Τρένα χωρίς οδηγό στο μέλλον;

Η τεχνολογική εξέλιξη ενδέχεται να βάλει το επάγγελμα του μηχανοδηγού στο χρονοντούλαπο της ιστορίας. Η αυτόνομη κινητικότητα κερδίζει ολοένα περισσότερους υποστηρικτές και έχει πλεονεκτήματα.

Πλήρως αυτοματοποιημένοι συρμοί του μετρό; Αυτό που φαντάζει σαν εικόνα από το μέλλον είναι από το 2008 πραγματικότητα στη Νυρεμβέργη και δεν αποκλείεται σύντομα να εξαπλωθεί σε όλη τη Γερμανία. Δύο γραμμές του υπόγειου σιδηρόδρομου στη βαυαρική πόλη κινούνται στο μεταξύ χωρίς μηχανοδηγούς.

Οι χρόνοι στάθμευσης είναι αυστηρά καθορισμένοι με ένα ηλεκτρονικό σύστημα. «Το αυτοματοποιημένο σύστημα προσφέρει αισθητά περισσότερη ασφάλεια στις καθημερινές αστικές συγκοινωνίες», εκτιμά η Ελίζαμπεθ Σάιτσινγκερ από τον Οργανισμό Συγκοινωνιών της Νυρεμβέργης. Το σύστημα αντιλαμβάνεται αν κάτι μπλοκάρει τις πόρτες ή αν κείτονται εμπόδια στις γραμμές. Ωστόσο, δεν δείχνει καμία ευαισθησία στους επιβάτες της τελευταίας στιγμής, που βλέπουν απλά την πόρτα να κλείνει μπροστά στη μύτη τους και το τρένο να αναχωρεί.

Η αυτοματοποίηση συμβάλλει στην εξοικονόμηση δαπανών προσωπικού. Τρεις υπάλληλοι εργάζονται στα κεντρικά του Οργανισμού Συγκοινωνιών της Νυρεμβέργης και άλλοι έξι απασχολούνται στο συνολικό εύρος των δύο γραμμών. Οι περισσότεροι οδηγοί επανεκπαιδεύτηκαν προκειμένου να ανταποκριθούν στα νέα τους καθήκοντα. Η κ. Σάιτσινγκερ δηλώνει πολύ ικανοποιημένη με το αποτέλεσμα του νέου αυτοματοποιημένου δικτύου, τονίζοντας ότι και το επιβατικό κοινό της Νυρεμβέργης βλέπει στο μεταξύ θετικά τις αλλαγές. Μάλιστα, όπως λέει, «έχουμε και τουρίστες που έρχονται στη Νυρεμβέργη ειδικά για αυτό».

Νομικά εμπόδια στην αυτοματοποίηση των συρμών

Πάντως, τόσο στη Γερμανία όσο και στον υπόλοιπο κόσμο τα τρένα χωρίς οδηγό σπανίζουν. Η αιτία -τουλάχιστον στη Γερμανία- δεν έγκειται στην έλλειψη τεχνολογικών εφαρμογών. «Ο άνθρωπος υποστηρίζεται ήδη πάρα πολύ από την τεχνολογία», εξηγεί ο Τόμας Στρανγκ από το Ινστιτούτο Επικοινωνίας και Πλοήγησης που υπάγεται στο Γερμανικό Κέντρο Αεροπλοΐας και Διαστήματος (DLR).

Ο ίδιος κατασκεύασε σε συνεργασία με άλλους ερευνητές ένα σύστημα αποτροπής πρόσκρουσης, το οποίο προειδοποιεί τους μηχανοδηγούς σε περίπτωση κινδύνου. Ο κ. Στρανγκ θεωρεί ότι στον αυτόνομο σιδηρόδρομο υπάρχουν προβλήματα στον ακριβή προσδιορισμό της θέσης των τρένων αλλά και στη ρύθμιση της ταχύτητας στις αμαξοστοιχίες μακρινών αποστάσεων.

Ο Ματίας Κλίνγκερ, διευθυντής του Ινστιτούτου Frauenhofer για Συστήματα Συγκοινωνίας και Υποδομών δεν θεωρεί ότι υπάρχουν τεχνολογικά εμπόδια. «Σε τεχνολογικό επίπεδο είναι υλοποιήσιμο, ωστόσο το νομικό πλαίσιο στη Γερμανία δεν επιτρέπει τη χρήση αυτόματων συστημάτων αντί οδηγών», επισημαίνει ο Μ. Κλίνγκερ, διευκρινίζοντας ότι η περίπτωση της Νυρεμβέργης αποτελεί εξαίρεση για τη Γερμανία. Σε μεγαλουπόλεις όπως η Νέα Υόρκη, το Παρίσι, το Πεκίνο και η Βαρκελώνη υπάρχουν αυτόνομοι συρμοί μετρό προ πολλού, τονίζει ο γερμανός ειδικός και προβαίνει στην εξής εκτίμηση: «Στο πεδίο του μετρό η τεχνολογία αυτή θα επικρατήσει».

Αντίθετα, στον υπέργειο σιδηρόδρομο η κατάσταση είναι πιο σύνθετη από νομική σκοπιά, καθώς οι άνθρωποι έχουν πολύ πιο εύκολη πρόσβαση στις γραμμές και η κατακραυγή σε περίπτωση δυστυχήματος θα ήταν πολύ μεγάλη, επισημαίνει ο κ. Κλίνγκερ.

Το πιο πιθανό σενάριο για τον υπέργειο σιδηρόδρομο παραμένει επομένως να συνεχίζουν να υπάρχουν μηχανοδηγοί. Σε κάθε περίπτωση θα ήταν οικονομικά ασύμφορη η αυτοματοποίηση όλων των συρμών, ειδικά στις «άγονες γραμμές» εκτός των αστικών κέντρων.

Πηγή: http://www.dw.de/%CF%84%CF%81%CE%AD%CE%BD%CE%B1-%CF%87%CF%89%CF%81%CE%AF%CF%82-%CE%BF%CE%B4%CE%B7%CE%B3%CF%8C-%CF%83%CF%84%CE%BF-%CE%BC%CE%AD%CE%BB%CE%BB%CE%BF%CE%BD/a-18055739