Στοκχόλμη: Η πόλη πρότυπο βιώσιμης αστικής ανάπτυξης

Οι μεγάλες πόλεις δεν σταματούν να αναπτύσσονται. Μπορούν όμως να το κάνουν με βιώσιμο τρόπο. Η Στοκχόλμη είναι μία από τις πιο γρήγορα αναπτυσσόμενες πρωτεύουσες της Ευρώπης. Παρόλα αυτά σχεδιάζει να έχει θετικό αποτύπωμα σε σχέση με τον άνθρακα μέχρι το 2040. Η πόλη ανακηρύχτηκε πρόσφατα ως η πιο έξυπνη πόλη στον κόσμο για τις καινοτομίες που εφάρμοσε, σε σχέση με το περιβάλλον, την ψηφιοποίηση και την ευζωία των κατοίκων της. Ας δούμε μερικές από τις λύσεις που εφαρμόζει, οι οποίες μπορούν να υιοθετηθούν στις πόλεις του μέλλοντος.

Η περιοχή Valla Torg είναι χαμηλής ενέργειας. Είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα των δράσεων που γίνονται. Στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού πρότζεκτ GrowSmarter, αυτά τα σπίτια που ανήκουν στο κράτος, έχουν ανακαινιστεί για να μειώσουν τον αντίκτυπο στο περιβάλλον. Υπάρχουν ηλεκτρικά αυτοκίνητα, ποδήλατα και ένα νέο σύστημα διαχείρισης των απορριμμάτων. Εδώ, κάθε σακούλα σκουπιδιών έχει το χρώμα της. Ένας οπτικός αισθητήρας και μια ζυγαριά επιτρέπουν την εξατομικευμένη διαχείριση των σκουπιδιών:

«Χρειάζεται να έχουν ενημέρωση στα κινητά τους σε πραγματικό χρόνο. Εάν λοιπόν για παράδειγμα η κυρία Σβένσον πετάξει υπολείμματα τροφών, θα ενημερωθεί αμέσως. Θα της λένε, σας ευχαριστούμε που συμβάλατε με 1,2 κιλά με απορρίμματα τροφών, που θα γίνουν βιοαέριο. Και στο μέλλον, θα πληρώνουν, ανάλογα με τα απορρίμματά τους» αναφέρει ο Πάτρικ Χάραλντσον, πρόεδρος της ENVAC για τη Βόρεια Ευρώπη.

Κάτω από το έδαφος, σε αγωγούς με υψηλή πίεση, τα απορρίμματα μεταφέρονται σε ένα ενιαίο κέντρο συγκέντρωσης. Έτσι, απαιτείται λιγότερος χώρος και λιγότερες κινήσεις από τα απορριμματοφόρα. Η βιώσιμη αστική μετακίνηση είναι επίσης βασική προτεραιότητα της σουηδικής πρωτεύουσας. Πρόσφατα εγκατέστησε αισθητήρες κοντά στο στάδιο της πόλης. Συγκεντρώνουν μια τεράστια ποικιλία δεδομένων, που βοηθούν τις αρχές να εφαρμόσουν μια πιο ακριβή και ικανοποιητική πολιτική μεταφορών στο αστικό δίκτυο:

«Στο παρελθόν, έπρεπε να περιμένουμε 1-2 χρόνια για να έχουμε αυτά τα δεδομένα. Τώρα τα παίρνουμε σχετικά σύντομα, σε μόλις 15 λεπτά. Εάν έχετε πάρει μια απόφαση και εφαρμόζετε ένα σχέδιο, θα μάθετε αμέσως τα αποτελέσματα. Είναι κάτι εξαιρετικό» εξηγεί ο Στάνλεϊ Έκμπεργκ, Επικεφαλής Πωλήσεων σε ΜΜΕ της IBM στη Σουηδία.

Η μείωση των εκπομπών σημαίνει επίσης σωστή διαχείριση της ενεργειακής κατανάλωσης. Όπως είναι για παράδειγμα η θερμότητα που υπάρχει σε διάφορα κτίρια, η οποία μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί. Η εταιρία αποθήκευσης δεδομένων Glesys επανατροφοδοτεί το σύστημα θέρμανσης της περιοχής, χάρις σε αντλίες που χρηματοδοτήθηκαν μέσω του συγκεκριμένου πρότζεκτ. Ο Γιοακίμ Γιάρστορπ είναι ο διευθυντής της: «Έχουμε πλέον ένα πιο πράσινο κέντρο δεδομένων. Αντί να χάνεται η θερμότητα στο χώρο, κερδίζουμε χρήματα από την εταιρία θέρμανσης της περιοχής μας, καθώς μας την αγοράζει».

Το 2019, το δίκτυο θέρμανσης της περιοχής μπόρεσε να θερμάνει 30.000 διαμερίσματα, μόνο χάρις τη θερμότητα που πήρε πίσω από το Κέντρο Δεδομένων, σούπερ μάρκετ, ακόμη και από αποτεφρωτήρια. Η εταιρία προσδοκά επέκταση του συγκεκριμένου συστήματος και του δικτύου της που το χρησιμοποιεί. Το ίντερνετ μπορεί να θερμάνει τα περισσότερα από τα 140.000 νέα διαμερίσματα που θα κτιστούν στην Στοκχόλμη μέχρι το 2030, σύμφωνα με τον Μίκα Χακοσάλο, που είναι υπεύθυνος της εφαρμογής έξυπνων λύσεων στην Στοκχόλμη.

Ο Μάρτιν Μπρόλιν εργάζεται στην εταιρία ενέργειας Exergi: «Θα έχουμε μικρές μονάδες παραγωγής διασκορπισμένες στο δίκτυο θέρμανσης της περιοχής. Και όλη αυτή η παραγωγή θα μπαίνει στο σύστημα, με αποτέλεσμα να μην χρειάζεται να το κάνουμε εμείς στα δικά μας εργοστάσια. Έχουμε λοιπόν έναν αυξημένο συνδυασμό παραγωγής».

Υπάρχουν ήδη 12 τέτοια έξυπνα παραδείγματα στη Στοκχόλμη και άλλα δύο σε Βαρκελώνη και Κολωνία. Το πάρτι για την ολοκλήρωση του πρότζεκτ Growsmarter πραγματοποιήθηκε στην Στοκχόλμη. Ήταν μια ευκαιρία για την δήμαρχο Άννα Κένιγκ Γιέρλμιρ να παρουσιάσει τους φιλόδοξους στόχους της για το κλίμα: «Αναπτύσσουμε μια νέα τεχνική συγκέντρωσης άνθρακα. Με αυτή τη νέα τεχνική και τα συστήματα θέρμανσης της περιοχής, που είναι απεξαρτημένα από τα ορυκτά καύσιμα, μπορούμε να δημιουργήσουμε μια πόλη που είναι θετική προς το περιβάλλον. Την πρώτη στον κόσμο μέχρι το 2040».

Μερικές από αυτές τις λύσεις μπορούν να εφαρμοστούν και σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, όπως το Πόρτο, η Βαλέτα και το Κορκ.