Ένα δισ. ευρώ για σιδηροδρομικά έργα από το ΕΣΠΑ

Σε περίπου 1 δισ. ευρώ ανέρχονται οι διαθέσιμοι πόροι για σιδηροδρομικά έργα από την τρέχουσα προγραμματική περίοδο (ΕΣΠΑ 2014 – 2020), σύμφωνα με εκτιμήσεις κυβερνητικών στελεχών.

Όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, την περίοδο 2012 – 2014 υπεγράφησαν συμβάσεις ύψους 1,2 δισ. ευρώ για την υλοποίηση σιδηροδρομικών έργων που αφορούσαν τόσο στις αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας όσο και στο εθνικό σιδηροδρομικό δίκτυο. 

Το αντίστοιχο ποσό για συμβάσεις σιδηροδρομικών έργων κατά τη διάρκεια της θητείας της προηγούμενης κυβέρνησης ανήλθε σε μόλις 239 εκατομμύρια ευρώ. 

Το υπουργείο Υποδομών και οι ΔΕΚΟ που έχουν την αρμοδιότητα για τη δημοπράτηση σιδηροδρομικών επενδύσεων (ΕΡΓΟΣΕ, ΣΤΑΣΥ, Αττικό Μετρό) εξετάζουν έργα τα οποία είναι ώριμα και ως εκ τούτου μπορούν να χρηματοδοτηθούν από το υφιστάμενο ΕΣΠΑ. 

Η ένταξη νέων έργων στην τρέχουσα προγραμματική περίοδο αποτελεί αγώνα εναντίον του χρόνου, δεδομένου ότι οι επενδύσεις που χρηματοδοτούνται από το ΕΣΠΑ πρέπει να ολοκληρωθούν έως το τέλος του 2023. 

Με το μέσο χρόνο υλοποίησης δημοσίων έργων στην Ελλάδα – από το στάδιο της μελέτης έως την ολοκλήρωση της κατασκευής – να ανέρχεται σε 90 μήνες, οι επενδύσεις σε υποδομές έχουν εξελιχθεί σε άκρως προβληματική διαδικασία. 

Είναι ενδεικτικό ότι στη χώρα μας μόνο για την ολοκλήρωση των μελετών, οι οποίες απαιτούνται για ένα μεγάλο δημόσιο έργο, χρειάζονται τουλάχιστον δύο χρόνια. 

Οι προτεραιότητες για τις αστικές συγκοινωνίες 

Μία από τις βασικές προτεραιότητες του υπουργείου Υποδομών αποτελεί η αναβάθμιση των εγκαταστάσεων του αμαξοστασίου των ΗΣΑΠ (γραμμή 1) στον Πειραιά. 

Ο εξοπλισμός της τεχνικής βάσης είναι απαρχαιωμένος με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις δυνατότητες συντήρησης των συρμών που κυκλοφορούν στην γραμμή 1 του μετρό. 

Για την αναβάθμιση των εγκαταστάσεων και του εξοπλισμού του αμαξοστασίου εκτιμάται ότι θα χρειαστούν περίπου 100 εκατομμύρια ευρώ, δεδομένου ότι οι παρεμβάσεις στην τεχνική βάση θα είναι εκτεταμένες. 

Σύμφωνα με πληροφορίες, το έργο θα μπορούσε να συνδυαστεί με τη δημιουργία της λεγόμενης «Ιπποδάμειας Αγοράς» που αφορά στην αξιοποίηση του παλιού αμαξοστασίου των ΗΣΑΠ, το οποίο αποτελούσε χώρο στάθμευσης των πράσινων λεωφορείων. 

Πρόκειται για τη μετατροπή του παλιού αμαξοστασίου, το οποίο γειτνιάζει με την τεχνική βάση για τους συρμούς των ΗΣΑΠ, σε κλειστή αγορά τροφίμων. Για τη δημιουργία της νέας αγοράς αναμένεται σύντομα να παραδοθεί μελέτη στον Οργανισμό Κεντρικών Αγορών και Αλιείας (ΟΚΑΑ Α.Ε.), ο οποίος μαζί με την Περιφέρεια Αττικής και την ΣΤΑΣΥ θα προχωρήσει στην αξιοποίηση του παλιού αμαξοστασίου. 

Ψηλά στη λίστα των προτεραιοτήτων του υπουργείου Υποδομών είναι και η αναβάθμιση 14 συρμών των ΗΣΑΠ οι οποίοι παραδόθηκαν στην εταιρεία το 1984 και το 1985. 

Πρόσφατα αποφασίστηκε πως το έργο με εκτιμώμενο προϋπολογισμό 75 εκατομμυρίων ευρώ θα δημοπρατηθεί από τη ΣΤΑΣΥ. Ο ανάδοχος θα αναλάβει να εκσυγχρονίσει τις μηχανές των συρμών και περίπου 70 βαγόνια, καθώς τα εν λόγω τρένα των ΗΣΑΠ αποτελούνται από πέντε βαγόνια έκαστο. 

Η ολοκλήρωση της αναβάθμισης θα οδηγήσει σε σημαντική ενίσχυση του διαθέσιμου στόλου των ΗΣΑΠ στη γραμμή 1 του μετρό. Από το σύνολο των 44 συρμών, μόλις 21 επιστρατεύονται καθημερινά για την εκτέλεση των δρομολογίων, ενώ δύο ακόμα είναι σε εφεδρεία σε καθημερινή βάση. 

Μεταξύ των έργων υπό εξέταση είναι και η υπογειοποίηση της γραμμής των ΗΣΑΠ από το Νέο Φάληρο έως και τον Πειραιά, με κατασκευή νέου σταθμού μετρό στο ύψος του παλιού εργοστασίου του Κεράνη. 

Πρόκειται για έργο που έχει συζητηθεί πολύ τα τελευταία έτη και για το οποίο έχουν εκπονηθεί στο παρελθόν μελέτες για τη δημοπράτησή του. Σύμφωνα με πληροφορίες, εκτιμάται ότι το έργο θα κοστίσει περίπου 70 με 80 εκατομμύρια ευρώ ενώ με την υλοποίησή του θα μπορούσε να «απελευθερωθεί» μία μεγάλη περιοχή για αξιοποίηση στον αστικό ιστό του Πειραιά. 

Στελέχη του υπουργείου Υποδομών αναφέρουν ότι η υπογειοποίηση της γραμμής 1 στον Πειραιά δεν αποτελεί βασική προτεραιότητα προς το παρόν. Ωστόσο, δεν αποκλείεται να αλλάξει αυτό δεδομένου ότι ο δήμος Πειραιά ασκεί πιέσεις για την ένταξη του έργου στον προγραμματισμό της κεντρικής κυβέρνησης. Είναι πολύ πιθανό η δημοτική αρχή στην προσπάθειά της να βρει ένα εξαιρετικά ισχυρό σύμμαχο στο πρόσωπο του υπουργού Επικρατείας, Γιώργου Γεραπετρίτη, ο οποίος μεγάλωσε στον Πειραιά και δείχνει έντονο ενδιαφέρον για την υλοποίηση επενδύσεων στην πόλη.  

Τα σιδηροδρομικά έργα προς ένταξη στο υφιστάμενο ΕΣΠΑ

Πριν από λίγες ημέρες παρουσιάστηκε ο αναπτυξιακός σχεδιασμός της ΕΡΓΟΣΕ, ο οποίος περιλαμβάνει έργα ύψους 3 δισ. ευρώ την επόμενη δεκαετία. Τα περισσότερα από αυτά αναμένεται να χρηματοδοτηθούν από το επόμενο ΕΣΠΑ (2021 – 2027), ωστόσο υπάρχουν ορισμένα τα οποία έχουν τον κατάλληλο βαθμό ωριμότητας για να δημοπρατηθούν άμεσα. 

Μεταξύ αυτών είναι η αναβάθμιση της γραμμής Λάρισας Βόλου, με προϋπολογισμό ύψους περίπου 65 εκατομμυρίων ευρώ. Το έργο προβλέπει την ηλεκτροκίνηση της γραμμής και την εγκατάσταση συστημάτων τηλεδιοίκησης. 

Η ΕΡΓΟΣΕ αναμένεται να προχωρήσει σύντομα και στη δημοπράτηση εργολαβίας για τη σηματοδότηση του τμήματος Θεσσαλονίκη – Ειδομένη, προϋπολογισμού 50 εκατομμυρίων ευρώ.  

Τα δύο μεγαλύτερα έργα που θα δημοπρατηθούν τους επόμενους μήνες αφορούν στην ηλεκτροκίνηση και σηματοδότηση της γραμμής από τη Ροδοδάφνη έως το Ψαθόπυργο Αχαΐας και στη βελτίωση της χάραξης με την εγκατάσταση συστήματος τηλεδιοίκησης στο τμήμα Θεσσαλονίκη – Στρυμόνας – Προμαχώνας. 

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο προϋπολογισμός για το πρώτο έργο αναμένεται να κυμανθεί από 100 έως 140 εκατομμύρια ευρώ, ενώ για το δεύτερο οι εκτιμήσεις στελεχών της ΕΡΓΟΣΕ κάνουν λόγο για προϋπολογισμό κοντά στα 150 εκατομμύρια ευρώ. 

Έργο με προϋπολογισμό που θα υπερβεί τα 100 εκατομμύρια ευρώ θα είναι και η αναβάθμιση της γραμμής από το Σιδηροδρομικό Κέντρο Αχαρνών (ΣΚΑ) έως την Οινόη. Όταν ολοκληρωθούν οι παρεμβάσεις στο δίκτυο, για τις οποίες θα χρειαστούν περισσότερα από τρία χρόνια δεδομένου ότι η γραμμή θα παραμείνει σε λειτουργία, τα τρένα στο τμήμα αυτό θα μπορούν να κινούνται με υψηλότερες ταχύτητες.