ΥΠΕΝ: Ο σχεδιασμός για τα τρία (3) «Εξοικονομώ» από το Ταμείο Ανάκαμψης

Στην αναβάθμιση πάνω από 210.000 νοικοκυριών, 50.000 από τα οποία θα αφορούν οικογένειες οι οποίες πλήττονται από την ενεργειακή φτώχεια, στοχεύει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μέσα από το πρόγραμμα «Εξοικονομώ» που θα ξεκινήσει να υλοποιείται ήδη από το τρέχον έτος, με χρηματοδότηση από το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης «Ελλάδα 2.0». Έτσι, πρόθεση του ΥΠΕΝ είναι στην εν λόγω δράση ενεργειακής εξοικονόμησης να σημειωθεί ρεκόρ υπαγωγών, αν ληφθεί υπόψη πως σε κάθε ένα από τα ανάλογα προγράμματα που «έτρεξαν» μέχρι σήμερα, εντάσσονταν περίπου 25.000-35.000 κατοικίες. 

Υπενθυμίζεται ότι από το «Ελλάδα 2.0» πρόκειται να διατεθούν κονδύλια ύψους 1,081 δισ. ευρώ, για την ενίσχυση δράσεων ενεργειακής αναβάθμισης κατοικιών, με στόχο εξοικονόμηση ενέργειας κατ' ελάχιστον 30%. Μάλιστα, μέρος αυτών των κονδυλίων πρόκειται να διατεθεί άμεσα, όπως φαίνεται από το χρονοδιάγραμμα και τους ενδεικτικούς στόχους της συγκεκριμένης δράσης, που αναφέρονται στο παράρτημα της πρότασης εκτελεστικής απόφασης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την έγκριση της αξιολόγησης του ελληνικού Σχεδίου. 

Έτσι, σύμφωνα με το παράρτημα, χρήματα από το «Ελλάδα 2.0» θα χρησιμοποιούν για την κάλυψη μέρους της δημόσιας δαπάνης για το «Εξοικονομώ-Αυτονομώ» που προηγήθηκε, με τα οποία προβλέπεται να επιδοτηθούν περίπου 8.000 δικαιούχοι που έχουν ενταχθεί σε αυτό. Τα υπόλοιπα κονδύλια θα διατεθούν με το νέο πρόγραμμα, το οποίο θα πραγματοποιηθεί σε δύο φάσεις.  

Μέσω των δύο αυτών φάσεων, το υπουργείο στοχεύει στην αναβάθμιση συνολικά 50.000 κατοικιών νοικοκυριών που πλήττονται από ενεργειακή φτώχεια. Παράλληλα, ο ενδεικτικός στόχος για τον πρώτο «γύρο» του νέου «Εξοικονομώ» είναι να δώσει τη δυνατότητα αναβάθμισης σε 50.000 επιπλέον νοικοκυριά. Ένα νούμερο που υπερδιπλασιάζεται στον δεύτερο «γύρο» του προγράμματος, μέσω του οποίου επιδίωξη του υπουργείου είναι να αναβαθμισθούν ενεργειακά άλλες 105.000 κατοικίες. 

Μείωση του μέγιστου ποσοστού επιδότησης 

Όπως είναι γνωστό, η πρώτη αυτή φάση του νέου «Εξοικονομώ» θα ξεκινήσει άμεσα, καθώς σύμφωνα με δηλώσεις του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα, η πλατφόρμα αναμένεται να ανοίξει τον Σεπτέμβριο, για την υποδοχή αιτήσεων. Νωρίτερα, και πιο συγκεκριμένα προς το τέλος Ιουνίου, αναμένεται να προδημοσιευτεί η προκήρυξη του προγράμματος, ώστε να υπάρχει επαρκής διαθέσιμος χρόνος προετοιμασίας των ενδιαφερόμενων και των μηχανικών. 

Σύμφωνα με πληροφορίες, με γνώμονα να ενταχθούν όσο το δυνατόν περισσότεροι δικαιούχοι στο πρόγραμμα, αναμένεται να περιορισθεί το μέγιστο ύψος επιδότησης για τους γενικούς δικαιούχους, το οποίο αναμένεται να μειωθεί στα επίπεδα του 60 με 65%, ενώ στα προηγούμενα προγράμματα άγγιζε έως και το 90%. Πάντως, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, για ειδικές κατηγορίες αιτούντων (όπως π.χ. ΑμΕΑ), τα μέγιστα ποσοστά επιδότησης θα παραμείνουν στα προηγούμενα επίπεδα, ενώ θα υπάρξουν και περιπτώσεις όπου η χρηματοδότηση θα καλύπτει το σύνολο των δαπανών αναβάθμισης. 

Σε κάθε περίπτωση, όπως έχει αναφέρει ο κ. Σκρέκας, θα εισαχθούν κριτήρια στην αξιολόγηση και κατάταξη των αιτήσεων, έναντι της χρονικής προτεραιότητας υποβολής της αίτησης, που ήταν στα προηγούμενα προγράμματα το αποκλειστικό κριτήριο υπαγωγής. Εκτός από τα εισοδηματικά κριτήρια, στην κατάταξη θα παίζει μεταξύ άλλων ρόλο επίσης η ηλικία κατασκευής του κτιρίου, οι τοπικές κλιματικές συνθήκες (βαθμοημέρες). 

Εξοικονομώ για επιχειρήσεις 

Μέσω του «Ελλάδα 2.0» προβλέπεται επίσης η διάθεση ενός κονδυλίου ύψους 450 εκατ. ευρώ, για τη χρηματοδότηση παρεμβάσεων ενεργειακής αναβάθμισης επιχειρήσεων. Στόχος είναι με τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης, θα περιορισθεί το ενεργειακό κόστος των ωφελούμενων εταιρειών , ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητά τους.

Σύμφωνα με το παράρτημα της πρότασης για την έγκριση του ελληνικού Σχεδίου, με τα εν λόγω κεφάλαια αναμένεται να αναβαθμισθούν ενεργειακά 9.700 επιχειρήσεις, με την έγκριση από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας των αιτήσεων που θα υποβληθούν για παρεμβάσεις οι οποίες θα διασφαλίζουν τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου τουλάχιστον κατά 30%, κατά μέσο όρο σε σύγκριση με την υφιστάμενη κατάστασή τους.

Το πρόγραμμα αναμένεται να αρχίσει να «τρέχει» τον Σεπτέμβριο, με διακριτές διαδικασίες για τις πολύ μικρές επιχειρήσεις, και για τις μικρομεσαίες. Θα καλύπτει ενεργειακές 
αναβαθμίσεις κτιρίων, ενεργειακή αναβάθμιση παραγωγικών διαδικασιών, συστήματα ανάκτησης θερμότητας στο πλαίσιο παραγωγικών διαδικασιών, εγκατάσταση «έξυπνων» ενεργειακών συστημάτων, ηλεκτρικά οχήματα διανομής. 

Ενεργειακό λίφτινγκ σε δημόσια κτήρια 

Περίπου 210 κτίρια του δημόσιου τομέα και της τοπικής αυτοδιοίκησης προβλέπεται να είναι οι δικαιούχοι του «Εξοικονομώ στο δημόσιο», προϋπολογισμού 200 εκατ. ευρώ, για την ενεργειακή αναβάθμιση υποδομών και κτιρίων. Και σε αυτή την περίπτωση, ο στόχος των παρεμβάσεων θα είναι η μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου τουλάχιστον κατά 30%. 

Για την ενεργειακή θωράκιση των υποδομών, θα αξιοποιηθεί το νομικό πλαίσιο που έχει θεσπιστεί για τη σύναψη συμβάσεων ενεργειακής απόδοσης.