«Διατηρώ κατ’ οίκον»: Διαγωνισμός επιλογής τεχνικού συμβούλου για το εργαλείο αποκατάστασης της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της χώρας

Μετά από αρκετές δυσκολίες όλα δείχνουν ότι εισέρχεται στην τελική ευθεία η δρομολόγηση του προγράμματος «Διατηρώ κατ’ οίκον», το οποίο θα αποτελέσει ένα πολύτιμο εργαλείο αποκατάστασης της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της χώρας.

Προς την κατεύθυνση αυτή συνηγορεί ο διαγωνισμός που έβγαλε χθες στον αέρα το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τον τεχνικό σύμβουλο που θα εκπονήσει τον σχετικό οδηγό του προγράμματος.

Αντικείμενο του προγράμματος θα είναι η προστασία και η ανάδειξη της υλικής πολιτιστικής κληρονομιάς και πιο συγκεκριμένα των ιστορικών και αξιόλογων κτηρίων μέσω ενός χρηματοδοτικού εργαλείου που θα απευθύνεται στους ιδιοκτήτες ή άμεσα επωφελούμενους των εν λόγω ακινήτων.

Υπενθυμίζεται ότι το «Διατηρώ κατ’ οίκον», που κινείται στα πρότυπα του «Εξοικονομώ κατ’ οίκον», θα υποστηρίζει την αποκατάσταση όχι μόνο των όψεων, αλλά επιπροσθέτως και των στατικών στοιχείων του φέροντος οργανισμού των διατηρητέων κτιρίων, στο πλαίσιο των νέων ευρωπαϊκών στρατηγικών για την αναβάθμιση της ανθεκτικότητας των κατασκευών απέναντι στην κλιματική αλλαγή (European Renovation Wave Strategy). Σημειώνεται ότι για αυτό το σκοπό ήδη έχουν εγκριθεί κονδύλια από το ΕΣΠΑ ύψους 500 εκατ. ευρώ.

Ο διαγωνισμός και οι εταιρείες

Σύμφωνα με την πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος μέσω καταλόγου ο διαγωνισμός αφορά την ανάθεση του Υποέργου: «Εκπόνηση οδηγού σχεδιασμού του Προγράμματος “Διατηρώ”», με προϋπολογισθείσα δαπάνη 60.000 ευρώ συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ 24%.

Η πρόσκληση απευθύνεται στις εταιρείες Ksi Greece IKE Ορκωτοί Ελεγκτές Λογιστές, Ambrus IKE και Addvise Solutions Mον. IKE, ενώ η κατακύρωση του έργου θα γίνει στον υποψήφιο, ο οποίος θα προσφέρει την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά, βάσει τιμής.

Το αντικείμενο της σύμβασης

Αντικείμενο της σύμβασης είναι η εκπόνηση του οδηγού σχεδιασμού του Προγράμματος «Διατηρώ», το οποίο έχει προβλεφθεί και εγκριθεί για ένταξη στην επόμενη προγραμματική περίοδο, ήτοι ΕΣΠΑ 2021 – 2027. Ο Οδηγός Σχεδιασμού του Προγράμματος, ενδεικτικά και όχι περιοριστικά, θα περιλαμβάνει:

• Προσδιορισμό κατηγοριών κτιρίων που θα συμμετέχουν
• Προϋποθέσεις επιλεξιμότητας
• Γενικά και ειδικά κριτήρια επιλεξιμότητας
• Προσδιορισμό αναγκαίων αδειών εργασιών
• Ελάχιστους απαιτούμενους στόχους
• Προθεσμίες και τα ορόσημα του έργου κ.α.

Όπως αναφέρεται στο διακήρυξη, η παροχή Τεχνικής Βοήθειας προς το ΥΠΕΝ καθίσταται αναγκαία για την έγκαιρη ωρίμανση του Προγράμματος «Διατηρώ».

Ειδικότερα είναι αναγκαίο να προχωρήσουν άμεσα οι διαδικασίες ωρίμανσης του Προγράμματος μέσω της Τεχνικής Βοήθειας, ώστε:

-Να συνταχθεί ο Οδηγός του εργασιών του Προγράμματος προκειμένου να είναι σαφείς όλες οι εργασίες και παρεμβάσεις που θα μπορούν να υλοποιηθούν μέσω αυτού και θα συνοδεύονται από την αντίστοιχη χρηματοδότηση. Ο οδηγός αυτός είναι ιδιαίτερα σημαντικός καθώς αναμένεται να αποτελέσει εφαλτήριο προετοιμασίας των ενδιαφερομένων ώστε και οι ίδιοι να ξεκινήσουν την προετοιμασία τους για την υποβολή της πρότασης χρηματοδότησης. Δεδομένου του διατηρητέου χαρακτήρα των κτιρίων ενδιαφέροντος, η έγκαιρη προετοιμασία των συμμετεχόντων θα συμβάλει στην επιτυχή χρηματοδότηση, με την επισήμανση πως και μόνο οι διαδικασίες αδειοδοτήσεων ή εγκρίσεων των εργασιών/παρεμβάσεων από τις αρμόδιες υπηρεσίες είναι ιδιαίτερα χρονοβόρες.

– Να συνταχθεί ο Οδηγός εφαρμογής του Προγράμματος που θα παρουσιάσει όλες τις αναλυτικές διαδικασίες και τα έντυπα υποβολής των προτάσεων σε όλα τα στάδια της διαδικασίας χρηματοδότησης και για όλες τις πιθανές περιπτώσεις. Θα περιγραφούν και θα αντιμετωπιστούν όλες οι πιθανές περιπτώσεις και όλα τα πιθανά εργαλεία και επιλογές του κάθε ενδιαφερόμενου με αναλυτικές οδηγίες συμπλήρωσης και συλλογής όλων των αναγκαίων δικαιολογητικών για κάθε πρόταση.

-Να αποτελέσει το Πρόγραμμα ένα σημαντικό εργαλείο αναμόχλευσης και ιδιωτικών πόρων για όλες εκείνες τις περιπτώσεις που η μελλοντική ενίσχυση ή χρηματοδότηση δε θα μπορεί να καλύψει το σύνολο των αναγκών που πιθανώς θα είναι αυξημένες. Το γεγονός αυτό αποτελεί ταυτόχρονα ένα ισχυρό αναπτυξιακό εργαλείο για την αγορά αλλά και τη χώρα εν γένει.

-Να συμβάλει αποφασιστικά στη συνολική αναπτυξιακή διαδικασία της χώρας και στην αποφυγή περιπτώσεων απώλειας πόρων που είναι αναγκαίοι. Η τήρηση των υποχρεώσεων και των χρονοδιαγραμμάτων που έχουν τεθεί ώστε να μην υπάρχουν αστοχίες αποτελεί προτεραιότητα για το ΥΠΕΝ.

-Να υποστηριχθεί κατάλληλα η αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΕΝ, η Δ/νση Μελετών και Έργων Αστικών Αναπλάσεων, μέσω εξωτερικού αναδόχου για την υλοποίηση των δυο αναγκαίων Οδηγών του Προγράμματος, ώστε να αποφευχθούν καθυστερήσεις λόγω του μικρού αριθμού του προσωπικού της Δ/νσης και του περιορισμένου χρόνου λόγω του μεγάλου αντικειμένου που ήδη έχει (έργα Ταμείο Ανάκαμψης, έργα στο Πράσινο Ταμείο, κλπ.) Τα αναμενόμενα οφέλη της πράξης θα πρέπει να είναι η επιτάχυνση της υλοποίησης των έργων του Προγράμματος «Διατηρώ».

Μέσα από τις ενέργειες ωρίμανσης που θα πραγματοποιηθούν στο πλαίσιο της υλοποίηση της προτεινόμενης Πράξης η Γενική Γραμματεία Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ θα μπορέσει να είναι καθ’ όλα προετοιμασμένη, να δημοσιεύσει την Πρόσκληση του Προγράμματος το συντομότερο δυνατόν.

Ο αναλυτικός σχεδιασμός που θα αφορά από την χρηματοδότηση, τις επιλέξιμες δαπάνες, αλλά και τη διαστασιοποίηση του φυσικού αντικείμενου, το οποίο τυγχάνει συναρμοδιότητας με άλλους φορείς θα δώσει τη δυνατότητα ενεργοποίησης του συνόλου των εμπλεκόμενων φορέων.

Έτσι, τα παραδοτέα που θα κατατεθούν από την ανάδοχο εταιρεία θα αποτελέσουν την ραχοκοκαλιά του Προγράμματος, με σκοπό την μείωση των παθογενειών στο στάδιο της υλοποίησης.

Υπενθυμίζεται ότι στα τέλη Ιανουαρίου 11 περιβαλλοντικές και επιστημονικές οργανώσεις με επιστολή τους προς τον πρωθυπουργό εξέφρασαν την ανησυχία τους για την τύχη του «Διατηρώ», αναφέροντας ότι παρά τις εξαγγελίες μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει πράξη.