Το έργο του υποθαλάσσιου αγωγού ύδρευσης στην Αίγινα

Από τα μέσα Οκτωβρίου, 33 γαλάζιοι σωλήνες των 483 μέτρων επιπλέουν στον κόλπο της Σαλαμίνας. Το ασυνήθιστο θέαμα οφείλεται σε ένα μοναδικό για τα ελληνικά δεδομένα έργο: πρόκειται για τα –έτοιμα πλέον– τμήματα του υποθαλάσσιου αγωγού ύδρευσης, που θα συνδέσει την Αίγινα με τη Σαλαμίνα και το δίκτυο της ΕΥΔΑΠ. Στα μέσα της άνοιξης θα ξεκινήσει η επιχείρηση πόντισης στον βυθό, ενώ τα έργα προστασίας από υποθαλάσσιους κινδύνους θα χρειαστούν αρκετούς μήνες ακόμα. Ιδανικά, όμως, το επόμενο καλοκαίρι, για πρώτη φορά μετά πολλά χρόνια, η Αίγινα θα έχει σταθερή παροχή νερού.

Πριν από ένα δεκαπενθήμερο ολοκληρώθηκε η καθέλκυση των «σωληνογραμμών» και η προσωρινή τους αγκυροβολία στην περιοχή Ρέστη του κόλπου της Σαλαμίνας. «Επιπλέουν λόγω του υλικού τους και παρά τα έρματα (σ.σ. τσιμεντένια βαρίδια) που τους έχουν τοποθετηθεί. Φυσικά κάθε τμήμα είναι σφραγισμένο», εξηγεί στην «Κ» ο Αλέξανδρος Πετρόπουλος, υπεύθυνος του έργου για την εταιρεία Χρ. Κωνσταντινίδης Α.Ε.

Το χρονικό

Ο αγωγός –διαμέτρου 63 εκατοστών– είναι κατασκευασμένος από πολυαιθυλένιο τρίτης γενιάς. Από το εργοστάσιο στη Θήβα μεταφέρθηκε σε κομμάτια στο εργοτάξιο της τεχνικής εταιρείας Χρ. Κωνσταντινίδης Α.Ε. (που έχει αναλάβει το έργο) στη Σαλαμίνα – εκεί ενώθηκαν σε μεγάλες «σωληνογραμμές» των 483 μέτρων. Από τον Ιούνιο ξεκίνησε η πόντισή τους στη θάλασσα – στις 18 Οκτωβρίου το τελευταίο κομμάτι μπήκε στο νερό και... αγκυροβόλησε.

«Καιρού επιτρέποντος, η πόντιση του αγωγού θα ξεκινήσει τον Απρίλιο ή Μάιο του 2020», εξηγεί ο κ. Πετρόπουλος. Η πόντιση του αγωγού είναι μια σύνθετη διαδικασία. «Πρώτα θα “κουμπώσει” το πρώτο τμήμα του αγωγού με τον αγωγό στην ξηρά. Μόλις αρχίσει να γεμίζει με νερό, θα ξεκινήσει σιγά σιγά να βυθίζεται. Οταν μείνουν τα τελευταία 100 μέτρα στην επιφάνεια, σε μια θαλάσσια πλατφόρμα θα “κουμπώσει” το επόμενο κομμάτι. Ο ρυθμός βύθισης είναι 8 μέτρα/λεπτό, ενώ εκτιμούμε ότι η πόντιση του αγωγού θα χρειαστεί συνολικά έως 10 ημέρες, με εργασία όλο το 24ωρο».

Η συνολική απόσταση που θα καλύψει ο αγωγός είναι περίπου 14 χιλιόμετρα. «Εχει γίνει πλήρης γεωφυσική αποτύπωση του βυθού σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Πατρών, για να δούμε την κατάσταση του πυθμένα. Ετσι βελτιώθηκε η όδευσή του: για παράδειγμα στη Σαλαμίνα έπρεπε να αποφύγουμε βράχια σε μικρά βάθη, στην Αίγινα να περιοριστεί η ζημιά σε λιβάδια ποσειδωνίας, ενώ στο μέσον της διαδρομής να αποφύγουμε το ναυάγιο του αντιτορπιλικού “Υδρα”».

Το μέγιστο βάθος που θα φθάσει ο αγωγός είναι 93 μέτρα. Οπως εξηγεί ο κ. Πετρόπουλος, τα πρανή της Σαλαμίνας είναι απότομα και φθάνουν γρήγορα στα 90 μέτρα. Στη συνέχεια και μέχρι τις νησίδες Λαγούσες, ο βυθός είναι μαλακός, χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα. Στο τελικό τμήμα, από τις Λαγούσες έως την Αίγινα τα βάθη είναι μικρότερα (50-60 μέτρα) και οι κλίσεις του πυθμένα ήπιες. Με την άφιξη του αγωγού στην Αίγινα, θα ολοκληρωθεί η κατασκευή του φρεατίου και η σύνδεσή του με την πλευρά του αγωγού στην ξηρά.

«Σήμερα πραγματοποιούμε σκυροδέτηση των εγκαταστάσεων από την πλευρά της Αίγινας, ενώ για να παραδοθεί νερό στο δίκτυο πρέπει να ολοκληρωθούν οι μηχανολογικές εγκαταστάσεις και να γίνουν δοκιμές. Στόχος μας είναι ο αγωγός να λειτουργήσει το καλοκαίρι μεταφέροντας νερό, ωστόσο καλό είναι να μην είμαστε υπεραισιόδοξοι, καθώς εξαρτώμεθα σε μεγάλο βαθμό από τον καιρό».

Μετά την πόντιση του αγωγού, θα ακολουθήσει η τοποθέτηση ενός προστατευτικού στρώματος. «Η θέση του αγωγού θα υπάρχει στους ναυτικούς χάρτες. Ομως, πρέπει να τον προφυλάξουμε από τράτες και μεγάλες άγκυρες. Ετσι, λοιπόν, από την ξηρά και μέχρι βάθος 10 μέτρων ο αγωγός θα ταφεί, ενώ από τα 10 έως τα 50 μέτρα κάτω από τη θάλασσα ο αγωγός θα καλυφθεί με 3.000 “τσιμεντοστρώματα” και λιθοστρώματα». Η διαδικασία αυτή θα χρειαστεί 5-6 μήνες. «Τα “τσιμεντοστρώματα” θα κατεβαίνουν στον βυθό με ένα ειδικό πλαίσιο που μπορεί να σηκώσει έως 80 τόνους και κινείται με τέσσερις προπέλες. Στα μικρά βάθη τη διαδικασία θα επιτηρούν δύτες, ενώ στα μεγαλύτερα αυτοκινούμενο υποβρύχιο όχημα», λέει ο κ. Πετρόπουλος.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι αγωγοί στην Αίγινα και στη Σαλαμίνα έχουν μια δεύτερη «αναμονή», ώστε να μπορεί στο μέλλον να ποντιστεί και δεύτερος αγωγός διπλασιάζοντας την ποσότητα του νερού που θα μεταφέρεται. Με την πόντιση του αγωγού, θα είναι η δεύτερη φορά στη χώρα μας που ένα νησί συνδέεται με το δίκτυο ύδρευσης της ηπειρωτικής Ελλάδας. Το πρώτο ήταν προφανώς η Σαλαμίνα, αλλά με δύο πολύ μικρότερου μήκους αγωγούς, μήκους 2,5 χλμ.

Τα έργα στο νησί

Την ίδια στιγμή, η Αίγινα «προετοιμάζεται» για την άφιξη του νερού. Οπως αναφέρει ο δήμαρχός της, Γιάννης Ζορμπάς, τα έργα μεταφοράς του νερού από το σημείο όπου θα βγαίνει ο αγωγός (περιοχή Λεόντι) έως την κεντρική δεξαμενή του νησιού (περιοχή Κυψέλη) έχουν σχεδόν ολοκληρωθεί. Επίσης, πρόσφατα ανατέθηκε η δημιουργία συστήματος εποπτείας του δικτύου (προϋπολογισμού 3,7 εκατ. ευρώ), με τηλεπισκοπική παρακολούθησή του για τον εντοπισμό διαρροών και τη σταθεροποίηση της πίεσης στο δίκτυο.

Παράλληλα, έχει ενταχθεί στο ΕΣΠΑ μελέτη για την αντικατάσταση του πεπαλαιωμένου δικτύου ύδρευσης στην πόλη της Αίγινας και όπου αλλού εξακολουθούν να υπάρχουν σωλήνες από αμίαντο. «Για εμάς είναι ένα έργο πνοής, που προωθείται από όλους τους δημάρχους εδώ και μία δεκαπενταετία», λέει ο κ. Ζορμπάς. «Η κάλυψη των αναγκών με υδροφόρες κοστίζει 3,5 εκατ. ευρώ ετησίως και έχει πολλές επισφάλειες – το νησί μπορεί εύκολα να μείνει χωρίς νερό αν χαλάσει ή καθυστερήσει μια υδροφόρα. Τώρα ελπίζουμε ότι όλα αυτά θα τελειώσουν».