Πρόσκληση υποβολής προτάσεων για την προετοιμασία και ωρίμανση έργων για υλοποίηση/συγχρηματοδότηση στην προγραμματική περίοδο 2021-2027

Σας γνωρίζουμε ότι οι προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (ΕΕ) για τη νέα προγραμματική περίοδο 2021-2027, τόσο σε επίπεδο προϋπολογισμού, όσο και κανονιστικού πλαισίου έχουν κατατεθεί για διαβούλευση από τα Κράτη Μέλη ήδη από τον Μάιο 2017 και συνεχίζουν να εμπλουτίζονται.
Η εμπειρία έχει δείξει ότι στο πλαίσιο της διαβούλευσης στα προβλεπόμενα κοινοτικά όργανα θα γίνουν αλλαγές, βελτιώσεις και προσαρμογές, όμως το βασικό πλαίσιο και οι βασικές επιλογές δεν θα αλλάξουν σημαντικά.

H υλοποίηση της τρέχουσας περιόδου βρίσκεται περίπου στο μέσο της χρονικά και από τα στοιχεία της Εθνικής Αρχής Συντονισμού (ΕΑΣ) και του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων διαφαίνεται ότι υπάρχει σχετική υστέρηση στην υποβολή από τους δικαιούχους σκόπιμων επιλέξιμων έργων με προχωρημένο βαθμό ωρίμανσης, που να επιτρέπει την ταχεία ένταξη τους στα προγράμματα (δημοπράτηση, συμβασιοποίηση και υλοποίηση). Η διαπίστωση αυτή αφορά κατά κύριο λόγο έργα επιλέξιμα για συγχρηματοδότηση από το ΕΤΠΑ και το Ταμείο Συνοχής, δηλ. έργα υποδομής των Θεματικών Στόχων (Θ.Σ.) 2,4,5,6,7 καθώς και στο σκέλος των Θ.Σ. 9 και 10 που χρηματοδοτούνται από το ΕΤΠΑ (υποδομές υγείας και εκπαίδευσης).
Για να αντιμετωπιστεί έγκαιρα το ενδεχόμενο επανάληψης ενός τέτοιου φαινομένου για την επόμενη προγραμματική περίοδο, το Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης αποφάσισε να υποστηρίξει με επιπλέον εθνικούς πόρους την ωρίμανση σκόπιμων και επιλέξιμων έργων υποδομής των κατηγοριών που αναφέρθηκαν προηγούμενα.

Βασικά κριτήρια για την επιλογή αυτών των έργων προς ωρίμανση, θα είναι αφενός η επιλεξιμότητα για τη νέα περίοδο, όπως βεβαίως προδιαγράφεται στην παρούσα φάση και αφετέρου η σκοπιμότητα αυτών στην κατεύθυνση εκπλήρωσης βασικών αναπτυξιακών στόχων σε επίπεδα χώρας, τομέων, περιφερειών και δήμων.

Οι κυριότερες κατηγορίες επιλέξιμων δαπανών υποδομής με βάση τους Κανονισμούς του ΕΤΠΑ και του Ταμείου Συνοχής σε γενικές γραμμές είναι: 

• επενδύσεις σε υποδομές μεταφορών και στον τομέα του περιβάλλοντος, όπου όμως δεν θα είναι πλέον επιλέξιμες οι επενδύσεις σε ΧΥΤΑ/ΧΥΤΥ
• δράσεις για την προσαρμογή και το μετριασμό της Κλιματικής Αλλαγής (συμπεριλαμβανομένων αντιπλημμυρικών και δασοπροστασίας)
• επενδύσεις στον τομέα της Ενέργειας που αφορούν τις ανανεώσιμες και την ενεργειακή απόδοση. Δεν αναφέρονται οι επενδύσεις σε Φυσικό αέριο και ηλεκτρική ενέργεια εκτός των έξυπνων συστημάτων διανομής. 
• δράσεις προστασίας ανάπτυξης και προβολής της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς και οικοτουρισμού, των πολιτιστικών υπηρεσιών και της δημόσιας τουριστικής περιουσίας
• υποδομές για την προσωρινή υποδοχή καθώς και για τη στέγαση μεταναστών, προσφύγων και ατόμων που ζητούν ή βρίσκονται υπό διεθνή προστασία.

Σύμφωνα με την πρόταση της Επιτροπής δεν θα είναι επιλέξιμες οι επενδύσεις:

• σε υποδομές αεροδρομίων και
• σε ευρυζωνικές υποδομές σε περιοχές στις οποίες υπάρχουν τουλάχιστον δύο ευρυζωνικά δίκτυα ισότιμης κατηγορίας.

Στην παρούσα φάση της διαβούλευσης, που δεν υφίστανται καταγεγραμμένοι και εγκεκριμένοι στόχοι, προτεραιότητες, δείκτες κλπ, κρίνεται σκόπιμη η υποβολή μελετών για έργα, με βάση: α) τις υφιστάμενες στρατηγικές/σχεδιασμούς σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, β) την κάλυψη κενών που εξακολουθούν να υφίστανται (π.χ. πιθανότητα επιβολής ποινών από ΕΕ για μη κάλυψη υποχρεώσεων) και γ) την κάλυψη αναπτυξιακών δυνατοτήτων που παραμένουν ανεκμετάλλευτες.