«Avra 20» ή Πώς φτιάχτηκε ο πρώτος ελληνικός αναπνευστήρας

Μια ομάδα ελλήνων πολιτών αποφάσισε στην αρχή της πανδημίας να δημιουργήσει τη συσκευή που ίσως αποδειχθεί σωτήρια στο χειρότερο σενάριο. Το έργο ολοκληρώθηκε.

υτές τις μέρες θα προσφερθούν στο Δημόσιο οι πρώτοι πρωτότυποι, ελληνικής κατασκευής αναπνευστήρες, ώστε να αξιολογηθούν από τους ειδικούς. Από εκεί και πέρα, είναι δυνατόν να κατασκευαστούν πολύ γρήγορα στην Ελλάδα, σε χαμηλότατο κόστος, όσοι κριθεί απαραίτητο.

Οι μη-ειδικοί δεν μπορούμε να αντιληφθούμε τι σημαίνει αυτή η είδηση χωρίς την ιστορία που τη συνοδεύει.

Η δημιουργία του ελληνικού αναπνευστήρα από το πουθενά ξεκινά εκείνες τις τρομακτικές ημέρες του Μαρτίου, όταν η ονομασία «κορωνοϊός - σοβαρό οξύ αναπνευστικό σύνδρομο τύπου 2», ή απλά «κόβιντ» (covid), έμπαινε με δραματικό τρόπο στη ζωή μας. Όταν κλεισμένοι στα σπίτια μας, αλλά ασφαλείς, ακούγαμε στις τηλεοράσεις τους γιατρούς να εκλιπαρούν, μαθαίνοντας με φρίκη ότι συνάνθρωποί μας σε προηγμένες τεχνολογικά χώρες πέθαιναν από ασφυξία.

Ακριβέστερα, όλα ξεκινούν όταν ένας άνθρωπος με ανήσυχο πνεύμα, με πολλαπλές δυνάμεις και δεξιότητες, που τις ενεργοποίησε εδώ για να πετύχει έναν στόχο ανθρωπιστικού χαρακτήρα, όπως και στις δύο άλλες μεγάλες πρωτοβουλίες του στο πρόσφατο παρελθόν (τη σωτηρία των 8 Τούρκων αξιωματικών και τη δημιουργία του κρατικού προγράμματος για την προστασία των ασυνόδευτων ανήλικων προσφυγόπουλων), αρχίζει να ψάχνει, να μαθαίνει, να βρίσκει τρόπους πώς μπορεί να βοηθήσει.

Ο συγγραφέας Απόστολος Δοξιάδης, με το πάθος, την επιμονή του και την ακούραστη δραστηριότητά του, συντονίζοντας και εμπνέοντας, χωρίς ο ίδιος να έχει καμία σχέση ούτε με ιατρική ούτε με δημόσια υγεία ούτε με μηχανές και εφευρέσεις, δημιουργεί γύρω του μια ομάδα ανθρώπων με πολύ ξεχωριστές ικανότητες. Και όλοι μαζί, με την αίσθηση της εθνικής ανάγκης και διάθεση προσφοράς, συντελούν και συνεργάζονται, ο καθένας από την πλευρά του και με το μερίδιο που του αναλογεί, να δημιουργηθεί ένα μοναδικό για τα ελληνικά δεδομένα πρότζεκτ – εξαιρετικής σημασίας στο πώς θα μπορούσε να συμβάλει στις τρομαχτικές συνέπειες αυτής της πανδημίας, που τώρα ζούμε με σφοδρότητα και στη χώρα μας. 

Στο δημιούργημά τους, την ιστορία του οποίου θα αφηγηθούμε, δίνουν την ονομασία AVRA 20.

Μου εξηγεί ο Απόστολος Δοξιάδης: «Το όνομα το έχουμε για να μη λέμε απλώς “ο αναπνευστήρας μας”, αλλά την ωραία αρχαία λέξη που σημαίνει τον ήπιο, γλυκό άνεμο. Και όσο για το “20” είναι αυτονόητο. Είναι τα δύο τελευταία ψηφία της χρονιάς που η πανδημία χτύπησε την ανθρωπότητα». Και συμπληρώνει: «Θα φανεί πολύτιμος αν βρεθούμε αντιμέτωποι με τον εφιάλτη του χειρότερου σεναρίου. Ευχόμαστε άρα ολόψυχα να μη χρειαστεί ποτέ να χρησιμοποιηθεί».

Η δημιουργία του AVRA 20 είναι λοιπόν ένα συναρπαστικό success story, που αναδύθηκε από την τραγική αυτή συνθήκη, αδιανόητη μέχρι τον περασμένο Μάρτιο για τους προστατευμένους από μαζικές συμφορές πολίτες του 21ου αιώνα.

Οι πρωταγωνιστές και βασικοί εμπλεκόμενοι, με τους οποίους συνομιλήσαμε, είναι πέντε άνθρωποι που απέδειξαν με περίτρανο τρόπο τι μπορεί να καταφέρουν οι πολίτες όταν είναι ενεργοί, όταν ενδιαφέρονται, πεισμώνουν και αναζητούν λύσεις. Εκτός από τον Απόστολο Δοξιάδη, οι άνθρωποι που συνετέλεσαν στη δημιουργία του ελληνικού αναπνευστήρα AVRA 20 είναι, σε χρονική σειρά:

Ο διευθυντής της χειρουργικής κλινικής μεγάλου ιδιωτικού νοσοκομείου, Κώστας Στάμου, που έπαιξε κομβικό ρόλο στο πρώτο κομμάτι της ιστορίας με τις γνώσεις και τη συγκρότησή του, όσο κι αν επιμένει να τονίζει ότι οι έπαινοι πρέπει να δοθούν αλλού• ο Άκης Πανουσόπουλος, χειρουργός, εντατικολόγος, πολυμήχανος εφευρέτης ιατρικών συσκευών, που είχε την αρχική έμπνευση για τον AVRA 20 και τη βεβαιότητα ότι ήταν εφικτό να υλοποιήσουν στην Ελλάδα μια τόσο φιλόδοξη ιδέα• ο Στέφανος Χατζηαγάπης, μηχανολόγος-μηχανικός με μακρά θητεία ως διευθυντής έρευνας και ανάπτυξης σε μεγάλες τεχνολογικές εταιρίες και ταυτόχρονα ψυχίατρος, που στάθηκε ο απαραίτητος συνδετικός κρίκος ανάμεσα στους κόσμους της φαντασίας, της επιστήμης, της τεχνολογίας και της παραγωγής• κι ο τελευταίος που μπήκε στο παιχνίδι, αλλά με ρόλο καθοριστικό, είναι ο Δημήτρης Κορρές, γνωστός σε πολλούς ως «μεταφορέας αρχαίων κτιρίων», κατασκευαστής του πιο συναρπαστικού υπερ-αυτοκινήτου, αλλά και εφευρέτης με ανεξάντλητες δυνατότητες. Άλλοι έξι-επτά άνθρωποι έπαιξαν μικρότερους ρόλους, και θα πρέπει να αναφερθούν σε μια τυχόν εκτενέστερη καταγραφή της ιστορίας.

Ο Στέφανος Χατζιαγάπης, ο Άκης Πανουσόπουλος και ο Δημήτρης Κορρές με το πρωτότυπο του Avra 20 στο εργαστήριο του τελευταίου

Το ξεκίνημα της αναζήτησης

«Πώς μπορώ εγώ να βοηθήσω;», και «Τι μπορούμε να κάνουμε όταν η χώρα έχει απόλυτη ανάγκη για κάτι το οποίο δεν υπάρχει;». Αυτά είναι τα βασικά ερωτήματα που οι πέντε, ο καθένας με τον τρόπο του, έθεσαν αρχικά στον εαυτό τους και τελικά απάντησαν.

Τον προηγούμενο Μάρτιο, ερχόμαστε για πρώτη φορά αντιμέτωποι με την πρωτόγνωρα ανησυχητική κατάσταση της πανδημίας, που σύντομα θα έφερνε τα πάνω-κάτω σε ολόκληρο τον πλανήτη. Τις μέρες του πρώτου «λοκντάουν» (lockdown), όταν όλοι κρεμόμασταν από τα χείλη των ειδικών στα τηλεπαράθυρα και τα newsrooms προσπαθώντας αγωνιωδώς να καταλάβουμε τι συμβαίνει, ο Απόστολος Δοξιάδης κουβεντιάζει καθημερινά με τον φίλο του, χειρουργό, Κώστα Στάμου, για τις εικόνες και τις πληροφορίες που φτάνουν στους δέκτες μας από την Ελλάδα και το εξωτερικό.

«Ο Απόστολος είναι ένας άνθρωπος που δεν σταματάει ποτέ να συμμετέχει σε ό,τι συμβαίνει γύρω του» μου λέει ο Κώστας Στάμου. «Θα ήταν αδύνατο να μείνει έξω από κάτι τόσο δραματικό και τόσο μεγάλο. Και καθώς συνδέομαι μαζί του με στενή φιλική σχέση, άρχισε να με ρωτάει συνεχώς πράγματα τα οποία άκουγε και δεν καταλάβαινε, όπως οι περισσότεροι μη-ειδικοί. Ξεκινώντας από πολύ απλά πράγματα, όπως τι είναι ο αναπνευστήρας —είναι πραγματικά πολύ δύσκολο να το καταλάβει κάποιος αν δεν έχει δουλέψει έναν από αυτούς—, και μπαίνοντας σε πολύ πιο σύνθετα ερωτήματα, στην ιατρική, τη λοιμωξιολογία, την επιδημιολογία».

Πηγή και πλήρες άρθρο: https://www.athensvoice.gr/life/health/693152_avra20-i-pos-ftiahtike-o-protos-ellinikos-anapneystiras