«Εξοικονομώ – Αυτονομώ»: 15 ερωτοαπαντήσεις για το πρόγραμμα από το helpdesk

Επιλέξιμες παρεμβάσεις, επιλεξιμότητα κατοικιών, αλλά και το αν είναι εφικτή η συμμετοχή στο «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» για περιπτώσεις ιδιοκτητών που θέλουν να βγουν από τον προηγούμενο… κύκλο είναι μερικά από τα ερωτήματα που τίθενται στο helpdesk λίγο πριν βγει το πρόγραμμα στον αέρα.

Οπως εξηγούν πηγές στον Ελεύθερο Τύπο, το ενδιαφέρον των πολιτών είναι μεγάλο, δεδομένου ότι στις 30 Νοεμβρίου ξεκινάει η διαδικασία, με αποτέλεσμα οι κλήσεις να παίρνουν φωτιά. Αντίστοιχο, όμως, είναι και το ενδιαφέρον του τεχνικού κόσμου και σε αυτό το πλαίσιο το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας απέκτησε ειδική γραμμή τηλεφωνικής εξυπηρέτησης για μηχανικούς.

Το «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» περιλαμβάνει παρεμβάσεις σε κουφώματα/συστήματα σκίασης/αερισμού, θερμομόνωση, συστήματα θέρμανσης ψύξης, συστήματα ζεστού νερού χρήσης και άλλα συστήματα αυτονόμησης όπως φωτοβολταϊκά συστήματα, συστήματα αποθήκευσης ενέργειας (συσσωρευτές), σημεία επαναφόρτισης ηλεκτροκίνητου οχήματος, συσκευές διαχείρισης ενέργειας (smart home), αναβάθμιση ανελκυστήρα και αναβάθμιση φωτισμού.

Παράλληλα, έχει ανοίξει η «γκάμα» των δικαιούχων. Με τους πόρους που έχουν εξασφαλιστεί, νοικοκυριά με εισόδημα έως 20.000 ευρώ θα λάβουν μέγιστο ποσοστό επιχορήγησης 85% και οικογένειες που λαμβάνουν μέχρι 120.000 ευρώ το χρόνο θα επιδοτηθούν με έως και 55%.

Υπενθυμίζεται ότι όπως προκύπτει από την προδημοσίευση του οδηγού που περιλαμβάνει τα βασικά σημεία του προγράμματος ύψους 850 εκατ. ευρώ, οι αιτήσεις θα ξεκινήσουν από την Κρήτη και τα νησιά του Αιγαίου στις 30/11 και θα ακολουθήσουν οι υπόλοιπες περιοχές της χώρας σταδιακά έως τις 18 Δεκεμβρίου, με τη σκυτάλη να δίνεται στις πολυκατοικίες στις 11 Ιανουαρίου 2021.

Ποιες όμως είναι μερικές από τις ερωτήσεις που γίνονται στο helpdesk;

1. Ποιες κατοικίες είναι επιλέξιμες;

Επιλέξιμη κατοικία είναι η μονοκατοικία, η πολυκατοικία καθώς και το μεμονωμένο διαμέρισμα. Μία κατοικία, προκειμένου να κριθεί επιλέξιμη, πρέπει να πληροί σωρευτικά τις ακόλουθες γενικές προϋποθέσεις:

• Υφίσταται νόμιμα.
• Δεν έχει κριθεί κατεδαφιστέα.
• Χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία.

– Εχει καταταχθεί βάσει του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ.

2. Εχω κάνει αίτηση στον Β’ Κύκλο του «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον ΙΙ». Μπορώ να υποβάλω αίτηση στον νέο κύκλο για το ίδιο ακίνητο;

Οχι. Για κάθε επιλέξιμη κατοικία πρέπει να υποβληθεί μία μόνο αίτηση και δεν θα πρέπει να έχει επιχορηγηθεί στο παρελθόν από τον Α’ ή Β’ Κύκλο του Προγράμματος «Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον ΙΙ» της Προγραμματικής Περιόδου ΕΣΠΑ 2014-2020. Η καταχώριση στο πληροφοριακό σύστημα περισσότερων της μίας αιτήσεων για την ίδια επιλέξιμη κατοικία από το ίδιο πρόσωπο ή άλλο συγκύριο οδηγεί, άνευ ετέρου, στην απόρριψη του συνόλου των αιτήσεων και στην περίπτωση αίτησης που έχει συμπεριληφθεί σε απόφαση υπαγωγής, η τελευταία θα ανακληθεί. Στο ανωτέρω πλαίσιο δεν μπορούν να υποβληθούν περισσότερες της μίας αίτησης για την ίδια πολυκατοικία. Αντίθετα, κατοικία που έχει επιχορηγηθεί παλαιότερα από το πρόγραμμα «Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον Ι» της προγραμματικής περιόδου ΕΣΠΑ 2007-2013 δεν έχει τους άνω περιορισμούς και μπορεί να υποβληθεί αίτηση γι’ αυτήν, εφόσον πληρούνται οι γενικές προϋποθέσεις.

3. Πόσες αιτήσεις μπορεί να υποβάλει ο κάθε ενδιαφερόμενος; 

Κάθε ωφελούμενος μπορεί να υποβάλει περισσότερες από μία αιτήσεις για διαφορετικές επιλέξιμες κατοικίες. Ομως το συνολικό ποσό της ενίσχυσης (επιχορήγησης, επιδότησης επιτοκίου και Ακαθάριστου Ισοδύναμου Επιχορήγησης – ΑΙΕ) δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 100.000€ στο σύνολο των αιτήσεών του. Διευκρινίζεται ότι στην περίπτωση αίτησης διαμερίσματος σε πολυκατοικία (τύπου Α), το ανωτέρω ποσό περιλαμβάνει και την αναλογία των κοινοχρήστων.

4. Οι τέντες είναι επιλέξιμες στο πρόγραμμα;

Η τοποθέτηση σταθερών ή κινητών συστημάτων σκίασης (π.χ. τέντες) εμπίπτει στις επιλέξιμες παρεμβάσεις.

5. Είναι επιλέξιμη η εγκατάσταση συστήματος θέρμανσης πετρελαίου;

Στο πλαίσιο της μετάβασης σε ένα μοντέλο χαμηλών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, η εγκατάσταση συστημάτων θέρμανσης πετρελαίου δεν είναι επιλέξιμη.

6. Η κατασκευή νέου τζακιού είναι επιλέξιμη ως παρέμβαση;

Οχι. Επιλέξιμη είναι μόνο η μετατροπή υφιστάμενου τζακιού ανοιχτού θαλάμου καύσης σε κλειστού θαλάμου καύσης (ενεργειακό) και με ελάχιστο βαθμό απόδοσης 70%. Σημειώνεται ότι τα ενεργειακά τζάκια δεν είναι επιλέξιμα στις Περιφερειακές Ενότητες: Βόρειου, Δυτικού, Κεντρικού και Νότιου Τομέα Αθηνών, Πειραιώς, Ανατολικής και Δυτικής Αττικής, Θεσσαλονίκης.

7. Εχω κατοικία που έχει καταταχθεί, βάσει του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ Α’), στην ενεργειακή κατηγορία Η. Μπορώ να υποβάλω ως παρέμβαση μόνο την εγκατάσταση φωτοβολταϊκού συστήματος αυτοπαραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με ενεργειακό συμψηφισμό;

Οχι. Για να είναι επιλέξιμη η εγκατάσταση φωτοβολταϊκού συστήματος θα πρέπει η πρόταση παρεμβάσεων να περιλαμβάνει υποχρεωτικά παρεμβάσεις των κατηγοριών 1 έως 4, με τις οποίες η κατοικία θα αναβαθμίζεται στην ενεργειακή κατηγορία Β+ (για κτίρια αρχικής κατάταξης Η έως και Δ) ή Α (για κτίρια αρχικής κατάταξης Γ).

8. Σε πολυκατοικία δεν υπάρχει εγκατεστημένος ανελκυστήρας (υπάρχει μόνο το φρεάτιο). Εάν υποβληθεί αίτηση πολυκατοικίας, μπορεί στην πρόταση παρεμβάσεων να προτείνεται η εγκατάσταση ανελκυστήρα;

Οχι. Επιλέξιμη θεωρείται μόνο η παρέμβαση για την ενεργειακή αναβάθμιση υφιστάμενου ανελκυστήρα που έχει εγκατασταθεί πριν την 01-07-1999.

9. Πώς θα ξέρω ότι είμαι στην ενεργειακή κατηγορία Γ και ότι μπορώ να συμμετέχω στο πρόγραμμα; 

Οι κατοικίες με ανεπαρκή θερμομόνωση είναι πολύ ενεργοβόρες και εφόσον δεν έχει γίνει ριζική ανακαίνιση θα βρίσκονται με μεγάλη πιθανότητα σε κατηγορία μικρότερη ή το πολύ ίση της Γ. Σε κάθε περίπτωση, η ενεργειακή κατηγορία θα προκύψει από την ενεργειακή επιθεώρηση και θα καταγράφεται στο Πιστοποιητικό Ενεργειακή Απόδοσης που θα εκδοθεί από τον ενεργειακό επιθεωρητή.

10. Είμαι ενοικιαστής σε μια κατοικία. Εχω δικαίωμα υποβολής αίτησης;

Οχι. Δικαίωμα υποβολής αίτησης έχουν μόνο όσοι έχουν εμπράγματο δικαίωμα επί της κατοικίας.

11. Μπορεί κάποιος να συμμετάσχει τόσο στο πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ’ οίκον II» όσο και στο Πρόγραμμα Επιδότησης Εγκατάστασης Θέρμανσης της Εταιρείας Διανομής Αερίου Αττικής (ΕΔΑ Αττικής), το οποίο καλύπτει δαπάνες που απαιτούνται για τη μετατροπή της υπάρχουσας εγκατάστασης θέρμανσης άλλης μορφής ενέργειας σε αντίστοιχη χρήσης φυσικού αερίου;

Η αρχή της μη διπλής χρηματοδότησης αποτελεί αρχή του Ενωσιακού Δικαίου ως απόρροια της αρχής της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης του ενωσιακού προϋπολογισμού. Η αρχή αυτή ειδικά για τα συγχρηματοδοτούμενα έργα περιγράφεται καταρχήν σε ευρωπαϊκούς Κανονισμούς αλλά και στο εσωτερικό κανονιστικό και εφαρμοστικό πλαίσιο που εξειδικεύει αυτούς τους Κανονισμούς στο Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς (ΕΣΠΑ) 2014-2020. Συνεπώς ο συνδυασμός δύο προγραμμάτων δεν είναι επιτρεπτός διότι έχουν εν γένει ως αντικείμενο κοινές κατηγορίες δαπάνης, οι οποίες μάλιστα είναι δύσκολο να ανιχνευθούν διακριτά από τα αντίστοιχα παραστατικά – τιμολόγια. Επίσης, τα δύο προγράμματα παρουσιάζουν αλληλοεπικάλυψη επιλέξιμων εργασιών, με κοινό αντικείμενο τις εργασίες για την εσωτερική εγκατάσταση φυσικού αερίου.

12. Για τη λήψη δανείου θα τίθενται από την εκάστοτε τράπεζα που συμμετέχει στο πρόγραμμα επιπλέον προϋποθέσεις;

Τίθενται προϋποθέσεις στο πλαίσιο της πιστοληπτικής αξιολόγησης που διενεργεί η κάθε τράπεζα για τη χορήγηση δανείου.

13. Τι γίνεται σε περίπτωση που τα νομιμοποιητικά έγγραφα που απαιτούνται δεν είναι άμεσα διαθέσιμα ή σε περίπτωση που η οικοδομική άδεια έχει χαθεί;

Για να θεωρηθεί ολοκληρωμένη η αίτηση θα πρέπει να αναρτηθούν ηλεκτρονικά όλα τα δικαιολογητικά. Σε περίπτωση που υπάρχουν εκκρεμότητες νομιμοποίησης / τακτοποίησης στο ακίνητο, θα πρέπει να διευθετηθούν πριν την υποβολή της αίτησης. Ειδικά στην περίπτωση βεβαιωμένης, από την αρμόδια υπηρεσία, απώλειας οικοδομικής άδειας, προσκομίζεται η σχετική βεβαίωση απώλειας και άλλο αποδεικτικό έγγραφο (π.χ. συμβόλαιο), από το οποίο να προκύπτουν ο αριθμός της άδειας και η επιφάνεια του κτιρίου/κτιριακής μονάδας.

14. Ποιες παρεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης θεωρούνται κοινόχρηστες;

Κοινόχρηστες θεωρούνται οι παρεμβάσεις που αφορούν στους κοινόχρηστους χώρους ή εγκαταστάσεις της πολυκατοικίας, π.χ. αναβάθμιση συστήματος κεντρικής θέρμανσης, θερμομόνωση δώματος ή στέγης, αντικατάσταση κουφωμάτων κλιμακοστασίου.

15. Τι θα γίνει σε περίπτωση που το κόστος που αναγράφεται στο Εντυπο Πρότασης Παρεμβάσεων που θα υποβάλω υπερβαίνει τα ανώτατα όρια επιλέξιμων δαπανών ανά κατηγορία δαπάνης που αναφέρονται στον οδηγό εφαρμογής του προγράμματος;

Ο επιλέξιμος προϋπολογισμός θα προσαρμοστεί στα ανώτατα όρια επιλέξιμων δαπανών του προγράμματος και ο ωφελούμενος θα πρέπει να καταβάλει το επιπλέον κόστος.