, που είναι γνωστά ως ηλεκτρονικά καύσιμα. Ομοίως, η πρωτοβουλία FuelEU Maritime θα τονώσει την υιοθέτηση βιώσιμων καυσίμων ναυτιλίας και τεχνολογιών μηδενικών εκπομπών, με τον καθορισμό ανώτατου ορίου για την περιεκτικότητα σε αέρια θερμοκηπίου της ενέργειας που χρησιμοποιείται από πλοία που καταπλέουν σε ευρωπαϊκούς λιμένες. Το φορολογικό σύστημα για τα ενεργειακά προϊόντα πρέπει να διαφυλάσσει και να βελτιώνει την ενιαία αγορά και να στηρίζει την πράσινη μετάβαση με τον καθορισμό των κατάλληλων κινήτρων. Η αναθεώρηση της οδηγίας για τη φορολογία της ενέργειας προτείνει την ευθυγράμμιση της φορολογίας των ενεργειακών προϊόντων με τις ενωσιακές πολιτικές για την ενέργεια και το κλίμα, την προώθηση καθαρών τεχνολογιών και την κατάργηση παρωχημένων εξαιρέσεων και μειωμένων συντελεστών που ενθαρρύνουν επί του παρόντος τη χρήση ορυκτών καυσίμων. Οι νέοι κανόνες αποσκοπούν στη μείωση των επιβλαβών επιπτώσεων του φορολογικού ανταγωνισμού για την ενέργεια, συμβάλλοντας στην εξασφάλιση εσόδων για τα κράτη μέλη από τους πράσινους φόρους, οι οποίοι είναι λιγότερο επιζήμιοι για την ανάπτυξη από ό,τι οι φόροι επί της εργασίας. Τέλος, ένας νέος μηχανισμός συνοριακής προσαρμογής άνθρακα θα επιβάλει τιμή ανθρακούχων εκπομπών στις εισαγωγές στοχευμένης επιλογής προϊόντων, ώστε να διασφαλιστεί ότι η φιλόδοξη δράση για το κλίμα στην Ευρώπη δεν θα οδηγήσει σε «διαρροή άνθρακα». Με τον τρόπο αυτό θα διασφαλιστεί ότι οι ευρωπαϊκές μειώσεις των εκπομπών θα συμβάλουν στην παγκόσμια μείωση των εκπομπών, αντί να προωθήσουν την παραγωγή υψηλής έντασης άνθρακα εκτός Ευρώπης. Αποσκοπεί επίσης στην ενθάρρυνση τόσο της βιομηχανίας εκτός της ΕΕ όσο και των διεθνών εταίρων μας να λάβουν μέτρα προς την ίδια κατεύθυνση. Όλες αυτές οι προτάσεις αλληλοσυνδέονται και αλληλοσυμπληρώνονται. Χρειαζόμαστε αυτή την ισορροπημένη δέσμη μέτρων, καθώς και τα έσοδα που αυτή δημιουργεί, για να εξασφαλίσουμε μια μετάβαση που θα καταστήσει την Ευρώπη δίκαιη, πράσινη και ανταγωνιστική, με ομοιόμορφο επιμερισμό της ευθύνης μεταξύ των διαφόρων τομέων και κρατών-μελών και την παροχή πρόσθετης στήριξης, κατά περίπτωση.
      Μια κοινωνικά δίκαιη μετάβαση
      Ενώ μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα τα οφέλη των ενωσιακών πολιτικών για το κλίμα υπερτερούν σαφώς του κόστους αυτής της μετάβασης, οι πολιτικές για το κλίμα κινδυνεύουν να ασκήσουν βραχυπρόθεσμα πρόσθετη πίεση στα ευάλωτα νοικοκυριά, τις πολύ μικρές επιχειρήσεις και τους χρήστες των μεταφορών.
      Γι’ αυτό και ο σχεδιασμός των πολιτικών στη σημερινή δέσμη μέτρων κατανέμει δίκαια το κόστος της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής και της προσαρμογής σ’ αυτήν.
      Επιπλέον, τα μέσα τιμολόγησης των ανθρακούχων εκπομπών αυξάνουν τα έσοδα που μπορούν να επανεπενδυθούν για την τόνωση της καινοτομίας, της οικονομικής ανάπτυξης και των επενδύσεων σε καθαρές τεχνολογίες.
      Προτείνεται ένα νέο Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα, που θα παρέχει ειδική χρηματοδότηση στα κράτη-μέλη για να βοηθήσει τους πολίτες να χρηματοδοτήσουν επενδύσεις σε ενεργειακή απόδοση, νέα συστήματα θέρμανσης και ψύξης και καθαρότερες μετακινήσεις.
      Το Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα θα χρηματοδοτείται από τον προϋπολογισμό της ΕΕ, χρησιμοποιώντας ποσό ισοδύναμο με το 25% των αναμενόμενων εσόδων από την εμπορία εκπομπών από τα κτίρια και τα καύσιμα οδικών μεταφορών.
      Θα παράσχει χρηματοδότηση ύψους 72,2 δισ. ευρώ στα κράτη μέλη για την περίοδο 2025-2032, βάσει στοχευμένης τροποποίησης του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου.
      Με πρόταση άντλησης πόρων από την αντίστοιχη χρηματοδότηση των κρατών μελών, το Ταμείο θα κινητοποιήσει 144,4 δισ. ευρώ για μια κοινωνικά δίκαιη μετάβαση.
      Τα οφέλη της άμεσης δράσης για την προστασία των ανθρώπων και του πλανήτη είναι σαφή: καθαρότερος αέρας, πιο δροσερές και πράσινες πόλεις, υγιέστεροι πολίτες, χαμηλότερη χρήση ενέργειας και λογαριασμοί, ευρωπαϊκές θέσεις εργασίας, τεχνολογίες και βιομηχανικές ευκαιρίες, περισσότερος χώρος για τη φύση και υγιέστερος πλανήτης για τις μελλοντικές γενιές.
      Η πρόκληση που βρίσκεται στο επίκεντρο της πράσινης μετάβασης της Ευρώπης είναι να διασφαλιστεί ότι τα οφέλη και οι ευκαιρίες που προκύπτουν απ’ αυτήν θα είναι διαθέσιμα σε όλους, όσο το δυνατόν ταχύτερα και δικαιότερα.
      Χρησιμοποιώντας τα διάφορα εργαλεία πολιτικής που είναι διαθέσιμα σε επίπεδο ΕΕ, μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι ο ρυθμός των αλλαγών είναι επαρκής, αλλά δεν προκαλεί υπερβολικούς κλυδωνισμούς.
      Ιστορικό
      Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, την οποία παρουσίασε η Επιτροπή στις 11 Δεκεμβρίου 2019, θέτει ως στόχο να καταστεί η Ευρώπη η πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρος έως το 2050.
      Ο ευρωπαϊκός νόμος για το κλίμα, ο οποίος τίθεται σε ισχύ τον τρέχοντα μήνα, κατοχυρώνει σε δεσμευτική νομοθεσία τη δέσμευση της ΕΕ για κλιματική ουδετερότητα και τον ενδιάμεσο στόχο της μείωσης των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030, σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990.
      Η δέσμευση της ΕΕ να μειώσει τις καθαρές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030 κοινοποιήθηκε στη Σύμβαση-Πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή τον Δεκέμβριο του 2020 ως η συμβολή της ΕΕ στην επίτευξη των στόχων της συμφωνίας του Παρισιού.
      Ως αποτέλεσμα της υφιστάμενης ενωσιακής νομοθεσίας για το κλίμα και την ενέργεια, οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου της ΕΕ έχουν ήδη μειωθεί κατά 24% σε σύγκριση με το 1990, ενώ η ενωσιακή οικονομία έχει αναπτυχθεί κατά περίπου 60% την ίδια περίοδο, αποσυνδέοντας την ανάπτυξη από τις εκπομπές.
      Αυτό το δοκιμασμένο και επιτυχημένο νομοθετικό πλαίσιο αποτελεί τη βάση της παρούσας δέσμης νομοθετικών μέτρων.
      Πριν από την υποβολή των προτάσεων αυτών, η Επιτροπή διενήργησε εκτενείς εκτιμήσεις επιπτώσεων για τη μέτρηση των ευκαιριών και του κόστους της πράσινης μετάβασης.
      Τον Σεπτέμβριο του 2020 μια ολοκληρωμένη εκτίμηση επιπτώσεων στήριξε την πρόταση της Επιτροπής για αύξηση του στόχου της ΕΕ ως προς τη μείωση των καθαρών εκπομπών το 2030 σε τουλάχιστον 55%, σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990. Η εν λόγω εκτίμηση επιπτώσεων έδειξε ότι ο στόχος αυτός είναι εφικτός και επωφελής.
      Οι σημερινές νομοθετικές προτάσεις υποστηρίζονται από λεπτομερείς εκτιμήσεις επιπτώσεων, οι οποίες λαμβάνουν υπόψη τη διασύνδεση με άλλα μέρη της δέσμης.
      Ο μακροπρόθεσμος προϋπολογισμός της ΕΕ για την επόμενη επταετία θα παράσχει στήριξη στην πράσινη μετάβαση.
      Το 30% των προγραμμάτων στο πλαίσιο του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου 2021-2027, ύψους 2 τρισ. ευρώ, και του NextGenerationEU προορίζονται για τη στήριξη της δράσης για το κλίμα· το 37% του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ύψους 723,8 δισ. ευρώ (σε τρέχουσες τιμές), ο οποίος θα χρηματοδοτήσει τα εθνικά προγράμματα ανάκαμψης των κρατών μελών στο πλαίσιο του NextGenerationEU, διατίθεται για τη δράση για το κλίμα.
    20. Περιβάλλον

      Engineer

      Ημέρα κατά της Ερημοποίησης και της Ξηρασίας έχει οριστεί από τον ΟΗΕ η 17η Ιουνίου κάθε χρόνο.
      Η ερημοποίηση είναι η υποβάθμιση της γης που προκαλείται κυρίως από ανθρώπινες δραστηριότητες και κλιματικές αλλαγές. Η ερημοποίηση δεν αναφέρεται στην επέκταση υπαρκτών ερήμων. Συμβαίνει διότι ξηρά οικοσυστήματα, τα οποία καλύπτουν το ένα τρίτο της στεριάς της Γης, που είναι ευάλωτα στην υπερεκμετάλλευση και την ακατάλληλη χρήση γης.
      Η φτώχεια, η πολιτική αστάθεια, η καταστροφή των δασών, η υπερβόσκηση και οι κακές πρακτικές άρδευσης, όλα αυτά μπορούν να υποβαθμίσουν την παραγωγικότητα της γης. Σκοπός της Ημέρας για την Καταπολέμηση της Ερημοποίησης και της Ξηρασίας είναι η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών για την αντιμετώπιση του προβλήματος.
      Η μετατροπή των εύφορων εδαφών σε έρημο, με κύριο ένοχο τον άνθρωπο, πλήττει σοβαρά πάνω 100 χώρες στον κόσμο. Προκαλεί εξάντληση των διαθέσιμων αποθεμάτων νερού, διάβρωση και κατολίσθηση των εδαφών, καθώς και πλημμύρες.
      Στη χώρα μας, το ένα τρίτο των εδαφών υπόκειται σε υψηλό δυνητικό κίνδυνο ερημοποίησης.

    21. Περιβάλλον

      Engineer

      Πληροφορίες για τις μέδουσες ή το πλαγκτόν που τυχόν παρατηρούνται σε θαλάσσιες περιοχές θα παρέχονται, μέσω εφαρμογής για κινητά τηλέφωνα, που θα αναπτυχθεί στο ερευνητικό πρόγραμμα EcoScope.
      Σύμφωνα με τον συντονιστή του έργου EcoScope, αναπληρωτή καθηγητή του Τμήματος Βιολογίας του ΑΠΘ, Αθανάσιο Τσικλήρα, στα εργαλεία που θα αναπτυχθούν περιλαμβάνονται και μία διαλειτουργική πλατφόρμα (EcoScopePlatform), μία εργαλειοθήκη λήψης αποφάσεων (EcoScopeToolbox) και διαδικτυακά μαθήματα (EcoScopeAcademy) που θα απευθύνονται σε φοιτητές αλλά και σε απλούς πολίτες.
      «Το EcoScope εφαρμόζει νέες μεθόδους αξιολόγησης για την αλιεία και τα θαλάσσια οικοσυστήματα για τα οποία δεν έχουμε επαρκή δεδομένα και εξελιγμένα οικοσυστημικά μοντέλα που θα χρησιμοποιηθούν για την ανάπτυξη και εξέταση διαχειριστικών σεναρίων αλιευτικής πίεσης και θαλάσσιων πολιτικών, καθώς και προσομοιώσεις που θα χρησιμοποιηθούν στον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό. Αυτό θα περιλαμβάνει αξιολόγηση της κατάστασης όλων των παραμέτρων των θαλάσσιων οικοσυστημάτων στις ευρωπαϊκές θάλασσες και θα δοκιμάσει νέες τεχνολογίες για την αξιολόγηση των περιβαλλοντικών, ανθρωπογενών και κλιματικών επιπτώσεων στα οικοσυστήματα και την αλιεία» αναφέρει ο συντονιστής του έργου EcoScope, Αν. Καθηγητής του Τμήματος Βιολογίας του ΑΠΘ, Αθανάσιος Τσικλήρας.
      Στόχος του EcoScope είναι η αντιμετώπιση της υποβάθμισης των θαλάσσιων οικοσυστημάτων και των αρνητικών επιπτώσεων της υπερεκμετάλλευσης στα αποθέματα των ευρωπαϊκών θαλασσών, η αποκατάσταση της βιωσιμότητας της αλιείας, καθώς και η διασφάλιση της υγιούς ισορροπίας των θαλασσών. Το έργο θα αντιμετωπίσει την υποβάθμιση του οικοσυστήματος και τις ανθρωπογενείς πιέσεις που προκαλούν τη μη βιώσιμη εκμετάλλευση της αλιείας στις ευρωπαϊκές θάλασσες.
      Η ομάδα έργου, η οποία έλαβε χρηματοδότηση ύψους σχεδόν 8 εκατομμυρίων ευρώ, μέσω του προγράμματος Έρευνας και Καινοτομίας της ΕΕ Horizon 2020, αποτελείται από 24 εταίρους, από χώρες όπως η Γερμανία, ο Καναδάς, το Ισραήλ, οι Φιλιππίνες, η Ισπανία, η Γαλλία, το Βέλγιο, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Πορτογαλία, η Ιταλία, η Μάλτα, η Νορβηγία, η Ελβετία,η Κύπρος κ.ά. Στους εταίρους του έργου περιλαμβάνονται πανεπιστήμια και ερευνητικά ιδρύματα, ΜΚΟ, εταιρείες τεχνολογίας και επιχειρήσεις. Από την Ελλάδα, εκτός από το ΑΠΘ, συμμετέχουν το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και η Αστική μη Κερδοσκοπική Εταιρεία ΑΕΝΑΟΣ ΘΑΛΑΣΣΑ. Το έργο θα έχει συνολική διάρκεια τέσσερα έτη.
      Η εναρκτήρια συνάντηση του ερευνητικού προγράμματος θα πραγματοποιηθεί από αύριο έως και την Πέμπτη 30 Σεπτεμβρίου 2021, στο ΚΕΔΕΑ του ΑΠΘ.
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.