Φωτεινοί σηματοδότες για τον κορωνοϊό -Τι είναι, πώς θα λειτουργούν - Οι αντιδράσεις

Την χρήση ενός συστήματος «φωτεινού σηματοδότη» (πράσινο, πορτοκαλί και κόκκινο) αποφάσισε να χρησιμοποιήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση για τις ζώνες κινδύνου από κορωνοϊό, στοχεύοντας στην καλύτερη επισκόπηση της πανδημίας σε όλη την ήπειρο. Υπάρχει όμως μια παγίδα: Οι χώρες συμμετέχουν σε εθελοντική βάση.

Προκειμένου να δώσει στους ταξιδιώτες στην Ευρώπη μια καλύτερη επισκόπηση των λοιμώξεων και των περιορισμών του κορωνοϊού, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει εισαγάγει ένα σύστημα «φωτεινού σηματοδότη» με ζώνες με χρωματική κωδικοποίηση, βάσει των επιπέδων κινδύνου: Πράσινο, πορτοκαλί και κίτρινο. Υπάρχει επίσης, μια γκρίζα ζώνη όπου δεν υπάρχουν επαρκή δεδομένα.

Πώς μπαίνει όμως κάθε περιοχή σε ένα από τα τρία χρώματα;

Το ποσοστό νέων κρουσμάτων ή συχνότητα ανά 100.000 κατοίκους τις προηγούμενες 14 ημέρες και το ποσοστό των θετικών τεστ κορωνοϊού, αποφασίζουν με ποιο χρώμα θα αποδοθεί μια δεδομένη περιοχή:

Το πράσινο είναι για περιοχές που αναφέρουν λιγότερα από 25 κρούσματα ανά 100.000 κατοίκους και τα θετικά τεστ είναι κάτω από 4%

Το πορτοκαλί είναι για περιοχές που αναφέρουν λιγότερα από 50 νέα κρούσματα και τα θετικά τεστ είναι πάνω από 4% ή η συχνότητα είναι μεταξύ 25 και 150 και τα θετικά τεστ είναι κάτω από 4%.

Το κόκκινο είναι για περιοχές με περισσότερα από 50 νέα κρούσματα ανά 100.00 περιστατικά και τα θετικά τεστ είναι πάνω από 4% – ή η συχνότητα είναι πάνω από 150 ανά 100.000 τις τελευταίες 14 ημέρες.

Πώς ενημερώνονται οι πληροφορίες;

Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) στην Στοκχόλμη, θα δημοσιεύσει σήμερα έναν χάρτη της ΕΕ στην ιστοσελίδα του, που θα επισημαίνει ποιο χρώμα έχει χρησιμοποιηθεί για μια δεδομένη περιοχή.

Η ιστοσελίδα προσφέρει ήδη μια επισκόπηση των ταξιδιωτικών κανονισμών για καθένα από τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ. Μέχρι στιγμής, κάθε κράτος -μέλος της ΕΕ έχει καθορίσει ζώνες κινδύνου σύμφωνα με την διακριτική του ευχέρεια. Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν είπε πως η προσέγγιση αυτή δημιούργησε ένα συνονθύλευμα που ήταν δύσκολο να αποκρυπτογραφηθεί.

«Είναι δύσκολο να γνωρίζεις πού μπορείς να ταξιδέψεις, ποιους κανόνες πρέπει να ακολουθήσεις όταν φτάσεις εκεί και ποιοι κανόνες ισχύουν όταν επιστρέψεις στην πατρίδα σου» είπε. «Πρέπει να συντονίσουμε αυτά τα μέτρα για να διευκολύνουμε την ζωή των Ευρωπαϊών».

Το κορυφαίο ινστιτούτο μολυσματικών ασθενειών της Γερμανίας, το Ινστιτούτο Robert Koch, το οποίο συνέβαλε καθοριστικά στον καθορισμό της πολιτικής της γερμανικής κυβέρνησης, θα προσαρμόσει τα μέτρα του για να κηρύξει τις περιοχές σε ζώνες κινδύνου.

Μέχρι στιγμής, η υπηρεσία χρησιμοποιεί τα 50 νέα κρούσματα ανά 100.000 κατοίκους τις τελευταίες 7 ημέρες ως σημείο αναφοράς έως τώρα – και όχι τις 14 ημέρες που έχουν δοθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η Γαλλία επέβαλε χθες νέα αυστηρότερα μέτρα προκειμένου να περιορίσει την εξάπλωση του κορωνοϊού

Η Λιθουανία, από την πλευρά της, θα πρέπει να αλλάξει το σημείο αναφοράς της από 25 νέα κρούσματα ανά 100.000 κατοίκους σε 50 νέες λοιμώξεις.

Κριτική για το νέο σύστημα «φωτεινού σηματοδότη»

Ο υπουργός Εξωτερικών και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων του Λουξεμβούργου Ζαν Άσελμπορν επέκρινε τον αριθμό των 50 ανά 100.000 κατοίκους, λέγοντας πως αυτή ήταν μια γερμανική εφεύρεση και πως ήταν απλώς αυτό που θα μπορούσαν να διαχειριστούν οι υγειονομικές αρχές της Γερμανίας όταν εντοπίζουν τις λοιμώξεις στην χώρα.

Ο ανώτερος απεσταλμένος του Λουξεμβούργου δήλωσε ότι η χώρα του είχε εισαγάγει εκτενή τεστ από την αρχή και διερευνούσε όλα τα κρούσματα και λόγω της αύξησης των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων, έχει ανακηρυχθεί ως ζώνη κινδύνου. Ο διπλωμάτης, ο οποίος είναι επίσης επικεφαλής των ευρωπαϊκών υποθέσεων του Λουξεμβούργου, απείχε από την ψηφοφορία για το νέο σύστημα αφού είπε πως η χώρα του «τιμωρήθηκε» για τα ευρείας κλίμακας τεστ.

6.000 τεστ στο Λουξεμβούργο και μόλις 380 στην Βουλγαρία

Μάλιστα, το Λουξεμβούργο ηγείται της Ευρώπης στα τεστ, με πάνω από 6.000 ανά 100.000 κατοίκους. Η Γερμανία είναι πολύ πίσω – με 1.300 τεστ. Η Βουλγαρία, όπου η Γερμανία έχει κατηγοριοποιήσει μόνο δύο περιοχές της ως περιοχές κινδύνου, κυμαίνεται στα 380 τεστ. Η Γερμανία επίσης, έχει χαρακτηρίσει το Λουξεμβούργο ως περιοχή κινδύνου από τις 25 Σεπτεμβρίου, δεύτερη φορά για την χώρα αυτή, από τον Ιούλιο.

Εκτός όμως από τον Ζαν Άσελμπορν, τα νέα κριτήρια επέκρινε ως ανακριβή και ο υπουργός της ΕΕ της Αυστρίας Καρολίν Εντστάντλερ, σημειώνοντας πως «οι περισσότερες χώρες στην Ευρώπη είναι κόκκινες». «Πρέπει να είμαστε σε θέση να εκτιμήσουμε καλύτερα τον κίνδυνο και ταυτόχρονα να διατηρήσουμε την ελευθερία κυκλοφορίας και εμπορευμάτων» πρόσθεσε.

Η Αυστρία ανησυχεί ιδιαίτερα πως ο χειμερινός τουρισμός στις Άλπεις θα υποφέρει εάν δηλώνεται συνεχώς ως ζώνη κινδύνου (και δεδομένου ότι ένα μεγάλο ξέσπασμα κορωνοϊού συνέβη σε ένα θέρετρο στο Ισγκλ).

Αυτή την στιγμή, 19 από τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ έχουν πάνω από 50 κρούσματα ανά 100.000 κατοίκους, τις τελευταίες 14 ημέρες. Δώδεκα χώρες έχουν ποσοστό θετικών κρουσμάτων άνω του 4%.

Η Γερμανία, από την πλευρά της έχει ποσοστό 34 θετικά τεστ ανά 100.000 κατοίκους και 1,4% – έτσι, αυτή την στιγμή βρίσκεται στην πορτοκαλί ζώνη. Ωστόσο, η κατάσταση είναι εντελώς διαφορετική όταν εξετάζει κανείς τα ποσοστά σε μεγάλες πόλεις και περιοχές της Γερμανίας, συμπεριλαμβανομένου του Βερολίνου. Το μόνο κράτος της ΕΕ που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως «πράσινο» είναι η Φινλανδία.

Εν κατακλείδι, το σύστημα φωτεινού σηματοδότη της ΕΕ είναι τελικά μόνο μια σύσταση – που σημαίνει ότι οι χώρες της ΕΕ δεν υποχρεούνται νομικά να εφαρμόσουν ή να επιβάλουν το σύστημα αυτό. Τα κράτη μέλη θα εξακολουθούν να είναι σε θέση να αποφασίσουν εάν θα εφαρμόσουν τα προτεινόμενα μέτρα. Έτσι, θα μπορούν να εισαγάγουν καραντίνα και τεστ για τους ταξιδιώτες εάν θέλουν, αλλά δεν θα είναι υποχρεωμένοι να το κάνουν. Ούτε οι κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ θα υπερισχύσουν των εθνικών κανονισμών.

Κάθε κράτος της ΕΕ αποφασίζει τους δικούς κανονισμούς

Προς το παρόν, δεν είναι σαφές επίσης, εάν η ΕΕ θα θεσπίσει ομοιόμορφους κανόνες σχετικά με το μήκος της καραντίνας, σχετικά με το εάν οι άνθρωποι θα πρέπει να φορούν μάσκα, ή για τις αποστάσεις που θα πρέπει να τηρούν, την απαγόρευση πώλησης αλκοόλ, τους περιορισμούς των αθλητικών δραστηριοτήτων, το κλείσιμο των σχολείων και άλλα μέτρα. Ωστόσο, ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, Μάικλ Ροθ δήλωσε ότι αυτό ήταν «ένα πρώτο βήμα, το οποίο φυσικά πρέπει να ακολουθήσουν κι άλλα».

Ανεξάρτητα από την συζήτηση για το σύστημα φωτεινού σηματοδότη, τα κράτη μέλη της ΕΕ συνέχισαν να επιβάλλουν τους δικούς τους νέους περιορισμούς αυτή την εβδομάδα. Τα σχολεία έκλεισαν στην Τσεχία, για παράδειγμα, και η Ολλανδία ανακοίνωσε την απαγόρευση πώλησης αλκοόλ το βράδυ και έκλεισαν μπαρ και εστιατόρια σε ολόκληρη την χώρα. Την ίδια ώρα, ο Εμανουέλ Μακρόν ανακοίνωσε χθες απαγόρευση κυκλοφορίας στο Παρίσι και άλλες 8 πόλεις.

Η γερμανίδα καγκελάριος πάντως, Άνγκελα Μέρκελ, απευθυνόμενη στο Συμβούλιο των Περιφερειών στις Βρυξέλλες, προειδοποίησε για ένα ακόμη lockdown. «Πρέπει να δείξουμε ότι πήραμε το μάθημά μας. Πρέπει να ζητήσουμε από τους λαούς της Ευρώπης να είναι προσεκτικοί, να ακολουθούν τους κανόνες, να διατηρούν αποστάσεις, να καλύπτουν τα στόματα και τις μύτες τους και να κάνουν ότι μπορούν για να περιορίσουν τον ιό, διατηρώντας παράλληλα την οικονομικά δραστηριότητα».