Πρόκειται για τη συνέχεια του προγράμματος "Σπίτι μου", που ξεκίνησε πέρυσι με χαμηλότοκα, έως άτοκα, δάνεια από ΔΥΠΑ και τράπεζες για την αγορά πρώτης κατοικίας από 10.000 νέους έως 39 ετών, και συνεχίζεται με την "κοινωνική αντιπαροχή" και με το πρόγραμμα "Ανακαινίζω - Νοικιάζω" για το 2024.
Πρώτο θα ξεκινήσει το "Ανακαινίζω - Νοικιάζω", το οποίο προβλέπει επιδότηση του κόστους ανακαίνισης σε παλιά σπίτια που κατέχουν, είτε 100%, είτε με μικρότερο ποσοστό, είτε με ψιλή κυριότητα, νέοι έως 39 ετών με στόχο να μείνουν οι ίδιοι ή να τα νοικιάσουν.
Το πιο μεγαλεπήβολο σχέδιο, όμως, είναι αυτό της αξιοποίησης ακινήτων του Δημοσίου με την κοινωνική αντιπαροχή και θα υλοποιηθεί εντός του 2024. Με το μοντέλο της κοινωνικής αντιπαροχής θα χτιστούν σύγχρονες κατοικίες με συνεργασία Δημοσίου-ΔΥΠΑ και κατασκευαστικών εταιρειών και οι κατοικίες αυτές θα διατεθούν αρχικά με χαμηλό ενοίκιο σε νέους και ζευγάρια ηλικίας 25 έως 39 ετών. Με την πάροδο του χρόνου οι ενοικιαστές θα μπορούν να τα αγοράσουν σε χαμηλή τιμή, που θα ενσωματώνει τα ενοίκια που κατέβαλαν. Τα οικόπεδα όπου θα χτιστούν οι σύγχρονες κατοικίες ανήκουν στη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης και προέρχονται από τα αδόμητα ακίνητα του πρώην Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας.
Ο χάρτης με τα οικόπεδα όπου θα αναγερθούν τα σπίτια περιλαμβάνει ακίνητα-"φιλέτα" στην Αττική που βρίσκονται στην Κηφισιά, την Παιανία, στο Μαρούσι, αλλά και σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας. Η λίστα περιλαμβάνει συνολικά 15 οικόπεδα συνολικής επιφάνειας 157.187 τετραγωνικών μέτρων ή 157,2 στρεμμάτων.
Σύμφωνα με στοιχεία της ΔΥΠΑ που έχει στη διάθεσή του το "Κ", τα οικόπεδα-"φιλέτα" για τα σπίτια με κοινωνική αντιπαροχή είναι στις εξής περιοχές:
- 11 στρέμματα στην Κηφισιά.
- 1,5 στρέμμα στο Μαρούσι.
- 20 στρέμματα στην Παιανία.
- 40 στρέμματα στη Λάρισα.
- 28 στρέμματα στην Ξάνθη.
- 42 στρέμματα στη Χαλκιδική.
Το πρόγραμμα ανέγερσης σπιτιών με κοινωνική αντιπαροχή είναι έτοιμο να τρέξει από τη ΔΥΠΑ μέσα στο 2024 (το αρχικό χρονοδιάγραμμα ήταν για το 2023). Τα οικόπεδα που έχουν επιλεγεί για να ανεγερθούν οι σύγχρονες κατοικίες για νέους είναι όλα εντός σχεδίου και με οικοδομική άδεια. Μένει να καθοριστούν οι όροι του διαγωνισμού για τις κατασκευαστικές εταιρείες που θα αναλάβουν το κόστος ανέγερσης και οι όροι για την εκμετάλλευση μέρους των ακινήτων.
Στόχος του προγράμματος είναι η ανέγερση 2.500 κοινωνικών κατοικιών για 5.000 ωφελούμενους νέους έως 39 ετών. Σκοπός είναι να αξιοποιηθούν και άλλα εντός σχεδίου οικόπεδα, εκτός από τα πρώτα 15 από τα οποία θα ξεκινήσει η "κοινωνική αντιπαροχή", ώστε με την εξέλιξη του προγράμματος να αυξηθεί και το "στεγαστικό απόθεμα" για τους νέους.
Για τα 15 οικόπεδα η ΔΥΠΑ βρίσκεται σε διαδικασία διερεύνησης των πολεοδομικών χαρακτηριστικών τους, όπως είναι οι όροι δόμησης και χρήσης γης, ώστε να προχωρήσει η αξιοποίησή τους σε σύμπραξη με τον ιδιωτικό τομέα. Εκτιμάται ότι οι εργασίες κατασκευής θα ξεκινήσουν εντός του πρώτου εξαμήνου του 2024, με στόχο τα πρώτα σπίτια να δοθούν στο τέλος του έτους ή αρχές του 2025.
Οι ιδιώτες ανάδοχοι θα χτίσουν με δικά τους έξοδα τις κατοικίες θα κρατήσουν ένα ποσοστό για να το αξιοποιήσουν με όρους αγοράς, ενώ το 50% με 60% θα το διαθέσουν σε νέους με χαμηλό μίσθωμα, και με υπογραφή συμβάσεων μίσθωσης με δικαίωμα προαίρεσης για την εξαγορά τους από τους δικαιούχους (rent-to-own).
Πώς θα λειτουργήσει η "κοινωνική αντιπαροχή"
Η "κοινωνική αντιπαροχή" ως θεσμός καθιερώνεται τώρα στη χώρα μας για τις ανάγκες στέγασης των νέων και θα λειτουργήσει ως εξής:
- Οι εταιρείες θα κατασκευάσουν με δικά τους έξοδα σπίτια σε οικόπεδα που τους παραχωρεί το κράτος.
- Από τα σπίτια που θα κατασκευάζονται, το 50% έως 60% θα παραχωρούνται με εισοδηματικά κριτήρια και πολύ χαμηλό ενοίκιο σε νέους 25 έως 39 ετών ή ζευγάρια εκ των οποίων ο ένας θα είναι έως 39 ετών. Η μίσθωση θα μπορεί να είναι και μακροχρόνια.
- Τα αδιάθετα σπίτια που δεν θα νοικιαστούν θα μπορούν να πουληθούν από τους κατασκευαστές σε ενδιαφερόμενους αγοραστές.
- Οι νέοι που θα μένουν στα νοικιασμένα διαμερίσματα θα έχουν τη δυνατότητα να τα αγοράσουν σε χαμηλότερη τιμή από τα υπόλοιπα, καθώς θα συνυπολογιστούν τα ενοίκια που κατέβαλαν, όπως και τυχόν άλλες δαπάνες συντήρησης ή επισκευής.
- Μετά την προσυμφωνημένη περίοδο εκμετάλλευσης, και στην περίπτωση που δεν γίνει η αγορά του, το ακίνητο θα παραδίδεται στη ΔΥΠΑ.