Σανγκάη: Σχολικό κτίριο 85 ετών μεταφέρθηκε σε νέα τοποθεσία

Οι κάτοικοι της Σαγκάης, που περνούσαν από τη συνοικία Huangpu, στα δυτικά της κινεζικής μητρόπολης, ίσως παρατήρησαν ένα ασυνήθιστο θέαμα κατά τον τελευταίο μήνα: ένα κτίριο που «περπατούσε». 

Ένα δημοτικό σχολείο ηλικίας 85 ετών σηκώθηκε - ολόκληρο - από το έδαφος και μεταφέρθηκε σε άλλο σημείο με τη χρήση νέας τεχνολογίας. Στα πλαίσια διατήρησης των ιστορικών κτιρίων της πόλης, μηχανικοί τοποθέτησαν σχεδόν 200 κινητά υποστηρίγματα κάτω από το πέντε ορόφων κτίριο, σύμφωνα με τον Lan Wuji, επικεφαλής του τεχνικού μέρους του εγχειρήματος. 

Τα υποστηρίγματα λειτουργούν σαν «ρομποτικά πόδια». Διαχωρίστηκαν σε δυο ομάδες και με εναλλαγή στην κίνηση «μιμούνταν» το ανθρώπινο βάδισμα. Παράλληλα, επιπλέον σένσορες βοήθησαν ώστε να ελεγχθεί η κίνηση του κτιρίου, αναφέρει ο Lan, η εταιρεία του οποίου, Shanghai Evolution Shift, ανέπτυξε τη συγκεκριμένη τεχνολογία το 2018. «Είναι σα να δίνουμε στο κτίριο πατερίτσες έτσι ώστε να μπορεί να σηκωθεί και στη συνέχεια να περπατήσει», ανέφερε. Ένα timelapse, που γυρίστηκε από την εταιρεία, δείχνει το κτίριο να κινείται «με κόπο», κάνοντας «ένα μικρό βήμα τη φορά». 

Μετά τον θάνατο του Μάο, το 1976, πραγματοποιήθηκαν εκκλήσεις για την προστασία της αρχιτεκτονικής κληρονομίας, με την κυβέρνηση της χώρας να θέτει σε ειδικό καθεστώς συγκριμένα κτίρια, πριν ψηφιστεί σχετικός νόμος τη δεκαετία του 1980. Μέσα στα επόμενα χρόνια, κτίρια, γειτονιές, ακόμη και ολόκληρες πόλεις έλαβαν κρατική υποστήριξη για να διατηρήσουν το ύφος τους. 

 Ωστόσο, όπως μεταδίδει το CNN, η ασταμάτητη αστικοποίηση συνεχίζει να αποτελεί σημαντική απειλή για την αρχιτεκτονική κληρονομιά. Η πώληση γης αποτελεί βασική πηγή εσόδων για τις τοπικές κυβερνήσεις, γεγονός που σημαίνει ότι κτίρια με αρχιτεκτονική αξία συχνά πωλούνται σε εργολάβους για τους οποίους, η διατήρησή τους, δεν αποτελεί προτεραιότητα. 

Στο Πεκίνο, για παράδειγμα, περισσότερα από 1.000 έικρ, στα οποία αναπτύσσονταν ιστορικά σοκάκια και παραδοσιακά σπίτια με αυλές καταστράφηκαν ανάμεσα στο 1990 και στο 2010, σύμφωνα με την κρατική εφημερίδα China Daily. Στις αρχές της χιλιετίας, πόλεις όπως η Ναντσίνγκ και το Πεκίνο, μετά από διαμαρτυρίες για την απώλεια ιστορικών γειτονιών, εκπόνησαν σχέδια για τη διατήρηση της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς. 

Μεταξύ άλλων, στο Πεκίνο, ένας σχεδόν ερειπωμένος ναός μετατράπηκε σε εστιατόριο και γκαλερί, ενώ στη Ναντσίνγκ, ένας κινηματογράφος της δεκαετίας του 1930 αποκαταστάθηκε στην αρχική του μορφή - με κάποιες σύγχρονες προσθήκες. Το 2019, στη Σαγκάη εγκαινιάστηκε το Tank Shanghai, ένα κέντρο τεχνών που βρίσκεται σε ανακαινισμένες δεξαμενές πετρελαίου. 

Σύμφωνα με τον Λαν η μετακίνηση των κτιρίων δεν είναι η πρώτη επιλογή αλλά είναι προτιμητέα σε σχέση με την κατεδάφιση. «Θα προτιμούσα να μην αγγίζω τα ιστορικά κτίρια καθόλου» λέει, προσθέτοντας πως για τη μετακίνηση ενός κτιρίου απαιτείται κρατική έγκριση «σε πολλαπλά επίπεδα». Σύμφωνα με τον ίδιο, η μετακίνηση των κτιρίων είναι μια βιώσιμη εναλλακτική. «Η κεντρική κυβέρνηση δίνει μεγαλύτερο βάρος στην προστασία των ιστορικών κτιρίων. Είμαι χαρούμενος που βλέπω αυτή την πρόοδο τα τελευταία χρόνια.».

Κινούμενα μνημεία

Σύμφωνα με το CNN η Σαγκάη αποτελεί την περισσότερο προοδευτική πόλη της Κίνας σε ό,τι αφορά την προστασία της κληρονομιάς. Η διάσωση κτιρίων της δεκαετίας του 1930 στη διάσημη συνοικία Bund και σπιτιών του 19ου αιώνα στην γειτονιά Xintiandi, αποτελούν ιδανικά παραδείγματα για το πώς μπορεί να δοθεί νέα ζωή σε παλαιότερες κατασκευές. 

Δεν είναι η πρώτη φορά που κτίρια κινούνται στην πόλη. Το 2003, το Μέγαρο Μουσικής της πόλης, που χτίστηκε το 1930, μετακινήθηκε περισσότερο από 66 μέτρα ώστε να περάσει από το σημείο ένας αυτοκινητόδρομος. Το Zhengguanghe Building, μία αποθήκη έξι ορόφων, επίσης κτισμένη κατά τη δεκαετία του 1930 μεταφέρθηκε 38 μέτρα, το 2013. Πέντε χρόνια μετά, ένα κτίριο σχεδόν 90 ετών μετακινήθηκε - με το κρατικό ειδησεογραφικό πρακτορείο Xinhua να κάνε λόγο για το πιο δύσκολο ανάλογο εγχείρημα έως τότε. 

Υπάρχουν αρκετοί τρόποι να κινηθεί ένα κτίριο: πάνω σε ράγες ή να τραβηχτεί από οχήματα. Ωστόσο, για το δημοτικό σχολείο, το οποίο αναπτύσσεται σε σχήμα «Τ», τα πράγματα ήταν διαφορετικά. Το ασυνήθιστο σχήμα του σήμαινε πως οι παραδοσιακές μέθοδοι μπορεί να μην ήταν αποτελεσματικοί. 

Ακόμη, το κτίριο έπρεπε να περιστραφεί και να ακολουθήσει καμπύλη διαδρομή προς το νέο σημείο που τοποθετήθηκε και όχι να κινηθεί σε ευθεία, γεγονός που αποτελούσε πρόκληση. «Εργάζομαι 23 χρόνια σε αυτόν τον τομέα και δεν έχω δει άλλη εταιρεία που να μπορεί να μετακινεί κτίρια σε καμπύλη», αναφέρει ο Lan, χωρίς ωστόσο να δίνει περισσότερα στοιχεία για το κόστος του εγχειρήματος. 

Ο ίδιος εκτιμά πάντως πως ένα τέτοιο εγχείρημα είναι φθηνότερο σε σχέση με την κατεδάφιση και τη δημιουργία μιας νέας κατασκευής στη νέα τοποθεσία.