Η Ελλάδα μακριά από τον στόχο για εγκατάσταση φορτιστών EV το 2024

Κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο βρίσκεται η Ελλάδα όσον αφορά τους στόχους για τις υποδομές φόρτισης ηλεκτρικών αυτοκινήτων το 2024. Η χώρα μας μοιράζεται τις τελευταίες θέσεις από κοινού με την Μάλτα, την Κύπρο, την Ιρλανδία και το Λουξεμβούργο, όπως αναφέρει έκθεση της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Μεταφορών και Περιβάλλοντος (Transport & Environment).

Η Βουλγαρία φαίνεται πως είναι η χώρα που θα οδηγήσει την κούρσα της ηλεκτροκίνησης μέχρι το 2026, αφού όχι μόνο έχει πιάσει τον φετινό στόχο, αλλά και τους στόχους που έχουν τεθεί για τα επόμενα δύο χρόνια. Σε πολύ καλή θέση βρίσκονται η Σλοβακία και η Τσεχία. Οι περισσότερες χώρες της ΕΕ έχουν ήδη εκπληρώσει τους στόχους που έχουν τεθεί για το 2024 και έχουν να κάνουν με τις δημόσιες υποδομές φόρτισης το 2023, σύμφωνα με την ανάλυση των εθνικών δικτύων χρέωσης και την προβλεπόμενη ανάπτυξη του στόλου των ηλεκτρικών οχημάτων. Σύμφωνα με τον Κανονισμό της ΕΕ για την Υποδομή Εναλλακτικών Καυσίμων (AFIR), κάθε χώρα έχει ετήσιους στόχους με βάση την αναλογία της συνολικής ισχύος φόρτισης και του αριθμού των ηλεκτρικών αυτοκινήτων που βρίσκονται στους δρόμους.

Σημειώνεται πως το 2023, οι πωλήσεις αυξήθηκαν κατά 25%, και σε κάθε 5 πωλήσεις νέων αυτοκινήτων, αντιστοιχούσε ένα ηλεκτρικό. Η ανάπτυξη υποδομών κινείται στους ίδιους ρυθμούς, με τους ταχυφορτιστές να είναι 10 φορές πιο ισχυροί από ό,τι πριν από μόλις 5 χρόνια. Μέχρι το 2030, περίπου 75 εκατομμύρια ηλεκτρικά οχήματα θα κυκλοφορούν σε όλη την Ευρώπη, με μοντέλα σε πιο προσιτές τιμές για το αγοραστικό κοινό, χάρη στις οικονομίες κλίμακος στην παραγωγή, καθώς και στην καινοτομία και την ακμάζουσα αγορά μεταχειρισμένων ηλεκτρικών οχημάτων. Σύμφωνα με το Transport & Environment η ΕΕ κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση.

Ωστόσο, το δημόσιας χρήσης δίκτυο φορτιστών πρέπει να να τετραπλασιαστεί μέσα στα επόμενα έξι χρόνια αν η Γηραιά Ήπειρος θέλει ο εξηλεκτρισμός των μεταφορών να μην μείνει μόνο στη σφαίρα της φαντασίας και της θεωρίας. Η Μάλτα, η Κύπρος, η Ιρλανδία, το Λουξεμβούργο, η Ελλάδα, η Λιθουανία, η Ουγγαρία και η Πορτογαλία δεν θα μπορούσαν να επιτύχουν τους στόχους τους για το 2024 παρά τις προσπάθειες που καταβάλλουν. Επί του παρόντος 12 είναι τα κράτη κράτη μέλη της ΕΕ θα μπορούσαν θεωρητικά να εκπληρώσουν τους στόχους τους για το 2025. Οι υποδομές που αναπτύσσονται σήμερα θα είναι επαρκείς μόνο σε δύο χώρες μέχρι το 2026: τη Βουλγαρία και την Τσεχική Δημοκρατία. Η σημερινή υποδομή φόρτισής της είναι σχεδόν επαρκής για την επίτευξη του προβλεπόμενου στόχου AFIR για το 2030.

Ο νέος κανονισμός για την ανάπτυξη υποδομών εναλλακτικών καυσίμων (κανονισμός AFIR) θέτει υποχρεωτικούς αναπτυξιακούς στόχους σε σχέση με τις υποδομές ηλεκτρικής επαναφόρτισης και ανεφοδιασμού με υδρογόνο όσον αφορά τον οδικό τομέα, την από ξηράς παροχή ηλεκτρικής ενέργειας σε θαλάσσιους λιμένες και λιμένες εσωτερικής ναυσιπλοΐας, και την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας σε σταθμευμένα αεροσκάφη. Με τη διάθεση τουλάχιστον ενός ελάχιστου αριθμού υποδομών επαναφόρτισης και ανεφοδιασμού σε ολόκληρη την ΕΕ, ο κανονισμός θα θέσει τέλος στις ανησυχίες των καταναλωτών σχετικά με τη δυσκολία επαναφόρτισης ή ανεφοδιασμού ενός οχήματος. Ο κανονισμός AFIR ανοίγει επίσης τον δρόμο για μια φιλική προς τον χρήστη εμπειρία επαναφόρτισης και ανεφοδιασμού, με πλήρη διαφάνεια τιμών, κοινούς ελάχιστους τρόπους πληρωμής και συνεκτική πληροφόρηση πελατών σε ολόκληρη την ΕΕ.

Όπως σημειώνει η έκθεση, τα τελευταία τρία χρόνια, η ΕΕ έχει σημειώσει αξιοσημείωτη ανάπτυξη στην εγκατάσταση δημόσιων ηλεκτρονικών φορτιστών. Τα σημεία αργής φόρτισης (AC), που έχουν σχεδιαστεί για πιο μακροπρόθεσμες ανάγκες φόρτισης ή για την αναπλήρωση των μπαταριών των EV έφτασαν πάνω από μισό εκατομμύριο σημεία μέχρι το τέλος του 2023. Την ίδια ώρα, τα σημεία ταχείας φόρτισης (DC), έχουν αυξηθεί πάνω από τέσσερις φορές κατά την ίδια περίοδο μέσα σε μόλις τρία χρόνια. Αυτή την περίοδο υπάρχουν πάνω από 630.000 σημεία φόρτισης εγκατεστημένα σε όλη την Ευρώπη. Η φόρτιση θεωρείται ως ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια για τους ανθρώπους να στραφούν στα ηλεκτρικά οχήματα, αλλά η εικόνα βελτιώνεται γρήγορα. «Χρειάζεται να εγκατασταθούν ταχυφορτιστές με περισσότερη χωρητικότητα, ενώ οι πληρωμές θα πρέπει να είναι πιο απλές. Πρέπει επίσης να υπάρξει περιορισμός στους χαλασμένους φορτιστές», ανέφερε ο διευθυντής πολιτικής οχημάτων της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Μεταφορών και Περιβάλλοντος, Fabian Sperka.

Η εικόνα στην υπόλοιπη Ευρώπη

Από τις τέσσερις μεγαλύτερες χώρες της ΕΕ, η Γαλλία έχει τις καλύτερες επιδόσεις. Σύμφωνα με το T&E με σχεδόν 120.000 δημόσια προσβάσιμα σημεία φόρτισης διαθέτει πρακτικά τον ίδιο αριθμό φορτιστών με τη Γερμανία, παρά το γεγονός ότι έχει σημαντικά λιγότερα εγγεγραμμένα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και μικρότερο πληθυσμό από τον ανατολικό γείτονά της. Αυτό που είναι ιδιαίτερα αξιοσημείωτο είναι η σχεδόν εκρηκτική ανάπτυξη του γαλλικού δικτύου ταχείας φόρτισης. Σε λιγότερο από 2 χρόνια ο αριθμός των γρήγορων φορτιστών συνεχούς ρεύματος αυξήθηκε από μόλις 3.600 σε 18.500, δηλαδή πενταπλασιάστηκε. Ακριβώς πίσω από τη Γαλλία, η Γερμανία έχει επίσης παρουσιάσει αξιοσημείωτη επέκταση του δικτύου φόρτισης. Παρόλο που η χώρα διαθέτει ακόμη μερικές εκατοντάδες περισσότερους φορτιστές που έχουν αναπτυχθεί εντός των συνόρων της, έχει επίσης μεγαλύτερη πυκνότητα πληθυσμού και μεγαλύτερο απόλυτο αριθμό EV που έχουν καταγραφεί στην επικράτειά της. Με σχεδόν 23.000 σημεία ταχείας φόρτισης μέχρι το τέλος του 2023, η Γερμανία διαθέτει επίσης το μεγαλύτερο δίκτυο ταχείας φόρτισης στην Ευρώπη, σχεδόν τετραπλασιάζοντας τον αριθμό του από το 2020. Αν και ξεκινώντας από ένα πολύ χαμηλότερο επίπεδο, ο ρυθμός ανάπτυξης του ισπανικού δημόσιου δικτύου φόρτισης συμβαδίζει με την υπόλοιπη Ευρώπη. Η υποδομή αργής φόρτισης έχει επεκταθεί μαζικά τα τελευταία 3 χρόνια, με αύξηση άνω του 440%, έχοντας πλέον περίπου 25.000 αργούς φορτιστές στα σύνορά της. Ως σημείο σύγκρισης, αυτό είναι παρόμοιο με τους αριθμούς που είδαμε στη Γερμανία ή τη Γαλλία, ενώ είχαν παρόμοιο αριθμό εγγεγραμμένων EVs. Το ισπανικό δίκτυο ταχείας φόρτισης έχει σχεδόν τετραπλασιαστεί από το 2020. Ο συνολικός αριθμός των φορτιστών στην Ιταλία έχει υπερτριπλασιαστεί τα τελευταία τρία χρόνια, με παρόμοια αύξηση τόσο των αργών όσο και των γρήγορων φορτιστών, με αποτέλεσμα η Ιταλία να βρίσκεται σε παρόμοιο επίπεδο με τη Γερμανία το 2020. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι τότε η Γερμανία είχε ήδη περισσότερα BEV από ό,τι η Ιταλία τώρα, γεγονός που δείχνει ότι η Ιταλία βρίσκεται σε καλό δρόμο, παρά τη σχετικά χαμηλή υιοθέτηση των EV.

Ο αυξανόμενος αριθμός γερασμένων οχημάτων στους δρόμους της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενισχύει τη σημασία της επιτάχυνσης της ηλεκτροκίνησης και άλλων μορφών ενέργειας με χαμηλές εκπομπές ρύπων. Οι επιδοτήσεις που δίνουν οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις για την αγορά ηλεκτρικών αυτοκινήτων θα πρέπει να συνεχιστούν, ώστε να τονωθεί ακόμη περισσότερο η ηλεκτροκίνηση, ενώ παράλληλα με μια σειρά άλλων κινήτρων θα υπάρξει ακόμη μεγαλύτερη επιτάχυνση της ηλεκτροκίνησης, στο δρόμο για μια πιο βιώσιμη κινητικότητα στη Γηραιά Ήπειρο. Ο μέσος όρος των αυτοκινήτων στην ΕΕ είναι 12,3 έτη, ενώ σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες, τα αυτοκίνητα μπορούν να φτάσουν μέχρι και τα 17 χρόνια, όπως συμβαίνει στην χώρα μας και στην Εσθονία. Στα φορτηγά ο μέσος όρος της ΕΕ ανέρχεται στα 13,9 έτη, ενώ ο μέσος όρος τόσο για λεωφορεία όσο και για φορτηγά είναι 12,5 χρόνια. Από το 2018, η μέση ηλικία όλων των τύπων οχημάτων έχει αυξηθεί κατά περίπου ένα χρόνο, δείχνοντας την τάση ότι στην Ευρώπη πλέον κυκλοφορούν πολλά γερασμένα οχήματα. Παρά το γεγονός πως τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα αποτελούν σήμερα την τρίτη πιο δημοφιλή κατηγορία στο κομμάτι των πωλήσεων με μερίδιο αγοράς σχεδόν 15%, αντιπροσωπεύουν μόνο το 1,2% του συνόλου των οχημάτων στους δρόμους της ΕΕ.

Πάντως, οι πωλήσεις των ηλεκτρικών οχημάτων (EV) αναμένεται να υπερβούν τις πωλήσεις των παραδοσιακών έως το 2030, σύμφωνα με την έκθεση. Η ΕΕ διπλασιάζει τις επενδύσεις στον εξηλεκτρισμό των μεταφορών, οι οποίες πρόκειται να τετραπλασιαστούν έως το 2040, στοχεύοντας σε πλήρη απεξάρτησή τους από τον άνθρακα, σύμφωνα με ανακοίνωση της Κομισιόν για το 2040. Ωστόσο, η επίτευξη αυτού του φιλόδοξου στόχου απαιτεί ένα πιο διασυνδεδεμένο οικοσύστημα, ένα οικοσύστημα όπου τα δεδομένα μπορούν να ανταλλάσσονται ελεύθερα μεταξύ των σχετικών φορέων, ώστε να διασφαλίζονται ταυτόχρονα τόσο ο στρατηγικός σχεδιασμός υποδομών και η εξοικονόμηση κόστους, όσο και η ευελιξία και η βελτιωμένη διαδικασία φόρτισης.