Το παράδειγμα του Μιλάνου ως κέντρο καινοτομίας - Ιδρύονται σχεδόν 2 νεοφυείς επιχειρήσεις ημερησίως

Το 2020 η Λομβαρδία με 3.309 καταγεγραμμένες νεοφυείς επιχειρήσεις, θεωρείται ως η κορυφαία περιφέρεια της Ιταλίας αναφορικά με την ανάπτυξη της καινοτομίας, καθώς φιλοξενεί το 27% του συνόλου των νεοφυών επιχειρήσεων της χώρας.

Στην πρώτη θέση κατατάσσεται το Μιλάνο, με 2.300 καταγεγραμμένες νεοφυείς επιχειρήσεις, περισσότερες από όσες έχουν καταγραφεί συνολικά στις περιφέρειες του Βένετο και της Εμίλια-Ρομάνια. Στην πόλη του Μιλάνου, υπολογίζεται ότι ιδρύονται σχεδόν δύο νεοφυείς επιχειρήσεις ημερησίως. Το 2020 σημειώθηκε ρεκόρ για τη Λομβαρδία, καθώς ο αριθμός των νεοφυών επιχειρήσεων αυξήθηκε κατά 31% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Ο θετικός ρυθμός ανάπτυξης συνεχίστηκε και κατά το πρώτο τρίμηνο του 2021, καθώς ιδρύθηκαν 211 νεοφυείς επιχειρήσεις, 11 παραπάνω σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019.

Οι καινοτόμες νεοφυείς επιχειρήσεις στη Λομβαρδία δραστηριοποιούνται στους τομείς: της παραγωγής λογισμικού, των συμβουλευτικών υπηρεσιών, της πληροφορικής, της έρευνας & ανάπτυξης, του εμπορίου, των κατασκευών, της τέχνης & του πολιτισμού και των ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων. Παράλληλα, συνεισφέρουν στην οικονομία της Λομβαρδίας 8,4 δισ. ευρώ, δημιουργώντας 119.000 θέσεις εργασίας. Σημειώνεται ότι, οι υψηλής ανάπτυξης (high growth) καινοτόμες επιχειρήσεις παράγουν 6 δισ. ευρώ, από το σύνολο των 8,4 δισ. ευρώ, απασχολώντας 33,5 χιλιάδες εργαζόμενους. Επιπλέον εκτιμάται ότι, το 40% των συντελεστών στον χώρο της καινοτομίας, είναι εγκατεστημένοι στη Λομβαρδία, ενώ το 80% των VCs εδρεύει στο Μιλάνο. Το Μιλάνο έχει εξελιχθεί σε κέντρο, το οποίο βασίζεται στη στρατηγική συγκέντρωση συνεργιών και προσελκύει εγχώρια και ξένα επενδυτικά κεφάλαια.

Οι παράγοντες που συνέβαλαν στην ανάδειξη της περιοχής του Μιλάνου ως κέντρο καινοτομίας είναι οι ακόλουθοι:

-Τα οκτώ υψηλού επιπέδου ακαδημαϊκά ιδρύματα που προωθούν την ανάπτυξη και την καινοτομία σε πολλούς τομείς, και έχουν δημιουργήσει δίκτυα και συνεργασίες στο εξωτερικό (το Politecnico του Μιλάνο κατατάσσεται 20ο παγκοσμίως στον τομέα της Μηχανικής και Τεχνολογίας και η θερμοκοιτίδα του PoliHub θεωρείται από τις σημαντικότερες στην Λομβαρδία μαζί με το ComoNext στο Como και το Πανεπιστήμιο του Bergamo).Στο πλαίσιο της διεθνούς συνεργασίας ο ακαδημαϊκός τομέας συνεργάζεται με ιδρύματα του εξωτερικού και ερευνητικούς φορείς, μέσω ευρωπαϊκών προγραμμάτων όπως το Horizon 2020 και το Global Startup Program, που διοργανώνει το ICE (Ιταλικός Οργανισμός προώθησης εξωστρέφειας και διεθνοποίησης επιχειρήσεων). Το 2020 συγκεκριμένα συμμετείχαν στο Global Startup Program, 150 νεοφυείς επιχειρήσεις, εκ των οποίων το 30% ήταν από τη Λομβαρδία, ακολουθούμενη από τις περιφέρειες Λάτσιο (17%), Εμίλια Ρομάνια (12%), την Καμπανία και το Βένετο (7%). Οι συμμετέχουσες νεοφυείς επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται στους τομείς: 49% ICT (Information and Communication Technologies), 11% στη βιοεπιστήμη, 10% στις έξυπνες πόλεις (smart cities) και στον αυτοματισμό σπιτιών, 8% στην γεωργία ακριβείας (precision agriculture) και στα τρόφιμα (food tech).

-Αποτελεί το οικονομικό κέντρο της χώρας και την κορυφαία περιοχή παραγωγής στην Ιταλία όσον αφορά στον κύκλο εργασιών, ενώ παράλληλα ανήκει στο δίκτυο συνεργασίας των τεσσάρων Περιφερειών γνωστό ως «Four Motors of Europe» (www.4motors.eu) μαζί με την Baden-Württemberg (Γερμανία), Catalonia (Ισπανία), και Auvergne-Rhône-Alpes (Γαλλία).

-Η διαθεσιμότητα ρευστότητας και κεφαλαίων είναι μεγαλύτερη καθώς στη Λομβαρδία παράγεται το 22,4% του εθνικού ΑΕΠ. Η Λομβαρδία είναι η περιφέρεια όπου πραγματοποιείται ο μεγαλύτερος αριθμός επενδυτικών δραστηριοτήτων στον τομέα της καινοτομίας. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, το 2019 ο αριθμός των επενδυτικών δραστηριοτήτων ανήλθε σε 45 από 36 το 2018, καλύπτοντας το 37% της εγχώριας αγοράς, ακολουθούμενη από το Πιεμόντε με 15 επενδυτικές τοποθετήσεις από 3 το 2018 (12% της εγχώριας αγοράς) και την Εμίλια-Ρομάνια με 11 επενδυτικές τοποθετήσεις από 2 το 2018 ( 9% της εγχώριας αγοράς). Όσον αφορά στους επιχειρηματικούς τομείς, στον τομέα του ICT κατευθύνθηκε το 44% των επενδυτικών επιχειρηματικών κεφαλαίων, στις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες (fintech) το 15%, στον τομέας της υγείας το 12% και στις βιοτεχνολογίες το 6%.

-Σημαντικό πλεονέκτημα αποτελεί η γεωγραφική τοποθεσία του Μιλάνου και η διασύνδεση του με τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κέντρα καινοτομίας. Επιπλέον, ξεχωρίζει για την παρουσία μεγάλου αριθμού συνεργατικών χώρων (πχ. Cariplo Factory το οποίο ιδρύθηκε από το τραπεζικό ίδρυμα "Fondazione Cariplo") και επιστημονικών και τεχνολογικών πάρκων (πχ. Kilometro Rosso )

-Σύμφωνα με στοιχεία του Συνδέσμου Βιομηχανιών Λομβαρδίας, Μόντζα και Λόντι (Assolombarda), η Λομβαρδία κατατάσσεται τρίτη μεταξύ των Περιφερειών της ΕΕ ως προς το ποσοστό δημιουργίας καινοτόμων νεοφυών επιχειρήσεων ετησίως.